giáo án bồi dưỡng tham khảo thao giảng, thi giáo viên giỏi môn sinh học lớp 9 bài 34 thoái hoá do tự thụ phấn và giao phối gần (8)

Câu hỏi kiểm tra bài cũ:
Em hãy kể tên và lấy ví dụ về các loại tác nhân
sử dụng đê gây đột biến nhân tạo trong chọn giống?
Trả lời:
Các loại tác nhân sử dụng để gây đột biến nhân tạo
gồm:
+/ các tác nhân vật lí gồm:
- các tia phóng xạ: tia X, tia an pha,
- tia tử ngoại
- Sốc nhiệt
+/ các tác nhân hoá học: nitrôzô mêtyl urê<NMU>

TiÕt :37
Tho¸i ho¸ do tù thô phÊn vµ do
giao phèi cËn huyÕt
I/ HiÖn t îng tho¸i ho¸
1.HiÖn t îng tho¸i ho¸ do tù
thô phÊn ë c©y giao phÊn
? -ThÕ nµo lµ c©y tù thô phÊn?
-ThÕ nµo lµ c©y giao phÊn?
§¸p ¸n: +/ C©y tù thô phÊn lµ c©y mµ h¹t phÊn cña c©y thô
phÊn cho chÝnh hoa cña c©y ®ã
+/C©y giao phÊn lµ c©y mµ h¹t phÊn cña c©y thô
phÊn cho hoa cña c©y kh¸c

Quan sát tranh .Từ đó so sánh đặc điểm hình thái <chiều cao> của cây ở dạng ban
đầu với các dạng ở các thế hệ tiếp theo< từ 1 đến 7> và giữa các dạng với nhau?
đáp án: Các thế hệ kế tiếp thì chiều
cao giảm dần, ngoài ra con có thể bị
bạch tạng, bắp di dạng, kết hạt ít

Dạng ban đầu 1 2 3 4 5 6 7

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1.Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ
phấn ở cây giao phấn
? Tìm hiểu thông tin sách giáo khoa thảo luận nhóm và trả lời theo câu hỏi:
Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn
ở cây giao phấn biểu hiện nh thế
nào?
Đáp án Các cá thể của các thế hệ kế tiếp có sức sống
kém, sinh tr ởng phát triển chậm, chiều cao cây và
năng suất giảm nhiều cây chết

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở
cây giao phấn
kết luận: Là hiện t ợng các cá thể ở các thế hệ
kế tiếp có sức sống kém dần, sinh tr ởng phát triển
chậm, chiều cao và năng suất giảm, nhiều cây chết ,
bộc lộ nhiều đặc điểm có hai.

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết

I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn
2. Hiện t ợng thoái hoá do giao phối gần
a) Giao phối gần
Tìm hiểu thông tin sách giáo khoa
và trả lời câu hỏi:
? Giao phối gần là gì? Lấy ví
dụ minh hoạ

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn
2. Hiện t ợng thoái hoá do giao phối gần
a) Giao phối gần
Đáp án: Giao phối gần là sự giao phối giữa
con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ
với con cái


Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn
2. Hiện t ợng thoái hoá do giao phối gần
a) Giao phối gần
Kết luận: Giao phối gần là sự giao phối giữa
con

cái sinh ra từ một cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ với
con cái


TiÕt :37
Tho¸i ho¸ do tù thô phÊn vµ do
giao phèi cËn huyÕt
I/ HiÖn t îng tho¸i ho¸
1. HiÖn t îng tho¸i ho¸ do tù thô phÊn ë
c©y giao phÊn
2. HiÖn t îng tho¸i ho¸ do giao phèi gÇn
a) Giao phèi gÇn
b) Tho¸i ho¸ do giao phèi gÇn

Lîn cã ®Çu vµ ch©n bÞ dÞ d¹ng

Bª con cã cét sèng ng¾n

Lîn dÞ d¹ng cã 2 ®Çu

Bª dÞ d¹ng cã 2 ®Çu

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn
2. Hiện t ợng thoái hoá do giao phối gần
a) Giao phối gần
b) Thoái hoá do giao phối gần

? Giao phối gần gây ra hậu
quả gì ở động vật?
Đáp án: Giao phối gần gây ra hiện t ợng thoái hoá ở các
thế hệ sau nh : sinh tr ởng phát triển chậm, khả năng sinh
sản giảm, quái thai, dị dạng, chết non

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn
2. Hiện t ợng thoái hoá do giao phối gần
a) Giao phối gần
b) Thoái hoá do giao phối gần
Vậy thoái hoá là gì?
Đáp án: thoái hoá là hiện t ợng các cá thể ở thế
hệ sau có sức sống kém, sinh tr ởng phát triển yếu,
khả năng sinh sản giảm, bộc lộ nhiều tính trạng sấu

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
1. Hiện t ợng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn
2. Hiện t ợng thoái hoá do giao phối gần
a) Giao phối gần
b) Thoái hoá do giao phối gần
Kết luận: thoái hoá là hiện t ợng các cá thể ở
thế hệ sau có sức sống kém, sinh tr ởng phát triển
yếu, khả năng sinh sản giảm, bộc lộ nhiều tính

trạng sấu

TiÕt :37
Tho¸i ho¸ do tù thô phÊn vµ do
giao phèi cËn huyÕt
I/ HiÖn t îng tho¸i ho¸
II/ Nguyªn nh©n cña hiÖn t îng tho¸i ho¸

Aa
I1
Aa
I2
Aa
I3
Aa
I4
Aa
I5


In
đơi đầu
đời sau
bảng 34.3. Sự biến đổi tỉ lệ thể dị hợp và thể đồng hợp do tự thụ phấn

Qua hình 34.3 . Hãy cho biết tỉ lệ thể

đồng hợp và thể
dị hợp thay đổi nh thế nào?
Đáp án: Qua các thế hệ tự thụ phấn và giao phối cận

huyết thì tỉ lệ thể

đồng hợp tăng, còn thể

dị hợp giảm

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
II/ Nguyên nhân của hiện t ợng thoái hoá
? Tại sao tỉ lệ đồng hợp tăng tỉ lệ dị hợp
giảm lại gây ra hiện t ợng thoái hoá
Đáp án: vì các thể đồng hợp lặn mang
tính trạng sấu đ ợc biểu hiện

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
II/ Nguyên nhân của hiện t ợng thoái hoá
? Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao
phối gần ở động vật lại gây ra hiện t ợng
thoái hoá?
Đáp án: Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao
phối gần ở động vật làm cho các gen lặn có
hại găp nhau

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
II/ Nguyên nhân của hiện t ợng thoái hoá
Kết luận: Qua các thế hệ, tự thụ phấn ở cây
giao phấn và giao phối gần ở động vật tỉ
lệ thể đồng hợp tăng ,thể dị hợp giảm,
gây hiện t ợng thoái hoá vì các gen lặn có
hại gặp nhau biểu hiện ra kiểu hình.

1/ Chúng ta thấy ở chim bồ câu, hay ở đậu
Hà Lan, cà chua Tự thụ phấn và giao
phối gần xảy ra liên tục nh ng không gây
thoái hoá. Vậy tại sao lại vậy?
2/ Tại sao pháp luật lại cấm những ng ời có
quan hệ họ hàng trong 4 đời không đ ơc
lấy nhau?
Đáp án:
1/ ở các loài: chim bồ câu, cà chua th ờng xuyên tự thụ phấn, giao phối gần nh ng không
gây thoái hoá vì hiện tại chúng mang những căp gen đồng hợp không gây hại cho chúng
2/ Pháp luật cấm những ng ời có quan hệ họ hàng 4 đời không đ ơc lấy nhau vì tránh thoái hoá
lòi giống

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
II/ Nguyên nhân của hiện t ợng thoái hoá
III/Vai trò của ph ơng pháp tự thụ phấn

bắt buộc và giao phối cận huyết trong
chọn giống.
? Tại sao tự thụ phấn bắt buộc và giao
phối gần gây ra hiện t ợng thoái hoá ,nh
ng những ph ơng pháp này vẫn đ ợc ng ời
ta sử dụng trong chọn giống?

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
II/ Nguyên nhân của hiện t ợng thoái hoá
III/Vai trò của ph ơng pháp tự thụ phấn
bắt
buộc và giao phối cận huyết trong chọn
giống.
Đáp án: Vì:
+/Nhăm củng cố và duy trì một số tính trạng mong muốn
+/Tạo dòng thuần để chuẩn bị lai khác dòng tạo u thế lai, và kiểm tra đánh giá từng
dòng để phát hiện và loại bỏ các gen xấu

Tiết :37
Thoái hoá do tự thụ phấn và do
giao phối cận huyết
I/ Hiện t ợng thoái hoá
II/ Nguyên nhân của hiện t ợng thoái hoá
III/Vai trò của ph ơng pháp tự thụ phấn
bắt
buộc và giao phối cận huyết trong chọn
giống.

Kết luận:
+/Nhăm củng cố và duy trì một số tính trạng mong muốn
+/Tạo dòng thuần để chuẩn bị lai khác dòng tạo u thế lai, và kiểm tra đánh giá từng
dòng để phát hiện và loại bỏ các gen xấu