B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
tài:
NÂNG CAO HIU QU S DNG TÀI SN NGN HN
TI CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN SN XUT
VÀăTHNGăMI THÀNH PHÁT
SINH VIÊN THC HIN : NGUYN TH CÚC
MÃ SINH VIÊN : A17948
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ NI ậ 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
tài:
NÂNG CAO HIU QU S DNG TÀI SN NGN HN
TI CÔNG TY TRÁCH NHIM HU HN SN XUT
VÀăTHNGăMI THÀNH PHÁT
Giáoăviênăhng dn : PGS.TSăLuăTh Hng
Sinh viên thc hin : Nguyn Th Cúc
Mã sinh viên : A17948
Chuyên ngành : Tài Chính
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
có hoàn thành tt bài khóa lun này, em xin gi li cm n chân thành ti
cô giáo PGS.TS Lu Th Hng là ngi đã trc tip hng dn em rt tn tình, chu
đáo trong sut quá trình em thc hin lun vn này. ng thi, em cng xin chân
thành cm n các thy cô giáo trong b môn kinh t cùng các cán b và nhân viên ca
phòng tài chính – k toán ca Công ty TNHH sn xut và thng mi Thành Phát đã
cho em c hi làm vic vi công ty đ hoàn thành tt bài khóa lun ca em.
Em xin chân thành cm n.
Hà Ni, ngày 30 Tháng 6 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Th Cúc
LIăCAMăOAN
Em xin cam đoan rng toàn b bài khóa lun này là do t bn thân thc hin và
không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi khác làm sn phm riêng ca
mình. Em xin chu hoàn toàn trách nhim v tính xác thc ca khóa lun.
Hà Ni, ngày 30 tháng 6 .nm 2014
Sinh viên
Nguyn Th Cúc
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1.ăCăS LÝ LUN V HIU QU S DNG 1
TÀI SN NGN HN TI DOANH NGHIP 1
1.1. Tài sn ngn hn ca doanh nghip 1
1.1.1. Khái quát v doanh nghip 1
1.1.2. Tài sn ngn hn ca doanh nghip 4
1.2. Hiu qu s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip 7
1.2.1. Khái nim hiu qu s dng tài sn ngn hn 7
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng tài sn ngn hn 8
1.2.3. Các nhân t nh hng ti hiu qu s dng tài sn ngn hn 12
CHNGă2.ăTHC TRNG HIU QU S DNG TÀI SN NGN HN
TI CÔNG TY TNHH SN XUTăVÀăTHNGăMI THÀNH PHÁT 26
2.1 Khái quát chung v công ty TNHH sn xutăvƠăthngămi Thành Phát 26
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ca công ty TNHH sn xut và thng
mi Thành Phát 26
2.1.2. Lnh vc kinh doanh ca công ty TNHH sn xut và thng mi Thành
Phát 28
-c đim hot đng sn xut kinh doanh 28
2.1.3. C cu t chc và qun lý ca công ty TNHH sn xut và thng mi Thành
Phát 30
2.1.4. Kt qu hot đng ca công ty TNHH Sn Xut và Thng Mi Thành Phát 33
2.2. Thc trang hiu qu s dng tài sn ngn hn ti công ty TNHH sn xut
vƠăthngămi Thành Phát 35
2.2.1. C cu tài sn ngn hn ti công ty TNHH sn xut và thng mi Thành
Phát 35
2.2.2. Thc trng hiu qu s dng tài sn ngn hn ca công ty TNHH sn
xut và thng mi Thành Phát 37
2.3ăánhăgiáăthc trang hiu qu s dng tài sn ngn hn ti công ty TNHH
sn xutăvƠăthngămi Thành Phát 42
2.3.1. Kt qu đt đc 42
2.3.2. Hn ch và nguyên nhân 43
CHNGă3.ăGII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG TSNH TI
CÔNG TY TNHH SN XUTăVÀăTHNGăMI THÀNH PHÁT 48
3.1.ănhăhng phát trin ca công ty TNHH sn xutăvƠăthngămi Thành
Phát. 48
3.2. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng tsnh ti công ty TNHH sn xut và
thngămi Thành Phát 48
3.2.1. a dng hóa các hình thc huy đng vn, s dng hiu qu ngun
vn hin có. 49
3.2.2.Vai trò ca lãnh đo công ty v công tác qun lý và s dng tài sn ngn hn. 49
3.2.3. Tng cng công tác qun lý các khon n ngn hn. 50
3.2.4. Hoàn thin chính sách qun lý tài sn ngn hn. 51
3.2.4.1. Nâng cao hiu qu s dng ngân qu. 51
3.2.4.2. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng các khon d tr. 51
3.2.4. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng các khon phi thu hin nay
ca công ty. 53
3.2.5. Gii pháp hoàn thin c cu t chc và cht lng nhân s. 54
3.3. Kin ngh vi chính ph 55
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tênăđyăđ
DN Doanh nghip
VKD Vn kinh doanh
VCSH Vn ch s hu
LNST Li nhun sau thu
TS Tài sn
DTT Doanh thu thun
BCKQKD Báo cáo kt qu kinh doanh
TSNH Tài sn ngn hn
TSDH Tài sn dài hn
TSC Tài sn c đnh
NNH N ngn hn
TSL Tài sn lu đng
HTK Hàng tn kho
VC Vn c đnh
KNTT Kh nng thanh toán
DANH MC HÌNH
Hình 1.1. Chính sách qun lý cp tin 13
Hình 1.2: Chính sách thn trng 14
Hình 1.3: Chính sách qun lý dung hòa 14
Hình 1.4: th mc d tr tin ti u 19
Hình 1.5: th mc d tr kho ti u 20
Hình 1.6: th thi đim đt hàng 20
DANH MC Să
S đ 2.1. B máy qun lý ca công ty 31
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh ca công ty TNHH sn xut và thng
mi Thành Phát 33
Bng 2.2: C cu tài sn ngn hn ca công ty TNHH sn xut và thng mi
Thành Phát 35
Bng 2.3: Các ch tiêu đánh giá kh nng thanh toán ca công ty 37
Bng 2.4: H s hot đng ca tài sn ngn hn 38
Bng 2.6: H s vòng quay hàng tn kho 40
Bng 2.7: H s sinh li ca tài sn ngn hn 41
Thang Long University Library
LI M U
1. Lý do chnăđ tài
Ti đa hóa giá tr tài sn là mc tiêu quan trng nht đ các doanh nghip tn
ti và phát trin. S dng tài sn có hiu qu giúp cho quá trình sn xut kinh doanh
ca doanh nghip đc tin hành vi hiu qu kinh t cao nht đ nâng cao nng lc
cnh tranh cho doanh nghip và làm tng thêm giá tr tài sn ca ch s hu.
Công ty TNHH sn xut và thng mi Thành Phát là công ty chuyên sn xut
các loi giy phc v cho nhu cu sinh hot hàng ngày ca ngi tiêu dùng. Trong thi
gian qua, công ty TNHH sn xut và thng mi Thành Phát có nhiu quan tâm ti
hiu qu s dng tng tài sn và ngun vn đ nâng cao hiu qu hot đng ca công
ty, đc bit là vic nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn. Tuy nhiên, do nhiu
nguyên nhân ch quan và khách quan, hiu qu s dng tài sn ngn hn ca Công ty
vn còn thp so vi mc tiêu đc đ ra. Thc t đó đã và đang nh hng tiêu cc ti
hot đng hiu qu ca Công ty. Vì vy, đ có th phát trin hn trong môi trng
cnh tranh, nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn là mt trong nhng vn đ cp
thit hin nay đi vi Công ty.
T nhng vai trò và yêu cu cp thit nói trên, em đã chn đ tài: “Nâng cao
hiu qu s dng tài sn ngn hn ti Công ty trách nhim hu hn sn xut và
thngămi Thành Phát” đ làm đ tài cho khóa lun tt nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là làm rõ c s lý lun v hiu qu s dng tài
sn ngn hn, thc trng vic s dng tài sn ca Công ty Trách nhim hu hn sn
xut và thng mi Thành Phát đ t đó đa ra các đ xut nhm nâng cao cht lng
hiu qu s dng tài sn ngn hn.
3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: hiu qu s dng tài sn ngn hn ca công ty TNHH
Sn xut và thng mi Thành Phát
Phm vi nghiên cu: hiu qu s dng tài sn ngn hn ca công ty TNHH sn
xut và thng mi Thành Phát giai đon 2011-2012.
4. Phngăphápănghiênăcu
tài s dng phng pháp thng kê mô t, so sánh đi chiu và phân tích s liu
mà Công ty cung cp.
5. Kt cu khóa lun
Ngoài phn m đu, kt lun, ni dung chính ca khóa luân gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v hiu qu s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip.
Chng 2: Thc trng hiu qu s dng tài sn ngn hn ca Công ty TNHH sn
xut và thng mi Thành Phát
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu s dng tài sn ca Công ty TNHH sn
xut và thng mi Thành Phát.
Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăS LÝ LUN V HIU QU S DNG
TÀI SN NGN HN TI DOANH NGHIP
1.1. Tài sn ngn hn ca doanh nghip
1.1.1. Khái quát v doanh nghip
Khái nim
Doanh nghip là ch th kinh t đc lp, có t cách pháp nhân, hot đng kinh
doanh trên th trng nhm làm tng giá tr ca ch s hu.
Doanh nghip là mt cách thc t chc hot đng kinh t ca nhiu cá nhân. Có
nhiu hot đng kinh t ch có th thc hin bi các doanh nghip ch không phi các
cá nhân.Có nhiu quan đim khác nhau khi đnh ngha v doanh nghip. Chng hn:
Vit Nam xét v góc đ pháp lý, theo Khon 1 iu 4 Lut doanh nghip ban
hành ngày 29-11-2005 ca Vit Nam, khái nim v doanh nghip nh sau: “Doanh
nghip là t chc kinh t có tên riêng, có tài sn, có tr s giao dch n đnh, đc
đng kí kinh doanh theo quy đnh ca pháp lut, nhm mc đích thc hin các hot
đng kinh doanh - tc là thc hin mt, mt s hoc tt c các công đon ca quá
trình đu t, t sn xut đn tiêu th sn phm hoc cung ng dch v trên th trng
nhm mc đích sinh li.”.
Xét theo quan đim h thng, doanh nghip đc xem rng “doanh nghip bao
gm mt tp hp các b phn đc t chc, có tác đng qua li và theo đui cùng mt
mc tiêu. Các b phn tp hp trong doanh nghip bao gm 4 phân h sau: sn xut,
thng mi, t chc, nhân s”.
T cách nhìn nhn nh trên có th phát biu v đnh ngha doanh nghip nh
sau: Doanh nghip là đn v kinh t có t cách pháp nhân, quy t các phng tin tài
chính, vt cht và con ngi nhm thc hin các hot đng sn xut, cung ng, tiêu
th sn phm hoc dch v, trên c s ti đa hóa li ích ca ngi tiêu dùng, thông qua
đó ti đa hóa li nhun ca ch s hu, đng thi kt hp mt cách hp lý các mc
tiêu xã hi.
Phân loi doanh nghip
Phân loi theo ngun gc tài sn đu t vào doanh nghip
Doanh nghip nhà nc: iu1 lut DNNN đc Quc hi thông qua ngày
2
20.4.1995 đã nêu: DNNN là t chc kinh t do Nhà nc đu t vn thành lp và t chc
qun lý hot đng kinh doanh hoc hot đng công ích nhm thc hin mc tiêu kinh t
xã hi Nhà nc quy đnh. Doanh nghip có t cách hp pháp có cách pháp nhân có các
quyn và ngha v dân s, chu trách nhim v toàn b hot đng kinh doanh.
Doanh nghip t nhân: là đn v kinh doanh có mc vn không thp hn vn
đng kỦ, do mt cá nhân làm ch và t chu trách nhim bng toàn b tài sn ca mình
v mi hot đng ca doanh nghip.
Công ty:Là mt t chc kinh t mà vn đc đu t do các thành viên tham gia
góp vào và đc gi là công ty. H cùng chia li và cùng chu l tng ng vi phn
vn đóng góp. Trách nhim pháp lý ca tng hình thc có nhng đc trng khác nhau.
Theo Lut doanh nghip, loi hình công ty có các loi: công ty hp danh, công ty
trách nhim hu hn, công ty c phn.
“Công ty đc hiu là s liên kt ca 2 hoc nhiu cá nhân hoc pháp nhân
bng s kin pháp lý, nhm tin hành đ đt đc mc tiêu chung nào đó" (theo
KUBLER).
Hp tác xã: là loi hình kinh t tp th, do nhng ngi lao đng và các t
chc có nhu cu, li ích chung t nguyn góp vn, góp sc lp ra theo quy đnh ca
pháp lut đ phát huy sc mnh ca tp th và ca tng xã viên nhm giúp nhau thc
hin hiu qu hn các hot đng sn xut, kinh doanh, dch v, và ci thin đi sng,
góp phn phát trin kinh t xã hi.
Cn c vào lnh vc hot đng ca doanh nghip trong nn kinh t quc dân
Doanh nghip nông nghip: là nhng doanh nghip hot đng trong lnh vc
nông nghip, hng vào vic sn xut ra nhng sn phm là cây, con. Hot đng
sn xut kinh doanh ca nhng doanh nghip này ph thuc rt nhiu vào điu kin
t nhiên.
Doanh nghip công nghip: là nhng doanh nghip hot đng trong lnh vc
công nghip, nhm to ra nhng sn phm bng cách s dng nhng thit b máy móc
đ khai thác hoc ch bin nguyên vt liu thành thành phm. Trong công nghip có
th chia ra: công nghip xây dng, công nghip ch to, công nghip đin t v.v
Doanh nghip thng mi: là nhng doanh nghip hot đng trong lnh vc
thng mi, hng vào vic khai thác các dch v trong khâu phân phi hàng hóa cho
ngi tiêu dùng tc là thc hin nhng dch v mua vào và bán ra đ kim li Doanh
Thang Long University Library
3
nghip thng mi có th t chc di hình thc buôn bán s hoc buôn bán l và hot
đng ca nó có th hng vào xut nhp khu.
Doanh nghip hot đng dch v: Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, lnh
vc dch v càng đc phát trin đa dng, nhng doanh nghip trong ngành dch v đã
không ngng phát trin nhanh chóng v mt s lng và doanh thu mà còn tính đa
dng và phong phú ca lnh vc này nh: ngân hàng, tài chính, bo him, bu chính
vin thông, vn ti, du lch, khách sn, y t v.v
Hotăđngăcăbn ca doanh nghip
Hot đng huy đng vn ca doanh nghip
Hot đng kinh doanh ca các doanh nghip trong bt c lnh vc nào đu
gn lin vi vn, không có vn thì không th tin hành hot đng sn xut kinh
doanh đc, chính vì vy ngi ta thng nói vn là chìa khoá đ m rng và phát
trin kinh doanh.
Trong nn kinh t th trng, các doanh nghip t ch và tu thuc vào hình
thc s hu doanh nghip mà quyn t ch trong kinh doanh đc m rng trong mc
đ cho phép. Trong bình din tài chính, mi doanh nghip t tìm kim ngun vn trên
th trng và t ch trong vic s dng vn. Nhu cu v vn ca doanh nghip đc
th hin khâu thành lp doanh nghip, trong chu kì kinh doanh và khi phi đu t
thêm. Giai đon nào doanh nghip cng có nhu cu v vn. Vic huy đng vn đ sn
xut kinh doanh thì tùy thuc vào tng loi hình doanh nghip. Theo xu hng hin
nay, các công ty đu chuyn đi mô hình hot đng theo mô hình công ty C phn.
Vic huy đng vn ca các công ty C phn thng bng cách bán c phn ra công
chúng hay huy đng vn t th trng chng khoán. ây là hình thc huy đng vn
ch yu hin nay. Tuy nhiên, không phi lúc nào vic huy đng vn t th trng
chng khoán cng thun li do vy các doanh nghip cn phi có nhiu kênh huy đng
vn khác nh huy đng vn bng cách vay t ngân hàng, vay t công ty bn, vay t
cán b công nhân viên trong công ty hay bng hình thc liên doanh, liên kt vi các
công ty có tim lc tài chính mnh.
Hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
Hot đng sn xut kinh doanh là hot đng ch yu và xuyên sut đi vi các
doanh nghip. Hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip nhn to sn phm,
dch v, to ra ca ci, vt cht cho doanh nghiêp và cho xã hi. i vi công ty C
4
phn, hot đng sn xut và kinh doanh đc công ty lên k hoach và đc đi hi c
đông thông qua. Hàng nm đu có đánh giá, nhn xét ca Ban giám đc, Hi đng
qun tr v hot đng sn xut ca doanh nghip. Hi đng qun tr và Ban giám đc
phi chu trách nhim trc c đông nu k hoch kinh doanh, sn xut ca công ty
không đt yêu cu.
Các hot đng khác ca doanh nghip
Bên cnh các hot đng kinh doanh sn xut đ to ra ca ci, vt cht thì
doanh nghip cng tham gia vào các hot đng xã hi đ th hin trách nhim ca
doanh nghip đi vi xã hi. Hin nay phn ln các doanh nghip đu tham gia vào
các hot đng xã hi nh ng h ngi nghèo, giúp đ tr m côi, lang thang, c nh.
ng h các phong trào đn n đáp ngha, ng h các gia đình b thiên tai, l lt đ
nâng cao uy tín, thng hiu ca doanh nghip. Thc t, doanh nghip nào nhit tình
tham gia vào các hot đng xã hi hiu qu thì thng hiu ca doanh nghip đó s
đc nâng cao, sn phm, dch v ca doanh nghip đó s d dàng đn đc tay ngi
s dng.
1.1.2. Tài sn ngn hn ca doanh nghip
1.1.2.1. Khái nim tài sn ngn hn ca doanh nghip
Tài sn ngn hn ca doanh nghip là nhng tài sn thuc quyn s hu và
qun lý ca doanh nghip có thi gian s dng, luân chuyn, thu hi vn trong mt
nm hoc trong mt chu kì kinh doanh. Tài sn ngn hn ca doanh nghip có th tn
tài di hình thái tin, hin vt (vt t hàng hóa), di dng đu t ngn hn và các
khon phi thu khác.
Tài sn ngn hn ca doanh nghip bao gm: Tài sn bng tin, các khon
đu t ngn hn, các khon phi thu khách hàng, hàng tn kho và các tài sn ngn
hn khác. Qun lý và s dng hp lý tài sn ngn hn có nh hng rt ln đn li
ích ca doanh nghip.
1.1.2.2. c đim tài sn ngn hn
Tài sn ngn hn đc phân b đ trong tt c các khâu, các công đon nhm
đm bo cho quá trình sn xut kinh doanh đc din ra liên tc, n đnh tránh lãng
phí tn tht vn do ngng sn xut, không làm nh hng đn kh nng thanh toán và
đm bo kh nng sinh li ca tài sn. Do đó, tài sn ngn hn trong doanh nghip có
các đc đim sau:
Thang Long University Library
5
Th nht, tài sn ngn hn thng luân chuyn trong mt nm hoc mt chu k
kinh doanh. TSNH nh tin mt, hàng tn kho thng đc s dng trong mt chu k
kinh doanh, khác vi TSDH nh máy móc, thit b, nhà xng thng s dng trong
nhiu nm.
Th hai, tài sn ngn hn biu hin di các hình thái khác nhau nh: tin và
các tài sn tng đng tin, hàng tn kho, khon phi thu khách hàng và các tài
sn ngn hn khác. Các khon mc này tng ng vi các mc đích khác nhau ca
TSNH trong doanh nghip: tin và các khon tng đng tin có tính thanh khon
cao nên đáp ng kh nng thanh toán ca doanh nghip, hàng tn kho đc s dng
trong khâu SXKD, các khon phi thu khách hàng dùng đ ghi nhn các khon tín
dng thng mi.
Th ba, tài sn ngn hn sn xut và tài sn ngn hn lu thông luôn vn đng,
thay th và chuyn hóa ln nhau, đm bo quá trính sn xut din ra thng xuyên và
liên tc.
Th t, tài sn ngn hn có ch tham gia vào mt chu k sn xut và không gi
nguyên hình thái vt cht ban đu. iu này có ngha là mi chi phí phát sinh trong
quá trình bin đi tài sn ngn hn thành thành phm đã đc tính vào giá thành ca
thành phm trc khi đa ra th trng.
1.1.2.3. Phân loi tài sn ngn hn
Trong hot đng sn xut kinh doanh đ qun lý và s dng tài sn ngn hn có
hiu qu thì cn phi phân loi tài sn ngn hn ca doanh nghip theo các tiêu chí
khác nhau.
Phân loi theo các khon mc trên bngăcơnăđi k toán
Tin và các khon tng đng tin
Vn bng tin là mt b phn ca vn sn xut kinh doanh, đc hinh thành
trong quá trình bán hàng và trong các mi quan h thanh toán. Vn bng tin bao gm:
Tin mt ti qu, tin gi ngân hàng và tin đang chuyn. Hot đng kihn doanh đòi
hi doanh nghip phi có mt lng tin nht đnh. Tin là loi tài sn có tính thanh
khon cao nht, có th d dàng chuyn đi thành các tài sn khác hoc thanh toán các
ngha v tài chính cho doanh nghip, vì vy nó cho phép doanh nghip duy trì kh
nng chi tr và phòng tránh ri ro thanh toán. ây cng là loi tài sn không hoc gn
nh không sinh li nên vic nm gi tin mt mc đ nào đó đ va đm bo an
6
toàn, va tit kim vn là mt câu hi quan trng cn nhà qun tr tài chính doanh
nghip gii quyt.
Các khon tng đng tin gm các khon đu t tài chính ngn hn có thi
hn thu hi hoc đáo hn không quá ba tháng có kh nng chuyn đi d dàng thành
mt lng tin xác đnh và không có nhiu ri ro trong chuyn đi thành tin k t
ngày mua khon đu t đó ti thi đim báo cáo.
Các khon đu t tài chính ngn hn
Là ch tiêu tng hp phn ánh tng giá tr các khon đu t ngn hn ( sau khi
tr đi d phòng gim giá chng khoán đu t ngn hn), bao gm đu t chng khoán
ngn hn, cho vay ngn hn và đu t ngn hn khác. Các khon đu t ngn hn
trong khon mc này có thi hn thu hi vn di mt nm hoc mt chu kì kinh
doanh, không bao gm các khon đu t ngn hn có thi hn thu hi hoc đáo hn
không quá ba tháng, k t ngày mua khon đu t đó ti thi đim báo cáo đã đc
tính vào “các khon tng đng tin”.
Các khon phi thu ngn hn
Trong nn kinh t th trng vic mua bán chu là mt vic không th thiu.
Các doanh nghip bán hàng song có th không nhn đc ngay tin hàng lúc bán mà
nhn sau mt thi gian xác đnh mà hai bên tho thun hình thành nên các khon phi
thu ca doanh nghip.
Vic cho các doanh nghip khác n nh vy chính là hình thc tín dng thng
mi. Vi hình thc này có th làm cho doanh nghip đng vng trên th trng và tr
nên giàu có nhng cng không tránh khi nhng ri ro trong hot đng kinh doanh ca
doanh nghip.
Khon phi thu gi mt vai trò quan trng bi nu các nhà qun lý không cân
đi gia các khon phi thu thì doanh nghip s gp phi nhng khó khn thm chí d
dn đn tình trng mt kh nng thanh toán
Hàng tn kho
Trong quá trình luân chuyn ca vn lu đng phc v cho sn xut, kinh
doanh thì vic tn ti vt t hàng hoá d tr, tn kho là nhng bc đm cn thit cho
quá trình hot đng bình thng ca doanh nghip.
Hàng hoá tn kho có ba loi: nguyên vt liu thô phc v cho quá trình sn
xut, kinh doanh; sn phm d dang và thành phm. Các doanh nghip không th tin
hành sn xut đn đâu mua hàng đn đó mà cn phi có nguyên vt liu d tr.
Thang Long University Library
7
Nguyên vt liu d tr không trc tip to ra li nhun nhng nó có vai trò rt
ln đ cho quá trình sn xut kinh doanh tin hành đc bình thng. Tuy nhiên nu
doanh nghip d tr quá nhiu s tn kém chi phí, đng vn thm chí nu sn phm
khó bo qun có th b h hng, ngc li nu d tr quá ít s làm cho quá trình sn
xut kinh doanh b gián đon, các khâu tip theo s không th tip tc đc na đng
thi vi vic không hoàn thành đc k hoch sn xut. Do đó đ đm bo cho s n
đnh sn xut, doanh nghip phi duy trì mt lng hàng tn kho d tr an toàn và tu
thuc vào loi hình doanh nghip mà mc d tr an toàn khác nhau.
Tài sn ngn hn khác
Bao gm các khon tm ng cha thanh toán, chi phí tr trc, chi phí ch kt
chuyn, tài sn thiu ch x lý và các khon th chp, kí cc, kí qu ngn hn khác
ti thi đim báo cáo.
Tóm li, tài sn ngn hn là b phn không th thiu trong hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Tài sn ngn hn tn ti tt c các khâu, các
knh vc trong quá trình sn xut kinh doanh. Do đó, vic qun lý và s dng hiu
qu các tài sn ngn hn là rt quan trng đi vi vic hoàn thành mc tiêu chung
ca doanh nghip.
1.2. Hiu qu s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip
1.2.1. Khái nim hiu qu s dng tài sn ngn hn
Trong nn kinh t th trng, doanh nghip mun tn ti và phát trin thì vn đ
sng còn mà các doanh nghip cn quan tâm là hiu qu sn xut kinh doanh. đt
đc hiu qu đó đòi hi doanh nghip phi có nhiu c gng và có nhng chin lc
hp lý t khâu sn xut cho đn khi sn phm đn tay ngi tiêu dùng.Mi doanh
nghip có quan nim v hiu qu s dng tài sn ngn hn là khác nhau nhng đu có
mc tiêu chung là ti đa hóa li nhun. Tuy nhiên đ đi đn mc tiêu cui cùng thì vn
đ chung mà các doanh nghip đu phi quan tâm chú trng đn chính là hiu qu s
dng vn và tài sn trong doanh nghip.
Có th nói rng mc tiêu lâu dài ca mi doanh nghip là ti đa hoá giá tr tài
sn ca các ch s hu. Vic qun lý s dng tt tài sn ngn hn s góp phn giúp
doanh nghip thc hin đc mc tiêu đã đ ra. Bi vì qun lý tài sn ngn hn không
nhng đm bo s dng tài sn ngn hn hp lý, tit kim mà còn có Ủ ngha đi vi
vic h thp chi phí sn xut, thúc đy vic tiêu th sn phm và thu tin bán hàng, t
đó s làm tng doanh thu và li nhun ca doanh nghip.
8
Tóm li hiu qu s dng tài sn ngn hn là mt phm trù kinh t phn ánh
trình đ và nng lc qun lý tài sn ngn hn ca doanh nghip, đm bo tài sn ngn
hn đc luân chuyn vi tc đ cao, đm bo kh nng thanh toán ca doanh nghip
luôn tình trng tt và mc chi phí b ra là thp nht.
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng tài sn ngn hn
1.2.2.1. Nhóm ch tiêu kh nng thanh toán.
Nhóm ch tiêu này c lng s phù hp gia ngun tin mt ca doanh
nghip vi các khon n phi tr ngn hn. ây là h s đc nhiu ngi quan
tâm nh các ngân hàng, nhà đu t hay nhng ngi cung cp…Trong mi quan h
vi doanh nghip, h luôn đt ra câu hi, liu rng doanh nghip có đ kh nng
chi tr các khon n đn hn không. Và đ tr li câu hi trên, các ch tiêu sau
thng đc s dng:
- H s thanh toán nhanh
H s thanh toán nhanh đo lng kh nng thanh toán các khon n ngn hn
ca doanh nghip bng vic chuyn đi các tài sn ngn hn (không k hàng tn kho)
thành tin. Nhiu trng hp, tuy doanh nghip có h s thanh toán nhanh cao nhng
vn không có kh nng thanh toán các khon n đn hn thanh toán do các khon phi
thu cha hi đc vào hàng tn kho cha chuyn hóa đc thành tin. ln nh ca
h s này còn tùy thuc vào tng nghành ngh kinh doanh c th đ kt lun là tích
cc hay không tích cc. Tuy nhiên nu h s này quá nh, doanh nghip s gp khó
khn trong vic thanh toán n.
- H s thanh toán hin hành
H s thanh toán hin hành có bit doanh nghip có bao nhiêu tài sn có th
chuyn đi thành tin mt đ đm bo thanh toán các khon n ngn hn. H s này đo
lng kh nng tr n ca doanh nghip. Nu h s thanh toán hin hành cao cho thy
kh nng thanh toán tt, điu đó cho thy doanh nghip luôn sn sàng thanh toán các
khon n. Nu h s này gim cho thy kh nng thanh toán gim, đó là du hiu báo
trc nhng khó khn v tài chính s xy ra. Tuy nhiên nu h s này quá cao s gim
hiu qu hot đng vì doanh nghip đu t quá nhiu vào tài sn ngn hn
Thang Long University Library
9
- H s thanh toán tc thi
H s thanh toán tc thi cho bit kh nng thanh toán n bng tin mt ngay
lp tc ca doanh nghip. H s này đc dùng đ đánh giá hiu qu qun lỦ tin mt
và công tác qun lỦ các khon n đn hn tr ca doanh nghip. Thông thng, nu
các h s trên cao, có th đem li s an toàn v kh nng bù đp cho s gim giá tr
ca tài sn ngn hn. iu đó th hin tim nng thanh toán cao so vi ngha v phi
thanh toán. Tuy nhiên, mt doanh nghip có h s thanh toán n ngn hn quá cao
cng có th do doanh nghip đó đã đu t quá mc vào tài sn ngn hn, mt s đu t
không hiu qu. Vì vy các nhà phân tích thng xem xét các h s thông qua nhng
gii hn hp lỦ. Cách xem xét tt nht là so sánh h s kh nng thanh toán ca doanh
nghip vi h s thanh toán trung bình ngành đ có th đa ra nhng nhn xét đúng
đn v kh nng thanh toán ca doanh nghip.
1.2.2.2. Nhóm ch tiêu kh nng hot đng
Nhóm ch tiêu này đo lng kh nng hot đng ca doanh nghip, phn ánh
hiu qu s dng các b phn cu thành nên tài sn ngn hn nh khon phi thu, hàng
tn kho và hiu sut s dng tài sn ngn hn. nâng caao h s hot đng, nhà qun
tr phi bit nhng tài sn nào cha s dng, không s dng hoc không to ra thu nhp
cho doanh nghip. Doanh nghip cn phi bit s dng chúng sao cho hiu qu hoc
loi b đi. Khi phân tích các ch tiêu hot đng, thng s dng các ch tiêu sau đây:
- Hiu sut s dng tng tài sn ngn hn
Ch tiêu này đo lng hiu qu s dng tài sn ngn hn trong doanh nghip, cho
bit c mt đng tài sn ngn hn đa vào hot đng sn xut kinh doanh trong k s
to ra bao nhiêu đng doanh thu thun. H s này càng ln, hiu qu s dng tài sn
ngn hn càng cao vì hàng hóa tiêu th nhanh, vt t tn đng thp, ít có các khon
phi thu. Ngc li, nu h s này thp, phn ánh hàng tn kho ln, lng tin tn qu
nhiu, doanh nghip không thu đc các khon phi thu, t đó doanh nghip cn xem
xét li tình hình tài chính ca mình đ khc phc.
10
- K luân chuyn tài sn ngn hn
K luân chuyn tài sn ngn hn cho bit s ngày thc hin mt vòng quay tài
sn ngn hn, ch tiêu này thp là tt, nu cao chng t tài sn ngn hn b đng
hoc vn b chim dng, t đó kh nng sinh li ca tài sn thp.
- Vòng quay các khon phi thu
Các khon phi thu là các khon bán chu mà doanh nghip cha thu tin do thc
hin chính sách bán chu và các khon tm ng cha thanh toán, các khon tr trc
cho ngi bán Vòng quay các khon phi thu th hin mi quan h gia doanh thu
bán hàng vi các khon phi thu ca doanh nghip. Vòng quay các khon phi thu đo
lng mc đ đu t vào các khon phi thu đ duy trì doanh s bán hàng cn thit
cho nghip, qua đó đánh giá hiu qu chính sách tín dng ca doanh nghip. Thông
thng, vòng quay các khon phi thu cao nói lên rng doanh nghip đang qun lý các
khon phi thu hiu qu, vn đu t cho các khon phi thu ít hn.
- K thu tin bình quân
Ch tiêu này đc s dng đ đánh giá kh nng thu hi vn trong thanh toán trên
c s các khon phi thu và doanh thu tiêu th bình quân mt ngày. Ch tiêu này cho
bit bình quân trong bao nhiêu ngày, DN có th thu hi các khon phi thu ca mình.
Vòng quay các khon phi thu càng ln thì kì thu tin bình quân càng nh và ngc
li. Kì thu tin bình quân cao hay thp ph thuc vào mc tiêu và chính sách ca DN
nh mc tiêu m rng th trng, chính sách tín dng, Khi phân tích ch tiêu này,
ngoài vic so sánh các nm, so sánh vi các DN cùng ngành, DN cn xem xét k lng
tng các khon phi thu đ phát hin nhng khon n đã quá hn đ có bin pháp x
lý kp thi.
- Vòng quay hàng tn kho
Thang Long University Library
11
Ch tiêu này phn ánh s ln luân chuyn hàng tn kho trong mt thi k nht
đnh. Qua ch tiêu này giúp doanh nghip xác đnh mc d tr vt t, hàng hóa hp lý
trong chu k sn xut kinh doanh. ây là ch tiêu khá quan trng đ đánh giá hot
đng sn xut kinh doanh ca DN. Vòng quay d tr đc xác đnh bng t s gia
giá vn hàng bán và hàng tn kho (nguyên vt liu, vt liu ph, sn phm d dang,
thành phm). Ch tiêu này càng cao chng t hot đng sn xut kinh doanh ca DN
càng có hiu qu. Các doanh nghip kinh doanh, sn xut luôn phi tính đn mc d
tr bi doanh nghip không th nào đn lúc sn xut mi mua nguyên vt liu.
Vòng quay d tr, tn kho cao th hin đc kh nng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip tt, có nh vy mi đt đc mc tiêu mà doanh nghip đt ra. Ch tiêu
này cao phn ánh đc lng vt t, hàng hóa đc đa vào s dng cng nh đc
bán ra nhiu, nh vy là doanh thu s tng và đng thi li nhun mà doanh nghip đt
đc cng tng lên.Vòng quay hàng tn kho cao hay thp ph thuc vào đc đim ca
ngành ngh kinh doanh, mt hàng kinh doanh.
- Chu kì lu kho
Ch tiêu này cho ta bit s ngày lng hàng tn kho đc chuyn thành doanh
thu. T ch tiêu này cho bit s ngày cn thit cho vic luân chuyn kho vì hàng tn
kho có nh hng trc tip ti hiu qu s dng tài sn ngn hn khâu d tr. H s
này chng t công tác qun lỦ hàng tn kho càng tt, hiu qu s dng tài sn ngn
hn càng cao và ngc li.
1.2.2.3. Nhóm ch tiêu kh nng sinh li
Nhóm ch tiêu này là mt trong nhng ni dng phân tích đc các nhà qun tr
tài chính, các nhà cho vay, đu t quan tâm đc bit, vì nó gn lin vi li ích ca h
trong hin ti và tng lai. Kh nng sinh li có th đc đánh giá nhiu góc đ
khác nhau nhng có mi liên h cht ch vi nhau.
- H s sinh li ca tài sn ngn hn
Ch tiêu này phn ánh kh nng sinh li ca tài sn ngn hn. Nó cho bit mi
đn v tài sn ngn hn có trong k đem li bao nhiêu đn v li nhun sau thu. Tài
12
sn ngn hn bình quân trong k là bình quân s hc ca tài sn ngn hn có đu k
và cui k. Ch tiêu này cao phn ánh li nhun sau thu ca doanh nghip cao, các
doanh nghip đu mong mun ch s này càng cao càng tt vì nh vy đã s dng
đc ht giá tr ca tài sn ngn hn. Hiu qu ca vic s dng tài sn ngn hn th
hin li nhun ca doanh nghip, đây chính là kt qu cui cùng mà doanh nghip
đt đc. Kt qu này phn ánh hiu qu hot đng sn xut kinh doanh nói chung và
hiu qu s dng tài sn ngn hn nói riêng. Vi công thc trên ta thy, nu tài sn
ngn hn s dng bình quân trong k thp mà li nhun sau thu cao thì hiu qu s
dng tài sn ngn hn cao.
1.2.3. Các nhân t nh hng ti hiu qu s dng tài sn ngn hn
đánh giá hiu qu s dng tài sn ngn hn ca doanh nghip, ngoài phân tích
các ch tiêu nói trên, chúng ta cn nghiên cu các nhân t nh hng ti hiu qu s
dng chúng. Có nhiu nhân t nh hng ti hiu qu s dng tài sn ngn hn ca
doanh nghip nhng v c bn có hai nhóm nhân t chính là các nhân t ch quan và
các nhân t khách quan.
1.2.3.1. Nhân t ch quan
Căs vt cht ca doanh nghip
ây là nhân t ht sc quan trng, bi ngoài vic nguyên vt liu tt thì đ có
đc nhng sn phm tt thì điu quan trng là doanh nghip phi có nhng thit b
máy móc tt. Mt doanh nghip có nhng trang thit b tt s làm cho các khâu sn
xut tr nên d dàng hn. Cùng cht lng nguyên vt liu nhng nu doanh nghip
nào trang thit b tt, máy móc đa vào dây truyn sn xut nhng thit b công ngh
cao s to ra nhng sn phm có cht lng, đng thi làm cho các công đon ca quá
trình sn xut din ra nhanh chóng hn, ngc li vi máy móc không tt s không tn
dng đc ht giá tr nguyên vt liu thm chí còn sn xut ra nhng sn phm kém
cht lng, nh vy hiu qu s dng tài sn ngn hn không cao.
Trìnhăđ qun lý
Trình đ ca nhà qun lý có nh hng to ln đn vic qun lý tài sn ngn hn
ca doanh nghip. Ngi lãnh đo doanh nghip là ngi quyt đnh các chính sách
qun lỦ có tác đng trc tip đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Nu doanh nghip có mt ban lãnh đo có trình đ qun lý tt, có nng lc chuyên
môn và kinh nghim s giúp doanh nghip đa ra các chính sách đúng đn, phù hp
Thang Long University Library
13
vi tình hình thc trng kinh doanh ca doanh nghip, t đó nâng cao hiu qu kinh
doanh nói chung và hiu qu s dng tài sn ngn hn nói riêng.
Các chính sách qun lý
Tài sn ngn hn chim t trng tng đi ln trong tng giá tr tài sn nên vic
qun lý, s dng và điu phi các loi tài sn ngn hn mt cách hp lý rt cn thit.
Qun lý tài sn ngn hn là nhim v tt yu đ duy trì tình hình kinh doanh n đnh
ca doanh nghip. Các cách thc qun lý tài sn gm: chính sách qun lý cp tin,
chính sách qun lý thn trng và chính sách dung hòa.
- Chính sách qun lý cp tin
Hình 1.1. Chính sách qun lý cp tin
Chính sách qun lý cp tin là áp dng chính sách qun lý cp tin cho tài sn.
Khi doanh nghip theo đui chính sách qun lý cp tin tc là dùng mt phn ngun
vn ngn hn đ đu t vào tài sn dài hn, dùng ngun vn huy đng vi chi phí thp,
thi gian ngn đ đu t vào nhng tài sn có giá tr ln và thi gian thu hi dài. iu
này s nh hng đn cân bng tài chính ca doanh nghip, nó làm cho cân bng tài
chính kém bn vng và mt an toàn do không có s cân bng gia tài sn và ngun tài
tr ca nó.
- Chính sách thn trng
TS
ngn hn
TS
dài
TSLĐ
NV
ngn hn
NV
dài hn
14
Hình 1.2: Chính sách thn trng
Ngc li vi chính sách cp tin là chính sách thn trng, chính sách này buc
doanh nghip duy trì tài sn ngn hn mc cao. Chính sách này an toàn hn chính
sách cp tin nh vào s tài tr lâu dài và n đnh ca ngun vn dài hn, kh nng
thanh toán và bán hàng cho khách hàng luôn đc đm bo trc nhng bin đng bt
thng. Tuy nhiên ngun dài hn là nhng ngun có chi phí cao hn ngun ngn hn
mà doanh nghip li dùng đu t cho tài sn ngn hn. iu này s làm gim kh nng
sinh li ca tài sn ngn hn. Vi chính sách này đ cân bng ri ro thì doanh nghip
nên qun lý n theo chính sách cp tin.
- Chính sách qun lý dung hòa
Hình 1.3: Chính sách qun lý dung hòa
Vi chính sách qun lý dung hòa thì toàn b các TSNH s đc tài tr bng
ngun vn ngn hn và tt c các tài sn dài hn s đc tài tr bi ngun vn dài hn.
Vi chính sách qun lỦ này VLR = 0 và gn nh doanh nghip s không gp phi ri
ro nào , do đó s cân bng v thi gian gia tài sn và ngun vn. Tuy nhiên, hu nh
không mt doanh nghip nào có th áp dng đc chính sách này.
Qun lý tin và các tài sn tng đng tin
Qun lý tin mt và các khon tng đng tin chính là qun lý tin mt, tin
TS
ngn hn
TS
dài
TSLĐ
NV
ngn hn
NV
dài hn
TS
ngn hn
TS
dài
TSLĐ
NV
ngn hn
NV
dài hn
Thang Long University Library
15
gi ngân hàng và các loi chng khoán kh th. Vic xác đnh lng tin mt d tr
chính xác giúp cho doanh nghip đáp ng các nhu cu v: d phòng, giao dch, đi
phó vi các bin c bt thng xy đn vi doanh nghip hoc đu t sinh li. ng
thi doanh nghip có th đa ra các bin pháp thích hp đu t nhng khon tin nhàn
ri nhm thu li nhun nh đu t vào th trng vàng và bt đng sn, tham gia th
trng chng khoán hay đu t vào hot đng tài chính. Da vào thc trng tình hình
tài chính ca doanh nghip, cùng vi kh nng phân tích, phán đoán bin đng ca th
trng t đó các nhà qun lý mi đa ra các quyt đnh s dng ngân qu đúng đn,
gim thiu ti đa các ri ro tài chính, góp phn nâng cao hiu qu s dng tài sn. Vy
nên qun lý tin mt hiu qu góp phn nâng cao hiu qu s dng tài sn ngn hn
nói riêng và hiu qu s dng tài sn nói chung ca doanh nghip. Tuy nhiên, d tr
loi tài sn này cng tim n ri ro nu d tr quá ít s gim kh nng thanh toán, nu
d tr quá nhiu s gim kh nng sinh li ca s tin đó, đng thi doanh nghip phi
phát sinh tng chi phí qun lý cho s tài sn này. Vì vy qun lý tin mt trong doanh
nghip bao gm:
- Qun lý hot đng thu – chi ca tin mt
Mt nguyên tc tt yu trong qun lý thu chi tin mt là “ tng thu – gim chi”,
tc là tng tc đ thu hi nhng khon tin nhn đc và chm chi nhng khon tin
cn chi tr. Nguyên tc này cho phép doanh nghip duy trì mc chi tiêu tin mt trong
nhiu giao dch kinh doanh mc thp đ có nhiu tin cho đu t.
Tng thu là doanh nghip tích cc thu hi đc các khon n t khách hàng đ
sm có vn quay vòng đu t vào các hot đng ca doanh nghip, đm bo thông
sut quá trình giao dch kinh doanh. Có nhiu cách đ làm tng tc đ thu hi tin
nhng đ chn đc phng thc hiu qu, nhà qun lỦ trc tiên nhà qun lý cn so
sánh gia li ích và chi phí tng them ca các phng thc thu – chi sao cho li ích
đem li là ln nht đi vi doanh nghip. Ta có th đánh giá da trên công thc:
Trong đó:
: li ích tng thêm khi áp dng phng thc đ xut
: phn chi phí tng thêm khi áp dng phng thc đ xut