lý thuyết trò chơi và chiến lược cạnh tranh

Chapter 1 1
CHƯƠNG V
Lý

thuyết

trò

chơi

và
Chiến lược

cạnh

tranh
Tài

liệu

đọc:
Robert
Robert
Pindyck
Pindyck

–
–

Chương
Chương

13
13
Chapter 1 2
1. Trò chơi

và

các

quyết

định

chiếnlược

-

Trò
chơihợp

tác

và

không

hợptác
2. Các

chiếnlượccóảnh

hưởng

chi phối
3. Thế

cân

bằng

Nash
4. Các

trò

chơilặplạivàhợptác–chiếnlược

“ăn miếng

trả

miếng”
5. Các

trò

chơituầntự

(lầnlượt) và

lợithế

của

người

đitrước
* Ngănchặngianhập

ngành
NỘI DUNG
Chapter 1 3
1. Trò chơivàcácquyết

định

chiếnlược
•

Trò

chơi

không

hợp

tác

so với

trò

chơi

hợp

tác
–

Trò

chơi

hợp

tác
•

Những

người

chơi

đàm

phán

các

hợp

đồng

ràng

buộc

cho

phép

hoạch

đònh

các

chiến

lược

chung và

hợp

đồng

ràng

buộc

là

khả

thi
–

Ví

dụ: người

mua

và

người

bán

đàm

phán

giá

một

sản

phẩm

hay dòch

vụ

hay một

liên

doanh

giữa

hai

công

ty

(như

Microsoft và

Apple)
Chapter 1 4
–

Trò

chơi

không

hợp

tác
•

Đàm

phán

và

thi

hành

một

hợp

đồng

ràng

buộc

là

không

khả

thi
•

Ví

dụ: Hai

công

ty

cạnh

tranh

–

công

ty

này

giả

đònh

hành

vi của

công

ty

kia

-

quyết

đònh

một

cách

độc

lập

chiến

lược

đònh

giá

và

quảng

cáo

để

chiếm

thò

phần
Chapter 1 5
Thế

tiến

thoái

lưỡng

nan

của

những

người

tù
Ất
Thú

nhận
Không
thú

nhận
Thú

nhận
Không

thú

nhận
Giáp
8, 8 0, 20
1, 120, 0
•

Đâu

là

chiến

lược

ưu

thế?
Chapter 1 6
2. Chiến lược

ưu

thế
Là

chiến

lược

tối

ưu

bất

kể

hành

động

của

đối

thủ

là

gì.
–Ví

dụ:
•

A& B bán

sản

phẩm

cạnh

tranh
•

Họ

đang

quyết

đònh

có

nên

thực

hiện

chiến

dòch

quảng

cáo

hay không
Chapter 1 7
Ma trận

kết

quả

của

trò

chơi

quảng

cáo
Công

ty

A
Quảng

cáo
Không
quảng

cáo
Quảng

cáo
Không
quảng

cáo
Công

ty

B
10, 5 15, 0
10, 26, 8
•

Quan

sát
–A: bất

kể

B
làm

gì,
quảng

cáo

là

tốt

nhất
–B: bất

kể

A
làm

gì,
quảng

cáo

là

tốt

nhất
a. Cân

bằng

khi

cả

hai

cơng

ty

đềucó

chiếnlược

ưuthế
Chapter 1 8
Ma trận

kết

quả

của

trò

chơi

quảng

cáo
Công

ty

A
Quảng

cáo
Không
quảng

cáo
Quảng

cáo
Không
quảng

cáo
Công

ty

B
10, 5 15, 0
10, 26, 8
•

Quan

sát
–

Chiến lược

ưu

thế

cho

A & B là

quảng

cáo
–

Không

quan

tâm

về

người

chơi

kia
–

Cân

bằng

trong

chiến

lược

ưu

thế
Chapter 1 9
–Quyết

đònh

tối

ưu

của

người

chơi

không

có

chiến

lược

ưu

thế

sẽ

phụ

thuộc

vào

hành

động

của

người

chơi

kia.
b. Cân

bằng

khi

1 trong

2 cơng

ty

có

chiếnlược

ưuthế
Chapter 1 10
10, 5 15, 0
20, 26, 8
Công

ty

A
Quảng

cáo
Không
quảng

cáo
Quảng

cáo
Không
quảng

cáo
Công

ty

B
Tròchơiquảngcáosửổi
•

Quan

sát
–

A: Không

có

chiến

lược

ưu

thế; phụ

thuộc

vào

hành

động

của

B
–

B: Quảng

cáo
•

Câu

hỏi
–

A nên

làm

gì?
(Gợi

ý: xem

xét

quyết

đònh

của

B)
Chapter 1 11
3. Thế

cân

bằng

Nash
•

Chiến lược

ưu

thế
●

“Tôi

đang

làm

điều

tốt

nhất

có

thể

được

bất

kể

hành

động

của

anh.”
●

“Anh

đang

làm

điều

tốt

nhất

có

thể

được

bất

kể

hành

động

của

tôi.”
ª

Cân

bằng

Nash
●

“Tôi

đang

làm

điều

tốt

nhất

có

thể

được

dựa

trên

hành

động

của

anh”
●

“Anh

đang

làm

điều

tốt

nhất

có

thể

được

dựa

trên

hành

động

của

tôi.”
Chapter 1 12
•

Ví

dụ

về

cân

bằng

Nash
–

Hai

công

ty

sản

xuất

thức

ăn

từ

bột

ngũ

cốc
–

Thò

trường

cho

một

nhà

sản

xuất

thức

ăn

giòn
–

Thò

trường

cho

một

nhà

sản

xuất

thức

ăn

ngọt
–

Mỗi

công

ty

chỉ

có

nguồn

lực

để

đưa

ra

một

loại

thức

ăn

từ

bột

ngũ

cốc
–

Không

hợp

tác
Xem lại

Cân

bằng

Nash
Vấn

đề

lựa

chọn

sản

phẩm
Vấn

đề

lựa

chọn

sản

phẩm
Chapter 1 13
Vấn

đề

lựa

chọn

sản

phẩm
Công

ty

1
Giòn
Ngọt
Giòn
Ngọt
Công

ty

2
-5, -5 10, 10
-5, -510, 10
•

Vấn

đề
–

Liệu

có

cân

bằng

Nash
không?
–

Nếu

không,
tại

sao?
–

Nếu

có, làm

sao

có

thể

đạt

được?
Chapter 1 14
Mô

hình

Cournot
•

Giảđịnh:
-

2 hãng

sảnxuấtnhững

sảnphẩmgiống

nhau

và

cùng

am hiểucầuthị

trường,
-Cả

2 phải

đề

ra

các

quyết

định

trong

cùng

một

lúc.

ThựcchấtcủamôhìnhCournot:mỗi

hãng

xem

đầuracủa

đốithủ

cạnh

tranh

với

mình

là

đã

định

rồi

quyết

định

sảnxuất

bao

nhiêu.
Chapter 1 15
D
1

(0)
MR
1

(0)
D
1

(50)
MR
1

(50)
D
1

(75)
MR
1

(75)

P
Q
MC
1
25
50
12,5
Chapter 1 16
Số

lượng

H1 nghĩ

H2 sẽ

sảnxuất
Số

lượng

H1 sx

theo

những

dựđoán

về

sảnlượng

củaH2
0 50
50 25
75 12,5
100 0
Chapter 1 17
Cân

bằng

Cournot
50
75
25
75
100
Q
2
25
100
12,5
Q
1
●
Đường

phản

ứng

củaH
1

: Q
1

(Q
2

)
Đường

phản

ứng

củaH
2

: Q
2

(Q
1

)
Thế

cân

bằng

Cournot
Chapter 1 18
•

Thế

cân

bằng

Cournot

là

mộtvídụ

về

thế

cân

bằng

Nash.

•

Trong

thế

cân

bằng

Cournot, mỗi

hãng

giả

định

mộtcáchxácđáng

số

lượng

mà

đốithủ

cạnh

tranh

củanóđịnh

sảnxuấtvàtối

đa

hóa

đượclợinhuậnmột

cách

thích

hợp.
•

Trong

thế

cân

bằng

Cournot

không

một

hãng

nào

có

động

cơđểthay

đổi

đầuracủa

mình.
Chapter 1 19
Ví

dụ

bằng

số
•

Hai

hãng

độcquyềntayđôi

có

chi phí

biên

là

MC
1

= MC
2

= 20. Cả

hai

cùng

đứng

trước

đường

cầuthị

trường

là: P = 40 –

2Q.
-

Xác

định

đường

phản

ứng

củamỗi

hãng
-

Xác

định

thế

cân

bằng

Cournot, thế

cân

bằng

cạnh

tranh, thế

cân

bằng

cấukết, giá

cả

và

sảnlượng

củamỗi

hãng

ở

các

thế

cân

bằng

này.
-

Mô

hình

Stackelberg

–

nếu

hãng

1 ấn

định

đầuratrước

thì

giá

cả

và

sảnlượng

của

hai

hãng

sẽ

là

bao

nhiêu?
Chapter 1 20
●
Thế

cân

bằng

Cournot
●
10
10
5
5
●
Thế

cân

bằng

cạnh

tranh
Thế

cân

bằng

cấukết
Q
1
Q
2
10/3

10/3
Đường

hợp

đồng
Chapter 1 21
Chiến lược

cực

đại

hóa

lợi

ích

tối

thiểu
Trái
Phải
Ngườichơi

2
1, 0 1, 1
2, 1-1000, 0
Đỉnh

Đáy
Quan

sát:
•

Chiến lược

ưu

thế

của

2: phải
•

Cân

bằng

Nash
–Ngườichơi2:


phải
–Ngườichơi1:


đáy

Ngườichơi

1
Chapter 1 22
Chiến lược

cực

đại

hóa

lợi

ích

tối

thiểu
Trái
Phải
Ngườichơi

2
1, 0 1, 1
2, 1-1000, 0
Đỉnh
Đáy
Ngườichơi

1
•

Quan

sát
•

Nếu

ngườichơi2
hành

động

không

sáng

suốt

hoặc

duy

lý

và

chọn

trái

thì

sẽ

đẩy

(1) vào

thế

cực

kỳ

tai hại.
•

Để

bảo

toàn

(1) có

thể

chọn

“Đỉnh”

cho

chắc

chắn
Chapter 1 23
•

Chiến lược

thuần

túy
–

Ngườichơicósựlựachọncụthể
•

Chiến lược

hỗn

hợp
–

Người

chơi

có

sự

lựa

chọn

ngẫu

nhiên

trong

số

hai

hoặc

hơn

hai

hành

động

khả

thi

dựa

trên

một

tập

hợp

các

xác

suất

đã

được

chọn.
Xem lại

cân

bằng

Nash
Chiến lược

hỗn

hợp
Chiến lược

hỗn

hợp
Chapter 1 24
So đồøng

xu
Người

chơi

A
Ngửa
Sấp
Ngửa
Sấp
Người

chơi

B
1, -1
-1, 1
1, -1
-1, 1
•

Quan

sát
–

Chiến lược

thuần

túy: không

có

cân

bằng

Nash
–

Chiến lược

hỗn

hợp: sự

lựa

chọn

ngẫu

nhiên

là

cân

bằng

Nash
–

Côngtycónênấn

đònh

giá

dựa

trên

giả

đònh

lựa

chọn

ngẫu

nhiên?
Chapter 1 25
4. Các

trò

chơilặplạivàhợp

tác

–

chiếnlược“ăn miếng

trả

miếng”
Giả

sử

2 hãng

phải

định

giá

vào

đầumỗi

tháng

và

trò

chơinàylặp

đilặplại

mãi

mãi.
-10
-10
100
-50

-50
100
50
50
Hãng

2
Giá

thấpGiácao
Giá

thấp
Hãng

1
Giá

cao