B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO
HIU QU S DNG VN LU NG
CA CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 2
TNH IN BIÊN
SINH VIÊN THC HIN : NGÔ C DUY
MÃ SINH VIÊN : A16674
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ NI – 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
tài:
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO
HIU QU S DNG VN LU NG
CA CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 2
TNH IN BIÊN
Giáo viên hng dn : Th.s V L Hng
Sinh viên thc hin : Ngô c Duy
Mã sinh viên : A16674
Chuyên ngành : Tài chính
HÀ NI – 2014
Thang Long University Library
LI CM N
Qua 2 tháng thc tp công ty, em xin chân thành cm n các anh ch và
cô chú đã nhit tình giúp đ em tìm hiu v công ty cng nh giúp em trau di
thêm nhiu kin thc v qun lý vn ca doanh nghip trong giai đon hin nay
Em xin chân thành cm n cô giáo Th.s V L Hng cùng các thy cô giáo
ging dy ti i hc Thng Long đã trang b, hng dn, h tr tn tình cho em
trong thi gian hoàn thành khóa lun này.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 15 tháng 12 nm 2013
Sinh viên thc hin
Ngô c Duy
MC LC
LÝ LUN C BN V VN LU NG VÀ HIU QU S
CHNG 1.
DNG VN LU NG CA DOANH NGHIP 1
1.1. Vn lu đng ca doanh nghip 1
1.1.1. Khái nim và đc đim vn lu đng trong doanh nghip 1
1.1.2. Phân loi vn lu đng 2
1.1.3. Vai trò ca vn lu đng 4
1.1.4. Kt cu vn lu đng 5
1.1.5. Xác đnh nhu cu VL 6
1.2. Ni dung qun lý vn lu đng ca doanh nghip 7
1.2.1. Chính sách qun lý VL 7
1.2.2. Qun lý vn bng tin 8
1.2.3. Qun lý các khon phi thu khách hàng 10
1.2.4. Qun lý hàng lu kho 11
1.3. Hiu qu s dng vn lu đng ca doanh nghip 12
1.3.1. Khái nim hiu qu s dng vn lu đng trong doanh nghip 12
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá tng hp 13
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng ca doanh
nghip 14
1.3.4. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng ca tng b phn cu thành
VL 15
1.4. Nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn lu đng ca doanh
nghip 17
1.4.1. Nhân t khách quan 17
1.4.2. Nhân t ch quan 18
1.5. Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn lu đng 19
1.5.1. Xác đnh đúng nhu cu vn lu đng ca doanh nghip 19
1.5.2. Tng tc đ luân chuyn vn lu đng 20
1.5.3. Xây dng chính sách tín dng hp lý 20
1.5.4. C cu vn lu đng hp lý 21
1.5.5. Tng cng bi dng, nâng cao nghip v cho đi ng qun lý 21
Thang Long University Library
THC TRNG HIU QU S DNG VN LU NG
CHNG 2.
CA CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 2 TNH IN BIÊN 23
2.1. Tng quan v Công ty c phn xây dng s 2 tnh in Biên 23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca công ty 23
2.1.2. C cu t chc ca công ty 24
2.1.3. c đim t chc hot đng sn xut kinh doanh công ty 24
2.2. Thc trng hot đng sn xut kinh doanh chung ca công ty 28
2.3. Thc trng v hiu qu s dng vn lu đng ca công ty 38
2.3.1. Phân tích c cu và bin đng vn lu đng ca công ty 38
2.3.2. Phân tích chính sách qun lý vn lu đng ca Công ty C phn xây
dng s 2 tnh in Biên 41
2.3.3. Phân tích ni dung qun lý vn lu đng ca Công ty C phn xây
dng s 2 tnh in Biên 42
2.4. Phân tích mt s ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 44
2.4.1. Các ch tiêu tng hp 44
2.4.2. Các ch tiêu đánh giá kh nng hot đng ca b phn vn lu đng47
2.5. ánh giá hiu qu s dng vn lu đng ca công ty 51
2.5.1. Nhng kt qu đt đc 52
2.5.2. Hn ch và nguyên nhân 52
MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG
CHNG 3.
VN LU NG CA CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 2 TNH
IN BIÊN 54
3.1. nh hng phát trin và quan đim nâng cao hiu qu s dng vn
lu đng ca công ty 54
3.1.1. nh hng ca công ty 54
3.2. Gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn lu đng ca công ty .
56
3.2.1. Áp dng các bin pháp qun lý TSL khoa hc 56
3.2.2. Nâng cao tc đ luân chuyn vn lu đng thông qua tip cn các
công ngh mi trong sn xut 56
3.2.3. Nâng cao nng lc qun lý tài chính thông qua công tác bi dng cán
b 57
3.2.4. Nâng cao cht lng công tác phân tích tài chính 58
3.2.5. Qun lý và s dng các khon mc ca vn lu đng hu hiu hn . 59
3.2.6. Qun lý chi phí phát sinh và thit hi trong sn xut 62
3.2.7. Mt s gii pháp khác 63
TÀI LIU THAM KHO 64
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
TCDN Tài chính doanh nghip
SXKD Sn xut kinh doanh
DN Doanh nghip
VKD Vn kinh doanh
VCSH Vn ch s hu
LNST Li nhun sau thu
TS Tài sn
DTT Doanh thu thun
HSSD Hiu sut s dng
BCKQKD Báo cáo kt qu kinh doanh
GVHB Giá vn hàng bán
NPT N phi tr
NVDH Ngun vn dài hn
NVNH Ngun vn ngn hn
TSNH Tài sn ngn hn
TSDH Tài sn dài hn
TSC Tài sn c đnh
NNH N ngn hn
TSL Tài sn lu đng
HTK Hàng tn kho
VL Vn lu đng
VC Vn c đnh
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1. Ch tiêu phn ánh kh nng thanh toán ca vn bng tin 34
Bng 2.2. Bng phân tích ch tiêu đánh giá kh nng sinh li 36
Bng 2.3. Ch s ROA và ROE theo mô hình Dupont 37
Bng 2.4. C cu và bin đng ca vn lu đng 38
Bng 2.5. Các khon phi thu ca công ty giai đon 2010-2012 42
Bng 2.6. Các ch tiêu tng hp đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 44
Bng 2.7. Ch tiêu mc tit kim vn lu đng 47
Bng 2.8. Các ch tiêu phân tích hot đng ca b phn vn lu đng 48
Biu đ 2.1. Quy mô tài sn ca Công ty c phn xây dng s 2 tnh in
Biên giai đon 2010-2012 29
Biu đ 2.2. Quy mô vn ca Công ty c phn xây dng s 2 tnh in
Biên giai đon 2010-2012 31
Biu đ 2.3. Ch tiêu h s lu kho và thi gian luân chuyn trung bình 49
Biu đ 2.4. Ch tiêu s vòng quay các khon phi thu và thi gian thu n
trung bình 50
Biu đ 2.5. Ch tiêu s vòng quay các khon phi tr và thi gian tr n
trung bình 51
Hình 1.1. Mô hình mc d tr tin mt ti u 10
Hình 1.2. Mô hình EOQ trong qun lý hàng lu kho 12
Thang Long University Library
LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài nghiên cu
Nhiu nhà phân tích tài chính đã ví vn lu đng ca doanh nghip nh dòng
máu tun hoàn trong c th con ngi. Vn lu đng đc ví nh vy có l bi s
tng đng v tính tun hoàn và s cn thit ca vn lu đng đi vi “c th”
doanh nghip. Trong nn kinh t th trng, mt doanh nghiêp mun hot đng
thì không th không có vn. Vn ca doanh nghip nói chung và vn lu đng nói
riêng có mt trong mi khâu hot đng ca doanh nghip t: d tr, sn xut đn
lu thông. Vn lu đng giúp cho doanh nghip tn ti và hot đng đc trn
tru.
Tuy nhiên, do s vn đng phc tp và trình đ qun lý còn hn ch nhiu
doanh nghip Vit Nam, vn lu đng cha đc qun lý, s dng có hiu qu
dn đn hiu qu hot đng sn xut kinh doanh không cao. Trong quá trình thc
tp ti Công ty c phn xây dng s 2 tnh in Biên, em nhn thy đây là mt
vn đ thc s ni cm và rt cn thit Công ty, ni có t trng vn lu đng
ln vi nhiu hot đng sn xut quy mô ln, phc tp, vn đ nâng cao hiu qu
s dng vn lu đng đang là mt ch đ mà Công ty rt quan tâm.
Nhn thc đc tm quan trng to ln ca vic phân tích, đánh giá và nâng
cao hiu qu s dng vn lu đng trong doanh nghip hin nay, bng vn kin
thc đc tích ly trong thi gian hc tp và nghiên cu ti trng kt hp vi
nhng hiu bit thc t trong thi gian thc tp ti Công ty C phn xây dng s
2 tnh in Biên, em la chn nghiên cu đ tài: “Mt s gii pháp nhm nâng
cao hiu qu s dng vn lu đng ti Công ty C phn Xây dng S 2 tnh
in Biên”.
2. Mc đích nghiên cu đ tài
Mc đích nghiên cu ca đ tài là thông qua nhn thc lý lun, đi chiu vi
thc trng hiu qu s dng vn lu đng hin nay ca công ty c phn xây dng
s 2 tnh in Biên còn có nhng hn ch đ t đó đ xut các gii pháp nâng cao
hn na hiu qu s dng vn lu đng cho thi gian ti.
đt đc mc đích nghiên cu, các nhim v nghiên cu s thc hin là:
Nhng lý lun v vn lu đng và hiu qu s dng vn lu đng ca doanh
nghip
ánh giá thc trng hiu qu s dng vn lu đng ca Công ty C phn
Xây dng s 2 tnh in Biên giai đon 2010 – 2012 vi nhng nguyên nhân
ca thc trng đó.
xut các gii pháp và s dng hiu qu vn lu đng ca Công ty C
phn Xây dng s 2 tnh in Biên trong thi gian ti.
3. i tng và phm vi nghiên cu ca đ tài
i tng nghiên cu: Hiu qu s dng vn lu đng trong các doanh
nghip, đc bit là doanh nghip xây dng.
Phm vi nghiên cu: Hiu qu s dng vn lu đng ti Công ty C phn
Xây dng s 2 tnh in Biên trong giai đon 2010 - 2012
4. Phng pháp nghiên cu
Quá trình nghiên cu đ tài kt hp s dng đng b các phng pháp thông
kê, phân tích, tng hp, so sánh
5. Kt cu ca đ tài
Ni dung khóa lun gm 3 chng:
Chng 1: Nhng lý lun c bn v vn lu đng và hiu qu s dng
vn lu đng ca doanh nghip
Chng 2: Thc trng hiu qu s dng vn lu đng ca Công ty C
phn Xây dng S 2 tnh in Biên
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn lu
đng ca Công ty C phn Xây dng s 2 tnh in Biên
Em xin chân thành cám n s giúp đ tn tình ca cô giáo, Thc s V L
Hng đã hng dn và ch bo cho em trong sut quá trình thc hin khóa lun.
Em cng xin bày t s tri ân ti các cô chú, các anh các ch trong phòng tài chính
k toán và toàn th ban lãnh đo Công ty C phn xây dng s 2 tnh in Biên
đã to điu kin thun li và giúp đ em hoàn thành khóa lun này.
Thang Long University Library
1
LÝ LUN C BN V VN LU NG VÀ HIU QU S
CHNG 1.
DNG VN LU NG CA DOANH NGHIP
1.1. Vn lu đng ca doanh nghip
1.1.1. Khái nim và đc đim vn lu đng trong doanh nghip
Khái nim
tin hành bt k mt quá trình sn xut kinh doanh nào cng cn phi có
vn. Vn là điu kin tiên quyt, có ý ngha quyt đnh ti các bc tip theo ca
quá trình kinh doanh. Doanh nghip s dùng vn này đ mua sm các yu t ca
quá trình sn xut kinh doanh nh sc lao đng, đi tng lao đng và t liu lao
đng.
Vn lu đng là mt b phn ca vn sn xut, là biu hin bng tin ca
toàn b giá tr tài sn lu đng và vn lu thông đ đm bo quá trình hot đng
sn xut kinh doanh ca doanh nghip đc thc hin thng xuyên liên tc.
(Ngun: Vn c đnh và vn lu đng - Giáo trình TCDN, Hc vin tài chính, HN
-
c đim
Vn lu đng là biu hin bng tin đ hình thành tài sn lu đng trong qua
trình lu thông sn xut ca doanh nghip. Tài sn lu đng sn xut bao gm
khâu d tr sn xut nh: nguyên nhiên, vt liu, công c, dng c… Tài sn lu
đng khâu thit b nh sn phm đang ch to, bán thành phm. Các tài sn lu
đng khâu lu thông bao gm các sn phm, thành phm ch tiêu th, các loi
vn bng tin, các khon vn trong thanh toán, các khon chi phí ch kt chuyn,
chi phí tr trc… Trong quá trình sn xut kinh doanh, các tài sn lu đng sn
xut và tài sn lu đng lu thông luôn vn đng thay th và đi ch cho nhau
đm bo quá trình hot đng sn xut kinh doanh đc tin hành liên tc và thun
li.
Trong quá trình vn đng, vn lu đng luân chuyn toàn b giá tr ngay
trong mt ln, qua mi giai đon ca chu k kinh doanh, vn lu đng li thay đi
hình thái biu hin, t hình thái vn tin t ban đu chuyn sang hình thái vn vt
t hàng hoá d tr. Qua giai đon sn xut, vt t đc đa vào ch to thành các
bán thành phm và thành phm, sau khi sn phm đc tiêu th, vn lu đng li
tr v hình thái tin t nh đim xut phát ban đu ca nó. sau mi chu k tái sn
xut, vn lu đng mi hoàn thành mt vòng chu chuyn.
2
Trong các doanh nghip, quá trình sn xut kinh doanh luôn đc din ra
mt cách thng xuyên, liên tc cho nên có th thy trong cùng mt lúc, vn lu
đng ca doanh nghip đc phân b trên khp các giai đon luân chuyn và tn
ti di nhiu hình thc khác nhau. mun cho quá trình sn xut đc liên tc,
doanh nghip phi có đ vn lu đng đu t vào các hình thái khác nhau đó đm
bo cho vic chuyn hoá hình thái ca vn trong quá trình luân chuyn đc
thun li.
1.1.2. Phân loi vn lu đng
Da theo các tiêu thc khác nhau có th phân chia vn lu đng thành các
loi khác nhau. Thông thng có mt s cách phân loi ch yu sau.
Da theo hình thái biu hin và kh nng hoán t ca vn
Vn vt t hàng hoá
Vn bng tin: tin mt, tin gi ngân hàng,
Da theo vai trò ca vn lu đng đi vi quá trình sn xut kinh doanh.
Vn lu đng nm trong khâu d tr: Vn nguyên vt liu chính; vn vt
liu ph; vn nhiên liu; vn ph tùng thay th; vn vt liu đóng gói; vn
công c, dng c.
Loi vn này cn thit đ đm bo sn xut ca doanh nghip đc tin hành
liên tc.
Vn lu đng nm trong khâu sn xut: Vn sn phm hàng nhp kho;
Vn bán thành phm t ch; Vn chi phí tr trc
Loi vn này đc dùng cho quá trình sn xut kinh doanh, đm bo cho quá
trình hot đng kinh doanh ca các b phn đc liên tc, hp lý.
Vn lu đng nm trong khâu lu thông: vn sn phm, hàng hóa; vn
tin t; các khon đu t ngn hn; các khon vn trong thanh toán.
Loi vn này dùng đ d tr sn phm, bo đm cho tiêu th thng xuyên,
đu đn theo nhu cu ca khách hàng. (Ngun: Vn c đnh và vn lu đng -
Giáo trình TCDN, Hc vin tài chính, HN -
Vic phân loi vn lu đng theo hình thc này giúp cho vic xem xét đánh
giá tình hình phân b ca vn lu đng trong tng khâu ca quá trình chu chuyn
vn lu đng. Thông qua đó, nhà qun lý s có nhng bin pháp thích hp nhm
to ra mt kt cu vn lu đng hp lý, tng tc đ luân chuyn vn lu đng,
nâng cao hiu qu s dng vn lu đng
Thang Long University Library
3
Ngun hình thành vn lu đng
Vay ngn hn: vay ngn hn ngân hàng; phát hành thng phiu, c
phiu
Vn ch s hu
tin hành hot đng sn xut kinh doanh, bên cnh VC thì doanh nghip
cn phi có mt lng VL thng xuyên cn thit. VL đc hình thành t
nhiu ngun khác nhau, sau đây là mt s ngun ch yu:
Cn c theo thi gian huy đng và s dng vn.
Các ngun VL doanh nghip đc quyn s dng trong khong thi gian
có đ dài ngn khác nhau và chúng ta có th chia chúng thành ngun VL thng
xuyên và ngun VL tm thi.
Ngun VL thng xuyên: Là ngun vn có tính cht n đnh nhm hình
nên TSC thng xuyên cn thit. TSL thng xuyên cn thit này bao
gm các khon d tr v nguyên vt liu, sn phm d dang, thành phm.
Ngun VL thng xuyên càng ln doanh nghip càng ch đng trong t
chc, đm bo vn cho doanh nghip. Ngun VL thng xuyên ti mt
thi đim đc xác đnh nh sau:
Ngun VL
thng xuyên
=
Tng ngun vn
thng xuyên
-
Tng giá tr còn li
ca TSC
Trong đó:
Ngun vn
thng xuyên
=
Ngun vn ch s
hu
+ N dài hn
Ngun VL thng xuyên ca doanh nghip là mt ngun vn n đinh và
vng chc. Ngun vn này cho phép doanh nghip luôn ch đng đc VL,
cung cp kp thi đy đ nhu cu VL thng xuyên, cn thit cho nhu cu sn
xut kinh doanh ca doanh nghip.
Trong mi doanh nghip, tng ng vi quy mô sn xut kinh doanh và quy
trình công ngh thích hp đòi hi phi có mt lng VL thng xuyên, cn thit
mc nht đnh. Nh vy, mi doanh nghip sau khi xác đnh nhu cu VL th-
ng xuyên cn thit thì vn đ quan trng đt ra là cn huy đng và to lp ngun
vn này đ hot đng sxkd đc din ra thun li và đt hiu qu cao.
4
Ngun VL tm thi: Là ngun vn có tính cht ngn hn (di mt nm),
ch yu đ đáp ng nhu cu có tính cht tm thi v VL phát sinh trong quá
trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Ngun vn này bao gm: Các khon
vay ngn hn, vay ngn hn, các khon phi tr cho ngi bán, các khon phi tr,
phi np cho NSNN, các khon phi tr khác.
Trong quá trình hot đng sn xut kinh doanh, nhu cu VL cho tng
tháng, tng quý có th ln hn kh nng cung ng ca ngun VL thng xuyên.
Do đó doanh nghip cn phi huy đng vn và s dng ngun vn tm thi đ đáp
ng nhu cu VL phát sinh có tính cht bt thng trong quá trình hot đng sn
xut kinh doanh.
Ngun vn tm thi ph thuc vào nhng nhu cu có tính cht tm thi phát
sinh do nhiu nguyên nhân khác nhau nh: cn thêm vt t d tr, cn vn đ đy
mnh quá trình tiêu th hàng hoá b đng cha tiêu th đc
T nhng phân tích trên có th thy: Ngun VL ca doanh nghip đc
hình thành t ngun vn bên trong và ngun vn bên ngoài doanh nghip.Vn đó
có th đc s dng cho nhu cu VL dài ngày hoc ngn ngày. Doanh nghip
da vào kh nng cung ng, sn xut khác nhau ca các ngun vn đ t đó có k
hoch huy đng và s dng vn hp lý.
1.1.3. Vai trò ca vn lu đng
Trong nn kinh t th trng, DN mun hot đng kinh doanh thì cn phi có
vn. Vn lu đng là mt thành phn quan trng cu to nên vn ca doanh
nghip, nó xut hin và đóng vai trò quan trng trong tt c các khâu ca quá
trình sn xut kinh doanh. Vn lu đng đm bo cho s thng xuyên, liên tc
ca quá trình sn xut kinh doanh t khâu mua sm vt t đn tin hành sn xut,
tiêu th sn phm. ây cng chính là vn luân chuyn giúp cho DN s dng tt
máy móc thit b và lao đng đ tin hành sn xut kinh doanh nhm thu li
nhun.
Trong khâu d tr và sn xut, vn lu đng đm bo cho sn xut ca
doanh nghip đc tin hành liên tc, đm bo quy trình công ngh, công đon
sn xut, Trong lu thông, vn lu đng đm bo d tr thành phm đáp ng nhu
cu tiêu th đc liên tc, nhp nhàng đáp ng đc nhu cu ca khách hàng. Vn
lu đng vi đc đim v kh nng chu chuyn ca mình có th giúp DN thay đi
chin lc sn xut kinh doanh mt cách d dàng, đáp ng kp thi nhu cu th
trng cng nh các nhu cu tài chính trong các quan h kinh t đi ngoi cho
DN.
Thang Long University Library
5
Thi gian luân chuyn vn lu đng ngn, s vòng luân chuyn vn lu
đng ln khin cho công vic qun lý và s dng vn lu đng luôn luôn din ra
thng xuyên, hàng ngày. Vn lu đng luân chuyn mt ln vào vào giá tr ca
sn phm và là mt trong s nhân t chính to nên giá thành sn phm. Do vy,
qun lý tt vn lu đng s giúp DN gim chi phí, tng sc cnh tranh, to ra li
nhun cao cho DN.
Quy mô ca VL nh hng trc tip ti quy mô sn xut kinh doanh ca
DN, đc bit là đi vi các DN thng mi, nó làm tng kh nng cho DN nh c
ch d tr, kh nng tài chính trong các quan h đi ngoi, tn dng đc các c
hi trong kinh doanh và kh nng cp tín dng cho khách hàng. ó là mt trong
s các công c đc bit hiu qu trong c ch cnh tranh hin nay.
T nhng vai trò trên, ta có th thy VL là mt yu t quan trng to nên
s cnh tranh ca DN trong nn kinh t th trng. VL giúp DN đng vng trên
th trng, làm tng doanh thu, to li nhun cho DN.
1.1.4. Kt cu vn lu đng
Vn bng tin: gm tin gi ngân hàng, tin mt ti qu, tin đang chuyn.
các nc phát trin th trng chng khoán thì chng khoán ngn hn cng
đc xp vào khon mc này. Vn bng tin đc s dng đ tr lng cho công
nhân, mua sm nguyên vt liu, mua tài sn c đnh, tr tin thu, tr n…
Tin mt trong các doanh nghip thng không có kh nng sinh li cao.
Tuy nhiên, trong hot đng kinh doanh ca doanh nghip vic gi tin mt là cn
thit. Khi doanh nghip gi đ lng tin mt cn thit thì doanh nghip không b
lãng phí vn tin mt, va có đc li th trong kinh doanh
Các khon phi thu: Cnh tranh là c ch ca nn kinh t th trng. Các
doanh nghip mun đng vng trong c ch cnh tranh cn phi n lc vn dng
các chin lc cnh tranh đa dng, t cnh tranh giá đn cnh tranh phi giá c nh
hình thc qung cáo, các dch v trc, trong và sau khâu bán hàng. Mua bán chu
cng là hình thc cnh tranh khá ph bin và có ý ngha quan trng vi các doanh
nghip.
Hàng tn kho: Trong quá trình sn xut, vic tiêu hao đi tng lao đng
din ra thng xuyên liên tc, nhng vic cung ng nguyên vt liu thì đòi hi
phi cách quãng, mi ln ch mua vào mt lng nht đnh. Do đó, doanh nghip
phi thng xuyên có mt lng ln nguyên vt liu, nhiên liu… nm trong quá
trình d tr, hình thành nên khon mc vn d tr. Vn d tr là biu hin bng
tin ca nguyên vt liu chính, nguyên vt liu ph, nhiên liu, bán thành phm,
6
bao bì, vt liu bao bì… Loi vn này thng xuyên chim t trng tng đi
trong vn lu đng.
Trong các doanh nghip khác nhau thì kt cu vn lu đng cng không
ging nhau. Vic phân tích kt cu vn lu đng ca doanh nghip theo các tiêu
thc phân loi khác nhau s giúp doanh nghip hiu rõ hn nhng đc đim riêng
v s vn lu đng mà mình đang qun lý và s dng. T đó xác đnh đúng các
trng đim và bin pháp qun lý vn lu đng có hiu qu hn phù hp vi điu
kin c th ca doanh nghip.
1.1.5. Xác đnh nhu cu VL
Nhu cu vn lu đng
Nhu cu vn lu đng ca doanh nghip th hin s vn tin t cn thit
doanh nghip phi trc tip ng ra đ hình thành mt lng d tr hàng tn kho
và khon cho khách hàng n sau khi đã s dng khon tín dng ca nhà cung cp.
Phng pháp xác đnh nhu cu vn lu đng
Phng pháp trc tip.
Cn c vào các yêu t nh hng trc tip đn lng vn lu đng doanh
nghip phi ng ra đ xác đnh nhu cu vn lu đng thng xuyên. Ni dung c
th ca phng pháp này là: Xác đnh nhu cu vn đ d tr hàng tn kho cn
thit cho hot đng kinh doanh ca doanh nghip; Xác đnh chính sách tiêu th
sn phm và khon tín dng cung cp cho khách hàng; Xác đnh các khon n
phi tr cho nhà cung cp; Tng hp xác đnh nhu cu vn lu đng ca doanh
nghip.
Phng pháp này giúp xác đnh nhu cu vn lu đng khá chính xác và sát
vi thc t nhng nó hn ch do vic tính toán tng đi phc tp, khi lng
tính toán nhiu, mt thi gian nên ít đc áp dng.
Phng pháp gián tip.
Trng hp 1: Da vào kinh nghim thc t ca các doanh nghip cùng
loi trong ngành, c th là da vào h s vn lu đng tính theo doanh thu
đc rút ra t thc t hot đng ca các doanh nghip cùng loi trong
ngành. Trên c s xem xét quy mô kinh doanh d kin theo doanh thu ca
doanh nghip mình đ rút ra nhu cu vn lu đng cn thit.
Trng hp 2: Da vào tình hình thc t s dng vn lu đng thi k
va qua ca doanh nghip đ xác đnh nhu cu vn lu đng cho các thi
k tip theo. Ni dung ch yu ca phng pháp này là da vào mi quan
Thang Long University Library
7
h gia các yu t hp thành vn lu đng vi doanh thu thun ca k
va qua đ xác đnh t l chun nhu cu vn lu đng tính theo doanh thu,
t đó xác đnh nhu cu vn lu đng cho doanh nghip mình.
1.2. Ni dung qun lý vn lu đng ca doanh nghip
1.2.1. Chính sách qun lý VL
Có th nói rng mc tiêu lâu dài ca mi doanh nghip là ti đa hóa li
nhun. Vic qun lý s dng tt vn lu đng s góp phn giúp cho doanh nghip
thc hin đc các mc tiêu đã đ ra. Bi vì qun lý s dng vn lu đng không
nhng đm bo s dng vn lu đng hp lý, tit kim mà còn có ý ngha đi vi
vic tiêu th sn phm và thu tin bán hàng, trên c s đó s tng doanh thu và li
nhun ca doanh nghip.
Mo him Thn trng Dung hòa
Chính sách mo him
Vi s kt hp gia chính sách qun lý TSC mo him và NVNH mo
him, doanh nghip s dng mt phn vn ngn hn đ tài tr cho tài sn c đnh.
u đim ca chính sách này là chi phí huy đng vn thp hn, tuy nhiên s n
đnh ca ngun không cao do ngun ngn hn đc s dng nhiu, kh nng
thanh toán ngn hn cng không đc đm bo. Tóm li, chính sách này đem li
thu nhp cao và ri ro cao.
Chính sách tài tr thn trng
Là s kt hp gia chính sách qun lý TSL thn trng và NVDH thn
trng. DN đã s dng mt phn ngun vn dài hn đ tài tr cho tài sn lu đng.
Chính sách này mang li khá nhiu u đim nh kh nng thanh toán đc đm
bo, tính n đnh ca ngun cao và hn ch các ri ro trong kinh doanh. Tuy
nhiên, DN li mt chi phí huy đng vn cao hn do lãi sut dài hn thng cao
TSL
NVNH
TSC
NVDH
TSL
TSC
NVNH
NVDH
TSL
TSC
NVNH
NVDH
8
hn lãi sut ngn hn. Tóm li, chính sách này, DN có mc thu nhp thp và ri
ro thp.
Chính sách tài tr dung hòa
Vi hai kiu chính sách trên, DN ch có th đt đc thu nhp cao vi mc
ri ro cao (chính sách cp tin) hoc mc ri ro thp nhng thu nhp li thp
(chính sách thn trng). dung hòa gia hai phng án, DN có th la chn
chính sách dung hòa: kt hp qun lí tài sn thn trng vi n cp tin hoc kt
hp qun lí tài sn cp tin vi n thn trng. Chính sách này da trên c s
nguyên tc tng thích: TSL đc tài tr hoàn toàn bng ngun ngn hn và
TSC đc tài tr bng ngun dài hn. Tuy nhiên, trên thc t, đ đt đc trng
thái tng thích không h đn gin do vp phi nhng vn đ nh s tng thích
kì hn, lung tin hay khong thi gian, do vy chính sách này ch c gng tin
ti trng thái tng thích, duy hòa ri ro và to ra mc thu nhp trung bình.
Trên đây là các mô hình c bn v chính sách qun lí vn lu đng trong
doanh nghip. Mi DN có th la chn mt chính sách vn lu đng riêng và vic
qun lí vn lu đng ti mi DN s mang nhng đc đim rt khác nhau. Tuy
nhiên, v c bn, ni dung chính ca qun lí vn lu đng vn qun lí các b phn
cu thành nên vn lu đng
1.2.2. Qun lý vn bng tin
Tin mt ti qu là mt b phn quan trng cu thành vn bng tin ca
doanh nghip. Trong quá trình sn xut kinh doanh, các doanh nghip luôn có nhu
cu d tr tin mt quy mô nht đnh. Vn tin mt đòi hi các doanh nghip
phi qun lý mt cách cht ch hn các loi tài sn khác vì nó rt d b tham ô, li
dng, mt mát.
m bo d tr tin mt trong các doanh nghip thông thng là đ thc
hin nhim v thanh toán, dùng đ đáp ng yêu cu giao dch hàng ngày nh mua
sm hàng hóa, vt liu, thanh toán các khon chi phí cn thit ca doanh nghip.
Mt khác, còn xut phát t nhu cu d phòng đ ng phó vi nhng nhu cu vn
bt thng cha d đoán đc và đng lc “đu c” trong vic d tr tin mt đ
sn sàng s dng khi xut hin c hi kinh doanh tt. Vic duy trì mt mc d tr
đ ln còn to điu kin cho doanh nghip c hi thu đc chit khu khi mua
hàng, làm tng h s kh nng thanh toán.
Ni dung c bn ca qun lý vn tin mt là: xác đnh mc tn qu ti
thiu giúp doanh nghip tránh ri ro khi không thanh toán ngay, mt kh nng
mua chu ca nhà cung cp.
Thang Long University Library
9
Ngi ta thng xác đnh mc tn qu ti thiu bng cách ly mc xut
qu trung bình hàng ngày nhân vi s lng ngày d tr tn qu.
Mô hình EOQ trong qun lý tin mt: EOQ là mt mô hình qun lý d tr rt
hiu qu. EOQ trong qun lý tin mt giúp doanh nghip xác đnh đc lng tin
mt d tr ti u đ đáp ng nhu cu ca doanh nghip. T đó có th gim đc
ti đa các chi phí liên quan ti vic d tr tin trong doanh nghip [3, Tr.232,
Giáo trình Phân tích hot đng kinh doanh, nm 2010, PGS.TS Nguyn Nng
Phúc]
Gi đnh ca mô hình:
Nhu cu v tin mt ca Doanh nghip là n đnh
Không có d tr tin mt cho mc đích an toàn
Doanh nghip ch có hai phng thc d tr tin: Tin mt, chng khoán
kh thi
Không có ri ro trong đu t chng khoán
Mt s các ch tiêu ca mô hình:
Chi phí giao dich:
TrC =
T
C
x F
Chi phí c hi:
OC =
C
2
x K
Trong đó:
C/2 là mc d tr tin mt trung bình
K là lãi sut chng khoán theo nm
T là tng nhu cu tin trong mt nm
C là quy mô mt ln bán chng khoán
F chi phí c đnh cho mt ln bán chng khoán
Tng chi phí
TC =
T
C
xF +
C
xK
Mc d tr tin ti u C*
10
=
2 × ×
Hình 1.1. Mô hình mc d tr tin mt ti u
1.2.3. Qun lý các khon phi thu khách hàng
cnh tranh và tn ti đc trên th trng, các doanh nghip có th s
dng chin lc v cht lng sn phm, v qung cáo, v giá c, v dch v giao
hàng và các dch v sau khi mua bán nh vn chuyn, lp đt… Tuy nhiên, trong
nn kinh t th trng, không th thiu hot đng mua bán chu. Doanh nghip có
th s dng các khon phi tr cha đn k hn thanh toán nh mt ngun vn b
sung đ tài tr cho các nhu cu vn lu đng ngn hn và đng nhiên doanh
nghip cng b các doanh nghip khác chim dng vn. Vic bán chu s giúp
doanh nghip d dàng tiêu th đc sn phm đng thi góp phn xây dng mi
quan h làm n tt đp vi khách hàng. Tuy nhiên, nu t trng các khon phi
thu là quá ln trong tng s vn lu đng thì nó s gây ra nhng khó khn cho
doanh nghip và làm gim hiu qu s dng vn lu đng ca doanh nghip.
Qun lý các khon phi thu tt ngha là hn ch ti thiu lng vn lu
đng b chim dng s làm gim s ngày ca chu k thu tin bình quân, thúc đy
vòng tun hoàn ca vn lu đng. ng thi s làm gim các chi phí qun lý n
phi thu, chi phí thu hi n, chi phí ri ro…
giúp doanh nghip nhanh chóng thu hi n, hn ch đc ri ro và
nhng chi phí không cn thit phát sinh làm gim hiu qu s dng vn lu đng,
doanh nghip cn quan tâm ti mt s bin pháp nh:
Chi phí gi tin mt
D tr tin mt
TC
C*
Phí c hi
Thang Long University Library
11
- Phi m s theo dõi chi tit các khon n phi thu trong và ngoài doanh
nghip và thng xuyên đôn đc đ thu hi n đúng hn.
- Có bin pháp phòng nga ri ro không đc thanh toán (la chn khách
hàng, gii hn giá tr tín dng, yêu cu đt cc…)
- Tin hành xác đnh và trích lp d phòng phi thu khó đòi vào chi phí sn
xut kinh doanh.
- Có s rng buc cht ch trong hp đng bán hàng, nu vt quá thi hn
thanh toán theo hp đng s b pht hoc đc thu lãi sut nh lãi sut quá
hn ca ngân hàng.
1.2.4. Qun lý hàng lu kho
- i vi doanh nghip hot đng sn xut kinh doanh thì d tr là yu t
quan trng quyt đnh vic doanh nghip có sn xut đc n đnh hay
không. Vic qun lý tn kho d tr đc bit quan trng trong vic nâng cao
hiu qu s dng vn lu đng. Nh có d tr tn kho đúng mc, hp lý
doanh nghip s không b gián đon sn xut, không b thiu ht sn phm
hàng hóa sn xut ra trên th trng, đng thi li s dng tit kim và hp
lý vn lu đng.
- Mc tn kho d tr tng loi tài sn thng khác nhau, tùy thuc vào tng
ngành ngh kinh doanh mà mc tn kho d tr cao thp khác nhau, nhng
đu chu nh hng ca các nhân t nh: quy mô sn xut, kh nng cung
ng ca th trng, giá c ca các loi nguyên vt liu, đc đim công ngh
sn xut, trình đ qun lý…
- Phng pháp qun tr vn tn kho d tr, phng pháp tng chi phí ti
thiu, phng pháp tn kho bng không… Tài sn tn kho d tr biu hin
bng tin là vn tn kho d tr, đ tit kim vn và s dng có hiu qu,
doanh nghip phi s dng phng pháp qun tr sao cho phù hp.
Mô hình EOQ trong qun lý hàng lu kho
Theo nh mô hình này có hai loi chi phí thay đi theo lng đt hàng là chi
phí lu kho và chi phí đt hàng. Mc tiêu ca mô hình là ti thiu hóa tng chi
phí đt hàng và tng chi phí lu kho. Hai chi phí này phn ng ngc chiu nhau.
Khi quy mô đn hàng tng lên, ít đn hàng s làm cho chi phí đt hàng gim trong
khi đó mc d tr bình quân cao lên dn đn chi phí lu kho tng. Do đó, trên
thc t lng đt hàng ti u là kt qu ca s dung hòa gia hai chi phí có mi
quan h t l nghch này
Mt s ch tiêu đánh giá ca mô hình EOQ
12
Chi phí d tr kho =
Q
2
x C
Chi phí đt hàng =
S
Q
x O
Trong đó
S: s lng cn đt
S
Q
: s ln đt hàng
O: chi phí cho mt ln đt hàng
Q
2
: là mc d tr kho trung bình
C: chi phí d tr kho cho mt đn v hàng
Tng chi phí = Chi phí đt hàng + chi phí d tr
Tng chi phí =
Q
2
C +
S
Q
x O
Mc d tr kho ti u Q
*:
Q
*
=
××
Hình 1.2. Mô hình EOQ trong qun lý hàng lu kho
1.3. Hiu qu s dng vn lu đng ca doanh nghip
1.3.1. Khái nim hiu qu s dng vn lu đng trong doanh nghip
Trong nn kinh t thi trng, doanh nghip mun tn ti và phát trin phi
luôn quan tâm đn hiu qu kinh t. Hiu qu kinh t là tng hp ca các ch tiêu
Thang Long University Library
13
đánh giá hiu qu ca các b phn. Trong đó hiu qu s dng vn lu đng gn
lin vi li ích ca doanh nghip.
Hiu qu s dng vn lu đng là phm trù kinh t phn ánh trình đ khai
thác, s dng và qun lý ngun lc trong hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip nhm đt đc các mc tiêu ca doanh nghip. mi thi kì khác
nhau, doanh nghip có nhng mc tiêu khác nhau nhng mc đích cui cùng là
hiu qu kinh t, là li nhun và s n đnh đ phát trin.
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá tng hp
Các ch tiêu đánh giá kh nng sinh li
đánh giá hiu qu s dng vn ca doanh nghip mt cách tng quát nht
ngi ta thng dùng mt s ch tiêu tng quát di đây:
Chi tiêu li nhun trên doanh thu (ROS)
ROS =
Li nhun sau thu
Doanh thu
ROS là ch s đo kh nng to li nhun t doanh thu. Nó phn ánh mt
đng doanh thu thun có th tao ra bao nhiêu đng li nhun. ROS càng cao
chng t doanh nghip qun lý mt cách hiu qu các chi phí hot đng.
Ch s li nhun trên tng tài sn (ROA)
ROA =
Linhunsauthu
Tngtàisn
ROA là ch s đo kh nng to li nhun t đu t tài sn, phn ánh mt
đng đu t vào tài sn có th to ra bao nhiêu đng li nhun sau thu. ROA
càng cao thì chng t công ty càng to ra nhiu li nhun hn trên lng đu t ít
hn.
Ch s li nhun trên vn ch s hu (ROE)
ROE =
Linhunsauthu
Vnchshu
ROE là thc đo hiu qu nht đ đánh giá kh nng sinh li ca doanh
nghip, phn ánh mt đng vn ch s hu có th to ra bao nhiêu đng li nhun
sau thu. ROE càng cao thì kh nng cnh tranh ca doanh nghip càng ln.
Các ch tiêu đánh giá kh nng thanh toán
14
Kh nng thanh toán ngn hn ca doanh nghip phn ánh mi quan h gia
các khon phi thanh toán trong kì vi tim lc tài chính ca doanh nghip, bao
gm các ch tiêu di đây:
Ch tiêu kh nng thanh toán ngn hn
Kh nng thanh toán ngn hn =
Tng tài sn lu đng
Tng n ngn hn
Ch tiêu này phn ánh kh nng chuyn đi trong ngn hn các tài sn lu
đng thành tin đ chi tr cho các khon n ngn hn. Ch tiêu này phn ánh kh
nng thanh toán các khon n có thi hn nh hn hoc bng 1 nm ca doanh
nghip là tt. Tuy nhiên không phi ch tiêu này càng ln thì càng tt vì có th
gây đng vn và to ra chi phí c hi không cn thit khi d tr tài sn lu đng
quá nhiu thay vì đu t sinh li.
Ch tiêu kh nng thanh toán nhanh
Kh nng thanh toán nhanh =
Tng tài sn lu đng-hàng tn kho
Tng n ngn hn
H s này đo lng kh nng nhanh chóng đáp ng ca vn lu đng trc
các khon n ngn hn, vì vy mà hàng tn kho đc loi tr. ln hay nh ca
kh nng thanh toán nhanh còn tùy thuc vào tng ngành ngh kinh doanh c th
đ kt lun là tích cc hay không. Tuy nhiên nu h s này quá nh, doanh nghip
s gp phi khó khn trong vic thanh toán n.
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng ca doanh nghip
Vòng quay vn lu đng
Vòng quay VL =
Doanh thu thun
VL trung bình
H s này phn ánh tc đ luân chuyn ca VL trong k. S vòng quay ca
VL càng ln thì hiu qu s dng vn càng cao và ngc li. Tc đ luân
chuyn VL tng thì tng tc đ luân chuyn ca vn kinh doanh, tng hiu qu
SXKD trong mt đn v thi gian.
Mc tit kim vn lu đng
Mc tit kim vn lu đng có đc do tng tc đ luân chuyn vn đc
biu hin bng hai ch tiêu là mc tit kim tng đi và mc tit kim tuyt đi.
Mc tit kim vn lu đng tng đi
Mc tit kim VL tng đi =
Doanh thu thun k này
VòngquayVL k này
-
Doanh thu thun k này
VòngquayVL k trc
Thang Long University Library
15
Nu quy mô doanh nghip đc m rng, vic tng tc đ luân chuyn vn
lu đng đã giúp doanh nghip không cn tng thêm vn lu đng hoc b ra s
vn lu đng ít hn so vi trc. Công thc xác đnh s vn lu đng tit kim
tng đi:
Mc tit kim vn lu đng tuyt đi
Mc tit kim VL tuyt đi =
Doanh thu thun k trc
VòngquayVL k này
-
Doanh thu thun k trc
VòngquayVL k trc
Nu quy mô kinh doanh không đi, vic tng tc đ luân chuyn vn lu
đng đã giúp cho doanh nghip tit kim đc mt lng vn lu đng có th rút
ra khi luân chuyn dùng vào vic khác.
H s đm nhim vn lu đng:
H s đm nhim VL =
Vn L
Doanhthuthun
H s này phn ánh s VL cn có đ đt đc mt đng doanh thu. Trong
khi tính toán nu hàm lng VL càng nh phn ánh hiu qu s dng VL càng
cao và ngc li.
Mc sinh li VL
Mc sinh li VL =
VL
H s này phn ánh mt đng VL to ra bao nhiêu đng li nhun. H s
sinh li VL càng cao thì hiu qu s dng VL càng tt.
1.3.4. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng ca tng b phn cu thành VL
Hàng tn kho
Nhóm ch tiêu phân tích kh nng hot đng ca các b phn VL
H s lu kho
H s lu kho =
Giá vn hàng bán
Giá tr hàng tn kho bình quân
ây là mt ch tiêu khá quan trong đ đánh giá hot đng sn xut kinh
doanh ca DN, nó đc tính bng t l gia giá vn hàng bán và giá tr hàng tn
kho (nguyên vt liu chính, vt liu ph, sn phm d dang, thành phm, ). Ch
s này càng cao s vòng quay ca hàng lu kho ln thì hiu qu hot đng và s
dng VL ca DN là tt.
H s lu kho phn ánh s ln hàng hóa tn kho bình quân luân chuyn trong
ký. H s này cao ngha là hot đng SXKD ca doanh nghip có hiu qu. H s
này thp có ngha doanh nghip b đng vt thàng hóa vì d tr quá mc hoc