bài giảng kinh tế vi mô lý thuyết về sản xuất và chi phí

12/30/2010 1
CIV. LÝ THUYẾT VỀ SẢN
XUẤT VÀ CHI PHÍ
 A.Lý thuyết về sản xuất
 I.Hàm sản xuất và đònh luật năng suất biên
giảm dần
 II.Phối hợp các yếu tố có chi phí thấp nhất
 B.Lý thuyết về chi phí sản xuất
 I.Một số khái niệm
 II.Phân tích chi phí SX trong ngắn hạn
 III.Phân tích chi phí SX trong dài hạn

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 2
A.Lý thuyết về sản xuất

 Pr = TR – TC
  Pr max = TR – TCmin
  Làm thế nào để tối thiểu hoá chi
phí nhằm đạt lợi nhuận tối đa?
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 3
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần


 1.Hàm sản xuất
 Diễn tả mối tương quan vật thể giữa
số lượng sản phẩm được sản xuất ra

và các yếu tố sản xuất được sử dụng
 tương ứng với trình độ kỹ thuật nhất
đònh
.

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 4
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Dạng tổng quát của hàm sản xuất:
 Q = f (a, b. c ….)
 Với Q: số lượng sản phẩm đầu ra
 a,b,c…: số lượng yếu tố sản xuất
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 5
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Để đơn giản, ta chia các yếu tố sản
xuất thành hai loại là :
 Vốn (K)
 Lao động (L)
  Hàm sản xuất có thể viết lại:
 Q = f (K, L)

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn

12/30/2010 6
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Thể hiện:
 Phương pháp sản xuất hiệu quả
 Q phụ thuộc các yếu tố đầu vào:
 Một YTSX thay đổi  Q thay đổi
 Các YTSX thay đổi  Q thay đổi
 Kỹ thuật sản xuất thay đổi hàm sản
xuất thay đổi.

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 7
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Để phân biệt tác động của:
 Thay đổi một yếu tố sản xuất
 Thay đổi tất cả yếu tố sản xuất
 đến Q ta phân biệt:
 Hàm sản xuất ngắn hạn
 Hàm sản xuất dài hạn
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 8
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Ngắn hạn là khoảng thời gian có 1 hoặc
1 số các yếu tố sản xuất thay đổi về số
lượng còn các YTSX khác không đổi về
số lượng trong quá trình sản xuất.
 Do đó, trong ngắn hạn các YTSX được
chia làm hai loại:
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 9
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Yếu tố sản xuất cố đònh: không đổi trong
trong thời gian ấy: Vốn, nhân viên quản
trò tối cao… biểu thò cho quy mô sản xuất
nhất đònh.
 Yếu tố sản xuất biến đổi: dễ dàng thay
đổi về số lượng như: nguyên, nhiên, vật
liệu, lao động trực tiếp …

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 10
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Trong ngắn hạn quy mô sản xuất của DN ø
không đổi
 DN có thể thay đổi Q ngắn hạn, bằng
cách thay đổi YTSX biến đổi.

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 11
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Trong ngắn hạn:
 Vốn (K) được coi là YTSX cố đònh
 Lao động (L) là YTSX biến đổi
 Hàm sản xuất trong ngắn hạn có dạng:

),( LKfQ 
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 12
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Dài hạn
 Là thời gian đủ để thay đổi tất cả các YTSX
được sử dụng
 Mọi YTSX đều biến đổi.
 Quy mô sản xuất thay đổi
 Q trong dài hạn thay đổi nhiều hơn so với Q
trong ngắn hạn.


Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn

12/30/2010 13
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần


 Khi tất cả các YTSX đều biến đổi, ta
có hàm sản xuất dài hạn:
 Q = f ( K,L)


Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 14

I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 2.Đònh luật năng suất biên giảm dần
 Nếu gia tăng một hoặc một số yếu tố sản xuất
biến đổi trong khi những yếu tố sản xuất khác cố
đònh thì tổng sản lượng sẽ gia tăng ,dến một số
lượng nhất đònh nào đó của ytsx biến đổi thì
tổng sản lượng sẽ gia tăng nhỏ dần. Nếu tiếp tục
gia tăng số lượngá yếu tố sản xuất biến đổi thì
tổng sản lượng sẽ tối đa rồi sau đó sẽ giảm
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 15
Ñ L Q AP
L

MP
L

Caùc giai
ñoaïn SX
1 0 0 / / GÑ I
1 1 3
3
3 I
1 2 7 3,5 4 I
1 3 12 4
5
I
1 4 16 4 4 GÑ II
1 5 19 3,8
3
II
1 6 21 3,5
2
II
1 7 22 3,14 1 II
1 8 22
2,75
0 GÑ III
1 9 21
2,33
-1 III
1 10 15
1,5
-6 III

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 16
L
Q
Q(L)
O
L
AP
L

MP
L

1
2
3 4
8 9
8
4 3
1
A
B
C
D
E
C
D
A
2

∆Q
∆L
B
I
NS
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 17
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Năng suất trung bình (AP:Average Products)
Năng suất trung bình của một YTSX biến đổi là
số sản phẩm SX tính trung bình trên một đơn vò
YTSX đó.
 Công thức tính năng suất trung bình của lao
động:
L
Q
AP
L

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 18
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 . Năng suất biên ( MP:Marginal Products)
Năng suất biên của một YTSX biến đổi là

 số sản phẩm tăng thêêm trong Q
 khi sử dụng thêêm một đơn vò YTSX biến đổi
 trong khi các YTSX khác được giữ nguyên.

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 19
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Năng suất biên của một YTSX biến đổi
 là phần thay đổi trong Q
 khi thay đổi một đơn vò YTSX biến đổi
 trong khi các YTSX khác được giữ nguyên.
 Công thức tính MP của lao động:


L
Q
MP
L



Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 20
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Trên đồ thò MP
L
chính là độ dốc của
đường tổng sản lượng.
 Nếu hàm sản xuất liên tục, thì MP là đạo
hàm bậc nhất của hàm sản xuất:

L
Q
MP
L



Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 21
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Mối quan hệ giữa AP
L
và MP
L

 Khi MP
L
> AP
L
 AP

L
↑
 Khi MP
L
< AP
L
 AP
L
↓
 Khi MP
L
= AP
L
 AP
L
max
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 22
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Ví dụ
 AP
2
= 10
 MP
3
= 12
 AP

3
= ?
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 23
I.Hàm sản xuất và đònh luật năng
suất biên giảm dần

 Mối quan hệ giữa MP và Q
 Khi MP > 0  Q ↑
 Khi MP < 0 Q ↓
 Khi MP = 0  Qmax
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 24
II.Phối hợp các yếu tố có chi phí
thấp nhất


 1. Phối hợp các YTSX với chi phí tối
thiểu
 2. Đường đẳng lượng và đường đẳng
phí
 3. Năng suất theo quy mô

Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn
12/30/2010 25
II.Phối hợp các yếu tố có chi phí
thấp nhất

1. Phối hợp các YTSX với chi phí tối
thiểu
 VD : Một DN SX SP X sử dụng 2 YTSX A và B
chúng có thể thay thế nhau trong SX
 Vấn đề đặt ra: DN phải sử dụng 2 YTSX A và B
theo tỷ lệ phối hợp nào để:
 với CPSX cho trước → Qmax
 hoặc với Q cho trước → TCmin?
Thầy Trần Bá Thọ - Giảng viên trường ĐH Kinh Tế TP.HCM
Download tại: forum.ueh.edu.vn