giáo án bồi dưỡng tham khảo thao giảng, thi giáo viên giỏi môn sinh học lớp 9 bài 34 thoái hoá do tự thụ phấn và giao phối gần (12)

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
* Khái niệm :
Thoái hoá là gì ?
- Các thế hệ con cháu có sức
sống kém dần , bộc lộ nhiều
tính trạng xấu , năng suất
thấp , bò chết non
VD Ở lúa mì :
- Vụ đầu tiên : Thân cây cao , cứng , số
lượng bông nhiều , hạt chắc
- Vụ thứ 2 , 3 : Thân cây lùn , yếu , số
lượng bông ít , hạt lép nhiều, một số cây lá
có màu trắng , rất nhiều cây bò chết …
So với vụ đầu tiên thì ở vụ
thứ 2 , 3 có gì khác ?
- Sức sống
- Năng suất
- Các đặc điểm khác

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
1 / Hiện tượng thoái hoá do tự
thụ phấn ở cây giao phấn
P
1 2 3 4 5 6 7
Hình 1 : Hiện tượng thoái hoá do tự thụ
phấn bắt buộc ở cây ngô

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN

I / HIỆN TƯNG
THOÁI HOÁ
1 / Hiện tượng thoái
hoá ở thực vật
- Qua nhiều thế hệ :
Sức sống giảm dần ,
năng suất thấp dần , bò
dò dạng , cây bò chết .
VD : Hồng xiêm thoái
hoá : Quả nhỏ ,không
ngọt , ít quả …
2 / Hiện tượng thoái
hoá do giao phối gần
ở động vật
H.a : Dạng
ban đầu
H.B : Cây tự thụ phấn
sau 2 thế hệ
Hiện tượng thoái
hoá ở thực vật
biểu hiện như thế
nào ?
Do đâu ở thực
vật có hiện
thoái hoá ?
- Do tự thụ phấn ở
cây giao phấn

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG

THOÁI HOÁ
1 / Hiện tượng thoái
hoá ở thực vật
2 / Hiện tượng thoái
hoá ở động vật
- Các thế hệ sau : sự
sinh trưởng , phát triển
yếu , quái thai ,dò tật
bẩm sinh,chết non .
- Giao phối gần : Là
sự giao phối giữa con
cái từ 1 bố mẹ hoặc
giữa bố mẹ với con
cái
Giao phối gần là gì ?
Sự thoái hoá
ở động vật
được biểu
hiện như thế
nào ?
Hình 2 : Vòt có 4 chân
Hình 3 : Lợn con có cột sống
yếu , móng chân phát sáng
- Do giao phối gần
Vì sao ở động vật có hiện
tượng thoái hoá

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
1 / Hiện tượng thoái hoá do

tự thụ phấn ở cây giao phấn
2 / Hiện tượng thoái hoá do
giao phối gần ở động vật
* Khái niệm :
Nêu ví dụ về thoái hoá ?
- Các thế hệ con cháu có sức
sống kém dần , bộc lộ nhiều
tính trạng xấu , năng suất
thấp , bò chết non

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
Hoàn thành kết quả của phép lai sau ?
II / NGUYÊN NHÂN CỦA
HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
P : A a x A a
F1 : 1 A A : 2 A a : 1 aa
100%
25% : 50% : 25%

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I
7
I
6
I
5
I
4
I

3
I
2
I
1
Đời đầu
Đời sau
Hình 4 : Sự biến đổi tỉ lệ thể dò hợp và thể đồng hợp do tự thụ
phấn
ĐH trội ( AA)
ĐH lặn ( aa )
A a
A a
A a
Nhận xét về sự biến đổi tỉ
lệ thể đồng hợp và thể dò
hợp qua các thế hệ ?
Tại sao sự tự thụ phấn (TV)
và giao phối gần ( ĐV) lại
gây ra hiện tượng thoái hoá ?
100%
50%
25%
25%
25%
25%
25%
12,5%12,5%
12,5% 43,25%
43,25%

6,25%

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
II / NGUYÊN NHÂN CỦA HIỆN
TƯNG THOÁI HOÁ
- Do tự thụ phấn hoặc giao
phối gần Vì : Qua nhiều thế hệ
các gen lặn có hại chuyển từ
trạng thái dò hợp sang đồng
hợp và gây hại

BÀI 34 : THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
I / HIỆN TƯNG THOÁI HOÁ
II / NGUYÊN NHÂN CỦA HIỆN TƯNG
THOÁI HOÁ
III / VAI TRÒ CỦA PHƯƠNG PHÁP
TỰ THỤ PHẤN BẮT BUỘC VÀ GIAO
PHỐI CẬN HUYẾT TRONG CHỌN
GIỐNG
Tại sao phương pháp này gây ra hiện
tượng thoái hoá nhưng vẫn đươc sử
dụng trong chọn giống ?
- Cũng cố , duy trì đặc tính mong muốn
- Tạo dòng thuần
- Loại bỏ gen xấu gây hại ra khỏi quần
thể
- Chuẩn bò lai khác dòng để tạo ưu thế
lai
VD : Ở gà : Gen B qui đònh :Thòt thơm

Gen b qui đònh : Thòt không thơm
Gen B trội hoàn toàn so với gen b

P : Bb ( thòt thơm ) x Bb ( thòt thơm)
F1: BB : 2 Bb : bb
( T . Thơm) : ( T. thơm) : ( T. không thơm)


KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Học thuộc bài , trả lời các câu hỏi sgk
- Tìm thêm 1 số hiện tượng thoái hoá trong tự nhiên
- Đọc trước bài 35 sgk