skkn một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong môn khoa học lớp 5

Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Đề tài
MỘT VÀI BIỆN PHÁP GIÚP GIÁO DỤC HỌC SINH SỬ
DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ
TRONG MÔN KHOA HỌC LỚP 5
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay, việc khai thác, sử dụng hợp lý các nguồn năng lượng đang trở
thành một vấn đề cấp bách mang tính tồn cầu. Sở dĩ như vậy là do nhân loại đang
đứng trước hàng loạt nguy cơ mà nguyên nhân của nó chính là vấn đề khai thác, sử
dụng các nguồn năng lượng truyền thống ( năng lượng hóa thạch như than đá, dầu
mỏ, …) đang ngày một cạn kiệt, nạn ơ nhiễm mơi trường và sự nóng lên của khí
hậu trên trái đất do chất thải của q trình sử dụng năng lượng. Nhận thức được
tầm quan trọng của vấn đề năng lượng đối với sự phát triển bền vững, mỗi quốc gia
trong đó có nước ta đã xây dựng cho mình một chương trình phát triển năng lượng
mà trọng tâm là hướng đến các nguồn năng lượng sạch như năng lượng nước chảy,
năng lượng gió, năng lượng mặt trời, … và sử dụng các nguồn năng lượng một
cách tiết kiệm và hiệu quả.
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được Nhà nước ta quan tâm từ
sớm. Ngày 03/9/2003, chính phủ đã ban hành Nghị định số 102/2003/ NĐ-CP về sử
dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Triển khai Nghị định số 102/2003/ NĐ-CP,
ngày 14/4/2006, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 79/2006/QĐTTg phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả. Một trong các nội dung quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia
về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là đưa các nội dung về giáo dục sử

___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

1

Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào hệ thống giáo dục quốc dân, trong đó
một hoạt động trọng tâm là xây dựng nội dung, giáo trình, phương pháp giảng dạy
lồng ghép các kiến thức về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào các môn
học, phù hợp với từng cấp học từ Tiểu học đến Phổ thông trung học
Thực hiện chủ trương của chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xác định
việc tích hợp giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào các môn học ở
các cấp học là một nhiệm vụ hết sức cấp bách và cần thiết. Đến năm học 2011 –
2012 Ngành giáo dục tỉnh Bình Dương đã triển khai đại trà việc tích hợp nội dung
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào các môn học và hoạt động
giáo dục ở các cấp học trong đó có cấp Tiểu học.
Mơn Khoa học lớp 5 là mơn học có nhiều bài học mà kiến thức có liên quan
hoặc rất gần gũi để thực hiện tích hợp nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết
kiệm và hiệu quả cho học sinh. Thông qua môn Khoa học các em được cung cấp
các kiến thức ban đầu về năng lượng và lợi ích của việc sử dụng năng lượng tiết
kiệm và hiệu quả đối với cuộc sống con người. Các nguồn năng lượng được tìm
hiểu như Năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nước chảy, năng lượng
điện, các nguồn tài nguyên khác như tài ngun rừng, tài ngun khơng khí, tài
ngun nước, … và được rèn luyện các kĩ năng – hành vi tham gia các hoạt động
sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, chống lãng phí năng lượng. Để thực hiện
tốt việc tích hợp nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong
môn Khoa học lớp 5 tôi đã chọn đề tài " Một vài biện pháp giúp giáo dục học
sinh sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5''.
2. Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu đề tài để thực hiện tốt việc tích hợp nội dung giáo dục sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5, nhằm giúp học sinh có
kĩ năng – hành vi đúng trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, chống

lãng phí năng lượng ở lớp, ở trường và ở nhà.
___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

2


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng: Đề tài được nghiên cứu và áp dụng cho học sinh lớp 5 trường
Tiểu học Tân Hiệp.
- Phạm vi nghiên cứu: Thời gian từ học kỳ II năm học 2011 – 2012 đến nay.
B. NỘI DUNG
I. CƠ SỞ KHOA HỌC:
1/ Cơ sở lý luận:
a) Một số khái niệm về Năng lượng và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả.
Có nhiều khái niệm khác nhau về năng lượng, sau đây là một số khái niệm
phổ biến :
- Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh cơng. Có nhiều dạng
năng lượng khác nhau như: điện năng, cơ năng, hóa năng, quang năng, nhiệt năng,
…
- Hoặc năng lượng được định nghĩa là năng lực làm cho vật thể hoạt động.
Có nhiều dạng năng lượng: động năng làm dịch chuyển vật thể, nhiệt năng làm tăng
nhiệt độ của vật thể, …
- Theo Nghị định số 102/2003/ NĐ-CP ngày 03 /9/2003 về sử dụng năng
lượng tiết kiệm và hiệu quả thì Năng lượng là dạng vật chất là dạng vật chất có khả
năng sinh cộng bao gồm nguồn năng lượng sơ cấp như : than, dầu mỏ, khí đốt và

nguồn năng lượng thứ cấp là nhiệt năng được sinh ra thông qua q trình chuyển
hóa năng lượng.
- Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là sử dụng năng lượng một cách
hợp lý, nhằm giảm mức tiêu thụ năng lượng, giảm chi phí năng lượng cho hoạt
động của các phương tiện, thiết bị mà vẫn đảm bảo nhu cầu năng lượng cần thiết
cho các quá trình sản xuất, dịch vụ và sinh hoạt.
b) Năng lượng có vai trị rất quan trọng đối với đời sống con người.
___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

3


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

- Năng lượng đem lại sự sống cho con người, vạn vật, phục vụ các nhu cầu
thiết yếu của con người và vạn vật như : sưởi ấm, làm khô, nấu chín thức ăn, thắp
sáng, sử dụng phương tiện giao thơng, …
- Năng lượng là thành tố không thể thiếu trong sản xuất : công nghiệp ( xăng
dầu được coi là “máu” của công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải,…
c) Việc khai thác tài nguyên năng lượng và ảnh hưởng đối với mơi trường.
- Tình hình khai thác tài ngun năng lượng không hợp lý hiện nay đang làm
cho cạn kiệt các nguồn tài nguyên năng lượng hóa thạch (than, dầu mỏ), củi, gỗ, …
Khơng những thế, nó cịn làm cho mơi trường bị ơ nhiễm do khí thải của việc khai
thác, sử dụng một số loại năng lượng gây ô nhiễm ( xăng dầu, chất đốt,…).
- Sự biến đổi khí hậu, biến đổi mơi trường do sử dụng các nguồi năng lượng
hóa thạch hoặc nguồn năng lượng trong lịng đất.
Tiết kiệm năng lượng là xu thế chung của toàn thế giới
- Hiện nay nhằm giảm bớt tác động của giá dầu mỏ tăng cao cùng với trữ

lượng dầu mỏ ngày càng cạn kiệt, nhiều nước trên thế giới buộc phải thực hiện tiết
kiệm năng lượng và tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng sạch, năng lượng
thay thế ( như năng lượng hạt nhân, năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng
lượng nước, năng lượng địa nhiệt, năng lượng sinh khối, ...)
- Tiết kiệm năng lượng mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình và xã hội. Tiết
kiệm tiền cho bạn và gia đình. Góp phần đảm bảo nhu cầu điện, gas, xăng… cho
hiện tại và cho các thế hệ sau.
- Sử dụng năng lượng tiết kiệm có hiệu quả góp phần giảm lượng khí gây ơ
nhiễm, bảo vệ mơi trường, bảo vệ sức khoẻ cho gia đình và cộng đồng.
- Sử dụng năng lượng tiết kiệm có hiệu quả góp phần giữ gìn nguồn năng
lượng, đảm bảo nhu cầu sử dụng trước mắt cũng như lâu dài của gia đình và cộng
đồng.
d) Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

4


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

- Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một q trình ( thơng
qua các hoạt động giáo dục) hình thành, phát triển ở người học sự hiểu biết, kĩ
năng, giá trị và quan tâm tới những vấn đề về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả tạo điều kiện cho họ tham gia vào phát triển xã hội bền vững về sinh thái.
- Mục đích của giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là làm cho
các cá nhân và cộng đồng hiểu được tầm qua trọng của năng lượng và của việc sử
dụng tiết kiệm và hiệu quả các nguồn năng lượng; đem lại cho họ kiến thức, nhận
thức về giá trị, thái độ và kĩ năng thực hành để họ tham gia một cách có trách

nhiệm và hiệu quả trong phòng ngừa và giải quyết các vấn đề về năng lượng.
đ) Sự cần thiết phải giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Cần phải giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vì : Sự thiếu
hiểu biết về năng lượng và tầm quan trọng của việc sử dụng năng lượng tiết kiệm
và hiệu quả của con người là một trong những nguyên nhân chính gây nên sự cạn
kiệt các nguồn tài nguyên năng lượng và hủy hoại môi trường sinh thái.
e) Cơ sở pháp lý để căn cứ đưa giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả vào trong nhà trường phổ thông.
- Nghị định số 102/2003/NĐ-CP ngày 3 tháng 9 năm 2003 của Chính phủ về
“Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”.
- Triển khai Nghị định số 102/2003/ NĐ-CP, ngày 14/4/2006, Thủ tướng
Chính phủ đã ban hành Quyết định số 79/2006/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình
mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
- Năm 2007 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển năng
lượng quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn 2050.
- Tháng 6/2010, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khố XII đã thơng qua luật số
50/2010- LQH “Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ” và có hiệu lực
từ ngày 01/01/2011. Khi Luật được ban hành và đi vào cuộc sống thì ý thức và
trách nhiệm về tiết kiệm năng lượng sẽ được điều chỉnh mạnh mẽ hơn, hạn chế tối
___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

5


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

đa tình trạng lãng phí năng lượng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu năng lượng cho phát
triển kinh tế xã hội của đất nước, đồng thời góp phần vào sự nghiệp bảo vệ mơi

trường tồn nhân loại.
- Quyết định số 4024/QĐ-BGDĐT ngày 23/7/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo về việc giao nhiệm vụ triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu
Quốc gia "Đưa các nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào
hệ thống giáo dục quốc dân".
- Năm học 2011 – 2012 Ngành giáo dục tỉnh Bình Dương đã triển khai đại
trà việc tích hợp nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào
các môn học và hoạt động giáo dục ở các cấp học trong đó có cấp Tiểu học.
e) Tầm quan trọng của của việc giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả trong trường Tiểu học.
- Trong trường Tiểu học thì việc giáo dục học sinh sử dụng năng lượng tiết
kiệm và hiệu quả rất quan trọng vì theo số liệu thống kê đầu năm 2008, cả nước có
gần 7 triệu học sinh, khoảng trên 323 000 giáo viên ở gần 15000 trường tiểu học.
Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cho học sinh Tiểu học tức là
làm cho gần 10% dân số hiểu biết các vấn đề về năng lượng và sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả. Con số này sẽ nhân lên nhiều lần nếu học sinh tiểu học thực
hiện tốt việc tuyên truyền về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cộng
đồng.
2. Cơ sở thực tiễn:
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả sẽ đem lại nhiều lợi ích kinh tế
cho gia đình và cho xã hội, làm giảm bớt sự ô nhiễm môi trường, giúp bảo vệ sức
khỏe con người. Tuy nhiên, trong thực tế kiến thức về năng lượng và việc sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của học sinh tiểu học là còn hạn chế, thể hiện qua
các hành vi cụ thể của các em ở trường và ở nhà như: ra khỏi phòng học không tắt
đèn, tắt quạt; xé vở trắng để gấp các đồ chơi; mở vịi nước sử dụng thì thường vặn
___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

6

Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

hết cỡ dù chỉ để rửa tay, dùng nước xong thỉnh thoảng cịn qn khóa vịi; rót nước
đầy ly nhưng khơng uống hết mà thường để phần thừa còn lại rồi đổ đi; ban ngày
khơng có thói quen mở cửa sổ mà cứ bật điện để học bài; nấu nước mải chơi để
quên đến lúc nước cạn gần hết mới rót vào bình thủy,…
II. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH LỚP
Năm học 2012 – 2013 tôi được phân công giảng dạy lớp 5/2. Sĩ số học sinh
trong lớp gồm 26 em trong đó có 8 học sinh nữ. Với tình hình lớp như trên tơi đã có
những thuận lợi và khó khăn như sau:
a. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, phòng học, bàn ghế đầy
đủ đáp ứng tốt cho cơng tác giảng dạy.
- Trong phịng học có hệ thống đèn chiếu sáng và quạt đầy đủ để sử dụng.
- Trường có giếng khoan nên đảm bảo đầy đủ nguồn nước để phục vụ cho
công tác vệ sinh.
- Là lớp học 2 buổi / ngày, sĩ số học sinh trong lớp vừa phải, không đông
lắm.
- Một số học sinh có ý thức và chấp hành tốt nội quy của trường lớp, luôn
hăng hái tham gia các hoạt động học tập khi được phân cơng.
b. Khó khăn:
- Đa số các em chưa hiểu kiến thức về năng lượng như : năng lượng mặt trời,
gió, nước, năng lượng điện, tài nguyên thiên nhiên rừng, …
- Một số em có thói quen đến lớp sớm hay mở quạt, mở đèn nhưng khi ra sân
chơi lại quên tắt; sử dụng nước xong hay qn khóa vịi gây lãng phí nước.
- Một số em chưa u thích học mơn Khoa học vì ngại học thuộc bài.
Trước tình hình lớp như trên, khi dạy các bài Khoa học có tích hợp nội dung
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tôi đã gặp khơng ít khó khăn,

khi đặt các câu hỏi liên hệ các em thường khó trả lời hoặc trả lời nhưng chưa đầy
___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

7


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

đủ ý, cịn mang tính chung chung … Chính vì những khó khăn trên mà bản thân tơi
đã nghiên cứu và áp dụng đề tài “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử
dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”.
III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Nghiên cứu để nắm vững nội dung chương trình mơn Khoa học lớp 5.
- Chương trình mơn Khoa học lớp 5 gồm có bốn chủ đề, cụ thể như sau:
+ Chủ đề Một: Con người và sức khỏe ( gồm có 21 tiết)
+ Chủ đề Hai: Vật chất và năng lượng. ( gồm có 29 tiết) được chia thành ba
chủ đề nhỏ như sau:
* Đặc điểm và công dụng của một số vật liệu thường dùng ( 13 tiết)
* Sự biến đổi của chất ( 5 tiết)
* Sử dụng năng lượng ( 11 tiết)
+ Chủ đề Ba: Thực vật và động vật. ( gồm có 11 tiết)
+ Chủ đề Bốn: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên. ( gồm có 9 tiết)
- Tồn bộ chương trình Khoa học lớp 5 có 11 tiết được tích hợp nội dung
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Các tiết học này tập trung ở chủ
đề Hai: Sử dụng năng lượng ( 6 tiết) và chủ đề Bốn: Môi trường và tài nguyên thiên
nhiên, các bài cụ thể với nội dung và mức độ tích hợp như sau:
BÀI
Bài

41:

NỘI DUNG TÍCH HỢP

MỨC ĐỘ
TÍCH HỢP
Năng - Tác dụng của năng lượng mặt trời trong tự Toàn phần

lượng mặt trời

nhiên.
- Kể tên một số phương tiện máy móc, hoạt
động, ... của con người có sử dụng năng

lượng mặt trời.
Bài 42 – 43 : Sử - Công dụng của một số loại chất đốt

Toàn phần

dụng năng lượng - Sử dụng an toàn và tiết kiệm các loại chất
chất đốt

đốt

___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

8

Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Bài 44: Sử dụng - Tác dụng của năng lượng gió, năng lượng Tồn phần
năng lượng gió và nước chảy trong tự nhiên.
năng lượng nước - Những thành tựu trong việc khai thác để
chảy

sử dụng năng lượng gió, năng lượng nước

chảy
Bài 45: Sử dụng - Dòng điện mang năng lượng
năng lượng điện

Liên hệ

- Một số đồ dùng, máy móc sử dụng năng

lượng điện
Bài 48: An toàn và - Một số biện pháp phịng tránh bị điện giật; Liên hệ
tránh lãng phí khi tránh gây hỏng đồ điện; đề phòng điện quá
sử dụng điện

mạnh gây chập và cháy.

- Các biện pháp tiết kiệm điện.
Toàn phần
Bài 63: Tài nguyên - Kể một số tài nguyên thiên nhiên của Bộ phận
thiên nhiên

nước ta.

- Nêu ích lợi của tài nguyên thiên nhiên.
Bài 64: Vai trò của - Mơi trường tự nhiên có ảnh hưởng đến Liên hệ
môi

trường

tự đời sống con người.

nhiên đối với đời - Tác động của con người đối với tài
sống con người
nguyên thiên nhiên và môi trường.
Bài 65: Tác động - Nguyên nhân dẫn đến rừng bị tàn phá.

Liên hệ

của con người đến - Tác hại của việc phá rừng.
môi trường rừng
Bài 67: Tác động - Nguyên nhân dẫn đến việc môi trường Liên hệ
của con người đến khơng khí và nước bị ô nhiễm.
môi trường không - Tác hại của ô nhiễm khơng khí và nước.
khí và nước
Bài 68: Một số - Một số biện pháp bảo vệ môi trường

Bộ phận

biện pháp bảo vệ
môi trường

___________________________________________________________________________
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”

9


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Tóm lại: Việc nghiên cứu và nắm vững nội dung chương trình mơn Khoa
học lớp 5 sẽ giúp giáo viên thuận lợi và chủ động trong việc thiết kế bài giảng, dự
kiến các hoạt động, đặt các câu hỏi để tích hợp nội dung giáo dục học sinh sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong từng tiết học đạt kết quả tốt hơn.
2. Biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả trong các tiết Khoa học.
2.1. Đảm bảo nguyên tắc và mức độ tích hợp nội dung giáo dục sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong thiết kế bài dạy và tổ chức dạy học
trên lớp trong các tiết học.
* Nguyên tắc tích hợp.
Tích hợp giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong mơn Khoa
học chính là sự hòa trộn nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả vào nội dung bộ mơn thành một nội dung thống nhất, gắn bó chặt chẽ với nhau.
Do đó, việc tích hợp nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
cần đảm bảo đúng theo ba nguyên tắc sau:
Nguyên tắc 1: Tích hợp nhưng khơng làm thay đổi đặc trưng của môn học.
Nguyên tắc 2: Khai thác nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả có chọn lọc, có tính tập trung vào bài nhất định, khơng tràn lan, tùy tiện.
Nguyên tắc 3: Phát huy cao độ các hoạt động tích cực nhận thức của học sinh
và kinh nghiệm thức tế của các em.
* Mức độ tích hợp

Để thực hiện tốt việc tích hợp nội dung giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong từng bài dạy thì việc nghiên cứu để nắm rõ mức độ tích
hợp là rất cần thiết. Các bài Khoa học lớp 5 có nội dung giáo dục sử dụng năng
lượng tiết kiệm và hiệu quả thường có 3 mức độ sau:
Mức độ toàn phần: Mục tiêu và nội dung của bài trùng với phần lớn hay
hoàn toàn với nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
___________________________________________________________________________ 10
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Do đó, khi chuẩn bị bài dạy và tổ chức dạy học, giáo viên thiết kế và tiến hành
các hoạt động dạy học đảm bảo đúng theo yêu cầu của bộ môn và đạt được mục
tiêu của bài học là đã đảm bảo được việc tích hợp nội dung giáo dục sử dụng năng
lượng tiết kiệm và hiệu quả cho học sinh.
Ví dụ khi dạy Bài : Năng lượng mặt trời ( mức độ tích hợp tồn phần), nội dung
tích hợp:
- Tác dụng của năng lượng mặt trời trong tự nhiên.
- Kể tên một số phương tiện máy móc, hoạt động, ... của con người có sử dụng
năng lượng mặt trời.
Với nội dung tích hợp trên thì đã trùng phần lớn với mục tiêu và nội dung của bài
học nên tôi thực hiện bài giảng như sau:
Hoạt động 1: tôi tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm 4 thảo luận các câu
hỏi sau và ghi kết quả vào phiếu học tập:
1. Mặt trời cung cấp năng lượng cho Trái Đất ở những dạng nào? ( Ánh sáng và
nhiệt).
2. Nêu vai trò của năng lượng mặt trời đối với sự sống? ( Chiếu sáng, sưởi ấm
mn lồi, giúp cây xanh tốt, người và động vật khỏe mạnh).

3. Nêu vai trò của năng lượng mặt trời đối với thời tiết và khí hậu? ( Gây ra
nắng, mưa, gió bão, …)
- Sau khi các nhóm báo cáo kết quả, tơi hướng dẫn học sinh nhận xét bổ sung
rồi chốt ý và cung cấp thêm: Mặt trời chiếu sáng, sưởi ấm mn lồi, giúp cây xanh
tốt, người và động vật khỏe mạnh. Nhờ năng lượng mặt trời mới có q trình quang
hợp của lá cây và cây cối mới sinh trưởng được. Than đá, dầu mỏ và khí tự nhiên
hình thành từ xác sinh vật qua hàng triệu năm do năng lượng mặt trời. Năng lượng
mặt trời cịn gây ra nắng, mưa, gió bão, … trên trái Đất.
Như vậy, qua hoạt động 1 các em đã tìm hiểu và được cung cấp kiến thức về
năng lượng mặt trời, như thế là đạt mục tiêu của bài học cũng như mục tiêu giáo
___________________________________________________________________________ 11
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cần tích hợp “Tác dụng của năng
lượng mặt trời trong tự nhiên”.
Hoạt động 2: tôi tổ chức cho học sinh quan sát tranh ảnh, vật thật do các
em sưu tầm được, kết hợp với các hình 2, 3, 4, 5 trang 84, 85/ SGK thảo luận theo
nhóm đơi trả lời các câu hỏi sau:
1. Kể một số ví dụ về việc sử dụng năng lượng mặt trời trong cuộc sống hàng
ngày ( Chiếu sáng, phơi khô các đồ vật, lương thực, thực phẩm, làm muối, phát
điện, ….)
2. Kể tên một số cơng trình, máy móc sử dụng năng lượng mặt trời. ( Học
sinh trả lời, kết hợp giới thiệu tranh ảnh, máy móc, vật thật chạy bằng năng lượng
mặt trời).
3. Ở gia đình và địa phương em năng lượng mặt trời được sử dụng trong
những việc gì? ( Học sinh nêu ví dụ như phơi quần áo, chiếu sáng, …)

Sau khi học sinh trình bày kết quả, tơi hướng dẫn cả lớp nhận xét, bổ sung
rồi chốt ý và chiếu thêm các hình ảnh về việc sử dụng năng lượng mặt trời của con
người trong cuộc sống.
Tiếp theo, tôi liên hệ giáo dục các em sử dụng tiết kiệm điện bằng cách sử
dụng tốt nguồn năng lượng mặt trời, tôi nêu câu hỏi “ Nếu chúng ta sử dụng tốt
nguồn lượng mặt trời sẽ tiết kiệm được nguồn năng lượng nào?” ( Tiết kiệm điện)
Kết thúc hoạt động 2 các em đã đạt được mục tiêu của bài học cũng như mục
tiêu giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cần tích hợp “Kể tên một số
phương tiện máy móc, hoạt động, ... của con người có sử dụng năng lượng mặt
trời”.
Tiếp theo, tôi tổ chức hoạt động 3 trò chơi “Ai nhanh, ai đúng” để củng cố
cho học sinh những kiến thức đã học về vai trò của năng lượng mặt trời.
Học sinh cử 8 người chơi, chia thành hai đội và chơi bằng hình thức tiếp sức.
Mỗi đội lần lượt cử từng thành viên lên ghi những vai trò, ứng dụng của mặt trời
___________________________________________________________________________ 12
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

đối với sự sống trên Trái Đất, đối với con người vào hình vẽ mặt trời trên bảng lớp.
Trong thời gian 4 phút đội nào ghi được nhiều vai trò, ứng dụng của năng lượng
mặt trời là thắng cuộc.
…

Chiếu sáng
Sưởi ấm

…

…..

Học sinh tham gia chơi như đã hướng dẫn. Cuối cùng, tơi hướng dẫn cả lớp
tổng kết trị chơi, tun dương đội thắng cuộc và kết luận, liên hệ giáo dục học sinh
sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng mặt trời trong cuộc sống: Qua bài học, chúng
ta đã hiểu được vai trò của mặt trời đối với cuộc sống của con người cũng như các
loài vật khác. Tuy nhiên, cũng phải biết sử dụng năng lượng mặt trời đúng lúc, nếu
khơng sẽ phản tác dụng và có hại cho sức khỏe.
Qua tiết dạy, tôi nhận thấy: với việc học sinh tham gia các hoạt động trong
tiết học thì các em đã có hiểu biết về năng lượng mặt trời và vai trò của năng lượng
mặt trời trong cuộc sống. Từ đó các em có cách sử dụng tốt nguồn năng lượng này
để lấy ánh sáng, phơi khô quần áo, đồ dùng, ... cũng như tránh được các ảnh hưởng
không tốt của nguồn năng lượng này cho sức khỏe như gây cảm nắng nếu đi chơi
giữa trưa nắng khơng đội nón, làm đen da, ...
Một số hình ảnh học sinh tham gia trò chơi trong giờ học:

___________________________________________________________________________ 13
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Mức độ bộ phận: Chỉ có một phần bài học có nội dung giáo dục sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, được thể hiện bằng mục riêng, một đoạn hay một
vài câu trong bài học. Việc thực hiện mục tiêu của bài học nhiều khi là tiền đề để
thực hiện mục tiêu giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
___________________________________________________________________________ 14
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng

tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Khi chuẩn bị bài dạy, tôi thường nghiên cứu kỹ nội dung bài, xác định nội
dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được tích hợp vào nội
dung bài học và thông qua hoạt động dạy học nào của bài, để thực hiện tốt việc
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khi tổ chức dạy học.
Ví dụ Bài 63: Tài nguyên thiên nhiên, ( mức độ tích hợp bộ phận), nội dung
cần tích hợp:
- Kể một số tài nguyên thiên nhiên của nước ta.
- Nêu ích lợi của tài nguyên thiên nhiên.
Trong bài dạy, tơi xác định nội dung trên được tích hợp vào hoạt động 2 của bài
học : Trò chơi “ Thi kể tên các tài nguyên thiên nhiên và công dụng của chúng” và
thực hiện như sau:
- Yêu cầu học sinh cử 10 bạn tham gia trò chơi, chia số học sinh tham gia
chơi thành 2 đội có số người bằng nhau và hướng dẫn cách chơi: Hai đội đứng
thành hai hàng dọc, với khoảng cách như nhau. Khi GV hô “bắt đầu”, người đứng
trên cùng cầm phấn viết lên bảng tên một tài nguyên thiên nhiên và công dụng của
tài nguyên đó, sau đó quay về hàng đưa phấn cho bạn tiếp theo lên viết tiếp tên và
công dụng của tài nguyên khác... Trong cùng một thời gian, đội nào viết được
nhiều tên tài nguyên thiên nhiên và công dụng của các tài nguyên đó là thắng cuộc.
Học sinh tham gia chơi như đã hướng dẫn. Cuối cùng, tôi hướng dẫn cả lớp
tổng kết trò chơi, tuyên dương đội thắng cuộc và kết luận, liên hệ giáo dục học sinh
sử dụng tiết kiệm và hiệu quả các nguồn tài nguyên trong cuộc sống hằng ngày như
tài nguyên nước, gió, mặt trời,…
Như vậy, khi học sinh hồn thành trị chơi là các em đã biết kể tên về các tài
nguyên thiên nhiên và ích lợi của chúng và đã đạt được mục tiêu tích hợp nội dung
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của bài học.

Mức độ liên hệ: Các kiến thức giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả không được nêu rõ trong sách giáo khoa nhưng dựa vào kiến thức bài học, giáo
___________________________________________________________________________ 15
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

viên có thể bổ sung, liên hệ kiến thức giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả cho phù hợp. Chính vì vậy, với dạng bài có mức độ liên hệ thì việc chọn
hoạt động nào trong bài dạy, cũng như chọn nội dung câu hỏi để liên hệ nội dung
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cũng rất cần thiết. Câu hỏi liên
hệ không phải chỉ đưa ra ở hoạt động củng cố mà còn lồng ghép vào sau mỗi hoạt
động. Khi chuẩn bị bài dạy, tôi thường nghiên cứu kĩ nội dung bài học, chọn một số
câu hỏi để liên hệ giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả phù hợp với
bài học.
Ví dụ Bài 45: Sử dụng năng lượng điện ( mức độ tích hợp liên hệ), nội dung
tích hợp:
- Dòng điện mang năng lượng.
- Một số đồ dùng, máy móc sử dụng năng lượng điện.
Trong bài dạy, tơi đã liên hệ nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và
hiệu quả sau mỗi hoạt động ( Các kiến thức và câu hỏi tích hợp được in nghiêng)
Hoạt động 1: Tôi tổ chức cho học sinh làm việc cá nhân với nội dung : Quan
sát hình 1 trong sách giáo khoa trang 93 và vốn hiểu biết của bản thân để trả lời các
câu hỏi sau :
1. Kể tên một số đồ dùng điện mà bạn biết ? (Bóng đèn, ti vi, quạt…)
2. Năng lượng điện mà các đồ dùng trên sử dụng được lấy từ đâu ? ( Từ pin,
do nhà máy điện, …cung cấp).
3. Khi có dịng điện chạy qua, các vật bị biến đổi như thế nào ? ( ví dụ quạt

điện, bóng đèn, ô tô đồ chơi, ...) ( Quạt quay, bóng đèn chiếu sáng, ô tô chạy).
Sau khi học sinh trả lời, tôi chốt ý và cung cấp cho học sinh : dịng điện
mang năng lượng vì khi có dịng điện chạy qua, các vật bị biến đổi như nóng lên,
phát sáng, phát ra âm thanh, chuyển động ... Tất cả các vật có khả năng cung cấp
năng lượng điện đều được gọi chung là nguồn điện.
___________________________________________________________________________ 16
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

- Ngoài pin, điện do nhà máy điện cung cấp, các em còn biết thêm những
nguồn điện nào ? (Ac quy, đi-na-mô xe đạp, máy phát điện, ...)
Qua hoạt động 1, thơng qua các ví dụ tơi đã giúp các em hiểu được “dòng
điện mang năng lượng”, như thế là đạt mục tiêu của bài học cũng như mục tiêu
giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cần tích hợp.
Hoạt động 2: Tơi tổ chức cho học sinh quan sát các vật thật (mơ hình) hoặc
tranh ảnh những đồ vật, máy móc dùng động cơ điện đã sưu tầm được và thảo luận
theo nhóm 4 trả lời các câu hỏi sau:
1. Kể tên của đồ vật đó và cho biết đồ vật đó sử dụng nguồn điện nào ?
2. Nêu tác dụng của dòng điện trong các đồ dùng, máy móc đó.
- Sau khi các nhóm đại diện báo cáo kết quả xong, tơi hướng dẫn các nhóm
khác nhận xét rồi chốt ý và chiếu cho học sinh xem thêm các hình ảnh minh họa
việc sử dụng năng lượng điện trong cuộc sống, và tơi cịn liên hệ giáo dục các em
sử dụng hạn chế và đúng mục đích đối với những đồ dùng như bàn ủi điện, ấm
nước điện, tủ lạnh, máy giặt, ti vi, máy điều hịa nhiệt độ, máy nước nóng sử dụng
điện,... vì chúng có cơng suất tiêu thụ điện rất lớn nên tốn nhiều điện.
Kết thúc hoạt động 2 các em đã đạt được mục tiêu của bài học cũng như mục
tiêu giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cần tích hợp “ Một số đồ

dùng, máy móc sử dụng năng lượng điện”.
Thực hiện liên hệ sau mỗi hoạt động như trên sẽ đảm bảo được logic của
kiến thức, các em học đến đâu được liên hệ đến đấy, và tránh được các câu hỏi liên
hệ lan man, gượng ép ảnh hưởng đến mục tiêu bài học.
2.2. Vận dụng tốt việc ứng dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài
giảng có tích hợp nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
là biện pháp để nâng cao hiệu quả việc “giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả”.
___________________________________________________________________________ 17
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Hiện nay, việc ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế bài giảng trên phần
mềm PowerPoint đang được các giáo viên áp dụng rộng rãi trong tất cả các môn
học. Các bài giảng được trình chiếu PowerPoint sẽ được giáo viên đầu tư kỹ càng
về nội dung và hình thức tổ chức các hoạt động cho học sinh, tránh được lối “dạy
chay – học chay”. Học sinh thường thích học các giờ học này vì các em được tham
gia hoạt động, được xem nhiều hình ảnh minh họa do giáo viên sưu tầm liên quan
đến bài học để chiếu lên, góp phần giúp các em tiếp thu bài tốt hơn. Dạy bằng bài
giảng này giúp giáo viên chủ động được thời gian trong tiết dạy, tránh việc nói
nhiều gây nhàm chán cho học sinh.
Đối với mơn Khoa học thì việc thiết kế bài giảng trên phần mềm PowerPoint
lại càng cần thiết, vì đặc trưng của mơn học này cần nhiều hình ảnh minh họa cho
kiến thức bài học. Thiết kế bài giảng PowerPoint giúp giáo viên sưu tầm thêm tư
liệu và hình ảnh phục vụ cho bài dạy sinh động hơn. Hơn nữa, các bài học có tích
hợp nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả thì hình ảnh minh
họa trong sách giáo khoa về việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả rất ít.

Do đó, để giới thiệu thêm các hình ảnh minh họa cho bài học thì thiết kế bài giảng
PowerPoint là một biện pháp hiệu quả nhất. Các ảnh chụp minh họa thực tế được
trình chiếu thường sinh động và đẹp hơn các hình ảnh trong sách giáo khoa. Hơn
nữa, ở mỗi bài học giáo viên có thể sưu tầm và giới thiệu các hình ảnh phù hợp với
nội dung từng bài.
Ví dụ 1: Bài 41: Sử dụng năng lượng mặt trời, tơi sưu tầm và giới thiệu thêm các
hình ảnh minh họa về việc sử dụng năng lượng mặt trời chưa có trong sách giáo
khoa như :

___________________________________________________________________________ 18
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Bồn nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời

Bếp đun sử dụng năng lượng mặt trời.

Lắp đặt pin mặt trời để lấy nguồn điện sinh hoạt và bồn nước nóng sử dụng
năng lượng mặt trời.

___________________________________________________________________________ 19
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Xe sử dụng năng lượng mặt trời
Ví dụ 2: Bài 44 : Sử dụng năng lượng gió và năng lượng nước chảy, tơi sưu tầm
và giới thiệu thêm các hình ảnh về sử dụng năng lượng gió để phát điện.

Năng lượng gió

Năng lượng gió
___________________________________________________________________________ 20
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Quạt thơng gió sử dụng năng lượng gió
Ví dụ 3: Bài 45 : Sử dụng năng lượng điện, tôi sưu tầm và giới thiệu thêm hình ảnh
về việc sử dụng điện trong cuộc sống như sau:

Đường phố về ban đêm.

___________________________________________________________________________ 21
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Sử dụng điện trong xưởng may công nghiệp

Nhà máy Nhiệt điện Cà Mau

Nhà máy Nhiệt điện Phú Mỹ
Ví dụ 4: Bài 48 “An tồn và tránh lãng phí khi sử dụng điện”, tôi sưu tầm và
giới thiệu thêm các tranh, ảnh minh họa về các loại bóng đèn tiết kiệm điện.

___________________________________________________________________________ 22
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Ví dụ 5: Bài 42-43 “Sử dụng năng lượng chất đốt”, tôi sưu tầm và giới thiệu
thêm các tranh ảnh về sử dụng năng lượng chất đốt và tiết kiệm chất đốt.

Hệ thống bếp lò hơi được lắp đặt, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm chất đốt tại bếp
ăn tập thể Học viện Phịng khơng-Khơng qn.

Sản phẩm Bếp hố khí ( sử dụng rơm, rạ để đốt) tiết kiệm và sạch môi trường của
một nhà sáng chế không chuyên Bùi Trọng Tuấn ở TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
___________________________________________________________________________ 23
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

Xây hầm ủ chất thải làm bi-ơ-ga

Bếp nấu bằng khí bi-ơ-ga

Đun nấu bằng bếp sử dụng mạt cưa

Tình trạng kẹt xe, ùn tắc giao thông ở các thành phố lớn gây lãng phí xăng, dầu.
Tóm lại, ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong bài giảng sẽ góp phần làm cho
giờ học sinh động hơn, học sinh được qua sát thêm nhiều hình ảnh minh họa liên
qua đến kiến thức bài học từ đó giúp cho các em dễ hiểu bài và nhớ lâu hơn.
___________________________________________________________________________ 24
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”


Sáng kiến kinh nghiệm – Năm học 2012 - 2013

2.3 Giáo dục học sinh sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả bằng
các việc làm cụ thể của các em ở trường và ở nhà.
“Học đi đôi với hành, lý thuyết gắn liền với thực tiễn” ( Trích Điều 3, điểm
2, Luật Giáo dục của nước ta được Quốc hội khóa XI thơng qua ngày 14/6/2005) là
một trong những nguyên lý giáo dục. Thông qua việc cung cấp và liên hệ các kiến
thức về năng lượng và giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong bài
học, thì cần phải hướng dẫn các em làm những việc cụ thể về sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả ở lớp, ở nhà như tiết kiệm điện, sử dụng tốt nguồn năng lượng
mặt trời phục vụ trong cuộc sống hàng ngày, tiết kiệm chất đốt, sử dụng hợp lý tài
nguyên nước trong sinh hoạt hàng ngày…Những việc làm đó tưởng chừng đơn
giản nhưng lại khơng dễ thực hiện và trở thành kỹ năng của học sinh nếu khơng có
sự theo dõi, nhắc nhở thường xun của giáo viên. Trong thời gian vừa qua, tôi đã
vận dụng một số biện pháp giáo dục học sinh sử dụng tiết kiệm và hiệu quả điện,
tài nguyên nước, chất đốt như sau:
- Bản thân giáo viên luôn gương mẫu trong việc sử dụng tiết kiệm điện, nước
ở trường.

- Khi dạy “bài 48 An tồn và tránh lãng phí khi sử dụng điện”, tôi liên hệ
gợi ý để học sinh chia sẻ kinh nghiệm về cách sử dụng hiệu quả các đồ dùng tiêu
thụ điện với công suất lớn như bàn ủi, tủ lạnh, quạt trần, máy nước nóng dùng điện,
máy lạnh, máy giặt…
- Bên cạnh đó, tơi thường xun điều chỉnh và nhắc nhở học sinh thực hiện
những việc làm để tiết kiệm điện như phải mở hết các cửa sổ trong phòng học, tắt
đèn khi ra khỏi phòng học, khi đã đủ ánh sáng trong phịng học; khơng sử dụng
quạt trần nếu chỉ có một vài em ở trong lớp. Ở gia đình nên hạn chế sử dụng các
thiết bị tiêu thụ điện với công suất lớn như bàn ủi, máy lạnh, máy nước nóng sử
dụng điện, khơng nên mở tủ lạnh liên tục sẽ gây hao phí điện nhiều, mở cửa sổ để
lấy ánh sáng và gió tự nhiên …; tiết kiệm nước trong sinh hoạt hàng ngày như mở
___________________________________________________________________________ 25
Đề tài: “Một vài biện pháp giúp giáo dục học sinh sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả trong môn Khoa học lớp 5”