Xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên Trung học phổ thông Thành phố Hà Nộ Nguyễn Hữu Độ.

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Mục tiêu của quản lý đội ngũ giáo viên là xây dựng, phát triển đội ngũ giáo
viên đủ về số lượng, hài hòa về cơ cấu và có chất lượng cao đáp ứng tốt với các yêu
cầu của phát triển giáo dục. Theo đó, vấn đề phát triển nghề nghiệp GV, tăng cường
tính chuyên nghiệp trong lao động nghề nghiệp của GV là vấn đề được các nhà
nghiên cứu giáo dục và quản lý giáo dục đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, kinh nghiệm
về phát triển nghề nghiệp liên tục cho giáo viên ở Việt Nam còn hạn chế.
Kết quả khảo sát năng lực nghề nghiệp của hơn 1000 giáo viên THPT có thâm
niên công tác trên 10 năm [18] cho thấy phần lớn giáo viên THPT chưa đáp ứng đầy
đủ các tất cả các năng lực theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học. Có nhiều
nguyên nhân của thực trạng này, một trong những nguyên nhân đó là quá trình phát
triển nghề nghiệp liên tục của giáo viên chưa được tổ chức một cách khoa học, các
mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên chưa được nghiên cứu thấu đáo để có thể hỗ
trợ quá trình phát triển nghề nghiệp của giáo viên một cách hiệu quả.
Yêu cầu về chất lượng đội ngũ giáo viên THPT của Hà Nội nhằm đáp ứng yêu
cầu phát triển của Ngành và phát triển kinh tế- xã hội của Thủ đô hiện nay đã và
đang những đòi hỏi cấp thiết về sự đổi mới đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu và ứng
dụng những mô hình, giải pháp phù hợp để nâng cao chất lượng, phát triển nghề
nghiệp liên tục cho đội ngũ giáo viên THPT.
Những phân tích trên là lý do của việc lựa chọn đề tài luận án có nội dung vận
dụng lý thuyết quản lý nguồn nhân lực để xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC nhằm
hỗ trợ quá trình phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên THPT đáp ứng mục
tiêu của công tác xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên THPT thành phố Hà Nội
theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học hiện nay.
Đề tài luận án được biểu đạt với tiêu đề: “Xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo
viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên trung học phổ thông thành
phố Hà Nội”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý phát triển đội ngũ theo tiếp cận quản

lý nguồn nhân lực, lý luận và thực tiễn xây dựng, sử dụng đội ngũ GVCC, đề xuất các
biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC làm nòng cốt cho quá trình phát triển
nghề nghiệp của đội ngũ giáo viên THPT Thành phố Hà Nội, góp phần nâng cao dần
chất lượng của đội ngũ này theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Lý luận và thực tiễn xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên THPT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Mối quan hệ giữa nội dung quản lý nguồn nhân lực với yêu cầu phát triển đội
ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT.
4. Giả thuyết khoa học và câu hỏi nghiên cứu
4.1. Giả thuyết khoa học
(i) Nếu triển khai các nội dung QLNNL trong xây dựng và sử dụng đội ngũ
GVCC có thể tạo ra sự thay đổi các thành tố cấu trúc (số lượng, cơ cầu và chất lượng)
2
của đội ngũ giáo viên cốt cán THPT thành phố Hà Nội.
(ii) Nếu sử dụng động bộ các biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC
theo tiếp cận QLNNL và phù hợp với bản chất, đặc điểm của phát triển nghề nghiệp
giáo viên thì đội ngũ GVCC sẽ phát huy được vai trò nòng cốt trong phát triển nghề
nghiệp liên tục cho đồng nghiệp, góp phần nâng cao dần mức độ đáp ứng Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên trung học của đội ngũ giáo viên THPT thành phố Hà Nội.
4.2. Câu hỏi nghiên cứu
(i) Vì sao mô hình giáo viên cốt cán lại được lựa chọn để hỗ trợ quá trình phát
triển nghề nghiệp cho giáo viên THPT?
(ii) Dựa trên lý thuyết quản lý nào để xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC
phục vụ mục đích nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT?
(iii) Để phát hiện và tuyển chọn được các giáo viên THPT làm GVCC cần phải
dựa vào những tiêu chuẩn nào? Giáo viên cốt cán THPT cần được hỗ trợ những gì về
chuyên môn, nghiệp vụ và cơ chế chính sách để có thể phát huy được vai trò nòng cốt

trong phát triển nghề nghiệp của đồng nghiệp?
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu lý luận
Hệ thống hóa lý luận về:
(i) Những vấn đề chung về lý thuyết quản lý nguồn nhân lực để vận dụng trong
xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT;
(ii) Bản chất, đặc điểm và vai trò của phát triển nghề nghiệp giáo viên trong
phát triển đội ngũ giáo viên THPT theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học;
(iii) Xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo
viên THPT.
5.2. Nghiên cứu thực tiễn
(i) Đánh giá mức độ đáp ứng chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học của đội
ngũ giáo viên THPT thành phố Hà Nội hiện nay;
(ii) Đánh giá thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển
nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội.
5.3. Nghiên cứu đề xuất giải pháp mới
Nghiên cứu đề xuất biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội.
5.4. Nghiên cứu thử nghiệm
Thử nghiệm các biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội.
6. Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên trong phạm vi nghiên cứu luận án tập
trung chủ yếu vào nghiên cứu phát triển chất lượng đội ngũ thông qua việc nâng cao
mức độ đáp ứng của giáo viên THPT với Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học.
- Đề tài luận án nghiên cứu về xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán
cấp THPT theo tiếp cận quản lý nguồn nhân lực (quan điểm của Leonard Nadle).
- Các nghiên cứu thực tiễn được thực hiện với đội ngũ giáo viên THPT Thành
phố Hà Nội. Mẫu nghiên cứu được lựa chọn ngẫu nhiên nhằm đảm bảo tính đại diện
cho các khu vực phát triển khác nhau của thành phố.

3
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
Quán triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan
điểm đổi mới của Đảng, Nhà nước về giáo dục đào tạo trong nghiên cứu về phát triển
đội ngũ giáo viên THPT. Tiếp cận hệ thống, tiếp cận hoạt động và tiếp cận chuẩn hóa
là những tiếp cận chính được sử dụng trong nghiên cứu xây dựng, sử dụng đội ngũ
giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể
7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiến
- Phương pháp điều tra viết bằng bảng hỏi
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp chuyên gia
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
- Phương pháp phỏng vấn
- Phương pháp thử nghiệm
7.2.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu
8. Những luận điểm bảo vệ
(i) Để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT cần phải nâng cao mức độ
đáp ứng của đội ngũ này với các yêu cầu của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học.
Muốn vậy, cần thiết kế và tổ chức tốt quá trình phát triển nghề nghiệp liên tục cho
giáo viên THPT.
(ii) Xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT là yêu cầu khách
quan để phát triển nghề nghiệp liên tục cho giáo viên THPT. Các biện pháp xây dựng
và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT cần dựa trên
tiếp cận quản lí nguồn nhân lực và phù hợp với bản chất, đặc điểm của phát triển
nghề nghiệp giáo viên.
(iii) Căn cứ vào Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học và quan niệm về giáo
viên cốt cán THPT sẽ xác định được chức năng nhiệm vụ của đội ngũ GVCC, làm cơ

sở để xây dựng các tiêu chí dùng để phát hiện, tuyển chọn giáo viên THPT làm
GVCC và bồi dưỡng, kiểm tra, đánh giá giáo viên cốt cán THPT.
(iv) Đội ngũ GVCC nếu được bồi dưỡng, huấn luyện về hướng dẫn, tư vấn
đồng nghiệp và có cơ chế chính sách khuyến khích hoạt động sẽ phát huy được vai
trò nòng cốt trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT, góp phần nâng cao mức độ
đáp ứng của đội ngũ giáo viên THPT với Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học.
9. Đóng góp mới của luận án
(i) Góp phần phát triển lí luận về phát triển nghề nghiệp liên tục cho giáo viên
và vận dụng lí luận này trong nghiên cứu phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT theo
định hướng của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học.
(ii) Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của GVCC, thiết kế mô hình tổ chức đội
ngũ giáo viên cốt cán THPT, xây dựng khung tiêu chuẩn để phát hiện, tuyển chọn
giáo viên THPT là GVCC và bồi dưỡng, kiểm tra, đánh giá GVCC.
(iii) Kết quả nghiên cứu của đề tài luận án có thể được sử dụng làm tài liệu
phục vụ bồi dưỡng đội ngũ GVCC, tài liệu thao khảo cho các cơ sở đào tạo giáo viên
4
khi triển khai ‘‘mô hình phát triển nghề nghiệp tại cơ sở đào tạo’’ cho sinh viên sư
phạm.
10. Cấu trúc của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, luận văn dự kiến cấu trúc 4 chương.
Chương 1: Cơ sở lý luận về xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong
phát triển nghề nghiệp giáo viên Trung học phổ thông.
Chương 2: Thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên Trung học phổ thông Thành phố Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên Trung học phổ thông Thành phố Hà Nội.
Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GVCC TRONG
PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

Khái quát các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước về quản lí nguồn
nhân lực và phát triển nghề nghiệp giáo viên, cho thấy những vấn đề sau đây chưa
được nghiên cứu một cách sâu sắc:
1/ Phát triển nghề nghiệp giáo viên của từng loại hình giáo viên. Cụ thể là quá
trình phát triển nghề nghiệp của GV các cấp học; GV các môn học đặc thù.
2/ Mạng lưới GV và hướng dẫn, tư vấn được xác định là 2 trong các mô hình
trong phát triển NNGV. Để thực hiện hướng dẫn/tư vấn, phải cần đến các giáo viên
có kinh nghiệm nghề nghiệp (GVCC). Tuy nhiên, những nghiên cứu về vấn đề này
vẫn còn hạn chế.
Theo đó, những vấn đề mà đề tài luận án cần giải quyết là:
1/ Xây dựng khái niệm đội ngũ GVCC, xác định các chức năng, nhiệm vụ và
mô hình tổ chức của đội ngũ này; từ đó xác định cụ thể các tiêu chí để lựa chọn giáo
viên THPT làm GVCC, và bồi dưỡng, kiểm tra, đánh giá GVCC nhằm xây dựng
được đội ngũ GVCC làm nòng cốt trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT.
2/ Xác định các năng lực cần thiết đối với GVCC để họ có thể thực hiện được
vai trò người tư vấn, hướng dẫn đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp giáo viên
THPT.
3/ Xác định các điều kiện đảm bảo (chủ yếu về cơ chế chính sách) để đội ngũ
giáo viên cốt cán có thể thực hiện tốt vai trò của mình theo chức năng, nhiệm vụ của
GVCC đã được qui định.
1.2. Các khái niệm công cụ
Ở nội dung này, luận án đã làm sáng tỏ nội hàm của các khái niệm: đội ngũ,
xây dựng đội ngũ, sử dụng đội ngũ, xây dựng và sử dụng đội ngũ, phát triển nghề
nghiệp giáo viên, giáo viên cốt cán THPT. Trong đó, tập trung phân tích sâu các khái
niệm:
- Phát triển nghề nghiệp giáo viên là sự phát triển nghề nghiệp mà một giáo
viên đạt được do có các kỹ năng nâng cao (qua quá trình học tập, nghiên cứu và tích
lũy kinh nghiệm nghề nghiệp) đáp ứng các yêu cầu sát hạch việc giảng dạy, giáo dục
5
một cách hệ thống. Đây là quá trình tạo sự thay đổi trong lao động nghề nghiệp của

mỗi giáo viên nhằm gia tăng mức độ thích ứng của bản thân với yêu cầu của nghề
dạy học.
- Xây dựng và sử dụng đội ngũ là quá trình hình thành, duy trì ổn định và phát
triển đội ngũ; triển khai trên thực tế các hoạt động của đội ngũ theo chức năng, nhiệm
vụ đã xác định để thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu của tổ chức.
- Giáo viên cốt cán THPT là những giáo viên THPT giỏi về chuyên môn, xuất
sắc về nghiệp vụ dạy học, giáo dục; có uy tín trong tập thể sư phạm và được xác định
là những người nòng cốt trong hoạt động dạy học, giáo dục và phát triển đội ngũ giáo
viên môn học cũng như các giáo viên khác ở trường THPT hoặc các trường THPT
của một tỉnh/thành phố.
Giáo viên cốt cán THPT là những giáo viên THPT thỏa mãn các điều kiện cần
và đủ sau đây:
1/ Đạt hoặc vượt chuẩn trình độ đào tạo được quy định cho giáo viên THP, có
năng lực nghề nghiệp đáp ứng tối thiểu từ mức độ 3 (mức xuất sắc) so với những quy
định trong Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học;
2/ Được xác/thừa nhận về uy tín trong tập thể sư phạm thông qua các vai trò:
(i) Chuyên gia môn học (môn học đang giảng dạy/đã giảng dạy) và nghiệp vụ
sư phạm;
(ii) Người khởi xướng các ý tưởng sáng tạo và say mê nghiên cứu khoa học;
(iii) Người có năng lực và tích cực hướng dẫn, tư vấn cho đồng nghiệp và học
sinh;
(iv) Người có năng lực tự học và không ngừng phát triển nghề nghiệp một cách
hiệu quả.
Các GVCC khi tập hợp thành đội ngũ, đội ngũ đó sẽ có đầy đủ các đặc trưng
của đội ngũ nói chung với các thành tố cấu trúc cơ bản như: số lượng, cơ cấu và chất
lượng.
1.3. Xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp
giáo viên trung học phổ thông theo tiếp cận quản lý nguồn nhân lực
1.3.1. Những vấn đề chung về quản lý nguồn nhân lực
Từ quan niệm, QLNNL là quá trình tiến hành các tác động của chủ thể quản lí

theo kế hoạch chủ động và phù hợp với quy luật khách quan để gây ảnh hưởng đến
nhân lực của tổ chức nhằm tạo ra sự thay đổi hay tạo ra hiệu quả cần thiết của nhân
lực đáp ứng mục tiêu phát triển của tổ chức, luận án đã phân tích các đặc trưng, các
mô hình và nội dung cơ bản của QLNNL.
Trong các mô hình QLNNL như mô hình Fombrun; Mô hình Havard; Mô hình
Guest; Mô hình Warwick; Mô hình Bratton và Gold và mô hình của Leonard Nadle
(1980) [76], tác giả luận án lựa chọn mô hình của Leonard Nadle để thực hiện nghiên
cứu nội dung của xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT. Mô hình này
được thể hiện quan hình 1.3.
6
- Giáo dục
- Đào tạo, bồi
dưỡng
- Nghiên cứu, phục
vụ
- Tuyển dụng
- Sàng lọc
- Đánh giá
- Đãi ngộ
- Kế hoạch hóa sức
lao động
- Mở rộng việc làm
- Mở rộng quy mô
công việc
- Phát triển tổ chức
Hình 1.3: Mô hình QLNNL của Leonard Nadle (Nguồn:[76])
1.3.2. Đặc điểm, chức năng và yêu cầu của phát triển nghề nghiệp giáo viên
theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học
Luận án đã phân tích rõ 3 chức năng của phát triển nghề nghiệp giáo viên là
mở rộng, đổi mới và phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên; phân tích 7 đặc

điểm của phát triển nghề nghiệp giáo viên để rút ra kết luận:
Phát triển nghề nghiệp giáo viên không chỉ tạo khả năng thích ứng của giáo
viên với những thay đổi trong lao động nghề nghiệp của họ cũng như những qui
chuẩn đặt ra đối với họ trong lao động nghề nghiệp (chẳng hạn như Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên) mà còn có ý nghĩa như một yếu tố tạo động lực làm việc đối với
giáo viên, vì ở đó họ có được cơ hội và thành tựu thực tiễn của sự thăng tiến nghề
nghiệp. Vì lẽ đó, quản lí phát triển đội ngũ giáo viên cần phải quan tâm thỏa đáng
đến phát triển nghề nghiệp liên tục cho họ.
Với quan niệm trên, để phát triển đội ngũ giáo viên THPT theo định hướng của
Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học, phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT phải
đáp ứng các yêu cầu:
1/ Đảm bảo phát triển cho giáo viên đầy đủ các lĩnh vực phẩm chất và năng lực
được qui định trong Chuẩn;
2/ Đảm bảo sự phát triển về phẩm chất, năng lực của giáo viên đáp ứng toàn
diện các tiêu chí đã được xác định tương ứng với từng năng lực trong từng lĩnh vực;
3/ Đảm bảo nâng dần mức độ đáp ứng của giáo viên với yêu cầu được qui định
trong chuẩn nghề nghiệp.
Quản lý nguồn nhân lực
Phát triển
nguồn
nhân lực
Sử dụng
nguồn
nhân lực
Tạo môi
trường
làm việc
7
1.3.3. Sự cần thiết phải xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên THPT

1.3.3.1. Xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT đáp ứng trực tiếp
nhu cầu phát triển nghề nghiệp của giáo viên tại từng trường THPT
Nhu cầu phát triển nghề nghiệp liên tục của giáo viên THPT làm xuất hiện nhu cầu
bồi dưỡng ở họ, hình thức bồi dưỡng có hiệu quả trong việc đáp ứng nhu cầu bồi dưỡng
để phát triển nghề nghiệp của giáo viên THPT là bồi dưỡng đồng đẳng tại trường THPT,
để đáp ứng hình thức này cần phải có đội ngũ giáo viên cốt cán làm nòng cốt.
1.3.3.2. Xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT để đáp ứng
yêu cầu về đặc điểm tổ chức của trường THPT
Tổ chức của trường THPT, đặc biệt là tổ chức nhân sự có tính đặc thù so với
các tổ chức khác. Tổ chức nhân sự trong trường học đòi hỏi phải tạo ra một cộng
đồng nghề nghiệp. Cộng đồng này không thuần túy là một cấu trúc hành chính, mà
cao hơn, đó là một tổ chức học thuật, sư phạm, phát triển chuyên môn, nghiệp vụ.
Với tính chất đó, tổ chức này cần được điều khiển bởi các thành viên đầu đàn về nghề
nghiệp. Đó là những giáo viên cốt cán.
1.3.3.3. Xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT đáp ứng yêu
cầu nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT và nâng cao chất lượng giáo dục
THPT
- Giáo viên cốt cán cấp THPT góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên
THPT: Giáo viên cốt cán cấp THPT chính là mũi nhọn tạo ra sự phát triển về chất
lượng của đội ngũ giáo viên THPT.
- Giáo viên cốt cán cấp THPT tạo ra những thay đổi trong chất lượng giáo dục
THPT: Điều này được khẳng định bởi luận điểm “sự khác biệt về hiệu quả giảng dạy
của giáo viên quyết định sự khác biệt về kết quả học sinh hơn là những yếu tố khác”.
1.3.4. Nội dung của xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong
phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT theo tiếp cận quản lý nguồn nhân lực
1.3.4.1. Lập kế hoạch xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT
Nội dung chính của lập kế hoạch xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán
cấp THPT gồm: xác định rõ mục tiêu của xây dựng và sử dụng giáo viên cốt cán THPT;
xác định chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ giáo viên cốt cán THPT; xác định các tiêu
chuẩn đối với giáo viên cốt cán; thiết kế lộ trình hoạt động để đạt mục tiêu xây dựng,

sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán đã đặt ra.
1.3.4.2. Tuyển dụng và tuyển chọn giáo viên cốt cán THPT
Tuyển dụng là quá trình thông báo, động viên, khuyến khích các ứng viên đủ tiêu
chuẩn đáp ứng yêu cầu của kế hoạch xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán cấp
THPT tham gia ứng thí làm giáo viên cốt cán hoặc ứng thí vào vị trí còn thiếu trong đội
ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT.
Tuyển chọn là quá trình lựa chọn trong những ứng viên tham gia tuyển dụng
những ứng viên đủ các điều kiện để trở thành giáo viên cốt cán hoặc bổ sung vào vị
trí còn thiếu trong đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT.
1.3.4.3. Đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu phục vụ đội ngũ cốt cán cấp THPT
Bản chất của đào tạo, bồi dưỡng là thực thiện những tác động làm thay đổi
kinh nghiệm của từng giáo viên cốt cán trong đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT để
họ thích ứng nhanh hoặc nâng cao mức độ đáp ứng của họ trong việc thực hiện chức
8
năng, nhiệm vụ của người giáo viên cốt cán đã được xác định trong kế hoạch xây
dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT.
1.3.4.4. Mở rộng việc làm hoặc quy mô công việc để gia tăng sự tham gia và
sử dụng tối đa tiềm năng của mỗi giáo viên cốt cán cũng như đội ngũ giáo viên cốt
cán THPT
Nội dung này được triển khai dựa trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của giáo
viên cốt cán đã được xác định trong kế hoạch xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên
cốt cán cấp THPT, đặc biệt là mục đích của việc sử dụng đội ngũ này trong việc hỗ
trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiêp.
1.3.4.5. Hoạch định các cơ chế, chính sách tạo động lực cho đội ngũ giáo viên
cốt cán THPT
Các cơ chế, chính sách tạo động lực cho đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT
có nội dung liên quan đến đánh giá kết quả hoạt động, sàng lọc và thăng thưởng đối
với giáo viên cốt cán cấp THPT.
1.3.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt
cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT

Ảnh hưởng đến xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp
giáo viên THPT gồm nhiều yếu tố khách và chủ quan như: xu hướng phát triển của
giáo dục THPT; phân cấp quản lí giáo dục THPT và những thay đổi trong quản lí tác
nghiệp ở trường THPT; Nhận thức của CBQL về phát triển nghề nghiệp giáo viên và
vai trò của đội ngũ giáo viên cốt cán; Năng lực của CBQL trong quản lí phát triển đội
ngũ GVCC để hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp; nhu cầu về phát triển nghề
nghiệp liên tục của mỗi giáo viên THPT; tự ý thức của GVCC về chức năng, nhiệm
vụ của mình trong hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT.
1.4. Kinh nghiệm quốc tế về xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong
phát triển nghề nghiệp giáo viên
Bài học được rút ra từ kinh nghiệm về xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC tại
cơ sở giáo dục và kinh nghiệm về xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong vai trò
là người hướng dẫn đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp GV ở một số nước trên thế
giới là: 1/ Cần khẳng định giáo viên là người lao động nghề nghiệp (chứ không thuần
túy là người làm công việc dạy học); 2/ Phải sử dụng đa dạng và linh hoạt các mô hình
phát triển nghề nghiệp khác nhau, trong đó đặc biệt chú ý đến mô hình mạng lưới các
giáo viên; 3/ Muốn có những giáo viên phát huy được kinh nghiệm nghề nghiệp của
mình trong hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp giáo viên, cần xây dựng và sử
dụng hiệu quả đội ngũ giáo viên cốt cán; 4/ Không một giáo viên nào trở thành giáo
viên cốt cán một cách ngẫu nhiên. Họ được đào tạo, huấn luyện và lựa chọn.
Kết luận chương 1
1. Phát triển nghề nghiệp giáo viên không chỉ tạo khả năng thích ứng của giáo
viên với những thay đổi trong lao động nghề nghiệp và những qui chuẩn đặt ra đối
với họ trong lao động nghề nghiệp mà còn có ý nghĩa như một yếu tố tạo động lực
làm việc đối với giáo viên, vì ở đó họ có được cơ hội và thành tựu thực tiễn của sự
thăng tiến nghề nghiệp. Do vậy, quản lí phát triển đội ngũ giáo viên cần phải quan
tâm thỏa đáng đến phát triển nghề nghiệp liên tục cho họ.
9
2. Nhu cầu phát triển nghề nghiệp liên tục của giáo viên THPT làm xuất hiện nhu
cầu bồi dưỡng ở họ. Hình thức bồi dưỡng có hiệu quả đáp ứng nhu cầu bồi dưỡng để phát

triển nghề nghiệp của giáo viên THPT là bồi dưỡng đồng đẳng tại trường THPT. Để đáp
ứng hình thức này cần phải có đội ngũ giáo viên làm nòng cốt. Đó là đội ngũ GVCC.
3. Đội ngũ giáo viên cốt cán THPT là tập hợp các giáo viên THPT giỏi về
chuyên môn, xuất sắc về nghiệp vụ dạy học, giáo dục; có uy tín trong tập thể sư phạm
và được xác định là lực lượng nòng cốt trong hoạt động dạy học, giáo dục và phát
triển đội ngũ giáo viên môn học cũng như các giáo viên khác ở trường THPT hoặc
các trường THPT của một tỉnh/thành phố.
4. Tiếp cận quản lý nguồn nhân lực cho phép xác định cụ thể những nội dung
cơ bản của xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT gồm: 1/ Lập kế
hoạch xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT; 2/ Tuyển dụng và tuyển
chọn giáo viên cốt cán THPT; 3/ Đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu phục vụ đội ngũ
cốt cán THPT; 4/ Mở rộng việc làm hoặc quy mô công việc để gia tăng sự tham gia
và sử dụng tối đa tiềm năng của mỗi giáo viên cốt cán cũng như đội ngũ giáo viên cốt
cán THPT; 5/ Hoạch định các cơ chế,
chính sách tạo động lực cho đội ngũ giáo viên cốt cán THPT.
5. Bài học từ kinh nghiệm quốc tế cho thấy: cần quan niệm lao động nghề
nghiệp của giáo viên phải là lao động có tính chuyên nghiệp cao, do đó giáo viên
phải được phát triển nghề nghiệp một cách liên tục. Đội ngũ giáo viên cốt cán có
vai trò quan trọng trong hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp.
Muốn phát huy vai trò của giáo viên cốt cán cấp trong hỗ trợ đồng nghiệp phát
triển nghề nghiệp, cần huấn luyên, bồi dưỡng để họ có thể thực hiện tốt vai trò là
người hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong quá trình phát triển nghề nghiệp, nâng
cao mức độ đáp ứng của bản thân với yêu cầu của nghề nghiệp.
Chương 2
THỰC TRẠNG XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
CỐT CÁN TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Khái quát về đội ngũ giáo viên THPT thành phố Hà Nội và mức độ đáp ứng
của giáo viên THPT theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học
2.1.1. Khái quát về giáo dục THPT thành phố Hà Nội

Toàn thành phố Hà Nội hiện có 199 trường THPT, trong đó có 107 trường công
lập, 92 trường ngoài công lập (trong đó có 4 trường bán công, 21 trường dân lập và
67 trường tư thục). Tuy nhiên, số học sinh của các trường NCL chỉ chiếm 11,8% tổng
số học sinh.
2.1.2. Đội ngũ giáo viên THPT thành phố Hà Nội
Giáo viên THPT có xu hướng tăng nhanh trong 5 năm gần đây. Hiện nay toàn
thành phố có 12.264 giáo viên THPT.Hầu hết giáo viên, CBQLGD Trung học đạt
chuẩn và trên chuẩn. Hiện nay tỷ lệ giáo viên THPT đạt chuẩn đào tạo là 99,9%,
trong đó trên chuẩn là 13%. Tỷ lệ CBQLGD THPT đạt chuẩn đào tạo là 78,2%, trên
chuẩn là 21,8%.
10
2.1.3. Mức độ đáp ứng chuẩn nghề nghiệp giáo viên của đội ngũ giáo viên
THPT thành phố Hà Nội
Mức độ đáp ứng của giáo viên THPT với yêu cầu của Chuẩn và từng tiêu chí
thuộc từng lĩnh vực năng lực/tiêu chuẩn được qui định có sự khác nhau giữa các GV
do ảnh hưởng của nhiều yếu tố như: giới tính, thâm niên công tác, đơn vị công tác,
đặc biệt là trình độ được đào tạo của giáo viên THPT.
Giáo viên THPT thành phố Hà Nội đáp ứng chưa tốt với các tiêu chí: tc 8, tc 9,
tc11, tc 17, tc 19, tc 24, tc 25 của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học (phần lớn
đạt mức 2 điểm và 3 điểm ở các tiêu chí này).
2.2. Thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển
nghề nghiệp giáo viên THPT
2.2.1. Khái quát về tổ chức nghiên cứu thực trạng
Ngoài việc giới thiệu qui trình nghiên cứu, luận án tập trung giới thiệu các vấn
đề sau trong nghiên cứu thực trạng:
a) Mẫu nghiên cứu
Để có thể phân tích nhân tố khám phá (EFA) cần thu thập bộ dữ liệu với ít nhất
5 mẫu trên một biến quan sát và kích thước mẫu không nên ít hơn 100. Bên cạnh đó,
để tiến hành phân tích hồi qui một cách tốt nhất, kích thước mẫu phải đảm bảo theo
công thức (Tabachnick and Fidell, 1996): n ≥ 8m + 50. Trong đó : n: cỡ mẫu; m : số

biến độc lập của mô hình nghiên cứu.
Theo đó, tác giả luận án xác định kích thước mẫu nghiên cứu thực trạng là
680 người. Phương pháp lấy mẫu trong nghiên cứu này là lấy mẫu thuận tiện (phi
xác suất). Phân bố mẫu cho từng nhóm đối tượng như sau: Cán bộ quản lý trường
THPT: 110; Giáo viên cốt cán/giáo viên dạy giỏi: 210; Giáo viên THPT: 360.
Địa bàn khảo sát: Khảo sát trên 3 nhóm trường : Nhóm trường chất lượng cao,
nhóm trường chất lượng TB và nhóm trường chất lượng thấp. Số lượng trường được
khảo sát ở mỗi nhóm không hạn chế, sao cho đảm bảo số lượng khách thể khảo sát ở
từng nhóm đối tượng.
b) Thiết kế bảng hỏi
Nội dung bảng hỏi gồm: Phần thông tin cá nhân để xác định thông tin liên quan
đến biến quan sát ; phần cốt lõi bao gồm những câu hỏi về các nhân tố cho phép khái
quát về thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển
nghề nghiệp của giáo viên THPT thành phố Hà Nội.
Bảng hỏi được thiết kế theo 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1 : Xây dựng bảng hỏi và khảo sát thử. Giai đoạn này được thực hiện
qua 2 bước.
Bước 1: Thiết kế bảng hỏi lần 1 và khảo sát thử
Bảng hỏi lần 1 được sử dụng trong khảo sát thử với 50 GV, GVCC và cán bộ
QLGD. Kết quả khảo sát thử được phân tích theo phương pháp xác định độ tin cậy
Cronbach’s Alpha nhằm khẳng định sự tương quan nội bộ trong từng nhóm nhân tố
của công cụ khảo sát.
Bước 2: Xử lý kết quả khảo sát thử để xác định độ tin cậy của bảng hỏi thông
qua hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha, xây dựng bảng hỏi lần 2.
Bảng hỏi lần 2 được trình bày dưới hình thức 2 phiếu trưng cầu ý kiến. Phiếu
trưng cầu thứ nhất (phụ lục 2) tập trung tìm hiểu nhận thức của giáo viên THPT,
11
GVCC và CBQLGD về phát triển nghề nghiệp giáo viên, giáo viên cốt cán. Phiếu
trưng cầu thứ hai (phụ lục 3) tập trung tìm hiểu về thực trạng xây dựng và sử dụng
đội ngũ GVCC.

Sau khi điều tra thử lần 2, kết quả điều tra được xử lí theo phần mềm SPSS để
kiểm tra độ tin cậy của bộ công cụ đo lường và tính toán dựa trên các hàm có trong
ứng dụng. Kết quả thể hiện ở bảng 2.5 và bảng 2.6:
Bảng 2.5: Chỉ số Cronbach’s Alpha của thang đo phiếu thứ nhất
Reliability Statistics (Phu luc 2)
Cronbach's Alpha N of Items
.734 43
Bảng 2.6: Chỉ số Cronbach’s Alpha của thang đo phiếu thứ hai
Reliability Statistics (Phu luc 3)
Cronbach's Alpha N of Items
.752 39
Độ tin cậy của bộ công cụ thể hiện ở bảng 2.5. với chỉ số Cronbach’s Alpha là
0.734, và độ tin cậy Cronbach's Alpha ở bảng 2.6 là 0.752, điều này chứng tỏ công
cụ đo đảm bảo độ tin cậy và có thể tiến hành đo lường.
Giai đoạn 2: Xây dựng bảng hỏi chính thức và điều tra đại trà
Kết quả khảo sát cho phép giữ lại 39 mục hỏi (item) ở phiếu trưng cầu thứ 2 có
độ tin cậy cao (Cronbach’s Alpha hệ số) cho từng nhóm nhân tố của công cụ khảo sát
trong khoảng 0,71-0,83. Với phiếu trưng cầu thứ 1 giữ lại 43 mục hỏi (item) với độ
tin cậy của các item từ 0,70 đến 0,77. Tập hợp các items trong 2 phiếu trưng cầu là
nội dung của bảng hỏi chính thức. (Phiếu trưng cầu ý kiến – phụ lục 4).
2.2.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng và bình luận
Kết quả nghiên cứu thực trạng cho thông tin phản hồi từ các nhóm đối tượng
được khảo sát về 7 nội dung của thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC
trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội, bao gồm: 1/thực
trạng nhận thức của GV, GVCC và CBQLGD về những vấn đề có liên quan đến phát
triển nghề nghiệp giáo viên THPT; 2/thực trạng lập kế hoạch xây dựng và sử dụng đội
ngũ giáo viên cốt cán THPT; 3/thực trạng tuyển dụng và tuyển chọn giáo viên cốt cán
THPT; 4/thực trạng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GV cốt cán THPT; 5/thực trạng mở
rộng việc làm hoặc quy mô công việc để gia tăng sự tham gia và sử dụng tối đa tiềm
năng của mỗi giáo viên cốt cán cũng như đội ngũ giáo viên cốt cán THPT; 6/thực

trạng đánh giá, xếp loại giáo viên cốt cán THPT; 7/thực trạng hoạch định các cơ chế,
chính sách tạo động lực cho đội ngũ giáo viên cốt cán THPT.
Từ kết quả nghiên cứu thực trạng, có thể khái quát 4 vấn đề chính đã và đang
đặt ra trong công tác xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT thành phố
Hà Nội.
Những vấn đề này được mô tả theo “sơ đồ cây vấn đề” như sau:
- Vấn đề thứ nhất:
12
Hình 2.4: Sơ đồ cây vấn đề của vấn đề thứ nhất về xây dựng và sử dụng đội ngũ
giáo viên cốt cán THPT thành phố Hà Nội
- Vấn đề thứ hai:
Hình 2.5: Sơ đồ cây vấn đề của vấn đề thứ hai về xây dựng và sử dụng đội ngũ
giáo viên cốt cán THPT thành phố Hà Nội
- Vấn đề thứ ba:
Đội ngũ giáo viên cốt cán thiếu về số lượng, chưa đồng
bộ về cơ cấu, chất lượng chưa được như mong muốn
Nhận thức của
các cấp quản lí
về đội ngũ
GVCC chưa cao
Chưa có quy hoạch, kế hoạch cụ thể để phát triển đội
ngũ GVCC đáp ứng mục tiêu phát triển đội ngũ giáo
viên THPT của thành phố
Chưa xác định rõ
chức năng, nhiệm vụ
của GVCC
Chưa xác định
cụ thể mô hình
tổ chức của đội
ngũ GVCC

Đội ngũ giáo viên cốt cán thiếu về số lượng,
chưa đồng bộ về cơ cấu, chất lượng chưa
được như mong muốn
Chưa có tiêu
chuẩn cụ thể để
tuyển chọn, bồi
dưỡng GVCC
Công tác tuyển dụng, tuyển chọn đội
ngũ GVCC còn hạn chế
Nguồn tuyển
dụng GVCC còn
hạn chế
Hình thức tuyển
dụng, tuyển chọn
chưa thật khoa
học
13
Hình 2.6: Sơ đồ cây vấn đề của vấn đề thứ ba về xây dựng và sử dụng đội ngũ
giáo viên cốt cán THPT thành phố Hà Nội
- Vấn đề thứ tư:
Hình 2.7: Sơ đồ cây vấn đề của vấn đề thứ tư về xây dựng và sử dụng đội ngũ
giáo viên cốt cán THPT thành phố Hà Nội
Kết luận chương 2
Đội ngũ GVCC chưa thực hiện tốt vai trò
của GVCC, đặc biệt là trong hỗ trợ đồng
nghiệp phát triển nghề nghiệp
Chưa quan tâm đầy
đủ về bồi dưỡng
GVCC
Chưa sử dụng hiệu quả đội ngũ GVCC

Qui mô công việc
của GVCC chưa
được mở rộng
Giám sát, đánh giá
GVCC chưa phù
hợp với thực tế
Chưa khai thác hết tiềm năng của đội ngũ
giáo viên cốt cán
Cơ chế, chính
sách về GVCC
chưa cụ thể
Giáo viên cốt cán chưa có động lực
mạnh trong thực thi công việc
Môi trường làm
việc của GVCC
chưa thuận lợi
14
Trước yêu cầu tăng cường phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trong
các trường THPT thành phố Hà Nội hiện nay, thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên
cốt cán THPT bộc lộ nhiều bất cập: thiếu về số lượng, chất lượng chưa cao, chưa đáp
ứng với yêu cầu là nguồn hỗ trợ có hiệu quả với đồng nghiệp trong phát triển nghề
nghiệp Hiện vẫn chưa có văn bản hướng dẫn của các cơ quan quản lý về đội ngũ
giáo viên cốt cán nói chung, giáo viên cốt cán THPT nói riêng, gây khó khăn cho các
cơ sở giáo dục trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả đội ngũ giáo viên cốt cán của
đơn vị mình.
Những vấn đề cần phải giải quyết để công tác xây dựng và sử dụng đội ngũ
GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT đạt được mục tiêu mong muốn
là: 1/ Chưa có qui hoạch, kế hoạch cụ thể để phát triển đội ngũ GVCC đáp ứng mục
tiêu phát triển đội ngũ giáo viên THPT của thành phố; 2/ Công tác tuyển dụng, tuyển
chọn đội ngũ GVCC còn hạn chế; 3/ Chưa sử dụng hiệu quả đội ngũ GVCC; 4/ Giáo

viên cốt cán chưa có động lực mạnh trong thực thi công việc.
Chương 3
BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CỐT CÁN
TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ HÀ NỘI
3.1. Định hướng và nguyên tắc đề xuất biện pháp
3.1.1. Định hướng
3.1.1.1. Chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo về đổi mới bồi dưỡng thường
xuyên giáo viên
Bắt đầu từ năm học 2008 – 2009, Bộ GD&ĐT chỉ đạo đổi mới công tác bồi
dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên với
quan điểm: (i) Công tác BDTX cho giáo viên là yêu cầu khách quan, vừa có tính cấp
bách, vừa có tính chiến lược lâu dài để đạt mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đào tạo; (ii) BDTX cho giáo viên được xác định là
nhiệm vụ của cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, của cơ sở giáo dục và của mỗi
giáo viên [74].
Chương trình BDTX giáo viên do Bộ GD&ĐT đã ban hành với những đổi mới
cả về hình thức, nội dung và phương pháp bồi dưỡng. Các nội dung bồi dưỡng được
chia theo các yêu cầu/ năng lực cần đáp ứng của giáo viên so với Chuẩn nghề nghiệp
giáo viên. Chương trình được thiết kế thành các mô đun để giáo viên tự chọn theo
nhu cầu phát triển chuyên môn liên tục của giáo viên nhằm đáp ứng Chuẩn nghề
nghiệp và những đòi hỏi của thực tiễn giáo dục.
3.1.1.2. Quy hoạch phát triển GDMN, GDPT, GDCN Thủ đô Hà Nội đến năm
2020, tầm nhìn đến năm 2030
Mục tiêu cụ thể của giáo dục THPT: Đảm bảo cho tất cả thanh niên trước khi
bước vào đời có đủ năng lực và trách nhiệm công dân, biết tư duy độc lập, có các kĩ
năng nhận thức và kĩ năng xã hội, sẵn sàng học, tiếp tục học tập và tự tin đi vào cuộc
15
sống lao động. Tỷ lệ huy động thanh thiếu niên đi học đúng độ tuổi THPT và tương
đương (18-21 tuổi) đạt 90% vào năm 2015 và trên 95% vào năm 2020.

Đến năm 2015 có 50-55%, năm 2020 có 65-70% và năm 2030 có 75-80%
trường đạt chuẩn quốc gia. Phấn đấu đến năm 2015 cơ bản các trường học được đầu
tư cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học đạt kiên cố hóa, hiện đại hóa Đầu tư xây
dựng mô hình trường THPT Thủ đô đạt chuẩn khu vực và quốc tế. Giảm tỷ lệ từ 45
HS/lớp năm 2010 xuống 42-43 HS/lớp vào năm 2015 và còn 40 HS/ lớp vào năm
2020. Đảm bảo 100% giáo viên và CBQLGD đạt chuẩn nghề nghiệp giáo viên và chuẩn
hiệu trưởng. Đến năm 2015 có 100 -150 giáo viên giỏi ở các môn học khoa học tự nhiên
thành thạo ngoại ngữ và có thể giảng dạy môn học mà mình phụ trách bằng tiếng nước
ngoài ở các trường chuyên và trường chất lượng cao.
3.1.2. Nguyên tắc
3.1.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển
Các biện pháp xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển
nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội cần phải kế thừa, tiếp thu có chọn lọc
những biện pháp, phương pháp xây dựng, sử dụng đội ngũ này đã được thực hiện
trong thời gian qua, đồng thời cải tiến nó để phù hợp hơn, hữu hiện hơn trong việc
thực hiện các mục tiêu phát triển đội ngũ giáo viên THPT của thành phố trong giai
đoạn hiện nay và những năm tiếp theo.
3.1.2.2. Nguyên tắc đảm bảo mối quan hệ giữa mục tiêu, vấn đề và biện pháp
Mối quan hệ này được thể hiện như sau:
Hình 3.1: Sơ đồ mối quan hệ giữa mục tiêu, vấn đề và biện pháp trong đề xuất
biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT
3.1.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu lực và khả thi của biện pháp
Tính hiệu lực của biện pháp được xác định qua tiêu chí: Biện pháp hoặc giải
quyết được triệt để vấn đề hoặc giải quyết được vấn đề trong khoảng thời gian chấp
nhận được.
Tính khả thi của biện pháp được xác định bởi mức độ đáp ứng của nó với các
yếu tố ràng buộc đối với biện pháp. Đây là những yếu tố tác động đến quá trình thực
thi biện pháp trên thực tế. Các yếu tố này rất đa dạng, bao gồm: pháp luật; quyền hạn/
quyền lực; văn hóa; đạo đức; thời gian; con người; tài chính; các nguồn lực vật chất
khác. Trong các yếu tố đó, yếu tố pháp luật và quyền hạn/quyền lực là những yếu tố

qui định trực tiếp tính khả thi của biện pháp.
Mục tiêu
Biện pháp
Vấn đề
16
3.2. Các biện pháp được đề xuất
3.2.1. Nhóm biện pháp xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán cấp THPT thành
phố Hà Nội
3.2.1.1. Mục đích, ý nghĩa của nhóm biện pháp
Nhóm biện pháp này nhằm hình thành, củng cố đội ngũ giáo viên cốt cán
THPT đủ về số lượng, đảm bảo về cơ cấu và chất lượng để hỗ trợ các giáo viên
THPT khác trong phát triển nghề nghiệp, nâng cao mức độ đáp ứng của họ với Chuẩn
nghề nghiệp giáo viên trung học do Bộ Giáo dục và Đào tạo qui định.
3.2.1.2. Nội dung và cách thực hiện nhóm biện pháp
Nội dung của nhóm biện pháp sẽ tập trung vào các biện pháp cho phép giải
quyết những vấn đề đang tồn tại trong công tác xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán
THPT của Thành phố.
a) Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của các chủ thể về phát triển nghề nghiệp
giáo viên THPT, về giáo viên cốt cán THPT; xác định cụ thể chức năng, nhiệm vụ
của giáo viên cốt cán cấp THPT
- Nâng cao nhận thức của các chủ thể về phát triển nghề nghiệp giáo viên
THPT, về giáo viên cốt cán THPT
Các chủ thể có liên quan đến phát triển nghề nghiệp giáo viên, đến xây dựng và
sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT bao gồm: cán bộ lãnh đạo, cán bộ quản lí
giáo dục THPT của Sở GD&ĐT; cán bộ quản lí trường THPT; giáo viên cốt cán
THPT và giáo viên THPT. Để nâng cao nhận thức của các chủ thể này cần tổ chức
các lớp bồi dưỡng về chủ đề về phát triển nghề nghiệp giáo viên, hướng dẫn, tư vấn
đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp GV cho họ.
- Xác định chức năng, nhiệm vụ của GVCC
Chức năng: Giáo viên cốt cán THPT là những người giữ vai trò nòng cốt, đi

tiên phong trong các hoạt động giáo dục của trường THPT và các hoạt động phát
triển giáo dục THPT; là người khởi xướng và tổ chức các hoạt động phát triển nghề
nghiệp giáo viên cho đồng nghiệp ở nhà trường THPT.
Nhiệm vụ: Giáo viên cốt cán có nhiệm vụ:
1/ Thực hiện đầy đủ với chất lượng cao các hoạt động giảng dạy, giáo dục theo
quy định đối với giáo viên THPT
2/ Làm giáo viên nguồn/báo cáo viên trong thực hiện các chương trình bồi
dưỡng giáo viên THPT
3/ Tham gia các hoạt động: xây dựng chương trình giáo dục nhà trường và phát
triển chương trình giảng dạy; biên soạn tài liệu giảng dạy và học tập; đánh giá hoạt
động nghiên cứu khoa học và sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp
4/ Là người hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp
b) Biện pháp 2: Xây dựng khung tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT
Khung này bao gồm các tiêu chuẩn phản ánh những yêu cầu về các lĩnh vực
năng lực của GVCC nhằm đảm bảo để họ thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của
GVCC theo qui định. Với mỗi tiêu chuẩn sẽ có các tiêu chí với tư cách là tập hợp các
chỉ báo nhằm xác định sự tồn tại (có hay không có) của tiêu chuẩn và mức độ tiêu
chuẩn đó của mỗi GVCC.
Bảng 3.1: Khung tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT
Tiêu chuẩn Các tiêu chí
17
Mức độ đáp
ứng Chuẩn
nghề nghiệp
1. Xếp loại xuất sắc trong đánh giá giáo viên THPT theo Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên trung học. Đối với cán bộ quản lí giáo dục THPT, nhà
nghiên cứu sư phạm phải kinh qua giảng dạy THPT.
Thành tích
nghề nghiệp
và kĩ năng

nổi trội
2. Đạt một trong các danh hiệu hoặc có một trong các chứng nhận, chứng
chỉ sau: Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú, Giáo viên dạy giỏi, Giáo viên
Chủ nhiệm giỏi; bằng sáng chế, phát minh; sáng kiến kinh nghiệm cấp
thành phố đạt loại A, tác giả biên soạn giáo trình, tài liệu bồi dưỡng giáo
viên THPT, chủ trì các đề án, dự án phát triển giáo viên THPT.
3. Kĩ năng thuyết phục và hợp tác với người khác
4. Kĩ năng phát biểu và giải thích ý tưởng cho người khác
5. Kĩ năng khuyến khích, động viên người khác
6. Kĩ năng tổ chức nhóm và điều khiển hoạt động nhóm
7. Kĩ năng quản lí thời gian và nguồn lực trong triển khai các hoạt
động/công việc
8. Kĩ năng hoạt động chính trị, xã hội.
9. Kĩ năng sửa lỗi trong huấn luyện, thực hành
10. Kĩ năng tự đánh giá, tự học và tự rèn luyện
11. Phát hiện và giải quyết được các vấn đề/khó khăn nảy sinh trong
thực tiễn nghề nghiệp của đồng nghiệp
12. Tôn trọng sở thích và tin tưởng vào khả năng của đồng nghiệp
13. Hiểu được nguyện vọng của đồng nghiệp, mức độ thực hiện các hoạt
động nghề nghiệp của đồng nghiệp (biết được đồng nghiệp làm gì, làm
như thế nào trong DH và GD học sinh) ; thực hiện hướng dẫn đồng
nghiệp dựa trên cái đồng nghiệp cần.
14. Biết đưa ra nhiều lựa chọn để đồng nghiệp quyết định và làm cho
đồng nghiệp biết họ phải làm gì để hoạt động nghề nghiệp của họ tốt
hơn so với hiện tại
15. Thân thiện, giao tiếp có hiệu quả và biết lắng nghe đồng nghiệp
16. Có khiếu hài hước
17. Kiên trì
18. Khách quan
19. Chân thật

20. Tế nhị
21. Công bằng
22. Khoan dung
c) Biện pháp 3: Thiết kế mô hình tổ chức đội ngũ giáo viên cốt cán THPT và xác
định trách nhiệm của các chủ thể tham gia xây dựng đội ngũ GVCC
Mô hình tổ chức đội ngũ giáo viên cốt cán và trách nhiệm của các chủ thể tham
gia xây dựng đội ngũ GVCC được đề xuất ở cấp độ trường THPT và cấp Sở Giáo dục
và Đào tạo.
- Cấp độ trường THPT: Mỗi tổ chuyên môn có ít nhất 2 GVCC. Tùy số lượng
GV ở tổ chuyên môn để điều chỉnh số lượng GVCC sao cho không vượt quá 1/3 số
lượng GV của tổ chuyên môn. Trường THPT sẽ hình thành Tổ giáo viên cốt cán có tổ
trưởng và tổ phó phụ trách.
- Cấp độ Sở Giáo dục và Đào tạo: Sở Giáo dục và Đào tạo hình thành đội ngũ
GVCC từ nguồn GVCC ở các trường THPT. Ngoài ra, GVCC của sở có thể được lựa
18
chọn từ các chuyên gia giáo dục, các cán bộ quản lý giáo dục. Đội ngũ GVCC biên
chế thành các “ Tổ GVCC cấp sở” có tổ trưởng, tổ phó phục trách. Biên chế tổ
GVCC theo môn học.
d) Biện pháp 4: Đa dạng hóa nguồn và hình thức tuyển dụng giáo viên cốt
cán cấp THPT theo khung tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT
- Đa dạng hóa nguồn tuyển dụng giáo viên cốt cán THPT
Nguồn tuyển dụng giáo viên cốt cán THPT tập trung vào các nhóm đối tượng:
Giáo viên THPT có thành tích nghề nghiệp cao; CBQL giáo dục THPT; Các chuyên
gia giáo dục có đủ điều kiện và có nguyện vọng tham gia ĐNGV cốt cán THPT.
- Đa dạng các hình thức tuyển chọn giáo viên cốt cán THPT
Hình thức tuyển chọn bao gồm cả phỏng vấn, thực hành và thực hiện những
bài kiểm tra, trắc nghiệm. Nội dung tuyển chọn phải đảm bảo kiểm tra được kiến thức
và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; kiểm tra được năng khiếu và xu hướng nghề
nghiệp của người dự tuyển và bám sát khung tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT.
đ) Biện pháp 5: Chỉ đạo và tổ chức bồi dưỡng GVCC về hướng dẫn, tư vấn

đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT
Quan điểm chỉ đạo về bồi dưỡng giáo viên cốt cán THPT là bồi dưỡng giáo
viên cốt cán THPT là bồi dưỡng đội ngũ giữ vai trò nòng cốt trong việc nâng cao vị
thế của giáo viên THPT – vị thế của những người lao động nghề nghiệp chuyên
nghiệp. Theo đó, cần chỉ đạo đưa nội dung hướng dẫn đồng nghiệp trong phát triển
nghề nghiệp vào chương trình bồi dưỡng giáo viên cốt cán THPT và tô chức các lớp
bồi dưỡng giáo viên cốt cán THPT trên cơ sở xác định rõ nhu cầu bồi dưỡng của họ.
3.2.1.3. Điều kiện thực hiện nhóm biện pháp
- Năng lực hoạch định và lập kế hoạch của cán bộ quản lý nhà trường THPT
- Sự thống nhất và phối hợp quản lý của các cấp quản lý từ nhà trường đến cấp
quản lý là Sở Giáo dục và Đào tạo.Xây dựng hệ thống giám sát và hỗ trợ quá trình
tuyển dụng đội ngũ giáo viên cốt cán linh hoạt và đồng nhất
3.2.2. Nhóm biện pháp sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển
nghề nghiệp giáo viên THPT Thành phố Hà Nội
3.2.2.1. Mục đích và ý nghĩa của nhóm biện pháp
Nhằm huy động tối đa sự tham gia của đội ngũ GVCC trong hoạt động ở nhà
trường THPT, thiết thực góp phần nâng cao mức độ đáp ứng Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên trung học của đội ngũ giáo viên THPT.
3.2.2.2. Nội dung và cách thực hiện nhóm biện pháp
a) Biện pháp 1: Phân công nhiệm vụ và tổ chức công việc phù hợp với từng
GVCC
Về nguyên tắc, mỗi GVCC đều đủ năng lực và có trách nhiệm thực hiện những
nhiệm vụ khác nhau theo chức năng của GVCC. Tuy nhiên, có thể người GVCC này
thực hiện nhiệm vụ báo cáo viên có hiệu quả hơn so với một số GVCC khác, nhưng
khi thực hiện nhiệm vụ hướng dẫn đồng nghiệp lại có thể hiệu quả thấp hơn so với
GVCC khác. Do vậy, cần thiết phải có sự phân công công việc một cách cụ thể và tổ
chức công việc sao cho phù hợp với sở trưởng, sở đoản của từng GVCC.
b) Biện pháp 2: Mở rộng việc làm và quy mô công việc của đội ngũ giáo viên
cốt cán THPT
19

Mở rộng việc làm và quy mô công việc của GVCC được thực hiện theo hướng:
Giúp đỡ giáo viên mới vào nghề và giáo viên có ít thâm niên công tác phát triển nghề
nghiệp; Giáo viên cốt cán tham gia xây dựng chương trình giáo dục nhà trường, phát
triển chương trình dạy học môn học; chủ trì hoặc tham gia biên soạn tài liệu phục vụ
giảng dạy và học tập cho giáo viên và học sinh; Giáo viên cốt cán tham gia đánh giá
kết quả NCKH, sáng kiến kinh nghiệm và chấm giáo viên dạy giỏi; Phân cấp quản lí
và khuyến khích đội ngũ GVCC tham gia các hoạt động quản lí nhà trường
c) Biện pháp 3: Kiểm tra, đánh giá giáo viên cốt cán phù hợp với thực tiễn
phát triển của đội ngũ GVCC và thực tiễn hoạt động phát triển nghề nghiệp ở từng
trường THPT
Căn cứ thực tiễn phát triển của đội ngũ GVCC có thể điều chỉnh hoặc bổ sung
các tiêu chí trong khung chuẩn GVCC để đánh giá phù hợp với hoạt động sử dụng
đội ngũ giáo viên cốt cán.
3.2.2.3. Điều kiện thực hiện nhóm biện pháp
Sự phối hợp thống nhất giữa cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên cốt cán; thiết
lập hệ thống thông tin quản lý xuyên suốt trong nhà trường; tạo lập bầu không khí
làm việc thân mật, tích cực, tự giác, tôn trọng và tin tưởng.
Tăng cường hợp tác với các lực lượng, tổ chức xã hội bên ngoài nhà trường.
3.2.3. Nhóm biện pháp hỗ trợ
3.2.3.1. Mục đích và ý nghĩa của nhóm biện pháp
Tạo môi trường thuận lợi và khơi dậy động lực làm việc cho đội ngũ giáo viên
cốt cán THPT, khuyến khích tiềm năng của mỗi GVCC cống hiến tích cực và đạt
hiệu quả công tác cao nhất trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện và nâng
cáo mức độ đáp ứng của đội ngũ giáo viên các trường THPT trên địa bàn Thành phố.
3.2.3.2. Nội dung và cách thực hiện nhóm biện pháp
a) Biện pháp 1: Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển đội ngũ giáo viên cốt
cán THPT
- Chính sách xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC
Ban hành các văn bản về công tác xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC theo
hướng: khẳng định chức danh hoặc danh hiệu GVCC cấp THPT trong hệ thống chức

danh hoặc danh hiệu của Ngành GD&ĐT Thủ đô; chính thức hóa chức năng, nhiệm
vụ và tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT; qui định về bố trí sử dụng giáo viên cốt cán
theo môn học, khối môn học; đảm bảo gắn quyền lợi của giáo viên cốt cán với lợi ích
chung của nhà trường, làm cho mọi giáo viên cốt cán gắn bó với nhà trường như mái
nhà chung thân yêu của mình;
- Chính sách đãi ngộ: Xác định và thực hiện chế độ phụ cấp đối với GVCC
cấp THPT theo những hình thức phù hợp với nguyên tắc quản lí về tài chính ở các
trường THPT.
b) Biện pháp 2: Xây dựng môi trường làm việc cho đội ngũ giáo viên cốt cán
THPT trong một “tổ chức biết học hỏi”
Môi trường hoạt động nghề nghiệp của đội ngũ giáo viên cốt cán THPT là các
trường THPT- một tổ chức vừa mang tính hành chính vừa mang đậm tính sư phạm.
Do đó, để xây dựng môi trường làm việc cho đội ngũ giáo viên cốt cán THPT, cần
thiết phải xây dựng các trường THPT trở thành các tổ chức có văn hóa tự hoàn thiện
và là những “tổ chức biết học hỏi”. Muốn vậy, cần triển khai các hoạt động, từ việc
20
xác định sứ mệnh của nhà trường đến việc tổ chức đánh giá, nhận xét, khích lệ việc
trao đổi kinh nghiệm giữa các cá nhân trong tập thể sư phạm.
3.3.3.3. Điều kiện thực hiện nhóm biện pháp
Có sự đầu tư công sức, trí tuệ trong rà soát, trưng cầu ý kiến của các giáo viên
về việc hình thành cơ chế, chính sách đãi ngộ thích hợp; có sự ủng hộ của các lực
lượng liên đới giáo dục trong và ngoài nhà trường.
3.3. Mối quan hệ giữa các nhóm biện pháp
Các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát
triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội là tổng thể các tác động có chủ
định, phù hợp với qui luật chung về sự vận động và phát triển của đội ngũ và tính đặc
thù của đội ngũ giáo viên cốt cán THPT, vì thế có tác động đến các thành tố cấu trúc
của đội ngũ giáo viên cốt cán THPT thành phố Hà Nội. Do đó, cần phải sử dụng
đồng bộ các biện pháp này để phát huy vai trò của đội ngũ giáo viên cốt cán với
quá trình phát triển nghề nghiệp của giáo viên THPT thành phố Hà Nội.

3.4. Thử nghiệm một số biện pháp trong các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng
đội ngũ giáo viên cốt cán THPT đã đề xuất
Thử nghiệm một số biện pháp trong các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng đội
ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội đã
đề xuất được thực hiện qua 2 khâu. Khâu thứ nhất: Trưng cầu ý kiến các chủ thể có liên
quan đến công tác xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT về tính cấp thiết
và khả thi của các biện pháp đã đề xuất. Khâu thứ hai: Dựa trên kết quả khâu thứ nhất;
căn cứ điều kiện thực tiễn, để lựa chọn một số biện pháp đã đề xuất và đã được khẳng
định về tính cấp thiết và khả thi để thử nghiệm.
3.4.1. Trưng cầu ý kiến về tính cấp thiết và tính khả thi của các nhóm biện pháp
đã đề xuất
Kết quả trưng cầu ý kiến cho thấy, phần lớn số người được trưng cầu ý kiến đã
có thể hiện quan điểm tích cực đối với việc đánh giá về sự cần thiết và tính khả thi
của các biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển
nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội, với biểu hiện cụ thể là có đa số ý
kiến đánh giá các biện pháp được đề xuất là rất cấp thiết và rất khả thi. Điều này
chứng tỏ các biện pháp đã đề xuất là phù hợp, đáp ứng yêu cầu của xây dựng, sử
dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành
phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay.
3.4.2. Thử nghiệm một số biện pháp
Các biện pháp được lựa chọn thử nghiệm gồm:
- Biện pháp thử nghiệm 1: Chỉ đạo và tổ chức bồi dưỡng GVCC về hướng
dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT: 60 giáo
viên cốt cán của 12 trường THPT được bồi dưỡng trong 02 ngày (từ 10 tháng 8 đến
12 tháng 8 năm 2012).
- Biện pháp thử nghiệm 2: Mở rộng việc làm và quy mô công việc của đội ngũ
giáo viên cốt cán cấp THPT. 10 giáo viên cốt cán của 10 trường THPT thực hiện
nhiệm vụ hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp tại trường trong thời
gian 01 năm học (từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 6 năm 2013).
- Biện pháp thử nghiệm 3: Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển đội ngũ

giáo viên cốt cán THPT. Thực hiện vào đợt bồi dưỡng giáo viên cốt cán THPT năm
21
2012 (từ 10/8 đến 11/8/2012) và áp dụng cho giáo viên cốt cán của 12 trường THPT
thực hiện nhiệm vụ hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp tại trường
(từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 6 năm 2013).
d) Kết quả thử nghiệm
- Sự thay đổi năng lực hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp của GVCC
Kết quả so sánh sự thay đổi về năng lực hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp của
GVCC trước và sau khi được bồi dưỡng chỉ có giá trị để khẳng định: tổ chức bồi
dưỡng cho giáo viên về hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp
là điều kiện cần thiết để giáo viên cốt cán có thể thực hiện/thực hiện tốt hơn nhiệm vụ
hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong phát triển nghề nghiệp giáo viên theo chức
năng, nhiệm vụ của người GVCC. Điều này được lí giải bởi 2 lí do sau:
+ Một là, giả định rằng, năng lực hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp của GVCC
chưa đủ để GVCC thực hiện hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp tại trường THPT thì bồi
dưỡng sẽ giúp họ có đủ năng lực để thực hiện nhiệm vụ này;
+ Hai là, giả định rằng, GVCC đã có năng lực để thực hiện nhiệm vụ hướng
dẫn, tư vấn đồng nghiệp thì bồi dưỡng sẽ giúp cho họ thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ
này.
- Kết quả thực hiện nhiệm vụ hướng dẫn, tư vấn của giáo viên cốt cán
Kết quả hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp của 10 GVCC cho 40 giáo viên THPT
(trong đó có 02 giáo viên xếp loại trung bình khi đánh giá theo Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên THPT) tại 12 trường THPT của thành phố được thể hiện qua số liệu bảng 3.7. Kết quả
bảng này cho thấy có sự thay đổi trong kết quả xếp loại giáo viên THPT theo Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên trung học sau khi có tác động hướng dẫn, tư vấn của GVCC.
- Kết quả của việc hỗ trợ điều kiện cho GVCC tham gia bồi dưỡng và thực hiện
nhiệm vụ hướng dẫn, tư vấn.
Kết quả của chính sách hỗ trợ điều kiện cho GVCC tham gia bồi dưỡng và thực hiện
nhiệm vụ hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp được thể hiện qua đánh giá
của các GVCC như số liệu bảng 3.8 dưới đây.

Bảng 3.8: Thái độ của giáo viên về chính sách hỗ trợ đối với GVCC
Chính sách hỗ trợ
Mức độ hài lòng
3 2 1
SL % SL % SL %
Được cung cấp tài liệu bồi dưỡng 60 100 0 0 0 0
Được hỗ trợ kinh phí đi lại, ăn trưa là
100.000đ/người/ngày
50 10 0 0
Qui đổi số tiết theo định mức lao động bẳng
số tiết hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp x 1,5.
60 83,3 16,7 0 0
Kết quả hướng dẫn, tư vấn (sự tiến bộ của
giáo viên được hướng dẫn, tư vấn) được xác
nhận của đơn vị được tính thay thế cho
nhiệm vụ nghiên cứu, viết sáng kiến kinh
nghiệm của GVCC
35 58,3 25 41,7 0 0
Chú thích: 3: rất hài lòng; 2: hài lòng; 1: không hài lòng; SL: số lượng
Với kết quả thử nghiệm trên, có thể khẳng định: các nhóm biện pháp xây dựng
và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT của thành
22
phố Hà Nội được đề xuất có tác dụng tích cực và có khả năng để triển khai trong thực
tiễn .
Kết luận chương 3
Các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển nghề
nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội được xác định theo tiếp cận QLNNL và
xuất phát từ bản chất, đặc điểm của phát triển nghề nghiệp giáo viên vì thế, có khả
năng tác động vào các thành tố cấu trúc của đội ngũ GVCC nhằm phát triển đội ngũ
này phục vụ mục đích nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT thành phố Hà

Nội.
Kết quả trưng cầu ý kiến các chủ thể có liên quan đến công tác xây dựng và
phát triển đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà
Nội đã khẳng định các nhóm biện pháp có tính cấp thiết và tính khả thi cao.
Kết quả thử nghiệm đã khẳng định các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng
đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT của thành phố Hà Nội
được đề xuất có tác dụng tích cực và có khả năng để triển khai trong thực tiễn .
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
1. Phát triển nghề nghiệp giáo viên không chỉ tạo khả năng thích ứng của giáo
viên với những thay đổi trong lao động nghề nghiệp và những qui chuẩn đặt ra đối
với họ trong lao động nghề nghiệp mà còn có ý nghĩa như một yếu tố tạo động lực
làm việc đối với giáo viên, vì ở đó họ có được cơ hội và thành tựu thực tiễn của sự
thăng tiến nghề nghiệp. Do vậy, quản lí phát triển đội ngũ giáo viên cần phải quan
tâm thỏa đáng đến phát triển nghề nghiệp liên tục cho họ. Để đáp ứng nhu cầu phát
triển nghề nghiệp liên tục của giáo viên cần phải có đội ngũ giáo viên làm nòng cốt. Đó là
đội ngũ giáo viên cốt cán.
2. Nghiên cứu về QLNNL đã được triển khai một cách có hệ thống, lý luận về
vấn đề này đã đủ độ tin cậy để vận dụng trong quản lý nguồn nhân lực của từng lĩnh
vực/ngành cụ thể. Do đó, cần dựa trên tiếp cận này để xác định các biện pháp xây
dựng và sử dụng đội ngũ GVCC. Mặt khác, mục đích của xây dựng và sử dụng đội
ngũ GVCC là nhằm hỗ trợ các giáo viên khác phát triển nghề nghiệp liên tục, do vậy,
các biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC phải phù hợp với bản chất và đặc
điểm của phát triển nghề nghiệp giáo viên.
3. Đội ngũ giáo viên cốt cán THPT là tập hợp các giáo viên THPT giỏi về
chuyên môn, xuất sắc về nghiệp vụ dạy học, giáo dục; có uy tín trong tập thể sư phạm
và được xác định là lực lượng nòng cốt trong hoạt động dạy học, giáo dục và phát
23
triển đội ngũ giáo viên môn học cũng như các giáo viên khác ở trường THPT hoặc
các trường THPT của một tỉnh/thành phố.

4. Căn cứ vào bản chất, đặc điểm của phát triển nghề nghiệp giáo viên; dựa
trên tiếp cận QLNNL, luận án đã xác định 5 nội dung của xây dựng và sử dụng đội
ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT.
5. Kết quả nghiên cứu thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong
phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội đã xác định được 4 vấn đề
cần giải quyết để có thể phát triển đội ngũ GVCC phục vụ mục đích nâng cao chất
lượng đội ngũ giáo viên THPT của thành phố. 4 vấn đề này là: 1/ chưa có qui hoạch,
kế hoạch cụ thể để phát triển đội ngũ GVCC đáp ứng mục tiêu phát triển đội ngũ
giáo viên THPT của thành phố; 2/ công tác tuyển dụng, tuyển chọn đội ngũ GVCC
còn hạn chế; 3/ chưa sử dụng hiệu quả đội ngũ GVCC; 4/ giáo viên cốt cán chưa có
động lực mạnh trong thực thi công việc.
6. Các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng đội ngũ GVCC trong phát triển
nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà Nội bao gồm tập hợp các biện pháp sau:
1/Nâng cao nhận thức của các chủ thể về phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT, về
giáo viên cốt cán THPT; xác định cụ thể chức năng, nhiệm vụ của giáo viên cốt cán
THPT; 2/ Xây dựng khung tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT; 3/ Thiết kế mô hình tổ
chức đội ngũ giáo viên cốt cán THPT và xác định trách nhiệm của các chủ thể tham gia
xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT; 4/ Đa dạng hóa nguồn và hình thức tuyển
dụng giáo viên cốt cán cấp THPT theo khung chuẩn giáo viên cốt cán THPT; 5/
Chỉ đạo và tổ chức bồi dưỡng GVCC về hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong
phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT; 6/ Phân công nhiệm vụ và tổ chức công
việc phù hợp với từng GVCC; 7/Mở rộng việc làm và quy mô công việc của đội ngũ
giáo viên cốt cán cấp THPT; 8/ Kiểm tra, đánh giá giáo viên cốt cán phù hợp với thực
tiễn phát triển của đội ngũ GVCC và thực tiễn hoạt động phát triển nghề nghiệp ở
từng trường THPT; 9/ Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển ĐNGV cốt cán cấp
THPT; 10/ Xây dựng môi trường làm việc cho đội ngũ GVCC cấp THPT trong một
“tổ chức biết học hỏi”.
Kết quả trưng cầu ý kiến các chủ thể có liên quan đến công tác xây dựng và
phát triển đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT thành phố Hà
Nội đã khẳng định các nhóm biện pháp có tính cấp thiết và tính khả thi cao.

Kết quả thử nghiệm đã khẳng định các nhóm biện pháp xây dựng và sử dụng
đội ngũ GVCC trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THPT của thành phố Hà Nội
được đề xuất có tác dụng tích cực và có khả năng để triển khai trong thực tiễn .
2. Khuyến nghị
2.1. Khuyến nghị về hướng nghiên cứu tiếp theo
24
Vấn đề xây dựng, sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT được đặt ra và giải
quyết trong luận án mới thu được những kết quả bước đầu. Những nghiên cứu tiếp
theo về vấn đề này nên theo hướng:
- Nghiên cứu hoàn thiện tiêu chuẩn giáo viên cốt cán THPT và các điều kiện để
áp dụng chuẩn đó trong phát hiện, tuyển chọn GVCC, trong đào tạo, bồi dưỡng và
kiểm tra, đánh giá giáo viên cốt cán cấp THPT;
- Nghiên cứu hoàn thiện các môđun bồi dưỡng giáo viên cốt cán cấp THPT
được sử dụng trong chương trình bồi dưỡng thường xuyên đối với giáo viên cốt cán
THPT và các điều kiện để quản lý phát triển các chương trình môđun này.
2.2. Khuyến nghị về hướng ứng dụng kết quả nghiên cứu của luận án
2.2.1. Đối với các cấp quản lý giáo dục
Xây dựng hệ thống văn bản pháp quy xác định chức năng, nhiệm vụ, tiêu chuẩn
của GVCC; quy định trách nhiệm, nội dung thực hiện quản lý phát triển đội ngũ giáo
viên cốt cán THPT và triển khai những qui định này trong thực tiễn xây dựng và sử
dụng đội ngũ giáo viên cốt cán THPT.
2.2.2. Đối với các trường THPT
Quan tâm thực hiện công tác phát triển đội ngũ GVCC theo hệ thống các biện
pháp đồng bộ; coi trọng việc chuẩn hóa năng lực nghề nghiệp, năng lực hướng dẫn,
tư vấn cho đội ngũ giáo viên cốt cán.
2.2.3. Đối với giáo viên cốt cán cấp THPT
Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng về chuyên
môn, nghiệp vụ đặc biệt là nghiệp vụ hướng dẫn, tư vấn đồng nghiệp trong phát
triển nghề nghiệp từ đó tích cực tham gia các hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng
phẩm chất và năng lực nghề nghiệp cho bản thân.