thuyết trinh sinh học -đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát

Thằn lằn có những đặc điểm phù hợp với đời sống hoàn toàn ở cạn:
-
Thở bằng phổi, sự trao đổi khí đ ợc thực hiện nhờ sự co dãn của các cơ
liên s ờn.
-
Tim xuất hiện vách hụt ngăn tạm thời tâm thất thành 2 nửa (4 ngăn ch a
hoàn toàn). Máu nuôi cơ thể vẫn là máu pha.
-
Cơ thể giữ n ớc nhờ lớp vảy sừng và hậu thận cùng trực tràng có khả
năng hấp thu lại n ớc.

Trình bày
những đặc điểm
cấu tạo của thằn
lằn thích nghi với
đời sống ở cạn?
Thằn lằn bóng




Qua quan s¸t ®o¹n phim trªn em cã thÓ rót ra nhËn xÐt g× vÒ thÕ giíi c¸c loµi bß s¸t?




Đặc điểm cấu tạo
Đặc điểm cấu tạo

Tên bộ
Tên bộ
Mai và yếm
Mai và yếm
Hàm và răng
Hàm và răng
Vỏ và trứng
Vỏ và trứng
Bộ
Bộ
Có vảy
Có vảy
Bộ
Bộ
Cá sấu
Cá sấu
Bộ
Bộ
Rùa
Rùa

Quan sát hình 40.1 nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài đặc tr ng phân biệt ba bộ th ờng gặp
trong lớp Bò sát?
Thằn lằn bóng Cá sấu
Rùa
Rắn ráo


Lớp Bò sát

(Da khô, có vảy sừng, sinh sản trên
cạn)
Hàm có răng, không có mai và yếm Hàm không có răng, có mai và yếm
Hàm ngắn, có răng
nhỏ mọc trên hàm.
Trứng có màng dai
bao bọc
Hàm rất dài, có nhiều răng
lớn nhọn sắc, mọc trong lỗ
chân răng. Trứng có vỏ đá
vôi bao bọc
Bộ Có vảy Bộ Cá Sấu
Có chi, màng nhĩ rõ
Không có chi,
không có màng nhĩ
Bộ Rùa
Thằn lằn bóng Cá sấu
Rùa
Rắn ráo




Đặc điểm cấu tạo
Đặc điểm cấu tạo


Tên bộ
Tên bộ
Mai và yếm

Mai và yếm
Hàm và răng
Hàm và răng
Vỏ và trứng
Vỏ và trứng
Bộ
Bộ
Có vảy
Có vảy
Bộ
Bộ
Cá sấu
Cá sấu
Bộ
Bộ
Rùa
Rùa
Những đặc điểm cấu tạo ngoài đặc tr ng phân biệt ba bộ th ờng gặp trong lớp Bò sát.
Vỏ đá vôiHàm không có răngCó
Có vỏ đá vôi
Hàm dài, răng lớn mọc
trong lỗ chân răng
Không có
Trứng có màng dai
Hàm ngắn, răng nhỏ
mọc trên hàm
Không có
Thằn lằn bóng Cá sấu
Rùa
Rắn ráo

Sự đa dạng của lớp bò sát thể
hiện ở những đặc điểm nào?
Cho ví dụ?
Lớp bò sát rất đa dạng đ ợc thể hiện ở các đặc điểm:
-
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
-
Có lối sống và môi tr ờng sống phong phú.


Th»n l»n bãng C¸ sÊu
Rïa
R¾n r¸o





Tổ tiên của Bò sát ra đời
và phát triển phồn thịnh vào
thời gian nào?
* Bò sát cổ hình thành cách đây khoảng 280 230 triệu năm.

Nguyên nhân phồn thịnh
của khủng long ở thời kì
này?
* Sự phát triển phồn thịnh của khủng long do: điều kiện sống
thuận lợi, ch a có kẻ thù.

Quan sát, đọc chú thích
hình 40.2, nêu đặc điểm
thích nghi với đời sống của
khủng long cá, khủng long
cánh và khủng long bạo
chúa?
* Các loài khủng long rất đa dạng: môi tr ờng sống, thức ăn,
cấu tạo cơ thể,
*Ngự trị trên cạn: Khủng long sấm nặng
khoảng 70 tấn, dài 22m, cao 12m.
Khủng long bạo chúa dài 10m, có răng,
chi tr ớc ngắn, vuốt sắc nhọn chuyên ăn
thịt động vật ở cạn, là khủng long dữ
nhất của Thời đại Khủng long. Khủng
long cổ dài, thân dài tới 27m.
*Ngự trị trên không: Khủng long cánh. Có cánh cấu tạo nh cánh dơi, biết bay và l ợn, chi yếu, ăn cá.
* Ngự trị môi tr ờng n ớc: Khủng long cá dài tới 14m, chi có dạng vây cá, bơi giỏi, ăn cá, mực, bạch tuộc.



Nguyên nhân diệt vong của khủng long?

Tại sao những loài bò sát cỡ nhỏ vẫn tồn
tại và sống sót cho đến ngày nay?
- Nguyên nhân diệt vong của khủng long:
+ Do cạnh tranh với chim thú.
+ Do ảnh h ởng của khí hậu và thiên tai.
-
Bò sát nhỏ vẫn tồn tại vì:
+ Cơ thể nhỏ dễ tìm nơi trú ẩn.

+ Yêu cầu về thức ăn ít.
+ Trứng nhỏ an toàn hơn.
* Bò sát cổ hình thành cách đây khoảng 280 230 triệu năm.
* Sự phát triển phồn thịnh của khủng long do: điều kiện sống thuận lợi, ch a có kẻ thù.
* Các loài khủng long rất đa dạng: môi tr ờng sống, thức ăn, cấu tạo cơ thể,


STT Đặc điểm chung
1. Môi tr ờng sống
2. Vảy
3. Cổ
4. Vi trí màng nhĩ
5. Cơ quan di chuyển
6. Hệ hô hấp
7. Hệ tuần hoàn
8. Hệ sinh dục
9. Trứng
10. Sự thụ tinh
11. Nhiệt độ cơ thể
Là động vật biến nhiệt
Thụ tinh trong
Trứng có màng dai hoặc vỏ đá vôi bao dọc, giàu noãn hoàng
Có cơ quan giao cấu
Tim ba ngăn có vách hụt, hai vòng tuần hoàn, máu nuôi cơ
thể là máu pha
Phổi nhiều vách ngăn
Chi yếu có vuốt sắc
Màng nhĩ nằm trong hốc tai
Cổ dài
Da khô có vảy sừng

Thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn


Bò sát là động vật thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn: Da khô có vảy sừng, cổ dài; màng nhĩ
nằm trong hốc tai, chi yếu có vuốt sắc, phổi nhiều vách ngăn, tim ba ngăn có vách hụt, hai vòng
tuần hoàn, máu nuôi cơ thể là máu pha, có cơ quan giao cấu, thụ tinh trong, trứng có màng dai hoặc
vỏ đá vôi bao dọc, giàu noãn hoàng, là động vật biến nhiệt
Vai trò của Bò sát:
- ích lợi:
+ Có ích cho nông nghiệp: Rắn diệt chuột,
+ Có giá trị thực phẩm: Ba ba, rùa,
+ Làm d ợc phẩm: Trăn, rắn,
+ Sản phẩm mĩ nghệ: Vảy đồi mồi, da cá sấu,
- Tác hại: Gây độc cho ng ời: Rắn,

Nêu ích lợi và tác hại của
Bò sát? Cho ví dụ minh
hoạ?

Nêu đặc điểm chung của Bò sát?


-
Công viên Jura của Trung Quốc mới khai tr ơng năm 2001 là
một công viên lớn tr ng bày mô hình các loài khủng
long. Các em nhỏ Trung Quốc rất thích tới công viên này vì
nó cho các em hình ảnh thu nhỏ của thế giới hơn 60
triệu năm tr ớc đây.
-
Khi bị rắn độc cắn, cần sơ cứu kịp thời bằng những thao tác sau:

+ Buộc chặt vết th ơng chừng 5 -> 10cm ( theo chiều máu chảy
về tim), cứ 10 phút phải nới lỏng trong 90 giây và nhích về phía
vết cắn.
+ Dùng dao đã khử trùng rạch vết th ơng tới độ sâu của răng độc cắm vào chỗ cắn.
+ Dùng giác hút hoặc ống áp lên chỗ rạch, rồi hút (không nên nặn).
+ Rửa vết th ơng bằng thuốc tím 5%.
+ Đ a ngay đến bệnh viện gần nhất.
+ Bệnh nhân cần nằm yên tĩnh, không hoảng hốt, không đ ợc uống r ợu.


Bò sát là động vật thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn: Da khô có vảy sừng, cổ dài; màng nhĩ
nằm trong hốc tai, chi yếu có vuốt sắc, phổi nhiều vách ngăn, tim ba ngăn có vách hụt, hai vòng
tuần hoàn, máu nuôi cơ thể là máu pha, có cơ quan giao cấu, thụ tinh trong, trứng có màng dai hoặc
vỏ đá vôi bao dọc, giàu noãn hoàng, là động vật biến nhiệt
Vai trò của Bò sát:
- ích lợi:
+ Có ích cho nông nghiệp: Rắn
diệt chuột, + Có giá trị thực phẩm:
Ba ba, rùa, + Làm d ợc
phẩm: Trăn, rắn, +
Sản phẩm mĩ nghệ: Vảy đồi mồi, da cá sấu, -
Tác hại: Gây độc cho ng ời: Rắn,
Lớp bò sát rất đa dạng đ ợc thể hiện ở các đặc điểm:
-
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
-
Có lối sống và môi tr ờng sống phong phú.


Bò sát có ba bộ phổ biến: (1)

Tổ tiên Bò sát đ ợc (2) cách đây (3) triệu
năm. Thời gian phồn thịnh nhất là Thời đại khủng long. Bò sát
là (4) thích nghi hoàn toàn với đời sống ở
cạn: da khô, vảy sừng khô, (5) ,
chi yếu có vuốt sắc, phổi có nhiều vách ngăn,
(6) ngăn tâm thất (trừ cá sấu), máu đi nuôi cơ thể
là (7) , là động vật biến nhiệt. Có cơ quan giao phối, thụ
tinh trong; trứng (8) bao bọc, giàu noãn
hoàng.
bộ Có vảy, bộ Rùa và bộ Cá sấu
xuất hiện
khoảng 280
230
là động vật có x ơng sống
cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
tim có vách hụt
máu pha
màng dai hoặc vỏ đá vôi bao bọc
bộ Có vảy, bộ Rùa và bộ Cá sấu
xuất hiện
khoảng 280
230
là động vật có x ơng sống
cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
tim có vách hụt
màng dai hoặc vỏ đá vôi bao bọc
máu pha
1
2
3

4
5
6
7
8

Chọn từ hoặc cụm từ trong số các từ và cụm từ d ới đây điền vào chỗ trống trong các
câu sau sao cho phù hợp:


Bò sát có ba bộ phổ biến: bộ Có vảy, bộ Rùa
và bộ Cá sấu. Tổ tiên Bò sát đ ợc xuất hiện
cách đây khoảng 280 230 triệu năm. Thời
gian phồn thịnh nhất là Thời đại khủng long.
Bò sát là động vật có x ơng sống thích nghi
hoàn toàn với đời sống ở cạn: da khô, vảy
sừng khô, cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc
tai, chi yếu có vuốt sắc, phổi có nhiều vách
ngăn, tim có vách hụt ngăn tâm thất (trừ cá
sấu), máu đi nuôi cơ thể là mấu pha, là động
vật biến nhiệt. Có cơ quan giao phối, thụ tinh
trong; trứng có màng dai hoặc vỏ đá vôi bao
bọc, giàu noãn hoàng.


C©u 1: Líp bß s¸t rÊt ®a d¹ng v×:
Líp bß s¸t cã sè loµi lín.
Líp bß s¸t cã m«i tr êng sèng ®a d¹ng.
Líp bß s¸t cã lèi sèng ®a d¹ng.
C¶ A, B vµ C.

Chän ®¸p ¸n ®óng nhÊt trong c¸c c©u sau:
d
B
c
a


Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
Hoan hô bạn đã trả lời đúng.
Câu 1: Lớp bò sát rất đa dạng vì:
Lớp bò sát có số loài lớn.
Lớp bò sát có môi tr ờng sống đa dạng.
Lớp bò sát có lối sống đa dạng.
Cả A, B và C.
Cả A, B và C.
d
B
c
a


Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
rất tiếc bạn đã trả lời sai! bạn hãy chọn đáp án khác.
Câu 1: Lớp bò sát rất đa dạng vì:
Lớp bò sát có số loài lớn.
Lớp bò sát có môi tr ờng sống đa dạng.
Lớp bò sát có lối sống đa dạng.
Cả A, B và C.
d
B

c
a


Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
a
C
B
d
Câu 2: Bò sát cổ đ ợc hình thành
cách đây khoảng:
380 - 320 triệu năm.
320 280 triệu năm.
280 230 triệu năm.
Cả A, B và C đều sai.


Câu 2: Bò sát cổ đ ợc hình thành
cách đây khoảng:
380 - 320 triệu năm.
320 280 triệu năm.
280 230 triệu năm.
Cả A, B và C đều sai.
Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
Hoan hô bạn đã trả lời đúng.
280 230 triệu năm.
a
C
B
d

Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
rất tiếc bạn đã trả lời sai! bạn hãy chọn đáp án khác.
a
C
B
d
Câu 2: Bò sát cổ đ ợc hình thành
cách đây khoảng:
380 - 320 triệu năm.
320 280 triệu năm.
280 230 triệu năm.
Cả A, B và C đều sai.


Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
a
D
B
c
Câu 3: Rắn là động vật có ích cho nông nghiệp vì:
Rắn độc cắn có thể gây chết ng ời.
Một số loài rắn bắt chuột là động vật có hại cho nông nghiệp.
Nọc rắn độc có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.
Cả A, B và C đều đúng.


Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
Hoan hô bạn đã trả lời đúng.

a
D
B
Câu 3: Rắn là động vật có ích cho nông nghiệp vì:
Rắn độc cắn có thể gây chết ng ời.
Một số loài rắn bắt chuột là động vật có hại cho nông nghiệp.
Nọc rắn độc có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.
Cả A, B và C đều đúng.
c
Một số loài rắn bắt chuột (là động vật có hại cho nông nghiệp).


Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau:
rất tiếc bạn đã trả lời sai! bạn hãy chọn đáp án khác.
a
D
B
c
Câu 3: Rắn là động vật có ích cho nông nghiệp vì:
Rắn độc cắn có thể gây chết ng ời.
Một số loài rắn bắt chuột là động vật có hại cho nông nghiệp.
Nọc rắn độc có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.
Cả A, B và C đều đúng.