sinh học 12 bài 13. ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen

20
0
C
35
0
C
20
0
C
35
0
C
AA
aa
Hình: Vai trò c a ki u gen và nh h ng c a nhi t ủ ể ả ưở ủ ệ
đ môi tr ng đ i v i màu s c hoa anh th oộ ườ ố ớ ắ ả
AA
aa
ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG
LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
Bài 13
Gen (ADN )→ mARN→ Pôlipeptit → Prôtêin → tính tr ngạ
TT nu
qđ
TT a amin
đđ t bàoế
Prôtêin
đđ hình thái,
sinh lí c thơ ể
TT nu
qđ qđ

qđ
qđ
qđ
đđ mô
qđ
đđ c quanơ
I. M I QUAN H GI A GEN VÀ TÍNH TR NGỐ Ệ Ữ Ạ
Tính tr ng trên c ạ ơ
th sinh v t có hoàn ể ậ
toàn là do gen quy
đ nh hay không?ị
Đ c VD1 và rút ra ọ
nh n xét v s hình ậ ề ự
thành tính tr ng ạ
lông th ?ỏ
HS th o lu n trong 3’ và tr l i các câu h i:ả ậ ả ờ ỏ
a. Bi u hi n màu lông th các v trí khác ể ệ ỏ ở ị
nhau trên c th ph thu c vào nh ng y u t ơ ể ụ ộ ữ ế ố
nào?
b. Nhi t đ cao có th nh h ng đ n s bi u ệ ộ ể ả ưở ế ự ể
hi n c a gen t ng h p mêlanin nh th nào?ệ ủ ổ ợ ư ế
Th ỏ Himalaya sp
II. S T NG TÁC GI A KI U GEN VÀ MÔI TR NGỰ ƯƠ Ữ Ể ƯỜ
Tai, bàn chân, đuôi,
mõm  lông đen
Cạo lông trắng trên
lưng + buộc đá lạnh
KQ
KQ

: Ở lưng lông
mọc có màu đen
Tổng hợp Melanin
Tổng hợp Melanin


Lông đen
Lông đen
Không tổng hợp
Không tổng hợp
Melanin
Melanin




Lông trắng
Lông trắng


KG KH
KG KH


MT Trong
Thí nghiệm chứng minh
II. S T NG TÁC GI A KI U GEN VÀ MÔI TR NGỰ ƯƠ Ữ Ể ƯỜ
pH > 7: hoa màu đ , ỏ màu
h ngồ ho c ặ màu tím.
pH = 7: hoa màu tr ng ắ

s a.ữ
pH < 7: hoa màu lam.
Hãy đ c VD2, rút ra ọ
nh n xét, gi i thích ậ ả
s hình thành màu ự
s c hoa c m tú ắ ở ẩ
c u?ầ
Gen c u trúc đ t bi nấ ộ ế
Enzim xúc tác
Gen c u trúc bình th ngấ ườ
phênilalanin
tirôzin
Phênilalanin đ ngứ ọ
Máu
Thi u năng trí tu , m t tríể ệ ấ
Đ u đ c ầ ộ
TBTK ở
não
Qua 3 ví dụ trên, hãy
rút ra nhận xét mối
quan hệ giữa kiểu gen
và môi trường?
Giống lúa OM3536 (KG)
A
Chăm sóc tốt
(MT
1
)
NS 7,5 tấn/ha (KH
1

)
B
Chăm sóc bình
thường (MT
2
)
NS 6,5 tấn/ha (KH
2
)
C
Chăm sóc
kém (MT
3
)
NS 5 tấn/ha (KH
3
)
Môi tr ng 1ườ
Ki u hình 1ể
Môi tr ng 2ườ
Ki u hình 2ể
Môi tr ng 3ườ
Ki u hình 3ể
Môi tr ng nườ
Ki u hình nể
……
Ki u gen 1ể
3.1 Khái ni mệ
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
Tập hợp các kiểu hình 1,2,3 n của kiểu gen 1

tương ứng với n điều kiện môi trường được gọi
là mức phản ứng của kiểu gen 1.
Con tắc kè biến đổi màu sắc theo nền môi trường
Trên lá
cây
Trên
đá
Trên
cành cây
2. Đ c đi m ặ ể
Ki u hình 1ể
Môi tr ng 1ườ
Môi tr ng 2ườ
Ki u hình 2ể
Môi tr ng 3ườ
Ki u hình 3ể
Môi tr ng nườ
Ki u hình nể
……
Ki u gen 1ể
M c ph n ng do y u t nào quy đ nh?ứ ả ứ ế ố ị
Nh ng tính tr ng nào th ng có m c ph n ng r ng?ữ ạ ườ ứ ả ứ ộ
VD: gà (cùng ki u gen)ở ể
+ Nuôi r t t t :ấ ố 3kg, lông vàng
+ Nuôi t t:ố 2.5kg, lông vàng
+ Nuôi bình th ng: ườ 2kg, lông vàng
+ Nuôi không t t:ố 1kg, lông vàng
→ ch đ dinh d ng nh h ng l n đ n tr ng ế ộ ưỡ ả ưở ớ ế ọ
l ng nh ng ít nh h ng đ n màu lông.ượ ư ả ưở ế
Ngh tr ng lúa đ có năng su t caoề ồ ể ấ

dân gian có câu:
Nh t : gi ngấ ố
Nhì : c nầ
Tam : phân
T : n cứ ướ
Ki u genể
Môi tr ngườ
Th i ờ
ti t….ế
+
Ki u hìnhể
T i sao các nhà khoa h c l i khuyên ạ ọ ạ
nông dân không nên ch tr ng 1 gi ng ỉ ồ ố
duy nh t (cho dù gi ng đó có năng ấ ố
su t cao) trên 1 di n tích r ng trong ấ ệ ộ
cùng 1 v ? ụ
Có th xác đ nh m c ph n ng c a m t ể ị ứ ả ứ ủ ộ
KG b ng cách nào?ằ
MT2: lá d ng ạ
b n r ngả ộ
MT3: lá d ng ạ
mũi mác
MT1: lá d ng ạ
b n dàiả
3. S m m d o v ki u hình (th ng bi n)ự ề ẻ ề ể ườ ế
Hãy nh n xét ậ
hình d ng lá cây ạ
rau mác 3 lo i ở ạ
môi tr ng khác ườ
nhau?

Achillea millefolium
Độ cao so với mặt nước biển (m) Độ cao so với mặt nước biển (m)
50
1400 3050
30 1400 3050
0
0
Mức phản ứng của 2 KG khác nhau (a và b) của loài cỏ
thi (Achillea millefolium) với cao so với mặt nước biển.
-
-
-
-
-
-
-
50
-
-
-
Chiều cao cây (cm)
30
Chiều cao cây (cm)
KG a KG b
MT MT
KH
S m m d o v ki u hình c a m i KG có ự ề ẻ ề ể ủ ỗ
ý nghĩa gì đ i v i chính b n thân sinh v t?ố ớ ả ậ
Nói: Cô ấy được mẹ truyền cho
tính trạng “ má lúm đồng tiền”có

chính xác không? Nếu cần thì phải
sửa lại câu nói này như thế nào?
Một số bà con nông dân mua hạt ngô
lai có năng suất cao về trồng nhưng
cây ngô lại không cho hạt. Giả sử
công ty giống đã cung cấp hạt giống
đúng tiêu chuẩn. Hãy giải thích
nguyên nhân dẫn đến tình trạng cây
ngô không cho hạt trong trường hợp
trên?