hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty cổ phần sách thiết bị trường học thái bình

B GIÁO DC ĐÀO TO
TRNGàĐIàHCàTHĂNGàLONG
o0o




KHÓáàLUNàTTàNGHIP

Đ TÀI
HOÀNàTHINàCÔNGàTÁCàKàTOÁNàBÁNàHÀNGàVÀàXÁCàĐNHà
KTàQUàBÁNàHÀNGàTIàCÔNGàTYà
CàPHNàSÁCHàTHITàBàTRNGàHCàTHÁIàBÌNH





SINHàVIÊNàTHCàHIN : NGUYNàTHUàPHNG
MÃ SINH VIÊN : A17120
CHUYÊN NGÀNH : KàTOÁN






HÀàNIà 2014
B GIÁO DC ĐÀO TO

TRNGàĐIàHCàTHĂNGàLONG
o0o




KHÓáàLUNàTTàNGHIP


Đ TÀI
HOÀNàTHINàCÔNGàTÁCàKàTOÁNàBÁNàHÀNGàVÀàXÁCàĐNHà
KTàQUàBÁNàHÀNGàTIàCÔNGàTYà
CàPHNàSÁCHàTHITàBàTRNGàHCàTHÁIàBÌNH


Gààà : TSàĐàDàH
Sààà : NàTàP
Mã sinh viên : A17120
Chuyên ngành : KàT









HÀàNIà 2014

Thang Long University Library

LI CMăN
 hoàn thành tt khóa lun này, em đã nhn đc s giúp đ rt nhit tình t
các thy cô ca trng i hc Thng Long, các thy cô trong khoa k toán, nhng
ngi đã ging dy và truyn đt nhng kin thc b ích cho em. Em xin gi li cm
n chân thành và s tri ân sâu sc đn thy cô. ó chính là hành trang vô cùng quý báu
cho em trong s nghip sau này. c bit, em xin chân thành cám n cô giáo Ths. ào
Diu Hng đã nhit tình hng dn, giúp đ, góp ý cho em rt tn tình hoàn thành tt
khóa lun tt nghip này.
Bên cnh đó em cng xin gi li cm n chân thành đn Ban lãnh đo, các cô
chú, các anh ch trong công ty CP Sách Thit b trng hc Thái Bình đã to c hi
giúp em có th thc tp ti công ty. Em chân thành cm n cô Phm Th Nghip - K
toán trng đã hng dn tn tình đ em có th tìm hiu và thu thp thông tin đ hoàn
thành bài vit này.
Kính chúc quý thy cô và tp th công ty CP Sách Thit b trng hc Thái Bình
luôn hnh phúc, sc khe di dào và thành công trong công vic.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, tháng 3 nm 2014
Sinh viên



Nguyn Thu Phng

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin
có s h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên

cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có
ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên

Nguyn Thu Phng























Thang Long University Library

MC LC
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 11
LI M U 1
CHNGă1: CăS LÝ LUN V CÔNG TÁC K TOÁN BÁN HÀNG
VÀă XÁCă NH KT QU BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHIP
THNGăMI 3
1.1 Khái quát chung v công tác k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán
hàng trong doanh nghipăthngămi 3
1.1.1 Khái nim và đc đim ca hot đng kinh doanh thng mi 3
1.1.1.1. Khái nim 3
1.1.1.2. c đim ca hot đng kinh doanh thng mi 3
1.1.2. Mt s khái nim v công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán
hàng trong doanh nghip thng mi. 4
1.1.3. Nhim v ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng 5
1.2. Ni dung công tác k toán bán hàng 6
1.2.1. Chng t và tài khon s dng 6
1.2.2. K toán bán hàng trong trng hp doanh nghip k toán HTK theo
phng pháp KKTX 13
1.2.2.1.K toán bán hàng theo phng thc trc tip 13
1.2.2.2 K toán bán hàng theo phng thc đi lý, ký gi 14
1.2.2.3. K toán bán hàng theo phng thc tr góp 15
1.2.2.4. .Mt s phng thc bán hàng khác 16
1.2.3. Phng thc k toán bán hàng ti doanh nghip k toán hàng tn kho theo
phng pháp KKK 18
1.2.4 .K toán giá vn hàng bán (GVHB) 19
1.2.4.1. Phng pháp xác đnh giá vn hàng bán: 19
1.2.4.2.K toán chi phi thu mua hàng hóa 19
1.2.4.3 K toán các khon gim tr doanh thu 21
1.3. Ni dung công tác k toánăxácăđnh kt qu bán hàng 21

1.3.1 K toán chi phí bán hàng 21
1.3.2. K toán chi phí qun lý doanh nghip 23
1.3.3. K toán xác đnh kt qu bán hàng 27
1.4. H thng s k toán s dng trong công tác k toán bán hàng và xác
đnh kt qu bán hàng 28
1.4.1.Hình thc Nht ký chung 28
1.4.2.Hình thc Nht ký- S cái 30
1.4.3.Hình thc Chng t ghi s 30

1.4.4.Hình thc Nht ký - Chng t 32
1.4.5.Hình thc k toán trên máy vi tính 33
CHNGă 2: THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN BÁN HÀNG VÀ
XÁCăNH KT QU BÁN HÀNG TI CÔNG TY CP SÁCH THIT B
TRNG HC THÁI BÌNH 35
2.1. Khái quát chung v Công ty CP Sách Thit b trng hc Thái Bình . 35
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 35
2.1.2. c đim ngành ngh sn xut kinh doanh 36
2.1.3. c đim t chc b máy qun lý 37
2.1.4 c đim t chc b máy k toán và t chc công tác k toán ti CP Sách
Thit b trng hc Thái Bình 38
2.1.4.1.c đim t chc b máy k toán 38
2.1.4.2.c đim t chc công tác k toán 39
2.2. Thc trng công tác k toán bán hàng ti Công ty CP Sách TBTH Thái
Bình 39
2.2.1. Các phng thc bán hàng áp dng ti Công ty 39
2.2.2. K toán chi tit bán hàng hóa 40
2.2.2.2.K toán giá vn hàng bán 47
2.2.4. K toán các khon gim tr doanh thu 56
2.3. K toán chi phí bán hàng và chi phí qun lí doanh nghip ca công ty
CP Sách TBTH Thái Bình 56

2.3.1. K toán chi phí bán hàng và chi phí qun lí doanh nghip 56
2.3.3.K toán xác đnh kt qu bán hàng 69
CHNGă3:
MT S KIN NGH NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC
K TOÁN 72
BÁNă HÀNGă ă VÀă XÁCă NH KT QU BÁN HÀNG TI CÔNG TY
SÁCH VÀ TBTH THÁI BÌNH 72
3.1. Nhn xét v côngătácăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng ti công ty
c phn Sách và TBTH Thái Bình 72
3.1.1. Nhn xét chung 72
3.1.1.1.Thun li 72
3.1.1.2.Khó khn 72
3.1.2. Nhn xét v công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti
Công ty CP Sách và TBTH Thái Bình. 73
3.1.2.1.Nhng u đim 73
3.1.2.2.Nhng nhc đim 73
Thang Long University Library

3.2.Mt s ý kin góp phn hoàn thinăcôngătácăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt
qu bán hàng ti công ty CP Sách và TBTH Thái Bình 74
3.2.1.Hoàn thin vic xác đnh giá vn hàng bán 74
3.2.2. Lp d phòng phi thu khó đòi 75
3.2.3. Lp d phòng gim giá hàng tn kho 76
3.2.4. Lp s đng kí chng t ghi s 77
KT LUN 80



DANH MC CÁC THUT NG VIT TT

Kí hiu vit tt Tênăđyăđ
CKTM Chit khu thng mi
CPBH Chi phí bán hàng
CPQLDN Chi phí qun lí doanh nghip
GTGT Giá tr gia tng
GVHB Giá vn hàng bán
HTK Hàng tn kho
KKK Kim kê đnh kì
KKTX Kê khai thng xuyên
K /c Kt chuyn
PC Phiu chi
PT Phiu thu
PXK Phiu xut kho
TBTH Thit b trng hc
TK Tài khon
TSC Tài sn c đnh
TTB Tiêu th đc bit

Thang Long University Library

DANH MCăSă

S đ 1.1: K toán bán hàng theo phng thc trc tip 14
S đ 1.2: K toán bán hàng theo phng thc đi lý, ký gi 15
S đ 1.3: K toán bán hàng theo phng thc tr góp 16
S đ 1.4.K toán bán hàng theo phng thc trao đi hàng 17
S đ 1.5.K toán bán hàng theo phng thc ni b 17
S đ 1.6: K toán tng hp bán hàng ti doanh nghip k toán hàng tn kho theo
phng pháp KKK 18
S đ 1.7. K toán các khon gim tr doanh thu 21
S đ 1.8: S đ k toán chi phí bán hàng 23
S đ 1.9: S đ k toán chi phí qun lý doanh nghip …………………………… 26
S đ 1.10. Phng pháp k toán xác đnh kt qu bán hang 28
S đ 1.11: Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký chungError! Bookmark not defined.
S đ 1.12: Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký- S cái 30
S đ 1.13: Trình t ghi s k toán theo hình thc Chng t ghi s 31
S đ 1.14: Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký- Chng t 33
S đ 1.15 : Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán trên máy vi tính 34
S đ 2.1: Quy trình hot đng bán hàng ca công ty CP Sách và TBTH Thái Bình 37
S đ 2.2: C cu t chc ca công ty CP Sách TBTH Thái Bình 37
S đ 2.3: T chc b máy k toán ti Công ty CP Sách Thit b trng hc Thái Bình 38

DANH MC BNG BIU

Biu 2.1.Hóa đn GTGT 41
Biu 2.2.Phiu xut kho hàng hóa 40
Biu 2.3.Phiu thu 41
Biu 2.4. Giy báo có ca Ngân hàng 42
Biu 2.5.S chi tit doanh thu bán hàng 43
Biu 2.6. S tng hp doanh thu bán hàng 44
Biu 2.7. S chi tit thanh toán ngi mua 45
Biu 2.8. Bng tng hp chi tit công n 46
Biu 2.9. S chi tit hàng hóa 48
Biu.2.10. Bng tng hp nhp - xut - tn hàng hóa 49
Biu. 2.11 S chi tit giá vn hàng bán 50
Biu.2.12.Bng chi tit giá vn hàng bán 51
Biu 2.13 Chng t ghi s 52
Biu 2.14.S cái tài khon 511 53

Biu.2.15.S cái tài khon 632 54
Biu.2.16.S cái tài khon 131 55
Biu 2.17. Bng tính lng và các khon trích theo lng 58
Biu 2.18. Bng phân b tin lng và bo him xã hi 59
Biu 2.19.Bng tính và phân b khu hao tài sn c đnh 60
Biu 2.20. Phiu chi 61
Biu 2.21.Hóa đn giá tr gia tng 62
Biu 2.22.S chi tit chi phí bán hàng 63
Biu 2.23. S chi tit chi phí qun lý doanh nghip 64
Biu 2.24.Chng t ghi s TK 641 65
Biu.2.25.Chng t ghi s tài khon 642 66
Biu 2.26. S cái tài khon 641 67
Biu.2.27. S cái tài khon 642 68
Biu.2.28.S cái tài khon 911 70
Biu.2.29.S cái tài khon 421 71
Biu 3.1. S đng kí chng t ghi s 78




Thang Long University Library

DANH MC TÀI LIU THAM KHO
1. Quyt đnh s 15/2006 – Q/BTC ban hàng ngày 20/3/2006 ca B trng B tài
chính v vic ban hành ch đ k toán doanh nghip.
2. PGS.TS Nguyn Vn Công (2004), Hch toán k toán trong doanh nghip thng
mi, Nhà xut bn Tài Chính.
3. TS Nguyn Phú Giang, TS. Nguyn Quang Hùng (2010), K toán thng mi dch
v xut nhp khu và xây lp, Nhà xut bn tài chính.
4.Các tài liu v công ty CP Sách TBTH Thái Bình.

1

LI M U
Trong mt nn kinh t, doanh nghip thng mi gi vai trò phân phi lu thông
hàng hoá, thúc đy quá trình tái sn xut xã hi. Hot đng ca doanh nghip thng
mi din ra theo chu kì T-H-T’ hay nói cách khác nó bao gm hai giai đon mua và
bán hàng hoá. Nh vy, trong hot đng kinh doanh thng mi, bán hàng là nghip
v kinh doanh c bn, nó gi vai trò chi phi các nghip v khác. các chu kì kinh
doanh ch có th din ra liên tc nhp nhàng khi khâu bán hàng đc t chc t nhm
quay vòng vn nhanh, tng hiu sut sinh li.
Trong c ch th trng, s cnh tranh là hin tng tt yu. Nó va là c hi
va là th thách đi vi mi doanh nghip. C ch th trng cho phép đánh giá chính
xác hiu qu kinh doanh ca mi doanh nghip. Doanh nghip nào t chc tt nghip
v bán hàng đm bo thu hi vn và có lãi s có điu kin tn ti và phát trin. Ngc
li doanh nghip t ra non kém trong t chc hot đng kinh doanh thì chng bao lâu
s đi đn b vc phá sn, thc t ca nn kinh t nc ta đang chng t điu đó.
Vic bán hàng hoá ca các doanh nghip trên toàn quc phi đi mt vi không ít
khó khn th thách. Mt là, s gia tng ngày càng nhiu ca các doanh nghip vi các
loi hình kinh doanh đa dng làm cho s cnh tranh ngày càng tr nên gay gt. Thêm
vào đó, cùng vi chính sách m ca nn kinh t, các doanh nghip Vit Nam còn phi
đi mt vi s cnh tranh ca các hãng nc ngoài. Hai là, c ch qun lý kinh t còn
nhiu bt cp gây không ít khó khn tr ngi cho các doanh nghip. Do vy, đ có th
đng vng trên thng trng thì doanh nghip phi t chc tt công tác bán hàng, có
chin lc bán hàng thích hp cho phép doanh nghip ch đng thích ng vi môi
trng nm bt c hi, huy đng có hiu qu ngun lc hin có và lâu dài đ bo toàn
và phát trin vn, nâng cao hiu qu kinh doanh. Gn lin vi công tác bán hàng và
xác đnh kt qu kinh doanh, k toán bán hàng và xác đnh kt qu kinh doanh gi mt
vai trò ht sc quan trng vì nó phn ánh toàn b quá trình bán hàng ca doanh nghip

cng nh vic xác đnh kt qu kinh doanh cung cp thông tin cho nhà qun lý v hiu
qu, tình hình kinh doanh ca tng đi tng hàng hoá đ t đó có đc nhng quyt
đnh kinh doanh chính xác kp thi và có hiu qu.
Cng nh các doanh nghip khác, Công ty CP Sách TBTH Thái Bình đã s dng
k toán nh mt công c đc lc trong điu hành hot đng kinh doanh và qun lý các
hot đng kinh doanh ca mình. Trong đó Công ty đc bit quan tâm đn công tác k
toán bán hàng và xác đnh kt qu kinh doanh. Vì vy mà vic t chc công tác k
toán và xác đnh kt qu kinh doanh nói riêng  Công ty đã đi vào n np và đt hiu
qu cao trong kinh doanh.
Qua thi gian thc tp ti CP Sách TBTH Thái Bình thy rõ đc tm quan trng
ca công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu kinh doanh, cùng vi s giúp đ
Thang Long University Library
2

ca các cán b trong phòng k toán, em đã mnh dn đi sâu tìm hiu đc thc t qua
đ tài:
"Hoàn thin công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty CP
Sách TBTH Thái Bình”
Ni dung khóa lun ngoài li m đu, danh mc bng biu, s đ bao gm ba
chng:
Chng I: C s lý lun v công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng
trong doanh nghip thng mi.
Chng II: Thc trng công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti
công ty CP Sách TBTH Thái Bình.
Chng III: Mt s kin ngh nhm hoàn thin công tác k toán bán hàng và xác đnh
kt qu bán hàng ti công ty CP Sách TBTH Thái Bình.

3


CHNGă1
CăS LÝ LUN V CÔNG TÁC K TOÁN BÁN HÀNG VÀăXÁCăNH
KT QU BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHIPăTHNGăMI
1.1 Khái quát chung v công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng
trong doanh nghipăthngămi
1.1.1 Khái nim và đc đim ca hot đng kinh doanh thng mi

1.1.1.1. Khái nim
Thng mi là hot đng trao đi ca ci, hàng hóa, dch v, kin thc,tin
t, gia hai hay nhiu đi tác và các đi tác trong thng mi có th nhn li giá tr
nào đó.Thng mi là cu ni gia sn xut và tiêu dùng. Hot đng thng mi gn
lin vi hot đng mua bán hàng hóa ca các thng nhân nhm mc đích li nhun
hoc nhm thc hin các chính sách kinh t - xã hi. Các thng nhân tham gia vào
hot đng thng mi đu phát sinh quyn và ngha v liên quan vi nhau.
1.1.1.2. c đim ca hot đng kinh doanh thng mi
c đim ca hot đng kinh doanh thng mi là hot đng mua, bán,trao
đi,d tr hàng hóa ca các doanh nghip nhm góp phn điu hòa cung cu trên th
trng.
- c đim v hàng hóa: Hàng hóa là sn phm ca lao đng, nó có th tha mãn
nhu cu nht đnh nào đó ca con ngi thông qua trao đi, mua bán. Hàng hóa trong
doanh nghip thng mi là nhng sn phm, vt phm có hoc không có hình thái vt
cht đc doanh nghip mua v đ bán vi mc đích làm tang li nhun. Hàng hóa
trong doanh nghip thng mi không ch đa dng v hình thái mà còn đc hình
thành t nhiu ngun khác nhau ví d nh nhn vn góp liên doanh, thu hi n, thu
nhp th đng…
- c đim v phng thc lu chuyn hàng hóa: Có hai phng thc lu
chuyn hàng hóa là bán buôn và bán l. Bán buôn là phng thc bán hàng cho các
đn v sn xut, các đn v thng mi đ tip tc bán ra hoc đa vào sn xut, gia
công, ch bin to ra sn phm đ bán ra. c đim ca phng thc bán hàng này là
hàng hoá vn nm trong lnh vc lu thông ch cha đa vào trng thái tiêu dùng. Bán
l là hình thc bán hàng trc tip cho ngi tiêu dùng hoc các t chc kinh t mua đ
tiêu dùng nô b không mang tính cht hinh doanh. Bán l hàng hoá là giai đon vn
đng cui cùng ca hàng t ni sn xut đn ni tiêu dùng. Bán l hàng hoá thng
bán đn chic hoc khi lng nh, giá bán thng n đnh và thng thanh toán ngay
bng tin mt.
- c đim v t chc kinh doanh: T chc kinh doanh thng mi có nhiu
loi hình nh công ty TNHH, công ty c phn, công ty hp danh, doanh nghip t

Thang Long University Library
4

nhân, doanh nghip liên doanh…Mi mt doanh nghip s chn cho mình mt mô
hình t chc riêng, phù hp vi tim lc ca doanh nghip mình.
- c đim v s vn đng ca hàng hóa: Hàng hóa ca mi doanh nghip
thng mi có s đa dng hóa và khác nhau tùy thuc vào phng thc và loi hình
ca tng doanh nghip. Vì th, s vn đng ca hàng hóa là khác nhau dn đn các
khon chi phí thu mua, chi phí phát sinh khác hay thi gian lu chuyn hàng hóa cng
khác nhau.
1.1.2. Mt s khái nim v công tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng
trong doanh nghip thng mi.
Doanh thu bán hàng và cung cp dch v: là tng giá tr thc hin đc do
vic bán hàng hóa, sn phm, cung cp lao v, dch v cho khách hàng mang li. Thi
đim xác đnh doanh thu bán hàng là khi ngi mua đã chp nhn thanh toán không
ph thuc vào s tin đã thu đc hay cha. Các sn phm hàng hóa, dch v đem
biu, tng, cho hoc tiêu dùng ngay trong ni b, dùng đ thanh toán tin lng, tin
thng cho cán b công nhân viên, trao đi hàng hóa, làm phng tin thanh toán
công n ca doanh nghip cng phi đc hch toán đ xác đnh doanh thu bán hàng.
Doanh thu thun v bán hàng và cung cp dch v: là khon doanh thu bán
hàng sau khi đã tr các khon gim tr doanh thu nh: thu tiêu th đc bit, thu xut
nhp khu, các khon chit khu thng mi, gim giá hàng bán, doanh thu hàng bán
b tr li.
Các khon gim tr doanh thu:
Chit khu thng mi: Là khon tin mà doanh nghip thng mi đã gim tr
hoc đã thanh toán cho ngi mua hàng do ngi mua hàng đã mua vi khi lng
ln theo tha thun v chit khu thng mi đã ghi trên hp đng mua bán hoc các
cam kt mua,bán hàng.Và đây cng là khon tin chênh lch giá bán nh hn giá
niêm yt doanh nghip đã gim tr cho ngi mua hàng hóa vi khi lng ln đc
gi là chit khu bt giá và khon hi khu hay còn gi là s tin ngi bán thng

cho ngi mua do mua s lng ln trong thi gian nht đnh.
Gim giá hàng bán: Là khon gim tr đc doanh nghip (bên bán) chp thun
mt cách đc bit trên giá đã tha thun trên hóa đn, vì lí do hàng kém phm cht,
không đúng quy cách, giao hàng không đúng thi hn, đa đim ghi trong hp đng.
Hàng bán b tr li: Là s hàng hóa đã xác đnh tiêu th, đã ghi nhn doanh thu
nhng b khách hàng tr li do vi phm các điu kin đã cam kt trong hp đng kinh t.
Thu GTGT phi np theo phng pháp trc tip: Là thu gián thu, đc tính trên
khon giá tr tng thêm ca hàng hóa, dch v phát sinh trong quá trình sn xut, lu thông
đn tiêu dùng.
5

Thu tiêu th đc bit: Là loi thu gián thu, đánh vào mt s hàng hóa đc bit do
các doanh nghip sn xut và tiêu th ti. Thu này do các c s trc tip sn xut ra hàng
hoá đó np nhng ngi tiêu dùng là ngi chu thu vì thu đc cng vào giá bán. Mc
thu sut đc áp dng tùy theo tng loi hàng hóa theo lut Thu TTB quy đnh.
Thu xut khu: Là loi thu gián thu, đánh vào các mt hàng đc phép xut khu
qua biên gii Vit Nam. Tng ng vi mi loi hàng hóa, pháp lut quy đnh mt mc
thu sut c th trong tng biu thu và áp dng thng nht trong phm vi c nc.
Giá vn hàng bán: Là tr giá vn ca hàng hóa đã tiêu th trong k. Giá vn
hàng bán đc s dng đ xác đnh kt qu tiêu th là toàn b chi phí liên quan đn
quá trình tiêu th, bao gm tr giá vn hàng xut kho, chi phí bán hàng, chi phí qun lý
doanh nghip. Giá vn hàng bán là mt trong nhng khon chi phí chim t trng ln
trong quá trình sn xut kinh doanh. Mun qun lý cht ch và xác đnh đúng giá vn
thì trc ht doanh nghip phi nm vng đc s hình thành ca giá vn.
Xácăđnh kt qu bán hàng: Xác đnh kt qu bán hàng là k toán xác đnh
doanh nghip lãi hay l. ây là kt qu chênh lch gia chi và thu v. Doanh thu ln
hn chi phí cho thy kt qu bán hàng là lãi, ngc li nu doanh thu nh hn chi phí
cho thy kt qu bán hàng là l. Vic xác đnh kt qu bán hàng thng đc tin hành
vào cui kì kinh doanh (cui tháng, cui quý hoc cui nm) tùy thuc vào đc đim
kinh doanh ca tng doanh nghip. Kt qu bán hàng đc xác đnh bng doanh thu

thun tr đi giá vn hàng bán tr đi chi phí bán hàng và chi phí qun lí doanh nghip.
Chi phí bán hàng: Là chi phí biu bin bng tin ca toàn b hao phí lao đng
sng và lao đng vt hoá liên quan trc tip đn khâu bo qun tiêu th hàng hoá,
thành phm, lao v, dch v mà doanh nghip phi chi ra trong mt thi k nht đnh.
Chi phí bán hàng đc bù đp bi doanh thu trong k và là mt b phn chi phí quan
trng trong chi phí kinh doanh ca doanh nghip.
Chi phí qun lý doanh nghip: Là chi phí biu hin bng tin ca các hao phí
lao đng sng và lao đng vt hoá mà doanh nghip b ra đ thc hin công tác qun
lý bao gm: Qun lý kinh doanh, qun lý hành chính và qun lý khác. Xét v mt bn
cht, đó là nhng chi phí phc v gián tip cho hot đng sn xut kinh doanh. Nó
đm bo cho quá trình hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip đc tin
hành mt cách bình thng.
1.1.3. Nhim v ca k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng
 qun lý mt cách tt nht đi vi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip, không phân bit doanh nghip đó thuc thành phn nào, loi hình nào, loi
hình s hu hay lnh vc hot đng nào đu phi s dng đng thi hàng lot các công
c khác nhau, trong đó k toán đc coi là mt công c hu hiu. c bit trong nn
kinh t th trng,k toán đc s dng nh mt công c đc lc không th thiu đi
Thang Long University Library
6

vi mi doanh nghip cng nh đi vi s qun lý v mô ca nhà nc. Chính vì vy
k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng cn thc hin các nhim v c bn sau:
- Phn ánh và giám đc kp thi, chi tit khi lng hàng hoá dch v mua vào,
bán ra, tn kho c v s lng, cht lng và giá tr. Tính toán đúng đn giá vn ca
hàng hoá và dch v đã cung cp, chi phí bán hàng, chi phí qun lý doanh nghip và
các chi phí khác nhm xác đnh kt qu bán hàng.
- Kim tra giám sát tình hình thc hin ch tiêu k hoch bán hàng, doanh thu bán
hàng ca đn v, tình hình thanh toán tin hàng, np thu vi Nhà nc.
- Phn ánh kp thi doanh thu bán hàng đ xác đnh kt qu bán hàng, đôn đc,

kim tra, đm bo thu đ và kp thi tin bán hàng, tránh b chim dng vn bt hp
lý.
- Cung cp thông tin chính xác trung thc, lp quyt toán đy đ kp thi đ đánh
giá đúng hiu qu kinh doanh cng nh tình hình thc hin ngha v vi Nhà nc.
1.2. Ni dung công tác k toán bán hàng
1.2.1. Chng t và tài khon s dng
- Chng t s dng
+ Hóa đn GTGT
+ Báo cáo bán hàng; Bng kê bán l hàng hoá, dch v; Bng thanh
toán hàng đi lý (ký gi)
+ Chng t thanh toán: Phiu thu, giy báo có ca Ngân hàng,
+ Hóa đn bán hàng
+ Phiu xut kho hàng gi bán đi lý
+ Phiu xut kho, phiu xut kho kiêm vn chuyn ni b
+ Th quy hàng; Giy np tin; Bng kê nhn hàng và thanh toán
hàng ngày
+ …
- Tài khon s dng
+ Tài khon 156 ậắăHƠngăhóaẰ: Dùng đ phn ánh giá thc t hàng hóa ti kho,
chi tit theo tng kho, tng nhóm hàng hóa








7

N TK 156 Có
- Tr giá hàng hóa mua và đã
nhp kho theo hóa đn mua hàng.
- Tr giá hàng hóa tha
- Tr giá hàng mua b tr li
- Tr giá thuê gia công ch bin
nhp kho
- Chi phí thu mua hàng hóa
- Cui k kt chuyn tr giá hàng
hóa tn kho cui kì (phng pháp
KKK).
- Tr giá hàng hóa gi đi bán, xut
kho, giao đi lý,… đc coi là tiêu
th.
- Tr giá hàng hóa, dch v đã gi
đi b khách hàng tr li
- Chit khu gim giá hàng bán
mua đc hng.
- Tr giá hàng hóa thiu
- Chi phí thu mua đc phân b

- u k kt chuyn tr giá hàng
hóa tn kho đu k (phng pháp
KKK).
SDCK: Tr giá hàng hóa, thành
phm đã gi đi cha đc xác đnh
là đã bán trong k.


+ Tài khon 157 ậắă HƠngăgiă bánẰ: TK này phn ánh giá tr sn phm,

hàng hóa tiêu th theo phng thc nh bán đi lý, ký gi hoc chuyn đn cho khách
hàng trong k, cha xác đnh là tiêu th. Dch v đã hoàn thành bàn giao cho ngi đt
hàng, ngi mua hàng cha chp nhn thanh toán.S hàng hóa, sn phm, lao v vn
thuc quyn s hu ca đn v. Tài khon này đc chi tit cho tng loi hàng.
Thang Long University Library
8

N TK 157 Có
- Tr giá hàng hóa, thành phm đã gi
cho khách hàng, hoc gi bán đi lý, ký
gi; gi cho các đn v cp di hch
toán ph thuc.
- Tr giá dch v đã cung cp cho
khách hàng, nhng cha đc xác đnh
là đã bán.
- Cui k kt chuyn tr giá hàng hóa,
thành phm đã gi đi bán cha đc xác
đnh là đã bán cui k (phng pháp
KKK).
- Tr giá hàng hóa, thành phm gi đi
bán đc coi là tiêu th.
- Tr giá hàng hóa, thành phm, dch v
đã gi đi b khách hàng tr li.
- u k kt chuyn tr giá hàng hóa,
thành phm đã gi đi bán, dch v đã
cung cp cha đc xác đnh là đã bán
đu k (phng pháp KKK).
SDCK: Tr giá hàng hóa, thành phm đã
gi đi cha đc xác đnh là đã bán
trong k.

+ Tài khon 632 ậ ắGiáăvnăhƠngăbánẰ:ăPhn ánh tr giá vn ca hàng hóa,
thành phm đã đc xut bán trong k. Tài khon này đc m chi tit theo tng loi
hot đng, tng loi hàng hóa, thành phm bán ra và không có s d cui k.
N TK 632 Có
- Tr giá vn thành phm, hàng hóa đã
bán trong k
- Trích lp d phòng gim giá hàng tn
kho
- Tr giá vn ca thành phm, hàng hóa
b tr li và các khon gim giá vn
hàng bán khác.
- Hoàn nhp d phòng gim giá hàng
tn kho cui nm tài chính
- Kt chuyn tr giá vn ca thành
phm, hàng hóa đã tiêu th trong k
sang TK 911.







9

+ Tài khon 511 ậ ắDoanhă thuă bánă hƠngă vƠă cungă cp dch vẰ:ă Phn ánh
doanh thu bán hàng thc t ca doanh nghip trong k và các khon gim tr doanh
thu. Tng doanh thu bán hàng có th là tng giá thanh toán (tính thu GTGT theo

phng pháp trc tip), có th là giá không thu GTGT (tính thu GTGT theo phng
pháp khu tr). Doanh thu thc t là doanh thu ca hàng hóa đc xác đnh là tiêu th,
khách hàng đã tr tin ngay hoc chp nhn thanh toán. TK 511 phn ánh doanh thu đã
thc hin và kt chuyn các khon gim tr doanh thu .
Tài khon 511 cui k không có s d và đc chi tit thành 6 tài khon cp 2:
- TK 5111 – “Doanh thu bán hàng hóa”: Phn ánh doanh thu và doanh thu thun
ca hàng hóa đã xác đnh là tiêu th.
- TK 5112 – “ Doanh thu bán thành phm”: Phn ánh doanh thu và doanh thu
thun ca thành phm đã xác đnh là tiêu th.
- TK 5113 – “Doanh thu cung cp dch v”: Phn ánh doanh thu và doanh thu
thun ca dch v, lao v đã hoàn thành, đã cung cp cho khách hàng và đã đc xác
đnh là tiêu th.
- TK 5114 – “Doanh thu tr cp, tr giá”: Phn ánh các khon thu t tr cp, tr
giá ca Nhà nc cho doanh nghip thc hin nhim v cung cp hành hóa, dich v
theo yêu cu ca Nhà nc.
- TK 5117 – “Doanh thu kinh doanh bt đng sn đu t”: Bao gm doanh thu
cho thuê hot đng bt đng sn đu t, doanh thu bán bt đng sn đu t.
- TK 5118 – “Doanh thu khác” Phn ánh cá khon doanh thu nh phí qun lý do
cp di np và các khon doanh thu khác ngoài doanh thu bán hàng hóa, thành phm,
dch v, tr cp, tr giá và doanh thu kinh doanh bt đng sn đu t.
Thang Long University Library
10

N TK 511 Có
- S thu phi np (thu TTB, thu
XK,thu GTGT theo phng pháp trc
tip) tính trên doanh thu bán hàng thc
t trong k k toán.
- Các khon gim tr doanh thu: hàng
bán b tr li, khon gim giá hàng bán,

khon chit khu thng mi kt chuyn
cui k.
- Kt chuyn doanh thu thun vào Tài
khon 911 “Xác đnh kt qu kinh
doanh”.
- Tng s doanh thu bán hàng hóa doanh
nghip thc hin trong k.






+Tài khon 512 ậ ắDoanhăthuăni bẰ:ăPhn ánh doanh thu và các khon
gim tr doanh thu ca sn phm, hàng hoá, dch v, lao v tiêu th trong ni b gia
các đn v trc thuc trong cùng mt công ty, tng công ty hch toán toàn ngành.
Ngoài ra tài khon còn đc s dng đ theo dõi các khon đc coi là tiêu th ni b.
Tài khon 512 không có s d cui k và đc chi tit thành 3 tài khon cp 2:
- Tk 5121 – “Doanh thu bán hàng hóa”: Phn ánh doanh thu hàng hóa đã đc
xác đnh là tiêu th.
- TK 5122 – “Doanh thu bán thành phm”: Phn ánh doanh thu ca thành phm
đc xác đnh là tiêu th.
- Tk 5123 – “Doanh thu cung cp dch v”: Phn ánh doanh thu ca dch v đã
cung cp cho các đn v thành viên ca công ty, tng công ty.
11

N TK 512 Có
- Các khon gim tr doanh thu bán
hàng ni b: hàng bán b tr li, chit
khu thng mi, khon gim giá hàng

bán đã chp nhn trên khi lng sn
phm, hàng hoá, dch v đã bán ni b kt
chuyn cui k k toán.
- Thu phi np (thu TTB, thu XK,
thu GTGT theo phng pháp trc tip
ca s sn phm, hàng hoá, dch v tiêu
th ni b).
- Kt chuyn doanh thu bán hàng ni b
thun sang Tài khon 911 - “Xác đnh kt
qu kinh doanh”.
- Tng s doanh thu bán hàng ni b
ca đn v thc hin trong k k toán.




+ Tài khon 521 ậ ắChit khuăthngămiẰ:ăTài khon này dùng đ phn
ánh khon chit khu thng mi mà doanh nghip đã gim tr, hoc đã thanh toán
cho ngi mua hàng do vic ngi mua hàng đã mua hàng (sn phm, hàng hoá), dch
v vi khi lng ln và theo tho thun bên bán s dành cho bên mua mt khon
chit khu thng mi (đã ghi trên hp đng kinh t mua bán hoc các cam kt mua,
bán hàng).Tài khon 521 không có s d cui k.
N TK 521 Có
S chit khu thng mi đã chp
nhn thanh toán cho khách hàng.
Cui k, kt chuyn toàn b s chit
khu thng mi sang Tài khon 511
“Doanh thu bán hàng và cung cp dch
v” đ xác đnh doanh thu thun ca k
báo cáo.

+ Tài khon 531 ậ ắHƠngăbánăb tr liẰ:ăTài khon này dùng đ phn ánh
doanh thu ca s sn phm, hàng hóa , dch v đã xác đnh là tiêu th b khách hàng
tr li do các nguyên nhân nh: vi phm hp đng kinh t, hàng b mt, kém phm
cht, không đúng chng loi, quy cách,… Giá tr hàng bán b tr li phn ánh trên tài
khon này s điu chnh doanh thu bán hàng thc t thc hin trong kì kinh doanh đ
tính doanh thu thun ca khi lng sn phm, hàng hóa đã bán ra trong kì báo cáo.
Tài khon này không có s d cui k.
Thang Long University Library
12

N TK 531 Có
Doanh thu ca hàng bán b tr li, đã tr
li tin cho ngi mua hoc tính tr vào
khon phi thu khách hàng v s sn
phm, hàng hóa đã bán.
- Kt chuyn doanh thu ca hàng bán b
tr li vào bên N Tài khon 511 “Doanh
thu bán hàng và cung cp dch v”, hoc
Tài khon 512 “Doanh thu bán hàng ni
b” đ xác đnh doanh thu thun trong k
báo cáo.
- Doanh thu bán hàng ni b đ xác đnh
doanh thu thun trong kì báo cáo.

+ Tài khon 532 ậ ắGimăgiáăhƠngăbánẰ:ăTài khon này dùng đ phn ánh
khon tin doanh nghip gim tr cho bên mua trong trng hp đc bit vì lý do hàng
bán b kém phm cht, không đúng quy cách hoc không đúng thi hn đã ghi trong
hp đng. Tài khon này không có s d cui k.
TK 532
Các khon gim giá hàng bán đã chp
thun cho ngi mua hàng do hàng bán
kém, mt phm cht hoc sai quy cách
theo quy đnh trong hp đng kinh t.
Kt chuyn toàn b s tin gim giá hàng
bán sang Tài khon “Doanh thu bán hàng
và cung cp dch v” hoc Tài khon
“Doanh thu bán hàng ni b”.




+ Tài khon 611 ậ Mua hàng: Tài khon này dùng đ phn ánh giá tr hàng
hóa mua vào và xut bán trong k k toán và kt chuyn giá tr hàng hóa tn kho đu
k, tn kho cui k k toán (đi vi doanh nghip k toán hàng tn kho theo phng
pháp KKK)

13

N TK 611 Có
- Kt chuyn giá gc hàng tn kho
đu kì
- Giá gc hàng hóa mua vào trong
kì
- Kt chuyn giá gc ca hàng tn
kho cui kì
- Giá gc hàng hóa xut bán trong
kì
- Giá gc hàng hóa mua vào tr li
cho ngi bán, hoc đc gim
giá.





1.2.2. K toán bán hàng trong trng hp doanh nghip k toán HTK theo phng
pháp KKTX
Ti doanh nghip hch toán hàng tn kho theo phng pháp kê khai thng xuyên
(KKTX) thì tình hình nhp, xut, tn kho hàng hóa trên s k toán đc theo dõi, phn
ánh thng xuyên, liên tc, có h thng.
Các tài khon hàng tn kho dùng đ phn ánh s hin có, tình hình bin đng tng,
gim ca hàng hóa nên giá tr hàng hóa trên s k toán có th xác đnh đc  bt c
thi đim nào trong k k toán.
Bán hàng là khâu quan trng trong quá trình luân chuyn hàng hóa. Hàng hóa trong
kinh doanh thng mi đc lu chuyn theo 2 phng thc: bán buôn (bán buôn qua
kho, không qua kho, bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán hoc không

tham gia thanh toán, giao đi lý) và bán l (bán l thu tin ngay, bán hàng t đng, bán
hàng đi lý, ký gi, bán tr chm, tr góp)
1.2.2.1.K toán bán hàng theo phng thc trc tip
Bán hàng theo phng thc trc tip là phng thc giao hàng cho ngi mua
trc tip ti kho (ca doanh nghip hoc khách hàng) hoc trc tip ti phân xng
không qua kho. Hàng đc coi là tiêu th khi ngi bán mt quyn s hu v s hàng
hóa này và đc ngi mua thanh toán hoc chp nhn thanh toán s hàng mà ngi
bán đã giao.
Bán hàng trc tip có hai hình thc là bán buôn và bán l
a. Bán buôn: là hình thc bán vi s lng ln, giá c đc ngi bán đa ra thp hn
và hp lí hn cho ngi mua nhm mc đích kinh doanh là ch yu. Hàng hóa vn
nm trong lu thông và kt thúc bán hàng thì hàng hóa vn tip tc luân chuyn.
b. Bán l: là hình thc bán hàng trc tip cho ngi tiêu dùng hoc t chc kinh t, các
đn v kinh t tp th mua v nhm mc đích s dng vi s lng nh và giá bán
Thang Long University Library
14

thng n đnh. Hàng hóa đã ra khi lnh vc lu thông và đi vào tiêu dùng, giá tr s
dng ca hàng hóa đã đc th hin.

Săđ 1.1: K toán bán hàng theoăphngăthc trc tip



1.2.2.2 K toán bán hàng theo phng thc đi lý, ký gi
Doanh nghip sn xut kinh doanh là bên giao đi lý, giao hàng cho c s đi lý.
Bên nhn đi lý s trc tip bán hàng, thanh toán tin hàng cho bên giao đi lý và
hng hoa hng đi lý. Hàng hóa giao cho đi lí có th là hàng xut t kho hoc hàng
đc vn chuyn thng. nh kì đi chiu xác đnh s hàng đã tiêu th, xut hóa đn
cho đi lý và thu tin hàng sau khi tr đi hoa hng đi lý. S hàng gi bán vn thuc

quyn s hu ca doanh nghip, cha đc coi là tiêu th. S hàng này đc coi là
tiêu th khi doanh nghip nhn đc tin do bên nhn đi lý thanh toán hoc chp
nhn thanh toán.
Có 2 hình thc bán hàng đi lý:
- i lý bán hàng đúng giá hng hoa hng: Giá do bên giao đi lý quy đnh,
bên nhn đi lý ch hng hoa hng.
- i lý mua đt bán đon: Bên nhn đi lý hng chênh lch giá bán.