“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
I. Phần mở đầu
I.1 Lí do chọn đề tài:
* Tính lịch sử:
Trước cải cách giáo dục, mẫu chữ viết (chữ quốc ngữ) được dạy và học ở
trường cấp một, về cơ bản là mẫu chữ phổ biến thường dùng trong xã hội.
Hầu hết các chữ viết thường, viết hoa bảng chữ mẫu có chiều cao là một đơn
vị và 2 đơn vị chữ viết có nét thanh, nét đậm.
Trong cải cách giáo dục, từ năm 1981 đến nay, mẫu chữ viết ở trường cấp I có
nhiều thay đổi so với mẫu chữ thường dùng, dư luận xã hội có nhiều ý kiến phê
phán là chữ viết thường đã bỏ đi những nét bụng. Chữ viết hoa gần giống chữ in
hoa ở dạng đơn giản nhất.
Thực hiện nghị quyết 40 của Quốc hội khoá 10 và chỉ thị của thủ tướng chính
phủ triển khai chương trình Tiểu học mới bắt đầu lớp 1 từ năm 2002 đến năm 2003
về kế hoạch mẫu chữ viết trong nhà trường Tiểu học mới.
Ngày 16/2/2002 mẫu chữ viết trong trường Tiểu học đã được ban hành và đáp
ứng được các nguyên tắc cơ bản sau:
- Đảm bảo tính khoa học, tính hệ thống.
- Có tính thẩm mĩ.
- Đảm bảo tính sư phạm
- Có tính kế thừa phát triển phù hợp với thực tiễn.
Trong lịch sử lồi người, có nhiều tấm gương khơng ngại khó, ngại khổ, dày
cơng luyện tập họ đã trở thành người văn hay, chữ đẹp như Cao Bá Quát, Nguyễn
Văn Siêu... Tấm gương đó lưu truyền mãi mãi cho đời sau noi theo.
1
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
* Tính cấp thiết: Chữ viết là một công cụ dùng để giao tiếp và trao đổi thông
tin, là phương tiện để ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hoá, khoa học, đời
sống. Do vậy, ở trong trường Tiểu học việc dạy học sinh biết chữ và từng bước làm
chủ được công cụ chữ viết để phục vụ cho học tập và giao tiếp là yêu cầu quan
trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt.
Dạy chữ viết gắn liền với kĩ năng đọc, phục vụ thiết thuẹc cho HS viết chính
tả, viết đoạn văn, bài văn ngắn.
Phân môn Tập viết là tiền đề cho các môn học khác và giữ gìn sự trong sáng
của Tiếng Việt.
Thực trạng :
Thực tế ở Trường Tiểu học An Sinh A: Theo nghiên cứu và giảng dạy tại
trường tơi thấy có tới 60% HS viết cẩu thả, viết sai lỗi chính tả
Về thực hành vở tập viết của các emcòn viết sai nhiều chữ cái hoa, cụm từ
ứng dụng, dấu thanh v v.
Về giáo viên vẫn cịn nhiều đồng chí viết chữ xấu, cẩu thả, chữ viết bảng
không đúng mẫu chữ qui định, Chữ viết tự do nhiều, khơng có sự rèn luyện và đầu
tư vào rèn chữ viết, nhiều giáo viên cịn coi nhẹ phân mơn này dẫn đến việc rèn kĩ
năng viết đúng cho học sinh đạt kết quả chưa cao.
Xuất phát từ tình hình thực tế, nhiều năm gần đây, Sở GD - ĐT cũng như
Phòng GD - ĐT huyện Đông Triều đã quan tâm đến vấn đề chữ viết và đã mở
nhiều kì thi viết chữ đẹp các cấp như cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh cho cả giáo
viên và HS. Đây là một vấn đề cấp bách mà địi hỏi mỗi giáo viên và HS phải có ý
thức về rèn luyện chữ viết, để tham gia tốt các kì thi.
Sự yếu kém của phân mơn Tập viết đã hạn chế đến các mơn học khác. Đây
chính là lí do khiến tơi phải đổi mới phương pháp dạy phân môn Tập viết để nâng
2
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
cao hiệu quả về chữ viết và học tập của HS. Vì vậy tơi chọn đề tài nghiên cứu:
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2A qua phân mơn Tập viết”
1.2. Mục đích nghiên cứu:
* Việc nghiên cứu đề tài này giúp cho việc nâng cao hiệu quả giáo dục, đáp
ứng mục tiêu giáo dục của mơn Tiếng Việt 2 chương trình Tiểu học.
* Theo chương trình Tiểu học mới, phân mơn Tập viết 2 chú trọng phương
pháp rèn kĩ năng viết chữ đẹp cho HS, trọng tâm là rèn viết chữ hoa (Ôn các chữ
hoa đã học ở lớp 1). Học sinh khơng những có kĩ năng, kĩ xảo về chữ viết ha mà
còn viết đúng, viết đẹp các chữ có trong tất cả các các bài học ở tất cả các môn học
khác để nâng cao tầm hiểu biết và có những quan điểm đúng đắn giúp ích cho bước
đường học tập sau này của mỗi học sinh.
* Kết hợp giáo dục, dạy kỹ thuật viết chữ với rèn chính tả, mở rộng vốn từ,
phát triển tư duy. Góp phần rèn luyện cho các em một số đức tính tốt: cẩn thận, tỉ
mỉ, óc thẩm mỹ, ý thức tự trọng và tôn trọng người khác. đây cũng là cơ sở tốt nhất
để giáo dục lòng yêu quý của các em đối với Tiếng Việt, đó chính là thứ ngơn ngữ
riêng của dân tộc ta. Qua đó các em có thái độ đúng đắn , biết bảo vệ và tôn trọng
ngôn ngữ Tiếng Việt, ngôn ngữ rất riêng của quê hương Việt Nam.
Mặt khác, việc nghiên cứu đề tài này giúp tôi trau dồi thêm kinh nghiệm
giảng dạy thực tế, qua sách vở góp phần nâng cao tay nghề cho bản thân, tập dượt
nghiên cứu về một vấn đề khoa học, đáp ứng yêu cầu của nhà trường, đáp ứng nhu
cầu giáo dục trong thời đại mới.
Việc nghiên cứu đề tài này là mong muốn tới mức cao nhât của bản thân tôi
khi dạy môn tập viết lớp 2 do tôi đảm nhiệm. Giúp HS có những hiểu biết nhất
định về mẫu chữ do Bộ GD ban hành, nhằm tạo diều kiện cho các em rèn kĩ năng
viết chữ hoa cụ thể:
Nhớ được hình dáng, các chữ cái viết hoa theo mẫu quy định (29 chữ cái M 1
+ mẫu 2)
3
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
Nắm được kích cỡ của của từng chữ viết hoa (thể hiện trong khung chữ trong
mối quan hệ với chữ viết thường: VD : trong cùng một cỡ chữ các chữ cái viết hoa
A, Ă, Â, B, C...có độ cao bằng các chữ cái viết thường b, g, h,l , y – 2,5 đơn vị .
Riêng hai chữ cái Y, G được viết với chiều cao 4 đơn vị ).
Nắm được thao tác viết từng nét chữ tạo nên các chữ cái viết hoa ( đưa bút,
lia bút theo đúng qui trình viết).
Dạy cho HS biết nối ( ghép ) chữ cái viết hoa với chữ thường trong một chữ
ghi tiếng, để đảm bảo tính thẩm mĩ, phục vụ cho u cầu viết chính tả và trình bày
bài.
Mặt khác, một vấn đề quan trọng nữa là: phải làm thế nào để HS luôn hiểu và
hướng dẫn thế nào để HS viết đúng, viết đẹp.
Đây là cả một quá trình lâu dài mà bắt buộc mỗi người thầy chúng ta phải
quan tâm và chú ýngay từ đầu đối với HS Tiểu học.
1.3. Thời gian nghiên cứu:
Từ tháng 9 năm 2009 đến tháng 5 năm 2010. Lớp 2A - Trường Tiểu học An
Sinh A
II. Phần nội dung
II.1 Chương I: TổNG QUAN
I. Nghiên cứu lí luận :
* Tầm quan trọng của phân mơn Tập viết:
Trong bộ mơn Tiếng Việt gồm có các phân mơn: Tập đọc, Chính tả, Luyện từ
và câu, Tập làm văn, Kể chuyện, Tập viết.Tất cả các phân môn của bộ môn Tiếng
Việt giúp cho người học chiếm lĩnh nền văn hố Việt, đó là cơng cụ để giao tiếp ,
tư duy và học tập, là ngôn ngữ nói, ngơn ngữ việt. Do vậy phân mơn Tập viết trong
trường Tiểu học là quan trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt, giúp HS hình thành
năng lực và thói quen viết đúng mẫu, đúng chính tả, rèn tính cẩn thận cho HS.
4
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
Năm học 2009 - 2010 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 2A, đồng
thời trực tiếp 2 phân mơn: Chính tả và Tập Viết tại trường Tiểu học An Sinh A.
Trong quá trình tìm hiểu chữ viết của HS và trực tiếp giảng dạy ở môn Tập viết ở
các lớp 2,3 tôi thấy tỉ lệ HS viết chữ xấu, sai mẫu còn khá cao ở các lớp.
Tôi thấy rằng tầm quan trọng của phân môn Tập viết trong giai đoạn hiện nay
là rất cấp bách.
II. Cơ sở lí luận:
1. Cơ sở tâm lí học:
Mục đích của phân môn Tập viết là:
+ Rèn kĩ năng viết chữ cho HS theo đúng mẫu quy định,
+ Kết hợp kĩ thuật dạy viết chữ với rèn kĩ năng viết đúng chính tả, mở rộng
vốn từ ngữ phục vụ cho học tập và phát triển tư duy. Góp phần rèn luyện những
phẩm chất như: tính cẩn thận, lịng u thích cái đẹp, tinh thần trách nhiệm, ý thức
tự trọng thể hiện qua chữ viết.
2. Cơ sở ngơn ngữ học:
Trong q trình hình thàn biểu tượng về chữ viết và hướng dẫn HS viết chữ, giáo
viên thường sử dụng tên gọi các nét cơ bản để mơ tả hình dáng, cấu tạo và quy trình
viết một chữ cái theo các nét viết và quy định ở bảng mẫu chữ.
+ Nét viết
+ Nét cơ bản
Dùng tên gọi các nét cơ bản , mẫu chữ cái viết hoa có nhiều nét cong, nét
lượng tạo dáng Để hướng dẫn học sinh nhận diện hình chữ cái viết hoa phục vụ
yêu cầu thực hành luyện viết chữ là chính, khơng sa vào phần phân tích lí thuyết
cấu tạo nét chữ
Tên gọi các kiểu chữ chỉ dùng khi giáo viên mơ tả cấu tạo, hình dáng chữ
viết hoa cho cụ thể, rõ ràng. Không bắt HS học thuộc nhưng phải nắm chắc quy
trình viết mẫu chữ.
III. Chương trình SGK
5
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
- SGK phân môn Tập viết được lồng ghép trong SGK Tiếng Việt lớp 2 tập 1-2.
- Vở thực hành tập 1 - 2 của HS.
- Mỗi tuần có 1 tiết, cả năm học có 35 tiết, mỗi tiết học có 35 phút .
- Cấu tạo một bài tập viểt trong SGK gồm 2 phần:
+ Viết chữ hoa
+ Viết ứng dụng (Tên riêng dịa danh, câu ca dao, câu tục ngữ)
-Bài viết quy định HS phải viết những phần sau:
+ Tập viết ở lớp
+ Tập viết chữ nghiêng tự chọn
+ Luyện viết thêm
+ Có 2 hình thức luyện viết : luyện viết chữ viết hoa trong PP chương trình vở
tập viết 2 và luyện viết trong vở luyện viết chữ đẹp
Mỗi bài tập viết được in trong 2 trang vở liền kề.
Thời gian một tiết học rất là ngắn, mà phần viết HS phải thực hành rất là
nhiều.
Qua tìm hiểu cấu tạo một bài viết trong vở thực hành của HS tơi có vài nhận
xét sau:
Cấu trúc của một bài viết còn dài. Mẫu chữ cái viết hoa có nhiều nết phức
tạp. Do vậy trong q trình hướng dẫn giáo viên cần phải sử dụng nhiều đồ dùng
trực quan mô tả bằng lời ngắn gọn cho HS dễ hiểu.
Cho HS luyện viết bảng con, GV uốn nắn, sửa sai chỉ ra từng chỗ sa để HS có
ý thức tự sửa chữa và rèn luyện mình.
II.2 Chương 2: Nội dung vấn đề Nghiên cứu
II.2.1. Đặc điểm HS Trường Tiểu học An Sinh A
- 100% các em sống ở vùng niền núi, cha mẹ các em đa số làm nghề nơng.
Điều kiện kinh tế ở một số gia đình cịn hạn chế, cịn có những gia đình khơng
6
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
quan tâm đến việc học tập của con em mình, cịn coi nhẹ việc học tập và phó mặc
cho nhà trường. Bản thân các em chưa có ý thức tự giác trong học tập, học mang
tính chất học cho xong. Do các nguyên nhân trên dẫn đến kết quả học tập của các
em chưa cao. Phong trào giữ vở sạch, viết chữ đẹp còn hạn chế.
II.2.2. Quan điểm của giáo viên về giờ tập viết:
- Nhiều GV còn xem nhẹ về phân môn Tập viết. Chưa nghiên cứu hết tầm
quan trọng và chưa hiểu hết tầm quan trọng của nó. Nhiều giờ dạy mang tính chất
là cho HS quan sát qua mẫu chữ qua loa. GV phân tích cấu tạo chữ còn lúng túng,
chưa cụ thể hoặc chưa chính xác. Dẫn đén HS cịn lơ mơ, chưa nắm chắc quy trình
viết.
- Luyện viết trên bảng con: GV chưa chu đáo, tỉ mỉ chỉ ra cái mà HS còn sai,
HS chưa có ý thức tự sửa chữa.
- Khi hướng dẫn HS tự viết bài GV còn coi thường việc HS quan sát mẫu chữ,
HS chưa nắm được điểm đặt bút và điển dừng bút, dẫn đến HS viết sai, từ tồn tại
trên dẫn đến kết quả giờ tập viết đạt chưa cao.
II.2. 3. Thực tế môn tập viết của lớp, của khối, của trường:
* Thực tế của lớp:
- Lớp có 1/3 hs viết xấu, viết chưa đúng mẫu chữ quy định. Chữ viết sai lỗi
chính tả, viết mất dấu thanh, bỏ nét chữ.
Một số em viết chậm, bài viết cịn bỏ giở, chư có ý thức tự rèn luyện.
Về thực trạng của khối, của toàn trường đều rơi vào tình trạng nêu trên.
Để khắc phục được tình trạng trên, theo tơi bản thân mỗi giáo viên phải có
trách nhiệm, đổi mới nội dung và phương pháp dạy học, để giờ học đạt kết quả
cao.
7
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
Về phía HS: Bản thân mỗi HS phải có ý thức tự rèn luyện mình tron tất cả các
mơn học và có thói quen giữ vở sạch, viết chữ đẹp.
Qua thực tế giảng dạy và quá trình tìm hiểu đối tượng HS lớp 2A Trường
Tiểu học An Sinh A. Tơi thấy trong khi viết bài cịn mắc phải lỗi sai cụ thể là:
Bài chữ hoa B: Lỗi HS sai là 2 nét cong phải đều viết bằng nhau.
Bài chữ hoa E: Lỗi sai là nét xoắn nhỏ viết không cân đối.
Bài chữ hoa H: Lỗi sai là nét khuyết ngược và nét khuyết xuôi viết không
cân đối, HS thường víêt đầu to, đầu nhỏ.
Bài chữ hoa P: Lỗi sai là nết cong trái nhỏ hơn nét cong phải.
Bài chữ hoa R: Lỗi sai là nét cong phải trên to hơn nét móc ngược phải.
Bài chữ hoa T: Nét conh trái lượn nhiều về bên trái.
Bài chữ hoa X: Nét xiên trên và nét xiên dưới không đều nhau.
Bài chữ hoa V: Khơng có độ lượn của nết móc xi phải...
Ngồi những lỗi HS hay viết saỉ mẫu chữ cái hoa, HS hay viết sai ở cụm từ
ứng dụng, sai về chính tả, sai dấu thanh và khoảng cách, độ cao các chữ.
Ví dụ :
Cụm từ ứng dụng:
- Bạn bè xum họp viết thành Bạn bè sum họp
- Chia ngọt sẻ bùi – Chia ngọt xẻ bùi.
- Dân giầu nước mạnh – Dân ràu nước mạnh .
- Góp sức chung tay – Góp xức trung tay...
Qua xem xét các bài tập viết, thu vở chấm bài viết tại chỗ của HS tơi thấy có
kết quả như sau:
Sĩ số HS: 20 em
+ Sai mẫu chữ
+ Sai cỡ chữ
: 7 em = 35%
: 5 em = 25%
8
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
+ Sai quy trình
: 6 em = 30%
+ Sai khoảng cách : 5 em = 25%
Ngoài các lỗi trên, các em còn mắc phải một số lỗi khác: Khi viết những tiếng
có chữ viết hoa, các em lia bút cịn ngắt qng, khơng liền mạch, chưa kể bài viết
của một số em cịn bẩn, trình bày chưa khoa học theo yêu cầu.
Để khảo sát thêm một số yêu cầu luyện viết, tôi cho các em viết thêm trong vở
luyện viết vào buổi 2, các em viết sai về mẫu chữ khá phổ biến. Phần chữ đứng,
một số em viết thành chữ nghiêng.
II.2.4. Thực tế giảng dạy:
Thực tế giảng dạy ở Trường Tiểu học An Sinh A: để nắm được tình hình thực
tế của học sinh và tồn tại của phân mơn Tập viết lớp 2 nói riêng và phân mơn Tập
viết của cả trường nói chung, tơi đã dự một số giờ iập viết sau:
3/ Dự giờ tiết 1:
Tập viết ( Đồng chí Dạo lớp 2D)
Bài 4: Chữ hoa C
I. ổn định:
II. Kiểm tra bài cũ:
+ GV hỏi : “ Giờ trước chúng ta học bài gì?
+ GV gọi 2 HS lên bảng viết chữ hoa B, từ ứng dụng Bạn, cả lớp viết bảng
con
+ Lớp và GV nhận xét, sửa sai, ghi điểm.
III. Bài mới :
1. Giới thiệu bài: Trong tiết học hôm nay cô hướng dẫn các con tập viết chữ
hoa C.
9
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
2. Hướng dẫn viết chữ hoa:
- GV hướng dẫn mẫu:
+ GV đính mẫu chữ hoa C lên bảng
- Yêu cầu HS quan sát và trả lời:
Chữ hoa C cao mấy dòng li?
Chữ hoa C cao 5 dòng li.
Chữ hoa C gồm mấy nét? Đó là Chữ hoa C gồm 1 nét là kết hợp của
những nét nào?
2 nét cơ bản: cong dưới và cong trái
nối liền nhau, tạo thành vòng xoắn
to ở đầu chữ.
*) GV hướng dẫn quy trình viết:
Đặt bút trên đường kẻ 6, viết nét
cong dưới rồi chuyển hướng viết
tiếp nét cong trái, tạo thành vòng
xoắn to ở đầu chữ, phần cuối nét
cong trái lượn vào trong, dừng bút
trên đường kẻ 2
*) GV viết mẫu : vừa viết vừa nêu
cách viết.
*) Hướng dẫn HS luyện viết bảng
con.
- GV uốn nắn, sửa sai.
3/ Hướng dẫn viết cụm từ ứng dụng:
GV gọi HS đọc cụm từ ứng dụng
2 em đọc : Chia ngọt sẻ bùi.
GV giải nghĩa cụm từ: Phải thương
yêu, đùm bọc lẫn nhau.
Yêu cầu HS quan sát tiếp cụm từ
10
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
ứng dụng
C, h, g, b cao 2,5 li. t cao 1,5 li, s
Những chữ nào cao 2,5 li? Chữ nào cao 1,2 li. Những chữ còn lại cao 1
cao 1,5 li?1,2 li? 1 li?
li
*) GV hướng dẫn HS viết chữ “
Chia” vaò bảng con,
+ GV uốn nắn, sửa sai.
4/ Hướng dẫn HS viết vào vở tập
viết.
+ GV nhắc nhở HS tư thế ngồi viết, HS viết bài vào vở tập viết
cách để vở, cách cầm bút và quan
sát kỹ mẫu trước khi viết bài.
+ GV theo dõi, uốn nắn.
5/ Chấm- chữa bài:
GV chấm 5 bài: nhận xét, tuyên
dương những em viết đúng, đẹp.
6/ Củng cố, dặn dò:
+ GV nhận xét, đánh giá tiết học.
Giao bài về nhà.
Nhận xét giờ dạy
* Ưu điểm:
Thời gian phân bố hợp lí.
+ Bài dạy đi đủ và đúng các bước.
+ Dạy đúng đặc trưng của một giờ Tập viết.
+ Giáo viên hướng dẫn HS tỉ mỉ, nhẹ nhàng, tình cảm.
+ HS nắm được bài và áp dụng viết bài tốt.
* Tồn tại :
11
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
+ Giáo viên viết chữ mẫu chữ đẹp, một số học sinh khi viết còn ngồi chưa
ngay ngắn.
+ Một số em viết nét chữ chưa đều, cụm từ viết chưa liền mạch. 50% học
sinh trong lớp viết chữ còn xấu và sai mẫu quy định.
Dự giờ Tiết 2 : Tập viết ( Đ/C Nguyễn Thị Ngoan Lớp 2B)
Bài 6: Bài Chữ hoa Đ
I. ổn định
II. Kiểm tra bài cũ:
+ GV kiểm tra bài viết ở nhà, nhận xét
+ 2 HS nhắc lai bài viết trước
+ 2 em lên bảng viết chữ hoa D và lớp viết cụm từ ứng dụng : Dân giàu nước
mạnh.
+ GV nhận xét, ghi điểm.
III. Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài: Bài hôm nay cô hướng dẫn các con tập viết tiếp chữ hoa Đ.
- GV gắn mẫu chữ hoa lên bảng
2. Hướng dẫn HS viết chữ hoa:
a. Hướng dẫn HS quan sát và nhận xét:
Chữ hoa Đ cao mấy dòng li?
Chữ hoa Đ cao 5 dòng li.
Chữ hoa Đ được viết bằng mắy nét? Chữ hoa Đ gồm 2 nét.Nét1 như chữ
Đó là những nét nào?
hoa D, nét 2 là nét thẳng ngang
(ngắn)
- GV nêu quy trình viết: Nét 1 : viết
12
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
liền 1 nét để tạo thành chữ hoa D.
- Nét 2: từ điểm dừng bút của nét 1
lia bút xuống đường kẻ 3 ( gần giữa
thân chữ), viết nét thẳng ngang ngắn
( nết viết trùng đường kẻ), để thành
chữ hoa Đ.
- GV viết mẫu, vừa viết , vừa nêu
quy trìh viết cho HS nắm được.
- Yêu cầu HS viết bảng con chữ hoa
Đ - Đẹp.
+ HS thực hành trên bảng con theo
- GV uốn nắn, sửa sai.
yêu cầu của GV
b, Hướng dẫn cụm từ ứng dụng:
“ Đẹp trường, đẹp lớp”
+ Yêu cầu HS đọc cụm từ trên.
2 học sinh đọc – cả lớp đọc đồng
Con hiểu cụm từ trên như thế nào?
thanh.
+ Yêu cầu HS nhận xét cụm từ ứng + Đưa ra lờ khun ln giữ gìn
dụng .
trường lớp sạch đẹp.
Hãy nêu độ cao của các chữ?
+ d, g, l cao 2m 5 li, p cao 2 li, t cao
- Hướng dẫn HS viết chữ Đẹp cỡ 1,5 li,các chữ còn lại cao 1 dòng li.
nhỏ.
- Hướng dẫn HS viết chữ Đẹp vào
bảng con
- GV uốn nắn, sửa sai.
3. Hướng dẫn HS viết bài vào vở
Tập viết.
- GV nhắc nhở HS tư thế ngồi viết,
13
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
cách cầm bút, để vở
-Yêu cầ HS quan sat kĩ mẫu chữ + HS viết bài vào vở theo yêu cầu
trước khi viết.
của GV
- GV theo dõi, nhắc nhở.
4. Chấm, chữa bài:
- GV thu 7 bài chấm và nhận xét,
tuyên dương HS viết bài đạt điểm
tốt, nhắc nhở HS còn viết chưa đạt.
5. Củng cố – Dặn dò:
- GV nhận xét, đánh giá tiết học.
- Giao bài về nhà.
Nhận xét tiết dạy
* Ưu điểm
- Giáo viên đi đúng đặc trưng của phân môn Tập viết.
- Thời gian phân bố hợp lí.
- GV hướng dẫn mẫu chữ tỉ mỉ, đầy đủ.
- Đồ dùng và thiết bị dạy học hợp lí, khoa học
- Giáo viên nhẹ nhàng, tình cảm, tự tin.
* Tồn tại:
- GV viết mẫu chữ hoa chưa chính xác, chưa quan tâm đến các đối tượng HS.
- 50% HS trong lớp viết chưa đẹp, sai mẫu, sai khoảng cách, cach đánh dấu
thanh.
- 1 số em trình bày chưa sạch sẽ.
* Từ 2 tiết dạy trên tôi thấy rằng: để HS nắm được quy trình viết chữ hoa và
áp dụng viết từ ứng dụng tốt thì mỗi giáo viên phải có nhiều sự đầu tư và nghiên
14
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
cứu kỹ cho tiết dạy, về phía HS phải có sự cố gắng rèn luyện để viết đẹp và đúng
mẫu chữ.
II. 2 5. Nguyên nhân của các lỗi sai và các biện pháp sửa chữa:
1. Nguyên nhân 1: Viết sai mẫu chữ quy định
- Hiện tượng mắc lỗi sai này khá phổ biến trong nhà trường, cái khó là ở chữ
cái viết hoa, có nhiều nét cong phức tạp. Bên cạnh đó khi giáo viên hướng dẫn viết
thì một số HS khơng chú ý quan sát, cịn hời hợt, xem nhẹ phân môn này.
*Biện pháp:
- Để khắc phục được tồn tại này, GV phải đưa ra nhiều hình thức rèn luyện
khác nhau.
- GV chú trọng vào bước quan sát và nhận xét của HS.
- HS có nắm được đặc điểm, cấu tạo của nét chữ, nắm được quy trình tiến
hành viết, biết được cách đặt bút từ đâu? và điểm dừng bút ở chỗ nào? Làm tiền đề
vững chắc từng bước để áp dụng thực hành luyện viết tốt.
2. Nguyên nhân 2:
- Tính cẩu thả khi thực hành luyện viết:
+ Nhiều em HS chưa trú trọng vào bài viết, chưa có tính cẩn thận và chính
xác. Các em chỉ viết thật nhanh để cho hết lượng bài được giao, chưa hiểu hết được
tầm quan trọng của chữ viết. Các em còn coi thường bước quan sát mẫu trước khi
viết.
* Biện pháp:
- Để khắc phục được lỗi là, giáo viên phải đề ra quy chế rõ rệt để HS áp dụng
khi thực hành bài viết.
- Yêu cầu quan sát thật kĩ mẫu chữ trong vở Tập viết.
15
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
- Viết bài theo hiệu lệnh của GV là: viết từng dịng, hết một dịng dừng lại để
tìm xem mẫu chữ nào viết chưa đúng, chưa chuẩn. Sau mới chuyển sang dòng
khác.
- Để thực hiện được điều này GV phải đi quan sát từng HS, đặc biệt là phải
quan tâm tới những HS yếu, viết chữ xấu.
- GV phải chấm, chữa bài thường xuyên, để phát hiện ra cái cẩu thả của HS để
kịp thời uốn nắn các em để các em luyện viết đúng và đẹp hơn.
3. Nguyên nhân 3:
- Tư thế ngồi viết, cách cầm bút, cách để vở, xê dịch vở khi viết:
Với HS lớp 2, các em mới làm quen với cách cầm bút, cách để vở, cách xê
dịch vở và tư thế ngồi viết, vì vậy GV phải chú trọng cơng việc này trong mỗi giờ
tập viết để uốn nắn kịp thời cụ thể là:
* Tư thế ngồi viết:
Ngồi lưng phải thẳng, không tì ngực vào bàn, đầu hơi cúi, mắt cách vở từ 25 30 cm, hai chân song song thoải mái.
* Cách cầm bút:
Cầm bút bằng tay phải, tay trái tì nhẹ lên mép vở,cầm bút bằng 3 ngón tay,
(ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa) với độ chắc vừa phải, (khơng cầm bút chắc quá hay
lỏng quá. Khi viết dùng 3 ngón tay di chuyển bút nhẹ nhàng từ trái sang phải. Cầm
bút nghiêng về bên phải, cổ tay, khuỷu tay, cánh tay cử động nhẹ nhàng.
Ngoài ra chữ mẫu của GV phải thật chuẩn so với mẫu chữ hiện hành, khi GV
hướng dẫn HS luyện viết chữ hoa, GV phải nói và viết cùng một lúc cho HS quan
sát và theo dõi, vừa viết vừa nhắc HS lưu ý độ cao, nét giống và khác nhau với các
chữ đã học.Đối với phần HS luyện viết tên riêng, câu ứng dụng , GV cần hướng
dẫn HS luyện viết từng tên riêng trên bảng con, GV uốn nắn, rút kinh nghiệm. GV
cần giúp đỡ trực tiếp đối với HS viết sai, viết xấu không đảm bảo yêu cầu của phân
môn Tập viết.
16
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
Khi HS được luyện viết trên bảng con hay vở Tập viết2, GV quan sát các em
viết. Chú ý đến tốc độ viết của HS, rèn tính tỉ mỉ, cẩn thận khi viết chữ tráng qua
loa, viết ẩu.
GV căn cứ vào mục đích yêu cầu đặt ra cho từng bài theo quy định của
chương trình để chấm bài Tập viết lớp 2, giúp HS tự nhận thức được ưu điểm
(thành công) để phát huy, thấy rõ những thiếu sót (hạn chế) để khắc phục, sửa
chữa kịp thời. Động viên những cố gắng, nỗ lực của HS khi viết chữ. Cách chấm
bài Tập viết lớp 2 về cơ bản nhiều điểm giống chấm bài chính tả, điểm khác ở chỗ:
sau khi GV gạch chân ở dưới những chữ HS viết sai hoặc khơng đúng mẫu GV có
thể viết mẫu chữ đó ra lề vở cho đối chiếu, so sánh tự rút ra “chỗ chưa được” để
khắc phục, GV tuyệt đối không gạch đè lên chữ viết của HS.
Bên cạnh việc ghi điểm GV cũng càn phải ghi lời nhận xét ngắn gọn thể hiện
sự biểu dương hay góp ý yêu cầu về chữ viết.
Thang điểm đánh giá bài viết của HS là thang điểm 10, tuyệt đối không cho
điểm 0.
* Tổ chức thi viết trước lớp :
Trong tiết Tập viết lớp 2 sau mỗi lần hướng dẫn để HS được thực hành luyện
tập tại lớp, GV có thể khuyế khích các em thi viết đúng, đẹp, nhanh tại lớp (Có thể
thi sau khi HS đã hồn thành bài trong vở).
* Nêu gương, triển lẫm bài viết đẹp .
Dạy, học Tập viết GV sử dụng phương pháp trực quan là vô cùng quan trọng,
GV biểu dương những chữ viết đúng, đẹp tại lớp sau khi HS viết chữ trên bảng
lớp, bảng con hay trong vở tập viết, GV cho HS xem những bài viết, vở sạch chữ
đẹp từ năm học trước, hoặc của GV nhằm kích thích sự rèn luyện chữ viết của HS.
17
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
* Tham gia hội thi viết chữ đẹp của trường, của huyện, tỉnh, HS tự khảng định
chữ viét của bản thân, học hỏi ở bạn bè.
* Để rèn chữ đẹp, GV nên hướng cho HS sử dụng bút viết trong giờ Tập viết.
Hiện nay chưa có văn bản nào quy định về loại bút được sử dụng trong
trường tiểu học, nhưng gần đây, (nhất là từ khi Bộ GD - ĐT ban hành mẫu chữ viết
dùng trong trường tiểu học ) ở những vùng thuận lợi , nhiều HS đã sử dụng bút
mực (Bút bi ngòi nước, bút máy ngòi mềm, bút dạ kim...) để viết
bài. Dùng loại bút này để tập viết, HS viết chữ nắn nót hơn, nết chữ gọn hơn..., một
số em còn sử dụng bút máy đặc biệt, có khả năng viết kiểu chữ nét thanh, nét đậm .
Thực tế dạy phân môn Tập viết ở Trường Tiểu học An Sinh A cho thấy GV
quan tâm, nhắc nhở HS thực hiện đúng một số nề nếp, thói quen khi học tập viết.
( chuẩn bị bút, mực, bảng con, phấn...), tránh để mực giây, cầm bút đúng cách, viết
chữ cẩn thận . Chất lượng viết chữ của các em tiến bộ rõ rệt. Ngoài ra một yếu tố
nừa cũng rât quan trọng để cho các em viết được chữ đẹp đó là : bàn ghế phải
đúng quy cách, ánh sáng đầy đủ, vở HS được in trên giấy tốt, GV phái có tính cẩn
thận và viết chữ đẹp.
Về thực tế lớp 2A do tôi chủ nhiệm gồm 29 em. Tôi quy định đến giờ tập viết
và chính tả 100% HS phải viết bằng bút máy bơm mực. Yêu cầu này đã được tất cả
các bậc phụ huynh nhất trí cao.
18
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
II.3 Chương III: Phương pháp nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu.
II. 3. I: Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
1. Thu thập tài liệu và các phương pháp nghiên cứu.
a. Thu thập tài liệu:
- Sách dạy và học tập viết ở tiểu học.
- Bộ thiết kế bài soạn Tiếng Viết tập 1-2 ( lớp 2)
- Tài liệu hướng dẫn giảng dạy Tiếng Việt tập 1-2 ( lớp 2)
- SGK Tiếng Việt tập 1-2 .( lớp 2)
- Vở tập viết HS tập 1-2 ( lớp 2)
-Vở luyện viết lớp 2 tập 1-2
b. Các phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát, nhận xét.
- Phương pháp phân tích.
19
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp dạy thực nghiệm .
2. Điều tra thực trạng:
- Tơi đã tìm hiểu các bài tập viết của lớp 2A cịn có rất nhiều tồn tại là: chữ
viết còn xấu, các nét chữ con cẩu thả, chưa đúng mẫu. Một số em viết cụm từ ứng
dụng cịn sai lỗi chính tả.
- Tìm hiếu thực trạng GV khối 2-3, cũng như GV toàn trường cho thấy một số
GVcoi nhẹ phân môn này và nghĩ rằng chữ viết không ảnh hưởng đến chất lượng
dạy học môn Tiếng Việt và các môn khác.phần lớn GV chưa có ý thức rèn luyện
chữ thường xuyên dẫn đến chữ GV cịn xấy hoặc có đẹp nhưng vẫn viết chưa đúng
mẫu quy định.Dẫn đến kết quả dạy phân môn Tập viết đạt hiệu quả chưa cao.
Để trao đổi, truyền đạt được kinh nghiệm đến chị em GV trong nhà trường,
theo tôi cần rèn luyện chữ viết thường xuyên trong vở luyện viết, trong vở ơ li, trên
bảng lớp...
Về phía HS : GV cần luyện viết qua các bài tập viết ở lớp, ở nhà. Luyện cho
HS qua các giờ chính tả, trong những giờ viết văn, giờ luyện từ và câu, luyện vào
buổi học thêm( buối 2), cho thêm chữ hoa và các cụm từ ứng dụng trong vở luyện
viết để HS viết. Để hình thành thói quen cho HS rèn luyện chữ viết dù ở bất kì mơn
học nào.
3. Dạy thực nghiệm :
-Thực hành dạy thực nghiệmphân môn Tập viết thêo đề xuất cải tiến của
khối lớp 2 Trường Tiểu học An Sinh A.
II.3.2 Kết quả nghiên cứu:
Trước tình hình thực trạng của trường, tơi dùng nhiều hình thức, sử dụng
nhiều bện pháp khác nhau: tìm hiểu tình hình thực tế của HS lớp mình, HS trong
20
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
khối 2,3 cũng như HS tồn trường. Tơi đưa ra đề xuất cải tiến, tìm ra phương pháp
tối ưu truyền đạt cho HS để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Tập viết.
1/ Cần trang bị cho GVmmột số tài liệu Tiếng Việt liên quan đến phân môn
Tập viết.
2/ Trong từng bài dạy GV cần phải xác định được mục tiêu cần đạt được trong
một bài.
3/ GV phải có suy nghĩ đúng về phân mơn , hiểu hết tầm quan trọng của nó.
để nâng cao hiệu quả giờ dạy.
4/ Thường xuyên theo dõi phát hiện được lỗi sai của HSvà kịp thời uốn nắn,
sửa chữa, coi trọng việc hướng dẫn mẫu chữ cũng như phần rèn luện thực hành của
HS.
5/ Để gây ấn tượng khắc sâu trí nhớ cho HS tránh hời hợt hình thức, GV phải
trú trọng và đầu tư thời gian tiết dạy cho phân môn Tập viếtđạt kết quả cao.
Giáo án cải tiến : giáo án cải tiến số 1
Tập viết
Bài 15: Chữ hoa N
I. Mục tiêu:
- Rèn kỹ năng viết chữ hoa N cỡ vừa và nhỏ.
- Viết đúng cụm từ ứng dụng “ Nghĩ trước nghĩ sau”.
21
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
- HS có ý thức rèn luyện chữ viết.
II. Đồ dùng dạy học :
+ GV: chữ mẫu
+ HS : Vở tập viết, bảng con, phấn.
III. Các hoạt động dạy học chủ yếu:
A. Kiểm tra bài cũ: (5’)
- Gọi 2 HS lên bảng viết chữ M, miệng. HS dưới lớp viết “ Miệng nói tay
làm”.
- GV đánh giá, cho điểm.
B. Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài:(1’)
- Tiết học hôm nay cô hướng dẫn các con viết chữ hoa N và cụm từ ứng dụng
“ Nghì trước, nghĩ sau”.
2. Hướng dẫn viết chữ hoa:(5’)
Hoạt động của thầy
a, Hướng dẫn HS quan sát mẫu và
Hoạt động của trò
nhận xét:
Chữ hoa N cao mấy đong li?
Chữ hoa N cao 5 dòng li.
Chữ N gồm mấy nét, đó là những Chữ hoa N được viết bằng 3 nét.
nét nào?
+ Móc ngược trái(Giống nét 1 ở chữ
hoa N)
+ Thẳng xiên
+ Móc xi phải( hơi nghiêng)
- Nêu quy trình viết:
+ Nét 1: Đặt bút trên đường kẻ 2,
viết nét móc ngược trái từ dưới lên + Theo dõi
hơi lượn sang phải, khi chạm tới + Nêu lại quy trình viết chữ hoa N.
22
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
đường kẻ 6 thì dừng lại.
+ Nét 2: Từ điểm dừng của nét
1chuyển hướng đầu bút để viết
thẳng xiên, dừng bút ở đường kẻ 1.
+Nét 3: Từ điểm dừng bút của nét 2,
chuyển hướng đầu bút để viết nét
móc xi phải từ dưới lên (hơi
nghiêng sang phải) đến đường kẻ 6
thì lượn cong xuống, dừng bút ở
đường kẻ 5.
- GV viết mẫu, và lưu ý cách viết. + HS quan sát mẫu, nghe và quan
GV vừa viết vừa nêu cách viết
sát GV viết
b. Hướng dẫn viết bảng con:
+ HS viết bảng con: N, Nghĩ
+ Yêu cầu HS viết chữ hoa N và
chữ Nghĩ vào bảng con.
+ GV uốn nắn, sửa sai
3. Hướng dẫn viết cụm từ ứng
dụng:(5’)
a, Giới thiệu cụm từ ứng dụng
+ 1 HS đọc cá nhân, sau đó cả lớp
+ GV đọc : Nghĩ trước nghĩ sau.
đọc đồng thanh.
GV giải thích cụm từ:Suy nghĩ chín
chắn trước khi làm.
+ Chữ N, g, h cao 2,5 li.
Cụm từ này có nhữg chừ nào cao + Chữ t cao 1, 5. Chữ r, s cao 1,25
2,5 li?
li. Các chữ còn lại cao 1 li.
Chữ nào cao 1,5 li? Chữ nào cao
1,25 li?
Những chữ còn lại cao ? li?
+ HS viết vào bảng con
23
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
b , Hướng dẫn HS viết chữ hoa N và
chữ ứng dụng Nghĩ cỡ nhỏ vào
bảng con
+ GV uốn nắn, sửa sai
4 , Hướng dẫn HS viết vào vở tập
viết(15’)
+ GV hướng dẫn tư thế ngồi, cách + HS nghe
cầm bút, cách để vở, xê dịch vở.
+ Yêu cầu HS viết 1 dòng chữ N cỡ + HS thực hành viết bài theo yêu
vừa, 2 dòng chữ N cỡ nhỏ, 1 dòng cầu.
chữ nghĩ cỡ vừa, 1 dòng chữ nghĩ
cỡ nhỏ. 2 dòng cụm từ ứng dụng cỡ
nhỏ.
+ GV theo dõi, giúp đỡ những em
yếu.
5. Chấm, chữa bài:(5’)
+ GV chấm 5-7 bài, nhận xét, tuyên
dương những em viết đẹp, lư ý + HS lắng nghe
những em viết còn yếu.
IV. Củng cố- Dặn dò: (4’)
+ GV nhận xét - Đánh giá tiết học
+ Giao bài về nhà.
Giáo án cải tiến số 2
Tập viết
Bài 15: Chữ hoa N ( Kiểu 2)
24
“Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
I. Mục tiêu:
- Rèn kỹ năng viết chữ hoa N ( kiểu 2) cỡ vừa và nhỏ.
- Viết đúng cụm từ ứng dụng “Người ta là hoa đất”.
- HS có ý thức rèn luyện chữ viết.
II.Đồ dùng dạy học :
+ GV: chữ mẫu
+ HS : Vở tập viết, bảng con, phấn.
III.Các hoạt động dạy học chủ yếu:
A.Kiểm tra bài cũ: (5’)
- Gọi 2 học sinh lên bảng viết chữ M, Mắt. HS dưới lớp viết “Mắt sáng như
sao”
- GV đánh giá, cho điểm.
B. Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài:(1’)
- Tiết học hôm nay cô hướng dẫn các con viết chữ hoa N( kiểu 2) và cụm từ
ứng dụng “ Người ta là hoa đất”.
2. Hướng dẫn viết chữ hoa:(5’)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
25