thuyết trình lịch sử - kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873 - 1884) (2)

Ti t 39: Bài 25.ế
THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH
CHIẾM BẮC KÌ LẦN THỨ 2

KIỂM TRA BÀI CŨ
1 . Quân Pháp đánh thành Hà Nội vào thời gian nào?
d. 25-4-1882 b. 21-12-1873
c. 15-3-1874 d. 20-11-1873
2. Căn cứ kháng chiến của Phạm Văn Nghị?
a. Thái Bình
b. Phong Doanh (Ý Yên, Nam Định)
c. Bãi Sậy (Hưng Yên)
d. Ba Đình (Thanh Hóa)
3. Theo Hiệp ước Giáp Tuất, triều đình Huế đã:
a. Thừa nhận 3 tỉnh miền Đông Nam Kì thuộc Pháp.
b. Thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì.
c. Bồi thường 288 vạn lạng bạc chiến phí cho Pháp.
d. Thừa nhận 6 tỉnh Nam Kì Hoàn toàn thuộc Pháp.
d. 20-11-1873

KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC
(1873 - 1884)
I- THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI.
NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN
TRONG NHỮNG NĂM 1882-1884
Bài 25
Tiết 39
1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam

sụp đổ

1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
+ Pháp thực hiện âm mưu, kế
hoạch xâm lược toàn bộ Việt
Nam.
+ Tư bản Pháp đang phát
triển mạnh, rất cần nguồn tài
nguyên khoáng sản ở Bắc Kì.
- Nguyên nhân
Tại sao thực dân Pháp đánh
Bắc Kì lần thứ hai?

1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
+ Pháp thực hiện âm mưu, kế
hoạch xâm lược toàn bộ Việt
Nam.
+ Tư bản Pháp đang phát
triển mạnh, rất cần nguồn tài
nguyên khoáng sản ở Bắc Kì.
- Nguyên nhân
- Khởi nghĩa nhân dân phản
đối Hiệp ước diễn ra.
- Kinh tế đất nước ngày
càng kiệt quệ.
-
Nhân dân đói khổ. Giặc
cướp nổi lên ở khắp nơi.
-
Triều đình khước từ mọi đề

nghị cải cách, duy tân đất
nước, không tích cực đề
phòng việc Pháp trở lại xâm
lược Bắc Kì.
Tình hình nước ta
sau hiệp ước
Giáp Thân như
thế nào?

1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
+ Pháp thực hiện âm mưu, kế
hoạch xâm lược toàn bộ Việt
Nam.
+ Tư bản Pháp đang phát
triển mạnh, rất cần nguồn tài
nguyên khoáng sản ở Bắc Kì.
- Nguyên nhân
Lấy cớ triều đình Huế vi
phạm Hiệp ước 1874, tiếp
tục giao thiệp với nhà Thanh
mà không hỏi ý kiến của
Pháp, ngày 3-4-1882, quân
Pháp do đại ta Ri-vi-e chỉ
huy, đã đổ bộ lên Hà Nội
Đại tá: Ri-vi-e
Pháp lấy cớ gì
để đánh chiếm
Bắc Kì lần thứ
hai?

1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
+ Pháp thực hiện âm mưu, kế
hoạch xâm lược toàn bộ Việt
Nam.
+ Tư bản Pháp đang phát
triển mạnh, rất cần nguồn tài
nguyên khoáng sản ở Bắc Kì.
- Nguyên nhân
Quân Pháp đánh thành Hà Nội
- Diễn biến
Ngày 25-4-1882, quân Pháp
đánh thành Hà Nội lần thứhai
THÀNH HÀ NỘI


Hoàng Diệu (1829-1882)
“Thần là một kẻ thư sinh, biết đâu việc
binh bị mà Bệ hạ lại giao cho cái chức
vụ quá quan trọng. Làm sao tin được
lòng giặc, nên thần lo sửa soạn đề
phòng. Việc chưa xong thì binh Pháp
kéo đến. Thần trộm nghĩ, Hà Nội là
cuống họng của Bắc Kì, nên thần
thường tâu về triều xin thêm binh,
nhưng lại bị Bệ hạ quở trách Một mình
thề với Long thành, nguyện theo
Nguyễn Tri Phương nơi suối vàng vậy”.
Đã tay cầm bút lại cầm binh Suối vàng chắc hẳn mài gươm bạc
Muôn dặm giang sơn nặng một mình Lòng đỏ đành đem gửi sử xanh
Thờ chúa, chúa lo, lo với chúa Di biểu nay còn sôi chính khí

Giữ thành, thành mất, mất theo thành Khiến người thêm trọng bút khoa danh.
Phó bảng Nguyễn Trọng Tịnh

1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882)
+ Pháp thực hiện âm mưu, kế
hoạch xâm lược toàn bộ Việt
Nam.
+ Tư bản Pháp đang phát
triển mạnh, rất cần nguồn tài
nguyên khoáng sản ở Bắc Kì.
- Nguyên nhân Tại sao nghe tin Hà Nội thất
thủ, triều đình vội vàng cầu cứu
quân Thanh và cử người ra Hà
Nội thương thuyết với Pháp,
đồng thời ra lệnh cho quân ta
phải rút lên mạn ngược?
- Diễn biến
Ngày 25-4-1882, quân Pháp
đánh thành Hà Nội lần thứhai,
-Vì quyền lợi ích kỷ của dòng
họ, ảo tưởng vào con đường
thương lượng, chống lại nhân
dân của triều đình.
Tác hại của hành động đó như
thế nào?
- Tạo điều kiện cho Pháp
chiếm phần còn lại của Bắc Kì.
sau đó nhanh chóng chiếm
Hòn Gai, Nam Định và các tỉnh
thuộc đồng bằng Bắc Kì.

2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp
+ Ở Hà Nội
Nhân dân tự tay đốt nhà, tạo
thành bức tường lửa chặn giặc
Hàng nghìn người dân tụ tập
thành đội ngũ, gươm giáo
chỉnh tề
Nhân dânkhông bán lương
thực cho Pháp, phối hợp với
đồng bào các vùng xung quanh
đào hào, đắp luỹ, lập các đội
dân dũng, bất chấp lệnh giải
tán của triều đình.
(SGK)
Nhân dân Bắc Kì đã
phối hợp với quân đội
triều đình để kháng
chiến chống Pháp như
thế nào?

2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp
+ Ở Hà Nội
Ngày 19-5-1883, chiến thắng
Cầu Giấy lần thứ hai
Nhân dân tích cực đắp đập,
cắm kè trên sông, làm hầm
chông, cạm bẫy
+ Ở Các địa phương
(SGK)

(SGK)
Nhân dân Bắc Kì đã phối
hợp với quân đội triều
đình để kháng chiến
chống Pháp như thế
nào?

2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp
+ Ở Hà Nội
Ngày 19-5-1883, chiến thắng
Cầu Giấy lần thứ hai
+ Ở Các địa phương
(SGK)
Cầu Giấy

Cầu Giấy Ri-vi-e trong trận cầu giấy

Lưu Vĩnh Phúc
Phần mộ của
Hoàng Tá Viêm
Nghĩa quân Cờ đen

2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp
+ Ở Hà Nội
Ngày 19-5-1883, chiến thắng
Cầu Giấy lần thứ hai
+ Ở Các địa phương
(SGK)
-
Pháp có thêm viện binh

-
Pháp biết triều đình Huế
không cương quyết chống lại.
-
7-1883, vua Tự Đức qua đời,
nội bộ triều đình Huế lục đục.
-
Chủ nghĩa tư bản Pháp đang
trên đà phát triển, muốn kết
thúc cuộc xâm lược.
Tại sao thực dân Pháp
không nhượng bộ triều
đình Huế sau khi Ri-vi-
e bị giết tại trận Cầu
Giấy năm 1883?

Pháp tấn công Thuận An -
cửa ngõ Kinh thành Huế
CHIẾN TRƯỜNG HUẾ 1883,1885
THÀNH
HUẾ

3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp
đổ (1884)
- Ngày 25-8-1883, triều đình
Huế kí với Pháp Hiệp ước
Hác-măng (Hiệp ước quí
Mùi)
-
Trìều đình Huế chính thức thừa nhận

nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung
Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì
nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh
Thanh - Nghệ -Tĩnh được sát nhập vào
Bắc Kì.
-
Triều đình cai quản vùng đất Trung Kì,
nhưng mọi việc đều phải thông qua viên
Khâm sứ Pháp ở Huế.
-
Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường
xuyên kiểm soát những công việc của
quan lại triều đình, nắm các quyền trị an
và nội vụ.
-
Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể
cả với Trung quốc) đều do người Pháp
nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở
Bắc Kì về Trung Kì.
Nội dung hiệp
ước Hác-măng?

-
Trìều đình Huế chính thức thừa
nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì
và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra
khỏi Trung Kì nhập vào đất Nam Kì
thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh - Nghệ
-Tĩnh được sát nhập vào Bắc Kì.
-

Triều đình cai quản vùng đất Trung
Kì, nhưng mọi việc đều phải thông
qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế.
-
Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì
thường xuyên kiểm soát những công
việc của quan lại triều đình, nắm các
quyền trị an và nội vụ.
-
Mọi việc giao thiệp với nước ngoài
(kể cả với Trung quốc) đều do người
Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút
quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì.
Đ
á
t

b
ả
o

h
ộ
Đất
nửa
bảo
hộ

Đ
ấ

t

t
h
u
ộ
c

P
h
á
p
Vùng đất
cai quản
của triều
đình Huế
Nội dung hiệp ước Hác-măng?

3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp
đổ (1884)
- Ngày 25-8-1883, triều đình
Huế kí với Pháp Hiệp ước
Hác-măng (Hiệp ước quí
Mùi)
-
Nhân dân đẩy mạnh phong
trào kháng chiến chống Pháp.
-
Nhiều sĩ phu văn thân là
quan lại triều đình ở các địa

phương Đã phản đối lệnh
bãi binh của triều đình.
-
Phái chủ chiến trong triều
đình Huế, do Tôn Thất thuyết
cầm đầu, mạnh tay hành
động.
- Thái độ của nhân dân ta khi
triều đình Huế kí các Hiệp
ước đầu hàng thực dân Pháp
như thế nào?

3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp
đổ (1884)
- Ngày 25-8-1883, triều đình
Huế kí với Pháp Hiệp ước
Hác-măng (Hiệp ước quí
Mùi)
- Ngày 6-6-1884, triều đình
Huế kí với Pháp Hiệp ước
Pa-tơ-nốt.
Nội dung Hiệp
ước Pa-tơ-nốt:
-
Hiệp ước Pa-tơ-nốt có nội
dung cơ bản giống Hiệp ước
Hác-măng, chỉ sửa đổi đôi
chút về ranh giới khu vực
Trung Kì.

Hiệp ước Pa-tơ-nốt.
Đ
á
t

b
ả
o

h
ộ

Đ
ấ
t

t
h
u
ộ
c

P
h
á
p
Hiệp ước Hác-măng
Vùng
đất
cai

Quản
của
triều
đình
Huế
Đát bảo hộ

Đ
ấ
t

t
h
u
ộ
c

P
h
á
p
cai
quản
của
Vùng
đất
triều
đình
Huế
So sánh hai hiệp ước

Hiệp ước Pa-tơ-nốt.
Vùng
cai
Quản
của
triều
đình
Huế
Đát bảo hộ

Đ
ấ
t

t
h
u
ộ
c

P
h
á
p
Thằng Tây nó ở bên Tây
Bởi vua chúa Nguyễn rước Thầy đem
sang Cho nhà, cho nước tan hoang.
Cho thiệp ngậm đắng, cho chàng ăn
cay.

Cha đời mấy đứa theo Tây
Mồ cha mả bố voi dày biết chưa?
(Thơ ca yêu nước
TKXIX)

3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp
đổ (1884)
- Ngày 25-8-1883, triều đình
Huế kí với Pháp Hiệp ước
Hác-măng (Hiệp ước quí
Mùi)
- Ngày 6-6-1884, triều đình
Huế kí với Pháp Hiệp ước
Pa-tơ-nốt.
Việt Nam trở thành thuộc địa
của Pháp!
Vùng
cai
Quản
của
triều
đình
Huế
Đát bảo hộ

Đ
ấ
t

t

h
u
ộ
c

P
h
á
p

SƠ KẾT BÀI HỌC
Từ giữa những năm 70 của thế kỷ XIX, nước Pháp
tiến nhanh sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa,
nên quyết tâm tiến bằng được Việt Nam.
Cuộc kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh Bắc Kì dấy
lên trong khi nhà Nguyễn chỉ tìm cách hòa
hoãn với Pháp, vì vậy không xoay chuyển
được tình thế, mặc dù đã giành được chiến
thắng Cầu giấy lần thứ hai.
Hiệp ước Hác-măng và Hiệp ước Pa-tơ-nốt đã đặt
dấu chấm hết chế độ phong kiến độc lập ở
Việt Nam, chuyển sang chế độ nửa thuộc địa,
nửa phong kiến.