thuyết trinh sinh học - vận chuyển máu qua hệ mạch vệ sinh hệ tuần hoàn

I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
Lực chủ yếu giúp máu tuần
hoàn liên tục và theo một chiều
trong hệ mạch được tạo ra từ
đâu?
Do tim tạo ra (khi TT co), tạo ra một
sức đẩy và sự co dãn của thành ĐM
(còn gọi là huyết áp) và vận tốc máu
Vậy huyết áp là gì?
- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


+ VËn tèc m¸u
+ Hut ¸p: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
Có nhận xét gì về huyết áp ở
động mạch, mao mạch và
tĩnh mạch?
Huyết áp ở động mạch lớn nhất
và giảm dần đến tĩnh mạch
Sự chênh lệch về huyết áp có ý
nghĩa gì?
Giúp cho máu vận chuyển được
trong hệ mạch
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co
+ Hut ¸p

+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh
m¹ch.
: ĐM > TM > Mao mạch
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh
m¹ch.
Mét ng êi hut ¸p cã ghi 120/80
mmHg em hiĨu nh thÕ nµo ?
ChØ tiªu hut ¸p nãi lªn ®iỊu
gì ?
Trong hƯ m¹ch vËn tèc m¸u
thay ®ỉi nh thÕ nµo ?
: ĐM > TM > Mao mạch
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

+ ë ®éng m¹ch: VËn tèc m¸u lín nhê sù
co d·n cđa thµnh ®éng m¹ch.
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p

+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

Hut ¸p trong TM rÊt nhá mµ
m¸u vÉn vËn chun ® ỵc qua TM
vỊ tim lµ nhê c¸c t¸c ®éng chđ
u nµo ?
+ ë tÜnh m¹ch: M¸u vËn chun nhê sù co
bãp cđa c¸c c¬ b¾p quanh thµnh m¹ch, søc
hót cđa lång ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n
ra vµ van 1 chiỊu.
+ ë ®éng m¹ch: VËn tèc m¸u lín nhê sù
co d·n cđa thµnh ®éng m¹ch.
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
+ ë tÜnh m¹ch: M¸u vËn chun nhê sù co
bãp cđa c¸c c¬ b¾p quanh thµnh m¹ch, søc
hót cđa lång ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n

ra vµ van 1 chiỊu.
+ ë ®éng m¹ch: VËn tèc m¸u lín nhê sù
co d·n cđa thµnh ®éng m¹ch.
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

KĨ tªn c¸c bƯnh vỊ tim
m¹ch mµ em biÕt ?
Cã những t¸c nh©n nµo
g©y h¹i cho hƯ tim m¹ch ?
- Khut tËt tim, m¹ch m¸u bÞ x¬
cøng, phỉi x¬.
- Sèc m¹nh, mÊt m¸u nhiỊu, sèt cao.
- ChÊt kÝch thÝch m¹nh, thøc ăn
nhiỊu mì.
- Lun tËp TDTT qu¸ søc.
- Mét sè vi khn, vi rót g©y bƯnh.
 Nhồi máu cơ tim, mỡ cao
trong máu, huyết áp cao,
huyết áp thấp,…
2. BiƯn ph¸p b¶o vƯ vµ rÌn lun hƯ
tim m¹ch:

1. Các tác nhân có hại :
Với các tác nhân trên ta Có
những biện pháp nào để bảo
vệ hệ tim mạch?
+ ë tÜnh m¹ch: M¸u vËn chun nhê sù co
bãp cđa c¸c c¬ b¾p quanh thµnh m¹ch, søc
hót cđa lång ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n
ra vµ van 1 chiỊu.
+ ë ®éng m¹ch: VËn tèc m¸u lín nhê sù
co d·n cđa thµnh ®éng m¹ch.
II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

+ ë ®éng m¹ch: Nhê sù co d·n cđa MĐ
+ ë tÜnh m¹ch: Nhê sù co bãp cđa c¸c c¬
b¾p quanh thµnh m¹ch, søc hót cđa lång
ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n ra vµ van 1
chiỊu.
1. Cần bảo vệ tim mạch tránh các tác
nhân có hại:
2. BiƯn ph¸p b¶o vƯ vµ rÌn lun hƯ

tim m¹ch:
•
Một số biện pháp:
•
+ Không dùng các chất kích
thích.
•
+ Không nên luyện tập
TDTT quá sức
•
+ Tiêm phòng một số bệnh
•
+ Hạn chế ăn các món ăn
có nhiều mỡ động vật.
Để nâng cao dần sức chịu
đựng của hệ tim mạch ta
cần làm gì?
* Cần rèn luyện hệ tim mạch:
II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

+ ë ®éng m¹ch: Nhê sù co d·n cđa MĐ
+ ë tÜnh m¹ch: Nhê sù co bãp cđa c¸c c¬
b¾p quanh thµnh m¹ch, søc hót cđa lång
ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n ra vµ van 1
chiỊu.
1. Cần bảo vệ tim mạch tránh các tác
nhân có hại:
2. BiƯn ph¸p b¶o vƯ vµ rÌn lun hƯ
tim m¹ch:
* Cần rèn luyện hệ tim mạch:
Quan sát bảng 18-SGK, trả lời
câu hỏi:
NhËn xÐt gì vỊ sè nhÞp
tim / 1phót lóc nghØ
ng¬i cđa ng êi lun tËp
TDTT ?
Số nhịp tim / phút của người
luyện tập TDTT thấp hơn so
với người bình thường
Gi¶i thÝch vì sao sè nhÞp tim
Ýt mµ l ỵng oxy cung cÊp cho
c¬ thĨ vÉn ®¶m b¶o ?
Do mỗi lần đập, tim bơm đi
được nhiều máu hơn (hiệu suất
làm việc của tim cao hơn)
II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:

- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

+ ë ®éng m¹ch: Nhê sù co d·n cđa MĐ
+ ë tÜnh m¹ch: Nhê sù co bãp cđa c¸c c¬
b¾p quanh thµnh m¹ch, søc hót cđa lång
ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n ra vµ van 1
chiỊu.
1. Cần bảo vệ tim mạch tránh các tác
nhân có hại:
2. BiƯn ph¸p b¶o vƯ vµ rÌn lun hƯ
tim m¹ch:
* Cần rèn luyện hệ tim mạch:
Quan sát bảng 18-SGK, trả lời
câu hỏi:
Lóc ho¹t ®éng g¾ng søc
nhËn xÐt sè nhÞp
tim/1phót cđa ng êi lun
tËp TDTT ?
Lúc hoạt động gắng sức, số
nhịp tim / phút của người
luyện tập TDTT cao hơn rất
nhiều so với người bình
thường (180 – 210)
Hãy đề ra các biện pháp
để rèn luyện hệ tim

mạch?
II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.
: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

+ ë ®éng m¹ch: Nhê sù co d·n cđa MĐ
+ ë tÜnh m¹ch: Nhê sù co bãp cđa c¸c c¬
b¾p quanh thµnh m¹ch, søc hót cđa lång
ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n ra vµ van 1
chiỊu.
1. Cần bảo vệ tim mạch tránh các tác nhân có hại
2. BiƯn ph¸p b¶o vƯ vµ rÌn lun hƯ tim m¹ch:
*Cần rèn luyện hệ tim mạch:
Hãy đề ra các biện pháp
để rèn luyện hệ tim
mạch?
II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
- Lựa chọn cho mình một
hình thức rèn luyện thích
hợp
- Rèn luyện từ từ, nâng dần
khối lượng, thời lượng, rèn

luyện thường xun, vừa
sức
1. Lực đẩy chủ yếu giúp máu
tuần hoàn liên tục và theo
1 chiều trong hệ mạch đ ợc
tạo ra từ đâu ?

2. Nhng câu sau đây câu nào là phòng tránh
bệnh cao huyết áp (chọn đáp án đúng):
a. Làm tng áp lực máu, nếu tng quá cao làm
cho mạch máu dễ vỡ. Nếu là mạch máu não vỡ
sẽ gây tai biến mạch máu não có thể tử vong.
b. Huyết áp cao lâu ngày dẫn đến suy thận.
c. Th ờng xuyên luyện tập thể dục thể thao, lao
động vừa sức tránh xúc động mạnh, lo âu,
cng thẳng
d. Hạn chế n muối, chất béo, uống r ợu, hút
thuốc lá
ỏp ỏn
- Sức đẩy khi tâm thất co.
- Sự hỗ trợ của hệ mạch
áp án
c, d
Tr li cõu hi:
B¸c s ®o huyÕt ¸p cho 1 bÖnh nh©n lµ ĩ
160/110mmHg, chØ sè huyÕt ¸p trªn cho biÕt ®iÒu gì ?
Bệnh nhân đã bị cao huyết áp

BÀI TẬP CỦNG CỐ KT:
2. Hãy chọn câu đúng trong các câu

sau đây:
Muốn cho tim mạch hoạt động tốt
và lâu dài cần:
a. Hút thuốc lá, uống rượu.
b. Luyện tập TDTT thường xuyên
và vừa sức.
c. Có đời sống tinh thần thoải mái.
d. Ăn thức ăn có nhiều mỡ động vật.
e. Ít hoạt động.
g. Tiêm phòng và chú ý vệ sinh
phòng bệnh.

Đáp án:
ĐÚNG
SAI
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
-
Chuẩn bị kiểm tra 1 tiết (tiết19)
-
CHUẨN BỊ ĐỒ DÙNG HỌC TẬP: MỖI NHÓM 2 HS:
BĂNG QUẤN – 2 CUỘN; GẠC Y TẾ; BÔNG, VẢI MỀM,
KÉO.
I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
M¸u ® ỵc vËn chun qua hƯ m¹ch do:


- Sức đẩy của tim khi tâm thất co:
+ Hut ¸p
+ VËn tèc m¸u
: ¸p lùc cđa m¸u lªn thµnh m¹ch.

: ĐM > TM > Mao m¹ch.
- Sù hç trỵ cđa hƯ m¹ch:

+ ë tÜnh m¹ch: M¸u vËn chun nhê sù co
bãp cđa c¸c c¬ b¾p quanh thµnh m¹ch, søc
hót cđa lång ngùc, søc hót t©m nhÜ khi d·n
ra vµ van 1 chiỊu.
+ ë ®éng m¹ch: VËn tèc m¸u lín nhê sù
co d·n cđa thµnh ®éng m¹ch.
- Khut tËt tim, m¹ch m¸u bÞ x¬
cøng, phỉi x¬.
- Sèc m¹nh, mÊt m¸u nhiỊu, sèt cao.
- ChÊt kÝch thÝch m¹nh, thøc ăn
nhiỊu mì.
- Lun tËp TDTT qu¸ søc.
2. BiƯn ph¸p b¶o vƯ vµ rÌn lun hƯ
tim m¹ch:
1. Các tác nhân có hại :
II. VƯ sinh hƯ tn hoµn
- Mét sè vi khn, vi rót g©y bƯnh.
•
Một số biện pháp:
•
+ Không dùng các chất kích
thích.
•
+ Không nên luyện tập TDTT
quá sức
•
+ Tiêm phòng một số bệnh

•
+ Hạn chế ăn các món ăn có
nhiều mỡ động vật.
* Cần rèn luyện hệ tim mạch:
- Lựa chọn cho mình một hình thức
rèn luyện thích hợp
- Rèn luyện từ từ, nâng dần khối
lượng, thời lượng, rèn luyện
thường xun, vừa sức