03/11/14 1
CIV. LÝ THUYẾT VỀ SẢN
XUẤT VÀ CHI PHÍ
A.Lý thuyết về sản xuất
I.Hàm sản xuất và định luật năng suất biên
giảm dần
II.Phối hợp các yếu tố có chi phí thấp nhất
B.Lý thuyết về chi phí sản xuất
I.Một số khái niệm
II.Phân tích chi phí SX trong ngắn hạn
III.Phân tích chi phí SX trong dài hạn
03/11/14 2
A.Lý thuyết về sản xuất
Pr = TR – TC
⇒ Pr max = TR – TCmin
⇒ Làm thế nào để tối thiểu hoá chi
phí nhằm đạt lợi nhuận tối đa?
03/11/14 3
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
1.Hàm sản xuất
Diễn tả mối tương quan vật thể giữa số
lượng sản phẩm được sản xuất ra và
các yếu tố sản xuất được sử dụng
tương ứng với trình độ kỹ thuật nhất
định.
03/11/14 4
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Dạng tổng quát của hàm sản xuất:
Q = f (a, b. c ….)
Với Q: số lượng sản phẩm đầu ra
a,b,c…: số lượng yếu tố sản xuất
03/11/14 5
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Để đơn giản, ta chia các yếu tố sản
xuất thành hai loại là :
Vốn (K)
Lao động (L)
⇒ Hàm sản xuất có thể viết lại:
Q = f (K, L)
03/11/14 6
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Thể hiện:
Phương pháp sản xuất hiệu quả
Q phụ thuộc các yếu tố đầu vào:
Một YTSX thay đổi ⇒ Q thay đổi
Các YTSX thay đổi ⇒ Q thay đổi
Kỹ thuật sản xuất thay đổi⇒ hàm sản xuất
thay đổi.
03/11/14 7
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Để phân biệt tác động của:
Thay đổi một yếu tố sản xuất
Thay đổi tất cả yếu tố sản xuất
đến Q ta phân biệt:
Hàm sản xuất ngắn hạn
Hàm sản xuất dài hạn
03/11/14 8
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Ngắn hạn là khoảng thời gian có 1 hoặc 1
số các yếu tố sản xuất thay đổi về số lượng
còn các YTSX khác không đổi về số lượng
trong quá trình sản xuất.
Do đó, trong ngắn hạn các YTSX được chia
làm hai loại:
03/11/14 9
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Yếu tố sản xuất cố định: không đổi trong
trong thời gian ấy: Vốn, nhân viên quản trị
tối cao… biểu thị cho quy mô sản xuất nhất
định.
Yếu tố sản xuất biến đổi: dễ dàng thay đổi
về số lượng như: nguyên, nhiên, vật liệu,
lao động trực tiếp …
03/11/14 10
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Trong ngắn hạn quy mô sản xuất của DN ø
không đổi
DN có thể thay đổi Q ngắn hạn, bằng cách
thay đổi YTSX biến đổi.
03/11/14 11
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Trong ngắn hạn:
Vốn (K) được coi là YTSX cố định
Lao động (L) là YTSX biến đổi
Hàm sản xuất trong ngắn hạn có dạng:
),( LKfQ =
03/11/14 12
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Dài hạn
Là thời gian đủ để thay đổi tất cả các YTSX
được sử dụng
Mọi YTSX đều biến đổi.
Quy mô sản xuất thay đổi
Q trong dài hạn thay đổi nhiều hơn so với Q
trong ngắn hạn.
03/11/14 13
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Khi tất cả các YTSX đều biến đổi, ta
có hàm sản xuất dài hạn:
Q = f ( K,L)
03/11/14 14
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
2.Định luật năng suất biên giảm dần
Nếu gia tăng một hoặc một số yếu tố sản xuất biến
đổi trong khi những yếu tố sản xuất khác cố định
thì tổng sản lượng sẽ gia tăng ,dến một số lượng
nhất định nào đó của ytsx biến đổi thì tổng sản
lượng sẽ gia tăng nhỏ dần. Nếu tiếp tục gia tăng số
lượngá yếu tố sản xuất biến đổi thì tổng sản lượng
sẽ tối đa rồi sau đó sẽ giảm
03/11/14 15
Ñ L Q AP
L
MP
L
Caùc giai
ñoaïn SX
1 0 0 / /
GÑ I
1 1 3
3
3
I
1 2 7 3,5 4
I
1 3 12 4
5
I
1 4 16 4 4
GÑ II
1 5 19 3,8
3
II
1 6 21 3,5
2
II
1 7 22 3,14 1
II
1 8 22
2,75
0
GÑ III
1 9 21
2,33
-1
III
1 10 15
1,5
-6
III
03/11/14 16
L
Q
Q(L)
O
L
AP
L
MP
L
1
2
3 4
8 9
8
43
1
A
B
C
D
E
C
D
A
2
∆Q
∆L
B
I
NS
03/11/14 17
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Năng suất trung bình (AP)
Năng suất trung bình của một YTSX biến
đổi là số sản phẩm SX tính trung bình trên
một đơn vị YTSX đó.
Công thức tính năng suất trung bình của lao
động:
L
Q
AP
L
=
03/11/14 18
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
. Năng suất biên ( MP)
Năng suất biên của một YTSX biến đổi là
số sản phẩm tăng thêm trong Q
khi sử dụng thêêm một đơn vị YTSX biến đổi
trong khi các YTSX khác được giữ nguyên.
03/11/14 19
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Năng suất biên của một YTSX biến đổi
là phần thay đổi trong Q
khi thay đổi một đơn vị YTSX biến đổi
trong khi các YTSX khác được giữ nguyên.
Công thức tính MP của lao động:
L
Q
MP
L
∆
∆
=
03/11/14 20
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Trên đồ thị MP
L
chính là độ dốc của đường
tổng sản lượng.
Nếu hàm sản xuất liên tục, thì MP là đạo
hàm bậc nhất của hàm sản xuất:
L
Q
MP
L
∂
∂
=
03/11/14 21
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Mối quan hệ giữa AP
L
và MP
L
Khi MP
L
> AP
L
⇒ AP
L
↑
Khi MP
L
< AP
L
⇒ AP
L
↓
Khi MP
L
= AP
L
⇒ AP
L
max
03/11/14 22
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Ví dụ
AP
2
= 10
MP
3
= 12
AP
3
= ?
03/11/14 23
I.Hàm sản xuất và định luật năng
suất biên giảm dần
Mối quan hệ giữa MP và Q
Khi MP > 0 ⇒ Q ↑
Khi MP < 0⇒ Q ↓
Khi MP = 0 ⇒ Qmax
03/11/14 24
II.Phối hợp các yếu tố có chi phí thấp
nhất
1. Phối hợp các YTSX với chi phí tối
thiểu
2. Đường đẳng lượng và đường đẳng
phí
3. Năng suất theo quy mô
03/11/14 25
II.Phối hợp các yếu tố có chi phí thấp
nhất
1. Phối hợp các YTSX với chi phí tối
thiểu
VD : Một DN SX SP X sử dụng 2 YTSX A và B
chúng có thể thay thế nhau trong SX
Vấn đề đặt ra: DN phải sử dụng 2 YTSX A và B
theo tỷ lệ phối hợp nào để:
với CPSX cho trước → Qmax
hoặc với Q cho trước → TCmin?