BăGIỄOăDC VÀ ÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
GIIăPHỄP NÂNG CAO HIUăQUă
QUNăLụ VN LUăNG TIăCỌNGăTYă
TNHH TM & DV HYUNDAI BCăVIT
SINH VIÊN THCăHIN :ăNGUYNăTRNGăGIANG
MÃ SINH VIÊN : A17661
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
GINGăVIểNăHNGăDN : Th.SăNGỌăTHăQUYểN
HÀăNIă- 2014
LIăCMăN
Trc tiên em xin bày t lòng bit n chân thành và sâu sc nht ti giáo viên
hng dn ậ Th.S Ngô th Quyên. Cô là ngi đã trc tip hng dn, ch bo em mt
cách tn tình và chu đáo trong sut thi gian va qua. Nu không có s giúp đ ca cô
có l em cha th hoàn thành bài khóa lun này trong thi gian quy đnh. Không ch có
vy, trong quá trình làm khóa lun cô cng giúp em hiu bit thêm mt s kin thc
mi v chuyên ngành ca mình. Mt ln na em xin chân thành cm n cô vì nhng
kin thc mà cô đã truyn dy cho em, đó chc chn s là nhng hành trang quý báu
đ em bc vào cuc sng.
Thông qua bài khóa lun này em cng xin gi li cm n chân thành đn tp
th các thy, cô giáo đã và đang ging dy ti trng i hc Thng Long, nhng
ngi đã trc tip truyn đt, trang b cho em nhng kin thc c bn và cn thit nht
giúp em có đc mt nn tng kin thc v chuyên ngành nh hin ti đ có th hoàn
thành đ tài nghiên cu này.
EmăxinăchơnăthƠnhăcmăn
Sinh viên thc hin
NguynăTrngăGiang
Thang Long University Library
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
NguynăTrngăGiang
MCăLC
CHNGă1. CăSăLụăLUNăCHUNGăVăQUNăLụăVNăLUăNGăVÀă
HIUăQUăQUNăLụăVN LUăNGăTRONGăDOANHăNGHIP 1
1.1. Tngăquanăvăvnăluăđngătrongădoanhănghip 1
1.1.1. Khái nim, đc đim, vai trò ca vn ệu đng 1
1.1.2. Phân ệoi vn ệu đng 3
1.2. KtăcuăvnăluăđngăvƠăcácănhơnătănhăhngăđnăktăcuăvnăluăđng 5
1.2.1. Kt cu vn ệu đng 5
1.2.2. Các nhân t nh hng đn Ệt cu vn ệu đng 7
1.3. Qunălýăvnăluăđng 8
1.3.1. Qun ệý tin mt 8
1.3.2. Qun ệý n phi thu 10
1.3.3. Qun ệý hàng tn Ệho 12
1.3.4. Các chin ệc qun ệý vn ệu đng 13
1.4. Hiuăquăqunălýăvnăluăđngăcaădoanhănghip 14
1.4.1. Khái nim hiu qu qun ệý vn ệu đng 14
1.4.2. Các phng pháp đánh giá hiu qu qun ệý vn ệu đng 14
1.4.3. Các ch tiêu đo ệng hiu qu qun ệý VL 16
1.4.4. Các nhân t nh hng đn vic qun ệý VL 20
1.4.5. Ắ cn thit nâng cao hiu qu qun ệý vn ệu đng trong doanh nghip 22
CHNGă2. THCă TRNGă QUNă Lụă VNă LUă NGă VÀă HIUă QUă
QUNăLụăVNăLUăNG TIăCỌNGăTYăTNHHăTMă&DVăBCăVIT 23
2.1. GiiăthiuăvăCôngătyăTNHHăTMă&ăDVăHYUNDAIăBcăVit 23
2.1.1. Lch s hình thành công ty 23
2.1.2. C cu t chc công ty 24
2.2. PhơnătíchătìnhăhìnhăhotăđngăsnăxutăkinhădoanhăcaăcôngătyăBcăVit 28
2.2.1. Phân tích Ệt qu Ệinh doanh ca công ty 28
2.2.2. Phân tích quy mô, c cu tài sn, ngun vn ca công ty Bc Vit 31
2.2.3. Mt s ch tiêu c bn đánh giá Ệt qu Ệinh doanh chung ca công ty Bc
Vit 33
Thang Long University Library
2.3. ThcătrngăqunălýăvnăluăđngăvƠăhiuăquăqunălýăvnăluăđngăcaă
côngătyăBcăVit 35
2.3.1. ắin mt 36
2.3.2. Tài khon đu t tài chính ngn hn: 37
2.3.3. Các Ệhon phi thu: 37
2.3.4. Hàng tn Ệho 38
2.3.5. Tài sn ngn hn Ệhác: 39
2.3.6. Chin ệc qun ệý vn ệu đng ca công ty 39
2.4. CácăchătiêuăđoălngăhiuăquăqunălýăvnăluăđngăcaăcôngătyăBcăVit 40
2.4.1. Các ch tiêu đo ệng hiu qu qun ệý vn ệu đng chung 40
2.4.2. Các ch tiêu đo ệng Ệh nng thanh toán 42
2.4.3. Các ch tiêu đánh giá tng thành phn 43
2.4.4. ng dng phng pháp phân tích dupont đđánh giá hiu qu vn ệu đng
ca công ty 45
2.5. ánhăgiáăhiuăquăqunălýăvnăluăđngăcaăcôngătyăBcăVit 46
2.5.1. u đim 46
2.5.2. Nhng hn ch 47
2.6. CácănhơnătănhăhngăđnăhiuăquăqunălýăvnăluăđngăcaăcôngătyăBcă
Vit 47
CHNGă3. CỄCăGIIăPHỄPăNỂNGăCAOăHIUăQUăSăDNGăVNăLUă
NGăTIăCỌNGăTYăTNHHăTMă&ăDVăBCăVIT 51
3.1. BiăcnhăkinhătăvƠăđnhăhngăphátătrinăcaăcôngătyăBcăVit 51
3.2. CácăgiiăphápăqunălýăvnăluăđngăcaăcôngătyăBcăVit 54
DANHăMCăBNGăBIU
Hình 1.1 Mô hình phân tích tín dng 11
Hình 1.2 Chính sách qun lý tài sn 13
Hình 2.1 S đ t chc công ty Bc Vit 24
Bng 2.1 Kt qu kinh doanh t nm 2010 ậ 2012 28
Biu đ 2.1 Tình hình doanh thu thun, giá vn hàng bán, li nhun sau thu
trong 3 nm 29
Biu đ 2.2 Quy mô tài sn và s đóng góp ca TSNH, TSDH 31
Biu đ 2.3 Biu đ c cu tài sn ca công ty Bc Vit 31
Biu đ 2.4 Quy mô ngun vn và mc đóng góp ca VNH, VDH 32
Biu đ 2.5 C cu ngun vn ca công ty Bc Vit 32
Bng 2.4 Các ch s ROS, ROA, ROE qua các nm 33
Bng 2.5 Quy mô tài sn lu đng ca công ty Bc Vit 35
Biu đ 2.6 Biu đ kt cu vn lu đng qua các nm 35
Biu đ 2.7 Biu đ kt cu tài khon tin 36
Biu đ 2.8 Biu đ kt cu tài khon phi thu 38
Biu đ 2.9 Biu đ kt cu tài khon kho 39
Hình 2.2 Mô hình qun lý tài sn ngn hn 39
Bng 2.7 Ch tiêu chung đo lng hiu qu qun lý vn lu đng 40
Bng 2.8 Mc tit kim vn lu đng 41
Bng 2.9 Ch tiêu thanh toán ngn hn 42
Bng 2.10 Các ch tiêu thành phn đánh giá hiu qu qun lý vn lu đng 45
Bng 2.11 S thay đi ca vn lu đng và doanh thu thun 45
Bng 2.12 Ch s chi tit trong kt cu vn lu đng 48
Thang Long University Library
DANHăMCăVITăTT
VităTt
NiăDung
TNHH
Tráchănhimăhuăhn
TM & DV
ThngămiăvƠădchăv
PG
Phóăgiámăđc
NPV
Giáătrăhinătiăròng
TSNH
TƠiăsnăngnăhn
TSDH
TƠiăsnădƠiăhn
VL
Vnăluăđng
ROS
Hăsăsinhăliătrênădoanh thuăthun
ROA
HăsăsinhăliătrênătngătƠiăsn
ROE
Hăsăsinhăliătrênăvnăchăsăhu
VNH
Vnăngnăhn
VDH
VnădƠiăhn
EBT
Liănhunătrcăthu
EAT
Liănhunăsauăthu
LIăMăU
Vn là yu t không th thiu trong bt k hot đng sn xut kinh doanh nào. Là
mt trong nhng vn đ c bn quyt đnh đn s hình thành, tn ti ca doanh
nghip. Vn bao gm vn c đnh và vn lu đng, c 2 đu là nhng nhân t nh
hng đn s sng còn ca doanh nghip. Vn c đnh to ra c s sn xut còn vn
lu đng thì đm bo quá trình sn xut din ra liên tc. Nâng cao hiu qu s dng
vn lu đng là mc tiêu phn đu lâu dài ca mi doanh nghip. Hiu qu s dng
vn nói chung và hiu qu s dng vn lu đng nói riêng gn lin vi hiu qu sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Do vy, vn đ s dng vn mt cách có hiu qu
luôn là vn đ đt ra vi mi doanh nghip.
Trong nn kinh t th trng hin nay, các doanh nghip đang cnh tranh
nhau khc lit đ có th tn ti và kim cho mình mt ch đng trên th trng. Không
ch da và các yu t thun li khách quan to điu kin cho s phát trin ca doanh
nghip mà h cn phi t mình đi mi t bên trong. Nâng cao đc hiu qu qun lý
vn lu đng s là mt li th không nh, khi mà ta ch cn mt lng ngun lc
tng đng hoc ít hn nhng vn có th to ra giá tr kinh t tng đng thm chí
cao hn đi th.
Xut phát t vic nhn thc đc vai trò quan trng ca vn lu đng đi vi các
doanh nghip. Sau thi gian thc tp ti công ty, cùng vi s đng ý, ng h ca ban
lãnh đo và nht là s giúp đ t phòng k toán tng hp ca công ty TNHH TM &
DV HYUNDAI Bc Vit, em đã tin hành nghiên cu và thc hin khóa lun tt
nghip vi đ tài: ắGiiăphápănơng caoăhiuăquăqunălýăvnăluăđngătiăcôngătyă
TNHHăTMă&ăDVăHYUNDAIăBcăVit”. Bài kháo lun ca em gm 3 phn:
Chng 1: C s lý lun chung v qun lý vn ệu đng và hiu qu qun
lý vn ệu đng trong doanh nghip
Chng 2: ắhc trng qun lý vn ệu đng và hiu qu qun lý vn ệu
đng ti công ty TNHH TM &DV BC VIT
Chng 3: Các gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ệu đng ti công
ty TNHH TM & DV BC VIT
Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăS LÝ LUN CHUNG V QUN LÝ VNăLUăNG VÀ
HIU QU QUN LÝ VNă LUă NG TRONG DOANH
NGHIP
1.1. Tng quan v vnăluăđng trong doanh nghip
Trong quá trình hot đng sn xut kinh doanh, bt k mt doanh nghip nào
mun tn ti và phát trin đc đu cn phi có ngun tài chính đ mnh, đây là mt
trong ba yu t quan trng giúp doanh nghip có th duy trì hot đng ca mình.
Ngun tài chính này là vn. Có nhiu quan đim v vn và qua mi thi k thì cách
nhìn nhn v nó li khác đi. in hình là mt s quan đim nh:
Vn là mt khi lng tin t nào đó đc đa vào lu thông nhm mc đích
kim li, s tin đó đc s dng rt linh hot. Nhng suy cho cùng đu là đ mua
sm t liu sn xut và tr công cho ngi lao đng, nhm hoàn thành công vic sn
xut kinh doanh hay dch v nào đó vi mc đích là thu v s tin ln hn ban đu. Do
đó vn mang li giá tr thng d cho doanh nghip.
Vn là mt loi hàng hóa đc bit, là yu t tiên quyt và không th thiu đi vi
mi hot đng kinh doanh, chính vì vy mà các doanh nghip rt chú trng đn hot
đng qun lý vn ca mình. Phân loi vn giúp doanh nghip qun lý, s dng và
đánh giá ngun vn ca mình mt cách có hiu qu hn. Có nhiu cách đ phân loi
vn nhng cách phân loi quan trng nht là phân loi theo đc đim luân chuyn,
gm 2 loi vn là vn lu đng và vn c đnh. Vn c đnh là là biu hin bng tin
ca tài sn c đnh, hay nói cách khác vn c đnh là toàn b giá tr ng ra đ đu t
vào tài sn c đnh nhm phc v cho hot đng sn xut kinh doanh. Vn lu đng là
là s tin ng trc đ hình thành tài sn lu đng nhm đm bo cho quá trình sn
xut ca doanh nghip đc thng xuyên liên tc. Vn lu đng có th là vn bng
tin (tin mt, tin gi ngân hàng, hàng tn kho: nguyn vt liu, cng c dng c
hàng ho…) hoc nhóm phi thu (phi thu ca ngi mua, phi thu ca ngi bán,
phi thu ca cán b công nhân viên, phi thu ca các khon kí qu, kí cc ngn hn
và dài hn …)
1.1.1. Khái nim, đc đim, vai trò ca vn ệu đng
Kháiănim
Vn lu đng là mt yu t quan trng gn lin vi toàn b quá trình sn xut,
kinh doanh. Là biu hin bng tin ca toàn b tài sn lu đng trong doanh nghip.
Tài sn lu đng ca doanh nghip thng gm 2 b phn: Tài sn lu đng trong sn
xut và tài sn lu đng trong lu thông.
2
Tài sn lu đng trong sn xut là nhng vt t d tr nh nguyên liu, vt liu,
nhiên liu … và sn phm d dang trong quá trình sn xut.
Tài sn lu đng trong lu thông bao gm: Sn phm hàng hóa ch tiêu th, các
loi vn bng tin, vn trong thanh toán, các khon phí ch kt chuyn, chi phí tr
trc …
căđim
Vn lu đng hoàn thành mt vòng tun hoàn sau mt chu k sn xut. Trong
quá trình đó, vn lu đng chuyn toàn b, mt ln giá tr vào giá tr sn phm, khi kt
thúc quá trình sn xut, giá tr hàng hóa đc thc hin và vn lu đng đc thu
hi.đim khác bit ln nht gia vn lu đng và vn c đnh là vn c đnh đc
chuyn hóa dn dn vào sn phm thông qua vic tính khu hao, còn vn lu đng
đc chuyn hóa toàn b vào sn phm trong mt chu k kinh doanh.
Trong quá trình sn xut, vn lu đng đc chuyn qua nhiu hình thái khác
nhau qua tng giai đon. Các giai đon ca vòng tun hoàn đó luôn đan xen vi nhau
mà không tách bit riêng r. Vì vy trong quá trình sn xut kinh doanh, qun lý vn
lu đng có mt vai trò quan trng. Vic qun lý vn lu đng đòi hi phi thng
xuyên nm sát tình hình luân chuyn vn, kp thi khc phc nhng ách tc sn xut,
đm bo đng vn đc lu chuyn liên tc và nhp nhàng.
Trong c ch t ch và t chu trách nhim v tài chính, s vn đng ca vn lu
đng đc gn cht vi li ích ca doanh nghip và ngi lao đng. Vòng quay ca
vn càng đc quay nhanh thì doanh thu càng cao và càng tit kim đc vn, gim
chi phí s dng vn mt cách hp lý làm tng thu nhp ca doanh nghip, doanh
nghip có điu kin tích t vn đ m rng sn xut, không ngng ci thin đi sng
ca công nhân viên chc ca doanh nghip.
Vaiătròăcaăvnăluăđng
Vn trong các doanh nghip có vai trò quyt đnh đn vic thành lp, hot đng
và phát trin ca mi doanh nghip. Nó là điu kin tiên quyt, quan trng nht trong
s ra đi, tn ti và phát trin ca mi doanh nghip, vn lu đng có nhng vai trò
ch yu sau:
Vn lu đng giúp cho các doanh nghip tin hành hot đng sn xut kinh
doanh mt cách liên tc có hiu qu.Nu vn lu đng b thiu hay luân chuyn chm
s hn ch vic thc hin mua bán hàng hoá, làm cho các doanh nghip không th m
rng đc th trng hay có th gián đon sn xut dn đn gim sút li nhun gây nh
hng xu đn hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
Thang Long University Library
3
Vn lu đng có kt cu phc tp, do tính cht hot đng không thun nht,
ngun cp phát và ngun vn b sung luôn thay đi. nghiên cu nhm nâng cao
hiu qu s dng vn lu đng trc ht phi tin hành nghiên cu kt cu vn lu
đng.Kt cu vn lu đng thc cht là t trng tng khon vn trong tng s vn ca
doanh nghip.Thông qua kt cu vn lu đng cho thy s phân b vn trong tng giai
đon luân chuyn vn, t đó doanh nghip xác đnh phng hng và trng đim qun
lý nhm đáp ng kp thi đi vi tng thi k kinh doanh.
Vn lu đng là mt công c quan trng, nó kim tra, kim soát, phn ánh tính
cht khách quan ca hot đng tài chính thông qua đó giúp các nhà qun tr doanh
nghip đánh giá đc nhng mt mnh, mt yu trong kinh doanh nh kh nng thanh
toán, tình hình luân chuyn vt t, hàng hoá, tin vn t đó có th đa ra nhng quyt
đnh đúng đn đt hiu qu kinh doanh cao nht.
Vn lu đng là tin đ cho s tng trng và phát trin ca các doanh nghip
đc bit là đi vi các doanh nghip sn xut, thng mi và các doanh nghip nh.
Bi các doanh nghip này vn lu đng chim t trng ln trong tng s vn, s sng
còn ca các doanh nghip này ph thuc rt nhiu vào vic t chc, qun lý, s dng
vn lu đng. Mc dù hu ht các v phá sn trong kinh doanh là h qu ca nhiu yu
t ch không phi vì mt lý do qun lý vn lu đng không tt. Nhng cng cn thy
rng, s bt lc ca mt s công tác trong vic hoch đnh và kim soát cht ch vn
lu đng và các khon n ngn hn hu nh là nguyên nhân dn đn s tht bi ca
h.
Tóm li, vn lu đng có mt v trí rt quan trng trong quá trình hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Vì vy, vic s dng vn lu đng nh th nào cho
có hiu qu s nh hng rt ln đn mc tiêu chung ca doanh nghip.
1.1.2. Phân loi vn ệu đng
Trong các doanh nghip vn đ t chc vn lu đng có mt vai trò quan trng,
doanh nghip qun lý và s dng vn lu đng tt thì s đt đc kt qu cao trong s
dng vn. Vn lu đng đc quay vòng nhanh, doanh nghip t chc tt khâu mua
sm, sn xut và tiêu th sn phm nh vy lng vn nht đnh doanh nghip đem li
hiu qu kinh doanh cao hn. Cho nên đ qun lý s dng vn lu đng có hiu qu
thì vic phân loi vn lu đng là rt cn thit. Ngi ta phân loi vn lu đng trong
doanh nghip theo các tiêu thc sau:
4
CnăcăvƠoăvaiătròăcaăvnăluăđngăviăquáătrìnhăsnăxut
Vn ệu đng trong Ệhâu d tr sn xut bao gm:
Vn nguyên vt liu chính: là giá tr ca các loi vt t d tr cho sn xut. Khi
tham gia vào sn xut, nó hp thành thc th sn phm.
Vn vt liu ph: là nhng loi vt t d tr cho sn xut đc s dng làm tng
cht lng sn phm, hoàn chnh sn phm hoc phc v cho công tác qun lý.
Vn nhiên liu: là giá tr nhng loi nhiên liu d tr dùng cho sn xut nh:
xng, du, than
Vn ph tùng thay th: gm giá tr nhng ph tùng d tr đ thay th mi khi
sa cha tài sn c đnh.
Vn vt liu đóng gói: gm giá tr nhng loi vt liu bao bì dùng đ đóng gói
trong quá trình sn xut và tiêu th sn phm.
Vn công c lao đng nh: là giá tr nhng t liu lao đng có giá tr thp, thi
gian s dng ngn, không đ tiêu chun là tài sn c đnh.
Vn ệu đng trong Ệhâu sn xut bao gm:
Vn sn phm đang ch to: là giá tr các sn phm d dang trong quá trình sn
xut hoc đang nm trên các đa đim làm vic đi ch bin tip.
Vn bán thành phm t ch bin: là giá tr nhng sn phm d dang nhng khác
vi sn phm đang ch to là nó đã hoàn thành mt hay nhiu giai đon ch bin nht
đnh.
Vn v phí tn đi phân b: là nhng phí tn chi ra trong k nhng có tác dng
cho nhiu chu k sn xut, vì th cha tính ht vào giá thành trong k mà còn phân b
cho các k sau.
Vn ệu đng trong Ệhâu ệu thông bao gm:
Vn thành phm: là biu hin bng tin ca s sn phm nhp kho và chun b
cho tiêu th.
Vn bng tin: gm tin mt ti qu, tin gi ngân hàng, các khon đu t ngn
hn, các khon th chp, ký cc, ký qu ngn hn
Vn trong thanh toán: là các khon phi thu, tm ng phát sinh trong quá trình
mua bán vt t hàng hoá hoc thanh toán ni b.
Cách phân loi này cho ta thy t trng, vai trò vn lu đng trong tng khâu ca
quá trình sn xut t đó có bin pháp, k hoch mua sm, d tr vt t, tin vn đm
bo s cân đi, n khp gia các khâu ca quá trình sn xut kinh doanh, duy trì s
liên tc ca hot đng kinh doanh. Tránh tình trng ngng tr, gián đon do hot đng
Thang Long University Library
5
phân phi không đu, không hp lý trong hot đng sn xut làm gim hiu qu kinh
ca doanh nghip.
CnăcăvƠoăhìnhătháiăăbiuăhinăcaăvnăluăđng
Vn bng tin: Bao gm các khon vn tin nh tin mt, tin gi ngân hàng,
vn cho thanh toán đ đm bo đáp ng nhu cu tài chính cho hot đng kinh doanh
ca doanh nghip.
Các khon phi thu: ch yu các khon phi thu t khách hàng th hin s tin
mà khách hàng n doanh nghip phát sinh trong quá trình bán hàng hoá, dch v di
hình thc bán trc tr sau. Ngoài ra trong mt s trng hp mua sm vt t, doanh
nghip cn phi ng tin trc tr cho nhà cung cp t đó hình thành các khon tm
ng.
Vn vt t hàng hoá: Là khon vn lu đng có hình thái biu hin bng hin vt
c th nh: Nguyên nhiên vt liu, sn phm d dang, thành phm. đ đm bo nhu
cu vt t hàng hoá cho sn xut kinh doanh giúp hot đng sn xut kinh doanh có đ
vt t tin hành bình thng, liên tc.
Tác đng ca cách phân loi này giúp doanh nghip có c s đ tính toán và
kim tra kt cu ti u ca vn lu đng, d tho nhng quyt đnh ti u v mc tn
dng vn lu đng đã b ra, t đó tìm bin pháp phát huy chc nng các thành phn
ca vn lu đng bng cách xác đnh mc d tr hp lý và nhu cu vn lu đng to
điu kin s dng vn lu đng tit kim và có hiu qu cao. Mt khác nó cng là c
s đ doanh nghip đánh giá kh nng thanh toán ca mình.
Trong thc t các doanh nghip có th phi hp các phng pháp phân loi vn
lu đng đ phát huy u đim ca tng phng pháp.
1.2. Kt cu vnăluăđng và các nhân t nhăhngăđn kt cu vnăluăđng
Kt cu vn lu đng là t trng thành phn vn lu đng trong tng s vn lu
đng ti 1 thi đim nht đnh. Thành phn vn lu đng bao gm tin, các khon phi
thu, hàng tn kho.
1.2.1. Kt cu vn ệu đng
Vnăbngătin: là tài sn tn ti trc tip di hình thái giá tr bao gm: Tin
mt ti qu, tin gi ngân hàng hay các t chc tài chính khác và tin đang chuyn
(tin Vit Nam, ngoi t, vàng bc đá quý ) Tin là loi tài sn mà doanh nghip có
th d dàng chuyn đi thành các loi tài sn khác hoc đ tr n. Trong đó:
Tin mt ti qu: Là toàn b s tin mà doanh nghip đ ti qu đ phc v cho
nhu cu chi tr bng tin phát sinh trong ngày. Trong đó, phn ln s tin này là tin
thu t bán hàng mà doanh nghip cha kp np vào ngân hàng hoc cha dùng đ chi
6
tr cho hot đng kinh doanh. Ngoài ra, nhng khon phi tr nhng cha đn hn tr,
các khon qu cha cn dùng ti cng đc coi nh tin mt ti qu và doanh
nghip có th huy đng vào kinh doanh nu đm bo đc các hot đng này không
nh hng ti k hoch chi tr trong k.
Tin gi ngân hàng là lng tin doanh nghip gi vào ngân hàng trên các tài
khon tin gi ca doanh nghip nh ngân hàng gi h, thanh toán cho các nhà cung
cp khi h cung cp hàng hoá dch v cho donh nghip. Ngoài ra, doanh nghip còn
đc hng mt mc lãi xut theo quy đnh.
Tin đang chuyn là khon tin ca doanh nghip đã np vào ngân hàng, kho bc
hoc chuyn qua bu đin đ chuyn cho ngân hàng hay ngi đc hng nhng
cha nhn đc giy báo có (ngân hàng).
Trong kinh doanh, vn bng tin là yu t trc tip quyt đnh kh nng thanh
toán các khon n, đ mua sm vt t hàng hoá, tng ng vi quy mô kinh doanh ca
doanh nghip, đòi hi thng xuyên phi có mt lng tin tng xng mi đm bo
cho tài chính ca doanh nghip mc bình thng.
Mc d tr vn bng tin trc tip ph thuc vào mc d tr hàng hoá. Trong
doanh nghip hàng hoá và tin t to thành hai dòng luân chuyn: Dòng hàng hoá và
dòng tin t vn đng theo hai chiu ngc nhau. Khi mua hàng, dòng tin t đi ra
khi doanh nghip đng thi dòng hàng hoá đi vào và khi bán hàng hoá thì ngc li,
khi thu tin v doanh nghip không dùng s tin đó mua ngay mt lng hàng hoá
tng ng vi s hàng va bán ra mà phi sau mt thi gian nht đnh doanh gnhip
mi mua vào mt lng hàng hoá d tr. Nh vy doanh nghip phi d tr mt
khon tin nht đnh trong mt khong thi gian nht đnh.
Trong thc t vn bng tin còn đ phc v cho nhu cu tiêu dùng hàng ngày ca
doanh nghip. D tr tin mà vt quá nhu cu tiêu dùng thì s gây hin tng đng
vn. S tin tha này nên đc đa vào kinh doanh hoc gi vào ngân hàng thì s có
hiu qu hn. Tuy nhiên, nu d tr tin quá ít s gây khó khn cho doanh nghip
trong chi tiêu, đu t mua sm hàng hoá, hn ch mc lu chuyn hàng hoá.
CácăkhonăđuătătƠiăchínhăngn hn: chúng ta đu bit tin là tài sn không
th t nó sinh ra lãi, nên nhng doanh nghip không mun duy trì lng tin quá ln
mà thay vào đó là duy trì mt lng tài sn có tính lng cao thng đ chúng di
dng đu t tài chính ngn hn hn là gi tin. Các khon đu t ngn hn chính là trái
phiu, c phiu đc mua bán th trng tài chính mt cách d dàng theo mc giá đã
đnh.
Khác vi gi tin, vic đu t tài chính ngn hn này mang li thu nhp cho
doanh nghip. ó là tin lãi ca trái phiu, c tc, c phiu và s tng giá th trng
Thang Long University Library
7
ca c phiu. Trong các khon mc ca tài sn lu đng thì đu t tài chính ngn hn
có tính lng ch kém vn bng tin và hn c các khon phi thu, d tr tn kho. Vi
s phát trin ca công ngh thông tin hin nay, ngi ta có th mua bán các khon đu
t tài chính ngn hn này ch bng mt ln gi đin thoi. T tin sang đu t tài chính
ngn hn và ngc li là s chuyn dch rt linh đng, là lnh vc đ các nhà tài chính
th hin tim nng ca mình. Khi lng tin trong doanh nghip lên cao hn bình
thng, các nhà tài chính s chuyn bt tin thành chng khoán ngn hn đ có thêm
thu nhp cho doanh nghip và ngc li, khi lng tin gim xung di mc bình
thng thì h li bán bt chng khoán đ duy trì lng tin mt luôn luôn mc hp
lý.
Cácăkhonăăphiăthu: ây là mt trong nhng b phn quan trng cu thành vn
lu đng. Khi doanh nghip bán sn phm, hàng hoá ca mình cho nhng doanh
nghip khác, thông thng s vn đng giao ậ nhn ca tin và hàng hoá không đng
thi nên phát sinh quan h tín dng thng mi và chúng to nên các khon n phi
thu khách hàng. Quy mô ca các khon phi thu không ch ph thuc vào quy mô kinh
doanh ca doanh nghip, mà nó còn ph thuc vào loi hình, chính sách tín dng ca
doanh nghip. Nói chung mt doanh nghip sn xut thì các khon phi thu ít hn ca
doanh nghip thng mi.
Dătră(ătnăkho): Trong quá trình luân chuyn ca vn lu đng phc v cho
sn xut kinh doanh thì vt t, sn phm d dang, hàng hoá tn kho là nhng bc
đm cn thit cho quá trình hot đng bình thng ca doanh nghip. Qun lý d tr
là tính toán, duy trì mt lng nguyên vt liu, sn phm d dang, thành phm hàng
hoá vi c cu hp lý đm bo sn xut kinh doanh đc liên tc và có hiu qu. Chi
phí v d tr hp lý không ch là chi phí v trông coi bo qun mà còn là chi phí c
hi ca vn. Vic d tr mc dù có hao phí nhng nó cng mang li li ích cho doanh
nghip.
TƠiăsnăluăđngăkhác: ây là nhng khon: Tm ng, chi phí tr trc, chi phí
ch kt chuyn, tài sn thiu ch x lý, các khon ký cc, ký qu.
1.2.2. Các nhân t nh hng đn kt cu vn ệu đng
Các nhân t v mt sn xut: đc đim, k thut, công ngh sn xut ca doanh
nghip, mc đ phc tp ca sn phm ch to, đ dài ca chu k sn xut, trình đ t
chc quá trình sn xut… đu có th gây ra nh hng đên kt cu vn lu đng.
Các nhân t trên đc chia thành 3 nhóm nhân t c bn sau đây:
Nhân t v mt mua sm: Khong cách gia đn v cung cp vi doanh nghip
xa hay gn, khong cách gia các ln cung ng nguyên vt liu, đc đim thi v ca
8
chng loi vt t cung cp đu nh hng đn nh hng đn vn lu đng nm
trong khâu d tr.
Nhân t v mt tiêu th: khi lng tiêu th sn phm, khong cách gia doanh
nghip vi khách hàng… nh hng đn vn lu đng trong lu thông.
Nhân t v mt thanh toán: phng thc thanh toán đc la chn theo các hp
đng bán hàng, th tc thanh toán, vic chp hành k lut thanh toán…
1.3. Qun lý vnăluăđng
Trong nn kinh t th trng nh hin nay, các doanh nghip phi luôn luôn nâng
cao trình đ qun lý trong hot đng kinh doanh ca mình. Mt trong nhng vn đ rt
đc quan tâm là nâng cao hiu qu s dng vn lu đng. Vn lu đng là mt b
phn quan trng trong c cu vn, là yu t không th thiu giúp doanh nghip có th
hot đng liên tc và hiu qu. Mi doanh nghip đu hot đng vì mc đích li
nhun. Li nhun là ch tiêu cht lng nói lên kt qu ca toàn b hot đng sn xut
kinh doanh và là ngun tích ly đ m rng sn xut. có đc mc li nhun ti u
thì doanh nghip cn đ ra đc nhng bin pháp qun lý vn nói chung và vn lu
đng nói riêng giúp tit kim vn và s dng vn có hiu qu.
Nh đã nói trên thì s dng vn lu đng hp lý s giúp doanh nghip gia tng
li nhun và tng kh nng m rng sn xut. Qun lý vn lu đng bao gm:
1.3.1. Qun lý tin mt
Tin mt kt ni tt c các hot đng liên quan đn tài chính ca doanh nghip.
Vì th, nhà qun lý cn phi tp trung vào qun tr tin mt đ gim thiu ri ro v kh
nng thanh toán, tng hiu qu s dng tin, đng thi ngn nga các hành vi gian ln
v tài chính trong ni b doanh nghip hoc ca bên th ba.
Qun tr tin mt là quá trình bao gm qun lý lu lng tin mt ti qu và tài
khon thanh toán ngân hàng, kim soát chi tiêu, d báo nhu cu tin mt ca doanh
nghip, bù đp thâm ht ngân sách, gii quyt tình trng tha, thiu tin mt trong
ngn hn cng nh dài hn.
D tr tin mt (tin ti qu và tin trên tài khon thanh toán ti ngân hàng) là
điu tt yu mà doanh nghip phi làm đ đm bo vic thc hin các giao dch kinh
doanh hàng ngày cng nh đáp ng nhu cu v phát trin kinh doanh trong tng giai
đon. Doanh nghip gi quá nhiu tin mt so vi nhu cu s dn đn vic đng vn,
tng ri ro v t giá (nu d tr ngoi t), tng chi phí s dng vn (vì tin mt ti qu
không sinh lãi, tin mt ti tài khon thanh toán ngân hàng thng có lãi rt thp so
vi chi phí lãi vay ca doanh nghip). Hn na, sc mua ca đng tin có th gim sút
nhanh do lm phát.
Thang Long University Library
9
Nu doanh nghip d tr quá ít tin mt, không đ tin đ thanh toán s b gim
uy tín vi nhà cung cp, ngân hàng và các bên liên quan. Doanh nghip s mt c hi
hng các khon u đãi giành cho giao dch thanh toán ngay bng tin mt, mt kh
nng phn ng linh hot vi các c hi đu t phát sinh ngoài d kin.
Trong điu kin hin nay các doanh nghip có th s dng mt công c khác đ
thay th phn nào cho vic gi tin mt hoc gi vào các t chc tính dng, đó là các
công c tài chính ngn hn. Các công c này thng là nhng chng khoán có tính
lng cao, vic chuyn t tin mt sang chng khoán thanh khon cao hoc ngc li t
chng khoán thanh khon cao sang tin mt là mt vic d dàng, tn kém ít chi phí.
Doanh nghip không nên gi quá nhiu tin mt ti qu tài chính, nu có phát sinh nhu
cu đt xut v tin mt thì doanh nghip thm chí có th đi vay ngn hn ti các ngân
hàng. Phn lãi vay ngân hàng có th đc bù đp bng phn lãi ca các công c tài
chính.
Doanh nghip cn xác đnh mc d tr tin ti u nhng vn đ đáp ng nhng
nhu cu cn thit ca doanh nghip nh chi cho các khon phi tr phc v hot đng
sn xut - kinh doanh hàng ngày, tr cho nhà cung cp hàng hóa hoc dch v, tr
ngi lao đng, tr thu, d phòng cho nhng phát sinh ngoài d kin khi th trng
có s thay đi đt ngt. Mt mô hình khá hiu qu đ các doanh nghip có th áp dng
trong trng hp này là:
C
*
: mc d tr tin ti u
T: tng nhu cu tin
F: chi phí 1 ln bán chng khoán
K: lãi sut chng khoán theo nm
Sau khi xác đnh đc lng tin mt d tr thng xuyên, doanh nghip nên áp
dng nhng chính sách, quy trình sau đ gim thiu ri ro cng nh nhng tht thoát
trong hot đng. S lng tin mt ti qu gii hn mc thp ch đ đáp ng nhng
nhu cu thanh toán .
Xây dng quy trình thu chi tin mt, tin gi ngân hàng nhm đm bo tính hiu
qu kinh t trong quá trình luân chuyn. Doanh nghip đa ra nhng phng án sau đó
cân nhc gia li ích và chi phí tng thêm ca mi phng án thu chi tin, da trên kt
qu đó đ đa ra quyt đnh nên s dng chính sách nào cho có li nht. Xác đnh
quyn và hn mc phê duyt ca các cp qun lý trên c s quy mô ca tng doanh
10
nghip có k hoch kim kê qu thng xuyên. Quy trình này thng áp dng mô hình
sau đ so sánh li ích c th ca tng phng pháp.
B: li ích tng thêm
TS: quy mô luân chuyn tin
t: thay đi v thi gian chyn tin
I: lãi sut đt đc khi la chn phng án
Tính ra s thay đi c chi phí:
Doanh nghip s la chn phng án khi có
B > C và doanh nghip s không
la chn áp dng phng án nu có
B < C.
Xây dng và phát trin các mô hình d báo tin mt. Tính toán và xây dng các
bng hoch đnh ngân sách giúp doanh nghip c lng đc ngân qu. ây là công
c hu hiu trong vic d báo nhu cu tài chính cho tng giai đon đ doanh nghip
chun b nhng phng án bù đp thích hp. Nhà qun lý phi d đoán các ngun
nhp, xut theo chu k kinh doanh, theo mùa v, theo k hoch phát trin ca doanh
nghip. Phng pháp d đoán có th áp dng đnh k theo tun, tháng, quý hoc nm.
1.3.2. Qun lý n phi thu
Nhiu doanh nghip không đu t đy đ ngun lc cng nh chính sách trong
vic theo dõi và thc hin vic thu n, mc dù khon này chim phn không nh trong
tng vn lu đng. Thi gian thu hi n càng ngn thì doanh nghip càng có nhiu
tin đ quay vòng vn. rút ngn thi gian trung bình t khi bán hàng đn khi thu
đc n t khách hàng, nhà qun lý nên đa ra mt gii pháp toàn din t chính sách,
h thng, con ngi, công c h tr đn k nng, quy trình thu n.
Chính sách: Quy đnh v điu kin khách hàng đ tiêu chun đc n, hn mc
n sau khi đã kim tra các thang bc đánh giá cho tng tiêu chí c th v kh nng
thanh toán, doanh thu d kin, lch s thanh toán, c s vt cht ca tng khách
hàng. Có th đánh giá khách hàng theo quy trình sau:
Thang Long University Library
11
Hình 1.1 Mô hình phơnătíchătínădng
Kèm theo đó doanh nghip cng có th phân chia khách hàng theo nhng nhóm
da theo mc đ ri ro đ có th đa ra chính sách tín dng hp lý.
Con ngi: Doanh nghip nên có mt b phn chuyên trách v qun lý thu n và
theo dõi công n, chia theo ngành ngh kinh doanh ca khách hàng, v trí đa lý hoc
giá tr công n. Nhng nhân viên này đc đào to v k nng giao tip qua đin
thoi, kh nng thuyt phc khách hàng thanh toán hoc cam kt thanh toán, cách x
lý các tình hung khó, s dng thành tho các phn mm h tr
Công c: cùng vi các chính sách qun lý khách hàng và t chc nhân s thì
doanh nghip cng nên áp dng các mô hình ra quyt đnh tín dng giúp có thêm c s
tin hành cung cp tín dng hp lý hn. Mô hình c bn đ làm cn c ra quyt đnh là
xem xét ch s NPV ca doanh nghip.
CF
t
: dòng tin sau thu mi k
K: t l thu nhp theo yêu cu
CF
0
: chi phí vào khon phi thu
Trong đó:
VC: t l chi phí bin đi CF
in
/CF
out
(%)
S: CF
in
d kin mi ngày
ACP: thi gian thu tin trung bình
BD: t l n xu trên doanh thu (%)
Các ngunăthôngătin:
-Báo cáo tài chính
-Lch s tín dng ti
các NHTM & TCTD
-Kinh nghim
ánh giá uy tín ca
doanh nghip
Cp tín dng
Không cp
tín dng
12
CD: CF
out
tng thêm ca b phn tín dng
T: thu sut thu thu nhp doanh nghip
Da vào mô hình c bn trên các doanh nghip có th tính ra đc NPV ca
khách hàng, xác đnh kh nng thu hi khon tín dng ca mình. Doanh nghip s
cung cp tính dng khi mà ch s NPV ca khách hàng là dng.
NPV > 0: cung cp tín dng
NPV < 0: không cung cp tín dng
NPV = 0: bàng quan
1.3.3. Qun lý hàng tn kho
Giá tr tn kho ca doanh nghip là nhng tài sn mà doanh nghip lu gi đ
sn xut hoc bán ra. Các tài sn này thng đc lu tr di 3 dng: nguyên vt
liu, nhiên liu d tr sn xut, sn phm d dang và thành phm ch tiêu th. Tùy
theo tng loi hình doanh nghip mà t trng các tài sn trên có th khác nhau, nhng
dù là doanh nghip trong lnh vc nào cng cn qun lý tt ngun tài sn tn kho đ
tránh tình trng b gián đon trong sn xut, đm bo đ lng hàng cung cp ra th
trng, đng thi có t s dng hp lý và tit kim vn lu đng. Chính vì vy doanh
nghip cn xác đnh mt s lng hàng hóa d tr ti u đ va đm bo tính hiu
qu, va tit kim. Có nhiu cách khác nhau đ xác đnh mc d tr kho ti u, mt
trong s đó là phng pháp c đin (mô hình đt hàng hiu qu nht) EQQ, là mt mô
hình gi đnh cho ta tính đc lng hàng d tr ti u vi chi phí là nh nht, theo
mô hình này mc d tr ti u đc tính nh sau:
Q
*
là mc d tr ti u
S là toàn b lng hàng hoá cn s dng
C là chi phí lu kho cho mt đn v hàng hoá
O là toàn b chi phí mi ln đt hàng
im đt hàng: v lý thuyt ta gi đnh khi ht hang mi tin hành nhp kho
hàng mi. Nhng thc t hu nh không bao gi nh vy, nu đt hàng quá sm s
làm tng chi phí lu kho, còn nu quá mun s gây thiu ht hàng hóa, gián đon sn
xut vì th cn xác đnh chính xác thi đim đt hàng đ hn ch ri ro.
Thang Long University Library
13
1.3.4. Các chin ệc qun lý vn ệu đng
Trong vn đ qun lý vn lu đng các doanh nghip có th chn cho mình mt
chin lc qun lý vn hp lý nht. Da vào cách phân b ngun lc tài chính cho tài
sn mà qun lý vn lu đng có th đc chia làm 2 loi cp tin và thn trng.
Qun lý vn lu đng cp tin là duy trì t trng tài sn lu đng thp hn tài sn
dài hn. Và ngc li: qun lý vn lu đng thn trng là đm bo mc tài sn lu
đng nhiu hn mc tài sn dài hn.
Hình 1.2 ChínhăsáchăqunălýătƠiăsn
Cp tin Thn trng
c đim ca qun lý cp tin so vi thn trng
Mc tài sn lu đng thp hn: Công ty ch gi li mc ti thiu lng tin và
các tài sn tng đng. Da vào kh nng qun lý và vay ngn hn đ thanh toán cho
các nhu cu bt thng. Tng t nh vy công ty cng áp dng điu này vi hàng lu
kho và các khon phi thu.
Thi gian quay vòng tin ngn hn: do phi thu khách hàng và hàng tn kho
gim nên vòng quay ca chúng tng và thi gian quay vòng thì gim. Chính sách qun
lý cp tin rút ngn chu kì kinh doanh và rút ngn thi gian quay vòng tin.
Chi phí thp hn: do khon phi thu khách hàng mc thp nên gim đc chi
phí qun lý và thu hi n, hn ch các khon n khó thu hi. Hn na chi phí lu kho
hàng cng đc tit kim hn.
Ri ro cao hn: theo đui chính sách qun lý tài sn lu đng cp tin doanh
nghip phi gánh chu nhiu ri ro hn. Hn ch v tin nên ít kh nng đu t hn,
nu d tr thiu hàng lu kho thì s b mt doanh thu, hn ch cung cp tín dng nên
gim doanh s bán hàng. Ri ro cao nhng gim đc chi phí và li nhun k vng
cao hn.
TS ngn hn
TS dài hn
TS ngn hn
TS dài hn
14
1.4. Hiu qu qun lý vnăluăđng ca doanh nghip
1.4.1. Khái nim hiu qu qun lý vn ệu đng
Trong thc t ta có th hiu rng vn lu đng là biu hin bng tin ca toàn b
tài sn lu đng trong doanh nghip. Nh vy hiu qu s dng vn là hiu qu s
dng toàn b tài sn lu đng ca doanh nghip. Nhng mt khác hiu qu s dng
vn là mi quan h kt qu đt đc trong quá trình khai thác, s dng vn lu đng
vào sn xut kinh doanh.
Trong nn kinh t th trng hin nay thì li nhun là mc tiêu hàng đu ca các
doanh nghip. đt đc mc tiêu ti đa hóa li nhun các doanh nghip phi không
ngng nâng cao trình đ qun lý kinh doanh trong đó có qun lý vn lu đng, là mt
b phn rt quan trng nh hng đn kt qu hot đng kinh doanh ca doanh
nghip. Do đó các doanh nghip phi thng xuyên đánh giá mình v phng din s
dng vn, t đó thy đc cht lng qun lý kinh doanh, kh nng khai thác tim
nng sn có, bit đc mình đang giai đon nào trong quá trình phát trin, đang v
trí nào trong vòng tròn cnh tranh vi các doanh nghip cùng ngành. Thông qua phân
tích đánh giá hiu qu s dng vn lu đng, doanh nghip s đ ra đc nhng bin
pháp thit thc đ tng cng kh nng qun lý, s dng hp lý các yu t sn xut
nhm đt đc hiu qu kinh t cao hn.
1.4.2. Các phng pháp đánh giá hiu qu qun lý vn ệu đng
Phngăphápăsoăsánh
áp dng phng pháp so sánh cn phi đm bo các điu kin so sánh đc
ca các ch tiêu tài chính ( thng nht v không gian, thi gian, ni dung, tính cht và
đn v tính toán… ) và theo mc đích phân tích mà xác đnh gc so sánh. Gc so sánh
đc chn là gc v thi gian hoc không gian, k phân tích đc chn là k báo cáo
hoc k k hoch, giá tr so sánh có th đc la chn bng s tuyt đi, s tng đi
hoc s bình quân. Ni dung so sánh bao gm: So sánh gia s thc hin k này vi s
thc hin k trc đ thy rõ xu hng thay đi v tài chính doanh nghip. ánh giá
s tng trng hay tht lùi trong hot đng kinh doanh đ có bin pháp khc phc
trong k ti. So sánh gia s thc hin vi s k hoch đ thy rõ mc đ phn đu
ca doanh nghip. So sánh gia s liu ca doanh nghip vi s liu trung bình ca
ngành, ca các doanh nghip khác đ đánh giá tình hình tài chính ca doanh nghip
mình tt hay xu đc hay cha đc. So sánh theo chiu dc đ xem xét t trng ca
tng ch tiêu so vi tng th, so sánh theo chiu ngang ca nhiu k đ thy đc s
bin đi c v s tng đi và s tuyt đi ca mt ch tiêu nào đó qua các niên đ k
toán liên tip.
Thang Long University Library
15
i vi vn lu đng chúng ta cn xem xét các ch s v quy mô, t trng vn
lu đng so vi tng ngun vn. S thay đi v t trng qua các nm đng ngha vi
vic doanh nghip có thay đi trong chính sách qun lý ca mình. Cùng vi vic xem
xét, so sánh c th các thành phn kt cu vn lu đng s cho ta mt cái nhìn khái
quát v tình hình qun lý vn ca doanh nghip trong nm. Nu mun có nhng nhn
xét chi tit, rõ ràng v tng mng riêng bit trong hot đng qun lý vn lu đng ta
cn đi sâu vào vic tính toán, phân tích các ch tiêu đo lng hiu qu qun lý tng
thành phn, so sánh vi kt qu các nm đ tìm ra s thay đi cng nh so sánh vi
các doanh nghip cùng ngành đ thy đc s khác bit. T nhng kt qu đó mà tìm
ra u, nhc đim, nhng bin pháp khc phc và đnh hng trong tng lai.
Phngăphápăphơnătíchăt s
Phng pháp này da trên ý ngha s bin đi t l ca tng đi lng tài chính
trong các quan h tài chính. V nguyên tc, phng pháp t l yêu cu phi xác đnh
đc các ngng, các đnh mc đ nhn xét, đánh giá tình hình tài chính doanh
nghip, trên c s so sánh các t l ca doanh nghip vi giá tr các t l tham chiu.
Trong phân tích tài chính doanh nghip, các t l tài chính đc phân thành các
nhóm t l đc trng, phn ánh nhng ni dung c bn theo mc tiêu hot đng ca
doanh nghip. phân tích đánh giá hiu qu trong s dng vn lu đng ngi ta
thng s dng các nhóm t l nh t l v kh nng thanh toán bao gm có ch tiêu
v kh nng thanh toán ngn hn, kh nng thanh toán nhanh, kh nng thanh toán tc
thi. Nhóm t l v c cu vn, t l v kh nng sinh li hay nhóm t l liên quan đn
các khon phi thu nh h s thu n, thi gian thu n Mi nhóm t l li bao gm
nhng ch tiêu phn ánh riêng l, tng b phn ca hot đng qun lý. Các ch s trong
cùng 1 nhóm hay trong các nhóm vi nhau có s nh hng ln nhau. Khi ch s này
thay đi có th làm các ch s khác thay đi theo. Nên khi phân tích hiu qu ta thng
không ch mt nhóm t l nht đnh mà chn nhiu nhóm t l ri phân tích mi quan
h, s liên kt, nh hng ln nhau ca các ch tiêu trong các nhóm t l đó. Trong
mi trng hp khác nhau, tu theo nhu cu phân tích, ngi phân tích la chn
nhng nhóm t l khác nhau.
PhngăphápăphơnătíchăDupont
Mô hình Dupont là k thut đc s dng đ phân tích kh nng sinh li ca mt
doanh nghip bng các công c qun lý hiu qu truyn thng. Mô hình Dupont tích
hp nhiu yu t ca báo cáo thu nhp vi bn cân đi k toán. Trong phân tích tài
chính, ngi ta vn dng mô hình Dupont đ phân tích mi liên h gia các ch tiêu tài
chính. Chính nh s phân tích mi liên kt gia các ch tiêu tài chính, chúng ta có th
phát hin ra nhng nhân t đã nh hng đn ch tiêu phân tích theo mt trình t nht
16
đnh. i vi vn lu đng thì mô hình Dupont phân tích t sut sinh li trên vn lu
đng ca doanh nghiêp. phân tích tác đng ca hiu qu s dng vn đi vi t s
này mô hình dupont đã phân tích nh sau:
Tăsutăsinhăli trênăvnăluăđng = ROS x vòngăquayăVL
Nh vy qua khai trin ch tiêu t sut sinh li trên vn lu đng chúng ta có th
thy ch tiêu này đc cu thành bi 2 yu t chính là ROS, và vòng quay vn lu
đng. Có ngha là đ tng hiu qu s dng vn lu đng doanh nghip có 2 s la
chn c bn là tng mt trong 2 yu t trên.
Th nht doanh nghip có th gia tng kh nng bán hàng nhm nâng cao doanh
thu đng thi tit kim và ct gim chi phí nhm gia tng li nhun ròng.
Th hai doanh nghip có th nâng cao hiu qu s dng các tài sn lu đng sn
có ca mình nhm nâng cao vòng quay tài sn lu đng. Hay nói mt cách d hiu hn
là doanh nghip cn to ra nhiu doanh thu hn t nhng tài sn lu đng sn có.
Khi áp dng công thc Dupont vào phân tích các nhà phân tích nên tin hành so
sánh các ch tiêu đc la chn đ phân tích ca doanh nghip qua các nm. Sau đó
phân tích xem s tng trng hoc st gim ca ch s nay qua các nm bt ngun t
nguyên nhân nào trong các nguyên nhân tác đn s thay đi, t đó đa ra nhn đnh và
d đoán xu hng ca chúng trong các nm sau đ đa ra nhng chin lc qun lý
vn phù hp.
1.4.3. Các ch tiêu đo ệng hiu qu qun ệý VL
1.4.3.1. Các ch tiêu đo ệng hiu qu qun lý vn ệu đng chung
Các ch tiêu đo lng hiu qu qun lý vn lu đng chung bao gm h s sinh
li, s vòng quay, thi gian quay, mc tit kim.
Ch tiêu này phn ánh mt đng vn lu đng làm ra bao nhiêu đng li nhun
thun trong k. H s này càng cao thì chng t doanh nghip qun lý vn lu đng
hiu qu, còn nu thp là qun lý kém hiu qu.
Ch tiêu này đc gi là ắH s luân chuyn vn”. Cho bit vn lu đng quay
đc bao nhiêu vòng trong k kinh doanh. Nu s vòng quay tng lên so vi k trc
đng ngha vi vic doanh nghip tng đc s ln s dng vn lu đng đ đu t
Thang Long University Library
17
vào sn xut kinh doanh, doanh nghip đã bit cách s dng, khai thác có hiu qu hn
đng vn lu đng ca mình. Nu xét trong trng hp doanh thu thun ca doanh
nghip là không đi ta có th thy rõ rng khi s vòng quay tng lên thì giá tr vn lu
đng s gim xung, nh vy vi mt lng tài sn ít hn nhng doanh nghip vn to
đc khon doanh thu không đi. iu này chng t doanh nghip đã s dng vn lu
đng có hiu qu hn. y mnh tc đ luân chuyn ca vn lu đng s góp phn
gii quyt nhu cu v vn cho doanh nghip, góp phn nâng cao hiu qu s dng vn.
Ch tiêu này th hin s ngày cn thit đ quay đc mt vòng vn lu đng.
Thi gian ca mt vòng luân chuyn càng nh thì tc đ luân chuyn càng ln, tc đ
luân chuyn càng ln thì doanh nghip s dng vn lu đng càng có hiu qu. Và
ngc li.
Mc tit kim vn lu đng cho ta bit đc giá tr vn lu đng tit kim đc
khi s vòng luân chuyn vn thay đi. tính mc tit kim ngi ta thng dùng 2
ch s tuyt đi và tng đi. Kt qu t 2 ch s này có s chênh lch vi nhau nhng
không ln và có th chp nhn đc. tính giá tr tuyt đi ta dùng công thc sau:
V
Tuyt đi
: giá tr vn lu đng tuyt đi tit kim đc
M
T
: tng lng tin luân chuyn nm trc
K
S
: K luân chuyn vn lu đng nm sau
K
T
: K luân chuyn vn lu đng nm trc
V
Tuyt đi
cho bit mc vn lu đng gim đi khi doanh nghip mun gi mc
doanh thu không đi nh vào vic tng s vòng luân chuyn vn lu đng. Hay nói
cách khác, nu không tng s vòng quay doanh nghip vn phi b ra cùng 1 mc giá
tr vn lu đng đ có doanh thu nh c, còn nu tng s vòng thì doanh nghip ch
cn mt lng vn lu đng ít hn.
tính giá tr tng đi ta có:
V
Tng đi
: giá tr vn lu đng tng đi tit kim đc
M
S
: Tng mc luân chuyn vn lu đng nm sau