SKKN: Một số vấn đề về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn địa lí ở trường THCS

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

PHẦN I

NHŨNG VẤN ĐỀ CHUNG
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

1. Lí do khách quan:
Như chúng ta đã biết chất lượng giáo dục hiện đang là một trong những
vấn đề bức xúc của toàn xã hội vì muốn hiện đại hoá nền kinh tế trước hết
cần có những con người có kiến thức vững vàng thì mới có năng lực sáng tạo,
linh hoạt trong mọi công việc mà đội ngũ học sinh giỏi ở trường THCS chính
là nguồn cung cấp cho đất nước những công dân tài đức vẹn toàn trong tương
lai. Vậy: Làm thế nào để khai thác hết khả năng tiềm năng trong mỗi con
ngừơi? Làm thế nào để xây dựng đội ngũ học sinh giỏi cho các bộ môn? Đó
chính là nhiệm vụ của mỗi giáo viên bộ môn, đó chính là điều mà bất kì
người thầy tâm huyết với bộ môn nào cũng phải suy nghó.

2. Lí do chủ quan:
Đối với bất cứ môn học nào, học sinh giỏi không chỉ giới hạn trong
việc tiếp thu kiến thức, mà cần phải biết học tập và nghiên cứu theo đúng
hướng với đặc trưng và phương pháp của từng bộ môn. Quan niệm cho rằng
môn Địa Lí chỉ cần “học thuộc” là chưa đủ, chưa chính xác và hoàn toàn sai
lầm. Chúng ta đều biết Địa Lí là môn khoa học có đối tượng nghiên cứu
phong phú và phức tạp. Các đối tượng địa lí phân bố không chỉ trên bề mặt

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang1

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

đất, mà cả trong không gian, trong lòng đất, và trong cả các lónh vực nhân
văn, kinh tế, xã hội của từng vùng, từng quốc gia và trên quy mô toàn cầu.
Hơn nữa, các hiện tượng ấy ở đâu và bao giờ cũng phát sinh, tồn tại và
phát triển một cách độc lập, nhưng lại luôn có quan hệ hữu cơ với nhau,
chính vì vậy, người dạy và người học Địa Lí đều cần có phương pháp tư duy,
phân tích xét đoán các hiện tượng Địa Lí theo quan điểm hệ thống.
Học giỏi môn Địa Lí không chỉ dừng ở yêu cầu là hiểu khái niệm, hiểu
các quy luật Địa Lí tự nhiên, Địa Lí kinh tế xã hội, mà còn cần phải biết
nhận thức, liên kết các yếu tố Địa Lí trong mối quan hệ hữu cơ, quan hệ qua
lại giữa các hiện tương Địa Lí với nhau (tự nhiên với tự nhiên, tự nhiên với
kinh tế xã hội).
Một trong những năng lực sư phạm của GV ngoài giảng dạy, truyền thụ
những kiến thức cơ bản, toàn diện, khoa học, phổ thông...cho học sinh, người
GV còn phải có năng lực đào tạo mũi nhọn, tìm kiếm,phát hiện, bồi dưỡng
những nhân tài trong phạm vi thuộc môn mình phụ trách. Việc làm ấy có ý
nghóa thiết thực trong chiến lược phát triển con người mà Đảng ta đang quan
tâm và chỉ đạo thực hiện ngày nay.
Xuất phát từ những lí do trên, hôm nay tôi xin phép được trình bày
những công việc mà tôi đã thực hiện được trong quá trình bồi dưỡng học sinh
giỏi bộ môn và tạm gọi là những kinh nghiệm nhỏ trong việc bồi dưỡng học
sinh giỏi bộ môn Địa lí.

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang2


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

PHẦN HAI

NỘI DUNG THỰC HỆN
I. NHỮNG KINH NGHIỆM PHÁT HIỆN VÀ BỒI DƯỢNG HỌC SINH
GIỎI MÔN DỊA LÍ TRONG QUÁ TRÌNH GIẢNG DẠY TRÊN LỚP :

Đối với học sinh thuộc lớp nào, khối nào, trường nào, hoặc môn học
nào cũng đều có sự phân hoá về trình độ hiểu biết và năng lực học tập. Vì
thế việc phân loại đối tượng học sinh để có phương pháp giảng dạy cho phù
hợp với từng đối tượng là việc làm rất cần thiết đối với người GV trong công
tác giảng dạy của mình.
Việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi môn Địa Lí cũng không nằm
ngoài cái nền chung ấy. Nếu phát hiện đúng được đối tượng phù hợp để bồi
dưỡng thì kết quả mới cao. Muốn vậy, theo tôi cần lưu ý những vấn đề sau :
1. Để phát hiện được học sinh giỏi phải qua nhiều năm theo dõi tiến
hành ngay từ lớp đầu cấp học (lớp 6)
2. Thông qua giờ giảng và học trên lớp, bằng những câu hỏi nâng cao
và những kó năng thực hành, kết hợp với những bài kiểm tra đánh giá nhằm
phát hiện đúng đối tượng.
3. Ngoài năng lực học bài và nhớ kó bài học, học sinh giỏi được chọn
cần phải có những kó năng tối thiểu như:

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang3


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

- Hiểu và nắm chắc đượcnhững biểu tượng và khái niệm Địa Lí cơ bản
như:
+ Càng lên cao khí áp càng giảm, nhiệt độ càng tăng thì khí áp càng
giảm...
+ Kiểu khí hậu lục địa có các đặc tính: Có sự chênh lệch lớn về nhiệt
độ giữa ngày và đêm, giữa các mùa , khí hậu nhìn chung là khô khan , lượng
mưa hàng năm thấp....
- Có kó năng xác định phương hướng trên bản đồ và ngoài thực địa, kó
năng vẽ, phân tích và nhận xét các loại biểu đồ cơ bản như biểu đồ đường,
biểu đồ hình tròn, hình cột , hình vuông... một cách đầy đủ và chính xác.
- Từ những kiến thức và kó năng cơ bản như trên, sau đó trong quá trình
bồi dưỡng các em sẽ được nâng cao hơn về năng lực nghiên cứu địa lí như:
Biết xử lí, phân tích các kó năng thực hành như viết, vẽ, nhận xét, phân tích
các loại biểu đồ, bản đồ và sử dụng At lat Địa lí Việt Nam một cách thành
thạo.

II. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỦ YẾU TRONG CÔNG TÁC
BỒI DƯỢNG HỌC SINH GIỎI MÔN ĐỊA LÍ:

1. Về nội dung:
-Nội dung bồi dưỡng phải được dựa theo chương trình sách giáo khoa
từ lớp 6 đến lớp 9 có nâng cao kiến thức trong từng phần học.
-Trong quá trình bồi dưỡng cần lưu ý những vấn đề sau:

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang4


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

a. Kiến thức:
-Không nhất thiết phải dạy lại kiến thức học sinh đã hiểu và nắm được
mà chủ yếu đi sâu hơn trên cơ sở những hiểu biết sẳn có.
Ví dụ: Từ những hiểu biết về các hệ quả của sự vận động tự quay
quanh trục và quanh Mặt Trời của Trái Đất mà học sinh đã được học, giáo
viên đào sâu thêm bằng cách đặt vấn đề : Giả sử trong khi chuyển động quay
quanh Mặt Trời mà Trái Đất không tự quay mà trục của nó lại vuông góc với
mặt phẳng quỹ đạo thì những hệ quả đó có gì thay đổi ? Rồi yêu cầu học sinh
tự suy nghó , trả lời. (Khi chuyển động quay quanh Mặt trời mà Trái Đất
không tự quay quanh trục thì sẽ không có hiện tượng ngày và đêm dài 24 giờ
hay một ngày dài bằng một năm. Mặt khác nếu trục Trái Đất không nghiêng
mà vuông góc trên mặt phẳng quỹ đạo thì sẽ không có hiện tượng các mùa
thay đổi trong năm và hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau. Kết hợp cả
hai giả thiết lại ta có hiện tượng xảy ra là ngày dài một năm và không có
hiện tượng các mùa trên Trái Đất...).
=> Chú ý phân tích các mối quan hệ nhân quả giữa các yếu tố Địa Lí:
* Mối quan hệ giữa các yếu tố tự nhiên với tự nhiên:
+ Mối quan hệ giữa hướng và độ cao của địa hình đối với sự phân hoá
của khí hậu; với hướng chảy và độ dốc của các dòng sông; với tác động đào
bới hoặc bồi đắp của các con sông...
+ Mối quan hệ giữa vị trí Địa Lí và khí hậu.
+ Mối quan hệ giữa khí hậu với sông ngòi, với sự phân bố của động
vật, thực vật hoặc với các thành phần tự nhiên khác

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang5

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

* Giữa các yếu tố xã hội với xã hội:
+ Quan hệ giữa kết cấu dân số theo độ tuổi với tỉ suất sinh, với nguồn
lao động, với việc làm....
+ Quan hệ giữa kết cấu dân số theo giới tính với việc phân bố lao động
và tổ chức đời sống xã hội.
* Giữa các yếu tố kinh tế với kinh tế:
+ Mối quan hệ giữa các khu vực trồng trọt với chăn nuôi, giữa ngư
nghiệp với các trung tâm công nghiệp thực phẩm.
+ Mối quan hệ giữa chuyên môn hoá với hợp tác hoá...
* Giữa các yếu tố tự nhiên với kinh tế xã hội:
+ Mối quan hệ giữa địa hình với sản xuất và cư trú.
+ Mối quan hệ giữa tài nguyên, khoáng sản với sự phân bố các ngành
công nghiệp và phân bố dân cư.
b. kó năng:
Chú ý rèn luyện cho các em các kó năng sau:
-Đọc và phân tích: Bản đồ, biểu đồ, đồ thị, lát cắt, thống kê, tranh
ảnh ... để tìm ra những kiến thức cần thiết.
-Trên cơ sở các số liệu (tuyệt đối hoặc tương đối), biết chọn và thể
hiện (vẽ) biểu đồ thích hợp nhất (cột, tròn, đường...) và nhận xét biểu đồ.
Trên cơ sở At lát địa lí Việt Nam, thống kê, biểu đồ ... biết trình bày
(viết báo cáo) về một ngành kinh tế, tình hình Địa lí (tự nhiên và KT – XH)
của một địa phương, một quốc gia, một khu vực.

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang6

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

2. Về phương pháp:
Có nhiều phương pháp có thể sử dụng trong quá trình bồi dưỡng học
sinh giỏi môn Địa lí như : phát vấn, đàm thoại ... nhưng theo tôi phương pháp:
"ĐẶT VẤN ĐỀ" để học sinh tự tìm tòi, phát hiện được vấn đề (dưới sự hỗ trợ
của GV) là có hiệu quả hơn cả.
Sở dó tôi chọn phương pháp này là do nhiều nguyên nhân:
- Là học sinh giỏi, ít nhiều các em đã có sẵn một số vốn kiến thức và kó
năng nhất định, trên cơ sở đó phương pháp này sẽ nhằm phát triển thêm ở
các em khả năng tư duy và năng lực nghiên cứu Địa lí cũng như các kó năng
cần thiết khác.
- Qua việc tự học, tự mình chủ động tìm tòi phát hiện ra kiến thức các
em càng thêm vững tin ở chính mình càng hứng thú và say mê hơn trong học
tập; nhờ thế các em sẽ thành công.
- Mặt khác, với phương pháp này đòi hỏi người GV phải có năng lực tổ
chức, có kiến thức phong phú và vững chắc thì mới đạt được kết quả tốt.
Ví dụ minh họa:
* Về phát hiện kiến thức:
Khi dạy ở đồng bằng sông Hồng, giáo viên đặt vấn đề:
- Vì sao dân số là vấn đề cần giải quyết ở đồng bằng sông Hồng?
Để giải quyết vấn đề này, yêu cầu được đặt ra đối với học sinh là:
- Với kiến thức sẵn có và dựa vào At lát Địa Lí Việt Nam, các em sẽ tự
mình phân tích được những đặc điểm của dân số ở đây trên cơ sở so sánh với
các vùng khác trong cả nước.

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sôn

trang7

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

- Tiếp đó các em sẽ phân tích mối quan hệ giữa vấn đề dân số đối với
sự phát triển kinh tế xã hội với tài nguyên và môi trường của đồng bằng để
thấy được những khó khăn lớn trước mắt và lâu dài do dân số gây ra.
- Qua đó các em sẽ thấy rõ được vấn đề và tự mình đề ra hướng giải
quyết phù hợp
* Về kó năng đọc At Lát:
- Trên cơ sở At Lát Địa Lí Việt Nam, GV đặt vấn đề: Trình bày về vấn
đề phân bố dân cư ở vùng Đông Nam Bộ và giải thích vì sao có sự phân bố
như thế?
- Tình hình vấn đề phân bố dân cư ( sử dụng bản đồ phân bố dân cư
dân tộc trang 9 và căn cứ vào thang màu về mật độ), học sinh sẽ đọc được:
-> Dân cư phân bố rất không đều:
+Nơi đông nhất là thành phố Hồ Chí Minh và vùng lân cận.
+Một bộ phận nhỏ của vùng (thị Xã Tây Ninh có mật độ 501 đến
1000 người / km2 ).
+Phần lớn của vùng ( nam Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa –
Vũng Tàu) có dân cư thưa hơn (101 đến 500 người / km2 ).
+Nơi thưa dân nhất (Mật độ 50 đến 100 người / km 2 )là bắc Tây ninh
Bình Phước , nam thành phố Hồ Chí Minh.
- Mật độ nơi cao nhất gấp hơn 10 lần nơi thấp nhất .
* Giải thích: ( Sử dụng bản đồ vùng kinh tế Nam Bộ trang 20 để giải
thích).

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang8

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

-> Những nơi dân cư đông đúc là do hoạt động công nghiệp dịch
vụ...phát triển ( thành phố , thị xã...).
-> Những nơi thưa dân hơn vì đó là những vùng phát triển rừng hoặc
chuyên canh cây công nghiệp, cây ăn quả...
* Về việc lựa chọn biểu đồ thích hợp để biểu hiện:
Chẳng hạn yêu cầu học sinh bảng số liệu thể hiện cơ cấu sản phẩm
trong nước phân theo ngành kinh tế của nước ta thời kì 1991 – 1996 ( theo giá
trị thực tế %) Giáo viên yêu cầu học sinh chọn biểu đồ thích hợp để thể hiện.
Vậy, vấn đề đặt ra cho học sinh là phải biết lựa chọn loại biểu đồ nào
thích hợp để vẽ và nhận xét.
- Nếu chọn biểu đồ hình tròn để biểu hiện cơ cấu từng năm thì các em
phải mất công vẽ tới 6 biểu đồ, như vậy vấn đề trở thành phức tạp và khó
nhận xét, khó phân tích đối với các em.
- Nếu thay bằng biểu đồ miền thì vấn đề trở thành đơn giản hơn nhiều
các em chỉ cần vẽ một biểu đồ là đã thể hiện đầy đủ các nội dung theo yêu
cầu.

III. NHỮNG VẤN ĐỀ TỰ BỒI DƯỢNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC
SINH :
Theo ý kiến chủ quan của tôi, để thực hiện tốt việc này đòi hỏi phải có
sự kết hợp hài hoà giữa thầy và trò trong quá trình dạy học.

1. Đối với Giáo viên:

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang9

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

Để dạy được một giờ bồi dưỡng học sinh giỏi theo tôi rất khó bởi vì
kiến thức Địa Lí vô cùng mênh mông, vì vậy chúng ta phải biết tiếp cận với
nhiều nguồn tài liệu khác nhau , từ đó mới tìm ra những kiến thức cho học
sinh giỏi. Vì vậy vấn đề tự bồi dưỡng giáo viên là vấn đề vô cùng quan
trọng.
Người thầy giáo bồi dưỡng chuyên sâu môn Địa Lí cần phải có tâm
huyết với nghề, phải trăn trở lo lắng cho học sinh của mình. Đôi khi phải hi
sinh những quyền lợi khác. Tự bồi dưỡng mình để nâng cao chất lượng học
sinh đội tuyển, cố gắng truyền thụ cho học sinh những kiến thức nhất định để
các em nâng cao nhận thức của mình.
a. Giáo viên phải là người có tinh thần trách nhiệm cao, thật sự yêu
nghề mến trẻ, tâm huyết với bộ môn vì có như vậy giáo viên phải chịu khó
tự học để nâng cao trình độ chuyên môn, say mê tìm tòi nghiên cứu nhằm
đáp ứng những nhu cầu về việc nâng cao kiến thức bộ môn thì mới hội đủ
điều kiện để cung cấp kiến thức nâng cao cho học sinh. Để làm được việc
nầy, giáo viên phải trang bị cho mình những tài liệu có liên quan đến bộ
môn, những loại sách tham khảo, sách bài tập nâng cao vì mỗi quyển sách
chính là người thầy giỏi để qua đó giáo viên học hỏi được nhiều điều.
b. Giáo viên cần xác định nội dung kiến thức mũi nhọn của bộ môn
trong từng bài, từng chương , từng khối lớp cụ thể, bằng cách đưa thêm những
kiến thức nâng cao mà SGK không đề cập.
Ví dụ:

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang10

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

* Ở chương trình lớp 6: GV cần nắm vững những nội dung cơ bản của
Địa lí cơ sở như: Kiến thức về Trái Đất; các khái niệm địa lí tự nhiên; các
quy luật địa lí tự nhiên...
* Ở chương trình lớp 7: GV cần nắm vững những nội dung cơ bản về
đặc điểm các môi trường địa lí; đặc điểm về tư nhiên và dân cư xã hội của
các châu lục.
* Ở chương trình lớp 8: GV cần nắm vững những nội dung về đặc điểm
tự nhiên, dân cư xã hội Châu Á; đặc điểm về các đặc điểm về địa lí tự nhiên
Việt Nam, như: Khí hậu, sông ngòi, địa hình, khoáng sản...
c. Giáo viên cần nghiên cứu để nắm tương đối đầy đủ các dạng bài tập
dành cho học sinh khá giỏi để cung cấp cho học sinh, có bài tập khó phù hợp
cho từng bài từng chương. Khi giao bài tập, giáo viên cần để học sinh tự tìm
cách giải để phát triển trí thông minh, khả năng tư duy, nếu các em không tự
giải được thì giáo viên mới hướng dẫn. Với những bài tập có nhiều các giải,
giáo viên chỉ nên hướng dẫn một cách giải và khuyến khích các em tìm các
cách giải còn lại và có lời động viên khích lệ nếu các em có cách giải hay.
Ngoài ra trước hoặc sau khi giải bài tập giáo viên cần cho học sinh biết
bài tập đó thuộc dạng nào, các bước thực hiện và những khúc mắc, những
điều cần lưu ý đối với dạng bài tập đó.
d. Giáo viên cần tạo sự gần gũi, thân ái đối với học sinh để các em
mạnh dạn đưa ra những vướng mắc mà các em gặp phải trong quá trình học
tập, cần tạo không khí thoả mái, bình đẳng khi tranh luận một vấn đề nào đó
trong kiến thức bộ môn giúp các em có điều kiện thể hiện mình và tự tin hơn

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sôn

trang11


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

vao bản thân mình. Nói chung là khi trao đổi, tôi đã từng xem các em như là
những người bạn cùng yêu thích bộ môn khoa học, và tôi luôn khuyến khích
các em đưa ra những thắc mắc và nêu vấn đề chưa rõ ràng, tôi cũng không
ngần ngại nói với các em rằng cô sẽ về tìm hiểu rồi tả lời các em sau và hôm
sau tôi nhất định phải tìm cho được câu trả lời chính xác, dù phải bỏ nhiều
công sức. Có những thắc mắc của các em có liên quan đến thực nghiệm tôi
cũng sắn sàng tạo điều kiện để các em làm thí nghiệm ở phàng thiết bị để tự
tìm ra câu trả lời.
e. Giáo viên có thể kết hợp bồi dưỡng học sinh giỏi bộ môn qua từng
tiết dạy thông qua vệc đưa kiến thức nâng cao hoặc bài tập nâng cao vào bài
soạn. Trong từng tiết dạy, giáoviên có thể đặt ra một vài câu hỏi mang tính
khái quát để học sinh tự phát hiện vấn đề nhằm phát triển trí thông minh, óc
sáng tạo của những đối tượng đã lựa chọn. Ở phần củng cố luyện tập, sau
mỗi tiết lên lớp, giáo viên có thể lồng vào một bài tập nâng cao để các em
học sinh giỏi tự giải, tiết sau giáo viên có thể dành vài phút hoặc thu vở bài
tập của các em để kiểm tra uốn nắn kịp thời.
Tất cả những công việc trên không thể thực hiện trong ngày một ngày
hai mà phải trải qua một quá trình. Vì vậy giáo viên cần phải thật kiên trì,
bền bỉ và thực hiện một cách thường xuyên, liên tục nhưng không nóng vội,
máy móc, không gây áp lực tâm lí đối với học sinh.

2. Đối với Học sinh:

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sôn

trang12


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

- Giáo viên cần giúp học sinh thấy được lợi ích của việc học tập bộ
môn trong việc giải thích các hiện tượng xảy ra trong tự nhiên, những ứng
dụng rộng rãi của môn học trong công nghiệp, nông nghiệp, trong xây dựng,
trong đồi sống hằng ngày…Giúp các em thấy được vai trò, vị trí của bộ môn
mình phụ trách trong lónh vực lựa chọn ngành nghề trong tương lai. Giáo viên
có thể giới thiệu những anh chị đi trước đã từng học tốt bộ môn để các em
biết, từ đó tạo cho học sinh niềm say mê hứng thú trong việc học tập bộ môn
vì có yêu thích môn học thì các em mới có tinh thần say mê khám phá, nhiệt
tình hăng hái trong việc học tập trên lớp cũng như tự giác học tập ở nhà.
- Học sinh phải chuẩn bị đầy đủ các tài liệu tham khảo do giáo viên bộ
môn giới thiệu và phải tự tìm cho mình mhững loại sách bài tập nâng cao của
bộ môn. Nếu trường hợp học sinh không chuẩn bị đầy đủ, giáo viên có thể
cho các em mượn để học tập.
- Giáo viên phải hướng dẫn học sinh cách tự học ở nhà sao cho có hiệu
quả. Ngoài việc làm các bài tập trong SGK, Sách bài tập, bài tập do giáo
viên bộ môn giao, học sinh còn phải tự tìm hiểu các dạng bài tập khác và đưa
ra cách giải riêng của mình. Trong khi tự học, gặp những vấn đề đặt biệt cần
lưu ý thì nên ghi chép riêng vào vở để nhớ lâu và khi cần thì có thể mở ra
xem lại, gặp những vướng mắc không giải thích được thì cũng ghi chép để
cùng giáo viên giải quyết.
- Thỉnh thoảng giáo viên nhắc nhở các em việc học ở nhà để tránh tình
trạng xao lãng trong học tập. Giáo viên bộ môn cần khẳng định với các em
rằng các em tự học là chính, thầy cô giáo chỉ là người hướng dẫn dìu dắt.

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang13


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

- Ngoài tố chất thông minh, học sinh còn phải thật cần cù, phải chịu
khó và nhất là cần có sự say mê hứng thú. Tôi nghó rằng những điều này có
được là nhờ một phần ở sự nhiệt tình trong từng tiết lên lớp của giáo viên và
tình thương, sự quan tâm mà thầy cô giáo dành cho học sinh. Vì vậy hàng
tuần, tôi đều dành thời gian để thăm hỏi, động viên nhắc nhở thường xuyên
việc tự học ở nhà của từng em trong đội tuyển và có phần thưởng để khích lệ
những em đạt giải.
- Ngoài ra, sự quan tâm nhắc nhở, việc tạo điều kiện về vật chất, tinh
thần và tình trạng sức khoẻ cũng là một trong những điều kiện không thể
thiếu để giúp các em học tập tốt. Vì vậy, thỉnh thoảng tôi có liên hệ với phụ
huynh để nhắc nhở phụ huynh quan tâm đến những vấn đề trên của con em
mình.

PHẦN BA

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Trải qua bốn năm đảm nhiệm công tác bồi dưỡng học sinh giỏi bộ môn
Địa lí ở trường THCS Bình Minh, có những em đạt danh hiệu học sinh giỏi
cấp Huyện, cấp Tỉnh, cũng có những em chưa đạt giải nhưng hầu hết những

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang14

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

em tôi lựa chọn, bồi dưỡng đều rất yêu thích bộ môn Địa lí và đều được trang
bị những kiến thức nâng cao của bộ môn trong một chừng mực nào đó. Tôi
không dám tự hào rằng mình là người chủ yếu cung cấp kiến thức cho các em
nhưng tôi thấy ít nhiều mình cũng đã đóng góp một phần nhỏ nào đó trong
vai trò là người đưa đường dẫn lối, là yếu tố tác động mạnh mẽ đến học sinh
- để các em tự phát huy hết khả năng vốn có của mình trong việc lónh hội
kiến thức khoa học bộ môn các em lựa chọn - bộ môn Địa lí. Với điều giản dị
ấy thôi bản thân tôi cũng đã cảm thấy tự hào và nghe lòng mình rạo rực
niềm vui – niềm vui lớn nhất của những người thầy.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ về bồi dưỡng học sinh giỏi mà
qua thực tế bốn năm tôi đã đúc kết dược. Tôi biết rằng trong bản báo cáo này
còn rất nhiều thiếu sót. Rất mong muốn được nghe nhiều ý kiến đóng góp
quý báu của quý thầy cô và các đồng nghiệp. Đặc biệt là sự quan tâm và
động viên nhiều hơn nữa của lãnh đạo nhà trường trong việc tuyển chọn học
sinh dự nguồn cũng như việc tổ chức bồi dưỡng dài hạn đối với bộ môn, bởi
vì để học sinh có đủ kiến thức cơ bản của bộ môn (từ lớp 6 đến lớp 9) cần
phải có sự đầu tư cả về tinh thần, vật chất và thời gian, có như vậy công tác
bồi dưỡng học sinh giỏi của tôi mới ngày càng đạt kết quả tốt đẹp hơn, mới
có thể đóng góp được nhiều hơn cho sự nghiệp giáo dục của địa phương./.

NGƯỜI VIẾT

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang15

SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

Nguyễn Văn Lộc

PHẦN ĐÁNH GIÁ, XÉT DUYỆT
CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG:
--------------o0o---------------

* Tổ KH xã hội:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………
Tổ trưởng

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sôn

trang16


SKKN: "Một số vấn đề về công tác BDHSG môn Địa lí ở trường THCS"

* Hội đồng khoa hoc nhà trường:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
TM. Hội đồng KH
Chủ tịch

Nguyễn Văn Lộc - THCS Bình Minh - Bình Sơn

trang17