quản lý thu tiền điện

Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
QUẢN LÝ THU TIỀN ĐIỆN
1. MÔ TẢ BÀI TOÁN NGHIỆP VỤ
1.1 Mô tả bài toán
Công ty Điện lực Kim Mã có nhu cầu quản lý việc tính, in hoá đơn và
thu tiền điện bằng máy tính. Công tác theo dõi sử dụng và thu tiền điện do
các bộ phận sau đảm nhiệm: tổ theo dõi sử dụng, bộ phận tính tiền và tổ thu
tiền.
Mỗi cán bộ theo dõi (cán bộ ghi) đảm nhiệm việc ghi số điện sử dụng
của một số hộ gia đình cố định (thông tin ghi bao gồm: ngày ghi, mã khách,
tên khách, số công tơ, chỉ số mới). Mỗi hộ gia đình sẽ được quy định ghi
điện vào một ngày cố định trong tháng gọi là ngày ghi điện. Để không dồn
việc, ngày ghi điện của các hộ được phân bố điều trong tháng. Hàng ngày,
cán bộ ghi báo số điện đã sử dụng của các hộ cho bộ phận tính tiền. Bộ phận
tính tiền tính số tiền điện hộ gia đình sử dụng phải trả trong tháng và in hoá
đơn:
HOÁ ĐƠN THU TIỀN ĐIỆN
Số hoá đơn:
Từ ngày:… … đến ngày:…
Mã khách:
Tên khách:
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
1
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
Địa chỉ:
Số hợp đồng:
Số công tơ:
Chỉ số mới:
Chỉ số cũ:
Hệ số:

Tổng số điện tiêu thụ:
Số điện tiêu thụ Giá Thành tiền
Tổng:
Giá trị gia tăng:
Tổng tiền phải trả:
(tổng + giá trị gia tăng)
Hoá đơn được in và chuyển sang cho tổ thu.
Tổ thu chia hoá đơn cho các cán bộ thu. Việc thu phí của mỗi hộ gia
đình cũng được phân vào trong khoảng thời gian cố định trong tháng (trong
vòng 7 ngày khi ghi điện). Các hộ không trả tiền trong vòng 14 ngày kể từ
khi ghi số bị coi là nợ tiền điện và sẽ bị cắt điện.
Cần xây dựng hệ thống thông tin quản lý thu tiền điện (cho phép tính
tiền điện, in hoá đơn cho khách hàng sắp theo từng cán bộ thu và lập danh
sách khách hàng sẽ bị cúp điện theo ngày).
Mục tiêu quản lý:
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
2
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
1. Theo dõi sử dụng điện.
2. Tính tiền điện và lập hoá đơn.
3. Theo dõi trả tiền điện.
4. Lập danh sách khách hàng bị cúp điện.
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
3
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
1.2 Các hồ sơ
a. Sổ ghi điện
Tên nhân viên ghi điện:

Ngày ghi Mã khách Tên khách Số công tơ Chỉ số mới
b. Hoá đơn thu tiền điện
Số hoá đơn:
Từ ngày:… … đến ngày:…
Mã khách:
Tên khách:
Địa chỉ:
Số hợp đồng:
Số công tơ:
Chỉ số mới:
Chỉ số cũ:
Hệ số:
Tổng số điện tiêu thụ:
Số điện tiêu thụ Giá Thành tiền
Tổng:
Tên nhân viên thu tiền: Giá trị gia tăng:
Tổng tiền phải trả:
(tổng + giá trị gia tăng)
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
4
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
c. Bảng phân công ghi và thu tiền điện
Tên nhân viên ghi điện:
Tên nhân viên thu tiền:
Mã khách Tên khách Địa chỉ Số công tơ
d. Sổ theo dõi cắt điện
Mã
khách
Tên khách Địa chỉ Số tiền

nợ
Từ ngày -
đến ngày
Người
thu tiền
điện
Ngày cắt
điện
e. Bảng giá
STT Mức điện tiêu thụ Giá Ghi chú
1
2
3
4
5
100
50
50
100
∑ điện tiêu thụ - 300
550
900
1210
1340
1400 nếu mức điện tiêu thụ >300
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
5
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng

2. MÔ HÌNH NGHIỆP VỤ
2.1 Thiết lập biểu đồ ngữ cảnh

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
6
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
Thoả thuận
TT. Khách hàng Chỉ số mới

Hợp đồng

TT về sử dụng điện

Hoá đơn thu tiền điện
2.2 Các chức năng
NHÓM CÁC CHỨC NĂNG THEO MẠCH CÔNG VIỆC

Các chức năng Gộp nhóm chức năng Gộp nhóm chức năng
mức đỉnh
Ghi số điện 1. Theo dõi sử dụng
điện
QUẢN LÝ THU TIỀN
ĐIỆN
Báo số điện
Tính số tiền điện
2. Tính tiền và lập hoá
đơn
In hoá đơn
Chia hoá đơn 3. Theo dõi trả tiền điện

Thu tiền
Nợ tiền 4.Lập danh sách khách
hàng bị cắt điện
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
7
KHÁCH HÀNG
0
HỆ THỐNG
QUẢN LÝ THU
TIỀN ĐIỆN
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
Lập danh sách cắt điện
Cắt điện
MÔ HÌNH PHÂN CẤP CHỨC NĂNG NGHIỆP VỤ

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
8
QUẢN LÝ THU TIỀN ĐIỆN
1. Theo dõi sử
dụng điện
2. Tính tiền
điện và lập
hoá đơn
3. Theo dõi
trả tiền điện
4. Lập danh sách
khách hàng bị cẳt
điện

1.1 Ghi số điện
1.2 Báo số điện
2.1 Tính số tiền
điện
2.2 In hoá đơn
3.1 Phân khu
vực theo dõi
cho cán bộ thu
3.2 Theo dõi
việc thu tiền
đúng hạn
4.1 Theo dõi nợ tiền
4.2 Lập DS cắt điện
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
2.3 Liệt kê các hồ sơ sử dụng
a. Sổ ghi điện
b. Hoá đơn thu tiền điện
c. Bảng phân công ghi và thu tiền điện
d. Sổ theo dõi cắt điện
e. Bảng giá
2.4 Lập ma trận thực thể - chức năng
Dựa vào bảng chia nhóm các chức năng theo mạch công việc, ta có
thể lập được ma trận thực thể chức năng như sau:
CÁC THỰC THỂ
a. Sổ ghi điện
b. Hoá đơn thu tiền điện
c. Bảng phân công ghi và thu tiền điện
d. Sổ theo dõi cắt điện
e. Bảng giá
Các chức năng nghiệp vụ

c d e f g
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
9
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
1. Theo dõi sử dụng điện C R
2. Tính tiền điện và lập hoá đơn R C R
3. Theo dõi trả tiền điện U R R
4. Lập danh sách khách hàng bị cắt điện R C
3. PHÂN TÍCH – MÔ HÌNH KHÁI NIỆM/LOGIC
3.1 Biểu đồ luồng dữ liệu mức 0
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
10
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
e Bảng giá
TT. khách hàng

TT. về sử dụng điện a Sổ ghi điện


cắt điện

c Bảng phân công ghi
và thu tiền điện b Hoá đơn thu tiền điện
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
KHÁCH
HÀNG
1.0

Theo dõi sử
dụng điện
2.0
Tính tiền
điện và
lập hoá
đơn
4.0
Lập danh
sách khách
hàng bị cắt
điện
11
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng

d Sổ ttheo dõi cắt điện
Trả tiền
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
3.0
Theo dõi trả
tiền điện
KHÁCH
HÀNG
12
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
3.2 Các biểu đồ luồng dữ liệu mức 1
a. Biểu đồ của tiến trình “1.0 Theo dõi sử dụng điện”

b Hoá đơn thu tiền điện

TT khách hàng
và chỉ số mới
a Sổ ghi điện
c Bảng phân công ghi
và thu tiền điện
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
KHÁCH
HÀNG
1.1
Ghi số điện
1.2
Báo số điện
13
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
14
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
b. Biểu đồ của tiến trình “2.0 Tính tiền điện và lập hoá đơn”
a Sổ ghi điện tt điện


b Hoá đơn thu tiền điện

chi tiết mức tiêu thụ
e Bảng giá
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng

Mã số sinh viên: 911039
2.1
Tính số
tiền điện
2.2
In hoá
đơn
KHÁCH
HÀNG
15
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
c. Biểu đồ của tiến trình “ 3.0 Theo dõi trả tiền điện”

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
3.1
Phân khu
vực theo
dõi cho
cán bộ thu
c Bảng phân công ghi
và thu tiền điện
16
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
b Hoá đơn thu tiền điện
KH đã thanh toán
d Sổ theo dõi cắt điện
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
3.2

Theo dõi việc
thu tiền đúng
hạn
KHÁCH
HÀNG
17
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
d. Biểu đồ của tiến trình “4.0 Lập danh sách cắt điện”

a Sổ ghi điện
d Sổ theo dõi cắt điện
cắt điện
TT.khách hàng
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
4.2
Lập danh
sách cắt
điện
KHÁCH
HÀNG
4.1
Theo dõi
nợ
18
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
KH chưa thanh toán
đề nghị KH thanh toán
b Hoá đơn thu tiền điện
3.3 Mô hình khái niệm dữ liệu: mô hình E-R

Xác định các ma trận phụ thuộc hàm:

a. GHI SỐ ĐIỆN
Loại dữ liệu Phụ thuộc hàm sơ
cấp
Phụ thuộc hàm
đa phần
Mã nhân viên ghi điện
Tên nhân viên ghi điện
Ngày ghi
Mã khách
Tên khách
Số công tơ
Chỉ số mới

b. HOÁ ĐƠN
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
19
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng

Loại dữ liệu Phụ thuộc hàm sơ cấp Phụ
thuộc
hàm đa
phần
Số hoá đơn
Từ ngày- đến ngày
Mã khách
Tên khách
Địa chỉ

Số hợp đồng
Số công tơ
Chỉ số mới
Chỉ số cũ
Hệ số
Mã mức điện tiêu thụ
Mức điện tiêu thụ
Giá
Số điện tiêu thụ
Mã nhân viên thu tiền
Tên nhân viên thu tiền

c. BẢNG PHÂN CÔNG GHI VÀ THU TIỀN ĐIỆN
Loại dữ liệu Phụ thuộc hàm
Mã nhân viên ghi
Tên nhân viên ghi
Mã nhân viên thu
Tên nhân viên thu
Mã khách
Tên khách
Địa chỉ khách
Số công tơ

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
20
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
d. SỔ THEO DÕI CẮT ĐIỆN
Loại dữ liệu Phụ thuộc hàm sơ cấp Phụ thuộc hàm đa phần
Mã khách

Tên khách
Địa chỉ khách
Số tiền nợ
Từ ngày - đến ngày
Ngày cắt
Người thu tiền

e. BẢNG GIÁ
Loại dữ liệu Phụ thuộc hàm
Mã mức điện tiêu thụ
Mức điện tiêu thụ
Giá
1. Chính xác hoá dữ liệu
• Thuộc tính tổng số điện tiêu thụ = (chỉ số mới - chỉ số cũ). Hai thuộc
tính này đã xác định ở trên nên có thể tính được “Tổng số điện tiêu thụ”,
do đó không cần phải lưu giữ thuộc tính này.
• Tương tự thuộc tính thành tiền = (Số điện tiêu thụ) x (giá)
Thuộc tính tổng tức là tổng tiền ứng với các mức giá định mức
Thuộc tính tổng tiền phải trả = (tổng) + (giá trị gia tăng)
do đó không cần lưu trữ các thuộc tính này.
• Vì khách hàng được phân chia để ghi số điện theo mã nhân viên ghi
nên cần thêm thuộc tính mã NV ghi điện.
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
21
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
Tương tự hoá đơn thu tiền điện được phân chia cho các nhân viên thu
nên cần thêm thuộc tính mã NV thu tiền.
• Thay tên của thuộc tính giá trị gia tăng bằng tỷ lệ VAT.
2. Xác định các thực thể và các thuộc tính

Tập các khoá:
K={Số hoá đơn, Mã khách hàng, Mã mức điện tiêu thụ, Ngày ghi, Ngày
cắt, Mã NV ghi điện, Mã NV thu tiền}
Tương ứng với các thực thể:
• KHACHHANG (Mã khách, Tên khách, Địa chỉ khách, Số công tơ, Số
hợp đồng, Hệ số, Mã NV ghi điện, Mã NV thu tiền)
• HOADON (Số hoá đơn, Từ ngày - Đến ngày, Chỉ số mới, Chỉ số cũ,
Tỷ lệ VAT, Mã khách, Mã NV thu tiền)
• NHANVIENGHIDIEN (Mã NV ghi điện, Tên NV ghi điện)
• NHANVIENTHUTIEN (Mã NV thu tiền, Tên NV thu tiền)
• BANGGIA (Mã mức điện tiêu thụ, Mức điện tiêu thụ, Giá)
• CATDIEN (Mã khách, Ngày cắt, Số tiền nợ, Từ ngày - Đến ngày)
• GHIDIEN (Ngày ghi, Mã khách, Chỉ số mới)
3. Mô hình khái niệm dữ liệu
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
22
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
6. NHANVIEN
GHI
Mã NV ghi điện
Tên NV ghi điện
23
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
1,1 1,n
1,n
Số điện tiêu thụ 1,1 1,n
1,n

1,1 1,1
1,n
1,1
1,n
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
4.BANGGIA
Mã mức điện tiêu thụ
Mức điện tiêu thụ
Giá
3. HOA DON
Số hoá đơn
Từ ngày-đến ngày
Mã khách
Chỉ số mới
Chỉ số cũ
Tỷ lệ VAT
Mã NV thu tiền
2. GHIDIEN
Ngày ghi
Mã khách
Chỉ số mới
1. KHACHHANG
Mã khách
Tên khách
Địa chỉ khách
Số công tơ
Số hợp đồng
Hệ số
Mã NV ghi điện

Mã NV thu tiền
SỬ
DỤN
G
R
4
R
5
R
6
R1
R3
5. NHANVIEN
GHI
Mã NV ghi điện
Tên NV ghi điện
24
Đề tài: Quản lý thu tiền điện Giáo viên hướng dẫn: TS. Lê Văn Phùng
1,n
1,1 1,n
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Bích Hồng
Mã số sinh viên: 911039
6.NHANVIEN
THU
Mã NV thu tiền
Tên NV thu tiền
7. CATDIEN
Mã khách
Ngày cắt
Số tiền nợ

Từ ngày - đến ngày
R
2
25