một số giải pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro trong cho vay hộ sản xuất tại ngân hàng thương mại cổ phần đại á - phòng giao dịch hà huy tập

B GIÁO DCăÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHOÁ LUN TT NGHIP
 TÀI:
MT S GII PHÁP PHÒNG NGA VÀ HN CH
RI RO TRONG CHO VAY H SN XUT
TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN I Á -
PHÒNG GIAO DCH HÀ HUY TP
GIỄOăVIểNăHNG DN : Th.s NGUYNăPHNGăMAI
SINH VIÊN THC HIN : NGÔ NGC MINH ANH
MÃ SINH VIÊN : A17885
CHUYÊN NGÀNH : NGÂN HÀNG
HÀ NI ậ 2014


LI CMăN
Kt thúc khoá lun là khép li nhng tháng ngày mit mài trên ging đng đi
hc.  ni y có bit bao k nim khó quên v hình nh ngôi trng quen thuc v
thy cô, bè bn … Tt c s đng li trong em thành mt hi c tt đp nht.
Nhân đây em xin chân thành cm n Thy cô trng đi hc Thng Long, đc
bit là Thy cô khoa Kinh t - Qun lý đư không qun khó khn vt v trang b cho
chúng em nhng kin thc tht hu ích.
Lòng bit n sâu sc em xin gi đn cô Th.s Nguyn Phng Mai, tuy bn nhiu
công vic nhng cô đư trc tip tn tình hng dn em hoàn thành khóa lun
tt nghip
Bên cnh đó em cng xin chân thành cm n tt c anh ch đang làm vic ti
Ngân hàng thng mi c phn i Á – Phòng giao dch Hà Huy Tp đư hng dn
giúp đ em trong quá trình thc tp đ hoàn thành đ tài tt nghip ca mình.

Mc dù đư có nhiu c gng cho bn thân nhng do thi gian có hn và hiu bit
thc t ca em còn hn ch nên khoá lun tt nghip ca em không tránh khi thiu
sót. Rt mong thy cô, các anh ch góp ý đ khoá lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin kính chúc Thy cô, các anh ch sc kho di dào, công tác tt.
Em xin chân thành cm n !
Sinh viên thc hin
Ngô Ngc Minh Anh
Thang Long University Library


LIăCAMăOAN
Em xin cam đoan khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Em xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
NGÔ NGC MINH ANH



MC LC
CHNG 1. C S LÝ LUN V RI RO TRONG CHO VAY H SN
XUT TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI 1
1.1. Nhng vnăđ chung v h sn xut 1
1.1.1. Khái nim h sn xut 1
1.1.2. Phân loi 1
1.1.3. c đim h sn xut 2
1.1.4. Vai trò kinh t h sn xut trong nn kinh t th trng 3
1.1.5. Các nhân t nh hng ti s phát trin ca kinh t h sn xut 4

1.1.5.1. Nhóm nhân t điu kin t nhiên 4
1.1.5.2. Nhóm nhân t điu kin kinh t - xã hi 5
1.1.5.3. Nhân t t bn thân h sn xut 6
1.1.6. Xu hng phát trin ca h sn xut kinh doanh 7
1.2. Tín dngăNgơnăhƠngăđi vi s phát trin ca kinh t h sn xut 8
1.2.1. Khái nim tín dng ngân hàng 8
1.2.2. c đim tín dng ngân hàng 8
1.2.3. Vai trò ca tín dng Ngân hàng đi vi h sn xut kinh doanh 9
1.2.4. Các hình thc tín dng Ngân hàng đi vi h sn xut 10
1.3. Ri ro tín dngăNgơnăhƠngăđi vi h sn xut 11
1.3.1. Khái nim ri ro tín dng 11
1.3.2. c trng ca ri ro tín dng 11
1.3.3. Nguyên nhân gây nên ri ro tín dng 12
1.3.3.1. Nguyên nhân t môi trng bên ngoài 12
1.3.3.2. Nguyên nhân t phía Ngân hàng 13
1.3.3.3. Nguyên nhân t phía khách hàng 14
1.3.3.4. Nguyên nhân t tài sn bo đm 15
1.3.4. Hu qu ca ri ro tín dng 15
1.3.5. Các ch tiêu đo lng ri ro tín dng h sn xut 17
1.3.5.1. Ch tiêu d n quá hn và t l n quá hn HSX 17
1.3.5.2. Ch tiêu d n xu và t l n xu 19
1.3.5.3. Ch tiêu tc đ luân chuyn vn tín dng 19
1.3.5.4. Ch tiêu h s thu n 19
Thang Long University Library


1.3.5.5. Tình hình tn tht tín dng 20
1.3.5.6. Kh nng bù đp ri ro 20
1.4. Qun tr ri ro tín dng 21
1.4.1. Khái nim qun tr ri ro tín dng: 21

1.4.2. Quy trình qun tr ri ro tín dng: 21
1.4.2.1. Nhn din ri ro tín dng 21
1.4.2.2. o lng ri ro tín dng 22
1.4.2.3. Kim soát ri ro tín dng 24
1.4.2.4. Tài tr ri ro tín dng 24
1.4.3. Các yu t nh hng ti công tác qun tr ri ro tín dng 25
1.4.3.1. Yu t ch quan 25
1.4.3.2. Yu t khách quan 25
1.5. Các du hiu nhn bit RRTD HSX 25
KT LUN CHNG 1 28
CHNG 2. THC TRNG TÍN DNG NGÂN HÀNG I VI H SN
XUT KINH DOANH TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN I Á ậ
PHÒNG GIAO DCH HÀ HUY TP 29
2.1. Khái quát tình hình hotăđng ca PGD Hà Huy Tp 29
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 29
2.1.2. C cu t chc 30
2.1.3. Lnh vc hot đng chính ca PGD Hà Huy Tp 31
2.1.3.1. Nghip v huy đng vn 31
2.1.3.2. Nghip v tín dng 31
2.1.3.3. Nghip v thanh toán và ngân qu 32
2.1.4. Khái quát hot đng kinh doanh ca PGD Hà Huy Tp trong giai đon
2010 - 2012 32
2.1.4.1. Tình hình li nhun ca PGD trong giai đon 2010 – 2012 33
2.1.4.2. Hot đng huy đng vn 35
2.1.4.3. Tình hình s dng vn 37
2.1.4.4. Nghip v bo lãnh 38
2.1.4.5. Nghip v chit khu, tái chit khu và chit khu B chng t 39
2.2. Thc trng cho vay h sn xut ca PGD Hà Huy Tp 39

2.2.1. Quy trình cho vay 39
2.2.2. Tình hình cho vay h sn xut ca PDG Hà Huy Tp 39
2.2.3. Tình hình thu n h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 42
2.2.4. Tình hình d n cho vay h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 43
2.3. Thc trng ri ro trong cho vay h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 45
2.3.1. Ch tiêu n quá hn tín dng h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 45
2.3.2. Ch tiêu tc đ luân chuyn vn tín dng 47
2.3.3. Ch tiêu h s thu n 47
2.3.4. Ch tiêu tn tht tín dng 48
2.4. ánhăgiáăthc trng phòng nga và hn ch ri ro tín dng trong cho vay
h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 48
2.4.1. Nhng thành tu đt đc 48
2.4.2. Hn ch còn tn ti 49
KT LUN CHNG 2 51
CHNG 3. GII PHÁP, KIN NGH PHÒNG NGA VÀ HN CH RI RO
TRONG CHO VAY H SN XUT TI NHTMCP I Á- PGD HÀ HUY TP 52
3.1. nh hng công tác tín dng h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 52
3.1.1. Mc tiêu 52
3.1.2. nh hng 52
3.2. Gii pháp phòng nga và hn ch ri ro tín dng trong cho vay HSX 53
3.2.1. Xây dng chính sách tín dng phù hp 53
3.2.2. Thc hin tt quy trình qun lý ri ro tín dng 55
3.2.3. Nâng cao công tác phân loi n, tng cng theo dõi giám sát n 58
3.2.4. a dng hóa hình thc cp tín dng HSX nhm gim thiu ri ro 59
3.2.5. Duy trì mi quan h lâu dài vi khách hàng 60
3.2.6. Nâng cao công tác phân tích và x lý n xu 61
3.2.7. Thit lp cm nang ri ro tín dng 62
3.2.8. Tng cng công tác kim tra, kim soát ni b 62
3.2.9. Hoàn thin b máy qun lý ri ro và xây dng hoàn thin h thng thông
tin phòng nga ri ro 63

3.2.10. Nâng cao trình đ cán b tín dng v nng lc chuyên môn và đo đc
ngh nghip 64
Thang Long University Library


3.3. Kin ngh 65
3.3.1. Kin ngh vi Nhà nc và c quan chính quyn các cp 65
3.3.2. Kin ngh đi vi NHNN Vit Nam 67
3.3.3. Kin ngh đi vi Ngân hàng TMCP i Á 68
KT LUN CHNG 3 69
KT LUN 70



DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
CBCNV Cán b công nhân viên
CBTD Cán b tín dng
CNH – HH Công nghip hoá – Hin đi hoá
DN Doanh nghip
DSCV Doanh s cho vay
DSTN Doanh s thu n
HSX H sn xut
HSXKD H sn xut kinh doanh
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NQH N quá hn
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMCP Ngân hàng thng mi c phn
PGD Phòng giao dch
RRTD Ri ro tín dng

Thang Long University Library


DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,ă TH, CÔNG THC
Trang
Bng 1.1. Mô hình xp hng ca Moody và Standard & Poor 23
Bng 2.1. Tình hình li nhun PGD Hà Huy Tp nm 2010 - 2012 33
Bng 2.2. Ngun vn huy đng ti PGD Hà Huy Tp nm 2010 - 2012 35
Bng 2.3. Tình hình s dng vn ti PDG Hà Huy Tp nm 2010 - 2012 37
Bng 2.4. Doanh s cho vay h sn xut ti PGD Hà Huy Tp nm 2010 - 2012 40
Bng 2.5. Doanh s thu n ti PGD Hà Huy Tp nm 2010 – 2012 42
Bng 2.6. D n cho vay h sn xut ti PGD Hà Huy Tp nm 2010 – 2012 43
Bng 2.7. Thc trng n quá hn h sn xut ti PGD Hà Huy Tp 46
Bng 2.8. Tc đ luân chuyn tín dng ca HSX ti PGD Hà Huy Tp 47
Bng 2.9. H s thu n ca HSX ti PGD Hà Huy Tp 47
Bng 2.10. T l d phòng RRTD HSX ti PGD Hà Huy Tp 48
S đ 1.1. Quy trình qun tr ri ro tín dng 21
S đ 2.1. C cu t chc Ngân hàng TMCP i Á – PGD Hà Huy Tp 30
S đ 2.2. Quy trình cho vay HSX ti NHTMCP i Á - PGD Hà Huy Tp 39



LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Trong nn kinh t th trng, h thng Ngân hàng đc ví nh h thn kinh ca
c nn kinh t. H thng Ngân hàng hot đng thông sut, lành mnh và hiu qu là
tin đ đ các ngun tài chính lun chuyn, phân b s dng hiu qu, kích thích tng
trng nn kinh t mt cách bn vng. Tuy nhiên, trong nn kinh t th trng thì ri
ro trong kinh doanh là không th tránh khi, đc bit là ri ro trong hot đng Ngân

hàng có phn ng dây chuyn, lây lan và ngày càng có biu hin phc tp. S sp đ
ca các Ngân hàng nh hng tiêu cc đn toàn b nn kinh t cng nh chính tr, xã
hi ca mt nc và có th lan rng sang quy mô quc t
Hin nay h sn xut  nc ta hat đng trên tt c các lnh vc t nông – lâm –
ng nghip đn tiu th công nghip và thng mi dch v do đó tim nng ca
HSX là rt ln. Tuy nhiên, vic phát trin kinh t HSX hin nay còn gp nhiu tr ngi
nht là tr ngi v vn. Nhu cu phc v sn xut kinh doanh ca h là rt ln, song
do quy mô sn xut nh nên ngun vn tích ly đ tái sn xut kinh doanh còn ít.
Trc tình hình đó, các NHTM đc bit là NHTMCP i Á vi chc nng và nhim
v phát trin kinh t HSX đư và đang thc hin nhiu d án cho vay nhm đáp ng
nhu cu vn ngày càng nhiu ca các h sn xut kinh doanh
Tuy nhiên, hot đng kinh doanh Ngân hàng cha đng ri ro rt ln, nht là
nhng hot đng cho vay. i vi h thng NHTMCP i Á thì cho vay HSX chim
t trng cao nht. iu này đòi hi Ngân hàng i Á khi hot đng trong lnh vc này
cn quan tâm ti các vn đ phòng chng ri ro, đa ra các bin pháp khc phc kp
thi tránh tn tht thit hi cho hot đng kinh doanh ca đn v mình.
Xut phát t yêu cu cp thit trên, cng vi quá trình hc tp và thi gian thc
tp ti NHTMCP i Á – PGD Hà Huy Tp, em đư quyt đnh chn đ tài khóa lun
ca mình là: “Mt s gii pháp phòng nga và hn ch ri ro trong cho vay h sn
xut kinh doanh ti NHTMCP i Á – PGD Hà Huy Tp”.
2. Mcăđíchănghiênăcu
Nghiên cu các vn đ lý lun c bn v HSX, v tín dng Ngân hàng đi vi
HSX và ri ro trong hot đng cho vay HSX
Phân tích và đánh giá thc trng phòng nga và hn ch ri ro trong cho vay
HSX ti NHTMCP i Á – PGD Hà Huy Tp
 xut các gii pháp và kin ngh phòng nga và hn ch ri ro tín dng HSX
ti PGD Hà Huy Tp trong thi gian ti

Thang Long University Library

3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài: Ch yu tp trung nghiên cu các gii pháp
phòng nga và hn ch ri ro trong cho vay HSX ti NHTMCP i Á – PGD Hà
Huy Tp
Phm vi nghiên cu: c thc hin ti NHTMCP i Á – PGD Hà Huy Tp t
nm 2010 đn ht nm 2012
4. Phngăphápănghiênăcu:
 tài vn dng các phng pháp nghiên cu khoa hc kinh t ch yu, t s
dng bng biu, s đ, công thc, cho đn phng pháp tng hp và phân tích, so
sánh, phng pháp toán hc, qua đó rút ra kt lun tng quát v vn đ nghiên cu
5. Kt cu ca khoá lun
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc ch vit tt, danh mc bng biu, danh
mc tài liu tham kho, đ tài gm ba chng
Chngă1:ăCăs lý lun v ri ro trong cho vay h sn xut ti các Ngân
hàng thngămi
Chngă2:ăThc trng và ri ro trong cho vay h sn xut tiăNHTMCPăi
Á ậ PGD Hà Huy Tp
Chngă3:ăGii pháp kin ngh nhm phòng nga và hn ch ri ro trong
cho vay h sn xut tiăNHTMCPăi Á ậ PGD Hà Huy Tp





1

CHNG 1. C S LÝ LUN V RI RO TRONG CHO VAY H SN
XUT TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Nhng vn đ chung v h sn xut

1.1.1. Khái nim h sn xut
T khi thc hin đng li đi mi ca ng cho đn nay, nn kinh t nc ta đư
đt đc nhng thành tu to ln. Cùng vi s phát trin ca các nghành kinh t, hn
hai mi nm qua sn xut nông nghip  Vit Nam đư có s chuyn bin ln. ng
và Nhà nc ta luôn quan tâm đn s phát trin ca h sn xut, coi HSX nh mt nn
tng vng chc cho s nghip Công nghip hoá – Hin đi hoá t nc.
Nói đn s tn ti ca h sn xut trong nn kinh t, trc ht chúng ta cn thy
rng h sn xut không ch có  nc ta mà còn có  tt c các nc có nn sn xut
nông nghip trên Th gii. Chúng ta có th xem xét mt s quan nim khác nhau v h
sn xut nh sau:
- Ti cuc tho lun quc t ln th IV v qun lý nông tri ti Hà Lan nm
1980, đa ra khái nim: "H là mt đn v c bn ca xã hi có liên quan đn sn
xut, tái sn xut, tiêu dùng và các hot đng xã hi khác"
- Trên góc đ Ngân hàng: "H sn xut" là mt thut ng đc dùng trong hot
đng cung ng vn tín dng cho h gia đình đ làm kinh t chung ca c h. Hin nay,
trong các vn bn pháp lut  Vit Nam, h đc xem nh mt ch th trong các quan
h dân s do pháp lut quy đnh và đc đnh ngha là mt đn v mà các thành viên
có h khu chung, tài sn chung và hot đng kinh t chung. Mt s thut ng khác
đc dùng đ thay th thut ng "h sn xut" là "h", "h gia đình".
Nh vy, HSX là mt t chc kinh t t ch, trc tip hot đng sn xut kinh
doanh, là ch th trong mi quan h sn xut kinh doanh, t t chc sn xut kinh
doanh theo đnh hng phát trin kinh t ca Nhà nc, ca đa phng và theo quy
đnh ca pháp lut. HSX không ch đc lp t ch v kinh doanh mà còn t ch trong
qun lý và tiêu th sn phm. Do đó h luôn luôn tích cc khai thác tim nng trí tu
và nng lc sn xut ca mình đ t chc hot đng kinh t mt cách phong phú và đa
dng, to ra nhiu sn phm hàng hóa, tng bc nâng cao đi sng, m rng sn
xut, tng tích ly chính cho bn thân mình và xã hi
1.1.2. Phân loi
- Theo đa phn ta có th phân loi thành hai loi h:
+ H sn xut kinh doanh ti nông thôn có quy mô nh, đa bàn hot đng

hp, tính cht chuyên môn hoá cha cao, tích lu vn nh. Vi loi h này nhu cu v
Thang Long University Library
2

vn thp nhng li chim s đông trong xã hi, do vy cn có phng thc đu t
nhanh chóng, thun tin đ to điu kin cho h tip cn đc vi Ngân hàng.
+ H sn xut kinh doanh ti thành th có quy mô ln đa bàn hot đng rng,
tính chuyên môn hoá cao, có s phân công lao đng, tích lu vn tng đi ln. Vi
loi h này nhu cu v vn là tng đi ln do vy Ngân hàng cn xây dng mi quan
h tt đ gi chân khách hàng, to mi quan h làm n lâu dài, uy tín.
- Theo ngành ngh gm có các loi sau:
+ H sn xut kinh doanh ngành ngh nông nghip
+ H sn xut kinh doanh ngành công nghip, tiu th công nghip.
+ H sn xut kinh doanh ngành thng nghip dch v.
+ H sn xut kinh doanh ngành thu hi sn.
+ H sn xut kinh doanh ngành khác.
1.1.3. căđim h sn xut
Kinh t h sn xut là hình thc t chc sn xut c bn trong nông nghip 
nc ta hin nay. H sn xut có nhng đc đim kinh t c bn sau đây:
- H sn xut là đn v kinh t có s kt hp hài hòa gia sn xut xã hi, gia
phng hng sn xut, quy mô sn xut, điu kin sn xut vi lc lng lao đng c th
- H sn xut là mô hình t chc đc bit mà  đó các thành viên trong gia đình
va làm ch t liu sn xut, va trc tip tham gia vào hot đng sn xut kinh doanh
và chu trách nhim v toàn b kt qu sn xut kinh doanh ca h mình.
- H sn xut hot đng trong nhiu ngành ngh, lnh vc, nhng ch yu đc
chia thành các lnh vc nông nghip, nông thôn, sn xut và kinh doanh khác. Trong
lnh vc nông nghip nông thôn. Các h này tin hành sn xut kinh doanh đa dng kt
hp trng trt vi chn nuôi và kinh doanh ngành ngh ph. Lao đng ca h ch yu
là lao đng th công, s dng lao đng ca chính gia đình, ly công làm lưi do đó nng
sut lao đng cha cao.

- i vi nhng h sn xut trong các lnh vc kinh doanh khác (dch v, ch
bin, sn xut công c, vn chuyn ) các h còn hn ch v vn, quy mô nh, công
ngh lc hu, trình đ qun lý cha cao, cha có đnh hng rõ ràng, thu nhp không
n đnh. S chuyn dch c cu kinh t ca h din ra chm, cha đng đu, h thun
nông vn còn chim mt t l cao.
- H sn xut kinh doanh có s tích lu vn tng đi ít. Do vy, vic s dng
vn có phn hn hp trong vic áp dng khoa hc công ngh đ nâng cao nng sut lao
đng, m rng đa bàn hot đng. S chuyên môn hoá và phân công lao đng cng
cha cao, cho nên vic t chc qun lý vn cn đn gin. Tuy vy, HSXKD có mt u
3

đim là do quy mô nh cho nên rt d chuyn đi sang lnh vc khác khi điu kin
kinh doanh hin ti gp khó khn. Và do h sn xut kinh doanh có quy mô nh cho
nên sn phm cng có phn nghèo nàn và có đa bàn hot đng nh hp.
1.1.4. Vai trò kinh t h sn xut trong nn kinh t th trng
H sn xut là mt lc lng kinh t quan trng đóng góp không nh vào t
trng GDP hàng nm ca c nc, làm ra ca ci vt cht phc v cho bn thân gia
đình và xư hi. Khi nhc ti thành tu chung ca nn kinh t Vit Nam nh gi v trí
th 2 Th gii v xut khu go sau Thái Lan (tính đn 2012), đng hàng đu Th gii
v xut khu tiêu vi sn lng 116.000 tn trong nm 2011 và 4 nm liên tip dn
đu v sn lng xut khu điu, đng th 5 v sn lng trà và th 6 v hi sn thì
phi nói kinh t h sn xut đư đóng vai trò chính trong vic to ra mt lng hàng hóa
ln đ phc v xut khu. Trong lnh vc nông nghip nói riêng tính đn nm 2012, có
th nhn thy vai trò sn xut to ln ca h th hin nh sau:
- H sn xut là cu niătrungăgianăđ chuyn nn kinh t ch huy sang nn
kinh t th trng
Lch s hình thành và phát trin sn xut hàng hóa đư tri qua giai đon đu tiên
là kinh t ch huy sang kinh t hàng hóa nh trên quy mô h gia đình tip theo là giai
đon chuyn t nn kinh t hàng hóa nh lên kinh t hàng hóa quy mô ln, là nn kinh
t hot đng mua bán trao đi bng trung gian tin t.

- H sn xut góp phn nâng cao hiu qu s dng ngunălaoă đng, gii
quytăđcăcôngănăvicălƠmăchoăngi dân.
Vit Nam hin có khong 70% dân s sng  nông thôn và hot đng trong lnh
vc sn xut nông nghip. Tuy nhiên vic s sng, khai thác ngun nhân lc này còn
đang  mc thp do trình đ còn thp và khoa hc k thut cha phát trin. Trong
nhng nm va qua hàng triu c s sn xut đc thành lp bi các h sn xut nh
đó đư thu hút nhiu lao đng và do đó đư gii quyt đc mt phn ln công n vic
làm cho ngi dân.
- H sn xut có kh nng thích ng viă că ch th trngăthúcă đy sn
xut hàng hóa
H sn xut là đn v kinh t đc lp, t ch, phi t mình quyt đnh mc tiêu
sn xut kinh doanh đ có th cnh tranh trên th trng. Mun đt đc điu này các
h sn xut đu phi không ngng nâng cao cht lng sn phm, mu mư sao cho đáp
ng đc nhu cu, th hiu ca ngi tiêu dùng, cung cp dch v sau bán hàng đ có
th đng vng trên th trng

Thang Long University Library
4

- Góp phn khôi phc và phát trin ngành ngh truyn thng
Sn phm ca các làng ngh truyn thng chính là nét đc đáo ca nông thôn
Vit Nam, th hin bn sc vn hóa dân tc. Lao đng chính đ to ra các sn phm đó
chính là các HSX. Chin tranh và cuc sng khó khn thi bao cp cùng vi c ch th
trng đư làm mai mt mt s ngành ngh. Nhng ngày nay vi chính sách ca ng
và Chính ph cùng vi s phát trin ca kinh t h sn xut rt nhiu ngành ngh
truyn thng đư khôi phc và phát trin. Nhiu ni đư du nhp, phát trin ngh mi, ci
t ngh c, liên kt li thành làng ngh, đi sng ca ngi lao đng không ngng
nâng cao. Chính s phát trin ca ngành ngh truyn thng đư to ra s phân công
trong nông nghip, tng thu nhp cho ngi dân góp phn xây dng nông thôn mi,
duy trì bn sc vn hóa dân tc.

Ngi dân Vit Nam t xa đn nay vn có lòng yêu nc cn cù, sáng to trong
mi lnh vc sn xut kinh doanh. H đư to ra khi lng ca ci vt cht vô cùng ln
nh các mt hàng cây công nghip, nông nghip, lng thc, thc phm phc v cho
cuc sng trong nn kinh t th trng.
H sn xut kinh doanh là nhng ngi trc tip áp dng nhng thành tu khoa
hc k thut và tiêu th sn phm ca ngành công nghip, nông nghip, sinh hc, hoá
cht thúc đy vic tng nng sut lao đng và thu nhp cho chính bn thân h, to ra
s phát trin cân đi nhp nhàng nn kinh t th trng ca t nc.
H sn xut là ngi thc hin chuyn dch c cu kinh t trong xã hi, to ra s
phát trin toàn din trong công nghip, nông nghip và trong các lnh vc khác, to
đng lc phát trin kinh t xã hi, to thêm nhiu công n vic làm góp phn vào xoá
đói gim nghèo.
1.1.5. Các nhân t nhăhng ti s phát trin ca kinh t h sn xut
1.1.5.1. Nhóm nhân t điu kin t nhiên
- tăđai: t đai là t liu sn xut quan trng quyt đnh đn k hoch sn
xut, kt qu sn xut ca HSX. Da vào tính cht đt đc s dng mà h quyt đnh
la chn trng cây gì cho phù hp nhm đem li nng xut cao nht và có hng ci
to đt, áp dng k thut canh tác phù hp.  Vit Nam, nhìn chung các HSX nông
nghip có quy mô nh, phân tán, manh mún. iu đó làm nh hng ti vic áp dng
k thut vào trng trt gim đáng k nng sut lao đng.
- Khí hu: Có nh hng ln, quyt đnh đn quá trình sinh trng và phát
trin ca cây trng, vt nuôi. Mi mùa, mi vùng min li có đc trng khí hu khác
nhau do đó đi tng cây trng, vt nuôi cng đc la chn khác nhau. Các yu t
ca khí hu bao gm: Nhit đ, đ m, không khí, ánh sáng, lng ma… tác đng
5

trc tip đn s sinh trng và phát trin ca cây trng vt nuôi. Mi s bin đi ca
khí hu có th gây ra thit hi ln cho sn xut h.
Kt lun: Nhóm nhân t điu kin t nhiên có nh hng trc tip và mnh m
nht ti các h sn xut trong lnh vc nông-lâm-ng nghip; các h sn xut trong

lnh vc công nghip, tiu th công nghip – dch v chu nh hng ít hn, gián tip.
1.1.5.2. Nhóm nhân t điu kin kinh t - xã hi
- Chính sách kinh t xã hi caăngăvƠăNhƠănc
Kinh t HSX là mt mô hình ca kinh t nông nghip nông thôn do đó mi ch
trng chính sách ca ng tác đng đn nông nghip đu trc tip hay gián tip nh
hng đn kinh t h.
Trong vn kin đi hi ng XI đư ch rõ: Phát trin nông nghip toàn din theo
hng hin đi, hiu qu, bn vng. Chuyn dch c cu kinh t gn vi chuyn dch
c cu lao đng; t l lao đng nông nghip khong 30 - 35% lao đng xã hi. Chú
trng phát trin công nghip phc v nông nghip, nông thôn, nng lng sch, nng
lng tái to và vt liu mi đi đôi vi áp dng công ngh tit kim nng lng,
nguyên liu.
B Nông nghip và phát trin nông thôn di s ch đo ca ng và Nhà nc
đư có nhng chng trình hành đng, đa cán b khuyn nông, khuyn lâm, khuyn
ng… đn tng h sn xut, đ hng dn bà con cách chm sóc cây trng vt nuôi
đúng k thut, cách phòng tr sâu bnh, áp dng tin b khoa hc k thut, vào sn
xut nông nghip nh đa vào nuôi trng cây, con ging mi có cht lng và sn
phm cao; k thut bo qun sn phm sau khi thu hoch.
Cùng vi các chng trình h tr v k thut Nhà nc ta đư và đang tip tc
thc hin các chính sách h tr v vn đ các h sn xut có điu kin tin hành sn
xut, m rng kinh doanh nh quyt đnh h tr v lãi sut. Thông qua hot đng ca
h thng ngân hàng, h sn xut có điu kin tip cn vi ngun vn n đnh, chi phí
s dng vn thp.
- Căs h tng, khoa hc k thut:
+ C s h tng nh: H thng đng giao thông, mng li đin, các h
thng ti tiêu, công trình thy li… Các yu t này nh hng trc tip đn quá trình
sn xut, tiêu th và ch bin thc phm.  sn xut nông nghip phát trin và đt
hiu qu cao thì các yu t c s h tng phi đi trc mt bc.
+ Khoa hc k thut: Hin nay trình đ canh tác và áp dng khoa hc k thut
vào trong nông nghip  nc ta còn thp. ây là nguyên nhân quan trng ca tình

trng kém phát trin  nông thôn. Phong tc công tác truyn thng đôi khi còn gp
Thang Long University Library
6

nhiu khó khn trong vic áp dng các thành tu khoa hc k thut, c gii hoá nông
nghip. u t vn cho sn xut, to điu kin cho ngi dân khai thác ht kh nng
tim tàng hin có ca đt đai, ao h,…to điu kin chuyn dch c cu cây con vi
hình thc chuyên môn hoá, sn xut ra các loi hàng hoá có giá tr cao trên th trng.
ng thi giúp ngi dân kin to mt c s vt cht k thut, công ngh hin đi, có
kh nng chng thiên tai dch hi, đa sn xut thoát khi s l thuc vào thiên nhiên.
Bên cnh các công c sn xut th công cng đòi hi phi áp dng máy móc hin đi
nhm nâng cao nng sut lao đng.
- Môiătrng kinh doanh
Nc ta đang trên con đng hi nhp vi nn kinh t th gii. Chính sách và c
ch qun lý kinh t v mô ca Nhà nc đang trong quá trình điu chnh, đi mi và
hoàn thin. Sn xut kinh doanh trong nc phi cnh tranh gay gt vi hàng ngoi và
nhp lu. Các HSX chuyn hng và điu chnh phng án sn xut kinh doanh không
theo kp vi s thay đi ca c ch và các chính sách. Do đó, không ít h gp khó
khn, hàng hoá vt t tn kho, dn đn thua l, mt kh nng thanh toán, làm phát sinh
n quá hn, n khó đòi. H qu là ri ro trong hot đng kinh doanh tin t, tín dng
và Ngân hàng là điu khó tránh khi, nh hng xu đn cht lng tín dng ca Ngân
hàng thng mi.
1.1.5.3. Nhân t t bn thân h sn xut
- Laoăđng: V quy mô, h thng có 4 đn 5 khu; c cu lao đng ca h đa
dng cùng vi bn tính cn cù, chm ch là li th ln ca h đ tin hành sn xut
kinh doanh. Tuy nhiên mt vn đ đt ra hin nay đi vi lao đng ca h là trình đ
k thut còn hn ch, ch yu là lao đng th công, trình đ qun lý yu kém, cha có
kin thc v kinh t th trng, thi gian lao đng có tính thi v nên có hin tng
“tht nghip tm thi”. Vì vy, ngoài vic hng say lao đng, h phi thng xuyên
hc hi đ nâng cao trình đ ca mình, áp dng nhng quy trình k thut mi vào sn

xut đ đem li hiu qu kinh t cao nht.
- Vn và nhu cu vn ca h sn xut:
Lao đng th công, nng sut thp là nguyên nhân làm cho quá trình tích t và
tp trung vn ca h sn xut din ra chm chp. Vì vy, đ tái sn xut m rng
nhanh chóng hay tái sn xut theo chiu sâu thì h sn xut luôn gp khó khn v vn,
phi da vào vn vay, vn t có chim t l nh.
Nhu cu vn ca h sn xut rt đa dng, nhm tha mãn nhiu mc khác nhau
nh xây dng c s vt cht, mua máy móc thit b phc v sn xut, xây dng nhà
xng…
7

1.1.6. Xuăhng phát trin ca h sn xut kinh doanh
 phát trin nn kinh t nhiu thành phn trong mt t nc, ng và chính
sách Nhà nc ta luôn luôn khuyn khích s phát trin ca các thành phn kinh t
trong đó có kinh t h sn xut kinh doanh.  có đc nhng bin pháp, chính sách
phù hp, to điu kin thúc đy kinh t h sn xut kinh doanh phát trin mt cách
nhanh chóng, chúng ta cn hiu đc xu hng phát trin ca kinh t h trong thi
gian ti. Có 3 xu hng phát trin chính:
- Xu hng phát trin không đng đu gia các h sn xut kinh doanh.
Trong nn kinh t th trng h nào có th mnh qun lý, có vn, có sc lao
đng, có điu kin k thut thì h đó s nhanh chóng phát trin. Nhng h này s
nhanh chóng chuyn sang sn xut hàng hoá và tr thành ch th sn xut khá đc lp,
ngc li nhng h sn xut nào không đ các yu t trên có th s gp rt nhiu khó
khn trong quá trình sn xut kinh doanh và s tr thành nhng lao đng làm thuê.
Nh vy, vic chuyn đi c cu nn kinh t t nn kinh t ch huy sang c ch th
trng mt mt làm tng s h giàu, mt khác cng làm tng s phân cách gia các h
giàu và nghèo  nc ta.
- Xu hng phát trin đa đng các loi hình, các quy mô sn xut.
Tu thuc vào kh nng v vn, lao đng điu kin t nhiên các h sn xut s
la chn đi tng, phng án sn xut kinh doanh, quy mô sn xut sao có hiu qu

nht. Nh vy kinh t h sn xut kinh doanh phát trin đa dng, các h có kinh
nghim, có rung đt, không đ điu kin v vn, k thut s tp trung vào vic trng
lúa hoc mt s loi cây trng, vt nuôi chính nh hoa qu, ln, gà, trâu, bò… i vi
nhng h có đ điu kin vn, lao đng, k thut thì t chc sn xut kinh doanh tng
hp kt hp gia trng trt và chn nuôi vi kinh doanh ngành ngh ph.
- Xu hng liên doanh, liên kt, hp tác trong quá trình sn xut.
 tn ti và phát trin đc trong c ch th trng, các h sn xut kinh doanh
phi liên kt li vi nhau, h tr nhau, b sung cho nhau đ nâng kh nng cnh tranh
trên th trng trong nc và trên Th gii. Chính s liên kt hp tác đó đư to ra các
hình thc hp tác mi. S liên doanh, liên kt hp tác gia các HSXKD không đng
ngha vi vic tp trung sn xut nhng đn v nh thành xí nghip, hp tác xã mà là
hp tác đ tng sc mnh ca tng đn v sn xut. Các h sn xut hp tác mà không
thâu tóm, trit tiêu ln nhau mà ch hp tác nhng phn vic thc hin không có hiu
qu khi trình đ sn xut phát trin, có nhiu vn đ h không t gii quyt đc nh
thông tin th trng, khoa hc công ngh, do đó s phát trin ca kinh t h đòi hi tt
yu phi hình thành các hình thc hp tác kinh t mi.
Thang Long University Library
8

1.2. Tín dng Ngân hàng đi vi s phát trin ca kinh t h sn xut
1.2.1. Khái nim tín dng ngân hàng
Tín dng là quan h vay mn da trên nguyên tc hoàn tr. Tín dng xut phát
t ting Latinh có ngha là s tin tng (creditum). Tín dng là s chuyn nhng tm
thi mt lng giá tr di hình thc hin vt hay tin t t ngi s hu sang ngi
s dng, sau mt thi gian nht đnh tr li vi lng ln hn.
Tín dng Ngân hàng là quan h giao dch gia hai ch th, gia bên cho vay
(ngân hàng) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghip, các ch th khác,…) trong đó bên
cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng trong mt thi hn nht đnh theo
tha thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô điu kin c gc và lãi cho bên cho
vay khi đn hn thanh toán.

Hin nay, theo Lut các t chc tín dng nm 2010 thì “Hot đng tín dng là
vic t chc tín dng s dng ngun vn t có, ngun vn huy đng đ cp tín dng.”
1.2.2. c đim tín dng ngân hàng
- Tín dng Ngân hàng là loi hình kinh doanh có đ ri ro cao. Vì tin có giá tr
theo thi gian. Do s phát trin kinh t ngày càng nhanh kéo theo tc đ lm phát càng
nhanh làm cho giá tr ca tin st gim nghiêm trng gây ra khó khn cho vic m
rng hot đng thm chí dn ti thua l. Do vy kinh doanh trong lnh vc này cn nhà
qun lý phi có mt tm nhìn chin lc, nm đc s thay đi ca các điu kin kinh
t xã hi đ thay đi thích ng duy trì s tn ti.
- Tín dng Ngân hàng là tín dng bng tin, không b hn ch v không gian và
đa lý.
- Tín dng Ngân hàng vn đng không hoàn toàn thng nht vi s vn đng
ca quá trình sn xut kinh doanh thi k sn xut phát trin, nhu cu v vn vay rt
ln nhng kh nng cung cp vn vay li có hn vì trong quá trình cnh tranh ngi ta
đu đ xô vào vic đu t sn xut nên cn nhiu vn. Ngc li s ngi có tin đem
gi li rt ít.
- Thi k khng hong, trì tr sn xut, kh nng cung cp vn vay li rt ln vì
nhiu ngi không b vào sn xut mà đem gi Ngân hàng. Trong khi đó, nhu cu v
vn vay li gim vì không có lnh vc nào đu t có li , lúc này ch có mt s ít ngi
đi vay đ đm bo kh nng thanh toán khi b phá sn.
T nhng đc đim trên mà tín dng Ngân hàng đư khc phc đc các hn ch
ca tín dng thng mi. Tín dng Ngân hàng vi ngun vn rt ln và vn bng tin
đư gii quyt linh hot mi nhu cu vn phát sinh và ngày càng gi v trí quan trng.
9

1.2.3. Vai trò ca tín dng Ngân hàng đi vi h sn xut kinh doanh
- Tín dng Ngân hàng giúp đáp ng nhu cu vn đ duy trì quá trình tái sn xut
đng thi góp phn đu t vào phát trin kinh t
Nhu cu vn trong hot đng sn xut kinh doanh luôn là vn đ quan trng đi
vi mi h. Do đó, hot đng tín dng đư góp phn vào quá trình luân chuyn vn

trong nn kinh t din ra nhanh hn, giúp cho ngi cn vn có th tìm đc vn
nhanh hn, hiu qu hn đ có th duy trì hot đng sn xut kinh doanh đc liên tc
và giúp cho ngi tha vn có th bo qun an toàn đng thi kinh doanh kim li.
- Tín dng Ngân hàng giúp thúc đy quá trình tp trung vn và tp trung sn xut
Trong c ch th trng, vai trò tp trung vn tp trung sn xut ca tín dng
Ngân hàng đư thc hin  mc đ cao hn hn vi c ch bao cp c.
Bng cách tp trung vn vào kinh doanh các h có điu kin đ m rng sn
xut, nâng cao hiu qu kinh t, thúc đy quá trình tng trng kinh t và đng thi
Ngân hàng cng đm bo hn ch đc ri ro tín dng.
Thc hin tt chc nng là cu ni gia tit kim và đu t, Ngân hàng quan tâm
đn ngun vn đư huy đng đc đ cho h sn xut vay. Vì vy Ngân hàng s thúc
đy các h s dng vn tín dng có hiu qu, tng nhanh vòng quay vn, tit kim vn
cho sn xut và lu thông. Trên c s đó h sn xut bit phi tp trung vn nh th
nào đ sn xut góp phn tích cc vào quá trình vn đng liên tc ca ngun vn.
- Tín dng Ngân hàng góp phn rút ngn khong cách v mc sng gia thành
th và nông thôn, xoá b phân hóa giàu nghèo góp phn thc hin các mc tiêu xã hi.
Tín dng Ngân hàng ch đng khi dy mi ngun lc trong dân c và không
ngng đáp ng mi nhu cu v vn đ phát trin kinh t góp phn tng thu nhp, n
đnh đi sng.
- Ngoài nhng vai trò trên tín dng Ngân hàng cng có vai trò trong vic xoá b
t nn cho vay nng lãi
Qua nhiu nm đi mi nn kinh t, tín dng Ngân hàng cng chuyn hng đu
t, bt đu đi vào tng làng ngh, tng ngành ngh, tng gia đình cn vn cho sn xut
kinh doanh. Nó góp phn làm thay đi din mo xã hi, to ra nhng mi quan h kinh
t lành mnh, hn ch và tin ti góp phn xoá đi hot đng cho vay nng lãi.
Kt kun: Qua nghiên cu chúng ta thy tín dng Ngân hàng có vai trò quan
trng và nhy cm trong phát trin kinh t ca h sn xut kinh doanh nói riêng và
toàn b nn kinh t nói chung. ây là vn đ ht sc quan trng đi vi đt nc
trong giai đon mi. Hot đng có hiu qu ca Ngân hàng góp phn đáng k vào
vic thc hin đng li chính sách chung ca ng và Nhà nc đã đ ra “Công

Thang Long University Library
10

nghip hoá hin đi hoá đt nc”, đa toàn b nn kinh t đi lên, xoá b dn ranh
gii v kinh t gia thành th và nông thôn.
1.2.4. Các hình thc tín dng Ngân hàng đi vi h sn xut
- Cnăc vƠoăphngăthc t chc cho vay
Có th chia thành 2 hình thc tín dng chính Ngân hàng cung cp cho h sn
xut nh sau:
+ Cho vay trc tip: Là quan h tín dng trong đó khách hàng có nhu cu v
vn giao dch trc tip vi Ngân hàng đ vay vn và tr n. Trong cho vay trc tip,
vic cp tín dng có th tn ti di dng song phng hoc đa phng. Vi th thc
cho vay song phng, Ngân hàng gii ngân/thu n trc tip vi khách hàng. Vi th
thc cho vay đa phng, hp đng tín dng có nhiu bên tham gia, trong đó có bên
th 3 (ngoài Ngân hàng và khách hàng cho vay) là nhng t chc có trách nhim cung
ng vt t, hàng hóa hoc bên th 3 là các đn v bao tiêu.
+ Cho vay gián tip: Là hình thc cp tín dng cho t chc sn xut thông
qua t chc trung gian. T chc trung gian thng là các doanh nghip chuyên ch
bin kinh doanh nhng mt hàng nông sn (Các t chc trung gian vay đ ng trc
vn cho các h sn xut nông nghip) hoc các đn v cp vt t nông nghip.
- Cnăc vào thi hn cho vay
H sn xut tham gia hot đng sn xut kinh doanh  nhiu ngành ngh nên đi
tng cho vay rt đa dng và phong phú. Vì có nhiu mc đích vay vn khách nhau
nên thi hn vay vn cng khác nhau. Có th chia tín dng đi vi h sn xut thành
hai loi:
+ Cho vay ngn hn đi vi HSX: Là các khon cho vay có thi hn đn 12
tháng nhm đáp ng nhu cu ca HSX đ mua các yu t đu vào nh: cây, con ging,
phân bón, thuc tr sâu đi vi HSX nông nghip; tiu th công nghip; hàng hóa đi
vi h kinh doanh.
+ Cho vay vn trung hn đi vi HSX: Là các khon vay có thi hn t trên

12 tháng đn 60 tháng. Tín dng trung hn ch yu đc s dng đ xây dng c s
vt cht nh nhà kho, sân phi đi vi h sn xut công nghip – tiu th công nghip;
mua sm máy móc phc v c khí hóa nông nghip đi vi HSX nông nghip nh
máy cày, máy bm nc, máy tut lúa, máy làm đt…, xây dng các d án mi có
quy mô nh và thi gian thu hi vn nhanh.
+ Cho vay vn dài hn đi vi HSX: Là các khon vay có thi hn cho vay
t trên 5 nm và thi hn ti đa có th lên đn 20-30 nm nhm đáp ng nhu cu mua,
thuê thêm đt m rng trang tri, nông tri, ci to rung vn, khai phá vùng đt
11

trng rng mi ci to h thng ti tiêu nông nghip, cây n qu; ci to h thng
ti nông nghip, ao h nuôi trng thy sn; xây dng kho cha, mua dây chuyn bo
qun thc phm, mua ô tô vn chuyn hàng hóa… Các nhu cu này đòi hi vn ln,
lng vn b ra không thu hi đc ngay trong v mùa ti mà phi khu hao dn dn.
Lng vn này ch có th đc cung ng mt cách an toàn bng ngun vn tín dng
dài hn ca Ngân hàng.
- Cnăc vào tài snăđm bo
+ Cho vay không đm bo: Là loi vay không có tài sn th chp, cm c
hoc s bo lãnh ca ngi th ba, vic cp tín dng ch yu da vào mc đ tín
nhim, uy tín, nng lc tài chính ca HSX, phng án vay hiu qu và kh thi.
+ Cho vay có đm bo: Là loi vay da trên c s các tài sn đm bo nh
th chp, cm c bng tài sn ca HSX, hoc phi có s bo lãnh cm c, th chp
bng tài sn ca ngi th ba hay cho vay bng tài sn hình thành t vn vay.
1.3. Ri ro tín dng Ngân hàng đi vi h sn xut
1.3.1. Khái nim ri ro tín dng
Theo khon 1 điu 2 quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN ngày 22/04/2005 ca
Thng đc Ngân hàng Nhà nc ban hành Quy đnh v phân loi n, trích và s dng
d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng Ngân hàng ca t chc tín dng thì
ri ro tín dng đc đnh ngha nh sau: “Ri ro rín dng trong hot đng Ngân hàng
ca t chc tín dng là kh nng xy ra tn tht trong hot đng Ngân hàng ca t

chc tín dng do khách hàng không thc hin hoc không có kh nng thc hin ngha
v ca mình theo cam kt.”
Ri ro tín dng đc hiu mt cách đn gin là kh nng khách hàng nhn khon
vn vay nhng không thc hin đy đ ngha v đi vi Ngân hàng và có kh nng
làm cho Ngân hàng lâm vào tình trng phá sn.
Ri ro tín dng là mt tt yu mà các Ngân hàng không th loi b hoàn toàn ra
khi hot đng tín dng ca mình, chúng ta cn chp nhn s tn ti ca ri ro nh
mt ngi bn đng hành trong kinh doanh ngân hàng, có th đ phòng, hn ch ch
không th loi tr.
1.3.2. cătrngăca ri ro tín dng
RRTD là mt yu t tt yu trong kinh doanh ca các ngân hàng, nó th hin 
các đc trng sau:
- Th nht: Ri ro tín dng mang tính gián tip, tc là ri ro xy ra đi vi
khách hàng vay vn trc khi gây thit hi cho Ngân hàng. c tính này cho bit hu
ht nhng RRTD đu bt đu t ri ro ca khách hàng, khi ri ro xy ra, ngi vay
Thang Long University Library
12

vn b thit hi trong quá trình sn xut kinh doanh dn đn thu nhp b gim hoc mt
trng. Nu trong thi hn cho vay kt thúc mà vn cha tìm đc ngun tr n thì
Ngân hàng s chu tn tht do không thu hi đc vn đư cho vay.
- Th hai: Các loi RRTD có mi quan h mt thit vi nhau, khi mt loi ri
ro nào đó xy ra s kéo theo các ri ro khác. Ví d nh khi ri ro đng vn phát sinh,
đng vn vay đc khách hàng s dng không hiu qu dn đn mt dn giá tr hay
mt vn là thng khó tránh khi.
- Th ba: RRTD có tính tt yu, luôn tn ti và gn lin vi hot đng tín dng
ca Ngân hàng thng mi. Do không có đc thông tin cân xng v vic s dng vn
vay cho hot đng kinh doanh ca khách hàng đi vay (ngi trc tip s dng vn vay
trong thi gian dài) nên bt c khon vay nào cng tim n nguy c ri ro đi vi
Ngân hàng (không thu hi đc vn vay, vn thu hi không đy đ và đúng hn).

- Th t: RRTD có tính cht đa dng và phc tp ca nguyên nhân, hình thc,
hu qu ca RRTD. c đim này đòi hi các nhà qun tr Ngân hàng phi la chn
chính sách qun lý ri ro phù hp vi tng khon vay, tng loi khách hàng khi thc
hin phòng nga ri ro cn áp dng đng b nhiu bin pháp, không ch quan vi bt
k du hiu ri ro nào; trong quá trình x lý hu qu RRTD cn xut phát t nguyên
nhân bn cht và hu qu ri ro đ đa ra bin pháp phù hp.
1.3.3. Nguyên nhân gây nên ri ro tín dng
1.3.3.1. Nguyên nhân t môi trng bên ngoài
- Môiătrng t nhiên: Thiên tai, dch bnh, l lt, hn hán… ây là nhóm
nguyên nhân bt kh kháng, Ngân hàng không th thay đi đc mà phi chp nhn
ri ro. Ngân hàng ch có th gim thiu hn ch ri ro ch không th trit tiêu ri ro.
Nu là tín dng thng mi, ri ro xy ra là do nguyên nhân khách quan thì
Ngân hàng x lý bng qu d phòng ri ro ca mình, do đó làm gim thu nhp ca
Ngân hàng.
Nu là tín dng ch đnh ca chính ph, ri ro xy ra, chính ph s bù đp cho
Ngân hàng. Tuy nhiên vn có nhng nh hng nht đnh đn k hoch s dng vn
ca Ngân hàng.
- Môiă trng kinh t: Các yu t nh chu k kinh t, t giá hi đoái, tht
nghip, lm phát, lãi sut, chính sách tin t đu nh hng đn Ngân hàng nhng yu
t đin hình nht là chu k kinh t. Ri ro tín dng thng xy ra khi kinh t ri vào
tình trng suy thoái. Khi đó lm phát tng cao kéo theo tht nghip và s tht cht
trong chính sách tin t ca NHNN làm cho các ch th kinh t hot đng kém hiu
qu, li nhun suy gim nên vic thanh toán n gp nhiu khó khn, ri ro tín dng
13

xut hin. Ngc li trong thi k nn kinh t tng trng các ngành kinh doanh nói
chung đu có thun li do đó đ gi mi quan h vi Ngân hàng h thng thanh toán
n gc và n lưi đúng kì hn. T l thu hi n tng lên, đng thi d n tng, các
khon n xu đu gim. ây là thi k mà c nhà đu t, Ngân hàng ln ngi dân
đu mong đi.

- Môiătrng chính tr, pháp lut: Môi trng chính tr không n đnh, chính
sách thng xuyên thay đi, các khon cho vay chính sách đc thc hin bi NHTM,
các vn bn pháp lut không nht quán, mâu thun, không rõ ràng (lut đt đai, lut
phá sn, …) đ đt mc tiêu ca ngi cm quyn, s tôn trng pháp lut ca ngi
dân… s làm nh hng đn kh nng tr n ca khách hàng.
1.3.3.2. Nguyên nhân t phía Ngân hàng
- Riăroăđoăđc ca cán b Ngân hàng
+ Ri ro xut phát t phía nhà qun lý Nngân hàng
V ch quan, mt nhà qun lý làm đúng chc nng, nhim v thì phòng nga
đc s phát sinh ca RRTD. Nhng trên thc t, vì li ích cá nhân hay mt nhóm tp
th cán b qun lý trong công tác điu hành đư vô tình hay c ý to điu kin, k h
cho RRTD phát sinh. Chng hn khi nhà qun lý hay b phn nhóm cán b qun lý đư
có quan h li ích vi khách hàng, mc dù điu kin vay vn ca khách hàng cha hi
t đ, thm chí không đ điu kin và đư đc CBTD thm đnh, ghi rõ ghi rõ nguyên
nhân trong báo cáo thm đnh là không duyt cho vay. Thông thng thì nhng khon
vay không đc phê duyt, nhng vì mt lý do t nh nào đó, nhà qun lý hay nhóm
cán b qun lý đư bng cách này hay cách khác, hng dn khách hàng hp thc hóa
h s, thm chí còn yêu cu cán b tín dng, thm đnh phi thc hin theo ý kin ch
đo. V khách quan, ri ro trong qun tr kinh doanh NHTM nh là mt yu t tt yu
là không th tránh khi. Song vic la chn, b trí s dng cán b, không đánh giá
đúng nng lc cng nh phm cht, t cách đo đc ngh nghip thì s dn đn s
dng nhng cán b thiu trung thc…
+ Ri ro xut phát t phía cán b trc tip làm công tác tín dng (cán b
tín dng, cán b thmăđnhầ)
Cn nhn mnh rng ri ro trong hot đng tín dng là khó có th tránh khi. Dù
CBTD, nhng ngi liên quan đn công tác thm đnh cho vay đư rt tn tâm nhng
không th tránh đc hoàn toàn ri ro. Vì mt nguyên nhân khách quan là không phi
khách hàng nào vay vn Ngân hàng cng đu kinh doanh có hiu qu. Có th thy
rng  đâu chú trng đn công tác tín dng, luôn tuân th các quy trình xét duyt, cho
vay, kim tra, giám sát vic s dng tin vay, thu hi, x lý n nghi ng, n xu… thì

 đó, cht lng tín dng cao và kim soát tt, gim thiu ri ro. Ngc li,  đâu s
Thang Long University Library
14

quan tâm chú trng không đy đ, đúng mc thì  đó ri ro cao. Qua kt lun kim tra,
kim toán ni b các Ngân hàng cho thy, nhiu món vay kém cht lng, tn đng
không có kh nng thu hi và có nguy c mt trng đu có nguyên nhân thm đnh h
s s sài, h s có vn đ, thiu kim tra, kim soát. iu đó mt phn do nng lc
ca cán b liên quan, nhng mt phn không nh gây nên tình trng đó là mt b phn
cán b tín dng, cán b thm đnh… liên quan đn công tác cho vay b sa sút v phm
cht, đo đc, thiu trách nhim.
- Ri ro công ngh và quy trình tín dngăchaăhp lý
Công ngh ca Ngân hàng lc hu, đc bit là công ngh thu thp, x lý thông tin
dn đn thiu thông tin v khách hàng hay thiu thông tin tín dng, tin cy, kp thi,
chính xác đ phân tích trc khi cp tín dng, làm cho cht lng tín dng không cao.
Thêm vào đó, k thut cp tín dng cha hin đi, cha đa dng, vic xác đnh hn
mc tín dng còn quá đn gin, thi hn cha phù hp, ch yu là tín dng trc tip,
sn phm tín dng cha phong phú; quy trình cho vay ca Ngân hàng cha cht ch,
cha có quy trình qun tr ri ro hu hiu, mô hình qun lý tín dng cha phù hp,
cha có b phn qun tr ri ro chuyên bit. Nhng yu kém v công ngh là mt
nguyên nhân dn đn ri ro tín dng trong hot đng kinh doanh ca Ngân hàng.
1.3.3.3. Nguyên nhân t phía khách hàng
Ri ro đo đc trong kinh doanh ca các NHTM không phi ch do cán b qun
lý, cán b nhân viên tín dng ca Ngân hàng mà còn do mt s đi tng là nhng
khách hàng vay vn. Có th thy rõ ri ro tín dng xut phát t phía ngi vay vn
nh sau:
- oăđc kinh doanh: Thông thng các HSX khi vay vn Ngân hàng đu
phi có các phng án kinh doanh c th, kh thi. Ngân hàng s xét duyt sau đó quyt
đnh có cho doanh nghip vay vn hay không và nu cho vay thì ti đa là bao nhiêu.
Trên thc t, các HSX s dng vn sai mc đích, c ý la đo Ngân hàng đ chim

đot tài sn không ít. H lp phng án sn xut kinh doanh gi, giy t th chp cm
c gi mo, đi vay nhiu Ngân hàng vi cùng mt b h s gây thit hi ln cho
Ngân hàng.
- Kh nngăqun lý còn hn ch: Các HSX vay tin Ngân hàng vi mc đích
chung là đ m rng qui mô kinh doanh. Tuy nhiên, đa s các h li ch yu tp trung
vn đu t vào c s vt cht ch ít có h nào mnh dn đi mi cung cách qun lý,
đu t cho b máy giám sát kinh doanh, tài chính, k toán theo đúng chun mc. Khi
đó, quy mô kinh doanh quá ln so vi t duy qun lý, điu này dn đn s phá sn ca
các phng án kinh doanh đy kh thi mà l ra nó phi thành công trên thc t.