hướng dẫn học sinh dân tộc thiểu số tiếp cận với tiếng anh

S GIÁO DC ÀO TO LÀO CAI
TRNG THPT S 2 BC HÀ
***


Sáng kin kinh nghim




#
e(f
HNG DN HC SINH DÂN TC THIU S TIP CN VI
TING ANH
H và tên : Nguyn Xuân Toàn
n v : TRNG THPT S 2 BC HÀ







Bc Hà, tháng 6 nm 2011


PHN M U
1.Tính cp thit ca đ tài
Mi môn hc có nhng phng pháp ging dy, đc thù riêng đi vi môn
ngoi ng nói chung và môn ting Anh nói riêng thì phng pháp ging dy phi
là mt vn đ cn đc đt lên hàng đu.  có mt tit hc Ting Anh có cht

lng tt, to cho hc trò mt s hng khi khi tip thu bài hc thì ngi giáo viên
ging dy phi thc s có nhng phng pháp đc đáo, hp dn (đc bit đi vi
hc sinh vùng cao) .
Qua quá trình trc tip ging dy, tôi nhn thy rng ngoài kin thc, phong
cách ca mt giáo viên ngoi ng, thì phng pháp ging dy cng là mt yu t
vô cùng quan trng trong vic thu hút hc sinh thích thú, tp trung cng nh yêu
mn môn hc.

Là mt xã vùng khó khn ca huyn Bc Hà, s hc sinh dân tc thiu s
tuyn mi vào lp 10 đa s các em cha đc hc ting Anh , điu này đem đn
cho c hc sinh và giáo viên không ít nhng b ng và lúng túng trong vic dy và
hc. Hn na mt trong nhng môn hc khin hc sinh tr nên th đng nht là
môn ting Anh. Gi hc s tr nên nhàm chán và kém hiu qu nu nh phng
pháp dy ca thy không tác đng tích cc đn phng pháp hc ca trò, nu nh
vn t vng ca các em hn ch, giáo viên cng gp nhng khó khn v truyn ti
kin thc cng nh hiu bit xã hi.

Do vy đ thc hin đi mi trong ging dy và truyn ti đúng, đ kin thc
trong sách giáo khoa là nhim v trng tâm mà mi giáo viên đu c gng thc
hin trong quá trình ging dy. Vi mc tiêu ly hc sinh làm trung tâm, phát huy
tính tích cc ca hc sinh giáo viên cn phi tìm ra nhiu hot đng thit thc và
phng pháp hiu qu giúp hc sinh phát huy tính tích cc ca mình.

2.Mc đích vit sáng kin kinh nghim
 giúp hc sinh khc phc đc nhng khó khn trong vic hc ting Anh
và giúp cho hc sinh có th hiu bài, có t duy đúng tôi c gng tìm tòi nghiên cu
các tài liu tham kho và các ni dung có liên quan đn ch đ bài hc, phng
pháp khai thác các nhim v trng tâm trong sách giáo khoa giúp cho bài hc tr
nên thú v và hp dn hc sinh hn hc sinh hiu bài hn, tôi hy vng các tài liu
sau đây nhm giúp cho các bn đng nghip có thêm tài liu dy hc hiu qu hn.

3. Phm vi và đi tng
Dy ting Anh lp 10 h 3 nm THPT , đ tài này tôi thc hin trong khi dy
các nhim v trng tâm ngôn ng trong chng trình ting Anh lp 10 h 3 nm,
 mi dng tôi có đa ra mt vài gi m cho hc sinh hoc phng pháp khai thác
kin thc đi vi dng đó.
i tng đ tôi th nghim đ tài này là lp 10A3,10A4 Trng THPT s 2
Bc Hà. ây là lp có nhiu em có nhiu hc sinh dân tc thiu s.

1

4. Mc tiêu ca đ tài
 tài này tôi mun cung cp cho các em các phng pháp hc các nhim v
trng tâm ngôn ng,qua đó giúp các em nm đc và vn dng đc vào làm bài
tp.

PHN NI DUNG
1. Thc trng trc khi thc hin đ tài.
Sau khi dy các nhim v trng tâm ngôn ng tôi đã tin hành kho sát.
Kt qu nh sau:
im
Lp
S
HS
0 1 -> 3 4 -> 5 6 -> 7 8 -> 9 10
10A3 45 3 15 22 5 0 0
10A4 45 2 14 26 3 0 0
Qua bài làm ca các em, tôi nhn thy các em cha vn dng tt đc phn lý
thuyt vào bài tp, mt s em còn cha bit nên vn dng kin thc nào đ làm
dng bài tp này.

Do vy ngi thy cn ch ra con đng đ giúp các em đi đn kt qu ca
bài tp mt cách tt yu, nhanh và chính xác.

2. Các biên pháp đã thc hin
2.1.Dy ng âm.
Chng trình Ting Anh THPT đa phn ng âm vào dy chính thc mt
cách có h thng toàn b h thng các âm v trong Ting Anh đc trình bày trong
chng trình . Tip theo đó các vn đ c bn ca ng âm và âm v hc Ting Anh
s ln lt đc nêu ra và luyn tp không phi qua các vn đ lý thuyt cao siêu,
xa vi mà đc th hin sinh đng qua các bài tp thc hành thit thc vi hc
sinh .
Sách giáo khoa Ting Anh lp 10 tp trung vào các ph âm ( consonant
cluster).
Phn luyn tp phát âm dy vào tit cui cùng trong tng s 3 tit ca mi
đn v bài hc. Hc sinh luyn tp các chùm âm va hc trong các phát ngôn
(thng là các câu hoàn chnh).
Các phát ngôn đc thit k đ cha các chùm âm cn luyn tp tuy nhiên
vn có ý ngha giao tip. Trong phn luyn âm, vai trò hng dn ca GV rt quan
trng. GV cn tìm hiu và chun b k vic phát âm các chùm âm ph đ làm mu
cho hc sinh.

2.1.1. Vai trò ca GV và nhim v ca hc sinh trong luyn âm
* Vai trò ca GV :
- Giúp HS nghe và phát âm càng chính xác càng tt.
- Giúp HS phát âm mt cách chính xác .
- Cung cp cho HS nhng nhn xét phn hi v phát âm ca h .
2

- Sa cha li ca HS nu cn thit .
- Ch ra cho HS nhng gì cn phi phát trin tip theo .

- Thit k các hot đng phát âm khác nhau .
- ánh giá tin b ca HS .
* Nhim v ca hc sinh :
- Tip thu các mu phát âm càng chính xác càng tt .
- Thc hin các hot đng nhn bit, mô phng và lp li.
- Thc hin vic t sa các li phát âm ca mình.
2.1.2. K thut dy các âm đn l
Ph âm Ting Anh có th đc phân loi theo v trí phát âm phng thc
phát âm và thanh tính. Có 24 ph âm trong Ting Anh, 20 nguyên âm trong Ting
Anh đc phân loi theo v trí ca li, đ tròn môi và đ dài ca nguyên âm.
Ví d : Khi dy hai âm / t / và / d / (Sách Ting Anh lp 10 bài s 11), các th
pháp sau đây có th đc áp dng:

* Gii thiu :
- Giáo viên (GV) phát âm / t / rõ ràng 2 hoc 3 ln đ hc sinh (HS) nghe và
quan sát và tip thu mu.
- HS phát li âm / t / trong các t.
- HS lp li đng thanh 2 hoc 3 ln .
- GV cho HS xem hình c quan phát âm đi vi âm / t / và gii thích âm / t /
đc cu to nh th nào.
- GV đ ngh HS nhc lai nhng t nói trên đng thanh, theo nhóm và theo cá
nhân.
- Tng t nh vy GV gii thiu âm / d / và đ ngh HS lp li các bc nói
trên.
- GV so sánh s đi lp gia âm / t / và âm / d / trong các cp t.
- HS đc chia thành 2 nhóm nhc li các cp t theo bng hoc theo GV
mt vài ln .
* Luyn tp :
- HS làm các bài tp nhn bit bng cách nghe và nht ra âm / t / và âm / d
/ trong các t đc GV đc theo các trt t đã b đo ln .

- HS nhc li các cp t đi lp sau đó luyn tp phát âm các âm / t / và / d
/ trong các âm .

2.1.3. Mt s li thng gp ca HS trong phát âm.
- Nhm ln gia các nguyên âm và ph âm, ví d: âm / 1 / trong t lot và
âm / n / trong t not .
- Không phát âm đc mt s âm có trong Ting Vit .
- Thay th gia âm này và âm khác .
- Không phát âm hoc nut ph âm cui ca t .
- Nhm ln gia các nguyên âm dài và nguyên âm ngn .
- Tu tin thêm ph âm vào các tp hp các ph âm .
3

- Không đánh trng âm hoc đánh trng âm sai trong các t .
- Phát âm các t Ting Anh ging nh các ch vit theo kiu Ting Vit.
2.2. Dy t vng.
 làm tt vic gii thiu t mi theo yêu cu đt ra, cn phân bit hai khái
nim .Ví d, có rt nhiu trng hp, nu tra t đin có th hiu đc ngha ca t
d dàng.Song không phi nh vy là HS hc s bit đc cách s dng t đó.
Cách s dng ca mt t ph thuc rt nhiu vào ng cnh, thói quen ca
ngi bn ng và các mi quan h cùng vi môi trng vn hoá và xã hi ca h.
Cách s dng nhng ng liu này ch có th đc hiu rõ khi chúng đc
gii thiu theo ng cnh hay tình hung mà ngi bn ng đã s dng.

2.2.1. Chn t đ dy.
Thông thng, trong mt bài hc luôn xut hin t mi. Song không phi t
mi nào cng đc dy nh nhau.  la chn t cn dy, cn xem xét nhng vn
đ t ch đng – t b đng ( active and passive vocabulary )
- T ch đng là nhng t hc sinh hiu, nhn bit và s dng đc trong
giao tip nói và vit.

- T b đng là nhng t hc sinh ch hiu và nhn bit đc khi nghe và
đc.
Cách dy và gii thiu hai loi t này khác nhau . T ch đng có liên quan
đn c 4 k nng: nghe, nói, đc, vit, cn đu t thi gian đ gii thiu và luyn
tp nhiu hn, đc bit là cách s dng. Vi t b đng, có th ch cn dng li 
mc nhn bit, không cn thc hin các hot đng ng dng.
Giáo viên cn bit la chn và quyt đnh xem t nào là t ch đng và t
nào là b đng .

2.2.2 .Nhng yu t cn làm rõ khi gii thiu t mi.
Khi gii thiu ng liu mi, cn phi rõ 3 yu t c bn ca ngôn ng là
dng thc (form), ý ngha (meaning) và cách dùng (use). Khi gii thiu t mi,
nu ch cho bit ch vit và đnh ngha nh  t đin thì cha bo đm cho hc
sinh bit cách dùng chúng trong giao tip, đc bit là vi nhng t ch đng.
Hc sinh cn phi bit cách phát âm không ch t đn l mà còn phi nhn
bit và phát âm đúng nhng t đó trong chui li nói và đc bit là bit ngha và
cách dùng trong giao tip.
Nhng yu t cn làm rõ khi gii thiu t mi đc c th hoá bng s đ
gii thiu ng liu chung nh sau:
- Ch vit (spelling)
- Ng âm (Pronunciation)
Gii thiu t mi qua : - Ng ngha (Lexical meaning)
- Hình thái ng pháp (Gramatical form)
- Cách s dng (use)


4

2.2.3. K thut dy ngha t.
- Dùng giáo c trc quan :

GV có th s dng các đ vt trong lp hoc mang ti lp, s dng tranh,
nh, biu bng, s đ hoc có th v trc tip lên bng. GV có th s dng các
hành đng, c ch, điu b.
Bn thân GV và HS luôn là ngun trc quan sinh đng mà nu khéo vn
dng s đem li hiu qu tích cc.
- Dùng tình hung :
GV có th s dng các tình hung thc trong lp hoc ngoài lp đ ch ra
ngha ca t.
Ví D: GV có th ch vào 1 nam HS ngi gia 2 n hc sinh đ gii thiu ý ngha
ca t between bng cách nói Tun is between Lan and Hng.
- Dùng ngôn ng li nói
GV viên có th s dng ngôn ng Ting Anh hoc Ting Vit đ ch ra ý
ngha ca t mi. Có th thc hin bng hình thc đnh ngha, s dng ngôn cnh,
s dng các t đng ngha trái ngha hoc dch.
Sau khi ch ra ý ngha ca t mi, GV có th thc hin mt s các th pháp
sau đ trình bày hình thc ca t đó.

- V tranh lên bng đ ch ra ý ngha ca t.
- Nói mt hoc hai câu có cha t đó.
- Yêu cu c lp lp li t và c câu đng thanh 2 hoc 3 ln.
- Vit t hoc câu đó lên bng nu cn thit.
- Yêu cu HS dch câu đó sang Ting Vit.
- t thêm VD đ cng c t.
- t câu hi đ HS tr li trong đó có cha t va hc.
- Yêu cu HS chép t vào v.
2.2.4. Các loi hình bài tp khi dy t
Mt s bài tp đc dùng khi luyn tp t mi: Matching, odd-man-out,
grouping, arrangement, blank filling, substitution, replancement, sentence making.

2.3. Dy ng pháp

Nhìn chung vic dy các cu trúc ng pháp có th thc hin đc theo 2 cách
chính: Din dch và quy np. Theo cách din dch, đu tiên HS đc cung cp mt
quy tc cu trúc ng pháp kèm theo li gii thích và VD minh ho. Sau đó HS
luyn tp cách s dng. Theo cách quy np, đu tiên HS đc tip cn mt lot
VD, t các VD này HS phi khái quát hoá thành các quy tc vi s gi ý ca GV.
Vic la trn mt trong hai cách này tu thuc vào đ khó ca cu trúc, nng lc
ca HS cng nh ý thích ca GV.




5

2.3.1 Gii thiu cu trúc ng pháp
u tiên GV gii thiu bng li cu trúc mi ri ghi lên bng. Cu trúc ng
pháp đó phi nm trong ng cnh. Cách đn gin nht đ trình bày mt cu trúc là
ch ra mt cách trc tip, s dng các vt th mà HS có th nhìn thy trong và
ngoài lp, tranh nh, hình v minh ho, bn đ, biu bng, GV và HS hoc bng
hành đng.
Mt cách khác đ ch ra ý ngha ca mt cu trúc là đt ra mt tình hung 
trong và ngoài lp mà trong cu trúc có th s dng mt cách t nhiên. Tình
hung có th có thc, tng tng hoc sáng to. Vic kt hp các th pháp khác
nhau là cn thit trong vic ch ra ý ngha ca mt cu trúc mi bi HS có nhiu
c hi đ tip thu mt cách trn vn hn. VD:  dy v cp so sánh hn và cp so
sánh tuyt đi đi vi các tính t ngn (bài 10 sách Ting Anh 10) GV có th v
lên bng hình 3 cu bé vi 3 đ cao khác nhau ri t đó trình bày cu trúc.
Bên cnh vic ch ra mt cu trúc ng pháp đc s dng và có ý ngha nh
th nào thì GV cng cn phi ch ra hình thc ca cu trúc y. Có nhiu cách th
hin hình thc cu trúc ng pháp:
- c cu trúc và yêu cu HS nghe và nhc li .

- Vit cu trúc lên bng .
- Yêu cu mt s cá nhân nhc li
- Gii thích cu trúc ng pháp mi đc hình thành nh th nào .
- Yêu cu c lp chép cu trúc vào v .
- t thêm VD và tình hung đ luyn tp .
2.3.2 Các loi hình bài tp khi dy cu trúc ng pháp.
Vic luyn tp mt cu trúc ng pháp mi có th thc hin qua các loi hình
bài tp sau đây: Repetition, substitution, conversion or transformation, matching,
rearrangement, question and answer, completion, making true sentence.

4. KT QU THC HIN  TÀI CÓ SO SÁNH I CHNG
Sau khi cung cp các phng pháp khai thác các nhim v trng tâm ngôn ng
hc sinh đã bit vn dng lý thuyt vào làm bài tp.
Kt qu nh sau:
im
Lp
S
HS
0 1 -> 3 4 -> 5 6 -> 7 8 -> 9 10
10A3 45 0 0 24 20 1 0
10A4 45 0 0 21 24 0 0
Kt qu trên cho thy vic đnh hng đi vi mi phn kin thc, vi mi
hc sinh đc bit là các em hc sinh trung bình đã đem li nhng kt qu nht
đnh. iu này đã to cho tôi s lc quan, giúp tôi thêm nim tin đ tích cc tìm
tòi dy hc.
6
PHN KT LUN
1. Bài hc kinh nghim
Sau khi thc hin đ tài này, tôi thy không ch có li cho hc sinh mà còn
hu ích đi vi ngi thy, không phi ch phc v cho công tác ging dy mà

còn h tr đc lc cho công tác giáo dc hc sinh.
c bit vi tôi, mt giáo viên còn nhiu hn ch v dy phng pháp mi
thì đây là dp đ t bi dng nâng cao trình đ chuyên môn nghip v
- i vi ngi thy phi bit lng nghe đ tìm ra nhng vng mc ca hc
sinh
t đó có hng tháo g cho các em.
- Bit phát huy óc sáng to, kh nng t hc ca hc sinh.
- Tránh cha bài tp mt cách tràn lan mà cn h thng, phân dng, đc bit
cn chú trng hng dn hc sinh v mt phng pháp.
- Ngi thy tránh làm thay hc sinh mà phi bit t chc cho hc sinh t
làm, t đó to dng ý thc t hc ca hc sinh.
2. Li kt
Tôi làm đ tài này vi mong mun t bi dng chuyên môn nghip v song
vì còn nhiu hn ch nên chc chn đ tài này còn nhiu thiu sót vì th kính mong
các đng chí đóng góp ý kin đ tôi làm tt hn  các đ tài sau.

Tôi xin chân thành cm n !

Bc Hà, ngày 12 tháng 6 nm 2011
Ngi vit




Nguyn Xuân Toàn

7




TÀI LIU THAM KHO.
1. English phonetics and phonology ( Peter Roach)
2. Tài liu bi dng giáo viên lp 10,11 chng trinh chun
3. Methodology ( Hoàng Tt Trng)
4. Tuyn tp các bài tp Ting Anh chn lc (Vnh Bá)