Bài giảng về quy trình khám mắt bệnh mắt

2/16/2010
1
Quy trình khám Mắt
Bs-Ts Phạm Trọng Văn
Giảng viên Bộ môn Mắt Đại học Y khoa Hà nội
Hỏi bệnh
y Lý do đến khám bệnh:
-Mờ mắt: Một hay cả hai bên; Dần dần hay đột ngột; Mới xảy ra hay đã từ lâu; Nheo
mắt lại nhìn có rõ hơn không
Đỏ
ắ
Cá ê hâ â
đỏ
ắ
-
Đỏ
m
ắ
t:
Cá
c

nguy
ê
n

n
hâ
n

g

â
y

đỏ
m
ắ
t
-Chói cộm (cát rơi vào mắt)
-Chảy nước mắt (tắc lệđạo, lông xiêu, bệnh lý giác mạc)
-Rử mắt (ghèn)(viêm kết mạc); Màu sắc của rử mắt; Rử mắt xuất hiện nhiều khi nào
(khi ngủ dậy)
-Đau nhức mắt: Nhức trong con mắt (glôcôm góc đóng cơn cấp, viêm màng bồđào)
hay quanh nhãn cầu; Đau nhức có tăng lên khi vận động nhãn cầu (viêm củng mạc
hay viêm thị thần kinh)
ồ
ồ
-Ru
ồ
i bay (bong võng mạc, viêm màng b
ồ
đào)
-Nhìn vật biến dạng (bệnh lý hoàng điểm)
-Nhìn một thành hai hình (lác liệt gây song thị)
-Lồi mắt (bệnh Basedow, u hốc mắt, thông động mạch cảnh-xoang hang)
-Hai mắt không cân đối (lác mắt, sụp mi, co rút mi, lồi mắt)
2/16/2010
2
Hỏi bệnh
y Diễn biến của b
ệ

nh
;
Chẩn đoán và điều tr
ị
trư
ớ
c đó
;
Tình tr
ạ
n
g
tái
p
hát
;
Kết
ệ
;
ị
;
ạ
gp;
quảđáp ứng với điều trị
y Các bệnh lý toàn thân khác
y Tiền sử gia đình; bọđốt; tiếp xúc với súc vật; ăn thịt nấu tái
Khám bệnh
y Quan sát hai mắt (Lác mắt, lồi mắt)
y Đánh giá vận nhãn 9 hướng
2/16/2010

3
Khám bệnh
BÖnh Grave
2/16/2010
4
Khèi u, dÞ d¹ng vµ chÊn th−¬ng vì x−¬ng hèc m¾t
Vì x−¬ng hèc m¾t
2/16/2010
5
Khám bệnh
y Khám có thứ tự (Lệđạo, mi mắt, kết mạc, giác mạc và các thành phần bện trong
nhãn cầu)
y
Khám c
ẩ
n th
ậ
n tr
ướ
c khi làm các th
ủ
thu
ậ
t
(
đ
o nhãn áp ki
ể
m tra l
ệ

đạ
o)
y
Khám c
ẩ
n th
ậ
n tr
ướ
c khi làm các th
ủ
thu
ậ
t
(
đ
o nhãn áp
,
ki
ể
m tra l
ệ
đạ
o)
y Khám lệđạo: Điểm lệ, túi lệ, quan sát vệt nước mắt bờ mi (vơi hay đầy), Jone test I
và II, bơm và thông thăm dò lệđạo
Khám bệnh
y Khám mi mắt:
-Mi có sưng nề (chắp, lẹo), u. mụn nước (zona mắt), biến dạng (lông xiêu, quặm)
S

i h ú i (B d )
-
S
ụp

m
i h
ay

co

r
ú
t

m
i (B
ase
d
ow
)
-Hở mi mắt (sẹo, liệt dây VII)
-Sa da mi (tuổi già)
-Tình trạng bờ mi (cương tụ mạch, tuyến tăng tiết, loét)
-Tình trạng lông mi (rụng, bạc, hai hàng chân lông mi)
2/16/2010
6
LËt mi, hë mi do liÖt d©y VII vµ khuyÕt mi m¾t bÈm sinh
Khám bệnh
y Khám kết mạc:

-Kết mạc sụn mi (nhú viêm, thẩm lậu, hột, sẹo, u hạt, sắc tố)
K
ế

hã
ầ
(

ô h â
đ

ắ

ố
)
-
K
ế
t

mạc

n
hã
n

c
ầ
u
(

cư
ơ
ng

tụ n
ô
ng
h
ay

s
â
u,

u,

đ
ọng

s
ắ
c

t
ố
)
-Kết mạc cùng đồ (không có cùng đồ trong dính mi cầu)
2/16/2010
7
Khám bệnh

Khám bệnh
y Khám giác mạc:
-Mất biểu mô (Fluorescein test)
-
Loét (ho
ạ
i t
ử
hình d
ạ
ng
ổ
loét khi nhu
ộ
m Fluorescein)
-
Loét (ho
ạ
i t
ử
,
hình d
ạ
ng
ổ
loét khi nhu
ộ
m Fluorescein)
-Thẩm lậu
-Tân mạch (nông, sâu)

-Tổ chức xơ mạch xâm nhập
-Lắng đọng bất thường (thoái hoá dải băng, thoái hoá tuổi già)
-Giãn phình giác mạc
-Mỏng giác mạc
-
Phù n
ề
giác m
ạ
c
Phù n
ề
giác m
ạ
c
-Bọng biểu mô
-Sợi trên giác mạc
-Lớp nước mắt trước giác mạc (nhuộm Fluorescein); Đo BUT
2/16/2010
8
Khám bệnh
Khám bệnh
2/16/2010
9
Khám bệnh
y Khám củng mạc:
-Cương tụ hệ mạch thượng củng mạc
Phù
ủ

(dù
đ
è kh à á h á h l
)
-
Phù
c
ủ
ng

mạc
(dù
ng

đ
è
n
kh
e

v
à á
n
h
s
á
ng

xan
h l

ục
)
-U hạt củng mạc (viêm củng mạc)
-Nhuyễn củng mạc (viêm khớp dạng thấp)
-Giãn phình củng mạc phía trước (tăng nhãn áp lâu ngày)
Khám bệnh
y Khám tiền
p
hòn
g
:
pg
-Tiền phòng nông (cơn glôcôm góc đóng, đục
thể thuỷ tinh trương phồng, thủng giác mạc)
-Tiền phòng sâu (lệch thể thuỷ tinh)
-Máu hay mủ tiền phòng
2/16/2010
10
Khám bệnh
y Khám mống mắt và đồng tử:
-Teo mống mắt (viêm mống mắt zona, teo mống mắt tiến triển)
-Mống mắt đổi màu (dùng thuốc hạ nhãn áp dạng prostaglandin)
-U, nốt ruồi mống mắt, tân mạch
C
đồ
t
ử
ộ
t bê (h
ộ

i h
ứ
H th
ố
)
-
C
o

đồ
ng
t
ử
m
ộ
t bê
n
(h
ộ
i
c
h
ứ
ng
H
orner,
th
u
ố
c

)
-Giãn đồng tử (thuốc, mất chức năng)
-Phản xạđồng tử (nhìn gần, với ánh sáng, trực tiếp, liên vận)
Khám bệnh
y Khám thể thuỷ tinh:
-Đục thể thuỷ tinh (vị trí đục, màu sắc)
L
ệ
h h
ể
h
ỷ
ih
-
L
ệ
c
h
t
h
ể
t
h
u
ỷ
t
i
n
h
-Tình trạng IOL (cân đối, trong bao, đục bao sau)

2/16/2010
11
Khám bệnh
y Khám dịch kính, võng mạc:
-Gai thị (lõm gai, phù gai)
-Hoàng điểm (phù hoàng điểm)
M
ạ
h á (
độ

ạ
h t
ĩ
h
ạ
h i th )
-
M
ạ
c
h
m
á
u
(
độ
ng

m

ạ
c
h
,
t
ĩ
n
h
m
ạ
c
h
,

g
i
ao
th
oa
)
-Xuất huyết (vị trí)
-Xuất tiết (cứng hay mềm)
-Phình mạch, mạch máu bất thường
-Khối u
-Rách võng mạc (lỗ, hình móng ngựa, vết rách khổng lồ, đứt chân võng mạc)
-Bong võng mạc
-Bong thanh dịch
ế
ấ
-N

ế
p g
ấ
p võng mạc
-Drusen
-Bong màng dịch kính
-Dày màng dịch kính
-Màng trước võng mạc
-Dày võng mạc
-Tân mạch võng mạc, trước gai thị
Khám bệnh
2/16/2010
12
Soi đáy m
ắ
t
tr
ự
c ti
ế
p
1/ Giãn đồng tử
2/ Soi bằng mắt đối bên
3/ Để máy cách mắt bệnh nhân 50 cm để đánh giá ánh đồng tử
4/ T
ế
d
ầ

ề

hí
ắ
b
ệ
h hâ à á á h
ế

đ
á
ắ
á l
ầ
l
h
ị

4/ T
i
ế
n
d
ầ
n

v
ề
p
hí
a

m
ắ
t
b
ệ
n
h
n
hâ
n

v
à
quan

s
á
t

c
á
c

c
h
i

ti
ế
t

đ
á
y

m
ắ
t

(quan

s
á
t
l
ầ
n
l
ư
ợ
t

gai

t
h
ị
,

hoàng điểm, mạch máu và các dấu hiệu khác)

Cách tra thuốc mắt
1/ Kéo mi dưới
2/ Tra một giọt thuốc vào cùng đồ
dưới
dưới
3/ Bịt điểmlệ
3/

Bịt

điểm

lệ
4/ Lau khô thuốc thừa
2/16/2010
13
Lật mi trên
1/ Nhìn xuống dưới
2/ Dùng ngón cái và ngón
trỏ kéo nhẹ da mi trên
3/ Đưa nh
ẹ
n
g
ón trỏ ra
ẹ g
sau để đẩy lên bờ trên
sụn mi và lật mi
1/ Nhìn xuốn
g

dưới
g
2/ Dùng ngón cái và ngón trỏ
nắm lấy lông mi
3/ Dùng tăm bông nhỏ ấn nhẹ
lên bờ trên sụn mi và lật mi
Ước lượng nhãn áp
Đánh giá nhãn áp nhanh khi
không có đủ phương tiện hay
khi tình trạng giác mạc quá xấu
1/ Nhìn xuống dưới
1/

Nhìn

xuống

dưới
2/ Dùng hai ngón trỏ ấn nhẹ lên
củng mạc để đánh giá độ căng
của nhãn cầu
3/ So sánh hai mắt
2/16/2010
14
Bạn có muốn chẩn đoán bệnh Mắt của các
hoạ sĩ qua các tác phẩm của họ không?
1840 1840 19261926
claude monetclaude monet
có vấn đề về sắc giác vào năm 1905
đợc chẩn đoán bị đục thể thuỷ tinh năm

1912
My poor eyesight makes me see everything in a complete
fog;
i
tás very beautiful all the same
lúc đầu tra thuốc giãn đồng tử để điều trị
đợc mổ năm 1923 (lúc 83 tuổi)
2/16/2010
15
houses of parliamenthouses of parliament
¹
TaÞ sao van Gogh l¹i ®i c¾t tai
(1888)?
K
eep this very
carefully
¹
¹
2/16/2010
16
Dr. Paul Gachet
*
Bác sỹ tồi có tạo ra thiên tài?
digitalis (?)
tâm thần
động kinh
absinthe
glaucoma góc đóng
foxglove
*

Bạn có thấy hình ngời bị dài ra không?
?
Loạn thị theo quy luật?
2/16/2010
17
ã
c¸i
gã
c¸i
g
×× ®ã kh«ng æn?®ã kh«ng æn?
cã ®Ñp kh«ng?
cã g× bÊt th−êng kh«ng?
QuickTime™ and a
Animation decompressor
are needed to see this picture.
QuickTime™ and a
Animation decompressor
are needed to see this picture.