40 chuyên đề vật lí ôn thi đại học - thầy nguyễn hồng khánh-vật lý hạt nhân
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (796.64 KB, 27 trang )
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
CHƯƠNG VII: V T LÝ H T NHÂN
*****
I CƯƠNG V T LÝ H T NHÂN
BÀI 1:
1. C U T O H T NHÂN
A
Cho h t nhân Z X ; Trong ó:
+ X là tên h t nhân, cũng chính là tên ngun t hóa h c
+ Z s hi u( s proton ho c s th t trong b ng h th ng tu n hoàn)
+ A là s kh i ( s nuclon) A = Z + N
+ N là s notron trong h t nhân. N = A − Z
+ Proton và Notron có tên g i chung là Nuclon.
NG V
2.
Là các nguyên t có cùng s proton nhưng khác nhau v s notron d n
Ví d :
ng v Hidro:
(
1
1
H ; D; T ) ;
2
1
3
1
ng v Urani
(
235
92
U;
236
92
U;
238
92
n s kh i A khác nhau.
U)
3. H TH C ANH TANH V KH I LƯ NG VÀ NĂNG LƯ NG.
2
H th c s 1: Năng lư ng ngh E0 = m0 .c
Trong ó:
+ E0 ( J ) là năng lư ng ngh
+ m0 ( kg ) là kh i lư ng ngh
8
+ c ( m / s ) là v n t c ánh sáng trong chân không c = 3.10 ( m / s )
H th c s 2: Năng lư ng toàn ph n E = m.c
Trong ó:
+ E ( J ) là năng lư ng toàn ph n
+ m ( kg ) là kh i lư ng tương
2
i tính. m =
Trong ó: v ( m / s ) là v n t c chuy n
m0
v2
1− 2
c
( kg )
ng c a v t.
8
+ c ( m / s ) là v n t c ánh sáng trong chân không c = 3.10 ( m / s )
H th c s 3: Liên h gi a năng lư ng toàn ph n và năng lư ng ngh : E = E0 + Wd
Trong ó: Wd là
ng năng c a v t
1
1
Wd = E − E0 = ( m − m0 ) c 2 =
− 1 .m0 .c 2 =
− 1 E0
v2
v2
1− 2
1− 2
c
c
N u v << c ⇒ Wd =
4.
1 2
mv .
2
H T KH I - NĂNG LƯ NG LIÊN K T - NĂNG LƯ NG LIÊN K T RIÊNG.
A
a.
h t kh i c a h t nhân Z X ( ∆m )
∆m = Z .m p + N .mn − mX
Trong ó:
+ m p : là kh i lư ng c a m t proton m p = 1, 0073 ( u )
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
133
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
+ mn : là kh i lư ng c a m t notron mn = 1, 0087 ( u )
+ mX : là kh i lư ng h t nhân X.
b. Năng lư ng liên k t ( ∆E )
+ ∆E = ∆m.c 2 ( MeV) ho c (J)
+ Năng lư ng liên k t là năng lư ng
c. Năng lư ng liên k t riêng ( ∆ER )
+ ∆ER =
liên k t t t c các nulon trong h t nhân v i nhau.
∆E
( MeV / nu )
A
+ Năng lư ng liên k t riêng là năng lư ng liên k t m t nuclon trong h t nhân
+ Năng lư ng liên k t riêng càng l n thì h t nhân càng b n.
Chú ý:
+ Các ơn v kh i lư ng: 1u = 1, 66055.10
+ Khi tính năng lư ng liên k t n u ơn v c a
−27
( kg ) = 931,5
MeV
2
c
h t kh i là ( kg ) thì ta s tính như sau:
∆E ( J ) = ∆m.c 2 = ∆m ( kg ) . ( 3.108 )
+ Khi tính năng lư ng liên k t n u ơn v c a
2
h t kh i là ( u ) thì ta s tính như sau:
∆E ( MeV ) = ∆m.c 2 = ∆m ( u ) .931,5
Mev
thì ta s tính như sau:
2
c
MeV
∆E ( MeV ) = ∆m.c 2 = ∆m 2 .c 2
c
+ Khi tính năng lư ng liên k t n u ơn v c a
h t kh i là
+ Công th c xác nh s h t nhân nguyên t : N = n.N A =
m
.N A
M
BÀI T P TH C HÀNH
Câu 1: Vi t ký hi u 2 h t nhân ch a 2p và 1n ; 3p và 5n :
A: 3 X và 5Y
B: 3 X và 8Y
C: 1X và 5Y
2
2
2
3
3
3
D:
2
3X
và 3Y
8
Câu 2: Ch n câu tr l i úng. Kí hi u c a hai h t nhân, h t X có m t protơn và hai nơtron; h t Y có 3 prơtơn và 4 nơntron.
3
A: 1 X; 43Y .
B: 2 X; 43Y .
C: 2 X; 43Y .
D: 3 X; 73Y
1
1
1
Câu 3: Proton chính là h t nhân nguyên t
A: Các bon 12 C
B: Ô xi 17 O
C: Hê li 4 He
D: Hidro 1 H
2
8
2
1
Câu 4: H t nhân 17 O có
8
A: 8 proton; 17 nơtron
C: 8 proton; 9 noton
B: 9 proton; 17 notron
D: 9 proton; 8 notron
Câu 5: T kí hi u c a m t h t nhân nguyên t là 6 X , k t lu n nào dư i ây chưa chính xác
3
A: H t nhân c a nguyên t này có 6 nuclon
B: ây là nguyên t
ng th 3 trong b ng HTTH
C: H t nhân này có 3 protơn và 3 nơtron
D: H t nhân này có 3 protơn và nhi u hơn 3 electron.
Câu 6: Kh ng nh nào là úng v h t nhân nguyên t ?
A: L c tĩnh i n liên k t các nuclôn trong h t nhân .
B: Kh i lư ng c a nguyên t x p x kh i lư ng h t nhân.
D: i n tích c a nguyên t b ng i n tích h t nhân.
C: Bán kính c a nguyên t b ng bán kính h t nhân.
Câu 7: H t nhân ư c c u t o t nh ng h t nh hơn là
A: electron và proton
B: electron và notron
C: proton và notron
D: electron, proton và notron
Câu 8: Liên h nào sau ây c a ơn v kh i lư ng nguyên t ( u ) là sai?
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
134
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
1
A: ( u ) có tr s b ng kh i lư ng c a ng v 12 C C: Kh i lư ng c a m t nuclon x p x b ng 1 ( u )
2
12
B: H t nhân
A
Z
X có kh i lư ng x p x Z. ( u )
MeV
2
c
D: 1u = 931,5
Câu 9: Các h t nhân có cùng s proton v i nhau g i là
A: ng v
B: ng ng
C: ng phân
D: ng kh i
Câu 10: Ch n câu úng i v i h t nhân nguyên t
A Kh i lư ng h t nhân xem như kh i lư ng nguyên t B:Bán kính h t nhân xem như bán kính nguyên t
C:H t nhân nguyên t g m các h t proton và electron D:H t nhân nguyên t g m các h t nơtron và electron
Câu 11: Ch t ng v là:
A: Các ch t mà h t nhân cùng s proton
B: Các ch t mà h t nhân cùng s nuclon .
C: Các ch t cùng s ch v trí trong b ng phân lo i tu n hoàn
D: A và C úng
235
ng v phóng x 92 U có:
Câu 12: Trong nguyên t
A: 92 electron và t ng s proton và electron là 235
B: 92 proton và t ng s proton và electron là 235
C: 92 proton và t ng s proton và nơtron là 235
D: 92 proton và t ng s nơtron là 235
Câu 13: Phát bi u nào sai khi nói v h t nhân nguyên t :
A: H t nhân mang i n dương vì s h t dương nhi u hơn h t âm .
B: S nucleon cũng là s kh i A
C: T ng s nơtron = s kh i A – b c s Z
D: Nhân nguyên t ch a Z proton .
Câu 14: Ch n câu úng. H t nhân nguyên t ư c c u t o t :
A. Các nơtron.
B: Các nuclon.
C: Các proton.
D:Các electron.
Câu 15: Ch n câu úng. ơn v o kh i lư ng trong v t lý h t nhân.
A: ơn v (u).
B: ơn v ( kg )
eV
2
c
C: ơn v
MeV
; 2
c
D: T t c
u úng.
Câu 16: Các h t nhân có cùng s Z nhưng khác nhau v s A g i là:
B: ng ng
C: ng phân
A: ng v
Câu 17: Nito t nhiên có kh i lư ng nguyên t là mN = 14, 0057 ( u ) và g m hai
D: ng kh i
ng v chính là N14 có kh i lư ng
nguyên t m14 = 14, 00307 ( u ) và N15 có kh i lư ng nguyên t là m15 = 15, 0001( u ) . T l hai
A: 98,26% N14 và 1,74% N15
B: 1,74% N14 và 98,26% N15
C: 99,64% N14 và 0,36% N15
ng v trong nito là:
D: 0,36% N14 và 99,64% N15
Câu 18: Uranni thiên nhiên có kh i lư ng nguyên t m = 237,93 ( u ) g m hai
h t nhân c a U 235 là m1 = 234,99 ( u ) và U238 là m2 = 237,95 ( u ) . T l các
ng v chính là U 235 và U 238 . Kh i lư ng
ng v trong uranni thiên nhiên là
A: 6,8% U 235 và 93,20% U 238
B: 0.68% U 235 và 99,32% U 238
C: 99,32% U 235 và 0,68% U 238
D: 93,20% U 235 và 6,8% U 238
Câu 19: Nguyên t
36
13
S , Tìm kh i lư ng h t nhân c a lưu huỳnh theo ơn v ( u ) ? Bi t r ng m p = 1, 00728 ( u ) ;
mn = 1, 00866 ( u ) ; me = 5, 486.10−4 ( u ) .
A: 36 ( u )
B: 36,29382 ( u )
C: 36,3009518 ( u )
D: Thi u d ki n
Câu 20: M t v t có kh i lư ng m = 1( kg ) s có năng lư ng ngh là bao nhiêu?
A: E0 = 3.108 ( J )
B: E0 = 9.1015 ( J )
C: E0 = 8.1016 ( J )
MeV
2
c
Câu 21: Bi t kh i lư ng c a 1u = 1, 66055.10−27 ( kg ) = 931,5
vào ch tr ng.
A: 1, 7826.10−27
B: 1, 7826.10−28
D: E0 = 9.1016 ( J )
MeV
. Như v y: 1 2 = ......... ( kg ) . Hãy i n
c
C: 1, 7826.10−29
D: 1, 7826.10−30
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
135
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
MeV
2
c
Câu 22: Kh i lư ng c a proton là m p = 1, 00728 ( u ) ; Hãy i n vào ch tr ng: m p = .....
MeV
2
c
Bi t 1u = 931,5
.
A: 938,3
B: 931,5
C: 940
D: 939,5
MeV
2
c
Câu 23: Kh i lư ng c a proton là mn = 1, 00866 ( u ) Hãy i n vào ch tr ng: mn = .....
MeV
2
c
Bi t 1u = 931,5
.
.
.
A: 938,3
B: 931,5
C: 940
D: 939,6
Câu 24: Theo lý thuy t c a Anhtanh, m t v t có kh i lư ng mo khi tr ng thái ngh . Khi chuy n ng v i t c
lư ng s tăng d n lên thành m:
m0
A: m =
2
B: m0 =
m
1
C: m0 =
v
c2
A: m = 1( kg )
1−
v
c2
m0
m0 1 −
B: m = 1, 25 ( kg )
C: m = 0,8 ( kg )
Câu 26: M t v t có kh i lư ng ngh m0 . Khi chuy n
A: m0
B: 1,25 m0
B: 8,2.1015 ( J )
Câu 28: Vât có kh i lư ng ngh m0 ang chuy n
A: 0,25 E0
Câu 29: M t h t có
A:
3
c
2
B: 0,6 E0
C: 1,66 m0
D: 0,6 m0
ng v i v n t c v = 0, 4c thì
C: 0,82.1015 ( J )
ng v i v n t c v = 0, 6c . Tính
C: 0,5 E0
ng năng c a nó là bao nhiêu?
D: áp án là giá tr khác
ng năng c a v t?
D: 0,4 E0
ng năng b ng năng lư ng ngh . V n t c c a nó là :
B: 0,6c
C: 0,8c
Câu 30: M t v t có kh i lư ng ngh m0 = 1( kg ) ang chuy n
A: 5 ( J )
D: áp án là giá tr khác.
ng v i v n t c v = 0,8c thì kh i lư ng c a nó là bao nhiêu?
Câu 27: V t có kh i lư ng ngh m0 = 1( kg ) ang chuy n
A: 8.1015 ( J )
2
D . m=
v
c2
1− 2
c2
v
Câu 25: M t v t có kh i lư ng ngh m0 = 1( kg ) . Khi chuy n ng v i v n t c v = 0, 6c thì kh i lư ng c a nó là bao nhiêu?
1−
2
v, kh i
B: 0,5 ( J )
D: 0,5c
ng v i v n t c v = 10 ( m / s ) . Tìm
C: 50 ( J )
ng năng c a v t?
D: 25 ( J )
Câu 31:
A.
B.
C.
Tìm phát bi u úng?
Kh i lư ng c a m t h t nhân luôn nh hơn t ng kh i lư ng c a các h t t o thành h t nhân ó.
Kh i lư ng c a m t h t nhân luôn b ng t ng kh i lư ng c a các h t t o nên nó vì kh i lư ng b o toàn
Kh i lư ng c a h t nhân l n hơn kh i lư ng c a t ng các h t t o thành nó vì khi k t h p electron óng vai trị ch t
k t dính lên ã h p v i proton t o nên nơtron
D. Khơng có phát bi u úng
A
Câu 32: H t nhân Z X . Công th c tính h t kh i?
A: ∆m = Z .m p + ( A − Z ) mn − mX
B: ∆m = 0
C: ∆m = Z .m p + ( Z − A ) mn − mX
D: ∆m = mX − Z .m p − ( Z − A ) mn
Câu 33: Năng lư ng liên k t là:
A: Năng lư ng dùng liên k t các proton
B: Năng lư ng liên k t các notron
C: Năng lư ng dùng liên k t t t các nuclon
D:Năng lư ng dùng liên k t m t nuclon
Câu 34: Năng lư ng liên k t riêng là năng lư ng
A: Liên k t m t nuclon
B: Liên k t t t c các nuclon
C: Liên k t các electron
D: Liên k t các e và nuclon
Câu 35: Kh i lư ng c a h t nhân Heli 4 He là mHe = 4, 0015 ( u ) . Bi t m p = 1, 00728 ( u ) ; mn = 1, 00866 ( u ) ;
2
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
136
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
MeV
. Tính năng lư ng liên k t riêng c a h t nhân Heli?
c2
A: 7 ( J )
B: 7,07 ( eV )
C: 7,07 ( MeV )
1u = 931, 5
Câu 36: Năng lư ng liên k t c a
20
10
Ne là 160,64 ( MeV ) . Xác nh kh i lư ng c a nguyên t
m p = 1, 00728 ( u ) ; mn = 1, 00866 ( u ) ; 1u = 931, 5
Câu 37: Nguyên t s t
me = 5, 486.10
−4
C: 19,987 ( u )
B: 19,987
56
26
20
10
Ne ? Bi t
MeV
.
c2
MeV
2
c
A: 19,987 ( g )
D: 70,7 ( eV )
D: 20 ( u )
Fe có kh i lư ng là 55,934939 ( u ) . Bi t m p = 1, 00728 ( u ) ; mn = 1, 00866 ( u ) ;
( u ) . Tính năng lư
ng liên k t riêng c a h t nhân s t?
A: 7,878 MeV/nuclon
B: 7,878 eV/nuclon
C: 8,7894 MeV/nuclon
D: 8,7894 eV/nuclon
Câu 38: M t h t nhân có s kh i A, s prơton Z, năng lư ng liên k t ELK . Kh i lư ng prôton và nơ trôn tương ng là m p
và mn , v n t c ánh sáng là c. Kh i lư ng c a h t nhân ó là
A: A.mn + Z .m p −
ELK
c2
C: ( A − Z ) .mn + Z .m p +
B: ( A − Z ) .mn + Z .m p −
ELK
c2
D: A.mn + Z .m p +
ELK
c2
ELK
c2
2
Câu 39: H t nhân ơteri 1 D có kh i lư ng 2,0136 ( u ) . Bi t kh i lư ng c a prôton là 1,0073 ( u ) và kh i lư ng c a nơtron
2
là 1,0087 ( u ) . Năng lư ng liên k t riêng c a h t nhân 1 D là, bi t 1u = 931, 5
A: 1,86 ( MeV )
B: 2,23 ( MeV )
MeV
.
c2
C: 1,1178 ( MeV )
Câu 40: Bi t m p = 1, 00728 ( u ) ; mn = 1, 00866 ( u ) và hai h t nhân neon
20
10
D: 2,02 ( MeV )
Ne , 4 He có kh i lư ng l n lư t
2
mNe = 19, 98695 ( u ) ; mα = 4, 001506 ( u ) . Ch n câu tr l i úng:
B: H t nhân α bên hơn h t neon
A: H t nhân neon b n hơn h t α
B: C hai h t nhân neon và α u b n như nhau
C: Không th so sánh b n c a hai h t nhân
60
Câu 41: M t h t nhân 27 Co có kh i lư ng m = 59,9405u. Bi t m p = 1, 00728 ( u ) ; mn = 1, 00866 ( u ) . Bi t
1u = 931, 5
MeV
. Năng lư ng liên k t riêng c a h t nhân là:
c2
MeV
MeV
MeV
MeV
B: 7,85
C: 8,86
D: 7,24
nuclon
nuclon
nuclon
nuclon
Câu 42: C n năng lư ng bao nhiêu tách các h t nhân trong 1 gam 4 He thành các proton và nơtron t do? Cho bi t m =
2
A: 8,44
He
MeV
4,0015u; m = 1,0087u; m = 1,0073u; 1u = 931, 5 2 .
n
p
c
A: W = 5,36.1011 ( J ) B: W = 4,54.1011 ( J )
C: W = 6,84.1011 ( J )
D: W = 8, 27.1011 ( J ) .
Câu 43: Sau khi ư c tách ra t h t nhân 4 He , t ng kh i lư ng c a 2 prôtôn và 2 nơtrôn l n hơn kh i lư ng h t nhân
2
m t lư ng là 0,0305 ( u ) . N u 1u = 931, 5
bao nhiêu?
A: 7,1 ( MeV )
MeV
, năng lư ng ng v i m i nuclôn,
c2
B: 2,745.1015 ( J )
Câu 44: Kh i lư ng h t nhân doteri ( 2 D) là m = 1875,67
1
C: 28,3955 ( MeV ) .
4
2
He
tách chúng ra kh i h t nhân 4 He là
2
D: 0.2745.1016 ( MeV ) .
MeV
MeV
, proton là mp = 938,28
, Và notron là mn = 939,57
2
c
c2
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
137
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
MeV
. Năng lư ng liên k t c a h t nhân doteri ơteri là:
c2
A: Wlk = 1,58 ( MeV )
B: Wlk = 2,18 ( MeV )
C: Wlk = 2,64 ( MeV )
D: Wlk = 3,25 ( MeV )
Câu 45: Ch n câu tr l i úng. Kh i lư ng c a h t nhân 10 Be là 10,0113 ( u ) , kh i lư ng c a nơtron là m =1,0086 ( u ) ,
4
n
kh i lư ng c a prôtôn là: m =1,0072 ( u ) .
p
A: 0,9110 ( u ) .
h t kh i c a h t nhân 10 Be là:
4
B: 0,0691 ( u ) .
Câu 46: Ch n câu tr l i úng. Kh i lư ng c a h t nhân
C: 0,0561 ( u ) .
10
4
D: 0,0811 ( u )
Be là 10,0113 ( u ) , kh i lư ng c a nơtron làmn=1,0086 ( u ) ,
MeV
. Năng lư ng liên k t c a h t nhân 10 Be là:
4
c2
B: 0,64332 ( MeV )
C: 64,332 ( MeV )
D: 6,4332 ( keV )
kh i lư ng c a prôtôn là : m =1,0072 ( u ) và 1u = 931
p
A. 6,4332 ( MeV ) .
Câu 47: Tính s lư ng phân t trong m t gam khí O2 bi t nguyên t lư ng c a O là 15,99.
A: 188.1019
B: 188.1020
C: 18,8.1018
D: 188.10 24
Câu 48: Ch n câu úng. S nguyên t có trong 2g 10 Bo
5
A: 3,96.1023 h t.
B: 4,05.1023 h t.
C: 12,04.1022 h t.
D: 6,02.1023 h t.
Câu 49: Bi t s Avôga rô N A = 6, 02.10 23 (h t/mol) và kh i lư ng c a h t nhân b ng s kh i c a nó. S prơtơn (prơton)
có trong 0,27 gam
27
13
Al là
22
B: 9,826.1022
C: 8,826.1022 .
A: 7,826.10
Câu 50: Bi t s Avôga rô là N A = 6, 02.1023 , kh i lư ng mol c a urani
119 gam urani 238 U là :
A: 8,8.1025.
B: 1,2.1025.
D: 6,826.1022 .
238
92 U là 238 g/mol. S nơtrôn (nơtron) trong
C: 4,4.1025.
Câu 51: Cho: mC = 12,00000 ( u ) ; mp = 1,00728 ( u ) ; mn = 1,00867. 1u = 931
nhân
D: 2,2.1025.
MeV
Năng lư ng t i thi u
c2
tách h t
12
6 C
thành các nuclôn riêng bi t b ng
A: 72,7 MeV.
B: 89,1 MeV.
Câu 52: Bi t kh i lư ng c a prôtôn; nơtron; h t nhân
16
8
C: 44,7 MeV.
D: 8,94 MeV.
O l n lư t là 1,0073 ( u ) ; 1,0087 ( u ) ; 15,9904 ( u ) và
MeV
. Năng lư ng liên k t c a h t nhân 16 O x p x b ng
8
2
c
A: 14,25 ( MeV )
B: 18,76 ( MeV )
C: 128,17 ( MeV )
1u = 931,5
Câu 53: H t nhân
10
4
D: 190,81 ( MeV ) .
Be có kh i lư ng 10,0135 ( u ) . Kh i lư ng c a nơtrôn (nơtron) mn = 1,0087 ( u ) , kh i lư ng c a
MeV
. Năng lư ng liên k t riêng c a h t nhân 10 Be là
4
c2
B: 63,2152 ( MeV ) .
C: 6,3215 ( MeV ) .
D: 632,1531 ( MeV ) V.
prôtôn (prôton) mP = 1,0073 ( u ) , 1u = 931,5
A: 0,6321 ( MeV )
Câu 54: Gi s hai h t nhân X và Y có h t kh i b ng nhau và s nuclôn c a h t nhân X l n hơn s nuclôn c a h t nhân Y thì
A: H t nhân Y b n v ng hơn h t nhân X.
B: H t nhân X b n v ng hơn h t nhân Y.
C: Năng lư ng liên k t riêng c a hai h t nhân b ng nhau.
D: Năng lư ng liên k t c a h t nhân X l n hơn năng lư ng liên k t c a h t nhân Y.
Câu 55: Cho ba h t nhân X, Y và Z có s nuclơn tương ng là AX, AY, AZ v i AX = 2 AY = 0,5 AZ . Bi t năng lư ng liên k t
c a t ng h t nhân tương ng là ∆E X ; ∆EY ; ∆EZ v i ∆EZ < ∆E X < ∆EY . S p x p các h t nhân này theo th t tính b n v ng
gi m d n là
A: Y, X, Z.
B: Y, Z, X.
C: X, Y, Z.
D: Z, X, Y.
40
6
Câu 56: (Cho kh i lư ng c a prôtôn; nơtron; 18 Ar ; 3 Li l n lư t là: 1,0073 ( u ) ; 1,0087 ( u ) ; 39,9525 ( u ) ; 6,0145 ( u )
và 1u = 931,5
MeV
. So v i năng lư ng liên k t riêng c a h t nhân 6 Li thì năng lư ng liên k t riêng c a h t nhân
3
2
c
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
40
18 Ar
138
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
A: l n hơn m t lư ng là 5,20 ( MeV )
B: l n hơn m t lư ng là 3,42 ( MeV )
C: nh hơn m t lư ng là 3,42 ( MeV ) .
D: nh hơn m t lư ng là 5,20 ( MeV ) .
29
14
40
20
Câu 57: So v i h t nhân Si , h t nhân Ca có nhi u hơn
A: 11 nơtrôn và 6 prôtôn. B: 5 nơtrôn và 6 prôtôn. C: 6 nơtrôn và 5 prôtôn. D: 5 nơtrôn và 12 prôtôn
Câu 58: Theo thuy t tương i, m t êlectron có ng năng b ng m t n a năng lư ng ngh c a nó thì êlectron này chuy n
ng v i t c b ng
A: 2,41.108 ( m / s )
B: 2,24.108 ( m / s )
C: 1,67.108 ( m / s ) .
D: 2,75.108 ( m / s )
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
139
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
BÀI 2: PHÓNG X
1. NH NGHĨA PHÓNG X
Là quá trình phân h y t phát c a m t h t nhân không b n v ng t nhiên hay nhân t o. Quá trình phân h y này
kèm theo s t o ra các h t và có th kèm theo s phóng ra b c x i n t . H t nhân t phân h y là h t nhân m , h t
nhân t o thành g i là h t nhân con.
+ Phóng x có b n ch t là m t q trình bi n i h t nhân
+ Có tính t phát và không i u khi n ư c, không ch u tác ng c a các y u t bên ngoài như nhi t , áp
su t...
+ Là m t quá trình ng u nhiên
2. CÁC D NG PHĨNG X
A
A
4
A. Phóng x α: Z X → Z − 4 Y + 2 α
−2
+ B n ch t là dịng h t nhân 4 He mang i n tích dương, b l ch trong i n trư ng và t trư ng và khi bay qua
2
t s l ch v phía t âm.
+ I ơn hóa ch t khí m nh, v n t c kho ng 20000km/s. và bay ngồi khơng kho ng 8 ( cm ) .
+ Phóng x α làm h t nhân con lùi 2 ô trong b ng h th ng tu n hoàn
A
A
0
B: Phóng x β − : Z X → Z +1 Y + −1 e
+ B n ch t là dòng electron, b l ch trong i n trư ng và t trư ng và khi bay qua t s l ch v phía t âm.
+ V n t c g n b ng v n t c ánh sáng, i ơn hóa khơng khí m nh nhưng kém tia α , bay ư c vài mét trong khơng
khí và có th xun qua t m nhơm dài c mm.
+ Phóng x β − làm h t nhân con ti n 1 ô trong b ng h th ng tu n hồn so v i h t nhân m .
A
A
0
C: Phóng x β + : Z X → Z −1 Y +1 e
+ B n ch t là dòng h t pozitron, mang i n tích dương, b l ch trong i n trư ng và t trư ng và khi bay qua t
i n s l ch v phía t âm.
+ Các tính ch t khác tương t β-.
+ Phóng x β+ làm h t nhân con lùi 1 ô trong b ng h th ng tu n hồn
D: Phóng x γ:
+ Tia γ là sóng i n t có bư c sóng r t ng n ( λ < 10-11 m) và là h t phơ tơn có năng lư ng cao. Tia γ không
b l ch trong i n trư ng và t trư ng.
+ Tia γ có kh năng âm xuyên t t hơn tia α và β r t nhi u.
+ Tia γ ion hóa khơng khí m nh, nhưng kém tia α và β .
- Tia γ thư ng i kèm tia α và β , khi phóng x γ khơng làm h t nhân bi n i.
- Tia γ gây nguy h i cho s s ng.
*** Chú ý: M t ch t ã phóng x α thì khơng th phóng x β ; và ngư c l i.
3. NH LU T PHÓNG X
A:
nh lu t phóng x
+ Theo s h t nhân: N =
Trong ó:
N 0 : là s h t nhân ban
N0
t
= N 0 .e− λt V i k =
k
2
T
No
u.
No/2
N : là s h t nhân còn l i
t : là th i gian nghiên c u
No/4
T: là chu ký bán rã ( Là th i gian
λ : Là h ng s phóng x : λ =
m t n a s h t b phân rã)
ln 2
T
T
G i ∆N là s h t nhân còn l i; ∆N = N 0 − N = N 0 1 −
1
2k
2T
− λt
= N 0 (1 − e )
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
140
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
“Trong quá trình phân rã, s h t nhân phóng x gi m theo th i gian theo nh lu t hàm s mũ.”
B ng tính nhanh phóng x ( S h t ban u là No)
N0
t = 1T
t = 2T
t = 3T
t = 4T
t = 5T
t = 6T
…
t = nT
N
( s h t còn
l i)
N0
2
N0
4
N0
8
N0
16
N0
32
N0
64
…
N0
2n
∆N
N0
2
3N0
4
7 N0
8
15 N 0
16
31N 0
32
63 N 0
64
…
1
3
7
15
31
63
...
(S h tb
phân rã)
T s
∆N
N
Công th c tính s h t nhân khi bi t kh i lư ng m : N =
+ Theo kh i lư ng: m =
(2
n
− 1) N 0
2n
2n − 1
m
NA
M
m0
= m0 .e− λt
k
2
Trong ó:
m0 : là kh i lư ng ban u.
m : là kh i lư ng cịn l i
Cơng th c xác nh kh i lư ng b phân rã ∆m : ∆m = m0 − m = m0 1 −
+ Theo s mol n =
1
2k
− λt
= m0 (1 − e )
n0
= n0 .e− λt
k
2
Trong ó:
n0 : là s mol ban u.
n : là s mol còn l i
Xác nh s mol b phân rã: ∆n = n0 − n = n0 1 −
3.
PHÓNG X
1
= n0 (1 − e− λt )
k
2
H ( Bq ) ho c ( Ci ) :
“ phóng x c a m t lư ng ch t phóng x t i m t th i i m t b ng tích c a h ng s phóng x và s lư ng h t
nhân phóng x ch a trong lư ng ch t ó th i i m t.”
H = λ .N =
Chú ý: Khi tính
ln 2 m
HTM
. .N A ( Bq ) ⇒ m =
T M
ln 2.m.N A
phóng x thì chu ký bán rã T ph i
+ Công th c nh lu t phóng x theo
phóng x : H =
iv
ơn v
( s ) ; và 1Ci = 3, 7.1010 ( Bq )
H0
= H 0 .e − λt
k
2
Trong ó:
H 0 : là phóng x ban u.
H : là phóng x cịn l i
***Bài tốn tính tu i:
H
Ta có: H =
0
H0
H
t
⇒ 2k = 0 ⇒ k = log H =
2
k
2
H
T
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
141
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
H0
⇒ t = T log H và tương t cho các
2
⇒T =
t
log
H0
H
2
và tương t cho các
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
H0
N0
m0
n0
H
N
m
m
i lư ng khác: ⇒ t = T log ; T log ; T log ; T log
2
2
2
2
i lư ng khác: ⇒ T =
t
log
H0
H
2
;
t
log
N0
N
2
t
;
log
n0
n
2
;
t
m0
log m
2
BÀI T P TH C HÀNH
Câu 1: Khi nói v s phóng x , phát bi u nào dư i ây là úng?
A: S phóng x ph thu c vào áp su t tác d ng lên b m t c a kh i ch t phóng x .
B: Chu kì phóng x c a m t ch t ph thu c vào kh i lư ng c a ch t ó.
C: Phóng x là ph n ng h t nhân to năng lư ng.
D: S phóng x ph thu c vào nhi t c a ch t phóng x .
Câu 2: Phát bi u nào sao ây là sai khi nói v
phóng x (ho t phóng x )?
A:
phóng x là i lư ng c trưng cho tính phóng x m nh hay y u c a m t lư ng ch t phóng x .
B: ơn v o phóng x là becơren.
C: V i m i lư ng ch t phóng x xác nh thì phóng x t l v i s nguyên t c a lư ng ch t ó.
D:
phóng x c a m t lư ng ch t phóng x ph thu c nhi t c a lư ng ch t ó.
Câu 3: Khi nói v tia γ, phát bi u nào sau ây sai?
A: Tia γ có kh năng âm xuyên m nh hơn tia X.
B: Tia γ khơng ph i là sóng i n t .
C: Tia γ có t n s l n hơn t n s c a tia X.
D: Tia γ khơng mang i n.
Câu 4: Tìm phát bi u úng v tia α ?
A: Tia α là sóng i n t
C: Tia α chuy n ng v i t c trong khơng khí là 3.108 m/s
B: Tia α b l ch phía b n t i n dư ng
D: Tia α là dòng h t nhân 4 He
2
Câu 5:
Tìm phát bi u úng v tia β − .
A: Tia β − bay v i v n t c kho ng 2.107 m/s
C: Tia β − có th bay trong khơng khí hàng km.
B: Tia β − b l ch v phía t
D: Tia β − là sóng i n t
Câu 6:
i n tích i n dương
Tìm phát bi u úng v tia gama ( γ )
A: Tia gama là có bư c sóng l n hơn sóng vơ tuy n
B: Tia gama có kh năng âm xuyên kém
C: Tia gama là dịng h t electron bay ngồi khơng khí D: Tia gama có b n ch t sóng i n t
Câu 7: Tìm phát bi u úng?
A: Hi n tư ng phóng x x y ra càng nhanh i u ki n áp xu t cao
B: Hi n tư ng phóng x suy gi m khi nhi t phịng thí nghi m gi m
C: Hi n tư ng phóng x khơng b ph thu c vào i u ki n mơi trư ng
D: Hi n tư ng phóng x ch x y ra trong các v n h t nhân
Câu 8: Tìm phát bi u sai?
A: Tia α có kh năng ion hố khơng khí m nh hơn tia β và gama
B: Tia β g m hai lo i ó là β − và β + .
C: Tia gama có b n ch t sóng i n t
D: Tia gama cùng b n ch t v i tia α và β vì chúng u là các tia phóng x .
Câu 9: Sau khi phóng x α h t nhân m chuy n thành h t nhân m i, h t nhân m i s b d ch chuy n như th nào trong
b ng h th ng tu n hồn?
A: Khơng thay i
B: Ti n 2 ơ
C: Lùi 2 ô
D: tăng 4 ô
Câu 10: Sau hi n tư ng phóng x β − H t nhân m s chuy n thành h t nhân m i và h t nhân m i s
A: Có s th t tăng lên 1 ơn v
B: Có s th t lùi 1 ơn v
C: Có s th t khơng i
D: Có s th t tăng 2 ơn v
Câu 11: Tìm phát bi u sai v tia gama
A. Tia gama có th i qua hàng mét bê tơng
B: Tia gama có th i qua vài cm chì
C: Tia gama có v n t c d ch chuy n như ánh sáng
D: Tia gama m n hơn tia X
Câu 12: Tìm phát bi u sai v phóng x
A: Có b n ch t là q trình bi n i h t nhân
B: Khơng ph thu c vào i u ki n ngo i c nh
C: Mang tính ng u nhiên
D: Có th xác nh ư c m t h t nhân khi nào s phóng x .
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
142
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
Câu 13: Tìm phát bi u sai v chu kỳ bán rã
A: Chu kỳ bán rã là th i gian m t n a s h t nhân phóng x
B: Chu kỳ bán rã ph thu c vào kh i lư ng ch t phóng x
C: Chu kỳ bán rã các ch t khác nhau thì khác nhau
D: Chu kỳ bán rã c l p v i i u ki n ngo i c nh
Câu 14:
i lư ng nào sau ây c trưng cho t ng lo i ch t phóng x ?
A: Kh i lư ng
B: S kh i
C: Nguy n t s
D: H ng s phóng x
Câu 15: Trong q trình phân rã, s h t nhân phóng x cịn l i.
A: Tăng theo th i gian theo nh lu t hàm s mũ
C: Gi m theo th i gian theo nh lu t hàm s mũ
B: T l thu n v i th i gian
D: T l ngh ch v i th i gian
Câu 16: Ch n câu sai . Hi n tư ng phóng x là
A: Q trình h t nhân t
ng phát ra tia phóng x và bi n i thành h t nhân khác
B: Ph n ng t a năng lư ng
C: Trư ng h p riêng c a ph n ng h t nhân
D: Q trình tu n hồn có chu kỳ
Câu 17: K t lu n nào sau ây v b n ch t c a các tia phóng x khơng úng ?
A: Tia α là dịng h t nhân nguyên t
B: Tia β là dòng h t mang i n
C: Tia γ sóng i n t
D:Tia α , β , γ u có chung b n ch t là sóng i n t nhưng có bư c sóng khác nhau.
Câu 18: Trong các tia phóng x sau: Tia nào có kh i lư ng h t là l n nh t?
A: Tia α
B: Tia β −
C: Tia β +
D: Tia gama
Câu 19: Tia nào sau ây không ph i là sóng i n t ?
A: Tia γ
B: Tia X
C: Tia sáng màu
D: Tia α
Câu 20: Sóng i n t có t n s là f = 1020 ( Hz ) là b c x nào sau ây?
A: Tia gama
B: Tia h ng ngo i
C: Tia t ngo i
D: Tia X
Câu 21: Tìm phát bi u úng?
A: Trong quá trình phóng x
phóng x khơng i
B: H ng s phóng x ch thay i khi tăng ho c gi m áp su t
C:
phóng x c trưng cho m t ch t phóng x
D: Khơng có áp án úng.
222
Câu 22: Radon 86 Ra là ch t phóng x có chu kỳ bán rã T = 3,8 ngày. Kh i lư ng Radon lúc u là m0 = 2 ( g ) . Kh i
lư ng Ra còn l i sau 19 ngày là?
A: 0,0625 ( g )
B: 1,9375 ( g )
C: 1,2415 ( g )
D: 0,7324 ( g )
Câu 23: Ban u có 20 gam ch t phóng x X có chu kì bán rã T. Kh i lư ng c a ch t X còn l i sau kho ng th i gian 3T, k
t th i i m ban u b ng
A: 3,2 gam.
B: 2,5 gam.
C: 4,5 gam.
D: 1,5 gam.
Ban u có N0 h t nhân c a m t m u ch t phóng x nguyên ch t có chu kì bán rã T. Sau kho ng th i gian t = 0,5T,
Câu 24:
k t th i i m ban u, s h t nhân chưa b phân rã c a m u ch t phóng x này là
A:
N0
.
2
B:
N0
.
2
C:
N0
.
4
D: N0 2 .
Câu 25: G i τ là kho ng th i gian s h t nhân c a m t ng v phóng x gi m i b n l n. Sau th i gian 2τ s h t nhân cịn
l i c a ng v ó b ng bao nhiêu ph n trăm s h t nhân ban u?
A: 25,25%.
B: 93,75%.
C: 6,25%.
D: 13,5%.
Câu 26: M t ng v phóng x có chu kì bán rã T. C sau m t kho ng th i gian b ng bao nhiêu thì s h t nhân b phân rã
trong kho ng th i gian ó b ng ba l n s h t nhân còn l i c a ng v y?
A: 0,5T.
B: 3T.
C: 2T.
D: T.
Câu 27: Gi s sau 3 gi phóng x (k t th i i m ban u) s h t nhân c a m t ng v phóng x cịn l i b ng 25% s h t
nhân ban u. Chu kì bán rã c a ng v phóng x ó b ng
A: 2 gi .
B: 1,5 gi .
C: 0,5 gi .
D: 1 gi .
222
Câu 28: Radon
phóng x c a m t lư ng ch t phóng x
Ra là ch t phóng x v i chu kỳ bán rã T = 3,8 ngày .
222
Ra gi m i 93,75% so v i ban u thì c n th i gian là bao lâu?
A: 152 ngày
B:1,52 ngày
C:1520 ngày
D:15,2 ngày
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
143
40 CHUN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Câu 29: Tính tu i m t c v t b ng g bi t phóng x β c a nó b ng 3/5
m i ch t. Chu kỳ bán rã c a 14 C là 5730 năm.
A: ≈ 3438 năm.
B: ≈ 4500 năm.
C: ≈ 9550 năm.
Th y: Nguy n H ng Khánh
phóng x c a kh i lư ng g cùng lo i v a
D: ≈ 4223 năm.
Câu 30: M t m u ch t phóng x , sau th i gian t(s) còn 20% s h t nhân chưa b phân rã.
nhân b phân rã b ng 95% s h t nhân ban u. Chu kỳ bán rã c a ng v phóng x ó là:
A: 60(s)
B: 120(s)
C: 30(s)
Câu 31: Ch t phóng x 209 Po là ch t phóng x α. Lúc
84
gian b ng m t chu kì bán rã là :
A: 0,5 ( kg )
B: 2 ( g )
n th i i m t + 60 (s) s h t
D: 15s)
u poloni có kh i lư ng 1kg. Kh i lư ng poloni còn l i sau th i
C: 0,5 ( kg )
D: 2 ( kg )
Câu 32: 24 Na là ch t phóng x β− , ban u có kh i lư ng 0,24g. Sau 105 gi
11
ban u thì sau 45 gi lư ng ch t phóng x trên còn l i là
A: 0,03 ( g )
B: 0,21 ( g )
C: 0,06 ( g )
phóng x gi m 128 l n. K t th i i m
D: 0,09 ( g )
Câu 33: Trong các tia: γ; X; Catôt; ánh sáng , tia nào không cùng b n ch t v i các tia còn l i?
A: Tia ánh sáng .
B: Tia Cat t.
C: Tia X.
D: Tia γ.
Câu 34: Chu kỳ bán rã c a m t ng v phóng x b ng 138 ngày. H i sau 46 ngày còn bao nhiêu ph n trăm kh i lư ng ch t
phóng x ban u chưa b phân rã ?
A: 79,4%
B: 33,5%
C: 25%
D: 60%
Câu 35: Sau 24 gi s nguyên t Radon gi m i 18,2% (do phóng x ) so v i s nguyên t ban u. H ng s phóng x c a
Radon là
-6 -1
-5 -1
-5 -1
-6 -1
A: λ = 2,325.10 (s )
B: λ = 2,315.10 (s )
C: λ = 1,975.10 (s )
D: λ = 1,975.10 (s )
Câu 36: Chu kỳ bán rã c a 2 ch t phóng x A & B l n lư t là T1 & T2 . Bi t T1 =
T2
; Ban u , hai kh i ch t A & B có s
2
lư ng h t nhân như nhau . Sau th i gian t = 2T1 t s các h t nhân A & B còn l i là
A: 1 / 3
B: 2
C: 1 / 2
D: 1
Câu 37: M t m u ch t phóng x có kh i lư ng m0 , chu kỳ bán rã b ng T = 3,8 ngày. Sau 11,4 ngày kh i lư ng ch t phóng
x cịn l i trong m u là 2,5g. Kh i lư ng ban
A: 10 ( g )
u m0 b ng:
B: 12 ( g )
C: 20 ( g )
D: 25 ( g )
Câu 38: M t tư ng c b ng g có phóng x b gi m 75% l n so v i phóng x c a 1 khúc g cùng kh i lư ng và v a
m i ch t. ng v 14 C có chu kỳ bán rã T = 5600 năm. Tu i c a tư ng g b ng:
A: 5600 năm
B: 11200 năm
C: 16800 năm
D: 22400 năm
Câu 39: M t ch t phóng x có chu kỳ bán rã là T. Sau 1 th i gian ∆t =
còn l i là:
A: 36,8%
Câu 40: Poloni
210
81
1
k t lúc u, s ph n trăm nguyên t phóng x
λ
B: 73,6%
C: 63,8%
D: 26,4%
Po là ch t phóng x có chu kỳ bán rã T = 138 ngày. Kh i lư ng ban u là m0 = 10 ( g ) . L y
N A = 6, 02.1023 ( mol −1 ) . S nguyên t Po còn l i sau 69 ngày là?
A: N = 8, 4.1021 (h t)
Câu 41: Iot
135
53
B: N = 5,14.1020 (h t)
C N = 8,55.1021 (h t)
D: N = 2, 03.1022 (h t)
I là ch t phóng x có chu kì bán rã T = 8,9 ngày. Lúc u có m0 = 5 ( g ) . Kh i lư ng Iot còn l i là 1g sau
th i gian t là bao lâu?
A: t = 12,3 ngày
B: t = 20,7 ngày
C: 28,5 ngày
D: 16,4 ngày
(
)
Câu 42: Polini Po210 là ch t phóng x có chu kỳ bán rã 138 ngày. L y N A = 6, 02.1023 mol −1 . Lúc
u có
m0 = 10 ( g ) Po thì sau th i gian 69 ngày ã có s nguyên t Po b phân rã là?
A: ∆N = 8,4.1021
B: ∆N = 6,5.1022
C: ∆N = 2,9.1020
D: ∆N = 5,7.1023
Câu 43: M t ch t phóng x có chu kỳ bán rã là T, s h t nhân ban u là N 0 . Sau th i gian 4 chu kì bán rã thì kh i lư ng
ch t phóng x ã b phân rã là?
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
144
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
A: 6,25%
B: 93,75%
C: 15,3%
D: 88,45%
24
Câu 44: Lúc u có 8 ( g ) Na thì sau 45 gi ã có 7 ( g ) h t nhân ch t y b phân rã. Chu kì bán rã c a 24 Na là:
A: T = 10 gi
B: T = 25 gi
C: T = 8 gi
D: T = 15 gi
Câu 45: Theo dõi s phân rã c a ch t phóng x k t lúc t = 0, ta có ư c k t qu sau: trong th i gian 1 phút u có 360
nguyên t b phân rã, nhưng sau 2 gi sau k t lúc t = 0 cũng trong kho ng th i gian y ch có 90 ngun t b phân rã. Chu kì
bán rã c a ch t phóng x là:
A: 1 gi
B: 5 gi
C: 2 gi
D: 4 gi
20
Câu 46: M t ch t phóng x lúc u có N 0 = 7, 07.10 nguyên t . Chu kì bán rã c a ch t phóng x là T = 8 ngày.
phóng x c a ch t này còn l i sau 12 ngày là.
A: H = 4,8.1016 ( Bq ) B: H = 8, 2.1012 ( Bq ) C: H = 2,5.1014 ( Bq ) D: H = 5, 6.1015 ( Bq )
Câu 47: Polini
210
Po là ch t phóng x v i chu kì bán rã là T = 138 ngày. M t m u polơni có kh i lư ng ban
23
-1
m0 = 100 ( mg ) . L y NA = 6,02.10 mol .
phóng x c a ch t sau 3 chu kỳ là.
B: H = 2,08.1012 ( Ci )
A: H = 56,30 ( Ci )
u là
C: H = 5,63.104 ( Ci )
D: 4,28 ( Ci )
14
Câu 48: H t nhân C là ch t phóng x có chu kì bán rã 5600 năm. Trong cây c i có ch t phóng x 14 C .
phóng x c a
m t m u c a cây m i ư c ch t ( Coi như ã phơi khô) và m t m u g c
i ã ch t cùng kh i lư ng l n lư t là 0,255 ( Bq )
và 0,215 ( Bq ) . M u g c
i ã ch t cách ây?
A: t = 2104,3 năm
Câu 49: Chu kì bán rã c a iot
B: t = 867,9 năm
C: t = 3410,2 năm
D: t = 1378,5 năm.
I là 9 ngày. H ng s phóng x c a iot là?
1
1
A: λ = 0,077 ngày
B: λ = 0,077.
C: 13 ngày
D: 13 .
ngày
ngày
Câu 50: Coban 60 Co là ch t phóng x có chu kì bán rã T = 5,33 năm. Lúc u có 1000g cơ ban thì sau 10,66 năm s ngun
27
131
53
(
)
t coban còn l i là? Biêt N A = 6, 02.1023 mol −1 .
24
22
A: N = 2,51.10
B: N = 5,42.10
C: N = 8,18.1020
D: N = 1,25.1021
Câu 51: Sau kho ng th i gian ∆t k t lúc ban u) M t lư ng ch t phóng x có s h t nhân gi m i e l n. T là chu kỳ bán rã
c a ch t phóng x . Ch n công th c úng?
A: ∆t = T .ln 2
B: ∆t =
T
2
Câu 52: Sau kho ng th i gian t1 ( k t lúc ban
C: ∆t =
T
ln 2
D: ∆t =
ln 2
T
u) m t lư ng ch t phóng x có s h t nhân gi m i e l n( v i lne = 1). Sau
kho ng th i gian t2 = 0,5t1 ( k t lúc ban u) thì s h t nhân cịn l i b ng bao nhiêu ph n trăm s h t nhân ban u?
A: X = 40%
B: X = 60,65%
C: 50%
D: 70%
Câu 53:
c trưng cho tính phóng x m nh hay y u c a m t ch t phóng x ta dùng :
A: Chu kỳ bán rã
B: H ng s phóng x
C:
phóng x
D: Kh i lư ng
60
Câu 54: Côban 27 Co là ch t phóng x có chu kỳ bán rã T. Sau th i gian t = 10,54 năm thì 75% kh i lư ng ch t phóng x
ã b phân rã. Chu kỳ bán rã là?
A: T = 3,05 năm
B: T = 8 năm
C: T = 6,62 năm
D: T = 5,27 năm
Câu 55: Chu kỳ bán rã c a
238
U là T = 4,5.109 năm. Lúc
phóng x c a 238 U sau t = 9.109 năm là?
A: H = 8,3.10−8 ( Ci ) B: H = 5, 6.10−3 ( Ci )
u có 1g
238
y
U nguyên ch t. L y N A = 6, 02.1023 ( mol −1 ) .
C: H = 2,5.103 ( Ci )
D: H = 5, 6.103 ( Ci )
210
Câu 56:
ng v phóng x 84 Po phóng x α và bi n i thành h t nhân chì. Vào lúc t1 t l gi a s h t nhân chì và polini
có trong m u là 7:1, sau ó 414 ngày t l trên là 63: 1. Chu kì bán rã c a pôlini là?
A: T = 15 ngày
B: T = 138 ngày
C: T = 69 ngày
D: T = 30 ngày
Câu 57:
ng v
23
11
Na phóng x β − , chu kỳ bán rã là T = 15 gi . Lúc u có 2,4gam. L y N A = 6, 02.1023 ( mol −1 ) .
S lư ng h t nhân con thu ư c sau 45 gi là:
A: ∆N = 2,8.1023 ( h t) B: ∆N = 5,5.1022 ( h t) C: ∆N = 1, 6.1020 ( h t) D: ∆N = 8, 4.1021 ( h t)
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
145
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
Câu 58: M t m u qu ng ch a ch t phóng x xêdi 137 Cs .
55
phóng x c a m u là H 0 = 3,3.109 ( Bq ) . Bi t chu kỳ bán
rã c a 137 Cs là 30 năm. Kh i lư ng nguyên ch t c a 137 Cs ch a trong m u qu ng là:
55
55
A:1(g)
B:1(mg)
C: 10(g)
D: 10(mg)
Câu 59: M t ch t phóng x phát ra tia α, c m t h t nhân b phân rã sinh ra m t h t α. Trong th i gian m t phút u, ch t
phóng x sinh ra 360 h t α, sau 6 gi , thì trong m t phút ch t phóng x này ch sinh ra ư c 45 h t α. Chu kì c a ch t phóng x
này là
A:4. gi .
B:1 gi .
C: 2 gi .
D:3 gi .
210
Câu 60: Chu kỳ bán rã c a Pơlơni
Po là 138 ngày êm có phóng x ban u là H = 1, 67.1014 ( Bq )
N A = 6, 02.1023 ( mol −1 ) . Kh i lư ng ban u c a Pôlôni là:
A:1g.
B:1mg.
C:1,5g.
D:1,4g
Câu 61: Ban u (t = 0) có m t m u ch t phóng x X nguyên ch t. th i i m t1 m u ch t phóng x X cịn l i 20% h t nhân
chưa b phân rã. n th i i m t2 = t1 + 100 (s) s h t nhân X chưa b phân rã ch còn 5% so v i s h t nhân ban u. Chu kì
bán rã c a ch t phóng x ó là
A: 50 s.
B: 25 s.
C: 400 s.
D: 200 s.
210
206
Câu 62: Ch t phóng x pơlơni 84 Po phát ra tia α và bi n i thành chì 82 Pb . Cho chu bán rã c a 210 Po là 138 ngày. Ban
84
u (t = 0) có m t m u pôlôni nguyên ch t. T i th i i m t1, t s gi a s h t nhân pôlôni và s h t nhân chì trong m u là
1
.
3
T i th i i m t2 = t1 + 276 ngày, t s gi a s h t nhân pôlôni và s h t nhân chì trong m u là
A:
1
.
25
B:
1
.
16
C:
1
.
9
D:
1
.
15
Câu 63: Bi t ng v phóng x 14 C có chu kì bán rã 5730 năm. Gi s m t m u g c có phóng x 200 phân rã/phút và
6
m t m u g khác cùng lo i, cùng kh i lư ng v i m u g c ó, l y t cây m i ch t, có phóng x 1600 phân rã/phút. Tu i
c a m u g c ã cho là
A: 1910 năm.
B: 2865 năm.
C: 11460 năm.
D: 17190 năm.
Câu 64: Ch t phóng x S1 có chu kì bán rã T1, ch t phóng x S2 có có ch kì bán rã T2. Bi t T2 = 2T1 . Sau kho ng th i gian
t = T2 thì:
1
, ch t S2 cịn l
4
1
C:Ch t S1 cịn l i , ch t S2 còn l
4
1
1
, ch t S2 còn l i .
2
2
1
1
D: Ch t S1 còn l i , ch t S2 còn l i .
2
4
Câu 65: Ch n câu úng. Ch t phóng x X có chu kỳ bán rã T1 , ch t phóng x Y có chu kỳ bán rã T2 . Bi t T2 = 2T1 . Trong
A:Ch t S1 còn l i
1
.
2
1
i .
4
i
B: Ch t S1 còn l i
cùng 1 kho ng th i gian,n u ch t phóng x Y có s h t nhân còn l i b ng 1/4 s h t nhân Y ban
rã b ng:
A: 7/8 s h t nhân X ban u.
B: 1/16 s h t nhân X ban u
C: 15/16 s h t nhân X ban u.
D: 1/8 s h t nhân X ban u.
u thì s h t nhân X b phân
Câu 66: M t ch t phóng x có chu kỳ bán rã là 360 gi . Khi l y ra s d ng thì kh i lư ng nguyên ch t ch còn
lư ng lúc m i nh n v . Th i gian t lúc m i nh n v
A: 100 ngày
B: 75 ngày
Câu 67: H t nhân
24
11
n lúc s d ng:
C: 80 ngày
1
kh i
32
D: 50 ngày
−
Na phân rã β v i chu kỳ bán rã là 15 gi , t o thành h t nhân X. Sau th i gian bao lâu m t m u ch t
phóng x 24 Na nguyên ch t lúc u s có t s s nguyên t c a X và c a Na có trong m u b ng 0,75?
11
A: 12,1h
B: 8,6h
C: 24,2h
D: 10,1h
Câu 68:
xác nh chu kỳ bán rã T c a m t ng v phóng x , ngư i ta o kh i lư ng ng v ó trong m u ch t khác
nhau 8 ngày ư c các s o là 8(µg) và 2(µg). Tìm chu kỳ bán rã T c a ng v ó:
A: 2 ngày
B: 4 ngày
C: 6 ngày
D: 5 ngày
210
Câu 69:
ng v 84 Po phóng x α . Chu kỳ bán rã c a Po là 138 ngày. Lúc u có 1mg Po thì sau 414 ngày k t ban u
thì th tích khi He thu ư c i u ki n chu n là?
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
146
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
A: V = 4,5.10
−3
( L)
IH C
B: V = 5, 6.10
−4
( L)
Th y: Nguy n H ng Khánh
C: V = 9,3.10
−5
D: V = 3,9.10−5 ( L )
( L)
210
Câu 70: Polini 84 Po phóng x α bi n thành h t nhân chì. Sau 30 ngày thì t s gi a kh i lư ng chì và kh i lư ng polini
có trong m u là 0,1595. Chu kì bán rã c a Polini là?
A: T = 210 ngày
B: 69 ngày
C: T = 15 ngày
D: T = 138 ngày
Câu 71: Sau 1năm, kh i lư ng nguyên ch t c a ch t phóng x gi m i 3 l n. H i sau 2 năm, kh i lư ng nguyên ch t c a ch t
phóng x trên gi m i bao nhiêu l n so v i ban u.
A: 9 l n.
B: 6 l n
C: 12 l n.
D: 4,5 l n
Câu 72: Có 2 m u ch t phóng x A & B thu c cùng 1 ch t có chu kỳ bán rã 138,2 ngày & có s lư ng h t nhân ban u như
nhau. T i th i i m quan sát , t s
phóng x c a 2 m u là
A: 199,5 ngày
B: 199,8 ngày
24
Câu 73:
ng v 11 Na là ch t phóng x β − và t o thành
HB
= 2, 72 . Tu i c a m u A nhi u hơn m u B là
HA
C: 190,4 ngày
D: 189,8 ngày
24
ng v c a Magiê. M u 11 Na có kh i lư ng ban
(
)
phóng x cu nó gi m i 64 l n. Cho N A = 6, 02.1023 mol −1 .Tìm kh i lư ng Magiê t o
m0 = 0, 25 ( g ) . Sau 120 gi
ra sau th i gian 45 gi .
A:0,25 ( g )
B:0,41 ( g )
C:1,21 ( g )
Câu 74: Có 2 ch t phóng x A và B v i h ng s phóng x λA và λB . S h t nhân ban
gian s h t nhân A & B c a hai ch t còn l i b ng nhau là
A:
u là
1
N
ln B
λB − λ A N A
B:
1
N
ln B
λ A + λB N A
C:
λ A λB
N
ln A
λ A − λB N B
D: 0,197 ( g )
u trong 2 ch t là NA và NB . Th i
D:
λ A λB
N
ln A
λ A + λB N B
Câu 75: 238 U và 235 U là ch t phóng x có chu kỳ bán rã l n lư t là T1 = 4,5.109 năm và T2 = 7,13.108 năm. Hi n nay trong
qu ng urani thiên nhiên có l n 238U và 235U theo t l s nguyên t là 140: 1. Gi thi t th i i m hình thành trái t t l
này là 1:1. Tu i trái t là:
A: t = 8.109 năm
B: t = 9.108 năm
C: t = 6.109 năm
D: t = 2.108 năm
Câu 76: Chu kì bán rã c a
nguyên t
235
235
U là T = 7,13.108 năm. Bi t x << 1 thì e − x ≈ 1 − x và N A = 6, 02.1023 ( mol −1 ) . S
U b phân rã trong 1 năm t 1 ( g )
A: ∆N = 4,54.1015
Câu 77: Chu kỳ bán rã c a
235
U lúc ban u là?
B: ∆N = 8,62.11020
238
C: ∆N = 1,46.108
D: ∆N = 2,49.1012
U là 4,5.109 năm. Bi t x << 1 thì e − x ≈ 1 − x và N A = 6, 02.1023 ( mol −1 ) . S nguyên t
b phân rã trong 1 năm c a 1 ( g )
238
U là?
A: X = 3,9.10
B: ∆N = 5,4.1014
C: ∆N = 1,8.1012
D: ∆N = 8,2.1010
Câu 78: M t ch t phóng x ban u có N 0 h t, Trong kho ng th i gian 60 ngày u tiên nó b phân rã n1 h t, trong kho ng
64
th i gian 120 ngày ti p theo nó phân rã n2 h t. Bi t r ng n 1 =
n 2 , hãy xác nh chu kỳ bán rã c a ch t phóng x trên?
9
11
A: 30 ngày
B: 120 ngày
C: 60 ngày
D: 20 ngày
Câu 79: M t ngư i ư c i u tr ung thư b ng phuơng pháp chi u x gama. Bi t r ng ch t phóng x dùng i u tr có chu kỳ
bán rã là 4 tháng. C m i tháng ngu i ó i chi u x 1 l n. l n chi u x u tiên bác sĩ ã chi u x v i li u lu ng th i gian là
10 phút. H i l n chi u x th 3 ngu i ó c n ph i chi u x bao lâu v n nh n ư c n ng chi u x như l n âu.( Bi t
r ng b nh nhân v n dùng lu ng ch t ư c c p t ban u các l n chi u x )
A: 10 phút
B: 20 phút
C: 10 2 phút
D: 20 2 phút.
Câu 80: M t ngư i ư c i u tr ung thư b ng phuơng pháp chi u x gama. Bi t r ng ch t phóng x dùng i u tr có chu kỳ
bán rã là 100 ngày. C 10 ngày ngu i ó i chi u x 1 l n. l n chi u x u tiên bác sĩ ã chi u x v i li u lu ng th i gian là
20 phút. H i l n chi u x th 6 ngu i ó c n ph i chi u x bao lâu v n nh n ư c n ng chi u x như trên..( Bi t r ng
b nh nhân v n dùng lu ng ch t ư c c p t ban u các l n chi u x )
A: 10 phút
B: 20 phút
C: 10 2 phút
D: 20 2 phút.
Câu 81: 210 Po là ng v phóng x α và bi n i thành h t nhân chì có chu kỳ bán rã 138 ngày. Ban u ngu i ta nh p v
210g. H i sau ó 276 ngày lu ng ch t trong m u còn l i kh i lu ng là bao nhiêu?
A: 52,5g
B: 154,5g
B: 210
D: 207g
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
147
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
210
Câu 82:
Po là ng v phóng x α và bi n i thành h t nhân chì có chu kỳ bán rã 138 ngày. Ban
210g. H i sau ó 276 ngày lu ng ch t trong m u có kh i lu ng gi m i bao nhiêu so v i ban u.
A: 52,5g
B: 3g
B: Không i
D: 157,5g
210
Câu 83:
Po là ng v phóng x α và bi n i thành h t nhân chì có chu kỳ bán rã 138 ngày. Ban
210g. H i sau ó bao nhiêu ngày k t ban u cho kh i lư ng ch t r n trong m u còn l i 208 ( g ) .
A: t = 1,9 ngày
B: t = 2 ngày
B: t = 100 ngày
u ngu i ta nh p v
u ngu i ta nh p v
D: t = 138 ngày
Câu 84: M t ch t phóng x X nguyên ch t, có chu kỳ bán rã T và bi n thành h t nhân b n Y. T i th i i m t1 t l gi a h t
nhân Y và h t nhân X là a. T i th i i m t2 = t1 + T th t l
A: 2a + 1
B:
2a
3
ó là:
C: a + 1
D: 4a
Câu 85: M t ch t phóng x X nguyên ch t, có chu kỳ bán rã T và bi n thành h t nhân b n Y. T i th i i m t1 t l gi a h t
nhân Y và h t nhân X là a. T i th i i m t2 = t1 + 2T th t l
A: a + 4
B:
4a
3
ó là:
C: 4a + 3
D: 4a
Câu 86: M t ch t phóng x X nguyên ch t, có chu kỳ bán rã T và bi n thành h t nhân b n Y. T i th i i m t1 t l gi a h t
nhân Y và h t nhân X là a. T i th i i m t2 = t1 + 3T th t l
A: 8a + 4
B:
8a
3
ó là:
C: 4a + 3
D: 8a + 7
Câu 87: M t ch t phóng x X nguyên ch t, có chu kỳ bán rã T và bi n thành h t nhân b n Y. T i th i i m t1 t l gi a h t
nhân Y và h t nhân X là a. T i th i i m t2 = t1 + nT th t l
A: na + n
2
2
B: n a + ( n − 1)
ó là:
(
)
C: 2a + 2n − 1
(
)
D: 2n a + 2n − 1
-
Câu 88: M t h t nhân X t phóng ra b c x β và bi n i thành h t nhân Y. T i th i i m t ngư i ta kh o sát th y t s kh i
lư ng h t nhân X và Y b ng a. Sau ó t i th i i m t2 = t1 + T thì t s trên là b ng:
A: 4a + 3
B:
a
2+a
C:
a
3
D:
a+2
3
Câu 89: M t h t nhân X t phóng ra b c x β- và bi n i thành h t nhân Y. T i th i i m t ngư i ta kh o sát th y t s kh i
lư ng h t nhân X và Y b ng a. Sau ó t i th i i m t2 = t1 + 2T thì t s trên là b ng:
4a
4a + 2
a
C:
D:
3a + 4
3
3
Câu 90: M t h t nhân X t phóng ra b c x β- và bi n i thành h t nhân Y. T i th i i m t ngư i ta kh o sát th y t s kh i
lư ng h t nhân X và Y b ng a. Sau ó t i th i i m t2 = t1 + nT thì t s trên là b ng:
A: 4a + 3
B:
a
A: k
2 + ( 2k − 1) a
a
B: k
2 + 2k a
Câu 91: H t nhân
A1
Z1
2k a
C: k
( 2 − 1)
X phóng x và bi n thành m t h t nhân
chúng tính theo ơn v u. Bi t ch t phóng x
A1
A2
Z2
D: 2k
a+2
k
Y b n. Coi kh i lư ng c a h t nhân X, Y b ng s kh i c a
X có chu kì bán rã là T. Ban
u có m t kh i lư ng ch t
A1
X, sau 2 chu kì
Z1
Z1
bán rã thì t s gi a kh i lư ng c a ch t Y và kh i lư ng c a ch t X là
A
A
A
A
A: 4 1
B: 4 2
C: 3 2
D: 3 1
A2
A1
A1
A2
A1
A2
Câu 92: H t nhân
X phóng x và bi n thành m t h t nhân
Y b n. Coi kh i lư ng c a h t nhân X, Y b ng s kh i c a
Z1
Z2
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
148
40 CHUN
V T LÍ LUY N THI
chúng tính theo ơn v u. Bi t ch t phóng x
IH C
A1
Th y: Nguy n H ng Khánh
X có chu kì bán rã là T. Ban
Z1
bán rã thì t s gi a kh i lư ng c a ch t Y và kh i lư ng c a ch t X là
A
A: n 1
A2
B:
( 2 − 1) A
C:
n
A2
( 2 − 1) A
n
u có m t kh i lư ng ch t
2
A1
1
D: ( n − 1)
A1
Z1
X, sau n chu kì
A1
A2
Câu 93:
xác nh th tích máu trong cơ th con ngư i, ngư i ta làm như sau: ban u tiêm vào ngư i m t th tích
V = 1cm dung d ch 24 Na có n ng C M = 10−3 ( mol / L ) . Sau ó 6 h thì ngư i ta l y ra t cơ th 1cm3 máu và tính ư c
3
s mol Na 24 cịn l i là 1,515.10−10 ( mol ) . Bi t chu kỳ bán rã c a Na 24 là 15 ( h ) , Xác nh th tích máu c a cơ th trên?
A: V = 5000 ( cc )
B: V = 5,5 ( L )
C: V = 6 ( L )
D: V = 6,1( L )
BÀI 3: PH N NG H T NHÂN
1.
KHÁI NI M V PH N NG H T NHÂN.
A. nh nghĩa ph n ng h t nhân
Ph n ng h t nhân là m i quá trình d n n bi n i h t nhân, có th là do t phát hay kích thích c a con ngư i.
B. Phân lo i ph n ng h t nhân
+ Căn c vào ngu n g c ph n ng
- Ph n ng h t nhân t phát( phóng x )
- Ph n ng h t nhân kích thích( Nhi t h ch, phân h ch, b n phá...)
+ Căn c vào năng lư ng t a - thu
- Ph n ng h t nhân t a năng lư ng: ( Phóng x , phân h ch, nhi t h ch….)
- Ph n ng thu năng lư ng: Ph n ng chia tách các h t…
C. Hai d ng phương trình ph n ng h t nhân cơ b n.
A + B → C + D ( Ph n ng h t nhân b n phá, nhi t h ch….)
Ho c: A → C + D ( Phóng x , tách h t nhân..)
2. CÁC NH LU T B O TOÀN TRONG PH N NG H T NHÂN:
Cho ph n ng h t nhân sau:
A1
Z1
A
A
A
A + Z22 B →Z33 C + Z44 D
2.1 nh lu t b o toàn i n tích: Z1 + Z 2 = Z 3 + Z 4
“ T ng i s các i n tích c a các h t tương tác b ng t ng i s i n tích c a các h t s n ph m”
2.2 nh lu t b o toàn s kh i: A1 + A2 = A3 + A4
“ T ng s nuclon c a các h t tương tác b ng t ng s nuclon c a các h t s n ph m”
***** Chú ý:
nh lu t b o tồn i n tích và s kh i giúp ta vi t các phương trình ph n ng h t nhân.
2.3 B o toàn năng lư ng toàn ph n:
A1
Z1
A
A
A
A + Z22 B →Z33 C + Z44 D
( Năng lư ng toàn ph n trư c ph n ng = Năng lư ng toàn ph n sau ph n ng)
( m A + mB ) c 2 + K A + K B = ( m C + mD ) c 2 + KC + K D
⇒ K D + K C − K A − K B = ( m A + mB − m C − mD ) c 2 = Q (t
a/thu)
t m0 là t ng kh i lư ng các h t trư c ph n ng: m0 = mA + mB
t m là t ng kh i lư ng các h t sau ph n ng: m = mC + mD
+ N u m0 > m ⇒ Q > 0 ta nói ph n ng t a năng lư ng
+ N u m0 < m ⇒ Q < 0 ta nói ph n ng thu năng lư ng
Ta l i có: mX = Z .m p + N .mn − ∆m
⇒ ( m A + mB − m C − mD ) c 2
= ( Z1.m p + N1.mn − ∆mA + Z 2 .m p + N 2 .mn − ∆mB − Z 3 .m p − N 3 .mn + ∆mC − Z 4 .m p − N 4 .mn + ∆mD ) c 2
149
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
= ( ∆mD + ∆mC − ∆mB − ∆mA ) .c 2
= ∆ED + ∆EC − ∆EB − ∆E A
= ∆ERD A4 + ∆ERC A3 − ∆ERB A2 − ∆ERA A1 = Q (t a/thu)
2.4 B o toàn
ng lư ng
A1
Z1
A
A
A
A + Z22 B → Z33 C + Z44 D
( T ng
ng lư ng trư c ph n ng = T ng
Xét v
ng lư ng sau ph n ng) p A + pB = pC + pD
l n: P = m.v
1
2
⇒ p 2 = ( m.v ) = 2.m. m.v 2 = 2mK
2
⇒ p = m.v = 2mK
Trong ó: m ( kg ) là kh i lư ng c a v t; K ( J ) là
ng năng c a v t.
Các trư ng h p c bi t khi s d ng b o toàn ng lư ng:
A
A
A
A. Trư ng h p phóng x . Z1 A → Z3 C + Z4 D ( B qua tia γ )
1
3
4
Vì pC = pD
O
mC vD
mC vC = mD vD ⇒ m = v
D
C
⇒
2m K = 2m K ⇒ mC = K D
C C
D D
mD K C
m
v
K
⇒ C = D = D
mD vC K C
A
→
PC
X
→
PD
A
A
A
A
B. Có m t h t bay vng góc v i h t khác: Z1 A + Z2 B → Z3 C + Z4 D ( Gi i s C ⊥ A )
1
2
3
4
2
2
2
pD = pC + p A
→
PD
⇒ 2mD K D = 2mC K C + 2mA K A
⇒ mD K D = mC K C + mA K A
→
PA
→
PC
A
A
A
A
C. Hai h t sinh ra cùng v n t c : Z1 A + Z2 B → Z3 C + Z4 D
1
2
3
4
P A= P C +P D
C
⇔ m A v A = m C v C +m D v D
D
A
D. S n ph m bay ra có góc l ch α so v i
A
A
A
A
n. Z1 A + Z2 B → Z3 C + Z4 D
1
2
3
4
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
150
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
→
PD
→
PA
2
2
2
Theo nh lý cos ta có: pD = pC + p A − 2 pC p Acosα
⇒ 2mD K D = 2mC KC + 2mA K A − 2 2mC KC 2mA K A cosα
α
⇒ mD K D = mC K C + mA K A − 2 mC K C mA K A cosα
⇒ cosα =
→
PD
→
PC
mC KC + mA K A − mD K D
2 mC KC mA K A
D. T o ra hai h t gi ng nhau chuy n
ng cùng t c
A
A
A
. Z1 A + Z2 B → 2.Z3 C (Trong ó: A là
1
2
3
n và B là h t
bia)
C
Ta có: p A = 2 pC cosϕ
mAvA = 2mC vC cos ϕ
⇒
2
mA K A = 4mC KC cos ϕ
ϕ
A
C
BÀI T P TH C HÀNH
A
Câu 1: Xét phóng x : ZY → α +
Ax
Zx
X , Trong ó Z X và AX , Tìm áp án úng?
A. Z X = Z − 2; AX = A − 2
B: Z X = Z ; AX = A
C: Z X = Z − 2; AX = A − 4
Câu 2:
A
Z
−
Xét phóng x : Y → β +
D: Z X = Z + 1; AX = A
AX
ZX
X , Trong ó Z X và AX , Tìm áp án úng?
B. Z X = Z − 2; AX = A − 2
B: Z X = Z ; AX = A
C: Z X = Z − 2; AX = A − 4
D: Z X = Z + 1; AX = A
Câu 3:
A:
C:
238
U sau m t lo t phóng x bi n
238
92
206
82
238
92
206
82
U→
0
Pb + 6α + 2 −1 e
i thành chì, h t sơ c p và h t anpha. Phương trình bi u di n úng bi n
0
B: 238U → 206 Pb + 8α + 6 −1 e
92
82
0
D: 238U → 206 Pb + α + −1 e
92
82
i là:
0
Pb + 4α + −1 e
Câu 4: H t nhân 234U phóng x phát ra h t α , phương trình phóng x là:
92
234U → α + 232U
A:
B: 234U → 4He + 230Th C: 234U → α + 230U
D: 234U → 2He + 232Th
92
2
90
92
90
92
4
88
92
90
238 phân rã phóng x cho h t nhân con Thori 234
Câu 5: H t nhân urani 92 U
thì ó là s phóng x :
90Th
U→
A: α
Câu 6:
B: β −
Xác nh ký hi u h t nhân nguyên t X c
1
A: 0 n
24
B: 11 Na
C: β +
a phương trình: 4
2
D: phát tia γ
27
13
30
15
He + A → P + X
23
C: 11 Na
24
D: 10 Ne
37
37
Câu 7: Ch n câu tr l i úng. Phương trình phóng x : 17 Cl + ZA X → n + 18 Ar Trong ó Z, A là:
A: Z = 1,A = 1.
B: Z = 2,A = 3.
C: Z = 1,A = 3.
D: Z = 2,A = 4
Câu 8: Các ph n ng h t nhân không tuân theo
A: nh lu t b o tồn i n tích
B: nh lu t b o toàn s kh i
C: nh lu t b o toàn ng lư ng
D: nh lu t b o toàn kh i lư ng
Câu 9: Trong ph n ng h t nhân ,proton
A: Có th bi n thành nơtron và ngư c l i
B: Có th bi n thành nuclon và ngư c l i
C: ư c b o toàn
D: A và C úng
Câu 10: B sung vào ph n thi u c a câu sau :” M t ph n ng h t nhân t a năng lư ng thì kh i lư ng c a các h t nhân trư c
ph n ng ………. kh i lư ng c a các h t nhân sinh ra sau ph n ng “
A: Nh hơn
B: B ng v i ( b o toàn năng lư ng)
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
151
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
C: L n hơn
D: Có th nh ho c l n hơn
Câu 11: Câu nào sau ây là sai khi nói v s phóng x .
A: T ng kh i lư ng c a h t nhân t o thành có kh i lư ng l n hơn kh i lư ng h t nhân m .
B: Khơng ph thu c vào các tác ng bên ngồi.
C: H t nhân con b n hơn h t nhân m .
D: Là ph n ng h t nhân t x y ra.
Câu 12: Khi nói v ph n ng h t nhân t a năng lư ng, i u nào sau ây là sai?
A:Các h t nhân s n ph m b n hơn các h t nhân tương tác
B: T ng h t các h t tương tác nh hơn t ng h t kh i các h t s n ph m.
C: T ng kh i lư ng các h t tương tác nh hơn t ng kh i lư ng các h t s n ph m.
D: T ng năng lư ng liên k t c a các h t s n ph m l n hơn t ng năng lư ng liên k t c a các h t tương tác
Câu 13: Ch n câu phát bi u khơng úng
A: H t nhân có năng lư ng liên k t riêng càng l n thì càng b n v ng
B: Khi l c h t nhân liên k t các nuclon t o thành h t nhân thì ln có s h t kh i
C: Ch nh ng h t nhân n ng m i có tính phóng x
D: Trong m t h t nhân có s nơtron khơng nh hơn s protơn thì h t nhân ó có c hai lo i h t này
Câu 14: Khi m t h t nhân nguyên t phóng x l n lư t m t tia α r i m t tia β thì h t nhân nguyên t s bi n i như th
nào?
A: S kh i gi m 4, s prôtôn gi m 1.
B: S kh i gi m 4, s prôtôn gi m 2.
S kh i gi m 4, s prôtôn tăng 1.
C:
D: S kh i gi m 2, s prôtôn gi m 1.
Câu 94: Phát bi u nào sau ây là sai khi nói v hi n tư ng phóng x ?
A: Trong phóng x α, h t nhân con có s nơtron nh hơn s nơtron c a h t nhân m .
B: Trong phóng x β-, h t nhân m và h t nhân con có s kh i b ng nhau, s prơtơn khác nhau.
C: Trong phóng x β, có s b o tồn i n tích nên s prơtơn ư c b o tồn.
D: Trong phóng x β+, h t nhân m và h t nhân con có s kh i b ng nhau, s nơtron khác nhau.
Câu 15: H t nhân 210 Po ang ng n thì phóng x α, ngay sau phóng x ó, ng năng c a h t α
84
A: L n hơn ng năng c a h t nhân con.
B: Ch có th nh hơn ho c b ng ng năng c a h t nhân con.
C: B ng ng năng c a h t nhân con.
D: Nh hơn ng năng c a h t nhân con.
Câu 16: H t nhân 236 Ra phóng ra 3 h t α và m t h t β- trong chu i phóng x liên ti p. Khi ó h t nhân con t o thành là
88
A: 222 X.
84
B: 224 X.
83
C: 222 X.
83
D: 224 X.
84
27
Câu 17: Cho h t α b n phá vào h t nhân nhôm( 13 Al ) ang úng yên, sau ph n ng sinh ra h t nơtron và h t nhân X. , bi t
mα = 4.0015 ( u ) , mAl = 26,974 ( u ) , mX = 29,970 ( u ) , mn = 1,0087 ( u ) , 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) . Ph n ng này to hay thu
bao nhiêu năng lư ng? Ch n k t qu úng?
A:To năng lư ng 2,9892 ( MeV )
B:To năng lư ng 2,9466 ( MeV ) .
C:Thu năng lư ng 2,9892 ( MeV ) .
D:Thu năng lư ng 2,9466 ( MeV ) .
Câu 18: Cho ph n ng h t nhân D + Li → n + X. ng năng c a các h t D, Li, n và X l n lư t là: 4 MeV; 0; 12 MeV và 6
MeV.
A: Ph n ng thu năng lư ng 14 MeV
B: Ph n ng thu năng lư ng 13 MeV
C: Ph n ng to năng lư ng 14 MeV
D: Ph n ng to năng lư ng 13 MeV
7
Câu 19: M t prơtơn có ng năng K p = 1,5 ( MeV ) b n vào h t nhân 3 Li ang ng yên thì sinh ra 2 h t X có b n ch t
gi ng nhau và không kèm theo b c x gamma.
ng năng c a m i h t X g n giá tr nào nh t? Cho m p = 1, 0073 ( u ) ;
mLi = 7, 0144 ( u ) ; mX = 4, 0015 ( u ) ; 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) .
A: 9,5 ( MeV ) .
B: 9,6 ( MeV ) .
Câu 20: Cho ph n ng h t nhân:
23
11
C: 9,7 ( MeV ) .
D: 4,5 ( MeV ) .
1
4
20
Na + 1 H → 2 He + 10 Ne . L y kh i lư ng các h t nhân
23
11
Na ;
20
10
Ne ; 4 He ; 1 H l n
2
1
lư t là 22,9837 ( u ) ; 19,9869 ( u ) ; 4,0015 ( u ) ; 1,0073 ( u ) và 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) . Trong ph n ng này, năng lư ng
A: Thu vào là 3,4524 ( MeV ) .
B: Thu vào là 2,4219 ( MeV )
C: T a ra là 2,4219 ( MeV ) .
D: T a ra là 3,4524 ( MeV ) .
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
152
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
Câu 21: Gi s trong m t ph n ng h t nhân, t ng kh i lư ng c a các h t trư c ph n ng nh hơn t ng kh i lư ng các h t
sau ph n ng là 0,02 ( u ) . L y 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) . Ph n ng h t nhân này
A: To năng lư ng 1,863 ( MeV )
B: Thu năng lư ng 1,863 ( MeV ) .
C: To năng lư ng 18,63 ( MeV ) .
D: Thu năng lư ng 18,63 ( MeV ) .
Câu 22: Pơlơni phóng x
bi n thành chì theo ph n
ng:
210
84
Po → α +
206
82
Pb . Bi t
mHe = 4, 0015 ( u ) ;
mPo = 209,9373 ( u ) ; mPb = 205,9294 ( u ) . Năng lư ng t a ra ph n ng trên là:
A: Q = 95, 4.10−14 ( J ) B: Q = 86, 7.10−14 ( J )
C: Q = 5,93.10−14 ( J ) D: Q = 106,5.10−14 ( J )
2
3
h t kh i khi t o thành các h t nhân 1 D , 1 T , 4 He l n lư t là ∆ mD = 0,0024 ( u ) ; ∆ mT = 0,0087 ( u ) ;
2
Câu 23:
2
3
∆ mHe = 0,0305 ( u ) . Ph n ng h t nhân 1 D + 1 T → 4 He + 1 n t a hay thu bao nhiêu năng lư ng?
0
2
A: T a 18,0614 ( eV )
Câu 24: Pơlơni
210
84
B: Thu 18,0614 ( eV )
Po phóng x α và bi n
C: Thu 18,0614 ( MeV )
D: T a 18,0711 ( MeV )
i thành chì Pb. Bi t kh i lư ng các h t nhân Po; α; Pb l n lư t là: 209,937303
( u ) ; 4,001506 ( u ) ; 205,929442 ( u ) và 1uc
2
= 931,5 ( MeV ) . Năng lư ng t a ra khi m t h t nhân pôlôni phân rã x p x
b ng
A: 5,92 ( MeV ) .
B: 2,96 ( MeV ) .
C: 29,60 ( MeV ) .
D: 59,20 ( MeV ) .
Câu 25: B n h t α vào h t nhân 14 N ta có ph n ng: 14 N + α → 17 P + p . N u các h t sinh ra có cùng v n t c v v i h t α
7
7
8
ban u . Tính t s c a ng năng c a các ban u và các h t m i sinh ra.
A: 3/4.
B: 2/9.
C: 1/3.
D: 5/2.
Câu 26: M t h t nhân có kh i lư ng m = 5, 0675.10−27 ( kg ) ang chuy n
ng v i
ng năng K = 4, 78 ( MeV ) .
ng
lư ng c a h t nhân là
A: p = 2, 4.10−20 ( kg.m / s )
B: p = 3,875.10−20 ( kg .m / s )
C: p = 8,8.10−20 ( kg.m / s ) .
D: p = 7,5.10−20 ( kg .m / s )
3
Câu 27: Ph n ng h t nhân: D + D → 2 He + n. Cho bi t
h t kh i c a D là 0,0024 ( u ) và t ng năng lư ng ngh c a các
h t trư c ph n ng nhi u hơn t ng năng lư ng ngh c a các h t sau ph n ng là 3,25 ( MeV ) , 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) . Năng
lư ng liên k t c a h t nhân
3
2
A: 7,7187 ( MeV )
He là
B: 7,7188 ( MeV )
C: 7,7189 ( MeV )
D: 7,7186 ( MeV )
7
3
Câu 28: B n m t prôtôn vào h t nhân Li ng yên. Ph n ng t o ra hai h t nhân X gi ng nhau bay ra v i cùng t c và
theo các phương h p v i phương t i c a prơtơn các góc b ng nhau là 600. L y kh i lư ng c a m i h t nhân tính theo ơn v u
b ng s kh i c a nó. T s gi a t c c a prôtôn và t c c a h t nhân X là
A:
1
4
B: 2.
v1 m 2 K 2
=
=
.
v 2 m1 K1
B:
C:
1
2
D: 4.
v1 m1 K1
=
=
.
v2 m2 K 2
D:
Câu 29: M t h t nhân X ng yên, phóng x α và bi n thành h t nhân Y. G i m1 và m2, v1 và v2, K1 và K2 tương ng là kh i
lư ng, t c , ng năng c a h t α và h t nhân Y. H th c nào sau ây là úng?
A:
v1 m 2 K1
=
=
.
v 2 m1 K 2
C:
v 2 m 2 K1
=
=
.
v1 m1 K 2
Câu 30: H t nhân A ang ng yên thì phân rã thành h t nhân B có kh i lư ng mB và h t α có kh i lư ng mα . T s gi a
ng năng c a h t nhân B và ng năng c a h t α ngay sau phân rã b ng
2
m
m
m
B: B
C: α
D: α
mB
mB
mα
210
H t Po phóng x α gi i phóng 10 ( MeV ) . Tính t c c a h t α và h t nhân con
m
A: B
mα
Câu 31:
2
A: 2,18.107 ( m / s ) và 0,24.106 ( m / s )
B: 2,17.107 ( m / s ) và 0,42.106 ( m / s )
C: 2.107 ( m / s ) và 0,24.106 ( m / s )
D: 2,18.107 ( m / s ) và 0,54.106 ( m / s )
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
153
40 CHUYÊN
Câu 32: H t nhân
V T LÍ LUY N THI
226
88
Ra ban
u ang
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
ng n thì phóng ra h t α có
ng năng 4,80 ( MeV ) . Coi kh i lư ng m i h t
nhân x p x v i s kh i c a nó. Năng lư ng tồn ph n t a ra trong s phân rã này là
A: 4,89 ( MeV )
B: 4,92 ( MeV )
C: 4,97 ( MeV )
D: 5,12 ( MeV )
Câu 33: H t nhân 222 Rn phóng x α. Ph n trăm năng lư ng t a ra bi n i thành ng năng c a h t α:
86
A: 76%.
B: 98,2%.
C: 92%.
D: 85%.
Câu 34: Xét ph n ng: A → B + α . H t nhân m
ng yên, h t nhân con và h t α có kh i lư ng và
W
W , m và W , m T s gi a B :
B
B
α
α.
Wα
m
2mα
A: B
B:
mA
mB
Câu 35: H t Pơlơni
210
Po
C:
mα
mB
D:
ng n phóng x h t α t o thành chì Pb. H t α sinh ra có
Năng lư ng to ra trong ph n ng là
A: Q = 62 ( MeV )
B: Q = 66 ( MeV ) 6
C: Q = 63 ( MeV )
ng năng l n l ơt là
4mα
mB
ng năng Kα = 61,8 ( MeV ) .
D: Q = 70 ( MeV )
7
Câu 36: B n m t h t proton có kh i lư ng mp vào h t nhân 3 Li ng yên. Ph n ng t o ra hai h t nhân X gi ng h t nhau có
kh i lư ng mX bay ra có cùng l n v n t c và cùng h p v i phương ban u c a proton m t góc 450. T s
l nv nt cc a
h t X (v’) và h t proton (v) là:
mp
mp
mp
v'
v'
v ' mp
v'
A:
= 2
B:
=2
C:
=
D:
=
v
mX
v
mX
v mX
v mX 2
Câu 37: Dùng h t prơtơn có
h t gi ng nhau có cùng
7
ng năng 1,6 ( MeV ) b n vào h t nhân liti ( 3 Li )
ng yên. Gi s sau ph n ng thu ư c hai
ng năng và không kèm theo tia γ. Bi t năng lư ng t a ra c a ph n ng là 17,4 ( MeV ) .
c a m i h t sinh ra là
A: 19,0 ( MeV ) .
B: 15,8 ( MeV ) .
Câu 38: Dùng m t prơtơn có
C: 9,5 ( MeV ) .
D: 7,9 ( MeV ) .
ng năng 5,45 ( MeV ) b n vào h t nhân 9 Be ang
4
h t α. H t α bay ra theo phương vng góc v i phương t i c a prơtơn và có
ng năng
ng n. Ph n ng t o ra h t nhân X và
ng năng 4 ( MeV ) . Khi tính
ng năng c a
các h t, l y kh i lư ng các h t tính theo ơn v kh i lư ng nguyên t b ng s kh i c a chúng. Năng lư ng t a ra trong ph n
ng này b ng
A: 3,125 ( MeV ) .
B: 4,225 ( MeV ) .
C: 1,145 ( MeV ) .
D: 2,125 ( MeV ) .
Câu 39: Ngư i ta dùng prôton b n phá h t nhân Bêri ng yên. Hai h t sinh ra là Hêli và X. Bi t prton có ng năng
K p = 5, 45 ( MeV ) , H t Hêli có v n t c vng góc v i v n t c c a h t prơton và có ng năng Kα = 4 ( MeV ) . Cho r ng
l n c a kh i lư ng c a m t h t nhân ( o b ng ơn v u) x p x b ng s kh i A c a nó. ng năng c a h t X b ng
A:6,225 ( MeV )
B:1,225 ( MeV ) .
C: 4,125 ( MeV ) .
D: 3,575 ( MeV ) .
Câu 40: Tính năng lư ng t i thi u c n thi t tách h t nhân Oxy ( 16 O ) thành 4 h t anpha. Cho kh i lư ng c a các h t:
mO = 15,9949 ( u ) ; mα = 4, 0015 ( u ) và 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) .
A: 10,32477 ( MeV )
Câu 41:
ph n ng
12
6
B: 10,32480 ( MeV )
C: 10,32478 ( MeV )
D: 10,34 ( MeV )
4
2
C + γ → 3( He) có th x y ra, lư ng t γ ph i có năng lư ng t i thi u là bao nhiêu? Cho bi t
mC = 11,9967 ( u ) ; mα = 4, 0015 ( u ) ; 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) .
A: 7,50 ( MeV ) .
B: 7,44 ( MeV ) .
C: 7,26 ( MeV ) .
D: 8,26 ( MeV ) .
Câu 42: Dư i tác d ng c a b c x γ, h t nhân 49 Be có th tách thành hai h t nhân 24 He Bi t mBe = 9, 0112 ( u ) ;
mα = 4, 0015 ( u ) ; mn = 1, 0087 ( u ) .
A: f min = 4.1020 ( Hz )
Câu 43: Năng lư ng c n thi t
sóng l n nh t c a tia gamma
ph n ng trên x y ra thì b c x Gamma ph i có t n s t i thi u là bao nhiêu?
B: f min = 1.58.1020 ( Hz ) C: f min = 1,12.1020 ( Hz ) .
phân chia h t nhân
D: f min = 2.1020 ( Hz ) .
12
6
C thành 3 h t α ( cho mC = 12 ( u ) ; mα = 4, 0015 ( u ) ). Bư c
ph n ng x y ra.
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
154
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
A
B: λ = 296.10 A
C: λ = 296.10 A .
D: λ = 1,89.10−5 A0 .
27
27
30
Câu 44: Khi b n phá 13 Al b ng h t α. Ph n ng x y ra theo phương trình: 13 Al + α → 15 P + n . Bi t kh i lư ng h t
A: λ = 296.10
−10
0
−5
0
−5
0
nhân mA = 26,974 ( u ) ; mP = 29,97 ( u ) , mα = 4, 0013 ( u ) ; mn = 1, 0087 ( u ) . B qua
thì năng lư ng t i thi u
A: 2,5 ( MeV ) .
h tα
Câu 45: H t α có
ng năng Kα = 3,51MeV bay
27
13
ph n ng x y ra.
B: 6,5 ( MeV ) .
30
15
C: 1,4 ( MeV ) .
α + Al → P + X . Gi s hai h t sinh ra có cùng
ph n ng thu vào năng lư ng 4,176.10
−13
n
ng năng c a các h t sinh ra
D: 3,1671 ( MeV ) .
p vào h t nhân nhơm
ng n gây ra ph n
ng
ng năng. Tìm v n t c c a h t nhân photpho và h t nhân X. Bi t r ng
( J ) . Có th
l y g n úng kh i lư ng c a các h t sinh ra theo s kh i
mP = 30 ( u ) và mX = 1( u ) .
A: vP = 7,1.105 ( m / s ) ; vX = 3,9.105 ( m / s )
B: vP = 7,1.106 ( m / s ) ; v X = 3,9.106 ( m / s )
C: vP = 1, 7.106 ( m / s ) ; vX = 9,3.106 ( m / s )
D: vP = 1, 7.105 ( m / s ) ; v X = 9,3.105 ( m / s )
Câu 46: Khi m t electrong g p m t positron thì s có s h y c p theo phương trình e + + e − → γ + γ . Bi t kh i lư ng c a
eletron là 0,5411 MeV/c2 và năng lư ng c a m i tia γ là 5 ( MeV ) . Gi s electron và positron có cùng
c a electron là
A: 4,459 ( MeV )
B: 8,9 ( MeV )
ng năng
D: 247 ( MeV )
N
1
ng yên gây ra ph n ng: α + 14 N → 1 H + 17O . Ta th y hai h t nhân
7
8
l n) thì
ng năng c a h t α là 1,56 ( MeV ) . Xem kh i lư ng h t nhân tính theo ơn
14
7
Câu 47: Cho h t α b n phá vào h t nhân
sinh ra có cùng v n t c (c hư ng và
C: 25 ( MeV )
ng năng.
v u (1u ≈ 1,66.10-27 kg) g n úng b ng s kh i c a nó. Năng lư ng c a ph n ng h t nhân là:
A: -1,21 ( MeV )
B: -2,11 ( MeV )
C: 1,67 ( MeV )
D: 1,21 ( MeV )
Câu 48:
h tN
Cho ph n ng h t nhân sau : α +14 N → p +17 O . H t α chuy n
7
8
ng yên, sau ph n ng h t p có
ng v i
ng năng 9,7 ( MeV )
n b n vào
ng năng Kp = 7 ( MeV ) . Cho bi t mN = 14,003074u ; mp = 1,007825u ; mO =
16,999133u ; mα = 4,002603u. Xác nh góc gi a các phương chuy n ng c a h t α và h t p ?
A: 41o
B: 60o
C : 25o
D: 52o
7
Câu 49: Cho m t proton có ng năng K p = 2,5 ( MeV ) b n phá h t nhân 3 Li ang ng yên. Bi t m p = 1, 0073 ( u ) ;
mLi = 7, 01442 ( u ) ; mX = 4, 0015 ( u ) ; 1uc 2 = 931,5 ( MeV ) . Sau ph n ng xu t hi n hai h t X gi ng h t nhau có
cùng ng năng và h p v i phương chuy n ng c a proton m t góc ϕ như nhau. Coi ph n ng không kèm b c x γ. Giá tr
c a ϕ là :
A: 39,45o
B: 41,35o
C: 78,9o
D: 82,7o
Câu 50: Cho phương trình phóng x c a 1 h t: A X → A1 Y + A2 Z + ∆E . Bi t ph n ng không kèm theo tia γ và kh i
lư ng
các h t l y b ng s kh i. ∆E là năng lư ng t a ra t ph n ng trên, K1; K2 là ng năng c a các h t sau ph n ng.
Tìm h th c úng.
A: K1 =
A2
∆E
A
B: K1 =
A1
∆E
A
C: K1 =
A1
∆E
A2
D: K1 =
A2
∆E
A1
Câu 51: Cho phương trình phóng x c a 1 h t: A X → A1 Y + A2 Z + γ + ∆E . Kh i lư ng các h t l y b ng s kh i. ∆E là
năng lư ng t a ra t ph n ng trên, K1; K2 là ng năng c a các h t sau ph n ng. Tìm h th c úng.
A: K1 =
A2
( ∆E − ε )
A
B: K1 =
A1
( ∆E − ε )
A
C: K1 =
A1
( ∆E − ε )
A2
D: K1 =
A2
( ∆E − ε )
A1
Câu 52: B n h t nhân α có ng năng Kα vào h t nhân 14 N ng yên ta có: α+ 14 N 17 O+ p. Các h t nhân sinh ra cùng
7
8
véc tơ v n t c. ng năng prơtơn sinh ra có giá tr là:
A: Kp = Kα/62
B: Kp = Kα/90
C: Kp = Kα/45
D: Kp = Kα/81
210
210
4
A
Câu 53: 84 Po ng yên, phân rã α thành h t nhân X: 84 Po
2 He Z X. Bi t kh i lư ng c a các nguyên t tương ng là
mPo = 209,982876u, mHe = 4,0026u, mX = 205,974468u và 1u = 931,5MeV/c2, 1u = 1,66055.10-27 kg. V n t c c a h t α bay ra
x p x b ng bao nhiêu ?
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
155
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
6
6
6
A: 1,2.10 m/s
B: 12.10 m/s
C: 1,6.10 m/s
D: 16.106m/s
Câu 54: Có ba h t mang ng năng b ng nhau: h t prôton, h t nhân ơteri và h t α, cùng i và m t t trư ng u, chúng u
o c a chúng l n lư t là : RH, RD, Rα,và xem kh i lư ng các
có chuy n ng trịn u bên trong t trư ng. G i bán kính qu
h t b ng s kh i. Giá tr c a các bán kính s p x p theo th t gi m d n là:
A: RH > RD >Rα
B: Rα = RD > RH
C: RD > RH = Rα
D: RD > Rα > RH
3
3
Câu 55: H t proton có ng năng 4,5MeV b n vào h t 1 T ng yên t o ra 1 h t 2 He và 1 h t nơtron. H t nơtron sinh ra có
véctơ v n t c h p v i véctơ v n t c c a proton m t góc 600. Tính ng năng h t nơtron. Cho bi t mT = mHe = 3,016u, mn =
1,009u, mp = 1,007u.
A: 1,26MeV
B: 1,5MeV
C: 2,583MeV
D: 3,873MeV
Câu 56: H t nh n m X ng yên phóng x h t α và sinh ra h t nhân con Y. G i mα và mY là kh i lư ng c a các h t αvà h t
nhân con Y; ∆E là năng lư ng do ph n ng to ra, Kα là ng năng c a h t α. Tính Kα theo ∆E, mα và mY.
A: Kα =
mα
∆E
mY
B: Kα =
Câu 57: M t h t nhân m có s kh i A,
v. V y l n v n t c c a h t α s là:
A: vα = (
A
− 1) v
4
mY
∆E
mα
C: Kα =
mα
∆E
mY + mα
D: Kα =
mY
∆E
mY + mα
ng yên phân rã phóng x γ (b qua b c x γ). V n t c h t nhân con B có
B: vα = (1 −
A
)v
4
C: vα = (
4
)v
A−4
D: vα = (
l n là
4
)v
A+4
Câu 58: Dư i tác d ng c a b c x gamma(γ), h t nhân c a cacbon 12 C tách thành các h t nhân h t 4 He. T n s c a tia γ là
6
2
4.1021Hz. Các h t Hêli sinh ra có cùng ng năng. Tính ng năng c a m i h t hêli. Cho bi t mC = 12u. mHe = 4,0015u; u =
1,66.10-27 kg; c = 3.108 m/s; h = 6,6.10-34J.s
A: 7,56.10-13J
B: 6,56.10-13J
C: 5,56.10-13J
D: 4,56.10-13J
Câu 59: H t nhân 238 U phóng x α và bi n i thành h t nhân chì theo ph n ng: 238 U 8 4 He + 206 Pb + 6e-. Ban u có
92
92
2
82
m t m u U238 nguyên ch t có kh i lư ng 50g. H i sau 2 chu kì phân rã liên ti p c a U238 thì thu ư c bao nhiêu lít He i u
ki n tiêu chu n?
A: 4,7lít
B: 37,6lít
C: 28,24lít
D: 14,7lít
9
Câu 60: Dùng h t proton có ng năng K1 b n vào h t nhân 4 Be ng yên gây ra ph n ng p+ 9 Be α+ 6 Li. Ph n ng này
4
3
to ra năng lư ng W = 2,125MeV. H t nhân α và h t 6 Li bay ra v i các
3
3,575MeV. Tính góc gi a các hư ng chuy n
nó). Cho 1u = 931,6MeV.
A: 450
B: 900
ng năng l n lư t b ng K2 =4MeV và K3 =
ng c a h t α và h t p (bi t kh i lư ng các h t nhân x p x b ng s kh i c a
C: 750
D: 1200
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
156
40 CHUYÊN
V T LÍ LUY N THI
IH C
Th y: Nguy n H ng Khánh
BÀI 4: PH N NG NHI T H CH - PHÂN H CH
1. PH N NG PHÂN H CH
Ph n ng phân h ch: n + X = Y + Z + k .n + Q
Vd:
235
92
94
U +1 n →36 Kr +139 Ba + 31 n + 200 ( MeV )
0
56
0
+ Phân h ch là ph n ng trong ó m t h t nhân n ng sau khi h p th m t
notron s v ra thành hai m nh nh hơn. ng th i gi i phóng k nơtron và
t a nhi u nhi t.
+ c i m chung c a các ph n ng h t nhân là:
* Nguyên li u s d ng thư ng là U 235 ã ư c làm giàu.
* 1 n là nơ tron nhi t, hay còn g i là notron ch m, chúng ư c làm
0
ch m b ng cách cho bơi trong nư c n ng.
* Y và Z là các h t nhân con có kh i lư ng trung bình, và u có tính
phóng x .
*Có kho ng 3 notron ư c sinh ra
N u:
* k < 1 : Ph n ng t t d n
* k > 1 : Ph n ng vư t h n ( n bom nguyên t )
* k = 1: Ph n ng duy trì n nh ( Nhà máy i n)
* T a ra năng lư ng l n ( kho ng 200 MeV)
2. PH N NG NHI T H CH
+ ây là ph n ng trong ó 2 hay nhi u h t nhân lo i nh t ng h p l i thành
h t nhân n ng hơn.
3
2
2
Ví d : 1 H +1 H = 4 He;1 D +1 D = 4 He
1
2
2
+ Ph n ng này x y ra nhi t r t cao nên g i là ph n ng nhi t h ch (
kho ng t vài ch c n hàng trăm tri u )
+ Ph n ng nhi t h ch là ngu n g c duy trì năng lư ng cho m t tr i.
+ + Hi n nay con ngư i v n chưa t o ra ư c ph n ng nhi t h ch dư i d ng
ki m soát ư c.
BÀI T P TH C HÀNH
Câu 1: Ch n câu tr l i úng. Trong lò ph n ng h t nhân c a nhà máy i n ngun t h s nhân nơ trơn có tr s .
A: k > 1
B: k ≠ 1
C: k < 1
D: k = 1
Câu 2: Ngư i ta có th ki m soát ph n ng dây chuy n b ng cách:
A: Làm ch m nơtron b ng than chì.
B: H p th nơ trôn ch m b ng các thanh Cadimi.
C: Làm ch m nơ tron b ng nư c n ng.
D: Câu A và C.
Câu 3: Ch n câu úng. Lý do c a vi c tìm cách thay th năng lư ng phân h ch b ng năng lư ng nhi t h ch là:
A: Tính trên m t cùng ơn v kh i lư ng là ph n ng nhi t h ch t a ra năng lư ng nhi u hơn ph n ng phân h ch.
B: Nguyên li u c a ph n ng nhi t h ch có nhi u trong thiên nhiên. Ph n ng nhi t h ch d ki m soát.
C: Ph n ng nhi t h ch d ki m soát.
D: Năng lư ng nhi t h ch s ch hơn năng lư ng phân h ch.
Câu 4: Tìm phát bi u Sai:
A: Hai h t nhân r t nh như hi rô, hêli k t h p l i v i nhau, thu năng lư ng là ph n ng nhi t h ch
B: Ph n ng h t nhân sinh ra các h t có t ng kh i lư ng bé hơn kh i lư ng các h t ban u là ph n ng t a năng lư ng
C: Urani thư ng ư c dùng trong ph n ng phân h ch
D: Ph n ng nhi t h ch t a ra năng lư ng l n hơn ph n ng phân h ch n u khi dùng cùng m t kh i lư ng nhiên li u.
Câu 5: Nh n xét nào v ph n ng phân h ch và ph n ng nhi t h ch là không úng?
A: S phân h ch là hi n tư ng m t h t nhân n ng h p th m t nơtron ch m r i v thành hai h t nhân trung bình cùng
v i 2 ho c 3 nơtron.
B: Ph n ng nhi t h ch ch x y ra nhi t r t cao .
C: Bom khinh khí ư c th c hi n b i ph n ng phân h ch.
D: Con ngư i hi n t i ch th c hi n ư c ph n ng nhi t h ch dư i d ng khơng ki m sốt ư c .
Câu 6: Ph n ng nhi t h ch là s
theo dõi bài gi ng tr c tuy n và ch a áp án chi ti t các b n truy c p www.uschool.vn
( T: 09166.01248 - Facebook:Nguy n H ng Khánh)
157
