tác động của chính sách xóa đói giảm nghèo đối với hộ nghèo do phụ nữ là chủ hộ (nghiên cứu tại xã định tăng và yên lạc, huyện yên định, tỉnh thanh hóa)

ng ci
vi h  n  h
u tc, huyn
Ynh, t

Trnh Th Ngc Lan
i hc KHXH&NV
Lu i hc: 60 31 30
ng dn: 
o v: 2014

Keywords: i hc; m ng; i; Ph n
Content
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong nh     c chuyn bin mnh m.
Kinh t i si nhp th gi
o ra nh i vc ta, nh kho
 Vit Nam coi v t
n kinh t i ca c. Gii quy nh 
mt trong nhng v i vm v cm bm
n kinh t n by, trong nhc
t nhiu ch  , nhm h tr u ki n
kinh t, to s  c.  
mm trong h thi ca quc gia. T 
a Vic nhu nht mc
 t mc mk v gic 10
 i rt nhiu n lc, t l  Vi
mm t n h l a Vit mc
m c bihi c c hin phong
i theo ch c 

ng din mo mi nghii m
-hit nc. Tuy i
vng v c m b i, gim t l h
 i mi mng bn nhc
nhng m rac thc hi
hiu qu ng l gim t l h n vng.
       tp trung ch yu      n chim ti
51,34%, trong sn xung chim 72%. Vi truyn thng c
l n c hc tp, ng dng tin b khoa h n xut,
 n t lo tham gia thc hin chuy,
ng, vt, chc sn xut
hin nhi n l gii ph n c
n kinh t y mnh hoi. 
thc t hin nay    ph n ng trong c
 n  n nay vi mt vi nhic

t trong nhng huyn thua t ca huyn
ch yi sng c
ng c
a huyn rn v i thii sng cho
 a huynh vp phi nhng
tn ti. Th nhng bt c n
  nhu cu thc ti a
m. Th ng tn tp qu n v
thc hin. Th c phi hp gic t ch 
chm. Th n ch c thc him
u qu, nhn thc cu khoa hc v hong
cging ngun lc ti ch  thc hi
nhiu hn ch. ng s h  (chim 13.07% tng s h
ng h  n  h hi

(chim 30.7% tng s h ng h  h i ph n 
tng nh ti ph n 
ho n ng d b t
ng yu
t ch i, vic thc hii
hiu qu       cao. B i ph n trong h
c c ti vnh, do vy vic th n
ch, vi ph n p cn v tr cc
n kinh doann Quynh 167/CP 
i ngun h tr hn ch, trong khi nhu cu cc h tr
cao, do vu c

Nhn  t la ch Tác động của chính sách xóa đói giảm
nghèo đối với hộ nghèo do phụ nữ là chủ hộ” (Nghiên cứu tại xã Định Tăng và Yên Lạc,
huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa).
c tranh v thc tr  ca ph n
ng thng cn cuc sng ca ph
n  i sng ca ph n c th
i; kh i
  xut mt s giu qu ca
 n c si thin
cht ng cuc si vi n n 
2. Ý nghĩa lí luận và thực tiễn
2.1.Ý nghĩa lý luận
u: Tác động của chính sách xóa đói giảm nghèo đối với hộ nghèo do phụ nữ
là chủ hộ” (Nghiên cứu tại xã Định Tăng và Yên Lạc, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa) 
mc nhc hu  khoa hc cho
vic hon nhc v ng th 
i hng nhng kin thn, nh
i hc hc t.

2.2. Ý nghĩa thực tiễn
u thc trng ci vi cuc sng ca
ph n   tht qu ng
 ch
di nhng cc trin khai t
n cuc sng ca ph n , thun li, nhng kt qu c
ng mn ch.
3. Câu hỏi nghiên cứu
- Vic thc hic nhng kt qu i
vi sng vt chn ca ph n 
- 



?
- Nhng thun lc hi
- Lit qu i vi 
















 
bn v
4. Mục đích nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu
4.1. Mục đích nghiên cứu
Lung c
gii vi ph n nh tng
hp  c. T  xut mt s khuyn ngh nht
  u qu ca vic tri     i vi ph n    
u.
4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- c thc hiu qua viu
m c hi      chc, trin khai thc hi    a
n lc hin.
- t qu thc hi i sng ph
n n nay so vc khi thc hi mt s nh sau:
i sng vt ch h tng a, n, thu nhp
n nghi sinh hotu kic s ng.
nh i sng tinh thn: gic c kh
.
-  xut mt s khuyn ngh nhu qu n vng cu 
i gian ti.
5. Đối tượng – Khách thể - Phạm vi nghiên cứu – Mẫu nghiên cứu
5.1. Đối tượng nghiên cứu
.
5.2. Khách thể nghiên cứu
 u  n  h  
c, huynh, tnh Thanh H.
5.3. Phạm vi nghiên cứu

- 
- 
- 

.
6. Giả thuyết nghiên cứu
- c thc hing b u qu t l
h m qua t
-  ng li sng vt chi sng tinh thn ca ph n
i sng vt cht, tinh thu bi 



2006 (
 h tng, thu nhp, ngh nghip, tin nghi sinh hot, gic kh).
- Tc hi ph n n ch n tn t
.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
 ng ch t lch s y vt bin ch tip c
ng ci vi ph n t hing kinh t 
ht bi cnh lch s c tht h thng bin
chng v t vng c
7. 2. Phương pháp thu thập thông tin
 tip ct kt qu t ra, lu d
ci h thu thng t thc tin, phc v u c
ca n ng thi kt hp vi tip c
u nhm k th 
C th  dng nhng k thut thu th
* Phương pháp định lượng

 ng bng bng hi vi 300 h   h.
i  150 bng hi.
ng mu
 n mu ng thn mu bng
y ngt   tic chn theo h th
thc chn mu nga tng th ng mu cn chn.
   n  h c(420 hc (326 h),
 ng



=2. Trong h i din m h c
nh c
u t nhn thy rng vu m
suy rng nm v rng ca v 
 trong phm vi hp vng hng c
i v  n h h tc, huynh,
t.
* Nhóm phương pháp định tính:
- ng v:  0 cuc phng v5 phng
v t ph n   do ph n 
h  c thc hin trong thi gian qua, nhng
ng m gp phc hi nm b
c th ng nhc sng ca n
ca h v u ki vt cht hing thn vng ca h i vi

- o lu t c hin 2 cuc tho lup trung
m o cph n  h  gia
i dung tho lup trung nhn mnh nhi v i sng vt cht
n ca h  n  h khi thc hi

- : S d thu th 
 h tng   vt chu kin sng cng ca

* Phương pháp phân tích tài liệu:
c s d 
c hin nhim v n kinh t - i c
 thng c  u nhng mn ch c
 n chc tri

8. Khung lý thuyết

9. Kết cấu của khóa luận
i cn m u, phn kt luu tham khn

-  c ti .
- Thc trng trin khai thc hii vi ph n
.
- S thai sng ca h  n  h i
ng c
Điều kiện KT- CT- VH - XH của địa phương

Chính sách xóa đói giảm nghèo

Hộ nghèo do phụ nữ làm chủ hộ
Thay đổi đời
sống vật chất
Thay đổi đời
sống tinh thần
Vay
vốn

Xây
dựn
g
nhà
cửa
Tiện
nghi
sinh
hoạt
Giáo
dục
con
cái
Chă
m
sóc
sức
khỏe
Sử
dụn
g
thời
gian
rỗi
Hoạt
động
tương
trợ,
giúp
đỡ

nhau
Thu
nhậ
p
Chi
tiêu
Điều
kiện
sống:
nước
sạch,
vệ
sinh,
nguồn
sáng
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ĐỀ TÀI
1. 1. Cơ sở lý luận
1.1.1. Những lý thuyết xã hội học được vận dụng trong đề tài
n bn vng
n bn vm mi xut hin ga Hng Th
gii v n bn vng mc s dng mt
c t “Phát triển bền vững là sự
phát triển nhằm đáp ứng những yêu cầu của hiện tại, nhưng không gây trở ngại cho việc đáp
ứng nhu cầu của các thế hệ mai sau”.
  v kinh tng
nhng sng ci   h hin t
 [26]
Nn cn bn v ng nht
nh v kinh ti, s dng:
n bn vng v kinh t i phm bo kt ha m

ng kinh t v i t ng kinh t vi vic s
du kin ngun lc bing
 sch.
n bn vng v ng mn kinh t 
 n b o, y t 
li ph n cho mi.
n bn vng v o
c phc s dng trong phm vi chu ti cc c v s ng
c phc s dng tit ki
nhng t c, ci
, ch, sc khng sng, c tp c
 ng cn hn
ph thi t c x  kp thi, v m
bc sng trong mng trong s
Nhu kin c  m bo s n bn vng
ca mi, nu thiu mt trong nhu ki n s 
mt bn vng.
Bi vng ci vi h  n
 h n bn vng: (1) S ng kinh t ca
 i di 
hh  
h
ng t  c 
 do ph n  h  .

 c hc hi u
t  g ch ra quy
lut ca m p s n xup s cng,
do vn sc sn xu  ng nhu c


Karl Marx nhn ma s    chi sng sn
xut ci. Do s ng, s p, s i
 bng vi mt thiu s i thng tr  
. V i bic sn xu
cng to ra s ng, t do cho mi.
M  trong vic
tt tri  ti
trong kinh t th ng. Nhi di
ng sa s   hn ch u kin sn xut kinh
doanh, thiu quyn lc, s hn ch quyn t c y
i trong vic thc hiu kh 
trin kinh t c t. [ 7, tr. 234-235]
t phc tp ca mi quan h   nhiu chiu gi
yu t ca s  tn qu . Thc
chi mt mi gm nhiu yu tt ch vn
mc ch ct mi quan h   i ta b 
c.
B    n mnh bn yu t ch yu -
thiu quyn lc, d b tm yc t, s a by
  u t c vn thp, tht nghip, m
bnh dnhiu yu t i c th.
 c bit quan trng v mc tii hc
kinh t v s  s u qu ca s 
   g v chim
i quyt v bi trong kinh t th ng.

Sơ đồ: Cái bẫy nghèo khổ

n c ra rng p vt
mi thay th s vng ding trong t 

 ra rng, mi s vt, hiu n
trin thc ng ca bn.
t k s vt, hi vn
Cô lập
Dễ tổn thương
Ốm yếu
Nghèo khổ
Vô quyền
ng, s n, vng bii, chuy
Thuy ra ri t i, mi n
ngng bii. S nh ci ch  c tng
i t  bii hi
mn v n ci, v th hoi, b
bii. Bii t i mnh sinh
h nhng quy lut t p ngi kia k ti
h thay th nhau to ra nhng bing ca lch s i. Thuyt bii
t s v v
o ra s i rng s bii
v nhn thc, mc su ki vt cht   t yu.
 chuya hai mu ci)
ng (mt li ci, mu vi.
 bin ra mu. Mi s vt hi kin
i l bi bii nhi
s n tt tra s bii. [24, tr.
119]
i tin mnh ta s
 i vi s i t 
bm tp, h thy rng, s n c
ngh  kinh t ci thi i
si. H hn mnh rng tin b  n cho s bi

din ra nhiy ch ng dng khoa h n xut ci
i tu kin cho h ci thii sng, gm kho
ngh.
t bing
kinh ta s bi William Orburn
m “ độ chậm văn hóa”  ch s bi
vt cht cht. T quy ching
v i vi h  n  h, cho thy nhi trong quan nim nhn
thc c  v i cht ch
u ki h tng tn sinh hot ci 
Thuyt bii cho rng viu nha s biu t
quan tr i khi nhng bic chiu dn
 n m 
n phm ca mt ni theo th
nhu kii. S bit qu i c , chun mc.
Vn t m bii t c

u quan ni s bin
t bi “Biến đổi xã hội là một quá
trình, qua đó những khuôn mẫu của hành vi xã hội, các quan hệ xã hội, các thiết chế xã hội và
các hệ thống phân tầng xã hội thay đổi theo thời gian”
t bing h s bii theo xu
ng tin b ng h mng gic.
1.1.2. Một số khái niệm công cụ của đề tài
m c
Thut ng “chính sách” c t c s dng vi nhip cn t
  
 gii quyt mt v uc phm vi thm quyn ca
 [26; tr. 281].
c hic ca nhng mng qua li gi

ti gn lin vi t chc, hong cc, ct ca
 u tit la
i ca ch th qu c m th  
c th hinh, trong h tht, trong quy chu 
nha ch th qu th qu  chc quc t
c ho ch c hi
m quyn trong b c t n
-  chp,
p h  ra -  ng trong phm vi ca t chc, doanh nghip, hip hi hay
 
1.1.2.2 o
t h thng nhing b bao gc
kinh t - i, c v i sng vt chn. Tn
kinh t t quan trng
“Công tác xóa đói giảm nghèo là quá trình đưa ra chủ trương, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, đặc biệt là các hộ nghèo,
xã nghèo trên cả nước”.
t chic ca  Vit Nam nhm gii quyt
v  n kinh t ti Vit Nam. Trong nhc
 tit h
huy ni lc vi tr c tng kt cu h tng kinh t -
  u kin sn xun th  
 i thin mc sng mn vng thy mnh
vic thc hic bit v tr n sn xut, nht sn xut; tr
t c so ngh o vic
thiu sc
hp nh  n sn xut  

Những tác động của chính sách





ng ca c c s tin trin
ca mt h thng hoc h qu ca mt bit bi
t bin th c n 

[ 18;tr. 272].
ng ci vi h  n
 h n nhc cn h 
Quan điểm về hộ nghèo
H   nhi chun
nh s -a Th 
v vi         n 2006-2010 c th: t  
 xung i vi khu v xung
i vi khu v.
Chun 2011 - 

4,8 tri 


     

                   

Hộ nghèo do phụ nữ là chủ hộ
m c ng h n c
nhm:
+ Ph n 
+ Ph n ng nh t n 

+ Ph n 
1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài
1.2.1. Quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về chính sách xóa đói giảm nghèo
 Vi    m ng      c bi 
u t m bng kinh t. Mt

ch v i vi mt qun thi ca n
nghing ci vn tn ti nhng
trng nam khinh ni ph n c coi trng trong vin xut kinh
t i hng ln th u khi
i mng kinh t phc hi
hng gii, gim s   tp trung mi ngun lc
 
 Các chương trình XĐGN.
 c gia  n 1998  
ng hn kinh ti ct
c. Mm t l ng s h a c c
xu
 n kinh t - c bi
c thc hi y 
trin kinh t. Mi sng vt cht, tinh thn cho
c biu ki 
a nh n chung ca c n bm
trt t i, an ninh qut quan trn
thc hin vng.
 n 2001  /2001):
m mi cn lin vi vic gii quyt vii lao
ng. Mu kin thun l h tr 
n sn xup, tip cc vch v 
ng thm t l tht nghip    l s dng

thng  khu vn dp vi nhu cu vic

 c gia gin 2006  2010. M
cy nhanh t gin ch ng c  gim
 , ci thii sng.
 n vi vi 61 huyc 22 t
l h c chuyn bin nhanh v i
sng vt cht, tinh thn cc thiu s thum
bn 2020 ngang bng vc. H tr   
nghit th mnh cu
u qu theo quy ho
 Các chính sách XĐGN.
  tr i v
  tr y t 
  tr 
  
  tr t sn xut.
 i quyn xut  ti ch c thiu s  

t s n kinh t - 
ng thy sn thi k 1999  n
 - c B 
mc gia v 
* Vị trí và vai trò của công tác XĐGN
   c bit quan trn ct
a t
Về mặt kinh tế: Thc hin t i sng cc
 h n kinh t chung cng th
c l n ca nn kinh t nu thc
hiu qu.

- Th nht trong nhng
  
n t h p.
- Th hai: hp trung mt ngun vn rt ln cho vic
thc hic hin tt, t l h  m
ng v n kinh t c 
 lp v kinh t n s h tr t c.
- Th ba: hin nay, khot v 
 p khoi s
ng nhng dch v n thc hii.
Về mặt chính trị - xã hội: t trong nhn nhng
bt n v  - ic thc hin t tu ki gi
v,  c gi vc nh
n kinh t mu ki c thc
hin t   t khe h nguy
hi ln.
 ni
 n. Do  ng t n
b phc v nhng nhu c
nhng hing: bp ct mi lo ln cn phi
c hin t n ch c nhng
t ni.
Về mặt văn hóa – giáo dục: mt trong nh tip cn v
c cn chc hin t tu kin cho
c tip cn gch v t
i. T  i sng tinh th 
          n
chung cc.
1.2.2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu
c ta r

m v c hay mt qu,
 t v u cn phi vi
Vic nh. Chun
c i mc chu
n nay ct nhiu so vi mung ca
th gii.
V   
u. T u nha
th k  n vn
 , c th 
-  Th  n u kin kinh t th ng,
 quc gia, 1996. Cum v 
  gic tri s
u ca ph n n ngh khoa h cho vic hoch
 n 
- Nguyn Th Hng, V  c ta hi
tr quc gia, 1997. Cu v thc tr Vi
bi 
- - ng ch  th 
-  c ta hi quc
 u v kinh t - 
i m c ta.
- p th  Vit Nam, Nxb
 ng quan v  gi
 n nay  Viu thc tin v 
tnh Qura mt s m, gi  Vit Nam.
- ng, Thc trt s gi yu nh
tt nghip c , Hc vi quc gia H 
  c tr  t    tr cho
 t xu m

tnh.
-  t Nam, Nguyn Hi Hi. 4/ 1997
- Gt bi, 1993.
  c s a mt s

-  u khoa hc cp B vThực trạng nghèo đói và giải pháp xóa đói giảm
nghèo ở một số tỉnh ven biển miền Trung” do PGS. TS Khng Di nhim.
-  u khoa hc B v: “Tình trạng nghèo đói trên thế giới và Việt Nam: hiện
trạng, vấn đề và các phương thức giải quyết”   nhim.
t nhi n v 
- Loay hoay chn chu
- Thit lng phc v c, Tng
si, 20/ 9/ 1949.
u v v n ch h  c ti Luc s 1994 v
  n  h  Vit Nam cnh Lng
i hc v  i 1996,
trang 2002-c bc tranh v h  n  h  Vi
 u v n  h  Vit Nam, ch ra nhng
yu t quynh ca hing ch h n i, , s hin din ca
cha m   c. Nhng kt qu u ca
Lup cn v n ch h  Vit Nam.
p c bc thit ca thc
tit ra, cung cn c  cho ving thi,
u v  nhi
 khnh, u v  t phong
n kht ca nhn nhu nht
nh v kinh t - c ta mang l
n nhn thy hiu qu ct hn ch, thin vng Ct
nhiu v i gian gn
i hng ci

vi sng h  do ph n  h  c i sng vt chn.
i vi lung ci vi ph n
u ti huynh, tnh  mong mut
phn nh  c ta.
1.2.3. Tổng quan về địa bàn nghiên cứu
* Huyện Yên Định
n thung b 
mia t  c; di 
n ch 
v.v
 ca huyi, sinh sng t tr
ng  ng s ng
 tu  hc vn t i hc tr 
 trung ci.
n thng lch s 
nht lch s ni ti
ch s - p tnh, 7 di ch
s - p Qung nim Ch tch H 
ng C, t  thn trn
ng Phang, t  Ngc Dao
(m ct v vua hi
n chng th quo v T quc
 c phong tng
danh hinh
Tit sc phong tng danh hi
l
o v T quc,  n lch s c th
n tr  c tnh, c c tham kho, hc t
nghi 
o cao cp cc v i. Vi nhc

bit xut s huy
 c phong tng danh hi
* Kinh tế
Bảng 1.1.: Số liệu thống kê tình hình phát triển kinh tế của huyện Yên Định
Chỉ tiêu
Đơn
vị
Năm
2006
Năm
2007
Năm
2008
Năm
2009
Năm
2010
Năm
2011
Năm
2012
Thu nhu

Triệu
đồng
5,8
7,737
10,45
12,15
14,67

18,5
21,53
   

Kg
811
830
843
845
868
913
919

(Nguồn: Báo cáo tình hình kinh tế xã hội huyện Yên Định)
Trong nhi ca huy
c kt qu t n lc trong vic tin kinh t
o ving. Tuy thu nha huyn
i m ng 2 tring/
  u qu trong vic chuyn
giao khoa hc k thun xua huy

* Văn hóa – xã hội
 Văn hóa






 


c - n  c, cp h s ng
nt trong nhng huyn s
cc tiu h tu cp trung h; h
c sinh tt nghip trung h c ph  c ph
 hc sinh  i hp 8 ln so vi
n 100% s t chu
ng ht chun quy nghng nghip, khuyn hc, khuyn
i hc t
o v sc kho n bic. Bnh vi
khoa huyng mi; 100% trm y t  tr m
y t n th 3 trong t  trn
t chun quc gia v y to v tr , k ho
ng dch b
 Xã hội
 ca huyn 170i, sinh sng t tr
ng  ng s 
b  hc vn t  i hc tr  trung cp 2.600
ni.
 t trong nhng li th quan trng trong vin kinh t - i.
 ng th  n ca
  l n gi
nam gii. V u ki huyn t
p, tiu th 
Bảng 1.2: Số liệu về điều tra dân số và lao động của huyện Yên Định giai đoạn 2008 - 2010
TT
Chỉ tiêu
Đơn vị tính
Năm
2008

Năm 2009
Năm 2010
1
Tng s 
ni
176,2
177,2
178,6

Nam
ni
86,32
86,84
87,53
N
ni
89,84
90,38
91,1
2
 tui
ni
86,03
86,72
87,41
3
 
ni
74,85
75,45

76,05
4
Tng s 
ni
74,85
75,45
76,05
(Báo cáo Tổng kết chương trình mục tiêu giảm nghèo giai đoạn 2006 – 2010, Phòng
LĐTB&XH)
Hin nay, tng s h . S ng cng
m 96%. T l 49 ca huy l lao
ng n ng n t ngun lc d
trng trong vic sn xut kinh ta huyn.
u kin thun l huyy m
trin kinh tp, ci thii s Vic thc hi
 huyt nhim v cn thi  huyi sc nh

* Xã Định Tăng, huyện Yên Định
m  n 5 km, thu
m dc theo b  2 huy
ranh gi
 Thi
c , - nh
u Ngc, Thi- Thi
ng , - nh.
- Tng di 
ghip: 706,91 ha chim 70,59% (
2
/khu)
p: 5,86ha

- ng s 
- s u tra u.
- S  tung 4130 chi.
- T 
y st 7,82%
t 24,57%
+ Dch v t 20,24%
- Tng st 8.362.343 tn
- Thu nht 13,4 trii .
- T l  t 4%
-
T l tr em di 5 tui suy dinh dng th th l tr em di 5 tui
suy dinh dng v 
-  tu
- Tng vt: 9 t 600 tring
- T l  dc s
-
V chuyn bii sng vt
cht, tinh thn cm 85,6%
s h 