Mắt và bệnh tuyến giáp

2/12/2010
1
BÖnh m¾t do tuyÕn gi¸p tr¹ng
BÖnh

m¾t

do

tuyÕn

gi¸p

tr¹ng
Nguyªn nh©n
y BÖnh m¾t do bÖnh lý tuyÕn gi¸p
y Th
«
n
g

t
h
−ê
n
g

do

c−ê
n

g
n
¨
n
g

tuyÕ
n
g
i
¸p

(
nhi
Ô
m
®éc

«gt−êgdoc−êg
¨
g tuyÕ g ¸p ( Ô ®éc
gi¸p tr¹ng) mµ b¶n th©n bÖnh nµy cã thÓ cã c¸c nguyªn
nh©n:
-BÖnh Grave
-BÖnh b−íu nh©n g©y nhiÔm ®éc
y Cã thÓ x¶y ra trong bÖnh thiÓu n¨ng gi¸p tr¹ng nh−
bÖnh Hashimoto
2/12/2010
2
BÖnh Grave

y Cã nguån gèc tù miÔn
y T
uyÕ
n
g
i
¸p

t
¨
n
g

t
i
Õt
h
o
rm
o
n
uyÕ g ¸p t
¨
gtÕt o o
y XuÊt hiÖn trong kho¶ng 40-50 tuæi
y N÷:Nam=8:1
y C¸c dÊu hiÖu t¹i m¾t cã thÓ x¶y ra tr−íc, ®i kÌm hay
x¶y ra sau c−êng n¨ng gi¸p tr¹ng
y Cã khi c¸c dÊu hiÖu t¹i m¾t x¶y ra mµ kh«ng cã bÊt
th−êng tuyÕn gi¸p ®i kÌm

2/12/2010
3
Bệnh sinh
Các tế bào T bị hoạt hóa thâm nhập tổ chức hốc mắt, kích
thích các nguyên bào xơ, dẫn đến:
1. Các cơ vận nhãn phì đại
2. Thâm nhiễm tổ chức kẽ
3. Tăng sinh mỡ hốc mắt và tổ chức liên kết
Phì đại các cơ vận nhãn
y Các nguyên bào xơ bị kích
thích sản xuất các
lil(GAG)
gly
cosam
i
no
gly
cans
(GAG
s
)

làm cho cơ sng nề
y Kích thớc cơ tăng lên đến 8
lần
y Cơ sng nề chiếm chỗ hốc
mắt và có thể ép lên thị thần
kinh
Cá h
ì

đ i đẩ hã ầ
Cơ phì đại
Chèn ép thị
thần kinh ở
y
Cá
c cơ
ph
ì
đ
ạ
i

đẩy
n
hã
n c
ầ
u
ra trớc (lồi mắt). Khi đó mi
không nhắm kín và mắt bị
khô gây bệnh giác mạc do hở
mi
đỉnh hốc mắt
Cơ bị phì đại
(Cơ trực ngoài)
Cơ bị phì đại (Cơ trực
trong)
2/12/2010
4

Thâm nhiễm tế bào vào tổ chức kẽ
y Các tế bào limpho, tơng
bào đại thực bào và
bào
,
đại

thực

bào

và

dỡng bào thâm nhiễm
cơ, mỡ và tổ chức liên
kết
Lớp áo tạo bởi các tế
bào limpho
Bệnh sinh
y Gây thoái hóa các sợi cơ
Dẫ đế hó
y
Dẫ
n
đế
n xơ
hó
a cơ
Tạo tổ chức xơ
2/12/2010

5
y Tổ chức này gây hạn
chế vận động gây
chế

vận

động
,
gây

song thị (nhìn đôi)
khi liếc về phía cơ bị
ảnh hởng
RL
Khi nhìn lên, mắt Phải không
đa đợc lên trên do cơ bị xơ
hóa
Hai giai đoạn bệnh tiến triển
1. Viêm hoạt tính:
y Hai mắt đỏ đau nhiều năm
Có ấ đề hẩ ỹ
y
Có
v
ấ
n
đề
t
hẩ

m m
ỹ
y Tái phát trong vòng 3 năm
ở hầu hết các bệnh nhân
y 10% bệnh nhân có biến
chứng mắt nặng về sau
2. Giai đoạn im lặng:
y Mắt trắng
y Có thể có rối loạn vận
nhãn khôn
g
đau
g
y Mức độ bệnh có thể từ
mức vô hại đến mức gây
mù lòa (bệnh giác mạc do
hở mi hay bệnh lý thị thần
kinh)
2/12/2010
6
Năm biểu hiện lâm sàng chính
1. ảnh hởng tổ chức mềm
Cútiắt
2.
C
o r
út
m
i
m

ắt
3. Lồi mắt
4. Bệnh lý thị thần kinh/
hở lộ giác mạc
5. Xơ hóa cơ
Các triệu chứng cơ năng do tổn thơng tổ
chức mềm
y Cộm mắt
y
Sợ

á
nh
sá
n
g
Sợ á sá g
y Chảy nớc mắt
2/12/2010
7
Các triệu chứng thực thể do tổn thơng tổ
chức mềm
y Sng nề mi và quanh hốc mắt
y
Cơ
n
g

tụ
k

ết
m
ạc
Cơgtụ ết ạc
y Dấu hiệu chứng tỏ mức độ hoạt tính của bệnh
y Phù nề kết mạc
y Trờng hợp nặng: Kết mạc phòi qua mi dới
Điều trị các tổn thơng phần mềm
Thông thờng không đợc mỹ mãn lắm, có thể có tác
dụng nào đó
y Điều trị tại chỗ-Tra nớc mắt nhân tạo làm
g
iảm kích
thích do viêm kết mạc và hở lộ giác mạc
y Ngủ cao đầu có thể giảm phù hốc mắt hay dùng thuốc
lợi tiểu
y Băng dính hai mi khi ngủ có tác dụng phòng bệnh giác
mạc do hở mi
2/12/2010
8
Co rút mi mắt
y Hiện tợng co rút cả mi trên lẫn mi dới xảy ra ở 50% số
bệnh nhân
B
ì
hhời h
ì
iá hấ ố
y
B

ì
n
h
t
h

ờ
n
g
m
i
trên c
h
e r
ì
a trên
giá
c mạc, t
hấp
xu
ố
n
g

khoảng 2 m; Mi dới tiếp xúc với rìa giác mạc dới
y Khi có hiện tợng co rút, có thể nhìn thấy củng mạc )màu
trắng)
y ảnh hởng đến thẩm mỹ
y Bệnh sinh không rõ ràng
Có hể

ì
ibị hó ú h d h
y
Có
t
hể
v
ì
cơ nân
g
m
i

bị
xơ
hó
a
g
â
y
co r
ú
t,
h
a
y

d
o
h

ormon
tuyến giáp cao gây tác động
y Nếu co rút còn và bệnh không còn hoạt tính thì có thể phẫu
thuật mi mắt
Co rút mi mắt-Các biểu hiện lâm sàng
y Các dấu hiệu lâm sàng:
y
Co rút mi ở t thế nh
ì
n
y
Co

rút

mi

ở

t

thế

nh
ì
n

thẳng phía trớc
y Mi chuyển động xuống
dới chậm VD: Mi trên

chuyển động chậm khi
nhãn cầu đa xuống dới
y
H i ắt ở t bất độ
y
H
a
i
m
ắt
m
ở

t
o
bất

độ
n
g
2/12/2010
9
Co rút mi-Điều trị
y Co rút mi nhẹ không cần điều trị, 50% số trờng hợp
bệnh tự hết
y Điều trị cờn
g
năn
g
tu

y
ến
g
iá
p
có thể cảI thiện hiện
tợng co rút mi
y Chỉ định điều trị khi có hở giác mạc và ảnh hởng đến
thẩm mỹ
y Điều trị dựa vào phẫu thuật khi co rút mi và tuyến giáp
ổn định
Lồi mắt
y Lồi mắt thẳng trục
y
Bệnh cờng giáp là nguyên
Bệnh

cờng

giáp

là

nguyên

nhân gây lồi mắt một hay cả hai
bên thờng gặp nhất ở ngời
trởng thành
y Lồi mắt không phụ thuộc vào
điều trị bệnh toàn thân và còn

mãi không hết ở 70% số trờng
hợp
hợp

y Lồi mắt nặng lamf cho mi nhắm
không kín, gây hở và loét giác
mạc
2/12/2010
10
Lồi mắt-Điều trị
y Dùng corticoid toàn thân để làm giảm viêm
y Ti
a
x
ạ
li
ều

t
h
ấp
aạềutấp
y Phẫu thiật giảm áp: Lấy bỏ 1 hay nhiều thành hốc mắt
để tăng thể tích khoang chứa và làm giảm lồi mắt. Khi
ngặng có thể phải lấy cả 4 thành hốc mắt
Bệnh lý thị thần kinh
y Biến chứng nặng ảnh hởng khoảng 5% số bệnh nhân
y D
o

t
h
ị

t
h
ầ
n kinh
bị

c
h
è
n
ép
h
ay

tớ
i m
áu

bị

cả
n
t
r
ở

do

ot ịt ầ bịc è ép aytớáubịcảtởdo
các cơ phì đại ở đỉnh hốc mắt
y Có thể xảy ra khi không có lồi mắt
y Có thể gây rối loạn thị lực nặng và có thể phòng đợc
2/12/2010
11
Bệnh lý thị thần kinh-Các biểu hiện lâm
sàng
y Dấu hiệu sớm là cảm nhận màu sắc giảm
y Th
ị
l
ự
c
g
iảm dần và ch
ậ
m
ịự g ậ
y Tổn hại thị trờng, đặc biệt có ám điểm trung tâm
y Teo thị thần kinh trong những trờng hợp bệnh
tiến triển mãn tính
Điều trị bệnh thị thần kinh
y Tùy theo mức độ nặng của bệnh
y Đi
ều

t

r
ị

ba
n
đầu

bằ
n
g

ste
r
o
i
d

và

t
i
a
x
ạ
ều t ị ba đầu bằ g ste o d và t a ạ
y Phẫu thuật giảm áp chỉ đợc cân nhắc khi các phơng
pháp trên không có tác dụng hay thị thần kinh bị tổn
thơng nặng
2/12/2010
12

Rối loạn vận nhãn
y Khoảng 30%-50% bệnh nhân rối loạn chức năng tuyến
giáp có rối loạn vận nhãn
y Song thị có thể thoáng qua hay liên tục
y Vận nhãn hạn chế do thâm nhiễm và xơ hóa
y Hạn chế nhìn lên trên hay xảy ra do xơ hóa cơ trực
dới
Điều trị rối loạn vận nhãn
y Thờng cân nhắc phẫu thuật nếu có song thị ở t thế
nhìn thẳng hay khi nhìn gần
y Song thịthangi ổn định khoảng 6 tháng
y Can thiệp lên các cơ vận nhãn nhằm duy trì thị giác hai
mắt khi nhìn thẳng đằng trớc và đảm bảo thẩm mỹ
y Tiêm độc tố Botulinum (Botox) để làm giãn cơ cũng có
tác dụng trong một số trờng hợp
2/12/2010
13
KÕt thóc
KÕt

thóc
Mét sè h×nh ¶nh lÊy tõ
eyetext.net