skkn giáo dục tư tưởng đạo đức hồ chí minh trong dạy học lịch sử phần lịch sử việt nam lớp 8,9

Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Tên đề tài: GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH TRONG
DẠY HỌC LỊCH SỬ PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM LỚP 8,9
A/ MỞ ĐẦU
I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Bác Hồ, cha cuả chúng con
Hồn cuả mn hồn
Cho con được ơm hơn má Bác
Hơn chòm râu mát rượi hồ bình!
Ơi cái tên kính u Hồ Chí Minh!
Trong sáng lòng anh xung kích…
(Tố Hữu)
Chủ tịch Hồ Chí Minh vị cha già của cả dân tộc Việt Nam, là danh nhân văn hóa của
thế giới. Người là kết tinh của tư tưởng “Đại nhân, Đại nghĩa”. Người để lại cho dân tộc ta một
tư tưởng cách mạng, một nhân cách đạo đức cao cả. Người đã làm “rạng rỡ non sơng ta, đất
nước ta”. Suốt cuộc đời hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp. Người là
tấm gương sáng cho các thế hệ mai sau noi theo về sự “cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư”.
Hiện nay đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và đổi mới đất
nước theo hướng tích cực, hợp tác bình đẳng, chủ động hội nhập thế giới. Vừa giữ gìn bản sắc
văn hóa dân tộc vừa tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới. Vì vậy việc học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là việc làm hết sức cần thiết, phù hợp với tình hình đất
nước lúc bấy giờ. Bởi vì trong tình hình xã hội hiện nay tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là nền
tảng của xã hội, là động lực vượt qua khó khăn, thử thách để phát triển kinh tế đất nước, hồn
thiện nhân cách của mỗi người.
Nhưng hiện nay vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường đang đứng
trước mn vàn khó khăn. Với những tác động từ lối sống hiện đại, phim, ảnh, các trò chơi
điện tử, bi da, những mâu thuẫn gây mất đồn kết , tình trạng bạo lực học đường ngày càng ăn
sâu vào giới học sinh… bên cạnh đó một số phụ huynh lo cơng việc, mải làm ăn, ít có thời
gian quan tâm đến con cái chỉ phó mặc cho nhà trường. Ngồi những ngun nhân đó thì phần
lớn phụ huynh và học sinh có suy nghĩ coi thường các mơn học xã hội, đặc biệt là mơn lịch sử
coi đó là “mơn phụ”, học sinh còn có tư tưởng học lịch sử khơ khan, nhàm chán, tồn thời gian

và sự kiện chẳng có gì để học. Bên cạnh mơn GDCD, thì mơn lịch sử đóng vai trò quan trọng
trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, giáo dục cho học sinh lòng u nước, truyền thống

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 1
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
tốt đẹp của dân tộc, lòng biết ơn ơng cha ta đổ bao mồ hơi xương máu mới có được sự độc lập
tự do như ngày hơm nay …
Chính vì vậy, trong q trình dạy lịch sử Việt Nam cần phải “lồng ghép giáo dục tư
tưởng đạo đức Hồ Chí Minh” để học sinh thấm nhuần tư tưởng đạo đức của Bác. Từ đó học
tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác để sau này trở thành những cơng dân có đủ đức và
tài để góp phần xây dựng đất nước. Đó là lý do tơi chọn đề tài “ giáo dục tư tưởng đạo đức
Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử phần lịch sử Việt Nam lớp 8,9”
II/ MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
1/ Mục đích đề tài:
Với đề tài này, tơi muốn tìm hiểu thực trạng dạy học lịch sử Việt Nam lớp 8,9 ra sao?
trên cơ sở đó tơi lồng ghép giáo dự tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào tiết học Lịch sử Việt
Nam theo hướng tích cực giúp cho giáo viên và học sinh u thích mơn lịch sử và nâng cao
kiến thức hiểu biết và chất lượng dạy học bộ mơn.
2/ Nhiệm vụ của đề tài:
- Xây dựng cơ sở lý luận về dạy học lịch sử.
- Tìm hiểu thực trạng về dạy học lịch sử ở trường THCS nói chung và trường THCS Hàm
Thắng nói riêng.
- Giải pháp để lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử.
- Từ kết quả thực nghiệm để triển khai và đánh giá kết quả rút ra bài học kinh nghiệm bổ ích.
3/ Đối tượng nghiên cứu
Học sinh lớp 8
1,2,3
, lớp 9
1,2,
trường THCS Hàm Thắng

Bác Hồ - vị lãnh tụ kính u cuả dân tộc Việt Nam

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 2
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
B/ NỘI DUNG
I/ CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Mục đích của việc dạy học lịch sử ở trường là người giáo viên khơng chỉ giúp cho học sinh
hình dung được những hình ảnh của q khứ, biết và ghi nhớ được các sự kiện lịch sử mà quan
trọng hơn là phải hiểu được các giá trị của lịch sử. Bên cạnh đó, dạy học lịch sử có thể giáo
dục cho các em tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh, thơng qua đó các em tự rèn luyện bản thân
mình vừa có tài, vừa có đức, u q hương, u đất nước và ghi nhớ cơng lao của Bác cũng
như các vị anh hùng đã ngã xuống vì độc lập tự do cho đất nước.
II/ CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Xu hướng của sự phát triển giáo dục hiện nay là đào tạo ra những con người có đức, có tài
góp phần xây dựng đất nước. Trong bối cảnh đó, để nước ta nhanh chóng tiến hành CNH-
HĐH đất nước nhằm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn
minh. Vững bước đi lên CNXH, phải phát triển giáo dục đào tạo, phát triển nguồn lực con
người là yếu tố cơ bản của sự phát triển chung và bền vững, đào tạo những con người u
nước thiết tha.
Xuất phát từ nhu cầu chung của xã hội, bộ mơn lịch sử trong nhà trường nói chung và trong
lịch sử Việt Nam lớp 8, 9 nói riêng đã được đổi mới về nội dung, chương trình, sách giáo khoa
điều đó đã phát huy được tầm quan trọng của bộ mơn lịch sử. Thực tế cho thấy một số giáo
viên trong q trình dạy cũng có giáo dục đạo đức Hồ Chí Minh cho học sinh thơng qua các
câu chuyện nhưng khơng nói rõ câu chuyện đó giáo dục cho các em tư tưởng, đạo đức gì của
Bác để từ đó các em học tập và làm theo tấm gương của Người.
Hiện nay đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HĐH vì mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh. Từng bước hội nhập quốc tế để đưa nước ta trở
thành nước cơng nghiệp, sánh vai cùng với các nước trong khu vực và trên thế giới, thực hiện
mục tiêu “xây dựng thành cơng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam chủ
nghĩa xã hội”. Học sinh khi ra trường phải là người vừa có tài, có đức.

Cùng với các mơn Ngữ văn, GDCD … .Giáo dục đạo đức cho học sinh qua tiết học lịch sử là
rất quan trọng. Vì mơn lịch sử xun suốt tiến trình lịch sử của dân tộc, mỗi thời đại đều xuất
hiện những anh hùng dân tộc có đầy đủ phẩm chất đạo đức để giữ gìn nền độc lập của Tổ quốc
đưa đất nước ta phát triển. Tiêu biểu trong các vị anh hùng dân tộc đó là chủ tịch Hồ Chí Minh
vị lãnh tụ kính u của dân tộc. Người đã dâng hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp cách mạng.
Người là kết tinh các phẩm chất cao đẹp của dân tộc ta suốt mấy nghìn năm dựng nước và giữ
nước. Người đã đi xa nhưng Người đã để lại cho dân tộc một di sản tinh thần hết sức to lớn
trên mọi lĩnh vực. Những tư tưởng của Người là “ Kim chỉ nam” cho mọi hoạt động của Đảng
và nhà nước ta. Hiện nay tồn Đảng, tồn qn, tồn dân đang thực hiện học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 3
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Là giáo viên dạy học lịch sử, qua một số năm giảng dạy, tơi nhận thấy rằng việc lồng
ghép giáo dục đạo đức tư tưởng Hồ Chí Minh trong các bài giảng là vơ cùng cần thiết nhằm
nâng cao được tư tưởng đạo đức cách mạng cho học sinh.
Trước những biến động phức tạp của thế giới. Một bộ phận cán bộ, đảng viên có lối
sống thiếu mẫu mực, thậm chí biểu hiện suy thối về đạo đức. Lối sống đã ảnh hưởng khơng
nhỏ đến uy tín của Đảng, niềm tin của nhân dân. Vì vậy để giáo dục thế hệ trẻ tin tưởng vào
bản chất, truyền thống tốt đẹp của Đảng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, có lối sống lành
mạnh, tinh thần u nước, u chủ nghĩa xã hội thì việc lồng ghép giáo dục đạo đức tư tưởng
của Bác trong dạy lịch sử Việt Nam có tác dụng lớn góp phần hình thành nhân cách, lối sống
của học sinh.
Từ căn cứ đó, tơi mạnh dạn chọn đề tài: “Giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong
dạy học lịch sử phần lịch sử Việt Nam lớp 8,9”
III/ THỰC TRẠNG - GIẢI PHÁP:
1/ THỰC TRẠNG:
1.1/ Thực trạng dạy học lịch sử ở trường THCS Hàm Thắng:
Qua nắm bắt tình hình và trao đổi với đồng nghiệp về việc giảng dạy các tiết lịch sử Việt
Nam có liên quan đến Hồ Chí Minh ở trường THCS trong huyện bản thân nhận thấy:

* Về phía giáo viên:
Khi giảng dạy một tiết lịch sử Việt Nam có liên quan đến Hồ Chí Minh rất đơn giản, chỉ cần
kể cho các em một số mẫu chuyện hay là lấy một ví dụ nói về Bác là được và trong giáo án
khơng cần thể hiện câu chuyện hay ví dụ đó ra, nhưng thơng qua câu chuyện thì giáo viên
chưa giáo dục cho các em cần học tập ở Bác vấn đề gì. Bên cạnh đó một số giáo viên chưa thật
sự chú trọng và còn tẻ nhạt với các đạo đức tư tưởng của Người.
* Về phía học sinh:
Học sinh khơng có hứng thú hoặc chưa có thói quen tìm hiểu các mẫu chuyện về Hồ Chí
Minh, còn thờ ơ các tư tưởng đạo đức của Người. Vì các em cho là “mơn phụ” và những kiến
thức này nó khơng có sẵn trong sách giáo khoa nên các em chưa có ý thức học tập và cũng
khơng tìm kiếm để hiểu rõ tư tưởng đạo đức của Bác Hồ.
1.2/Thực trạng về dạy học giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học Lịch sử
phần lịch sử Việt Nam khối lớp 8,9 ở trường THCS Hàm Thắng trong một số năm qua:
Với địa bàn tương đối khó khăn, phần lớn làm nơng để kiếm sống nên nhận thức của người
dân còn thấp, hiểu biết chưa cao, học sinh còn chưa ham muốn học tập bộ mơn này. Chính vì
vậy, chất lượng học tập, tìm hiểu tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh còn thấp thì việc lồng
ghép giáo dục tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh vẫn gặp khó khăn.

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 4
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Phần lớn các em chưa có thói quen tìm hiểu, sưu tầm mà chỉ quen nghe, quen ghi chép
những gì mà giáo viên nói. Hơn nữa chương trình lịch sử q rộng, tư tưởng đạo đức của
Người thì nhiều mà giáo viên chưa rút gọn được những gì cần truyền đạt, những gì chỉ giới
thiệu qua và vấn đề nào cần nhấn mạnh, giáo dục cho các em. Cụ thể qua điều tra thực tế học
sinh các lớp 8,9 các năm trước tơi thấy ý thức học tập bộ mơn lịch sử chưa cao và kết quả cụ
thể qua khảo sát chất lượng về hiểu biết tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh như sau:
Tốt, Khá: 30 %; Trung bình: 40%; yếu kém 30%
Qua số liệu trên cho thấy rằng, tỉ lệ học sinh yếu kém về bộ mơn vẫn còn nhiều, sự hiểu
biết về tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là chưa cao.
2/ GIẢI PHÁP

Qua tìm hiểu thực trạng dạy học lịch sử Việt Nam lớp 8, 9 ở trường THCS nói chung và
trường THCS Hàm Thắng nói riêng, bản thân đã thực hiện các giải pháp để giáo dục tư tưởng
đạo đức Hồ Chí Minh vào trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 8,9 như sau:
2.1/ Sự chuẩn bị của giáo viên:
Đối với cơng việc dạy học nói chung, dạy học lịch sử nói riêng, việc chuẩn bị của giáo viên
là vơ cùng cần thiết. Ngồi việc xác định mục đích, u cầu, đồ dùng dạy học liên quan đến
bài dạy. Giáo viên còn dự kiến cho bài dạy, dạy mục nào, chuẩn bị đồ dùng dạy học gì, kiến
thức cho mục đó ra sao… Đối với những bài dạy liên quan đến việc lồng ghép giáo dục tư
tưởng đạo đức Hồ Chí Minh thì giáo viên phải xác định nội dung cần lồng ghép, thời điểm
lồng ghép, cách lồng ghép như thế nào cho phù hợp với bài dạy… dùng hình ảnh tư liệu, nội
dung tài liệu liên quan đến chủ tịch Hồ Chí Minh. Bởi vì tư tưởng đạo đức của Bác là rộng,
trên nhiều lĩnh vực… Cần phải chọn lọc, linh hoạt vận dụng một tư tưởng nào đó để lồng ghép
vào bài dạy. Khi áp dụng phải chú ý đến thời gian phân bố trong tiết học. Khơng được “tham”
kiến thức, sa đà, khơng được biến giờ dạy lịch sử thành tiết kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh.
2.2/ Tiến hành lồng ghép trong giờ học:
Đối với việc lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử có thể
thơng qua nhiều hình thức. Trong một bài dạy có thể dùng hình ảnh tư liệu, phim tư liệu, kể
chuyện đạo đức Hồ Chí Minh, trích dẫn những câu nói của Bác hoặc trích dẫn những danh
nhân, tư liệu văn học về Bác để giáo dục tư tưởng của Bác đối với học sinh. Tơi đã lồng ghép
giáo dục cho học sinh một số tư tưởng đạo đức của Bác Hồ thơng qua một số bài học như sau:
2.2.1/ Để giáo dục cho học sinh tinh thần u nước, ý chí quyết tâm ra đi tìm đường cứu
nước cho dân tộc.
Khi dạy bài 30 chương trình lịch sử lớp 8: Phong trào chống Pháp từ đầu thế kỉ XX đến
năm 1918. Sau các phong trào u nước ở đầu thế kỉ XX: Phong trào Đơng Du, Đơng kinh
nghĩa thục, Duy tân, phong trào chống thuế ở Trung kì diễn ra đều thất bại. Cách mạng Việt

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 5
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Nam bị khủng hoảng về con đường cứu nước. Trong hồn cảnh đó Nguyễn Tất Thành nhận
thấy rằng cần phải tìm ra con đường cứu nước cho dân tộc. Người rất khâm phục tinh thần u

nước của các cụ Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, ….nhưng Người khơng tán thành đường lối
cứu nước của họ. Người quyết định tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc. Ngay từ nhỏ
Người sớm có tinh thần u nước. Khi vào học trường Quốc học ở Huế, Người tham gia
phong trào chống thuế ở Trung kì bị buộc thơi học. Từ đó Người quyết tâm ra nước ngồi tìm
đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.
Để giáo dục cho học sinh tinh thần u nước, ý chí quyết tâm tìm con đường cứu nước
cho dân tộc. Giáo viên kể chuyện “Hai bàn tay”. Khi vào Sài gòn Nguyễn Tất Thành gặp lại
anh Tư Lê người quen cũ lúc còn ở Phan Thiết. Người tâm sự với Tư Lê: Tơi muốn ra các
nước phương Tây xem họ làm như thế nào sau đó trở về giúp đồng bào chúng ta. Nhưng
chúng ta lấy tiền đâu để đi - Tư Lê nói lại. Nguyễn Tất Thành giơ hai bàn tay nói: Đây, tiền
đây, chúng ta làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Tư Lê khơng giữ lời hứa, Bác một mình làm
phụ bếp trên tàu La-tu-sơ-trơ-rê-vin ra nước ngồi tìm đường cứu nước. Thơng qua đó nhằm
giáo dục cho học sinh cần biết ơn về Bác với hai bàn tay trắng mà Bác đã làm nên một sự kiện
lớn cho dân tộc.

Bác Hồ làm phụ bếp trên tàu
2.2.2/ Để giáo dục tư tưởng tinh thần đồn kết quốc tế, “Bốn phương vơ sản đều là anh
em” của Bác.
Sau khi sang Pháp Người nhận xét: “Người Pháp ở Pháp tốt hơn người Pháp ở Đơng
Dương”, ở đâu cũng có hai loại người: người bóc lột và người bị bóc lột . Sau khi dùng lược
đồ giới thiệu hành trình cứu nước của Bác. Từ năm 1911-1917 Bác đi khắp thế giới Bác từng
đi thăm khu phố Hac-lem nơi ở của người da đen ở Mĩ, Người hiểu rõ được bản chất tàn bạo
của chủ nghĩa thực dân. Vì vậy muốn đánh đổ đế quốc thực dân thì phải có sức mạnh, muốn
có sức mạnh thì vơ sản quốc tế phải đồn kết lại. Qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng tình

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 6
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
đồn kết quốc tế “ Bốn phương vơ sản đều là anh em” từ đó hình thành cho học sinh cách
nhìn nhận “bạn” “thù” một cách rõ ràng và phải biết xây dựng tinh thần đồn kết từ tập thể.
Chúng ta căm thù chủ nghĩa đế quốc, thực dân kẻ đã xâm lược đất nước ta, gây bao nỗi đau

khổ cho dân tộc ta chứ nhân dân tiến bộ các nước là anh em, như nhân dân Pháp, Mĩ trong hai
cuộc kháng chiến chống Pháp, Mĩ họ đã tích cực ủng hộ cuộc kháng chiến của ta. Như anh
Hăng -ri - mác tanh khơng chịu sang Đơng Dương giết hại nhân dân Đơng Dương, chị Ray-
mơng - điêng nằm trên đường ray để cản đồn tàu chở vũ khí sang Đơng Dương của Pháp.
Anh Mo-ri-xơn tự thiêu trước nhà quốc hội Mĩ để phản đối cuộc chiến tranh của đế quốc Mĩ ở
Việt Nam, và bao nhiêu thanh niên Mĩ đốt thẻ qn dịch khơng chịu sang Việt Nam tàn sát
đồng bào ta… Ngày nay đất nước đã thống nhất, Đảng và Nhà nước ta thực hiện chủ trương,
đường lối đối ngoại tích cực quan hệ ngoại giao với thế giới, nhưng vẫn giữ gìn bản sắc văn
hóa dân tộc. Chúng ta “hòa nhập chứ khơng hòa tan, Việt Nam muốn là bạn với tất cả các
nước trên thế giới”. Cả dân tộc ta khép lại q khứ đau thương để hướng tới tương lai tốt đẹp
hơn. Chúng ta khép lại q khứ chứ khơng bao giờ qn q khứ, “Ai bắn vào q khứ bằng
phát súng lục, thì tương lại sẽ trả lời bằng đại bác”. Vì vậy trong dạy học lịch sử lồng ghép tư
tưởng này để học sinh nhìn nhận đúng đắn đường lối đối ngoại của Đảng ta.
2.2.3/ Để giáo dục tư tưởng: Suốt cuộc đời hoạt động của Bác là giải phóng giai cấp,
giải phóng lồi người xây dựng một xã hội tốt đẹp khơng còn người bóc lột người.
Khi dạy bài 16 chương trình lịch sử lớp 9. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngồi.
Mục I: Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Pháp (1917-1923)
Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, Nguyễn Ái Quốc thay mặt những người Việt Nam u
nước tại Pháp gửi tới Hội nghị Véc-xai bản u sách đòi tự do, quyền bình đẳng cho dân tộc
Việt Nam. Tuy khơng được chấp nhận nhưng việc làm đó gây tiếng vang rất lớn đối với dân
tộc Việt Nam, nhân dân Pháp và các dân tộc thuộc địa. Tháng 7/1920 Người đọc “Sơ thảo lần
thứ nhất Luận cương về các dân tộc và thuộc địa” của Lê-nin. Ngồi một mình trong phòng,
Người sung sướng muốn phát khóc lên. Người nói một mình như đang nói với tồn thể dân tộc
“Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải
phóng cho chúng ta. Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc khơng có con đường nào khác là
con đường cách mạng vơ sản”. Như vậy từ một người u nước chân chính, Người đến với
chủ nghĩa Mác -Lê-nin, tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc ta.

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 7
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012

Tranh biếm họa của Nguyễn Ái Quốc cho tờ Le Paria, đời
sống người dân dưới ách thống trị của thực dân Pháp
2.2.4/ Giáo dục tư tưởng: Chăm lo, bồi dưỡng cho các thế hệ cách mạng đời sau.
Trong suốt cuộc đời hoạt động của Người lúc nào Người cũng chăm lo bồi dưỡng tinh thần
cách mạng cho các thế hệ sau. Năm 1925 trong bài “Gửi thanh niên An Nam” Người nhắc nhở
“Hỡi Đơng Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của người
khơng sớm hồi sinh”

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 8
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Khi dạy bài 16 chương trình lịch sử 8: Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Trung Quốc giáo
viên nêu rõ. Để giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp Người rất chăm lo bồi dưỡng tinh thần
cách mạng cho thế hệ thanh niên. Người tập hợp thanh niên u nước trong tổ chức “Hội Việt
Nam Cách mạng Thanh niên” giáo dục, bồi dưỡng chủ nghĩa Mác -Lênin cho thanh niên.
Người mở lớp huấn luyện, đào tạo cho thanh niên u nước từ trong nước sang. Một số thanh
niên xuất sắc được chọn đi học trường Đại học Phương Đơng ở Liên xơ, một số học trường
qn sự ở Trung Quốc và Liên xơ, còn lại về nước hoạt động. Những người này trở thành
những cán bộ cốt cán của Đảng sau này như đồng chí Trần Phú, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê
Hồng Phong….Còn lại cử về nước hoạt động đi vào phong trào cơng nhân tổ chức, giác ngộ
quần chúng đấu tranh gây dựng cơ sở cách mạng để chuẩn bị ra đời một Đảng của giai cấp
cơng nhân. Năm 1925 Người thành lập tổ chức “Hội cách mạng Việt Nam thanh niên” Hội
cách mạng Việt Nam thanh niên là tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam sau này. Qua việc
lồng ghép giáo dục tư tưởng suốt cuộc đời hoạt động của Bác lúc nào Người cũng chăm lo bồi
dưỡng đội ngũ kế cận, chăm lo giáo dục tưởng cách mạng cho thế hệ thanh niên bởi vì tổ chức
Đồn là cánh tay đắc lực của Đảng, Hội Cách mạng Việt Nam thanh niên là tiền thân của sự ra
đời của Đảng cộng sản Việt Nam. Ngày nay trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
thanh niên là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp này. Vì thanh niên là lực lượng có sức khỏe,
có hồi bão, có nghị lực, có văn hóa… Từ việc giáo dục tư tưởng này để cho học sinh nhận
thức được vài trò của thế hệ thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc từ đó ra
sức học tập, chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức nhân loại góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Bác khơng chỉ chăm lo bồi dưỡng tư tưởng cách mạng cho thế hệ thanh niên mà Người
còn quan tâm đến các chái thiếu niên nhi đồng. Khi dạy bài 24 lịch sử 9: Cuộc đấu tranh bảo
vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945-1946). Tình hình nước ta sau cách mạng
tháng Tám.
Bác Hồ với thiếu nhi

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 9
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Sau ngày khai trường đầu tiên sau cách mạng Hồ chủ tịch căn dặn thế hệ trẻ
“ Trong cơng cuộc kiến thiết đó, nước nhà trơng mong, chờ đợi các cháu rất nhiều. Non
sơng Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay khơng, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang
để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay khơng. Chính là nhờ phần lớn ở cơng học
tập của các cháu”và Bác căn dặn thanh niên, nhi đồng “Muốn làm người chủ tương lai cho
xứng đáng thì ngay hiện tại phải học tập và rèn luyện đạo đức để chuẩn bị cho cái tương lai đó.
Ngày nay các cháu là nhi đồng ngày mai các cháu là chủ của nước nhà, của thế giới. Các cháu
đồn kết thì thế giới hòa bình và dân chủ, sẽ khơng có chiến tranh.Các cháu phải thi đua, tùy
theo sức của mình, làm việc gì có ích cho kháng chiến thì thi đua vậy”.Giáo viên liên hệ thực
tế để giáo dục học sinh. Ngày nay đất nước hòa bình.Cả nước tiến hành cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước thì mỗi học sinh phải ra sức học tập, rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức,
chiếm lĩnh đỉnh cao của tri thức. Để sau này góp phần xây dựng đất nước.
2.2.5/ Giáo dục cho học sinh tinh thần vì dân vì nước của Bác.
Tư tưởng này xun suốt trong cuộc đời hoạt động của Bác, thể hiện qua nhiều bài dạy. Suốt
cuộc đời của chủ tịch Hồ Chí Minh. Người chỉ có một ham muốn “Ham muốn tột bậc là làm
sao cho nước nhà hồn tồn độc lập, dân ta hồn tồn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo
mặc, ai cũng được học hành….” Bác đã từng căn dặn các vị lãnh đạo “ Độc lập dân tộc phải
gắn liền với chủ nghĩa xã hội đem lại cơm no, áo ấm cho dân, nếu độc lập, dân còn nghèo đói
thì độc lập khơng có nghĩa lí gì”. Khi dạy bài 22 lịch sử 9: Cao trào cách mạng tiến tới tổng
khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. Sau khi Nhật đảo chính Pháp, qn Pháp bị đánh bại trên
tồn Đơng Dương, qn Đồng Minh chuẩn bị kéo vào Đơng Dương. Thời cơ tổng khởi nghĩa
đã chín muồi. Trong lúc Bác đang bị bệnh rất nặng có nguy cơ khơng qua khỏi. Bác cầm tay

các đồng chí cách mạng căn dặn “ Thời cơ đã đến dù đốt cháy dãy Trường Sơn củng cố giành
cho được độc lập”. Dù hồn cảnh nào Bác vẫn nghĩ tới dân tộc. Khi dạy bài 24 lịch sử 9: Cuộc
đấu tranh bảo vệ chính quyền dân chủ nhân dân. Mục tình hình nước ta sau cách mạng tháng
Tám. Ngay sau khi Hà Nội khởi nghĩa thắng lợi từ chiến khu Bác về Hà Nội, Người rất đau
lòng khi chứng kiến hậu quả của nạn đói mà Nhật – Pháp gây ra cho nhân dân ta. Vì vậy
Người đã ra sắc lệnh và kêu gọi tồn dân tiến hành diệt “giặc đói”. Bản thân Bác cũng nhịn ăn
để dành gạo cứu đói.
2.2.6/ Thơng qua giờ dạy lịch sử lồng ghép giáo cho học sinh học tập đức tính giản dị
của Hồ Chủ Tịch.

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 10
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Bởi vì thế hệ thanh thiếu niên hiện nay đặc biệt là trong giới học sinh hiện nay do bị tác
động từ phim ảnh, lối sống khơng lành mạnh đã suy thối về đạo đức, từ trang phục, lối sống,
cách cư xử với mọi người… Vì vậy giáo dục học sinh học tập đức tính giản dị của Bác là vơ
cùng cần thiết từ đó góp phần hình thành nhân cách đạo đức cho học sinh. Bác Hồ của chúng
ta vơ cùng giản dị. Dù ở cương vị là một vị chủ tịch nước nhưng lối sống của Người cũng
giản dị chỉ có đơi dép cao su, bộ đồ ka ki đã ngả màu và ở trong nhà sàn. Người sống giản dị
nhưng khơng tầm thường, trên thế giới khơng có vị lãnh tụ nào mà có cuộc sống giản dị như
Bác. Người sống thanh bạch khơng ham địa vị, khơng màng danh lợi Người nhiều lần tâm sự:
Tơi chỉ mong sao cho nước nhà được giải phóng, dân tộc được tự do , nhân dân được ấm no
hạnh phúc là được. Nếu nhân dân tín nhiệm tơi đứng ra gánh vác cơng việc nước, khơng được
nhân dân tín nhiệm thì tơi về làm bạn với trẻ chăn trâu và cụ già hái củi….”.Trong bữa ăn các
món ăn rất giản dị, thịt gà do Người ni, cá bắt dưới hồ, có khi Người để lại đĩa thịt gà mà ăn
trọn những quả cà xứ Nghệ. Có lúc nhà nước đề nghị phong tặng hn chương và tạc tượng
Bác. Bác nói “Đất nước có chiến tranh các chú để đồng đúc đạn mà đánh giặc”. Đức tính giản
dị của Bác được nhà thơ Tố Hữu ca ngợi “Mong manh áo vải hồn mn trượng, hơn tượng
đồng phơi những lối mòn”.Có một nhà báo nước ngồi khi nhận xét về Người “Người giống
một thầy giáo ở nơng thơn hơn là vị Chủ tịch nước”. Qua đó cần giáo dục cho học sinh học tập
đức tính giản dị cuả Bác và liên hệ đến hiện tượng tham ơ, tham nhũng, lãng phí của nước, của

dân của một số cán bộ bị tha hố về đạo đức hiện nay.
Phong cách giản dị của Hồ chủ tịch

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 11
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
Bác Hồ của chúng ta với lối sống giản dị nhưng khơng tầm thường, nhân hậu nhưng
khơng yếu đuối. Khi Thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta Người và Đảng chủ trương nhân
nhượng để tránh cho dân tộc ta một cuộc chiến tranh, nhưng càng nhân nhượng thực dân Pháp
càng lấn tới, chúng quyết tâm cướp nước ta một lần nữa Người kiên quyết kêu gọi nhân dân
chiến đấu đến giọt máu cuối cùng để bảo vệ nền độc lập tự do của Tổ quốc.
Sau hiệp định Giơ-ne-vơ đất nước ta tạm thời chia làm hai miền: miền Bắc được giải phóng
tiến lên xây dựng CNXH, miền Nam vẫn còn nằm trong vòng kìm kẹp của Mĩ-Ngụy. Sau khi
thất bại trong chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” Mĩ trực tiếp nhảy vào miền Nam Bác kêu gọi
cả nước đứng lên chống Mĩ. Người nói “ Dù Mĩ có đưa mấy chục vạn qn vào miền Nam,
nhân dân ta cũng quyết tâm đánh bại chúng, chúng càng thua đau ở miền Nam thì chúng điên
cuồng ném bom miền Bắc. Đế quốc Mĩ giống như con thú dữ bị thương cố giãy giụa trước hơi
thở cuối cùng. Khơng có gì q hơn độc lập tự do. Đến ngày thống nhất ta xây dựng đất nước
đàng hồng hơn tươi đẹp hơn…” Bác nhiều lần nói “Miền Nam trong trái tim tơi”. Khi tuổi đã
cao mỗi buổi sáng thức dậy Bác đều gọi các chiến sĩ bảo vệ vào hỏi miền Nam hơm nay thắng
lợi ở đâu, đồng bào ta trong đó thế nào. Bác có một ước mơ khi nước nhà thống nhất sẽ vào
thăm đồng bào miền Nam. Nhiều lúc khi còn chiến tranh Bác đề nghị vào thăm miền Nam
nhưng các đồng chí Trung ương khơng đồng ý. Cứ mỗi độ Xn về, Tết đến Người đều có thư
chúc tết đồng bào cả nước. Người căn dặn đồng bào cả nước” Đánh cho Mĩ cút, đánh cho ngụy
nhào, Bắc Nam sum họp xn nào vui hơn"

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 12
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012

Khi dạy bài 29 lịch sử lớp 9: Cả nước trực tiếp chiến đấu chống Mĩ cứu nước (1965-1973)
phần III: Chiến đấu chống chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh, Đơng Dương hóa chiến

tranh”
Sau khi trình bày âm mưu của Mĩ trong chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh và Đơng
Dương hóa chiến tranh”. Giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của nhân dân ta ở hai miền
Nam Bắc trên đà thắng lợi thì ngày 2-9-1969 chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời. Đây là một tổn
thất lớn đối với dân tộc ta. Người khơng còn nữa biến đau thương thành hành động, nhân dân
hai miền Nam -Bắc đẩy mạnh cuộc kháng chiến đánh cho Mĩ cút, đánh cho Ngụy nhào làm
nên đại thắng mùa xn năm 1975 thống nhất đất nước……

Các thiếu nhi khóc trong lễ tang Hồ Chí Minh năm 1969
Tư tưởng đạo đức của Người rất nhiều, rất rộng trên nhiều lĩnh vực, vì vậy giáo dục tư
tưởng đạo đức cuả Người cho thế hệ trẻ hơm nay đặc biệt là học sinh cần phải có thời gian và
trải qua nhiều bài dạy mới mong có kết quả cao. Trên đây chỉ là một vài ví dụ cho việc lồng
ghép giáo dục tư tưởng cuả Người.
IV/ KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
1/ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
Qua nhiều năm dạy Lịch sử Việt Nam khối lớp 8, 9 tơi nhận thấy rằng. Việc lồng ghép
giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong các tiết dạy làm cho tiết dạy sinh động, học sinh
hứng thú học tập hơn từ đó học sinh hiểu thêm về cuộc đời hoạt động gian khổ và phẩm chất
cao đẹp của Bác. Qua đó cần giáo dục học sinh lòng kính u Bác và ra sức học tập, rèn luyện,

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 13
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
tu dưỡng phẩm chất đạo đức làm theo lời Bác dạy. Ngồi tiết học trên lớp tơi cho học sinh về
nhà sưu tầm những câu chuyện về cuộc đời hoạt động của Bác. Khi kiểm tra định kì tơi ra câu
hỏi trong khi kiểm tra. Ví dụ đối với khối lớp 8 giáo viên ra câu hỏi: Vì sao Nguyễn Tất Thành
ra đi tìm đường cứu nước hoặc nêu những hoạt động của Nguyễn Tất Thành từ năm 1911-
1917? Hướng đi của Người có gì mới so với những nhà u nước trước đó?….Đối với học
sinh lớp 9: Nêu những đóng góp của của Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt Nam. Theo
em đóng góp nào là quan trọng nhất ? Vì sao?….
Để nắm bắt được hiệu quả của các bước lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ CHí

Minh nêu trên tơi đã tiến hành thử nghiệm và kết quả kiểm tra 15 phút và kết quả kiểm tra học
kì II năm học 2010-2011 thu được như sau:
TT Lớp Sĩ Số
Giỏi Khá TB Yếu Kém
SL % SL % SL % SL % SL %
1 9
1
33 15 45,5 6 18,2 7 21,2 5 15,2 0 0
2 9
2
34 15 44,1 6 17,6 9 26,5 4 11,8 0 0
3 8
1
33 10 30,3 9 27,3 8 24,2 6 18,2 0 0
4 8
2
38 17 44,7 8 21,1 8 21,1 5 13,2 0 0
5 8
3
37 17 45,9 7 19 10 27 3 8,1 0 0
Qua kết quả đạt được đó cho thấy rằng các em đã u thích bộ mơn lịch sử, nhận thức
đúng đắn về tầm quan trọng của lịch sử và thấm nhuần các đạo đức tư tưởng của Hồ Chí Minh
2/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Từ kết quả thu được trong q trình vận dụng thực hiện các giải pháp lồng ghép trên để nâng
cao chất lượng dạy học lịch sử, bản thân đã rút cho mình một số kinh nghiệm sau:
- Bản thân mỗi giáo viên khơng ngừng nâng cao kiến thức về Bác và cần kết hợp linh hoạt
các bước lên lớp.
- Giáo viên phải có hứng thú trong dạy học bộ mơn, vì có hứng thú, giáo viên mới say mê
cơng việc, đi sâu vào cải tiến soạn, giảng có chiều sâu, linh hoạt, tích cực, tiến bộ có tác dụng
kích thích lòng ham học hỏi các đức tính của Hồ Chí Minh cũng như bộ mơn lịch sử.

- Giáo viên cần phải tổ chức nhiều cuộc thi tìm hiểu về cuộc đời hoạt động học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và sưu tầm tranh ảnh cho các bài học có liên quan.
- Kết hợp từ phía nhà trường đặc biệt với Đội tổ chức cho học sinh thi kể chuyện đạo đức Hồ
Chí Minh qua các buổi ngoại khóa hoặc chào cờ hàng tuần.
- Giáo viên nên sử dụng đèn chiếu để thơng qua các kênh hình, kênh chữ để trực quan cho
học sinh thấy và dễ hiểu, dễ nắm bắt.

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 14
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
- Giáo viên cần hướng dẫn học sinh chuẩn bị nội dung bài học ở nhà, sau đó kiểm tra sự chuẩn
bị của các em và quan tâm học sinh yếu, kém, tun dương, động viên cho điểm kịp thời nếu
những học sinh này làm tốt nhiệm vụ mà giáo viên giao để khuyến khích các em phát huy tạo
niềm say mê cho các em u thích mơn học.
- Phải thường xun tìm đọc những mẫu chuyện về cuộc đời, hoạt động hoặc những câu
chuyện kể về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
C/ KẾT LUẬN
Dạy học là việc làm sáng tạo. Giáo viên được mệnh danh là “kĩ sư tâm hồn, là chiến sĩ
trên mặt trận văn hóa”. Vì vậy để dạy tốt, gây hứng thú cho học sinh, góp phần giáo dục đạo
đức cho học sinh qua tiết học lịch sử thì mỗi giáo viên cần phải kết hợp tốt các phương pháp
dạy học. Tùy theo nội dung bài học, tùy theo đối tượng học của từng khối, lớp. Đối với việc
lồng ghép giáo dục đạo đức cho học sinh thơng qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng, đạo đức
Hồ Chí Minh trong tiết học lịch sử, thì giáo viên phải biết linh hoạt, phân bố thời gian, kiến
thức cho phù hợp với từng bài. Tránh tình trạng giáo viên q sa đà dẫn đến việc biến tiết học
lịch sử thành tiết kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh. Khơng truyền thụ hết nội dung trong bài
học.
Bản thân tiếp tục vận dụng lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy
học lịch sử để tích hợp, củng cố, nâng cao kiến thức, hiểu biết về Hồ Chí Minh nhằm góp phần
quan trọng trong lĩnh vực đào tạo thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay mà mơn lịch sử là một
phần quan trọng trong việc hình thành nhân cách thế hệ trẻ.
Tư tưởng của Bác vơ cùng rộng lớn, trên nhiều lĩnh vực là “Kim chỉ Nam” cho mọi

hành động của Đảng và nhân dân ta trong sự nghiệp CNH, HĐH, trong cơng cuộc đổi mới
hiện nay. Trên đây là một số giải pháp để lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh
trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 8,9 chắc chắn còn rất nhiều thiếu sót. Rất mong sự trao
đổi, đóng góp của đồng nghiệp để nhiệm vụ dạy học được tốt hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
MỤC LỤC

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 15
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
A/ MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
II. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng nghiên cứu
1. Mục đích đề tài
2. Nhiệm vụ của đề tài
3. Đối tượng nghiên cứu
B/ NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận
II. Cơ sở thực tiễn
III. Thực trạng- giải pháp
1. Thực trạng
2. Giải pháp
IV. Kết quả và bài học kinh nghiệm
1. Kết quả
2. Bài học kinh nghiệm
C/ KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cuộc đời hoạt động của chủ tịch Hồ Chí Minh của Trần Dân Tiên

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 16
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012

2. Búp sen xanh (Sơn Tùng)
3. 175 mẫu chuyện kể về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ( Ban tun giáo Trung ương)
4. Tác phẩm văn học của chủ tịch Hồ Chí Minh (Hà Minh Đức)
5. Các chun đề về tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh (Nxb Chính trị quốc gia)
6. Tài liệu liên quan đến cuộc đời hoạt động của Bác
7. Sách giáo khoa lịch sử 8, 9
8. Đĩa tư liệu về cuộc đời và hoạt động của Hồ Chí Minh ( Nhà xuất bản giáo dục)
Hàm Thắng, ngày 25 tháng 11 năm 2011
Ý kiến nhận xét của HĐKH Giáo viên
trường THCS Hàm Thắng
Lê Thị Như Hoa

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 17
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Năm Học: 2011 - 2012
NHẬN XÉT
CỦA TỔ TRƯỞNG CHUN MƠN
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
ĐÁNH GIÁ
CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
ĐÁNH GIÁ
CỦA PHỊNG GIÁO DỤC

……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………

Gv: Lê Thò Như Hoa Trường THCS Hàm Thắng 18