hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty công nghiệp hóa chất mỏ quảng ninh

B GIÁO DC ĨO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o




KHịAăLUNăTTăNGHIP

 TÀI:
HOÀNăTHINăCỌNGăTỄCăKăTOỄNă
NGUYểNăVTăLIUăTIăCỌNGăTYăCỌNGă
NGHIPăHịAăCHTăMăQUNGăNINH



SINHăVIểNăTHCăHIN :ăNGUYNăCỌNGăMINH
MÃ SINH VIÊN : A16062
CHUYÊN NGÀNH : KăTOỄN







HÀăNIăậ 2014
B GIÁO DC ĨO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o

KHịAăLUNăTTăNGHIP


 TÀI:
HOÀNăTHINăCỌNGăTỄCăKăTOỄNă
NGUYểNăVTăLIUăTIăCỌNGăTYăCỌNGă
NGHIPăHịAăCHTăMăQUNGăNINH


Giáoăviênăhngădn : Th.SăƠoăDiuăHng
Sinhăviênăthcăhin :ăăNguynăCôngăMinh
Mã sinh viên : A16062
Chuyên ngành : Kătoán







HÀăNIăậ 2014
Thang Long University Library

LI CMăN
 hoàn thành Khóa lun tt nghip này, ngoài s c gng ca bn thân em đư
nhn đc s giúp đ tn tình t nhiu phía. Em xin chân thành cm n s ch bo nhit
tình, nhng Ủ kin đóng góp quỦ báu ca cô giáo hng dn – Th.S ào Diu Hng. Em

cng xin cm n toàn th các thy cô giáo trong B môn Kinh t - Trng i hc Thng
Long đư trang b cho em nhng kin thc b ích trong sut quá trình em hc tp ti
trng. ây s là nn tng vng chc, hành trang cho em t tin bc vào đi.
Em xin gi li cm n sâu sc đn Ban giám đc cùng các cô chú, anh ch phòng
Thng kê – K toán – Tài chính ca Công ty công nghip Hóa cht m Qung Ninh đư
giúp đ và to điu kin thun li đ em có th hoàn thành bài khóa lun này.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 25 tháng 03 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Công Minh


LIăCAMăOAN

Em xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s
h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca
ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc
và đc trích dn rõ ràng.
Em xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Nguyn Công Minh


Thang Long University Library
MC LC

LI CMăN
LIăCAMăOAN
DANH MC VIT TT
LI M U

CHNGă 1:Că S LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN
VT LIU TRONG CÁC DOANH NGHIP 1
1.1. Khái nim, phân loi,ăđcăđim,ăvaiătròă vƠăýănghaă ca nguyên vt liu trong
doanh ngip 1
1.1.1. Khái nim nguyên vt liu 1
1.1.2. Phân loi nguyên vt liu 1
1.1.3. c đim ca nguyên vt liu 2
1.1.4. Vai trò và ý ngha ca nguyên vt liu trong doanh nghip 3
1.1.5. Yêu cu qun lý và nhim v k toán nguyên vt liu 3
1.1.5.1. Yêu cu qun lý nguyên vt liu 3
1.1.5.2. Nhim v k toán nguyên vt liu 4
1.2.ăánhăgiáănguyênăvt liu 4
1.2.1. ánh giá nguyên vt liu nhp kho 5
1.2.2. ánh giá nguyên vt liu xut kho 6
1.3. K toán chi tit nguyên vt liu 7
1.3.1. Chng t k toán 7
1.3.2. Các phng pháp k toán chi tit nguyên vt liu 8
1.3.2.1. Phng pháp th song song 8
1.3.2.2. Phng pháp s đi chiu luân chuyn 9
1.3.2.3. Phng pháp s s d 10
1.4. K toán tng hp nguyên vt liu 12
1.4.1. K toán tng hp nguyên vt liu thỀo phng pháp kê khai thng xuyên 12
1.4.1.1. Tài khon s dng 12
1.4.1.2. Phng pháp k toán 14
1.4.2. K toán tng hp nguyên vt liu thỀo phng pháp kim kê đnh k 15
1.4.2.1. Tài khon s dng 15
1.4.2.2. Phng pháp k toán 16
1.5. H thng s sách k toánăđc s dng trong công tác k toán nguyên vt liu 16
1.5.1. Hình thc Nht ký chung 17
1.5.2. Hình thc Nht ký – S Cái 18

1.5.3. Hình thc Chng t ghi s 19
1.5.4. Hình thc Nht ký – Chng t 21
CHNGă 2:THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN VT LIU TI
CÔNG TY CÔNG NGHIP HÓA CHT M QUNG NINH 24
2.1. Khái quát chung v Công ty công nghip Hóa cht m Qung Ninh 24
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 24
2.1.2. Chc nng, nhim v và ngành ngh kinh doanh ca Công ty Công nghip Hóa
cht m Qung Ninh 26
2.1.2.1. Chc nng ca Công ty 26
2.1.2.2. Nhim v ca Công ty 26
2.1.2.3. Ngành ngh kinh doanh ca Công ty 26
2.1.3. c đim t chc b máy qun lý ca công ty 28
2.1.3.1. Chc nng, nhim v ca Giám đc 29
2.1.3.2. Chc nng, nhim v ca các phó Giám đc 29
2.1.3.3. Chc nng, nhim v ca các phòng ban trong Công ty 29
2.1.3.4. Chc nng, nhim v các phân xng, b phn khác trong Công ty 31
2.1.4. c đim t chc b máy k toán và t chc công tác k toán 32
2.1.4.1. c đim t chc b máy k toán 32
2.1.4.2. c đim t chc công tác k toán 34
2.2. Thc trng công tác k toán nguyên vt liu ca Công ty công nghip Hóa cht
m Qung Ninh 34
2.2.1. c đim và phân loi nguyên vt liu ti Công ty công nghip Hóa cht m
Qung Ninh 34
2.2.1.1. c đim nguyên vt liu 34
2.2.1.2. Phân loi nguyên vt liu 35
2.2.2. ánh giá nguyên vt liu ti Công ty công nghip Hóa cht m Qung Ninh 35
2.2.2.1. i vi nguyên vt liu nhp kho 35
2.2.2.2. i vi nguyên vt liu xut kho 35
2.3. K toán chi tit nguyên vt liu ti Công ty công nghip Hóa cht m Qung
Ninh 36

2.3.1. i vi nguyên vt liu nhp kho 36
2.3.2. i vi nguyên vt liu xut kho 46
Thang Long University Library
2.4. K toán tng hp nguyên vt liu ti Công ty công nghip Hóa cht m Qung
Ninh 55
CHNGă3:MT S Ý KIN HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN
VT LIU TI CÔNG TY CÔNG NGHIP HÓA CHT M QUNG NINH 61
3.1.ău,ănhcăđim ca công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty công nghip
Hóa cht m Qung Ninh 61
3.1.1. u đim 61
3.1.2. Nhc đim 62
3.2. Gii pháp hoàn thin công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty công nghip
Hóa cht m Qung Ninh 62
3.2.1. Hoàn thin công tác k toán chi tit nguyên vt liu 62
3.2.2. Hoàn thin công tác k toán tng hp nguyên vt liu 63
KT LUN CHUNG 65
TÀI LIU THAM KHO 66



DANH MC VIT TT

Kí hiu vit tt
Tênăđyăđ
NVL
Nguyên vt liu
GTGT
Giá tr gia tng
TK
Tài khon

CKTM
Chit khu thng mi
SXKD
Sn xut kinh doanh
TNHH
Trách nhim hu hn
TSC
Tài sn c đnh
CPSX

Chi phí sn xut


Thang Long University Library
DANH MCăCỄCăSă, BNG BIU
S đ 1.1: S đ k toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp th song song 9
S đ 1.2: S đ k toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp s đi chiu luân chuyn . 10
S đ 1.3: S đ k toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp s s d 11
S đ 1.4: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kê khai thng xuyên 14
S đ 1.5: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kim kê đnh k 16
S đ 1.6: Trình t ghi s nguyên vt liu theo hình thc Nht ký chung 17
S đ 1.7: Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht Ký – S Cái 18
S đ 1.8: Trình t ghi s nguyên vt liu theo hình thc Chng t ghi s 20
S đ 1.9: Trình t ghi s theo hình thc Nht ký - Chng t 22
S đ 2.1: S đ t chc b máy qun lý ca Công ty Công nghip Hóa Cht M Qung Ninh
28
S đ 2.2: S đ b máy k toán ti Công ty công nghip Hóa cht m Qung Ninh 32
S đ 2.3: S đ hch toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp ghi th song song. 49
Bng 2.1: Phiu đ ngh nhp vt t 37
Bng 2.2: Giy báo giá 38

Bng 2.3: Giy báo giá 39
Bng 2.4: Biên bn hi đng giá 40
Bng 2.5: Hp đng kinh t 41
Bng 2.6: Hóa đn giá tr gia tng 43
Bng 2.7: Biên bn kim nghim vt t 44
Bng 2.8: Phiu nhp kho 45
Bng 2.9: Phiu đ ngh cp vt t 47
Bng 2.10: Phiu xut kho 48
Bng 2.11: Th kho 51
Bng 2.12: S chi tit vt liu, dng c 52
Bng 2.13: S chi tit vt liu, dng c 53
Bng 2.14: Bng tng hp nhp xut tn nguyên vt liu 54
Bng 2.15: S Nht ký chung 56
Bng 2.16: S cái tài khon 152 58
LI M U
Sn xut hàng hóa, dch v nhm to ra li nhun là mc đích tn ti ca mi
doanh nghip hin nay. Quá trình sn xut c th là hành đng t giác và có ý thc ca
con ngi nhm bin các vt th t nhiên thành nhng sn phm, hàng hóa có ích nhm
đáp ng nh cu ca xã hi cng nh bn thân doanh nghip.
Xã hi ngày càng phát trin vi nhng tin b mi ca con ngi, đòi hi theo đó
là nhng nhu cu v hàng hóa ca con ngi cng tng theo. Theo mong mun thông
thng ngày nay, bt c ai cng mong mun bn thân mình đc s dng nhng sn
phm cht lng tt, mu mư đp nhng giá c phi chng. Bn thân doanh nghip là
ngi hn ai ht hiu rõ nhu cu này ca khách hàng. Chính vì th, mt doanh nghip
mun có mt ch đng trong lòng khách hàng thì h luôn phi ci tin mu mã, cht
lng sn phm, hàng hóa. Tuy nhiên, đi lin vi vic ci thin sn phm, doanh nghip
vn phi đm bo ti thiu hóa chi phí sn xut, t đó mi có th có đc giá c phù hp
vi khách hàng và cnh tranh đc vi các doanh nghip khác.
Trong quá trình sn xut to ra thành phm, mt trong nhng nhân t quan trng
góp phn vào giá thành ca sn phm, đó là nguyên vt liu. Nu doanh nghip có th

gim đc chi phí nguyên vt liu, giá thành sn phm s gim, cùng vi mt mc giá
hp lí, doanh nghip hoàn toàn có th thu đc li nhun cao. Mun làm đc điu đó,
cp lưnh đo ca doanh nghip phi có nhng chin lc, kinh nghim đi vi các nhà
cung cp và không th thiu, hch toán chi phí nguyên vt liu hp lí. Ch có vic s dng
nguyên vt liu tit kim, có quy trình và giám sát cht ch thì mi có th đm bo gim
thiu chi phí sn xut. Nhn thy đc tm quan trng ca nguyên vt liu trong sn xut
nên trong quá trình tìm hiu và hc hi ti Công ty công nghip Hóa cht m Qung
Ninh, em đư quyt đnh chn đ tài ắHoƠnăthin công tác k toán nguyên vt liu ti
Công ty công nghip Hóa cht m Qung Ninh” nhm đi sâu tìm hiu v k toán
nguyên vt liu và góp phn hoàn thin công tác k toán ti doanh nghip sn xut. Do
thi gian không cho phép, em ch xin phép đi sâu v mng k toán nguyên vt liu trong
mt k ca công ty nhm đm bo tính chuyên sâu và đy đ.
Ni dung khóa lun gm 3 chng:
- Chng 1: C s lý lun chung v công tác k toán nguyên vt liu trong các
doanh nghip.
- Chng 2: Thc trng công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty công nghip
Hóa cht m Qung Ninh.
- Chng 3: Mt s ý kin hoàn thin công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty
công nghip Hóa cht m Qung Ninh.
Thang Long University Library
Mc đích ngiên cu: Tìm hiu thc trng công tác k toán nguyên vt liu ti Công
ty công nghip Hóa cht m Qung Ninh. Qua đó, hoàn thin kin thc bn thân, đng
thi tìm ra nhng mt hn ch và đa ra gii pháp khc phc nhng mt còn tn ti đ
hoàn thin công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty.
Phm vi nghiên cu: Công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty công nghip
Hóa cht m Qung Ninh di góc đ k toán tài chính, s liu tháng 11/2013.
i tng nghiên cu: Công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty công nghip
Hóa cht m Qung Ninh

1
CHNGă1
CăS LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN VT LIU
TRONG CÁC DOANH NGHIP
1.1. Khái nim, phân loi,ăđcăđim, vai trò và ý nghaăca nguyên vt liu trong
doanh ngip
1.1.1. Khái nim nguyên vt liu
Nguyên vt liu là nhng đi tng lao đng đư đc thay đi do lao đng có ích
ca con ngi tác đng vào và là tài sn d tr sn xut thuc tài sn lu đng. Nó là mt

trong ba yu t c bn không th thiu đc trong quá trình sn xut, là c s vt cht cu
thành nên thc th sn phm.
V mt hin vt: Nguyên vt liu ch tham gia vào mt chu k sn xut kinh
doanh, không gi nguyên đc hình thái ban đu mà bin đi cu thành nên thc th sn
phm mi.
V mt giá tr: Giá tr nguyên vt liu đc chuyn dch toàn b mt ln vào giá tr
sn phm mi to ra hoc vào chi phí kinh doanh trong k.
1.1.2. Phân loi nguyên vt liu
Trong các doanh nghip sn xut, nguyên vt liu phong phú v chng loi, có vai
trò và công dng khác nhau trong quá trình sn xut kinh doanh. Mi loi có mt ni
dung kinh t, chc nng, công dng và tính nng lỦ hoá khác nhau trong quá trình sn
xut. Do vy, đ qun lý cht ch và t chc hch toán theo tng loi nguyên vt liu
phc v cho nhu cu qun lý doanh nghip phi tin hành phân loi nguyên vt liu.
Cnăc vào ni dung kinh t và yêu cu qun lý doanh nghip, nguyên vt liu
đc chia thành:
- Nguyên vt liu chính: Là đi tng lao đng cu thành nên thc th sn phm.
Trong các doanh nghip khác nhau thì s dng nguyên vt liu chính cng khác nhau.
Trong doanh nghip may thì nguyên vt liu chính là vi; trong doanh nghip c khí là st
thép và cng có th sn phm ca doanh nghip này là nguyên vt liu ca doanh nghip
khác nh: Na thành phm mua ngoài vi mc đích tip tc gia công ch bin, nh si
mua ngoài thì đi vi ngành dt cng đc coi là nguyên vt liu chính.
- Vt liu ph: Là nhng loi vt liu khi s dng ch có tác dng ph có th làm
tng thêm cht lng sn phm, hoàn thin sn phm hoc đm bo cho các công c hot
đng đc nh bình thng. VD: Thuc nhum, thuc ty, du nhn, cúc áo… trong
doanh nghip may.
- Nhiên liu: Là nhng loi vt liu có tác dng cung cp nhit lng trong quá
trình sn xut kinh doanh gm: xng, du, than, ci, khí gas
Thang Long University Library

2

- Ph tùng thay th: Là các loi ph tùng, chi tit đc s dng đ thay th, sa
cha nhng máy móc, thit b, phng tin vn ti
- Vt liu và thit b xây dng c bn: Bao gm nhng vt liu, thit b, công c,
khí c, vt kt cu dùng cho công tác xây dng c bn.
- Vt liu khác: Là nhng loi vt liu cha đc xp vào nhng loi trên, thng
là nhng vt liu đc loi ra t quá trình sn xut, hoc ph liu thu hi t thanh lý tài
sn c đnh.
Cnăc vào ngun gc hình thành, nguyên vt liuăđc chia thành:
- Nguyên vt liu nhp t bên ngoài: Do mua ngoài, nhn góp vn liên doanh,
nhn biu tng…
- Nguyên vt liu t ch: Do doanh nghip t sn xut.
Cách phân loi này giúp cho vic lp k hoch thu mua và k hoch xut nguyên
vt liu, là c s đ xác đnh tr giá vn thc t nguyên vt liu nhp kho.
Cnăc vào mcăđíchăvƠăcôngădng, nguyên vt liu có th chia thành:
- Nguyên vt liu dùng cho nhu cu sn xut kinh doanh:
+ Nguyên vt liu dùng trc tip cho sn xut sn phm.
+ Nguyên vt liu dùng cho qun lý  các phân xng, dùng cho b phn bán
hàng, b phn qun lý doanh nghip.
- Nguyên vt liu dùng cho nhu cu khác:
+ Nhng bán.
+ em góp vn liên doanh.
+ em biu tng.
1.1.3. căđim ca nguyên vt liu
Nguyên vt liu có hình thái biu hin  dng vt cht nh st, thép trong doanh
nghip c khí ch to, si trong doanh nghip dt, da trong doanh nghip đóng giy, vi
trong doanh nghip may.
Khác vi t liu lao đng, nguyên vt liu ch tham gia vào mt chu k sn xut
nht đnh và khi tham gia vào quá trình sn xut, di tác đng ca lao đng chúng b tiêu
hao toàn b hoc thay đi hình thái vt cht ban đu đ to ra hình thái vt cht ca sn
phm.

Chi phí v nguyên vt liu thng chim mt t trng ln trong toàn b chi phí sn
xut và giá thành sn phm.
Nhng đc đim trên đư to ra nhng đc trng riêng cho công tác hch toán
nguyên vt liu trong các doanh nghip, đng thi đt ra yêu cu tng cng công tác
qun lý, s dng nguyên vt liu đ đm bo s dng tit kim, có hiu qu nhm gim

3
chi phí và h giá thành sn phm. Do vy, các doanh nghip cn đt ra yêu cu c th
trong công tác qun lý nguyên vt liu.
1.1.4. VaiătròăvƠăýăngha ca nguyên vt liu trong doanh nghip
Nguyên vt liu có vai trò rt ln, chim t trng ln trong sn phm ca doanh
nghip. Qun lý tt nguyên vt liu có th gim giá thành, tránh lưng phí, tng li nhun
ca doanh nghip.
i vi các doanh nghip, nguyên vt liu thng chim t trng ln trong chi phí
sn xut và giá thành sn phm. Do vy, đòi hi phi đc qun lý cht ch  mi khâu:
T khâu thu mua, khâu vn chuyn, bo qun và d tr; trong đó s dng nguyên vt liu
li có tác đng trc tip đn các ch tiêu quan trng ca doanh nghip nh: Sn lng,
cht lng sn phm, chi phí, giá thành, li nhun Qua đó ta thy nguyên vt liu gi
mt v trí rt quan trng vi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
1.1.5. Yêu cu qun lý và nhim v k toán nguyên vt liu
1.1.5.1. Yêu cu qun lý nguyên vt liu
Nguyên vt liu thuc tài sn lu đng, giá tr ca nó thuc vn lu đng d tr
ca doanh nghip.  đm bo cho quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip đc
din ra liên tc thì doanh nghip phi thng xuyên tin hành thu mua nguyên vt liu.
Cht lng ca nguyên vt liu nh hng rt nhiu đn cht lng sn phm và uy tín
ca doanh nghip.
Do vy mà vic kim tra, s dng nguyên vt liu là rt cn thit trong quá trình
sn xut, đng thi cn qun lý tt nguyên vt liu  tt c các khâu, trong đó công c đ
qun lý tt nguyên vt liu đt hiu qu nht là phi t chc công tác k toán nguyên vt
liu, góp phn nâng cao hiu qu ca quá trình sn xut kinh doanh, đm bo cho s phát

trin ca doanh nghip.
V qun lý nguyên vt liu cn phi thc hin  các khâu:
- Khâu thu mua: Trong khâu này đòi hi phi tính toán xác đnh s lng, chng
loi nguyên vt liu phù hp cho quá trình sn xut. Qun lý cht ch v mt tin đ và
thi gian cn thit cho quá trình thu mua.
- Khâu bo qun d tr: Vic t chc bn bãi phi trang b đy đ các phng tin
cân đo, xác đnh đc mc d tr ti đa, ti thiu tng nguyên vt liu, thc hin đúng
ch đ bo qun đ gim bt h hng, hao ht, mt mát, đm bo an toàn, gi đc cht
lng ca nguyên vt liu.
- Khâu s dng: Khâu này cn thit phi tuân th vic s dng hp lý, tit kim
trên c s đnh mc tiêu hao, d toán chi phí nhm gim chi phí, h giá thành sn phm,
Thang Long University Library

4
tng li nhun cho doanh nghip. Do vy, cn phi t chc tt vic ghi chép, phn ánh
tình hình xut dùng và s dng trong quá trình sn xut.
1.1.5.2. Nhim v k toán nguyên vt liu
Giá tr nguyên vt liu thng chim mt t trng ln trong tng chi phí sn xut
kinh doanh ca mt doanh nghip.  qun lý tt t khâu thu mua, d tr và s dng vt
liu là điu kin cn thit đ đm bo cht lng sn phm, tit kim chi phí gim giá
thành, tng li nhun cho doanh nghip k toán nguyên vt liu cn thc hin các công
vic nh sau:
T chc ghi chép, phn ánh chính xác kp thi tình hình bin đng ca nguyên vt
liu: Tình hình thu mua, bo qun, d tr, tình hình bin đng
- Áp dng đúng đn và nht quán các phng pháp hch toán chi tit, tng hp
nguyên vt liu đ phn ánh tình hình bin đng tng loi nguyên vt liu. Thc hin đy
đ các ch đ hch toán nguyên vt liu.
- Thng xuyên kim tra vic chp hành ch đ bo qun, d tr và s dng
nguyên vt liu tha, thiu hoc  đng nhm hn ch ti đa mi thit hi có th xy ra.
- Xác đnh chính xác s lng và giá tr thc t nguyên vt liu s dng, tiêu hao

trong quá trình sn xut kinh doanh. Phân b giá tr vt liu cho tng đi tng tính giá
thành phi phù hp.
- c bit chú trng ti công tác phân tích tình hình cung cp, bo qun, d tr và
s dng nguyên vt liu trong doanh nghip nhm phát huy nhng mt làm đc và nhm
khc phc nhng mt còn tn ti góp phn nâng cao hiu qu qun lý.
-  hoàn thin tt nhim v hch toán nói trên, mt trong nhng công vic không
th thiu là vic phân loi và tính giá nguyên vt liu, qua đó góp phn cung cp đy đ,
kp thi, chính xác thông tin cho công tác qun lý nguyên vt liu nói chung.
1.2.ăánh giá nguyên vt liu
Giá tr nguyên vt liu chim mt v trí quan trng trong giá thành sn phm  các
doanh nghip sn xut. Do tính tng đi ca nguyên vt liu nên sai sót trong vic đánh
giá nguyên vt liu có th nh hng đn giá thành ca k này và các k tip theo. Giá tr
nguyên vt liu luôn có s giao đng, nhp xut din ra thng xuyên. Khi có nghip v
nhp xut xy ra, k toán tin hành đánh giá v mt giá tr cho tng loi nguyên vt liu.
Tính giá nguyên vt liu là quá trình dùng thc đo tin t đ biu th giá tr
nguyên vt liu theo nhng nguyên tc nht đnh và  nhng thi đim nht đnh đ đm
bo tính trung thc, chính xác trong qun lý, s dng nguyên vt liu sao cho hiu qu
nht. Khi tính giá nguyên vt liu phi tuân theo nhng nguyên tc trong Chun mc k
toán s 02 “Hàng tn kho”.

5
1.2.1. ánhăgiáănguyênăvt liu nhp kho
Nguyên vât liu đc tính giá theo giá gc. Giá gc (hay còn gi là giá thc t) là
toàn b chi phí mà doanh nghip đư b ra, bao gm chi phí thu mua, chi phí ch bin và
các chi phí liên quan trc tip khác phát sinh đ có đc nguyên vt liu. Tu theo doanh
nghip tính thu GTGT theo phng pháp trc tip hay phng pháp khu tr mà trong
giá thc t có th có thu GTGT (nu tính thu GTGT theo phng pháp trc tip) hay
không có thu giá tr gia tng (nu tính thu GTGT theo phng pháp khu tr).
- Nguyên vt liu nhp kho do mua ngoài:
Tr giá vn thc t nhp kho bao gm giá mua ghi trên hoá đn (gm c thu nhp

khu, thu TTB, thu GTGT theo phng pháp trc tip) cng vi chi phí thu mua thc
t (chi phí vn chuyn, bc d, bo qun, phân loi bo him, chi phí thuê kho, pht bi
thng ) tr đi các khon chit khu thng mi, gim giá hàng mua nu có.

+ Trng hp vt liu mua ngoài v nhp kho có hoá đn GTGT hoc có hoá đn
đc thù dùng cho hot đng sn xut kinh doanh chu thu GTGT theo phng pháp khu
tr thì giá mua vào là giá cha có thu GTGT.
+ Trng hp nguyên vt liu mua ngoài s dng cho đi tng không chu thu
GTGT tính theo phng pháp khu tr, hoc s dng cho mc đích phúc li, d án… thì
giá mua vào là giá bao gm c thu GTGT (là tng giá thanh toán).
+ Trng hp vt t mua ngoài dùng đng thi vào cho sn xut kinh doanh chu
thu GTGT (theo phng pháp khu tr) và không chu thu GTGT mà không hch toán
riêng đc thu GTGT đu vào thì giá tr vt t đc phn ánh theo giá cha có thu
GTGT. n cui k k toán, k toán mi xác đnh đc s thu GTGT đc khu tr trên
c s phân b theo t l doanh thu chu thu GTGT và không chu thu GTGT so vi tng
doanh thu.
+ i vi doanh nghip áp dng thu GTGT theo phng pháp trc tip thì giá
nguyên vt liu mua ngoài có hóa đn GTGT hoc không có hóa đn GTGT dùng vào
vic sn xut kinh doanh chu thu GTGT, thì tr giá vn thc t nhp kho nguyên vt liu
đc phn ánh theo giá thanh toán thu GTGT không đc khu tr.
- i vi nguyên vt liu do doanh nghip t gia công ch bin thì giá thc t
nguyên vt liu là giá nguyên vt liu xut gia công, ch bin, cng vi các chi phí gia
Giá thc t
ca NVL
=
Giá mua
ghi trên
hoá đn
+
Chi phí

thu mua
+
Thu nhp
khu (nu có)
-
Chit khu
thng mi, gim
giá hàng mua

Thang Long University Library

6
công ch bin. Chi phí ch bin gm: chi phí nhân công, chi phí khu hao máy móc thit
b và các khon chi phí khác.
- i vi nguyên vt liu thuê ngoài gia công ch bin thì giá tr thc t nguyên vt
liu s bng giá tr ban đu ca nguyên vt liu cng vi chi phí thuê gia công, trong đó
chi phí thuê ngoài gia công bao gm: tin thc gia công phi tr, chi phí vn chuyn đn
c s gia công và ngc li, hao ht trong đnh mc.
- i vi nguyên vt liu nhn vn góp liên doanh thì giá thc t là giá tr nguyên
vt liu do hi đng liên doanh đánh giá.
- i vi nguyên vt liu do nhà nc cp hoc đc tng thì giá tr thc t đc
tính là giá tr ca nguyên vt liu ghi trên biên bn bàn giao hoc ghi theo giá tr vt hin
tng, thng tng đng vi giá tr th trng.
- i vi nguyên vt liu vay mn tm thi ca đn v khác thì giá tr thc t
đc tính là giá tr hin ti ca s nguyên vt liu đó.
- i vi ph liu thu hi: đc đánh giá theo giá c tính hoc giá thc t (có th
bán đc).
1.2.2. ánhăgiáănguyênăvt liu xut kho
Do đc đim phong phú v chng loi và thng xuyên bin đng trong quá trình
sn xut kinh doanh nên đ đn gin hoá và gim bt khi lng tính toán, ghi s hàng

ngày k toán có th s dng mt trong các phng pháp sau theo phng pháp nht quán
trong hch toán.
- Phng pháp bình quân gia quyn
Theo phng pháp này, giá thc t ca vt liu xut dùng trong k đc tính theo
giá đn v bình quân ca tng loi nguyên vt liu đu k và tng loi nguyên vt liu
đc mua trong k, giá tr trung bình có th tính theo thi k hoc mi khi nhp mt lô
hàng v, ph thuc vào tình hình ca doanh nghip. Có 2 phng pháp tính giá bình quân
sau:
+ Phng pháp bình quân c k d tr:




Phng pháp này thích hp vi các doanh nghip có ít danh đim nguyên vt liu
nhng s ln nhp, xut ca mi danh đim nhiu.


n giá bình
quân c k d tr
=
Giá tr NVL tn đu k+ Giá tr NVL nhp trong k
S lng NVL tn đu k+ s lng NVL nhp trong k

7
+ Phng pháp bình quân sau mi ln nhp:




Phng pháp này thích hp vi các doanh nghip có ít danh đim nguyên vt liu

và s ln nhp nguyên vt liu mi loi ít.
- Phng pháp nhp trc - xut trc (FIFO):
Theo phng pháp này nguyên vt liu đc tính giá thc t xut kho trên c s
gi đnh là lô nguyên vt liu nào nhp trc s đc xut trc. Vì vy, lng nguyên
vt liu xut kho thuc ln nhp nào thì tính theo giá thc t ca ln nhp đó.
Phng pháp này ch áp dng đi vi doanh nghip nh, chng loi nguyên vt
liu ít, s lng nhp, xut nguyên vt liu ít, giá c th trng n đnh
- Phng pháp nhp sau - xut trc (LIFO):
Theo phng pháp này, nguyên vt liu đc tính giá thc t xut kho gi đnh là
lô nguyên vt liu nào nhp vào kho sau s đc dùng trc. Vì vy, vic tính giá xut
ca nguyên vt liu đc làm ngc li vi phng pháp nhp trc – xut trc.
- Phng pháp giá thc t đích danh:
Nguyên vt liu đc xác đnh theo đn chic hay tng lô và gi nguyên t lúc
nhp vào cho đn lúc xut dùng (tr trng hp điu chnh). Vì vy, khi xut nguyên vt
liu  lô nào thì tính giá thc t nhp kho đích danh ca lô đó.
Phng pháp này thích hp vi các doanh nghip có điu kin bo qun riêng tng
lô nguyên vt liu nhp kho vi các loi nguyên vt liu có giá tr cao, phi xây dng h
thng kho tàng cho phép bo qun riêng tng lô nguyên vt liu nhp kho.
1.3. K toán chi tit nguyên vt liu
1.3.1. Chng t k toán
Theo ch đ chng t k toán quy đnh ban hành theo quyt đnh
15/TC/Q/CKT, ngày 20/03/2006 ca B trng B Tài chính, các chng t k toán v
nguyên vt liu gm:
- Phiu nhp kho (mu 01 – VT)
- Phiu xut kho (mu 02 – VT)
- Phiu xut kho kiêm vn chuyn ni b (mu 03 – VT)
- Phiu xut vn ti theo hn mc (mu 04 – KT)
- Biên bn kim nghim (mu 05 –VT)
- Phiu báo vt t còn li cui kì (mu 07 - VT)
n giá bình quân sau

mi ln nhp
=
Giá tr thc t NVL tn kho sau mi ln nhp
S lng thc t NVL tn kho sau mi ln nhp
Thang Long University Library

8
- Biên bn kim kê vt t, sn phm, hàng hoá (mu 08 – VT)
- Hóa đn GTGT (mu s 01 GTKT - LL)
- Hoá đn cc vn chuyn (mu 03 – BH)
- Hóa đn hàng mu (mu s 02 GTKT – 2LL)
i vi các chng t k toán này phi lp kp thi, đy đ theo đúng quy đnh v
mu, ni dung và phng pháp lp.
1.3.2. Các phngăphápăk toán chi tit nguyên vt liu
K toán chi tit nguyên vt liu là vic k toán kt hp gia th kho và phòng k
toán nhm đm bo theo dõi cht ch s hin có và tình hình bin đng tng loi, nhóm,
th nguyên vt liu v s lng và giá tr, t đó phát hin sai sót ca tng b phn. Có 3
phng pháp k toán chi tit nguyên vt liu sau: phng pháp th song song, phng
pháp s đi chiu luân chuyn, phng pháp s s d.
1.3.2.1. Phng pháp th song song
- Ti kho: Th kho s dng th kho đ ghi chép hàng ngày tình hình nhp, xut vt
liu, th kho phi kim tra tính hp lý, hp pháp ca chng t ri tin hành ghi chép s
thc nhp, thc xut vào chng t và th kho. nh k, th kho gi các chng t nhp -
xut đư đc phân loi theo tng danh đim cho phòng k toán.
- Ti phòng k toán: nh k, nhân viên k toán xung kho kim tra vic ghi chép
ca th kho, sau khi ký xác nhn vào th kho và nhn chng t nhp, xut v phòng k
toán. Ti phòng k toán, nhân viên k toán hàng tn kho thc hin vic kim tra chng t
ri cn c vào đó đ ghi vào s chi tit nguyên vt liu theo c hai ch tiêu hin vt và giá
tr.
- Cui k: Cn c vào s chi tit k toán lp bng kê nhp - xut - tn đ đi chiu

s k toán chi tit vi th kho ca th kho. S liu dòng tng cng trên bng kê nhp -
xut - tn vi s liu trên s k toán tng hp. S liu trên s k toán chi tit vi s liu
kim kê thc t.
- u đim: Ghi chép đn gin, d hiu, d kim tra đi chiu s liu, đm bo đ
tin cy cao ca thông tin và có kh nng cung cp thông tin nhanh cho nhà qun tr trong
doanh nghip.
- Nhc đim: Vic ghi chép gia th kho và k toán trùng lp v ch tiêu s
lng. Ngoài ra vic kim tra đi chiu ch yu đc tin hành vào cui tháng, do vy
hn ch chc nng kim tra kp thi ca k toán.
- Phm vi áp dng: áp dng vi các doanh nghip ít chng loi vt t, khi lng
các nghip v nhp - xut - tn (N-X-T) din ra không thng xuyên.

9
Săđ 1.1:ăSăđ k toán chi tit nguyên vt liuătheoăphngăpháp th song
song














Ghi chú:

: Ghi hàng ngày hoc đnh kì
: Ghi cui tháng
: i chiu kim tra

1.3.2.2. Phng pháp s đi chiu luân chuyn
Theo phng pháp này, đ hch toán nghip v nhp - xut - tn kho vt liu, ti
kho vn phi m th kho đ theo dõi v mt s lng đi vi tng loi nguyên vt liu, ti
phòng k toán s m s đi chiu luân chuyn đ theo dõi s bin đng ca nguyên vt
liu v mt giá tr và mt hin vt, c th nh sau:
- Ti kho: Th kho m th kho ghi chép, phn ánh tình hình nhp - xut - tn kho
vt liu v mt s lng và hin vt đi vi tng loi vt liu trên c s chng t nhp,
xut nguyên vt liu ging nh phng pháp ghi th song song.
- Ti phòng k toán: K toán m s đi chiu luân chuyn đ ghi chép tình hình
nhp, xut kho ca tng loi vt liu  tng kho. Hàng ngày, khi nhn đc chng t
nhp, xut nguyên vt liu, k toán tin hành kim tra, hoàn chnh chng t. Sau đó phân
loi chng t theo tng th nguyên vt liu đ có s liu ghi vào s đi chiu luân
chuyn; trc đó k toán phi lp các bng kê nhp, bng kê xut. Cui tháng tng hp s
liu trên bng kê (hoc có th trên phiu nhp, phiu xut) đ ghi vào s đi chiu luân
Th kho
S k toán chi tit
Chng t nhp
Chng t xut
Bng tng hp N-X-T
S tng hp
Thang Long University Library

10
chuyn, đng thi tin hành kim tra, đi chiu s liu gia s đi chiu luân chuyn vi
s (th) kho và s liu k toán tng hp.
Săđ 1.2:ăSăđ k toán chi tit nguyên vt liuătheoăphng pháp s đi

chiu luân chuyn










Ghi chú:
: Ghi hàng ngày hoc đnh kì
: Ghi cui tháng
: i chiu kim tra

- u đim: Khi lng ghi chép ca k toán đc gim bt do ch ghi mt ln vào
cui tháng.
- Nhc đim: Vic ghi s vn trùng lp gia kho và phòng k toán v ch tiêu
hin vt. Vic kim tra đi chiu gia kho và phòng k toán cng ch tin hành vào cui
tháng nên hn ch tác dng kim tra.
- Phm vi áp dng: áp dng thích hp vi các doanh nghip có chng loi vt t ít,
không có điu kin ghi chép, theo dõi tình hình nhp, xut hàng ngày.
1.3.2.3. Phng pháp s s d
Ti kho: Th kho dùng th kho đ ghi tình hình nhp - xut - tn kho ca tng loi
nguyên vt liu theo ch tiêu s lng. Cui tháng, th kho ghi vào s s d s tn kho đư
tính trên th kho vào ct s lng.
S s d do k toán lp theo tng kho và đc m cho c nm. Cui mi tháng s
s d đc chuyn cho th kho đ ghi chép.
- Ti phòng k toán: Nhân viên k toán đnh k xung kho kim tra vic ghi chép

trên th kho ca th kho và trc tip nhn chng t nhp, xut kho. K toán nguyên vt
liu kim tra li chng t và tng hp giá tr theo tng nhóm, loi nguyên vt liu đ ghi
Th kho
Phiu xut
Bng kê nhp
Bng kê xut
S đi chiu luân chuyn
S k toán tng hp
Phiu nhp

11
chép vào ct s tin trên phiu giao nhn chng t, s liu này đc ghi vào bng lu k
xut vt t hàng hoá.
S đ 1.3:ăSăđ k toán chi tit nguyên vt liu theoăphngăphápăs s d




Ghi chú:
: Ghi hàng ngày hoc đnh kì
: Ghi cui tháng
: i chiu kim tra
Cui tháng, cn c vào bng ly k nhp, bng ly k xut đ ghi vào bng kê
nhp - xut - tn theo tng nhóm vt liu, theo ch tiêu giá tr. ng thi khi nhn đc s
s d do th kho chuyn lên k toán cn c vào s tn kho đ ghi vào ct s tin trên s
s d. K toán đi chiu s liu trên s s d và trên bng kê nhp - xut - tn.
- u đim: Phng pháp này tránh đc ghi chép trùng lp gia th kho và phòng
k toán; gim đc khi lng ghi chép k toán do công vic tin hành đu trong tháng.
- Nhc đim: Do k toán ch theo dõi v mt giá tr trên bng kê lu k nhp -
xut - tn kho cho nên mun bit ch tiêu hin vt phi xem s liu trên th kho. Hn na,

vic kim tra đi chiu ghi chép gia th kho và k toán rt khó phát hin sai sót.
- Phm vi áp dng: Thích hp trong các doanh nghip sn xut có chng loi vt t
nhiu, tình hình nhp - xut din ra thng xuyên và vi điu kin doanh nghip s dng

Chng t nhp
Th kho
Chng t xut
Bng tng hp
chng t nhp
S s d
Bng tng hp
chng t xut
Bng kê ly k nhp – xut – tn
Bng tng hp nhp – xut –tn
S k toán tng hp
Thang Long University Library

12
giá hch toán đ hch toán nhp - xut đư xây dng h thng danh đim vt t, trình đ
chuyên môn ca cán b k toán vng vàng.
1.4. K toán tng hp nguyên vt liu
K toán tng hp nguyên vt liu là vic s dng các tài khon k toán phn ánh,
kim tra giám sát các đi tng k toán có ni dung kinh t  dng tng quát. Do k toán
chi tit không th phn ánh mt cách đy đ s hin có và tình hình bin đng ca toàn b
tài sn trong doanh nghip theo ch tiêu giá tr mà ch có k toán tng hp mi đáp ng
đc yêu cu này. Do vy mà phi s dng kt hp c k toán chi tit và k toán tng
hp.
1.4.1. K toán tng hp nguyên vt liuătheoăphngăphápăkêăkhaiăthng xuyên
Phng pháp kê khai thng xuyên là phng pháp k toán phi t chc ghi chép
mt cách thng xuyên liên tc các nghip v kinh t phát sinh trên các tài khon k toán

hàng tn kho. Nh vy, vic xác đnh tr giá vn thc t nguyên vt liu xut kho đc
tính cn c trc tip vào các chng t xut kho đư tp hp, phân loi theo các đi tng
s dng đ ghi vào tài khon và s k toán. Tr giá vn thc t hàng tn kho có th đc
xác đnh vào bt c thi đim vào trong k k toán.
1.4.1.1. Tài khon s dng
K toán tng hp nguyên vt liu s dng các tài khon sau:
- TK 152 “Nguyên liu, vt liu ”
Tài khon này dùng đ phn ánh tr giá hin có và tình hình bin đng ca các loi
nguyên liu, vt liu theo giá thc t, có th m chi tit theo tng loi, nhóm, th… tu
theo yêu cu qun lỦ và phng tin tính toán.
TK 152 có kt cu nh sau:

TK 152
- Kt chuyn giá thc t nguyên vt liu
tn kho cui k (Kim kê đnh kì)
- Giá thc t nguyên vt liu nhp trong
k (mua ngoài, t sn xut, nhn góp vn,
phát hin tha, đánh giá tng…).
- Kt chuyn giá thc t nguyên vt liu tn
đu k (Kim kê đnh kì)
- Nguyên vt liu xut trong k theo giá
thc t (xut dùng, xut bán, xut góp vn,
thiu ht…)
S d: Giá thc t ca nguyên vt liu tn
kho (đu k và cui k)



13
- TK 151 “Hàng mua đang đi đng”

Tài khon này dùng đ theo dõi các loi nguyên vt liu mà doanh nghip đư mua
hay chp nhn mua, đư thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng cui tháng cha v
nhp kho (k c s đang gi kho ngi bán).
Kt cu ca TK 151 nh sau:
TK 151
- Kt chuyn giá thc t nguyên vt liu
đang đi đng cui k (kim kê đnh kì)
- Giá tr nguyên vt liu đang đi đng
tng trong k
- Kt chuyn giá thc t nguyên vt liu
đang đi đng đu k (kim kê đnh kì)
- Giá tr nguyên vt liu đang đi đng khi
nhp kho hay chuyn giao cho b phn s
dng hoc giao cho khách hàng.
S d: Giá tr nguyên vt liu đang đi
đng (đu k và cui k)



Thang Long University Library

14
1.4.1.2. Phng pháp k toán
Săđ 1.4: K toán tng hp nguyên vt liu theo phngăphápăkêăkhaiă
thng xuyên

TK 111, 112, 331, 141 TK 621
NVL mua ngoài nhp kho NVL xut dùng sn xut
TK 133 TK 627, 641, 642, 241
NVL xut dùng cho SXC,

TK 154 bán hàng, qun lí, cho XDCB
NVL nhp kho do gia công TK 111, 112, 331
TK 411 CKTM, gim giá, tr li hàng
Nhn vn góp liên doanh bng NVL TK 133

TK 222 TK 154
Nhn li vn góp liên doanh bng NVL Xut NVL thuê ngoài gia công

TK 3381, 632 TK 222
NVL tha khi kim kê NVL mang đi góp vn liên doanh
TK 811, 711
TK 412 Chênh lch gim Chênh lch tng
Chênh lch đánh giá tng NVL TK 632
Xut NVL bán
TK 621, 627 TK 1381, 632
Gim chi phí NVL khi sn xut NVL thiu khi kim kê
TK 711 TK 412

TK 152
NVL đc biu tng, tài tr
Chênh lch đánh giá gim NVL