PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CẦU GIẤY
TRƯỜNG THCS LÊ QUÍ ĐÔN
*****
TÓM TẮT ĐỀ TÀI NCKH-KT:
NGHIÊN CỨU BIỆN PHÁP THU GOM VÀ TÁI
SỬ DỤNG RÁC THẢI SINH HOẠT GÓP PHẦN
GIẢM THIỂU Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
LĨNH VỰC : QUẢN LÍ MÔI TRƯỜNG
KHỐI LỚP : 8,9 THCS
NHÓM TÁC GIẢ: NGUYỄN HẠNH NGUYÊN
PHAN VIỆT HOÀNG
Giáo viên hướng dẫn : Đoàn Thị Thanh Thủy
NĂM HỌC: 2014 -2015
MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
4. Phạm vi nghiên cứu
3. Mục tiêu nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
6. Điểm mới của đề tài
PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lí luận thực tiễn của đề tài
1. Khái niệm về rác thải sinh hoạt…………………………………………………………
2. Phân biệt rác thải vô cơ, rác thải hữu cơ…………………………………………………
3. Đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường từ nguồn rác thải sinh hoạt…………………….
4. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng đó………………………………………
Chương 2: Nghiên cứu biện pháp thu gom và tái sử dụng rác sinh hoạt
2.1. Khảo sát mức độ nhận thức và hiểu biết của các bạn học sinh trong trường về thu
gom, phân loại và tái sử dụng rác thải sinh hoạt…………………………………….
2.1.1. Hình thành nhóm nghiên cứu……………………………………………………….
2.1.2. Khảo sát nhận thức và hiểu biết của các bạn học sinh……………………………
2.1.3. Tìm hiểu khả năng thực hành thu gom, phân loại và tính lượng tiền có thể mang lại
từ việc tận dụng rác thải sinh hoạt…………………………………………………………
3. Sử dụng rác thải hữu cơ để sản xuất phân bón hữu cơ thông qua sử dụng các chế phẩm
vi sinh vật để sử lý rác thải hữu cơ thành phân bón…………………………………………
Chương 3: Sản phẩm của nghiên cứu đem trưng bày
3.1. Báo cáo kết quả nghiên cứu gồm kết quả khảo sát hiện trạng kiến thức của học sinh
về thu gom, phân loại và tái sử dụng rác thải………………………………………………
3.2. Sản phẩm trưng bày……………………………………………………………………
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu:
Rác thải sinh hoạt nói riêng và chất thải nói chung là nguồn gây ô nhiễm môi
trường nghiêm trọng cần phải được thu gom, xử lý bằng các biện pháp phù hợp.
Việc làm đó gây tốn kém mà vẫn có thể gây ô nhiễm môi trường nếu không được
xử lý tốt.
Theo tính toán của các nhà khoa học, một người một năm thải ra 870 kg rác.
Trong 870 kg đó gồm 300 kg rác vô cơ, 570 kg rác hữu cơ. Các loại rác vô cơ như
chai nhựa, chai thuỷ tinh, túi ni-lông v.v. đều có thể tái sử dụng hoặc tái chế được
nếu được thu gom riêng.
Rác hữu cơ như thức ăn thừa, cọng ra, cây cỏ, giấy vụn v.v. cũng đều có thể
tận dụng để làm thức ăn cho gia súc hay tái sử dụng làm phân bón hữu cơ cho cây
trồng nếu được thu gom riêng. Đặc biệt các loại phân bón hữu cơ được sản xuất từ
rác hữu cơ là nguồn phân bón quan trọng không chỉ cung cấp dinh dưỡng khoáng
mà còn cung cấp cho cây trồng và đất nhiều chất vi lượng, chất mùn quan trọng,
giúp cho cây sinh trưởng tốt và chống suy thoái đất.
Việc tận dụng và tái sử dụng rác vô cơ cũng như rác hữu cơ không chỉ tiết
kiệm được tiền tiêu huỷ rác mà còn tạo thêm nguồn thu nhập từ tận thu rác thải, đỡ
lãng phí tài nguyên, hạn chế ô nhiễm môi trường do rác thải gây ra. Như vậy không
có loại rác thải nào là không có lợi nếu được thu gom và khai thác, sử dụng một
cách hợp lý. Ở nước ngoài, rác được phân loại ngay từ nơi thải và đưa đi xử lý riêng
theo hướng tái sử dụng.
Ở nước ta, một số nơi công cộng đã có thùng rác riêng nhưng các hộ gia đình
thì chưa có thùng rác riêng để thu gom rác sinh hoạt, do đó rất khó tận dụng vàtái sử
dụng. Rác thải thường được tập kết thành đống gần các khu dân cư, sau đó vận
chuyển đến bãi rác công cộng để chứa, gây bốc mùi khó chịu và gây ô nhiễm môi
trường nghiêm trọng.
Để giúp các bạn học sinh trong các trường trung học có kiến thức về kĩ thuật
tái sử dụng rác thải, chúng em sẽ nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu biện pháp thu
gom và tái sử dụng rác sinh hoạt góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường’’
2.Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu được thực trạng nhận thức và hiểu biết của học sinh phổ thông về
các biện pháp thu gom, phân loại và tái sử dụng rác thải
- Đề xuất được biện pháp thu gom và tái sử dụng rác thải phù hợp với các
gia đình để góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên, giảm chi phí xử lý rác thải và hạn
chế ô nhiễm môi trường
2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
a. Ý nghĩa khoa học:
- Đề tài đã đánh giá, phân tích và tổng hợp các vấn đề liên quan đến ô nhiễm
môi trường nói chung và ô nhiễm môi trường từ rác thải sinh hoạt nói riêng.
b. Ý nghĩa thực tiễn
- Đề tài đã tiến hành khảo sát học sinh khối trường THCS Lê Quí Đôn về sự
hiểu biết kiến thức về rác thải và kĩ thuật tái sử dụng rác thải sinh hoạt thông qua
hệ thống câu hỏi.
- Đề xuất hệ thống các giải pháp và khuyến nghị đến các cơ quan chức năng,
gia đình, nhà trường và toàn xã hội giúp học sinh nói riêng và toàn thể xã hội nói
chung có một cái nhìn tổng thể hơn về ô nhiễm môi trường từ đó có ý thức tiết kiệm
thông qua hoạt động phân loại và tái sử dụng rác thải sinh hoạt hàng ngày.
3. Mục tiêu nghiên cứu
- Nghiên cứu một số biện phạm biện pháp thu gom và tái sử dụng rác sinh hoạt.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu về biện pháp thu gom, phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt để trồng rau
sạch của học sinh trường THCS Lê Quí Đôn tại trường và tại nhà.
5.Phương pháp thực hiện nghiên cứu:
1. Hình thành nhóm nghiên cứu: gồm 4 bạn, trong đó có 2 bạn học sinh lớp
6 và 2 bạn học sinh lớp 8 trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn. Dưới sự hướng dẫn
của cô giáo giảng dạy môn sinh vật, nhóm nghiên cứu sẽ tiến hành điều tra, khảo sát
và bố trí các thí nghiệm thực hành tại Trường.
2. Phương pháp khảo sát nhận thức và hiểu biết của các bạn học sinh về
thu gom, phân loại và tái sử dụng rác thải sinh hoạt:
3. Phương pháp tìm hiểu khả năng thực hành thu gom và phân loại rác
thải của các bạn học sinh trong trường
4. Phương pháp tìm hiểu kỹ sử dụng chế phẩm vi sinh vật để xử lý rác hữu
cơ thành phân bón
6. Điểm mới của đề tài
- Khảo sát mức độ nhận thức vàhiểu biết của các bạn học sinh trong trường về thu
gom, phân loại và tái sử dụng rác thải sinh hoạt
- Tìm hiểu khả năng thực hành thu gom, phân loại và tính lượng tiền có thể mang
lại từ việc tận dụng rác thải sinh hoạt
- Tìm hiểu khả năng tái sử dụng rác thải hữu cơ để sản xuất phân bón hữu cơ thông
qua sử dụng các chế phẩm vi sinh vật để sử lý rác thải hữu cơ thành phân bón.
NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lí luận thực tiễn của đề tài
1. Khái niệm về rác thải sinh hoạt
2. Phân biệt rác thải vô cơ, rác thải hữu cơ.
3. Đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường từ nguồn rác thải sinh hoạt
Một số con số đáng báo động về thực trạng ô nhiễm rác thải sinh hoạt.
Thái độ của người học sinh trước thực trạng đó.
4. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng đó.
Chương 2: Nghiên cứu biện pháp thu gom và tái sử dụng rác sinh hoạt
2.1. Khảo sát mức độ nhận thức và hiểu biết của các bạn học sinh trong trường
về thu gom, phân loại và tái sử dụng rác thải sinh hoạt;
2.1.1. Hình thành nhóm nghiên cứu: gồm 4 bạn, trong đó có 2 bạn học sinh lớp 6
và 2 bạn học sinh lớp 8 trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn. Dưới sự hướng dẫn
của cô giáo giảng dạy môn sinh vật, nhóm nghiên cứu sẽ tiến hành điều tra, khảo sát
và bố trí các thí nghiệm thực hành tại Trường.
2.1.2. Khảo sát nhận thức và hiểu biết của các bạn học sinh: về thu gom, phân
loại và tái sử dụng rác thải sinh hoạt:phát phiếu câu hỏi cho 100 bạn học sinh các
khối 6,7,8,9, mỗi khối 25 bạn trong 5 lớp , mỗi lớp 5 bạn (theo mẫu câu hỏi chuẩn
bị trước ). Đánh giá hiểu biết và khả năng sáng tạo của các bạn qua:
+ Kiến thức về rác thải , phương pháp thu gom và tái sử dụng .
+ Những đề nghị của các bạn về biện pháp thu gom, phân loại và tái sử dụng phù
hợp với điều kiện của gia đình mình
Sau khi các bạn hoàn thành phiếu điều tra, nhóm nghiên cứu sẽ tập hợp các
câu trả lời để xác định tỷ lệ các bạn có kiến thức tốt về từng vấn đề nêu trong bộ câu
hỏi. Đồng thời tập hợp các ý kiến đề xuất của các bạn về biện pháp thu gom, tái sử
dụng để đưa vào phần kiến nghị trong báo kết quả hoạt động nghiên cứu
2.1.3. Tìm hiểu khả năng thực hành thu gom, phân loại và tính lượng tiền có
thể mang lại từ việc tận dụng rác thải sinh hoạt
- Thiết kế mẫu thùng thu gom rác thải phù hợp cho gia đình: thông qua ý
tưởng và đề xuất của các bạn học sinh, qua tìm hiểu các mẫu thùng rác dùng cho gia
đình đã có trên thế giới và trong nước, nhóm nghiên cứu sẽ thiết kế một mẫu thùng
rác phù hợp, sau đó sản xuất thử 3 thùng để tổ chức thực hành thu gom
- Tổ chức thu gom và phân loại: sử dụng 3 thùng rác được sản xuất theo mẫu
đặt tại ba vị trí khác nhau trong trường nơi các bạn học sinh thường bỏ rác, kiến
nghị với nhà trường phát động tuần lễthu gom và phân loại rác. Các bạn học sinh sẽ
bỏ rác vào thùng và phân loại tại thùng rác. Sau khi thùng đầy, kiểm tra mức độ
chính xác về phân loại của các bạn thong qua ghi chép các loại rác thu được ở các
thùng.
- Cân lượng rác vô cơ, tổ chức bán phế liệu để biết lượng tiền thu được. Phần
rác hữu cơ được cân khối lượng, sau đó được dùng để ủ phân bón.
3.Sử dụng rác thải hữu cơ để sản xuất phân bón hữu cơ thông qua sử dụng các
chế phẩm vi sinh vật để sử lý rác thải hữu cơ thành phân bón.
Sử dụng rác hữu cơ thu được và các rác hữu cơ khác cho vào các thùng xốp,
mỗi thùng khoảng 5 kg. Tìm hiểu qua mạng để chọn hai loại sản phẩm vi sinh có
thể xử lý rác thành phân hữu cơ. Mỗi sản phẩm thử nghiệm trên 3 thùng, 3 thùng
còn lại không xử lý sản phẩm để làm đối chứng.
Sau khi sử dụng chế phẩm vi sinh để xử lý, theo dõi năm ngày một lần sự
chuyển biến màu sắc, nhiệt độ (đo bằng nhiệt kế), độ hoai mục của rác hữu cơ và
mùi của thùng rác. Khi rác đã chuyển thành phân, bổ sung vào mỗi thùng 2-3 kg đất
màu, trồng vào thùng rau cải xanh để xem khả năng phát triển của rau. Sáu thùng có
xử lý sản phẩm vi sinh chỉ tưới một lần phân đạm sau trồng 7 ngày. Ba thùng không
xử lý bón phân đạm 2-3 lần vào 7 ngày, 14 ngày, 21 ngày sau trồng.
Sau trồng 35 ngày, cân khối lượng rau ở cả 9 thùng để xác định năng suất rau. So
sánh và rút ra kết luận.
Chương 3: Sản phẩm của nghiên cứu đem trưng bày
3.1. Báo cáo kết quả nghiên cứu gồm kết quả khảo sát hiện trạng kiến thức của học
sinh về thu gom, phân loại và tái sử dụng rác thải.
3.2. Sản phẩm trưng bày:
- Các thùng rác do học sinh Lê Quý Đôn thiết kế;
- Các thùng chứa rác thải đang được xử lý chế phẩm vi sinh;
- Sản phẩm phân vi sinh; các thùng trồng rau cải bằng phân bón hữu cơ vi sinh được
sản xuất từ rác thải hữu cơ.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
- Đề tài đã đưa ra kết quả đánh giá kỹ năng thực hành thu gom và phân loại.
- Kết quả thử nghiệm xử lý rác thải hữu cơ bằng chế phẩm vi sinh vật để làm phân
bón.
2. Khuyến nghị
- Những đề xuất, kiến nghị của học sinh về phương pháp tổ chức, cải tiến kỹ thuật
thu gom và tái sử dụng rác thải.
PHỤ LỤC
1.CÂU HỎI KHẢO SÁT KIẾN THỨC VỀ RÁC THẢI VÀ KỸ THUẬT TÁI
SỬ DỤNG RÁC THẢI SINH HOẠT
Xin bạn vui lòng ủng hộ hoạt động nghiên cứu của chúng tôi để giúp cho môi
trường sống của chúng ta ngày càng xanh đẹp hơn bằng cách trả lời các câu hỏi
dưới đây
Tên học sinh:……………………………………………
Lớp:………………………………………………………
Trường:……………………………………………………
1. Bạn có biết rác thải vô cơ, hữu cơ là gìkhông ?
2. Theo bạn rác thải vô cơ có lợi hay hại? Nếu lợi thì nó được sử dụng làm gì?
3. Rác thải hữu cơ có lợi hay hại? Nếu lợi thì nó được sử dụng làm gì?
4. Bạn có thường tận dụng rác thải vô cơ trong sinh học gia đình bạn để bán phế
liệu không? Nếu có mỗi ngày/ tháng bạn thu được bao nhiêu tiền?
5. Bạn có biết kỹ thuật nào để tái sử dụng rác thải hữu cơ không? Nếu biết hãy mô
tả chi tiết kỹ thuật đó?
6. Ở gia đình bạn có phân loại rác trước khi đi đổ rác không?
7. Bạn có biết các nước trên thế giới xử lý rác thải sinh hoạt như thế nào không?
8. Theo bạn biện pháp thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt như ở trường ta hay khu
vực dân cư bạn đang sinh sống có hợp lý không?
9. Bạn có đề xuất gì để cải tiến biện pháp thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt?
10. Bạn có thể thiết kế một mẫu thùng rác mà bạn yêu thích cho riêng gia đình mình
để có thể tận dụng và tái sử dụng rác thải được không?
Cám ơn Bạn đã quan tâm và hợp tác nghiên cứu cùng chúng tôi!
2. Hình ảnh người bới rác ở một số bãi rác.
3. Hình ảnh quá trình thu gom rác, phân loại diễn ra tại trường THCS Lê Quí
Đôn trong 3 tháng.
4. Hình ảnh các bạn đang bán phế liệu thu được từ rác thải vô cơ.
5. Hình ảnh nhóm bạn đang xử lý rác thải hữu cơ.
6. Hình ảnh các bạn đang trồng rau trên rác thải hữu cơ đã qua xử lý bằng chế
phẩm vi sinh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO