B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHOÁ LUN TT NGHIP
TÀI:
T CHC CÔNG TÁC K TOÁN
NGUYÊN VT LIU TI CÔNG TY
TRÁCH NHIM HU HN QUC VINH
SINH VIÊN THC HIN : AN THU LINH
MÃ SINH VIÊN : A17341
CHUYÊN NGÀNH : K TOÁN
HÀ NI ậ 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHOÁ LUN TT NGHIP
TÀI:
T CHC CÔNG TÁC K TOÁN
NGUYÊN VT LIU TI CÔNG TY
TRÁCH NHIM HU HN QUC VINH
Giáo viên hng dn :ThS. Nguyn Thanh Huyn
Sinh viên thc hin : An Thu Linh
Mã sinh viên : A17341
Chuyên ngành : K toán
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CM N
Trong thi gian thc tp, vi kinh nghim thc t vn còn hn ch nên quá trình
thc hin khóa lun ca em không tránh khi nhng sai sót; nhng vi s giúp đ,
đóng góp ca thy cô và các anh ch phòng k toán công ty TNHH Quc Vinh đư giúp
bài làm ca em đc hoàn thin hn. Em xin chân thành cm n các quỦ thy, cô
trong khoa Kinh t - Qun lỦ trng i hc Thng Long, đc bit là cô giáo Th.s
Nguyn Thanh Huyn và các cán b phòng k toán công ty TNHH Quc Vinh đư tn
tình hng dn, giúp đ và ch bo em hoàn thành khóa lun tt nghip này.
Em xin chân thành cm n!
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s
h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
An Thu Linh
Thang Long University Library
MC LC
Trang
LI M U
CHNG 1:
LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN VT
LIU TI DOANH NGHIP SN XUT 1
1.1. S cn thit phi t chc công tác k toán nguyên vt liu ti các doanh
nghip sn xut 1
1.1.1. V trí, vai trò ca nguyên vt liu trong quá trình sn xut 1
1.1.2. Yêu cu qun lý nguyên vt liu 1
1.1.3. Nhim v ca k toán 2
1.2. T chc phân loi vƠ đánh giá nguyên vt liu 3
1.2.1. Phân loi 3
1.2.2. ánh giá nguyên vt liu 4
1.2.2.1. Tr giá thc t ca nguyên vt liu nhp kho 4
1.2.2.2. Tr giá thc t ca nguyên vt liu xut kho 5
1.3. T chc hch toán chi tit nguyên vt liu 6
1.3.1. Chng t k toán s dng 7
1.3.2. T chc k toán chi tit nguyên vt liu thỀo phng pháp th song song 7
1.4. K toán tng hp nguyên vt liu 9
1.4.1. K toán tng hp nguyên vt liu thỀo phng pháp kê khai thng
xuyên 9
1.4.1.1. Tài khon s dng 9
1.4.1.2. Phng pháp k toán nguyên vt liu 10
1.4.2. K toán tng hp nguyên vt liu thỀo phng pháp kim kê đnh k 16
1.4.2.1. Tài khon s dng 16
1.4.2.2. Phng pháp k toán nguyên vt liu 17
1.4.3. T chc s sách k toán tng hp nguyên vt liu theo các hình thc k
toán 18
1.4.3.1. Hình thc k toán Nht ký chung 18
1.4.3.2. Hình thc k toán Nht ký - S cái 19
1.4.3.3. Hình thc k toán Chng t ghi s 20
1.4.3.4. Hình thc k toán Nht ký - Chng t 21
1.4.3.5. Hình thc k toán trên máy vi tính 22
CHNG 2:
THC TRNG T CHC CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN
VT LIU TI CÔNG TY TNHH QUC VINH 23
2.1. c đim t chc sn xut và t chc qun lý sn xut ti Công ty TNHH
Quc Vinh 23
2.1.1. Lch s hình thành và quá trình phát trin ca Công ty TNHH Quc
Vinh 23
2.1.2. c đim t chc b máy qun lý ca Công ty 24
2.1.3. c đim t chc công tác k toán ca Công ty TNHH Quc Vinh 25
2.1.3.1. c đim t chc b máy k toán 25
2.1.3.2. c đim t chc công tác k toán 26
2.2. Thc trng t chc công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty TNHH
Quc Vinh 27
2.2.1. c đim nguyên vt liu ca Công ty TNHH Quc Vinh 27
2.2.2. Phân loi và đánh giá nguyên vt liu thc t ca Công ty TNHH Quc
Vinh 28
2.2.2.1. Phân loi nguyên vt liu 28
2.2.2.2. ánh giá nguyên vt liu 28
2.2.3. K toán chi tit nguyên vt liu ti Công ty TNHH Quc Vinh 30
2.2.4. K toán tng hp nguyên vt liu ti Công ty TNHH Quc Vinh 44
CHNG 3:
PHNG HNG HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN
NGUYÊN VT LIU TI CÔNG TY TNHH QUC VINH 49
3.1. ánh giá thc trng v k toán nguyên vt liu ti Công Ty TNHH Quc
Vinh 49
3.1.1. Nhng u đim trong t chc k toán nguyên vt liu ti Công ty 49
3.1.2. Mt s tn ti trong t chc k toán nguyên vt liu ti Công ty 51
3.2. Hoàn thin k toán nguyên vt liu 52
3.2.1. Kin ngh v chng t k toán 52
3.2.2. Kin ngh v qun lý chi phí nguyên vt liu 54
3.2.3. Kin ngh v hình thc k toán trên máy tính 55
3.2.4. Kin ngh v tài khon 55
3.2.5. Kin ngh v lp d phòng gim giá nguyên vt liu 56
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
TNHH Trách nhim hu hn
KKTX Kê khai thng xuyên
KKK Kim kê đnh k
NVL Nguyên vt liu
GTGT Giá tr gia tng
TTB Tiêu th đc bit
NK Nhp khu
SXKD Sn xut kinh doanh
XDCB Xây dng c bn
SCL Sa cha ln
QLDN Qun lý doanh nghip
TSC Tài sn c đnh
CKTM Chit khu thng mi
TK Tài khon
TP HCM Thành ph H Chí Minh
BHXH Bo him xã hi
BHL Bo him lao đng
TGNH Tin gi ngân hàng
CCDC Công c dng c
CBCNV Cán b công nhân viên
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V, TH, CÔNG THC
Trang
S đ 1.1: S đ hch toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp th song song 8
S đ 1.2: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kê khai thng xuyên 15
S đ 1.3: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kim kê đnh k 17
S đ 1.4: Trình t ghi s k toán nguyên vt liu theo hình thc k toán Nht ký chung 18
S đ 1.5: Trình t ghi s k toán nguyên vt liu theo hình thc k toán Nht ký - S cái 19
S đ 1.6: Trình t ghi s k toán nguyên vt liu theo hình thc k toán Chng t ghi s 20
S đ 1.7: Trình t ghi s k toán nguyên vt liu theo hình thc k toán Nht ký -
Chng t 21
S đ 1.8: Trình t ghi s k toán nguyên vt liu theo hình thc k toán trên máy vi tính 22
S đ 2.1: C cu t chc ca công ty TNHH Quc Vinh 24
S đ 2.2: S đ b máy k toán ca Công ty TNHH Quc Vinh 25
S đ 2.3: S đ t chc công tác k toán 27
Bng 2.1: Giy đ ngh duyt mua vt t 31
Bng 2.2 : n đt hàng mua NVL Công ty XNK & TXD Hoàng Anh 32
Bng 2.3: Hoá đn giá tr gia tng ca Công ty XNK & TXD Hoàng Anh 33
Bng 2.4: Biên bn kim nghim NVL ca Công ty XNK & TXD Hoàng Anh 34
Bng 2.5: Phiu nhp kho 35
Bng 2.6: Giy đ ngh xut kho 36
Bng 2.7: Phiu xut kho 37
Bng 2.8: Giy đ ngh xut 38
Bng 2.9: Phiu xut kho 39
Bng 2.10: Hoá đn GTGT Công ty TNHH Quc Vinh 40
Bng 2.11: Th kho thanh Profile Shide 41
Bng 2.12: S chi tit nguyên vt liu 43
Bng 2.13: Bng tng hp nhp - xut - tn nguyên vt liu 44
Bng 2.14: Bng kê ghi n TK 152 45
Bng 2.15: Bng kê ghi có TK 152 46
Bng 2.16: Chng t ghi s nghip v nhp nguyên vt liu 47
Bng 2.17: Chng t ghi s nghip v xut nguyên vt liu 47
Bng 2.18: S cái 48
Bng 3.1: Bng phân b nguyên vt liu 53
Bng 3.2: Phiu báo vt t còn li 54
Thang Long University Library
LI M U
Kinh t th trng luôn gn lin vi cnh tranh. Mun tn ti và phát trin đòi
hi các doanh nghip phi bit cách chin thng các đi th cnh tranh ca mình.
đt đc mc tiêu y, mi doanh nghip có nhng hng đi khác nhau, nhng gii
pháp khác nhau và s dng nhng công c khác nhau. Thc t cho thy, đ tng kh
nng cnh tranh ca sn phm trên th trng ngoài vic nâng cao cht lng, đa dng
hoá mu mã sn phm, phng thc phc v khách hàngầ, thì điu đc bit quan
trng là phi tìm cách tit kim chi phí sn xut kinh doanh nhm h giá thành sn
phm to li th cnh tranh v giá bán. đt mc đích đó thì doanh nghip phi tin
hành đng b các bin pháp qun lý mi yu t có liên quan đn hot đng sn xut
kinh doanh đ đm bo vic thúc đy sn xut kinh doanh phát trin và đt hiu qu
kinh t cao.
Trong hot đng sn xut kinh doanh, mi sn phm vt cht đu đc cu thành
t vt liu, vt liu là yu t c bn đu tiên không th thiu đc trong quá trình sn
xut. Do đó mun ti đa hoá li nhun bên cnh vic s dng đúng loi nguyên vt
liu, đm bo cht lng doanh nghip phi bit s dng tit kim, hiu qu nguyên
vt liu. Hn na, vt liu còn là mt b phn quan trng ca hàng tn kho do đó vic
hch toán và qun lý nguyên vt liu đúng, đ và kp thi cho sn xut đng thi kim
tra, giám sát đc vic chp hành các đnh mc tiêu hao nguyên vt liu d tr, ngn
chn vic s dng lãng phí vt liu. Nh vy, có th nói công tác k toán nguyên vt
liu cht ch và khoa hc s cung cp thông tin kp thi và chính xác cho các thành
phn k toán khác trong công tác k toán doanh nghip.
Xut phát t nhng lỦ do trên, đng thi qua thi gian thc tp ti công ty TNHH
Quc Vinh, em đư đi sâu tìm hiu thc t và nhn thy đc tm quan trng ca
nguyên vt liu đi vi quá trình sn xut, s cn thit phi t chc qun lý nguyên vt
liu và công tác k toán nguyên vt liu ca Công ty. T nhng nhn thc đó nên em
đư chn đ tài “T chc công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty TNHH Quc
Vinh”. Khoá lun gm có 3 chng:
Chng 1: Lý lun chung v công tác k toán nguyên vt liu ti doanh
nghip sn xut.
Chng 2: Thc trng t chc công tác k toán nguyên vt liu ti Công ty
TNHH Quc Vinh.
Chng 3: Phng hng hoàn thin công tác k toán nguyên vt liu ti
Công ty TNHH Quc Vinh.
1
CHNG 1:
LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN NGUYÊN VT LIU TI
DOANH NGHIP SN XUT
1.1. S cn thit phi t chc công tác k toán nguyên vt liu ti các doanh
nghip sn xut
1.1.1. V trí, vai trò ca nguyên vt liu trong quá trình sn xut
Vt liu theo quan đim ca Mác là nhng đi tng lao đng đư đc thay đi
do lao đng có ích ca con ngi tác đng vào. Theo Mác, tt c nhng vt th thiên
nhiên xung quanh ta mà lao đng có ích có th tác đng vào đ to ra ca ci vt cht
cho xã hi đu là đi tng lao đng nhng không phi đi tng lao đng nào cng
là nguyên vt liu.
Nguyên vt liu là mt yu t đu vào quan trng trong quá trình sn xut ca
doanh nghip, thng chim t trng ln trong quá trình sn xut ra sn phm mi. Do
vy, có th nói rng nguyên vt liu đi vi sn xut và trong doanh nghip sn xut là
quan trng và không th thiu. Chi phí v vt liu luôn chim t trng ln trong giá
thành ca sn phm. Vì vy, nguyên vt liu không ch quyt đnh đn s lng ca
sn phm mà còn nh hng trc tip đn cht lng sn phm. Nguyên vt liu đm
bo cht lng cao, đúng quy cách chng loi thì cht lng sn phm sn xut mi
đt yêu cu, phc v đc lc hn cho nhu cu tiêu dùng ca xã hi.
1.1.2. Yêu cu qun lý nguyên vt liu
Trong nn kinh t th trng, kinh doanh có lãi là mc tiêu mà các doanh nghip
đu hng ti. Nguyên vt liu là mt yu t không th thiu ca quá trình sn xut
kinh doanh các doanh nghip. Giá tr nguyên vt liu thng chim mt t l ln
trong tng chi phí sn xut. Vì vy, qun lý tt khâu thu mua, d tr và s dng
nguyên vt liu là điu kin cn thit đ đm bo cht lng sn phm, tit kim chi
phí, gim giá thành, tng li nhun cho doanh nghip.
Xut phát t vai trò, đc đim ca nguyên vt liu trong quá trình sn xut vic
qun lý nguyên vt liu đòi hi phi cht ch, khoa hc tt c các khâu thu mua, bo
qun, d tr và s dng. C th:
Khâu thu mua: quá trình sn xut kinh doanh đc tin hành bình thng thì
doanh nghip phi thng xuyên đm bo cho các loi nguyên vt liu đc thu mua
đ khi lng, đúng quy cách, chng loi. K hoch thu mua đúng tin đ phù hp vi
k hoch sn xut ca doanh nghip. ng thi, doanh nghip phi thng xuyên tin
hành phân tích, đánh giá tình hình thc hin k hoch thu mua đ t đó chn ngun
mua đm bo v s lng, cht lng, giá c và chi phí thu mua thp nht.
Thang Long University Library
2
Khâu bo qun: T chc bo qun nguyên vt liu phi quan tâm ti vic t chc
tt kho tàng, bn bãi, trang b đy đ các phng tin cân đo kim tra, thc hin đúng
ch đ bo qun đi vi tng loi nguyên vt liu, tránh h hng mt mát, hao ht
đm bo an toàn là mt trong nhng yêu cu qun lý nguyên vt liu.
Khâu d tr: Thúc đy nhanh quá trình chuyn hoá ca nguyên vt liu, hn ch
nguyên vt liu b đng, rút ngn chu k sn xut kinh doanh là mt đòi hi đi vi
khâu d tr. Do đó, doanh nghip phi xây dng đnh mc ti đa và đnh mc d tr
ti thiu cho tng loi nguyên vt liu đ đm bo cho quá trình sn xut không b
đình tr, gián đon do vic cung cp, thu mua không kp thi hoc gây ra tình trng
đng vn do vic d tr quá nhiu.
Khâu s dng: Qun lý khâu s dng phi thc hin vic s dng hp lý, tit
kim trên c s đnh mc, d toán chi phí nhm h thp chi phí, tiêu hao nguyên vt
liu trong giá thành sn phm tng tích lu cho doanh nghip. Do vy, khâu này cn
phi t chc tt vic ghi chép, phn ánh tình hình xut dùng và s dng nguyên vt
liu trong quá trình sn xut.
Nh vy, công tác qun lý vt liu rt quan trng. Trong thc t vn còn có nhiu
doanh nghip đ tht thoát nguyên vt liu do không có s qun lý tt các khâu hoc
không thc hin đúng yêu cu. Vy nên, đ qun lý tt nguyên vt liu thì doanh
nghip phi luôn ci tin công tác qun lý nguyên vt liu cho phù hp vi thc t.
1.1.3. Nhim v ca k toán
đáp ng yêu cu qun lý, k toán trong doanh nghip cn thc hin tt các
nhim v sau:
- Thc hin vic phân loi, đánh giá vt liu phù hp vi các nguyên tc chun
mc k toán đư quy đnh và yêu cu qun tr ca doanh nghip.
- T chc chng t, tài khon k toán, s k toán phù hp vi phng pháp k
toán hàng tn kho ca doanh nghip đ ghi chép, phân loi, tng hp s liu v tình
hình hin có và s bin đng tng gim ca nguyên vt liu trong quá trình sn xut
kinh doanh, cung cp s liu kp thi đ tng hp chi phí và tính giá thành ca sn
phm.
- Kim tra tình hình thc hin các ch tiêu k hoch v mua nguyên vt liu, k
hoch s dng vt liu cho sn xut và k hoch bán hàng.
T chc công tác k toán nguyên vt liu là vic rt cn thit và không th thiu
do vy doanh nghip cn phi t chc khoa hc hp lỦ đ cung cp thông tin kp thi,
đy đ phc v cho yêu cu qun tr doanh nghip.
3
1.2. T chc phân loi vƠ đánh giá nguyên vt liu
1.2.1. Phân loi
tin hành hot đng sn xut kinh doanh, các doanh nghip phi s dng rt
nhiu loi, nguyên vt liu khác nhau vi ni dung kinh t, công dng, tính nng lỦ
hoá khác nhau, có công dng và mc đích s dng khác nhau, đng thi chúng cng
đc bo qun nhiu kho bưi và đc s dng các b phn khác nhau. Do vy, yêu
cu đt ra vi ngi qun lý là phi nm bt đc tình hình bin đng tng loi
nguyên vt liu trong đn v. Mun vy, ngi qun lý cn phi tin hành phân loi
nguyên vt liu. Mi doanh nghip nên s dng nhng loi nguyên vt liu khác nhau
và s phân chia cng khác nhau theo tng tiêu thc nht đnh.
Phân loi nguyên vt liu là vic phân chia nguyên vt liu ca doanh nghip
thành các loi các nhóm theo tiêu thc phân loi nht đnh.
Cn c vào ni dung kinh t và yêu cu qun tr doanh nghip thì nguyên vt liu
đc chia thành các loi sau:
- Nguyên vt liu chính là đi tng lao đng cu thành nên thc th chính ca sn
phm đc sn xut ra nh xi mng, st thép, gch, ngóiầ các doanh nghip xây
dng; bông trong công nghip kéo si; ht ging, phân bón trong nông nghip Na
thành phm mua ngoài là đi tng lao đng đc s dng vi mc đích tip tc quá
trình sn xut ra sn phm.
- Vt liu ph là nhng loi vt liu khi s dng ch có tác dng ph nh làm tng
cht lng sn phm, hoàn chnh sn phm hoc đm bo cho các công c dng c
hot đng đc bình thng.
- Nhiên liu là nhng loi vt liu có tác dng cung cp nhit lng trong quá
trình sn xut nh xng, duầ phc v cho phng tin vn ti.
- Ph tùng thay th là nhng loi vt t, ph tùng, chi tit đc s dng đ thay
th, sa cha nhng máy móc, thit b, phng tin vn tiầ
- Vt liu và thit b xây dng c bn bao gm nhng vt liu, thit b, công c, khí
c, vt kt cu dùng cho công tác xây dng c bn.
- Vt liu khác là nhng loi vt liu cha đc xp vào các loi trên, thng là
nhng vt liu đc loi ra t quá trình sn xut nh st, thép, g vn, hay ph liu thu
hi đc t vic thanh lý tài sn c đnh.
Ngoài ra, tu thuc vào yêu cu qun lý và hch toán chi tit ca doanh nghip mà
trong tng loi nguyên vt liu trên chia thành tng nhóm, tng th.
Thang Long University Library
4
Cn c vào ngun hình thành, nguyên vt liu đc chia làm hai ngun:
- Nguyên vt liu nhp t bên ngoài: Do mua ngoài, nhn vn góp liên doanh,
nhn biu tng,ầ
- Nguyên vt liu t ch: Do doanh nghip t sn xut.
Cn c vào mc đích, công dng ca nguyên vt liu có th chia thành:
- Nguyên vt liu dùng cho nhu cu sn xut kinh doanh gm:
+ Nguyên vt liu dùng trc tip cho sn xut ch to sn phm.
+ Nguyên vt liu dùng cho qun lý các phân xng, dùng cho b phn bán
hàng, b phn qun lý doanh nghip.
- Nguyên vt liu dùng cho nhu cu khác:
+ Nhng bán;
+ em góp vn liên doanh;
+ em quyên tng.
Ngoài các cách phân loi vt liu nh trên đ phc v cho vic qun lý vt t
mt cách t m, cht ch, doanh nghip còn cn phi lp s danh đim nguyên liu, vt
liu đ lit kê toàn b các nhóm, th nguyên liu, vt liu
Lp danh đim vt liu là quy đnh cho mi th vt liu mt ký hiu riêng bng
h thng các ch s (kt hp vi các ch cái) thay th tên gi, quy cách, kích c ca
chúng. Tu theo tng doanh nghip, h thng danh đim vt t có th đc xây dng
theo nhiu cách thc khác nhau nhng phi đm bo đn gin, d nh, không trùng
lp. Các doanh nghip thng dùng ký hiu tài khon cp 1, tài khon cp 2 đ ký hiu
loi, nhóm vt liu kt hp vi ch cái tên vt t đ ký hiu tên vt t.
Danh đim vt liu đc s dng thng nht gia các b phn qun lý liên quan
trong doanh nghip nhm thng nht trong qun lý tng loi vt t.
1.2.2. ánh giá nguyên vt liu
1.2.2.1. Tr giá thc t ca nguyên vt liu nhp kho
Vt liu trong doanh nghip đc đánh giá theo tr giá thc t ca vt liu nhp
kho. Theo phng pháp này, tr giá thc t ca nguyên vt liu nhp kho đc xác
đnh theo tng ngun nhp. Trong doanh nghip, nguyên vt liu đc nhp t nhiu
ngun khác nhau mà giá tr ca chúng trong tng trng hp đc xác đnh nh sau:
- Nhp kho do mua ngoài: Tr giá thc t nhp kho bao gm giá mua, các loi thu
không đc hoàn li, chi phí vn chuyn bc xp, bo qun trong quá trình mua hàng
và các chi phí khác có liên quan trc tip đn vic mua vt t, tr đi các khon chit
khu thng mi, gim giá hàng mua và hàng mua tr li ngi bán.
5
Trng hp vt liu mua vào đc s dng cho đi tng chu thu GTGT theo
phng pháp khu tr, giá mua là giá cha có thu GTGT.
Trng hp vt liu mua vào đc s dng cho đi tng không chu thu GTGT tính
theo phng pháp khu tr, hoc s dng cho các mc đích phúc li, các d ánầ thì
bao gm c thu GTGT (là tng giá thanh toán).
- Nhp kho do t sn xut: Tr giá thc t nhp kho là giá thành sn xut hp lý
ca nguyên vt liu t gia công ch bin.
- Nhp kho do thuê ngoài gia công ch bin: Tr giá thc t nhp kho bao gm giá
vn thc t ca nguyên vt liu xut kho thuê ngoài gia công cng s tin phi tr cho
ngi nhn gia công ch bin cng các chi phí vn chuyn bc d khi giao nhn.
- Nhp nguyên vt liu do nhn vn góp liên doanh: Tr giá thc t ca vt liu
nhp kho là giá do hi đng liên doanh đnh giá cng các chi phí phát sinh khi nhn.
- Nhp nguyên vt liu do đc biu tng, đc tài tr: Tr giá thc t nhp kho là
giá tr hp lý ca nguyên vt liu cng các chi phí khác phát sinh.
1.2.2.2. Tr giá thc t ca nguyên vt liu xut kho
Nguyên vt liu đc nhp kho t nhiu ngun khác nhau, nhiu thi đim khác
nhau nên có nhiu giá khác nhau. Vì vy rt khó xác đnh đc ngay giá nguyên vt
liu xut kho trong mi ln nhp. Nhim v ca k toán là phi tính toán chính xác giá
xut kho đư đng kỦ áp dng, đng thi đm bo tính nht quán trong niên đ k toán.
Tu theo đc đim, yêu cu qun lỦ, trình đ qun lý ca tng doanh nghip mà
doanh nghip s áp dng mt trong các phng pháp sau đ xác đnh giá thc t ca
nguyên vt liu xut kho:
- Phng pháp tính theo giá đích danh: Theo phng pháp này khi xut kho vt
liu thì cn c vào s lng xut kho thuc lô nào và đn giá thc t ca lô đó đ tính
tr giá thc t ca vt liu xut kho. Phng pháp này đc áp dng cho nhng doanh
nghip có chng loi vt t ít và nhn din đc tng lô.
- Phng pháp bình quân gia quyn: Tr giá thc t ca vt liu xut kho đc
tính cn c vào s lng nguyên vt liu xut kho và đn giá bình quân gia quyn
đc tính theo công thc:
Tr giá thc t vt liu
xut kho
=
S lng vt liu
xut kho
x
n giá bình quân
NVL
Thang Long University Library
6
Trong đó, giá đn v bình quân có th tính theo 2 cách:
+ Phng pháp giá đn v bình quân c k d tr
Giá đn v bình quân c k
d tr
=
Giá thc t NVL tn đu k và nhp trong k
S lng NVL tn đu k và nhp trong k
Phng pháp này đn gin, thích hp vi doanh nghip có ít danh đim NVL
nhng s ln nhp, xut ca mi danh đim nhiu. Tuy nhiên đ chính xác không cao,
công vic b dn li vào cui k.
+ Phng pháp giá đn v bình quân sau mi ln nhp
Giá đn v bình quân sau
mi ln nhp
=
Giá thc t NVL tn kho sau mi ln nhp
S lng NVL tn kho sau mi ln nhp
Phng pháp này chính xác, va cp nht đc thng xuyên v tình hình bin
đng v giá ca vt liu, công c dng c trong k. Tuy nhiên nhc đim là tn nhiu
công sc, tính toán nhiu ln. Phng pháp này ch s dng đc nhng doanh
nghip có ít danh đim NVL và s ln nhp ca mi loi không nhiu.
- Phng pháp nhp trc, xut trc (FIFO): Phng pháp nhp trc, xut
trc áp dng da trên gi đnh là hàng tn kho đc mua trc hoc sn xut trc
thì đc xut trc, và hàng tn kho còn li cui k là hàng tn kho đc mua hoc
sn xut gn thi đim cui k. Theo phng pháp này thì giá tr hàng xut kho đc
tính theo giá ca lô hàng nhp kho thi đim đu k hoc gn đu k, giá tr ca
hàng tn kho đc tính theo giá ca hàng nhp kho thi đim cui k hoc gn cui
k còn tn kho.
- Phng pháp nhp sau, xut trc (LIFO): Phng pháp nhp sau, xut trc áp
dng da trên gi đnh là hàng tn kho đc mua sau hoc sn xut sau thì đc xut
trc, và hàng tn kho còn li cui k là hàng tn kho đc mua hoc sn xut trc
đó. Theo phng pháp này thì giá tr hàng xut kho đc tính theo giá ca lô hàng
nhp sau hoc gn sau cùng, giá tr ca hàng tn kho đc tính theo giá ca hàng nhp
kho đu k hoc gn đu k còn tn kho.
1.3. T chc hch toán chi tit nguyên vt liu
Hch toán chi tit nguyên vt liu là vic hch toán kt hp gia th kho và
phòng k toán trên cùng c s các chng t nhp, xut kho nhm đm bo theo dõi
cht ch s hin có và tình hình bin đng ca tng loi, tng nhóm, th vt t v s
lng và giá tr. Các doanh nghip phi t chc h thng chng t, m các s k toán
chi tit và vn dng phng pháp hch toán chi tit vt liu phù hp đ tng cng
qun lý vt liu.
7
1.3.1. Chng t k toán s dng
Trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, các nghip v kinh t
phát sinh liên quan đn vic nhp, xut vt liu đu phi lp chng t đy đ, kp thi,
đúng ch đ quy đnh.
Theo ch đ chng t k toán ban hành theo Q s 15/2006/Q-BTC ngày
20/03/2006 ca B trng B Tài chính, các chng t k toán v vt liu bao gm:
- Phiu nhp kho (Mu 01-VT)
- Phiu xut kho (Mu 02-VT)
- Biên bn kim kê vt t, sn phm, hàng hoá (Mu 05-VT)
- Hoá đn GTGT- MS 01 GTKT- LN
i vi các chng t này phi lp kp thi, đy đ theo đúng quy đnh v mu
biu, ni dung, phng pháp lp. Ngi lp chng t phi chu trách nhim v tính
hp lý, hp pháp ca chng t v các nghip v kinh t tài chính phát sinh.
Ngoài ra các chng t bt buc s dng thng nht theo quy đnh ca Nhà nc,
các doanh nghip có th s dng thêm các chng t hng dn:
- Biên bn kim nghim (Mu 03-VT)
- Phiu vt t còn li cui k (Mu 04-VT)
Mi chng t k toán phi dc t chc luân chuyn theo đúng trình t và thi
gian hp lý do k toán trng đn v quy đnh, nhm phc v cho vic ghi chép,
tng hp và cung cp s liu kp thi, đy đ cho các cá nhân, b phn liên quan.
1.3.2. T chc k toán chi tit nguyên vt liu thỀo phng pháp th song song
Hch toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp ghi th song song
- Ti kho: Phn ánh tình hình hin có, bin đng tng, gim nguyên vt liu v
mt lng.
Hàng ngày, th kho dùng “Th kho” đ ghi chép tình hình nhp, xut, tn kho ca
tng th nguyên vt liu theo ch tiêu s lng.
Khi nhn chng t nhp, xut nguyên vt liu th kho phi kim tra tính hp lý,
hp pháp ca chng t ri tin hành ghi chép s thc nhn, thc xut vào chng t và
th kho; cui ngày tính ra s tn kho đ ghi vào ct tn trên th kho. nh k, th kho
gi các chng t nhp-xut đư phân loi theo tng th nguyên vt liu cho phòng k
toán.
- Ti phòng k toán: Phn ánh tình hình hin có, bin đng tng, gim nguyên
vt liu c v mt lng và giá tr.
Thang Long University Library
8
K toán m th (s) k toán chi tit nguyên vt liu theo tng danh đim nguyên
vt liu tng ng đư ghi th kho.
K toán khi nhn chng t nhp-xut ca th kho gi lên, kim tra li chng t,
hoàn chnh chng t; cn c vào các chng t nhp-xut kho đ ghi vào th (s) chi
tit nguyên vt liu. Mi chng t đc ghi mt dòng.
Cui tháng, k toán lp Bng kê nhp ậ xut ậ tn trên s k toán tng hp, sau
đó tin hành đi chiu:
+ i chiu s k toán chi tit vi th kho ca th kho.
+ i chiu s liu dòng tng cng trên bng kê nhp ậ xut ậ tn vi s liu trên s
k toán tng hp.
+ i chiu s liu trên s k toán chi tit vi s liu kim kê thc t.
S đ 1.1: S đ hch toán chi tit nguyên vt liu theo phng pháp th song
song
Ghi chú:
Ghi hng ngày
Quan h đi chiu, kim tra
Ghi cui tháng, hoc đnh k
- u đim: Phng pháp này đn gin trong khâu ghi chép, d kim tra đi chiu,
d phát hin sai sót đng thi cung cp thông tin nhp, xut và tn kho ca tng danh
đim vt liu mt cách chính xác, nhanh chóng.
Chng t nhp
Th kho
S chi tit NVL
Bng tng
hp nhp xut
tn NVL
Chng t xut
9
- Nhc đim:
+ Khi lng ghi chép ln (đc bit trng hp doanh nghip có nhiu chng loi
vt t)
+ Vic ghi chép gia kho và phòng k toán còn trùng lp v ch tiêu s lng.
- iu kin áp dng:
+ i vi k toán th công: Thích hp vi các doanh nghip có ít chng loi vt
liu, khi lng các nghip v nhp, xut ít, phát sinh không thng xuyên.
+ i vi doanh nghip ng dng phn mm k toán: Áp dng rng rãi cho các
doanh nghip, k c các doanh nghip có chng loi vt liu nhiu, các nghip v k
toán nhp, xut thng xuyên.
1.4. K toán tng hp nguyên vt liu
1.4.1. K toán tng hp nguyên vt liu thỀo phng pháp kê khai thng xuyên
Phng pháp KKTX: Là phng pháp theo dõi phn ánh thng xuyên, liên tc
có h thng tình hình nhp xut tn kho vt liu trên c s k toán. Phng pháp
KKTX dùng cho các tài khon k toán tn kho nói chung và các tài khon vt liu nói
riêng đ phn ánh s hin có, tình hình bin đng tng gim ca vt t hàng hoá. Vì
vy, nguyên vt liu tn kho trên s k toán đc xác đnh bt c lúc nào trong k k
toán.
1.4.1.1. Tài khon s dng
phn ánh s hin có và tình hình bin đng ca nguyên vt liu, k toán s
dng Tài khon 152 ậ Nguyên vt liu.
Kt cu ca TK 152 - Nguyên vt liu
N TK 152 Có
+ Giá thc t NVL nhp kho
+ Tr giá NVL tha phát hin khi kim kê
+ Giá thc t NVL xut kho
+ Tr giá NVL đc gim giá hoc tr li
ngi bán, chit khu thng mi đc
hng
+ Tr giá NVL thiu ht khi kim kê
SDCK: Giá tr NVL tn kho cui k
TK 152 đc m thành các tài khon cp 2, tài khon cp 3ầ. đ k toán chi tit theo
tng loi vt liu tu thuc vào yêu cu qun lý ca doanh nghip.
TK 1521 - Nguyên vt liu chính
TK 1522 - Vt liu ph
TK 1523 - Ph tùng thay th
TK 1524 - Thit b xây dng c bn
TK 1528 - Vt liu khác
Thang Long University Library
10
Tài khon 151 - HƠng mua đang đi đng
Tài khon này phn ánh tr giá thc t các loi nguyên vt liu mà doanh nghip đư
mua, chp nhn thanh toán vi ngi bán nhng cha v nhp kho ca doanh nghip,
còn đang trên đng vn chuyn, bãi bn hoc đư v đn doanh nghip nhng cha
làm th tc nhp kho (ch kim kê).
Kt cu ca TK 151 - Hàng mua đang đi đng
N TK151 Có
+ Giá tr hàng hoá, vt t đang đi
đng tng
+ Giá tr hàng hoá, vt t đang đi
đng đư v nhp kho hoc chuyn
giao cho các đi tng s dng hoc
cho khách hàng
SDCK: Giá tr hàng hoá, vt t đư mua
nhng còn đang đi đng (cha v nhp
kho đn v)
Ngoài các tài khon trên, k toán còn s dng các tài khon liên quan khác nh: TK
111, TK 112, TK 141, TK 331, TK 621, TK 627, ầ
1.4.1.2. Phng pháp k toán nguyên vt liu
a) K toán tng nguyên vt liu
- NVL thu mua nhp kho
+ Hàng và chng t cùng v, cn c vào hoá đn, phiu nhp kho và các chng t có
liên quan, k toán ghi:
N TK 152 - Giá thc t NVL nhp kho
N TK 133 - Thu GTGT đu vào đc khu tr
Có TK 111, 112, 141, 331ầ -Tng giá thanh toán
+ Hàng cha v nhng chng t đư v: K toán lu vào cp h s riêng “Hàng mua
đang đi đng”.
Nu trong tháng hàng v thì ghi vào TK 152 tng t nh trên
Nu đn cui tháng NVL vn cha v thì cn c vào hoá đn:
N TK 151 - Giá thc t NVL đang đi đng
N TK 133 - Thu GTGT đu vào đc khu tr
Có TK 111, 112, 141, 331ầ. - Tng giá thanh toán
11
Sang tháng sau, khi NVL v nhp kho, cn c vào phiu nhp kho, ghi:
N TK 152 - Giá thc t NVL nhp kho
Có TK 151
+ Hàng đư v nhng chng t cha v, cn c vào phiu nhp kho, ghi:
N TK 152 - Giá tm tính
Có TK 111, 112, 331 - Giá tm tính
Khi chng t v, cn c vào hoá đn:
- Nu giá tm tính < giá thc t, k toán ghi b sung:
N TK 152 - Phn chênh lch thiu
N TK 133 - Thu GTGT đu vào theo hoá đn
Có TK 111, 112, 331
- Nu giá tm tính > giá thc t:
Xoá s bút toán nhp kho NVL theo giá tm tính:
N TK 111, 112, 331 - Giá tm tính
Có TK 152 - Giá tm tính
ng thi, cn c vào hoá đn, k toán ghi:
N TK 152 - Giá thc t NVL nhp kho
N TK 133 - Thu GTGT đu vào đc khu tr
Có TK 111, 112, 331 - Tng giá thanh toán
- Trng hp nhp khu vt liu, hàng hoá: Doanh nghip phi tính thu nhp khu
theo giá ti ca khu (giá CIF) và thu GTGT phi np cho Nhà nc.
Cn c vào phiu nhp kho và các chng t liên quan k toán ghi:
N TK 152
Có TK 331
Có TK 333(3333,3332) - Thu nhp khu, thu TTB phi np
Cn c vào chng t phn ánh thu GTGT ca hàng nhp khu, k toán ghi:
N TK 133 - Thu GTGT đc khu tr
Có TK 333 (33312) - Thu GTGT hàng nhp khu phi np
- Phn ánh các khon chit khu, gim giá vt t do đc hng các khon chit khu
thng mi:
N TK 331, 111, 112 - Tng giá thanh toán
Có TK 152 - (Chit khu thng mi, tr giá hàng mua b tr li, khon gim
giá hàng bán)
Có TK 133 - Thu GTGT đu vào đc khu tr
Thang Long University Library
12
- Trng hp doanh nghip đc hng chit khu thanh toán:
N TK 331, 111, 112ầ
Có TK 515 - Doanh thu tài chính (chit khu thanh toán đc hng)
- i vi NVL nhp kho do thuê ngoài gia công ch bin:
+ Khi xut NVL đi gia công ch bin, ghi:
N TK 154 - Chi phí sn xut kinh doanh d dang
Có TK 152 - Giá thc t NVL xut kho
+ Khi phát sinh chi phí thuê ngoài gia công, ch bin:
N TK 154 - Chi phí thuê gia công
N TK 133 - Thu GTGT đu vào đc khu tr
Có TK 111, 112, 141, 331, ầ
+ Khi nhp li kho s NVL thuê ngoài gia công, ch bin xong, ghi:
N TK 152 - Giá thc t NVL nhp kho
Có TK 154
- Nhp nguyên vt liu do nhn vn góp liên doanh:
N TK 152 - Giá thc t nguyên vt liu
Có TK 411 - Ngun vn kinh doanh
- Nhp nguyên vt liu do đc biu tng:
N TK 152 - Giá thc t nguyên vt liu
Có TK 711 - Thu nhp khác
- Nhp nguyên vt liu đã xut ra s dng không ht đem nhp li kho:
N TK 152 - Nguyên vt liu
Có TK 621 - Chi phí nguyên vt liu trc tip
Có TK 627 - Chi phí sn xut chung
Có TK 642 - Chi phí qun lý doanh nghip
- i vi NVL phát hin tha khi kim kê:
+ Khi cha xác đnh nguyên nhân, ghi:
N TK 152 - Giá thc t NVL tha phát hin khi kim kê
Có TK 338 (3381) - Tài sn tha ch x lý
+ Khi có quyt đnh x lý, ghi:
N TK 338 (3381)
Có TK 711 - Ghi tng thu nhp khác
Có TK 632 - Tha trong đnh mc
+ Nu xác đnh ngay NVL tha là ca các đn v khác:
N TK 002 “Vt t, hàng hoá nhn gi h, nhn gia công”
13
b) K toán gim nguyên vt liu
Nguyên vt liu trong các doanh nghip sn xut gim ch yu do xut dùng cho
nhu cu sn xut sn phm, phc v qun lý sn xut trong phm vi các b phn sn
xut qun lý doanh nghipầ K toán phi phn ánh kp thi tình hình xut vt liu,
tính chính xác giá thc t xut dùng theo phng pháp tính đư đng kỦ và tính phân b
đúng đn vào đúng đi tng.
- Xut kho nguyên vt liu dùng trc tip cho sn xut ch to sn phm, nhu cu
qun lý…
N TK 621 - Chi phí NVL trc tip
N TK 627 - Chi phí NVL dùng ti phân xng
N TK 641, 642 - Chi phí bán hàng, chi phí QLDN
Có TK 152 - Giá thc t NVL xut kho
- Xut NVL s dng cho hot đng đu t XDCB hoc sa cha ln TSC:
N TK 241 - Chi phí XDCB d dang
Có TK 152
- Xut kho vt liu t ch hoc thuê gia công ch bin:
N TK 154
Có TK 152 - Nguyên vt liu
- Xut kho nguyên vt liu gi đi bán hoc giao bán trc tip:
Cn c vào giá vn thc t ghi:
N TK 157 - Hàng gi đi bán
N TK 632 - Giá vn hàng bán
Có TK 152 - Nguyên vt liu
- i vi NVL đa đi góp vn vào c s kinh doanh đng kim soát, góp vn vào công
ty liên kt:
Khi xut kho NVL đa đi góp vn liên doanh, ghi:
N TK 222, 223 - Giá do hi đng đánh giá
N TK 811 - Giá tr xut kho < giá tr do hi đng đánh giá
Có TK 152 - Giá thc t NVL xut kho
Có TK 711 - Giá tr xut kho > giá tr do hi đng xác đnh
Thang Long University Library
14
- Xut kho nguyên vt liu cho vay tm thi:
Cn c vào tr giá thc t xut kho, k toán ghi:
N TK 1388
N TK 136 - (Trng hp cho vay ni b)
Có TK 152 - Nguyên vt liu
- i vi NVL thiu ht phát hin khi kim kê:
+ Nu do nhm ln hoc cha ghi s thì phi ghi s b sung hoc điu chnh li s liu
trên s k toán.
+ Nu s hao ht, mt mát cha xác đnh rõ nguyên nhân, ch x lỦ, cn c vào giá tr
hao ht, k toán ghi:
N TK 1381 - Tài sn thiu ch x lý
Có TK 152
+ Khi có quyt đnh x lỦ, cn c vào quyt đnh, ghi:
N TK 111 - Thu tin mt
N TK 1388 - Phi thu khác
N TK 334 - Tr vào lng nhân viên
N TK 632 - Hao ht không thu hi đc
Có TK 138 (1381)
15
S đ 1.2: K toán tng hp nguyên vt liu theo phng pháp kê khai thng
xuyên
TK 111, 112, 331 TK 152 TK 621, 627, 641,ầ
Nhp kho NVL mua ngoài Xut kho NVL dùng cho
SXKD, XDCB hoc SCL
TK 133 TK 154
Xut kho NVL thuê
Thu GTGT ngoài gia công
Chi phí thu mua, vn
chuyn, bc xp TK 111, 112, 331ầ
TK 154 Gim giá NVL mua vào,
NVL thuê ngoài gia công tr li NVL, CKTM
ch bin xong nhp kho
TK 333(3332, 3333) TK 133
Thu NK, TTB Thu GTGT
phi np cho ngân sách
TK 632
TK 411 NVL xut bán
Nhn vn góp liên doanh,
liên kt bng NVL TK 222, 223
TK 621, 627, 641, ầ. NVL xut kho đ đu t
NVL xut ra không s vào công ty liên kt
dng ht nhp li kho TK 632
TK 338 (3381) Hao ht
NVL phát hin tha khi không thu hi đc
kim kê ch x lý
TK 138 (1381)
NVL thiu khi kim kê
ch x lý
Thang Long University Library
16
1.4.2. K toán tng hp nguyên vt liu thỀo phng pháp kim kê đnh k
Phng pháp KKK: Là phng pháp hch toán cn c vào kt qu kim kê đ
phn ánh giá tr tn kho cui k ca vt t, hàng hoá trên s sách k toán tng hp, t
đó tính ra giá tr vt t, hàng hoá xut kho trong k theo công thc:
Giá tr vt t
hàng hoá
xut kho
=
Tr giá vt t
hàng hoá tn
đu k
+
Tr giá vt t
hàng hoá
nhp trong k
-
Tr giá vt t
hàng hoá tn
cui k
1.4.2.1. Tài khon s dng
Khác vi phng pháp KKTX, đi vi các doanh nghip k toán hàng tn kho
theo phng pháo KKK không dùng TK 152, 151 đ theo dõi tình hình nhp - xut
trong k mà ch dùng đ kt chuyn tr giá vn thc t nguyên vt liu tn kho cui k
và tn kho đu k vào TK 611 - Mua hàng.
TK 611 - Mua hàng dùng đ phn ánh giá thc t ca s vt liu mua vào và xut
dùng trong k.
Kt cu ca TK 611 - Mua hàng
N TK 611 Có
+ Giá thc t nguyên vt liu tn kho đu
k
+ Tr giá thc t NVL mua vào trong k,
hàng hoá đư bán b tr li,ầ
+ Tr giá thc t nguyên vt liu xut
trong k
+ Tr giá thc hàng đư gi bán nhng
cha xác đnh là tiêu th trong k
+ Tr giá vt t tr li cho ngi bán hoc
đc gim giá
+ Tr giá thc t NVL tn cui k
Tài khon này không có s d.