B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH TI CÔNG TY C PHNăTHNGăMI
VÀ XUT NHP KHUăTỂNăTRNG THÀNH
SINH VIÊN THC HIN : LNGăTHANHăNAM
MÃ SINH VIÊN : A19616
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ NI ậ 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH TI CÔNG TY C PHNăTHNGăMI
VÀ XUT NHP KHUăTỂNăTRNG THÀNH
Giáoăviênăhng dn : TS. Phm Th Hoa
Sinh viên thc hin : LngăThanhăNam
Mã sinh viên : A19616
Chuyên ngành : Tài chính
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CM N
Em xin gi li cm n chân thành nht ti cô giáo Tin S Phm Th Hoa đã trc
tip, hng dn và ch bo tn tình giúp em hoàn thành khóa lun tt nghip này. Em
cng xin gi li cm n đn các thy cô giáo trng i hc Thng Long đã truyn
đt cho em rt nhiu kin thc trong quá trình hc tp ti trng đ có nhng kin thc
b ích giúp em thc hin khóa lun cng nh chun b cho tng lai.
Do thi gian hn hp cng nh kh nng phân tích, lý lun còn hn ch nên em
rt mong nhn đc s ch dn và đóng góp ca các thy cô đ khóa lun tt nghip
ca em đc hoàn thin hn
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 24 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Lng Thanh Nam
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khoá lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo vin hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Lng Thanh Nam
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1. CăS LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH TRONG DOANH NGHIP 1
1.1 Khái nim, mc tiêu ca phân tích tài chính trong doanh nghip 1
1.1.1 Khái nim v phân tích tài chính trong doanh nghip 1
1.1.2 Mc tiêu ca phân tích tài chính trong doanh nghip 1
1.2 Quy trình và tài liu s dng trong phân tích tài chính 2
1.2.1 Quy trình phân tích tài chính 2
1.2.2 Tài liu s dng trong phân tích tài chính. 3
1.2.2.1 Bng cân đi k toán 3
1.2.2.2 Báo cáo kt qu kinh doanh 4
1.2.2.3 Báo cáo lu chuyn tin t 6
1.2.2.4 Thuyt minh báo cáo tài chính 6
1.3 Phngăpháp,ăni dung phân tích tài chính 6
1.3.1 PhngăphápăphơnătíchătƠiăchính 6
1.3.1.1 Phng pháp so sánh 7
1.3.1.2 Phng pháp t l 7
1.3.1.3 Phng pháp cân đi 8
1.3.1.4 Phng pháp Dupont 8
1.3.2 Ni dung phân tích tài chính 9
1.3.2.1 Ch s kh nng thanh toán 9
1.3.2.2 Nhóm ch tiêu v kh nng qun lý tài sn 10
1.3.2.3 Nhóm ch tiêu v kh nng qun lý n 13
1.3.2.4 Nhóm ch tiêu v kh nng sinh li 13
1.4 Các nhân t nhăhngăđn công tác hoàn thin phân tích tài chính trong
doanh nghip 14
1.4.1 Nhân t ch quan 14
1.4.2 Nhân t khách quan 15
CHNGă2. THC TRNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TI
CÔNG TY C PHNăTHNGăMI XUT NHP KHUăTỂNăTRNG
THÀNH 17
2.1 Gii thiu khái quát v công ty c phnăthngămi xut nhp khu Tân
Trng Thành 17
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca công ty 17
2.1.2 Căcu b máy t chc ca công ty 18
2.1.3 Tìnhăhìnhălaoăđng tiăCôngătyăCPăThngămi Xut nhp khu Tân
Trng Thành 21
2.1.4 căđim hotăđng sn xut kinh doanh ca công ty 23
2.2 Thc trng v công tác phân tích tài chính ti công ty c phnăthngă
mi xut nhp khuăTơnăTrng Thành 24
2.2.1 Tài liu,ăphngăpháp,ăquyătrìnhăphơnătíchăti công ty c phn
thngămi xut nhp khuăTơnăTrng Thành 24
2.2.2 Thc trng v công tác phân tích tài chính ti công ty c phnăthngă
mi xut nhp khuăTơnăTrng Thành 24
2.2.2.1 Phân tích tình hình doanh thu – chi phí – li nhun 24
2.2.2.2 Tình hình tài sn – ngun vn nm 2011 và 2012 ca Công ty CP
Thng mi Xut nhp khu Tân Trng Thành. 30
2.2.2.3 Phân tích ch tiêu đánh giá kh nng thanh toán 41
2.2.2.4 Phân tích ch tiêu đánh giá kh nng qun lí tài sn 43
2.2.2.5 Phân tích kh nng sinh li 46
2.2.3 ánhăgiáăthc trng công tác phân tích tài chính ti công ty c phn
thngămi xut nhp khuăTơnăTrng Thành 48
2.2.3.1 Kt qu đt đc 48
2.2.3.2 Tn ti 49
2.2.3.3 Nguyên nhân 49
CHNGă3. GII PHÁP NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH TI CÔNG TY C PHNăTHNGăMI XUT NHP KHU TÂN
TRNG THÀNH 51
3.1 nhăhng hotăđng kinh doanh ca công ty c phnăthngămi xut
nhp khuăTơnăTrng Thành 51
3.2 Gii pháp nhm hoàn thin công tác phân tích tài chính ti công ty c
phnăthngămi xut nhp khuăTơnăTrng Thành 52
3.2.1 Gii pháp 52
3.2.2 Kin ngh nhm hoàn thin công tác phân tích tài chính ti công ty c
phnăthngămi xut nhp khuăTơnăTrng Thành 57
3.2.2.1 i vi Nhà nc 57
3.2.2.2 i vi các c quan B, Ngành 58
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
TSC
Tài sn c đnh
TSL
Tài sn lu đng
TSDH
Tài sn dài hn
TSNH
Tài sn ngn hn
VCSH
Vn ch s hu
TNDN
Thu nhp doanh nghip
TNCN
Thu nhp cá nhân
GTGT
Giá tr gia tng
ROA
T sut sinh li trên tng tài sn
ROE
T sut sinh li trên vn ch s hu
ROS
T sut sinh li trên doanh thu
VL
Vn lu đng
DANH MCăSă, BNG, BIU
Săđ 1.1 Quy trình phân tích tài chính 2
Săđ 2.1 Căcu t chc caăCôngătyăCPăThngăMi và Xut nhp khu Tân
Trng Thành 18
Săđ 2.2 Quy trình sn xut kinh doanh chung ca Công ty 23
Bng 2.1 Tìnhăhìnhălaoăđng ca Công ty 21
Bng 2.2. Báo cáo kt qu kinhădoanhănmă2011- 2013 25
Bng 2.3 Tình hình tài snănmă2011-2013 32
Bngă2.4ăCăcu ngun vnăgiaiăđon 2011-2013 36
Bng 2.5 Tình hình ngun vnătrongăgiaiăđon 2011-2013 37
Bng 2.6 Kh nngăthanhătoánăcaăCôngătyăCPăThngămi Xut nhp khu Tân
Trng Thành 41
Bng 2.7 H s thu n, h s tr n, h s luăkhoăgiaiăđon 2011-2013 43
Bng 2.8 Bng kh nngăsinh liăgiaiăđon 2011-2013 46
Biuăđ 2.1ăCăcu tài snăgiaiăđon 2011-2013 30
Biuăđ 2.2 Hiu sut s dng tài snăgiaiăđon 2011-2013 45
Thang Long University Library
LI M U
1.Tính cp thit caăđ tài
Vit Nam đang trong quá trình đi mi, hi nhp kinh t vi th gii nên s sàng
lc và cnh tranh gia các doanh nghip là mt vic tt yu xy ra. có th giành
đc li th, chin thng trong cnh tranh, t đó tn ti và phát trin đòi hi doanh
nghip phi có tim lc tài chính mnh m đ tin hành sn xut kinh doanh hiu qu.
Mun vy, các nhà qun lý doanh nghip phi có nhng thông tin tƠi chính, đy đ,
chính xác lƠm c s đ đa ra nhng quyt đnh ti u có li cho doanh nghip.
Phân tích tài chính không ch quan trng đi vi các nhà qun lý doanh nghip
mà các thông tin t vic phân tích tài chính mang li còn hu ích đi vi các nhƠ đu
t, đi tác, bên cho vay. c bit, đi vi các công ty c phn công tác này có v trí
quan trng bi nó nh hng rt ln đi vi vic ra quyt đnh c vi các nhƠ đu t.
Nhn thc đc tm quan trng đó, Công ty c phn thng mi xut nhp khu Tân
Trng Thành luôn quan tâm và chú trng ti công tác phân tích tài chính. Nh đó, đt
đc nhng kt qu tt trong vic qun lí tài chính và hot đng sn xut kinh doanh.
Tuy nhiên, công tác phân tích tài chính ca công ty vn cha có h thng, chiu sâu,
cha thc s lƠ đim ta vng chc đ nhà qun lý đa ra các quyt đnh chính xác,
hiu qu. khc phc trong công tác phân tích tình hình tài chính ti Công ty c
phn thng mi xut nhp khu Tơn Trng ThƠnh, em đã chn đ tƠi “HoƠn thin
công tác phân tích tài chính ti Công ty c phn thng mi xut nhp khu Tân
Trng ThƠnh” lƠm đ tài nghiên cu.
2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu nhng vn đ lý thuyt và thc t v công tác phân tích tài chính, xác
đnh hiu qu ca công tác phân tích tài chính, các nhân t nh hng đn công tác
phân tích tài chính và quyt đnh ca Công ty trong hot đng sn xut kinh doanh.
Phân tích thc trng v công tác phơn tích tƠi chính, các u nhc đim trong
công tác phân tích tài chính ti Công ty c phn thng mi xut nhp khu Tân
Trng Thành, đ t đó đ xut các gii pháp nhm hoàn thin công tác phân tích tài
chính.
3.ăiătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Hoàn thin công tác phân tích ti Công ty c phn thng
mi xut nhp khu Tân Trng Thành.
Phm vi nghiên cu: Công tác phân tích tài chính ti Công ty c phn thng
mi xut nhp khu Tơn Trng Thành t nm 2011-2013.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Phng pháp nghiên cu đc s dng ch yu:
Phng pháp so sánh
Phng pháp thng kê
Phng pháp phơn tích
Phng pháp tng hp…
6. Kt cu caăđ tài
Ngoài phn m đu khóa lun đ tƠi đc chia lƠm 3 chng:
Chngă1:ăCăs lý lun chung v công tác phân tích tài chính trong doanh
nghip.
Chngă 2:ă Thc trang công tác phân tích tài chính ti Công ty c phn
thngămi xut nhp khuăTơnăTrng Thành.
Chngă3:ăGii pháp nhm hoàn thin công tác phân tích tài chính ti Công
ty c phnăthngămi xut nhp khuăTơnăTrng Thành.
Thang Long University Library
1
CHNGă1. Că S LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC PHÂN TÍCH
TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIP
1.1 Khái nim, mc tiêu ca phân tích tài chính trong doanh nghip
1.1.1 Khái nim v phân tích tài chính trong doanh nghip
Phân tích tài chính là vic ng dng các công c và k thut phơn tích đi vi các
báo cáo tƠi chính nh bng cơn đi k toán, báo cáo kt qu kinh doanh… đ đa ra
các d báo và các kt lun hu ích trong phân tích hot đng kinh doanh. Phân tích tài
chính còn là vic s dng các báo cáo tƠi chính đ phơn tích nng lc và v th tài
chính ca mt Công ty cng nh đánh giá tình hình phát trin trong nhng nm va
qua.
Mi quan tơm hƠng đu ca các nhƠ tƠi chính lƠ đánh giá ri ro tác đng ti các
doanh nghip mà biu hin ca nó là kh nng thanh toán, đánh giá kh nng phơn b
vn, nng lc hot đng cng nh kh nng sinh li ca doanh nghip. T đó nghiên
cu vƠ đa ra nhng d án v kt qu hot đng nói chung và mc doanh li nói riêng
ca doanh nghip trong tng lai.
Phơn tích tình hình tƠi chính cng lƠ công c không th thiu ca nhà qun lý,
các c quan tƠi chính, ngơn hƠng trong vic: đánh giá tình hình thc hin các ch đ,
chính sách tài chính, xem xét cp tín dng….
1.1.2 Mc tiêu ca phân tích tài chính trong doanh nghip
Phân tích tài chính phi cung cp đy đ nhng thông tin chính xác cho bn thân
nhà qun lý cng nh các nhƠ đu t, ngơn hƠng vƠ nhng ngi s dng khác đ h
ra quyt đnh v đu t, tín dng… NgoƠi ra, thông tin phi d hiu đi vi nhng
ngi có trình đ cao cng nh ngi không có trình đ mà mun s dng, nghiên cu
thông tin.
i vi ch doanh nghip: Mi quan tơm hƠng đu ca ch doanh nghip là li
nhun và kh nng thanh toán. Bên cnh đó, h còn quan tâm ti các mc tiêu
khác nh to vic lƠm cho ngi lao đng, nâng cao cht lng sn phm, gia
tng các khon phúc li xã hi,… Tuy nhiên đ có th hng ti nhng mc tiêu
đó, đòi hi doanh nghip phi đáp ng đc nhng mc tiêu c bn nht đó là li
nhun vƠ thanh toán đc n. Thua l thng xuyên s khin doanh nghip buc
phi thu hp ngun lc và rng hn lƠ không th tn ti, phát trin đc. Mt
khác nu không có kh nng thanh toán các khon n quá hn cng s phi dng
hot đng vƠ đóng ca. Do đó, nhng ngi ch doanh nghip buc phi có đy
đ thông tin và hiu rõ v hot đng ca doanh nghip đ đánh giá đc hiu qu
2
ca hot đng sn xut kinh doanh, kh nng thanh toán t đó xác đnh và phòng
nga đc ri ro.
i vi nhƠ đu t, cho vay: NhƠ đu t vƠ ngi cho vay đu quan tâm ti tình
hình thanh toán, kh nng sinh li, kh nng tr n trc khi ra quyt đnh cp tín
dng cng nh tƠi tr.
i vi các c quan chc nng: Các c quan chc nng s d dƠng theo dõi đc
các khon mà doanh nghip có ngha v phi thc hin vi nhƠ nc, c th là v
các khon thu.
Qua đó cho thy, phân tích tài chính doanh nghip có th đánh giá đy đ góc đ,
khía cnh trong công tác qun lý doanh nghip, các u nhc đim trong công tác
qun lý doanh nghip cng nh hot đng sn xut kinh doanh. ng thi tìm ra bin
pháp khc phc, nhng quyt đnh phc v cho vic d đoán xu th phát trin sn xut
kinh doanh.
1.2 Quy trình và tài liu s dng trong phân tích tài chính
1.2.1 Quy trình phân tích tài chính
Săđ 1.1 Quy trình phân tích tài chính
Bc 1: Thu thp thông tin
Phân tích hot đng tài chính s dng mi ngun thông tin có kh nng lý gii và
thuyt minh thc trng hot đng tài chính, hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip, phc v cho quá trình d đoán, đánh giá, lp k hoch. Nó bao gm vi nhng
thông tin ni b đn nhng thông tin bên ngoài, nhng thông tin k toán và thông tin
qun lý khác, nhng thông tin v s lng và giá tr… Trong đó các thông tin k toán
là quan trng nht, đc phn ánh tp trung trong các báo cáo tài chính doanh nghip,
Thu thp thông
tin
X lý thông tin
D đoán vƠ đa
ra quyt đnh
Thang Long University Library
3
đó lƠ nhng ngun thông tin đc bit quan trng. Do vy, phân tích hot đng tài chính
trên thc t là phân tích các báo cáo tài chính doanh nghip.
Bc 2: X lý thông tin
Sau khi thu thp thông tin. tin hành quá trình x lý thông tin đã thu thp. Trong giai
đon nƠy, ngi s dng thông tin các góc đ nghiên cu, ng dng khác nhau phc
v mc tiêu phơn tích đã đt ra. X lý thông tin là quá trình sp xp các thông tin theo
nhng mc tiêu nht đnh nhm tính toán, so sánh, gii thích, đánh giá, xác đnh
nguyên nhân ca các kt qu đã đt đc nhm phc v cho quá trình d đoán vƠ
quyt đnh.
Bc 3: D đoán vƠ đa ra quyt đnh
Thu thp và x lý thông tin nhm chun b nhng tin đ vƠ điu kin cn thit đ
ngi s dng thông tin d đoán nhu cu vƠ đa ra các quyt đnh hot đng kinh
doanh. i vi ch doanh nghip, phân tích hot đng tài chính nhm đa ra các quyt
đnh liên quan ti mc tiêu hot đng ca doanh nghip lƠ tng trng, phát trin, ti
đa hoá li nhun, ti đa hoá doanh thu. i vi cho vay vƠ đu t vƠo doanh nghip
thì đa ra các quyt đnh v tài tr đu t, đi vi cp trên ca doanh nghip thì đa ra
các quyt đnh qun lý doanh nghip.
1.2.2 Tài liu s dng trong phân tích tài chính.
Tài liu s dng ch yu trong công tác phân tích tài chính doanh nghip là:
Bng cơn đi k toán, báo cáo kt qu kinh doanh, báo cáo lu chuyn tin t và thuyt
minh báo cáo tài chính.
1.2.2.1 Bng cân đi k toán
Bng cơn đi k toán là 1 bng báo cáo tài chính tng hp, phn ánh tng quát
toàn b giá tr tài sn hin có và ngun hình thành tài sn đó ca doanh nghip ti 1
thi đim nht đnh. Bng cơn đi k toán bao gm phn “TƠi sn” vƠ phn “Ngun
vn”.
Phn tài sn: Phn ánh toàn b giá tr tài sn hin có ca doanh nghip ti thi
đim lp báo cáo thuc quyn qun lí và s dng ca doanh nghip. Các ch tiêu
phn ánh bên phn tài sn đc sp xp theo ni dung kinh t và công dng ca
tng loi tài sn trong quá trình sn xut kinh doanh. Bao gm
Tài sn ngn hn là nhng tài sn ca đn v có thi gian s dng, luân chuyn
hoc thu hi ngn (trong vòng 12 tháng hoc trong 1 chu k kinh doanh) ví d nh
tin mt, nguyên liu vt liu,…
4
Tài sn dài hn là nhng tài sn ca đn v có thi gian s dng, luân chuyn
hoc thu hi dƠi (hn 12 tháng hoc trong nhiu chu k kinh doanh) và có giá tr ln
(t 30 triu đng tr lên) ví d nh: nhƠ xng, máy móc thit b, quyn s dng
đt…
Phn ngun vn: Phn ánh ngun hình thành các loi tài sn ca doanh nghip
tính đn thi đim lp báo cáo ca tt c các đi tng thuc nhóm ngun vn
theo thi hn thanh toán tng dn. Các ch tiêu ngun vn th hin trách nhim
pháp lí ca doanh nghip đi vi tài sn đang qun lí và s dng. Bao gm:
N phi tr ca doanh nghip bao gm: N ngn hn và n dài hn. Khon mc
nƠy dùng đ phn ánh ca khon n phát sinh trong quá trình hot đng sn xut
kinh doanh mà doanh nghip phi thanh toán cho ch n, cho NhƠ nc, công nhân
và các khon phi tr khác.
Vn ch s hu: là nhng ngun vn thuc s hu ca ch doanh nghip và
nhng thành viên tham gia góp vn. Vn ch s hu th hin trách nhim pháp lý
ca doanh nghip đi vi NhƠ nc, các nhƠ đu t, các t chc tín dng vƠ các đn
v kinh t khác.
1.2.2.2 Báo cáo kt qu kinh doanh
Báo cáo kt qu kinh doanh là báo cáo tài chính tng hp cung cp thông tin v
doanh thu, thu nhp, chi phí to ra doanh thu, thu nhp và kt qu kinh doanh ca kì k
toán. Nó giúp nhà phân tích so sánh vi các k trc và vi các doanh nghip khác
cùng ngành đ nhn bit khái quát kt qu hot đng ca doanh nghip vƠ xu hng
vn đng nhm đa ra các quyt đnh qun lý phù hp.
Thông qua báo cáo kt qu hot đng kinh doanh có th khai thác đc nhiu
khía cnh khác nhau, c th:
Phân tích doanh thu:
Doanh thu bán hàng và cung cp dch v là khon doanh thu v bán sn phm,
hàng hóa thuc nhng hot đng sn xut kinh doanh chính và doanh thu v cung cp
dch v cho khách hàng theo chc nng hot đng và sn xut kinh doanh ca doanh
nghip. Doanh thu bán hàng và cung cp dch v chim t trng ln trong toàn b
doanh thu ca doanh nghip. Nó phn ánh quy mô ca quá trình tái sn xut, phn ánh
trình đ t chc ch đo sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Doanh thu bán hàng
còn là ngun vn quan trng đ doanh nghip trang tri các khon chi phí v t liu
lao đng, đi tng lao đng đã hao phí trong quá trình sn xut kinh doanh, đ tr
lng, thng cho ngi lao đng, trích bo him xã hi, np thu theo quy đnh.
Thang Long University Library
5
Doanh thu ph thuc vào nhiu yu t khác nhau, do đó đ khai thác tim nng
nhm tng doanh thu, cn tin hƠnh phơn tích thng xuyên, đu đn. Phân tích tình
hình doanh thu giúp cho nhà qun lý thy đc u, nhc đim trong quá trình thc
hin doanh thu đ có th thy đc nhân t làm tng, gim doanh thu. T đó, hn ch,
loi b nhng nhân t tiêu cc, thúc đy nhng nhân t tích cc, phát huy th mnh
ca doanh nghip nhm tng doanh thu, nơng cao li nhun.
Phân tích chi phí: Chi phí là toàn b hao phí v ngun lc mà doanh nghip b ra
đ đt đc nhng mc tiêu nht đnh mà c th là li nhun. Phân tích chi phí
bao gm:
Giá vn hàng bán: là mt ch tiêu tng hp phn ánh tng giá tr mua hàng hóa,
giá thành sn xut sn phm, dch v đã bán. Giá vn hàng bán là yu t quyt đnh
kh nng cnh tranh, hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Trong trng
hp doanh nghip có vn đ vi giá vn hàng bán thì phi theo dõi và phân tích
tng cu phn ca nó: nhân công trc tip, nguyên vt liu trc tip…
Chi phí bán hàng: là toàn b chi phí phát sinh trong quá trình tiêu th sn phm
hàng hóa dch v
Chi phí qun lý doanh nghip: là toàn b chi phí liên quan đn hot đng qun
lý kinh doanh, qun lý điu hành chung ca doanh nghip.
Chi phí tài chính: Bao gm tin lãi vay phi tr, chi phí bn quyn,…phát sinh
trong k báo cáo ca doanh nghip.
Phân tích li nhun:
Li nhun là ch tiêu tng hp th hin kt qu ca quá trình sn xut kinh
doanh. Nó phn ánh đy đ các mt s lng, cht lng hot đng ca doanh nghip,
phn ánh kt qu vic s dng các yu t c bn sn xut nh lao đng, vt t…
thy đc thc cht ca kt qu hot đng sn xut kinh doanh là cao hay
thp, đò hi sau mt k hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip phi tin hành
phân tích mi quan h gia tng doanh thu và tng chi phí và mc li nhun đt đc
ca doanh nghip.
Li nhun lƠ c s đ tính ra các ch tiêu cht lng khác, nhm đánh giá hiu
qu ca các quá trình sn xut kinh doanh, hiu qu s dng các yu t sn xut vào
hot đng kinh doanh ca doanh nghip. Mc đích cui cùng ca tt c các doanh
nghip là li nhun ti đa, tng tích ly m rng sn xut, nơng cao đi sng lao đng.
Ngc li, doanh nghip kinh doanh thua l s dn đn tình hình tƠi chính khó khn,
mt kh nng thanh toán, tình hình này kéo dài s khin doanh nghip b phá sn.
6
1.2.2.3 Báo cáo lu chuyn tin t
Là mt trong bn báo cáo tài chính bt buc mà doanh nghip phi lp đ cung
cp thông tin cho ngi s dng. Phn ánh lung tin ra, vào doanh nghip, tình hình
tài tr, đu t bng tin ca doanh nghip qua tng thi k.
Báo cáo lu chuyn tin t cung cp thông tin v dòng tin ra vào ca các loi
hot đng. c chia làm ba nhóm:
Lu chuyn tin t t hot đng sn xut kinh doanh: Phn ánh dòng tin thu chi
t hot đng kinh doanh. Ngun tin đơy ch yu thu v t bán hàng và cung
cp dch v.
Lu chuyn tin t t hot đng đu t: Phn ánh dòng tin thu, chi t các hot
đng đu t nh mua bán c phiu, trái phiu, góp vn kinh doanh, lãi đu t vƠo
các đn v khác, thu t thanh lý tài sn c đnh…
Lu chuyn tin t t hot đng tài chính: Phn ánh dòng tin thu, chi liên quan
trc tip đn các hot đng tài chính ca doanh nghip nh mua li c phiu ca
ch s hu, tr c tc cho c đông.
1.2.2.4 Thuyt minh báo cáo tài chính
Thuyt minh báo cáo tƠi chính đc lp nhm cung cp thông tin v tình hình sn
xut, kinh doanh cha có trong các báo cáo tƠi chính, đng thi gii thích thêm các ch
tiêu mƠ báo cáo tƠi chính cha đc trình bày.
Ni dung ca thuyt minh báo cáo tài chính bao gm:
Trình bƠy khái quát đc đim hot đng ca doanh nghip
Các ch đ k toán mà doanh nghip áp dng
Tình hình và lí do bin đng mt s đi tng tài sn, ngun vn.
Phân tích mt s ch tiu tài chính ch yu và kin ngh ca doanh nghip
Mi báo cáo tài chính cung cp thông tin khác nhau nhng li có quan h mt
thit vi nhau, phn ánh các khía cnh khác nhau. Do đó đ có th đánh giá chính xác
tình hình tài chính ca doanh nghip, cn phi xem xét da trên h thng báo cáo này
và phân tích tình hình tài chính doanh nghip thông qua các báo cáo đó.
1.3 Phngăpháp,ăni dung phân tích tài chính
1.3.1 Phng pháp phân tích tài chính
Phng pháp phơn tích tƠi chính bao gm mt h thng các công c và bin pháp
nhm tip cn, nghiên cu các s kin, hin tng, các mi quan h bên trong và bên
ngoài, các lung dch chuyn và bin đi tài chính, các ch tiêu tài chính tng hp và
Thang Long University Library
7
chi tit, nhm đánh giá tình hình tƠi chính doanh nghip. Có rt nhiu phng pháp
phân tích tài chính doanh nghip, nhng nhng phng pháp sau thng đc s
dng.
1.3.1.1 Phng pháp so sánh
So sánh là mt trong nhng phng pháp đc s dng ph bin trong phân tích
đ xác đnh xu hng, mc đ dao đng ca các ch tiêu cn phân tích. Vic tin hành
so sánh cn tha mãn gii quyt đc nhng vn đ c bn cng nh đng b đ có
th so sánh đc các ch tiêu tài chính vi nhau. S thng nht v không gian, thi
gian, ni dung, tính cht.
Trên c s đó, ni dung phng pháp so sánh bao gm:
So sánh gia s thc hin k này vi s thc hin k trc đ thy rõ xu hng
thay đi v tài chính ca doanh nghip, thy đc tình hình tƠi chính đc ci
thin hay xu đi nh th nƠo đ có bin pháp khc phc trong k ti.
So sánh gia s thc hin vi s k hoch đ thy rõ mc đ phn đu ca doanh
nghip.
So sánh gia s thc hin k này vi mc trung bình ca ngƠnh đ thy tình hình
tài chính doanh nghip đang trong tình trng tt hay xu, đc hay cha đc
so vi doanh nghip cùng ngành.
So sánh theo chiu dc đ thy đc t trng ca tng khon mc mi bn báo
cáo vƠ qua đó ch ra ý ngha tng đi ca các loi các mc, to điu kin thun
li cho vic so sánh.
So sánh theo chiu ngang đ thy đc s bin đng c v s tuyt đi và s
tng đi ca mt khon mc nƠo đó qua các niên đ k toán liên tip.
Khi s dng phng pháp so sánh phi tuân th 2 điu kin sau:
Phi xác đnh rõ “gc so sánh” vƠ “k phơn tích”.
Các ch tiêu so sánh (Hoc các tr s ca ch tiêu so sánh) phi đm bo tính cht
có th so sánh đc vi nhau. Mun vy, chúng phi thng nht vi nhau v ni
dung kinh t, v phng pháp tính toán, thi gian tính toán.
1.3.1.2 Phng pháp t l
Phng pháp nƠy da trên các ý ngha chun mc các t l ca đi lng tài
chính trong các quan h tài chính. V nguyên tc, phng pháp này yêu cu phi xác
đnh đc các ngng, các đnh mc đ nhn xét, đánh giá tình hình tƠi chính doanh
nghip, trên c s so sánh các t l ca doanh nghip vi giá tr các t l tham chiu.
8
ơy lƠ phng pháp có tính hin thc cao vi các điu kin đc áp dng ngày
cƠng đc b sung và hoàn thin hn. Vì:
Ngun thông tin k toán tƠi chính đc ci tin và cung cp đy đ hn lƠ c s
đ hình thành nhng tham chiu tin cy nhm đánh giá mt t l ca mt doanh
nghip hay mt nhóm doanh nghip.
Vic áp dng tin hc cho phép tích lu d liu vƠ thúc đy nhanh quá trình tính
toán hàng lot các t l
Phng pháp này giúp các nhà phân tích khai thác có hiu qu nhng s liu và
phân tích mt cách h thng hàng lot t l theo chui thi gian liên tc hoc
theo tng giai đon.
1.3.1.3 Phng pháp cân đi
Trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip có hình thành nhiu mi
quan h kinh t nh: cơn đi thu - chi, vn và ngun vn đ phân tích các mi quan h
trên cn s dng phng pháp cơn đi.
Phng pháp thay th liên hoàn: Dùng đ xác đnh mc đ nh hng ca các
nhân t đn din bin và kt qu ca quá trình sn xut kinh doanh.
Phng pháp s chênh lch: Dùng đ xác đnh mc đ ca các nhân t đn ch
tiêu phân tích.
Phng pháp hiu s phn trm: Dùng s chênh lch v t l phn trm hình
thành ca các nhân t sau vƠ trc nhân vi ch tiêu k hoch, đ xác đnh mc
đ nh hng ca các nhân t đn ch tiêu phân tích.
1.3.1.4 Phng pháp Dupont
Dupont là tên ca mt nhà qun tr tƠi chính ngi Pháp tham gia kinh doanh
M.Dupont đã ch ra đc mi quan h tng h gia các ch s hot đng trên
phng din chi phí và các ch s hiu qu s dng vn. Mô hình Dupont là k thut
đc s dng đ phân tích kh nng sinh li ca mt doanh nghip bng các công c
qun lý hiu qu truyn thng. Mô hình Dupont tích hp nhiu yu t ca báo cáo thu
nhp vi bn cơn đi k toán. Trong phơn tích tƠi chính, ngi ta vn dng mô hình
Dupont đ phân tích mi liên h gia các ch tiêu tài chính. Chính nh s phân tích
mi liên kt gia các ch tiêu tài chính có th phát hin ra nhng nhân t đã nh hng
đn ch tiêu phân tích theo mt trình t nht đnh.
Mt trong nhng ch tiêu quan trng nht là h s li nhun trên vn ch s hu
(ROE). Do vn ch s hu là mt phn ca tng ngun vn hình thành nên tài sn,
Thang Long University Library
9
nên ROE s ph thuc vào h s li nhun trên tng tài sn. Mi quan h nƠy đc th
hin bng mô hình Dupont nh sau:
Hay ROE= ROA × òn by tài chính
Phng trình Dupont có th tip tc trin khai nh sau:
ROE = H s Li nhun ròng × Hiu sut s dng tng tài sn × òn by tài chính
Trên c s đó, doanh nghip có th áp dng mt s bin pháp đ lƠm tng ROE
nh sau:
Tác đng ti c cu tài chính ca doanh nghip thông qua điu chnh t l n vay
và t l vn ch s hu cho phù hp vi nng lc hot đng
Tng hiu sut s dng tài sn. Nâng cao s vòng quay ca tài sn, thông qua
vic va tng quy mô v doanh thu thun, va s dng tit kim và hp lý v c
cu ca tng tài sn.
Tng doanh thu, gim chi phí, nâng cao cht lng ca sn phm. T đó tng li
nhun ca doanh nghip.
Tóm li, phân tích báo cáo tài chính bng mô hình Dupont có ý ngha vô cùng
ln, th hin ch có th đánh giá đy đ và khách quan các nhân t tác đng đn
hiêu qu sn xut kinh doanh t đó tin hành công tác ci tin t chc qun lý ca
doanh nghip.
1.3.2 Ni dung phân tích tài chính
1.3.2.1 Ch s kh nng thanh toán
LƠ nhóm đc tính toán và s dng đ quyt đnh xem doanh nghip có đ kh
nng thanh toán các ngha v phái tr ngn hn hay không.
Kh nng thanh toán ngn hn:
Ch tiêu nƠy đo lng kh nng thanh toán các khon n ngn hn ca doanh
nghip. Cho bit mc đ đm bo ca TSL có th chuyn thành tin dùng cho vic
chi tr các khon n ngn hn. N ngn hn là các khon n phi chi tr trong k, do
đó doanh nghip phi s dng mt phn tài sn thc có ca mình chuyn đi thành
10
tin đ tr n vƠ TSL lƠ loi tài sn có kh nng chuyn đi thành tin cao nht trong
s các tài sn mà doanh nghip s hu. Nu ch tiêu này ln hn 1 thì doanh nghip
đc coi là có kh nng thanh toán tt, ngc li nu ch s này nh hn 1 tc là
doanh nghip đang ri vƠo tình trng mt kh nng thanh toán. Tuy nhiên, nu ch tiêu
này quá cao kh nng thanh toán ca doanh nghip là tt nhng bù li kh nng sinh
li s b nh hng do đã đu t quá nhiu vƠo TSL. Do đó, doanh nghip cn cân
nhc đ la chon phng án phù hp.
Kh nng thanh toán nhanh
Ch tiêu này cho bit kh nng chi tr các khon n ngn hn mà không phc
thuc vào vic bán, thanh lý tài sn trong kho. Ch tiêu này càng ln th hin kh nng
thanh toán nhanh càng tt. Tuy nhiên nu quá cao s xy ra hin tng mt cơn đi
vn lu đng do tp trung vào vn bng tin, đu t ngn hn… có th không mang li
hiu qu. Ngc li, nu quá thp hoc nh hn 1 thì doanh nghip có th đang gp
vn đ trong vic thanh toán.
Kh nng thanh toán tc thi
Ch tiêu nƠy đánh giá kh nng thanh toán bng tin mt và các khon khác
tng đng tin. Thng đc s dng trong trng hp doanh nghip có h s kh
nng thanh toán n ngn hn và t s kh nng thanh toán nhanh cao tuy nhiên vn
không có kh nng thanh toán các khon n ngn hn khác khi đn hn do cha thu
hi đc các khon phi thu, hàng tn kho… Thông thng kh nng thanh toán tc
thi trong khong t 0,5 đn 1. Nu h s này quá cao chng to doanh nghip qun lý
cha tt qu tin mt và luôn phi trong t th sn sàn tr n, trng hp thi đim tr
n din ra ri rc s nh hng ti c hi đu t sinh li.
1.3.2.2 Nhóm ch tiêu v kh nng qun lý tài sn
H s thu n
H s thu n dùng đ th hin mc đ đu t vƠo các khon phi thu đ duy trì
doanh thu bán hàng cho doanh nghip, cho thy tính hiu qu ca chính sách tín dng
mà doanh nghip áp dng đi vi khách hàng. Ch s này càng cao s cho thy khách
Thang Long University Library
11
hàng thanh toán cho doanh nghip cƠng nhanh. Nhng cn lu ý, nu h s thu n quá
cao s khin doanh nghip mt đi mt phn khách hàng t đi th cnh tranh do vic
tht cht tín dng, làm mt doanh thu bán hàng.
Thi gian thu n trung bình
Thi gian thu n trung bình cho bit s ngày trung bình mà doanh nghip có th
thu tin ca khách hàng tính t ngày xut hàng cho ti khi thu tin v. Thi gian thu
n trung bình càng ln đng ngha vi vic thi gian thu hi n chm, vn ca doanh
nghip b tc nghn trong khâu thánh toán kéo theo nhu cu v vn gia tng trong điu
kin sn xut vi quy mô không đi. iu này cho thy chính sách tín dng ca doanh
nghip kém hiu qu hoc do chính sách ni lng tín dng ca nhà qun lý vi khách
hàng nhm tng doanh s.
Vòng quay hàng tn kho
Ch tiêu này th hin s ln trung bình mà hàng tn kho luân chuyn trong k. H
s này càng ln chng t hƠng hóa đc luân chuyn càng nhiu, không b tn trong
kho, chi phí lu kho thp
Thi gian luân chuyn kho trung bình
Thi gian luân chuyn kho trung bình phn ánh s ngày trung bình ca mt vòng
quay hàng tn kho. c tính t khi doanh nghip b tin mua nguyên vt liu đn khi
hoàn thin sn phm.
H s tr n
Ch tiêu này phn ánh thi gian chim dng vn ca doanh nghip. H s tra n
càng nh thì thi gian chim dng càng dài. Chim dng vn càng dài s giúp cho
doanh nghip có thêm nhiu la chn đu t tuy nhiên nu c kéo dƠi vƠ thng xuyên
s làm gim uy tín ca doanh nghip đi vi các đi tác.
12
Thi gian tr n trung bình
Ch tiêu này cho bit s ngày trung bình ca mt k tr n. Thi gian tr n trung
bình càng ln thì càng có li do không mt chi phí s dng vn. Ngc li nu thi
gian tr n trung bình càng nh thì càng không có li cho doanh nghip do phi mt
nhiu chi phí s dng vn.
Hiu sut s dng tài sn c đnh
Hiu sut s dng TSC phn ánh mc đ đu t vn vƠo TSC đ to ra doanh
thu, cho bit mt đng TSC to ra bao nhiêu đng doanh thu thun. Ch tiêu này thp
chng to doanh nghip đang hot đng cha hiu qu. Tuy nhiên, đ đánh giá chính
xác tình hình qun lý TSC trong sn xut kinh doanh cn xem xét mt vài yu t
khác nh vòng đi ca sn phm, phng pháp trích khu khao
Hiu sut s dng tài sn lu đng
Hiu sut TSL dùng đ đánh giá cht lng qun lý TSL. Nó cho bit mt
đng TSL thì to ra bao nhiêu đng doanh thu. H s này càng cao chng t doanh
nghip hot đng, qun lý TSL cƠng hiu qu.
Hiu sut s dng tng tài sn
Hiu sut s dng tng tài sn phn nh kh nng s dng tng tài sn ca doanh
nghip trong quá trình hot đng sn xut kinh doanh. Ch tiêu này th hin hiu qua
đu t bng cách da vƠo tác đng ca tài sn ngn hn và dài hn. H s này càng cao
chng t doanh nghip s dng tài sn cho hot đng sn xut kinh doanh càng tt, tc
là doanh nghip cn ít tài sn hn đ duy trì mc đ sn xut kinh doanh mà doanh
nghip đ ra.
Thang Long University Library
13
1.3.2.3 Nhóm ch tiêu v kh nng qun lý n
T s n
T s n cho bit trong tng tài sn ca doanh nghip, phn n chim bao nhiêu
phn. T s nƠy đc dùng đ xác đnh ngha v ca doanh nghip đi vi các ch n.
T s này càng thp chng t doanh nghip ít b ph thuc vào các ngun vay trong
hot đng sn xut kinh doanh, di góc đ là ch n là có li vì các khon n đc
đm bo trong trng hp xy ra ri ro. Ngc li, nu t s n càng cao thì càng có
li cho doah nghip vì h có th tng li nhun đ li và có toàn quyn kim soát
doanh nghip. Tuy nhiên nu t s n quá cao doanh nghip s đi mt vi vic mt
kh nng thanh toán.
S ln thu nhp hot đng trên lãi vay
S ln thu nhp hot đng trên lãi vay dùng đ xác đnh li nhun trc thu và
lãi vay có đ đ bù đp lãi vay không. Hay đ đánh giá hiu qu s dng vn vay và
mc đ đm bo tr lãi vay cho ch n bng các khon thu nhp hƠng nm. T s này
càng cao thì ri ro mt kh nng chi thanh toán lãi vay cƠng thp vƠ ngc li. Do đó,
nhà qun lý cn cân nhc đ điu chnh mc đ hp lý, đm bo kh nng chi tr lãi
vay cho ch n.
1.3.2.4 Nhóm ch tiêu v kh nng sinh li
T sut sinh li trên doanh thu (ROS)
Ch tiêu này cho bit mt đng doanh thu thun to ra bao nhiêu đng li nhun
sau thu. T sut sinh li trên doanh thu ca các ngành khác nhau là khác nhau, còn
đi vi các doanh nghip cùng ngành ngh vic s dng các yu t đu vào tt hn s
có h s nƠy cao hn. Hn na, công ty càng gim chi phí đu vào ca mình hiu qu
s có t sut sinh li trên doanh thu càng cao.
T sut sinh li trên tng tài sn (ROA)
14
Ch tiêu nƠy dùng đ đánh giá kh nng sinh li ca tài sn da vào mi quan h
gia li nhun vi tng tài sn. Nó cho bit khi b ra 100 đng tài sn thì thu v bao
nhiêu đng li nhun sau thu. Ch tiêu này càng cao chng t doanh nghip có hiu
qu s dng tài sn tt.
T sut sinh li trên vn ch s hu (ROE)
T sut sinh li trên vn ch s hu giúp đánh giá kh nng sinh li ca vn. Nó
cho bit trong 100 đng VCSH b ra thì thu v đc bao nhiêu đng li nhun sau
thu. Ch tiêu này càng cao chng t doanh nghip s dng vn ch s hu tt, góp
phn nâng cao kh nng đu t ca doanh nghip. ơy lƠ ch s đáng tin cy v kh
nng sinh li ca công ty trong tng lai.
1.4 Các nhân t nhăhngăđn công tác hoàn thin phân tích tài chính trong
doanh nghip
1.4.1 Nhân t ch quan
Ngun thông tin s dng
Thông tin là chìa khóa quan trng nh hng trc tip đn kt qu ca công tác
phân tích có hiu qu hay không. Thông tin đy đ, rõ ràng chính xác và cp nht
thng xuyên s đem li kt qu tt và có li cho doanh nghip. Ngc li thông tin
s dng không tin cy s làm nh hng ti quá trình ra quyt đnh ca nhà qun lý và
kt qu ca công tác phân tích tài chính s không còn ý ngha.
T nhng thông tin bên trong trc tip phn ánh tài chính doanh nghip đn
nhng thông tin bên ngoƠi liên quan đn môi trng hot đng ca doanh nghip, nhà
phân tích cn thy đc tình hình tài chính ca doanh nghip trong quá kh, hin ti
và d đnh trong tng lai
Trình đ ca nhà phân tích
Trình đ chuyên môn, kinh nghim làm vic cng nh tm hiu bit ca các cán
b phân tích nh hng ln đn kt qu ca công tác phân tích tài chính v tính xác
thc, toàn din, vic t chc phân tích có khoa hc hp lý hay không. Ngoài vic chú
trng tính chính xác, tin cy ca ngun thông tin thì doanh nghip cng cn quan tâm
ti vic phát trin đi ng cán b ph trách công tác phân tích tài chính, áp dng và
cp nht các phng pháp, công c hin đi nhm đm bo tính hiu qu ca công tác
phân tích tài chính.
Thang Long University Library
15
Tn sut phân tích
đánh giá mc đ hoàn thin ca công tác phơn tích tƠi chính cng cn xem
xét ti tn sut phân tích. Hin nay, hu ht các doanh nghip ch tin hành phân tích
tài chính doanh nghip mi nm mt ln, thông thng là cui nm sau khi hoƠn thin
4 bn báo cáo tƠi chính, trên c s đó doanh nghip mi có th tin hành phân tích các
ch tiêu tƠi chính đ đánh giá kt qu hot đng ca doanh nghip trong 1 nm va qua
so vi k hoch đ ra. Nh vy, thông tin cung cp cha đc cp nht liên tc đôi khi
không sát vi thc t kinh doanh ca doanh nghip t đó gơy nên khó khn cho vic ra
quyt đnh vi ngi s dng thông tin. khc phc nhng hn ch đó, doanh
nghip cn thng xuyên cp nhn thông tin phc v cho công tác phân tích, tránh sai
sót trong vic nhp s liu, tng tn sut các ch tiêu tài chính theo quý hoc theo
tháng tùy vƠo đc thù sn xut kinh doanh ca doanh nghip
1.4.2 Nhân t khách quan
Tác đng ca lm phát
Lm phát có th nh hng và làm sai lch thông tin tƠi chính đc ghi nhn trên
các báo cáo tài chính khin vic tính toán và phân tích tr nên sai lch. C th là lm
phát s gây nh hng đn giá tr ca dòng tin ti mt nm, lƠm cho dòng tin các
nm khác nhau s có mt giá tr tin t khác nhau khin cho vic so sánh, phân tích s
liu gia các nm có s sai lch. Lm phát không th d đoán mt cách chính xác vì
nó ph thuc vào rt nhiu yu t nh quy lut cung cu, thu nhp vƠ tơm lý ngi tiêu
dùng, tc đ tng trng ca nn kinh t.
Tác đng ca lãi sut
Lãi sut cng lƠ mt trong nhng yu t nh hng trc tip ti hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Nu lãi sut huy đng cao s dn ti vic tip cn
ngun vn kinh doanh ca doanh nghip gp khó khn vƠ chi phí lãi vay cng nh
hng đn phn doanh thu, li nhun ca doanh nghip. Bên cnh nhng khó khn
kéo dƠi nh chi phí đu vƠo tng cao, vic cha có bin pháp hu hiu đ h lãi sut
ngân hàng càng thu hp c hi phc hi sau khng hong kinh t và ly li tc đ tng
trc nh trc.
H thng các ch tiêu trung bình ngành
Doanh nghip mun kt qu phân tích tài chính có cht lng cao, phc v hiu
qu cho các quyt đnh ca nhà qun tr doanh nghip, nhà phân tích phi có s so
sánh các ch tiêu tài chính ca doanh nghip vi h thông ch tiêu trung bình ngành.