Thủ tục bán đấu gía hàng hóa


Trần Thị Tú Anh – QT33D041
Đấu giá hàng hóa là phương thức bán hàng đặc biệt. Quan hệ đấu giá hàng hóa cũng có bản
chất kinh tế và bản chất pháp lý của nó. Xuất phát từ bản chất kinh tế và pháp lý đó, thủ tục và
trình tự bán đấu giá hàng hóa cũng được quy định sao cho phù hợp với phương thức này.
Bán đấu giá hàng hóa cũng được tiến hành theo thủ tục và trình tự giống như bán đấu giá tài
sản nói chung. Theo quy định của Luật thương mại 2005, thủ tục đó gồm những bước sau:
1. Lập hợp đồng dịch vụ tổ chức đấu giá hàng hóa
Đấu giá hàng hóa có thể được thực hiện bởi chính chủ sở hữu hàng hóa hoặc thông qua một
người bán hàng (không phải là tổ chức bán đấu giá chuyên nghiệp). Trong các trường hợp này, các
chủ thể tự tiến hành đấu giá hàng hóa và tự chịu trách nhiệm về công việc này. Tuy nhiên, do tính
chất khá phức tạp của việc tổ chức một cuộc bán đấu giá, hơn nữa, do tính đặc thù của hàng hóa
mà sự thành công hay thất bại của một cuộc bán đấu giá hàng hóa phụ thuộc rất nhiều vào cách
thức tổ chức bán đấu giá. Chính vì vậy, các chủ sở hữu hàng hóa khi đã lựa chọn phương thức bán
hàng là đấu giá thì cũng lựa chọn cho mình một người trung gian – thương nhân bán đấu giá
chuyên nghiệp để tiến hành bán đấu giá .
Đối với các trường hợp bán đấu giá hàng hóa thông qua trung gian thì việc lập hợp đồng dịch
vụ tổ chức đấu giá hàng hóa là thủ tục đầu tiên trong trình tự bán đấu giá hàng hóa. Người bán đấu
giá chỉ được quyền tiến hành bán đấu giá sau khi có sự ủy quyền của người bán hàng hóa bằng
một hợp đồng có hiệu lực pháp luật. Hợp đồng dịch vụ tổ chức đấu giá hàng hóa được ký kết giữa
người bán và người đấu giá, hợp đồng này phải được ký dưới hình thức văn bản (hoặc các hình
thức khác có giá trị pháp lý tương đương). Trường hợp hàng hóa được bán đấu giá là đối tượng
cầm cố, thế chấp thì hợp đồng dịch vụ tổ chức đấu giá phải được sự đồng ý của bên nhận cầm cố,
thế chấp và bên bán phải thông báo cho bên tham gia đấu giá về hàng hóa đang bị cầm cố, thế
chấp. Trường hợp trong hợp đồng cầm cố, thế chấp có thỏa thuận về việc bán đấu giá mà người
cầm cố phải thế chấp vắng mặt mà không có lý do chính đáng hoặc từ chối giao kết hợp đồng dịch
vụ tổ chức đấu giá hàng hóa thì hợp đồng dịch vụ tổ chức đấu giá được giao kết giữa người nhận
cầm cố, thế chấp với người tổ chức đấu giá (Điều 193 Luật thương mại 2005).
2. Xác định giá khởi điểm.
Giá khởi điểm của hàng hóa do người bán hàng xác định với sự tham gia của đại diện tổ chức
bán đấu giá. Giá khởi điểm cũng có thể do người bán đấu giá xác định nếu được người bán ủy

quyền nhưng phải thông báo cho người bán hàng hóa biết trước khi được công bố cho người mua
hàng hóa. Trong trường hợp bán đấu giá tài sản thế chấp, cầm cố, bảo lãnh thfi người nhận thế
chấp, người nhận cầm cố, người nhận bảo lãnh cùng người thế chấp, người cầm cố, người bảo
lãnh xác định giá khởi điểm của tài sản với sự tham gia của tổ chức bán đấu giá. Nếu người thế
chấp, người cầm cố, người bảo lãnh vắng mặt mà không có lý do chính đáng hoặc từ chối tham gia
xác định giá khởi điểm thì giá khởi điểm của tài sản do người cầm cố, thế chấp xác định. Mức giá
khởi điểm phải phù hợp với giá trị thực tế của hàng hóa bán đấu giá, không nên xác định mức giá
khởi điểm quá cao sẽ làm cho người mua e ngại, không muốn đặt giá. Cũng không nên xác định
giá khởi điểm quá thấp làm ảnh hưởng đến lợi ích của người bán hang.
3. Chuẩn bị bán đấu giá hàng hóa :
Những công việc chuẩn bị cần thiết để tổ chức thành công cuộc bán đấu giá gồm các công
việc chủ yếu sau:
• Niêm yết, thông báo, công khai việc bán đấu giá
Trước khi tiến hành bán đấu giá chậm nhất là 7 ngày người bán đấu giá phải niêm yết việc
bán đấu giá tại nơi tổ chức đấu giá, nơi trưng bày hàng hóa và nơi đặt trụ sở của người tổ chức đấu
giá. Nếu không thông qua trung gian, người bán hàng hóa có quyền ấn định thời gian niêm yết.
Mục đích của việc niêm yết và thông báo này là để nhiều người muốn mua hàng hóa được biết và
Thủ tục và trình tự đấu giá 1

Trần Thị Tú Anh – QT33D041
tham gia trả giá. Càng có nhiều người tham gia trả giá thì càng đảm bảo sự cạnh tranh thì càng
đảm bảo cho người bán hang.
Theo điều 197 Luật thương mại, thông báo và niêm yết bán đấu giá hàng hóa phải có đầy đủ
các nội dung sau đây:
 Thời gian, địa điểm đấu giá;
 Tên, địa chỉ của người tổ chức đấu giá;
 Tên, địa chỉ của người bán hang;
 Danh mục hàng hóa, số lượng, chất lượng;
 Giá khởi điểm;
 Thông tin cần thiết liên quan đến hàng hóa;

 Địa điểm thời gian trưng bày hàng hóa
 Địa điểm, thời giant ham khảo hồ sơ hàng hóa;
 Địa điểm, thời gian đăng ký mua hàng hóa;
• Đăng ký mua hàng hóa đấu giá và đặt cọc
Đối với những hàng hóa bán đấu giá là bất động sản hoặc động sản có giá trị tương đối lớn
thì việc đăng ký người mua là cần thiết để tổ chức bán đấu giá nắm được số lượng cũng như tư
cách của những người sẽ tham gia đấu giá, qua đó có thể có sự điều chỉnh thích hợp và kịp thời
trước khi cuộc bán đấu giá diễn ra. Người muốn tham gia đấu giá phải ghi tên mình vào danh sách
đăng ký tại tổ chức bán đấu giá đồng thời người mua phải đặt trước một khoản tiền để giữ chỗ
trong cuộc bán đấu giá, trong trường hợp người tổ chức đấu giá yêu cầu. Nếu người đăng ký
không mua được hàng hóa bán đấu giá thì khoản tiền đặt trước được trả lại ngay sau khi cuộc bán
đấu giá kết thúc; Trong trường hợp mua được hàng hóa thì khoản tiền được trừ vào giá mua; trong
trường hợp người đăng ký mua đã nộp tiền đặt trước nhưng sau đó tự ý không tham gia đấu giá thì
khoản tiền đặt trước của người đó thuộc về người tổ chức bán đấu giá.
• Trưng bày, xem hàng hóa bán đấu giá.
Đối với hàng hóa là động sản có giá trị lớn thì phải công khai tại trụ sở của tổ chức bán đấu
giá hoặc tại 1 một địa điểm khác nhưng phải được thông báo trước. Đối với hàng hóa là động sản
có giá trị nhỏ thì có thể không cần trưng bày để giảm bớt chi phí nhưng phải tạo điều kiện cho
người mua được tận mắt chứng kiến hàng hóa đó. Nếu đó là hàng hóa bất động sản thì phải tổ
chức cho người mua đến tận nơi có bất động sản đó để tham quan. Việc trưng bày, xem xét tài sản
phải tiến hành cùng thời điểm niêm yết và không thông báo việc bán đấu giá. Người mua có quyền
yêu cầu giám định nếu thấy cần thiết để biết rõ về chất lượng hàng hóa và phải chịu chi phí giám
định. Nếu người mua hàng không xem trước hàng hóa và không có thắc mắc gì về chất lượng
hàng hóa trước khi diễn ra cuộc bán đấu giá thì sau này sẽ không được quyền khiếu nại về chất
lượng hàng hóa .
4. Tiến hành bán đấu giá
Địa điểm và thời gian tổ chức cuộc bán đấu giá phải được công bố rộng rãi, trong trường hợp
theo quy định người mua hàng hóa phải được đăng ký trước. Cuộc bán đấu giá chỉ được tiến hành
khi có số người tham gia trả giá tối thiểu đủ để đảm bảo cạnh tranh về giá. Nếu sau khi đã hết hạn
niêm yết, thông báo công khai về cuộc bán đấu giá mà chỉ có 1 người đăng ký mua và trả giá ít

nhất bằng giá khởi điểm thì hàng hóa được bán cho người đó mà không phải tổ chức bán đấu giá.
Tại cuộc đấu giá, người điều hành bán đấu giá thực hiện các công việc sau đây:
 Điểm danh người đã đăng ký tham gia bán đấu giá hàng hóa;
 Giới thiệu từng hàng hóa bán đấu giá, nhắc lại giá khởi điểm, trả lời các câu hỏi của
người tham gia bán đấu giá và yêu cầu người tham gia đấu giá trả giá (Điều 201 Luật thương mại
2005)
 Xác định người trả giá hợp lệ để trở thành người mua hàng hóa;
Thủ tục và trình tự đấu giá 2

Trần Thị Tú Anh – QT33D041
 Tổ chức rút thăm giữa những người đồng thời trả mức giá cuối cùng đối với phương
thức trả giá lên hoặc mức giá đầu tiên đối với phương thức đặt giá xuống;
 Lập văn bản bán đấu giá hàng hóa ngay tại cuộc đấu giá, kể cả trong trường hợp đấu
giá không thành.
Sau khi trả giá cao nhất mà người mua rút lại mức giá đó thì coi như họ vi phạm hợp đồng và
sẽ phải chịu những hậu quả pháp lý phát sinh. Trường hợp người trả giá cao nhất rút lại gía đã trả
thì việc bán đấu giá được tổ chức lại ngay, và bắt đầu từ mức đầu đã trả trước đó. Điều 204 Luật
thương mại 2005 quy định hậu quả pháp lý đối với người đã trả giá bao gồm: không được tham
gia trả giá tiếp, nếu giá bán hàng hóa đấu giá cao hơn thì người rút lại không được hưởng khoản
tiền trên lệch đó, trong trường hợp cuộc đấu giá không thành thì người rút lại giá đã trả phải chịu
chi phí cho việc bán đấu giá giao và không được hoàn trả khoản tiền đặt trước.
Trong trường hợp không có người tham gia đấu giá, trả giá; hoặc là giá cao nhất đã trả thấp
hơn mức giá khởi điểm đối với phương thức trả giá lên thì cuộc đấu giá coi như không thành
( Điều 202 Luật thương mại ). Tổ chức bán đấu giá và người bán hàng hóa có thể thỏa thuận tổ
chức bán đấu giá lần thứ 2 hoặc các lần tiếp theo với thủ tục như lần bán đầu tiên.
5. Hoàn thành văn bản bán đấu giá hàng hóa
Văn bản bán đấu giá là hợp đồng mua bán hàng hóa giữa người bán hàng hóa tổ chức bán
đấu giá và người mua hàng hóa bán đấu giá. Nó không chỉ có giá trị xác nhận mua bán hàng hóa
thông qua đấu giá mà còn là căn cứ pháp lý để chuyển quyền sở hữu đối với hàng hóa bán đấu giá
mà theo quy định của pháp luật phải đăng ký quyền sở hữu. Căn cứ vào văn bản bán đấu giá hàng

hóa và giấy tờ hợp lệ khác, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm đăng ký quyền sở
hữu hàng hóa cho người mua theo quy định của pháp luật.
Văn bản bán đấu giá hàng hóa được lập ngay tại cuộc bán đấu giá, kể cả trường hợp bán đấu
giá không thành, ghi rõ kết qủa phiên đấu giá, có chữ kí của người điều hành bán đấu giá. Tùy
thuộc vào từng loại hàng hóa mà văn bản bán đấu giá có bắt buộc phải công chứng hay không.
Văn bản bán đấu giá phải có các nội dung của một hợp đồng mua bán hàng hóa. Trong trường hợp
đấu giá không thành, văn bản bán đấu giá vẫn phải lập với đầy đủ nội dung trừ tên địa chỉ người
mua hàng và giá đã bán. Nếu đã xác định được người mua hàng, văn bản đấu giá đã được lập
nhưng người này từ chối mua hàng thì việc từ chối mua hàng này phải được người bán hàng hóa
chấp nhận, ngoài ra người từ chối mua hàng phải chịu một số hậu quả pháp lý như phải chịu mọi
chi phí liên quan đến việc bán đấu giá; không được hoàn trả lại số tiền đặt cọc( nếu có ).
Về thời hạn, địa điểm, phương thức thanh toán, tiền mua hàng hóa, về nguyên tắc là do tổ
chức bán đấu giá và người mua hàng hóa thỏa thuận. Nếu không có thỏa thuận thì người mua phải
thanh toán đủ một lần toàn bộ số tiền mua hàng hóa tại trụ sở kinh doanh tại tổ chức bán đấu giá
ngay sai khi nhận hàng hóa; hàng hóa được giao ngay sau khi lập văn bản đấu giá (đối với những
hàng hóa không phải đăng ký quyền sở hữu) hoặc sau khi hoàn tất thủ tục chuyển quyền sở hữu
hàng hóa cho người mua (đối với những hàng hóa phải đăng ký quyền sở hữu); địa điểm giao hàng
hóa bán đấu giá là nơi có hàng hóa (đối với những hàng hóa gắn liền với đất đai) hoặc nơi bán đấu
giá hàng hóa nếu hàng hóa là động sản trong trường hợp không có thỏa thuận khác giữa tổ chức
bán đấu giá và người mua hàng hóa.
Điều 213 Luật thương mại 2005 trao quyền cho người mua có thể trả lại hàng hóa cho tổ
chức bán đấu giá và yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu chất lượng của hàng hóa chưa được thông
báo. Người bán đấu giá có quyền trả lại hàng hóa cho người bán hàng hóa và yêu cầu bồi thường
thiệt hại nếu sự không phù hợp về nội dung thông báo, niêm yết liên quan đến cuộc bán đấu giá
không phải do lỗi của người bán đấu giá.
Thủ tục và trình tự đấu giá 3

Trần Thị Tú Anh – QT33D041
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật thương mại (tập 2), Nguyễn Viết Tý

(chủ biên), Nxb. CAND, Hà Nội, 2006;
2. Bùi Ngọc Cường (chủ biên), Giáo trình luật thương mại (tập 2), Nxb. Giáo dục,
2008;
3. Nguyễn Thị Dung (chủ biên), Đoàn Trung Kiên, Vũ Phương Đông, Trần Quỳnh
Anh, Nguyễn Như Chính, Hỏi và đáp luật thương mại, Nxb. Chính trị-hành chính, 2011;
4. Luật Thương mại 2005.
Thủ tục và trình tự đấu giá 4