hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần cơ khí điện lực

B GIÁO DC ẨO TO
TRNGăIăHOCăTHNGăLONG
o0o





KHịAăLUNăTTăNGHIP




ăTẨI:
HOẨNăTHINăKăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUTăVẨă
TệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăTIăCÔNGăTYăCă
PHNăCăKHệăINăLC





SINHăVIểNăTHCăHIN:ăNGUYNăTHăVỂN
MÃ SINH VIÊN : A19788
CHUYÊN NGÀNH :ăKăTOỄN

HẨăNIăậ 2014


B GIÁO DC ẨO TO
TRNGăIăHOCăTHNGăLONG
o0o





KHịAăLUNăTTăNGHIP




 TÀI:
HOẨNăTHINăKăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUTăVẨă
TệNHăGIỄăTHẨNHăSNăPHMăTIăCÔNGăTYăCă
PHNăCăKHệăINăLC



Giáo viên hngădn: PGS-TS.ăNguynăThăông
Sinhăviênăthcăhinăăăă:ăNguynăThăVơn
Mã sinh viên : A19788
ChuyênăngƠnhăăăăăăăăăăăă:ăKătoán

HẨăNIăậ 2014
Thang Long University Library


LIăCMăN
Sau mt thi gian dƠi hc tp cng nh rèn luyn  trng i Hc Thng
Long, cng đư đn lúc em cn vn dng nhng gì đc truyn đt  trên lp vƠo thc
tin công vic. Do đó em đư la chn lƠm khóa lun vi đ tƠi:  HoƠn thin k toán
chi phí sn xut vƠ tính giá thƠnh sn phm ti Công ty C phn C khí in lc. 
hoàn thƠnh khóa lun nƠy, em xin gi li cm n chơn thƠnh đn các thy cô giáo ca
trng i hc Thng Long nói chung vƠ các thy cô giáo trong Khoa Kinh t qun lý,
B môn k toán nói riêng ậ nhng ngi thy cô giáo đư cung cp cho em nn tng
kin thc vng chc, to tin đ cho em thc hin bƠi khóa lun. c bit, em xin gi
li cm n sơu sc đn cô giáo, PGS-TS. Nguyn Th ông ậ là ngi đư trc tip
hng dn vƠ tn tình ch bo cho em trong sut quá trình thc hin khóa lun. ng
thi, em xin gi li cm n đn toƠn b nhân viên Công ty C phn C khí in lc,
đc bit lƠ các ch trong phòng k toán đư to điu kin thun li cho em có c hi tìm
hiu vƠ hoƠn thƠnh đ tƠi ca mình.
Trong thi gian thc hin khoá lun, mc dù em đư có nhiu c gng song do
vn kin thc còn cha sơu sc vƠ cha có nhiu kinh nghim thc t nên không th
tránh khi nhng thiu sót. Do vy, em rt mong nhn đc nhng ý kin đóng góp t
thy cô vƠ các bn đ khoá lun ca em đc hoƠn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
Sinh viên thc hin

NguynăThăVơn






LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip nƠy lƠ do t bn thơn thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn vƠ không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun lƠ có ngun gc vƠ đc
trích dn rõ rƠng.

Tôi xin chu hoƠn toƠn trách nhim v li cam đoan nƠy
Sinh viên
(Ch ký)

Nguyn Th Vân

Thang Long University Library


MCăLC
CHNGă1: LụăLUNăCHUNGăVăKăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUT VÀ TÍNH
GIỄăTHẨNHăSNăPHMăTRONGăDOANHăNGHIPăSNăXUT 1
1.1. ChiăphíăsnăxutăvƠăgiáăthƠnhăsnăphmăvƠănhimăvăcaăkătoánătrongă
doanhănghipăsnăxut 1
1.1.1. Khái nim, bn cht ca chi phí sn xut, giá thành sn phm 1
1.1.2. Phân loi chi phí sn xut và giá thành sn phm 2
1.1.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm 5
1.1.4. Nhim v ca k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm 5
1.2. Kătoánăchiăphíăsnăxutătrongădoanhănghipăsnăxut 6
1.2.1. i tng k toán chi phí sn xut 6
1.2.2. Phng pháp k toán chi phí sn xut 6
1.3. ánhăgiáăsnăphmădădangăcuiăk vƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmătrongă
doanhănghipăsnăxut 16
1.3.1. ánh giá SPDD theo các phng pháp 16
1.3.2. Tính giá thành sn phm theo các phng pháp 17
1.4. KătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmătrongăhìnhăthcăsăkă

toán 19
CHNGă2: THCăTRNGăKăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUTăVẨăTÍNH GIÁ
THẨNHăSNăPHMăTIăCÔNGăTYăCăPHNăCăKHệăINăLC 22
2.1. GiiăthiuăchungăvăCôngătyăCăphnăCăkhíăinălc 22
2.1.1. Khái quát lch s hình thành và phát trin 22
2.1.2. c đim KD và t chc sn xut kinh doanh 23
2.1.3. C cu b máy qun lý 24
2.1.4. c đim k toán 25
2.2. KătoánăchiăphíăsnăxutătiăCôngătyăCăphnăCăkhíăinălc 29
2.2.1. c đim qun lý chi phí sn xut 29
2.2.2. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut 30
2.3. TínhăgiáăthƠnhăsnăphmătiăCôngătyăCăphnăCăkhíăinălc 64
2.3.1. ánh giá sn phm d dang cui k 64
2.3.2. i tng tính giá thành sn phm 64
2.3.3. K tính giá thành và phng pháp tính giá thành 64
CHNGă3:
MTăSăKINăNGHăNHMăHOẨNăTHINăKăTOỄN CHI PHÍ
SNăXUTăVẨăTệNHăGIỄ THẨNHăSNăPHMăTIăCÔNGăTYăCăPHNăCă
KHệăINăLC 69


3.1. ánhăgiáăthcătrngăkătoánăchíăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnăphmă
tiăCôngătyăCăphnăCăkhíăinălc 69
3.1.1. u đim 69
3.1.2. Nhng hn ch 71
3.2. MtăsăkinănghăhoƠnăthinăkătoánăchiăphíăsnăxutăvƠătínhăgiáăthƠnhăsnă
phmătiăCôngătyăCăphnăCăkhíăinălc 72
KTăLUN 75
TẨIăLIUăTHAMăKHO 76
XÁC NHN CAăNăV THC TP 77

Thang Long University Library


DANHăMCăVITăTT

KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
BHTN
Bo him tht nghip
BHXH
Bo him Xư hi
BHYT
Bo him y t
CCDC
Công c dng c
CPSX
Chi phí sn xut
SXKD
Sn xut kinh doanh
GTGT
Giá tr gia tng
CPSX
Chi phí sn xut
KPC
Kinh phí công đoƠn
NCTT
Nhơn công trc tip
VLC
Vt liu chính
SPDD
Sn phm d dang
NVL
Nguyên vt liu
NVLTT
Nguyên vt liu trc tip

KD-XNK
Kinh doanh - xut nhp khu
QLDN
Qun lý doanh nghip
SP
Sn phm
CPNVLTT
Chi phí nguyên vt liu trc tip
CPNCTT
Chi phí nhơn công trc tip
CPSXC
Chi phí sn xut chung
SXC
Sn xut chung
SXKD
Sn xut kinh doanh
TK
TƠi khon
TP
ThƠnh phm
TSC
TƠi sn c đnh


DANHăMCăCỄCăBNGăBIU,ăHỊNHăV,ăăTH,ăCÔNGăTHC
Bng 2.1. S chi tit vt liu sn phm hƠng hóa. 34
Bng 2.2. Phiu xut kho 35
Bng 2.3. Bng tính phơn b chi phí m sn phm 38
Bng 2.4. Bng tng hp nhp- xut- tn nguyên vt liu 40
Bng 2.5. Bng phơn b nguyên vt liu, công c dng c 42

Bng 2.6. S chi tit tƠi khon 621 43
Bng 2.7. S cái tƠi khon 621. 44
Bng 2.8. Bng tính phơn b chi phí nhơn công cha ch ra đn v chu chi phí 49
Bng 2.9. Bng tính phơn b chi phí nhơn công 50
Bng 2.10. Bng tính tin lng vƠ trích BHXH, BHYT, BHTN, KPC 51
Bng 2.11. Bng chm công 52
Bng 2.12. Bng thanh toán tin lng 53
Bng 2.13. S chi tit tƠi khon 622 54
Bng 2.14. S cái TK 622 55
Bng 2.15. Bng phơn b chi phí sn xut chung cha ch ra đn v chu chi phí 59
Bng 2.16. Bng phơn b chi phí sn xut chung 59
Bng 2.17. S chi tit TK 627 60
Bng 2.18. S cái TK 627 61
Bng 2.19. S cái tƠi khon 154- Chi phí sn xut kinh doanh 63
Bng 2.20. Bng kê s 4 65
Bng 2.21. Nht ký chng t s 7 67
Bng 2.22. Th tính giá thƠnh sn phm 68
S đ 1.1. S đ k toán chi phí NVLTT 8
S đ 1.2. S đ k toán chi phí NCTT 9
S đ 1.3. S đ k toán chi phí SXC 11
S đ 1.4. S đ tp hp chi phí sx và tính giá thành sn phm theo phng pháp kê
khai thng xuyên 13
S đ 1.5. Tng hp chi phí sn xut theo phng pháp kim kê đnh k 15
S đ 1.6. Quy trình ghi s tng hp chi phí sn xut theo hình thc Nht ký chng t
21
S đ 2.1. B máy qun lý sn xut kinh doanh 24
S đ 2.2. Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán trên máy vi tính 27
S đ 2.3. Trình t ghi s k toán Nht Ký Chng T 27
S đ 2.4. C cu t chc b máy k toán ti công ty 28
S đ 2.5. Quy trình sn xut kt cu thép 32

Thang Long University Library


LIăM U
 tn ti vƠ phát trin trong nn kinh t th trng, doanh nghip nƠo cng cn
phi quan tơm ti giá c vƠ cht lng sn phm. Tuy nhiên khi mƠ nn kinh t cha
đ mnh khin th trng các yu t đu vƠo thng xuyên bin đng thì vic phi lƠm
sao đ to nên nhng sn phm có cht lng cao vƠ giá c cnh tranh thì thc s lƠ
mt thách thc không nh.
Mun trung hòa gia cht lng vƠ giá c sn phm, các doanh nghip
không còn con đng nƠo khác lƠ phi tng cng qun lý chi phí, h giá thƠnh
sn phm. ơy chính lƠ gii pháp hu hiu vƠ lơu dƠi nht đ nơng cao li nhun,
thúc đy s phát trin ca doanh nghip. Do vy vic hoƠn thin công tác k toán
chi phí sn xut vƠ tính giá thƠnh sn phm lƠ vic lƠm rt cn thit vƠ có ý ngha
quan trng trong quá trình hoƠn thin công tác k toán nói chung ca doanh
nghip.
Xut phát t nhng nhn thc trên trong thi gian thc tp ti Công ty C Phn
C Khí in Lc cùng vi s giúp đ ca Cô giáo hng dn ậ PGS-TS. Nguyn Th
ông vƠ các anh ch trong phòng k toán ti Công ty thc tp em xin la chn đ tƠi:
“Hoàn thin k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm ti Công ty C
phn C khí in lc”.
NgoƠi phn m đu, kt lun, mc lc vƠ tƠi liu tham kho, ni dung bƠi lun
vn ca em gm ba ni dung chính sau:
Chng 1: Lý lun chung v k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm trong các doanh nghip sn xut.
Chng 2: Thc trng k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
ti Công ty C phn C khí in lc.
Chng 3: Mt s kin ngh nhm hoàn thin k toán chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm ti Công ty C phn C khí in lc.

1

CHNGă1:
LụăLUNăCHUNGăV KăTOỄNăCHIăPHệăSNăXUTăVẨăTệNHăGIỄ
THẨNHăSNăPHMăTRONGăDOANHăNGHIPăSNăXUT
1.1. Chiă phíăsnă xută vƠ giáă thƠnhă snăphmă vƠă nhimă văcaă kătoánătrongă
doanhănghipăsnăxut
1.1.1. Khái nim, bn cht ca chi phí sn xut, giá thành sn phm
1.1.1.1. Chi phí sn xut:
Chi phí lƠ biu hin bng tin toƠn b các hao phí v lao đng sng vƠ lao đng
vt hóa mƠ doanh nghip b ra, nó liên quan đn hot đng sn xut kinh doanh trong
mt thi k nht đnh (tháng, quý, nm). Nói cách khác, chi phí SXKD lƠ biu hin
bng tin ca toƠn b hao phí mƠ doanh nghip đư tiêu dùng trong mt k đ thc hin
quá trình sn xut vƠ tiêu th sn phm.
Bn cht ca chi phí lƠ s chuyn dch giá tr ca các yu t chi phí sn xut
vƠo các đi tng tính giá thƠnh (sn phm, lao v, dch v).
Chi phí khác vi chi tiêu. Chi tiêu lƠ s gim bt đi đn thun các loi vt t,
tƠi sn, tin vn ca doanh nghip bt k nó s dng vƠo mc đích gì.
Chi phí vƠ chi tiêu lƠ hai khái nim khác nhau nhng có quan h mt thit vi
nhau. Chi tiêu lƠ c s phát sinh ca chi phí, không có chi tiêu thì không có chi phí.
Chi phí vƠ chi tiêu không nhng khác nhau v lng mƠ còn khác nhau v thi gian,
có nhng khon chi tiêu k nƠy nhng tính vƠo chi phí k sau (chi mua nguyên vt
liu v nhp kho nhng cha s dng) vƠ có nhng khon tính vƠo chi phí k nƠy
nhng thc t cha chi tiêu (chi phí trích trc). S d có s khác bit gia chi tiêu vƠ
chi phí trong các doanh nghip lƠ do đc đim, tính cht vn đng vƠ phng thc
chuyn dch giá tr ca tng loi tƠi sn vƠo quá trình sn xut vƠ yêu cu k thut
hch toán chúng.
1.1.1.2. Giá thành sn phm:
Giá thƠnh sn phm lƠ biu hin bng tin ca các hao phí v lao đng sng, lao
đng vt hóa cho đn v, khi lng sn phm, lao v vƠ dch v nht đnh. Trong quá

trình sn phm bao gm chi phí liên quan tham gia trc tip hoc gián tip vƠo quá
trình sn xut đc bi hoƠn đ tái sn xut  doanh nghip, không ch bao gm chi
phí phát sinh trong k mƠ còn c nhng chi phí đư phát sinh trong k liên quan đn sn
phm nƠy. Mi quan h cho phí sn xut vƠ giá thƠnh sn phm đc th hin:


Thang Long University Library
2

Giá thành
sn phm
hoàn thành
=
CPSX d
dang đu k
+
CPSX phát
sinh trong k
-
CPSX d dang
cui k
Bn cht ca giá thƠnh lƠ s dch chuyn ca lao đng sng, lao đng vt hóa
vào giá tr sn phm hoƠn thƠnh nên giá thƠnh sn phm lƠ mt phm trù kinh t khách
quan. Mt khác nó lƠ mt ch tiêu kinh t tng hp phn ánh kt qu ca vic qun lý
vƠ s dng tƠi sn, lao đng, vt t, tin vn ca doanh nghip do đó nó cng mang
tính ch quan.
1.1.2. Phân loi chi phí sn xut và giá thành sn phm
1.1.2.1. Chi phí sn xut
- Phân loi theo yu t chi phí
 phc v cho vic tp hp, qun lý chi phí theo ni dung kinh t ban đu

đng nht ca nó mƠ không xét đn công dng c th, đa đim phát sinh, chi phí đc
phơn theo yu t. Cách phơn loi nƠy giúp cho công vic xơy dng vƠ phơn tích đnh
mc vn lu đng cng nh vic lp, kim tra vƠ phơn tích d toán chi phí. Theo qui
đnh hin hƠnh  Vit Nam toƠn b chi phí đc chia lƠm 7 yu t sau:
+ Yu t nguyên liu, vt liu: bao gm toƠn b giá tr nguyên vt liu chính, vt
liu ph, ph tùng thay th, công c, dng c,ầ s dng vƠo sn xut ậ kinh doanh
(loi tr giá tr dùng không ht nhp kho vƠ giá tr thu hi cùng vi nhiên liu, đng
lc).
+ Yu t nhiên liu, đng lc s dng vƠo quá trình sn xut ậ kinh doanh trong k
( tr s dung không ht nhp li kho vƠ ph liu thu hi ).
+ Yu t tin lng vƠ các khon ph cp trích theo lng: phn ánh tng s tin
lng vƠ các khon ph cp mang tính cht lng phi tr cho ngi lao đng.
+ Yu t BHXH, BHYT, KPC, BHTN trích theo t l quy đnh trên tng tin
lng vƠ ph cp lng phi tr cho ngi lao đng.
+ Yu t khu hao TSC: phn ánh tng s khu hao TSC phi trích trong k
ca tt c TSC s dng cho SXKD trong k.
+ Yu t chi phí dch v mua ngoƠi: phn ánh toƠn b chi phí dch v mua ngoƠi
phc v cho SXKD.
+ Yu t chi phí khác bng tin: phn ánh toƠn b chi phí khác bng tin cha phn
ánh vƠo các yu t trên dùng vƠo hot đng SXKD trong k.
3

- Phân loi theo khon mc chi phí trong giá thành sn phm
Cn c vƠo ý ngha ca chi phí trong giá thƠnh sn phm vƠ đ thun tin cho
vic tính giá thƠnh toƠn b, chi phí đc phơn theo khon mc. Cách phơn loi nƠy
da vƠo công dng ca chi phí vƠ mc phơn b chi phí cho tng đi tng. Theo qui
đnh hin hƠnh, giá thƠnh ca toƠn b sn phm bao gm 5 khon mc chi phí sau:
+ Chi phí NVLTT
+ Chi phí NCTT
+ Chi phí SXC

+ Chi phí bán hàng
+ Chi phí QLDN.
- Phân loi theo cách thc kt chuyn chi phí
ToƠn b chi phí sn xut kinh doanh đc chia thƠnh chi phí sn phm vƠ chi
phí thi k. Chi phí sn phm lƠ nhng chi phí gn lin vi các sn phm đc sn
xut ra hoc đc mua. Còn chi phí thi k lƠ chi phí lƠm gim li tc trong mi k
nƠo đó, nó không phi lƠ mt phn giá tr sn phm sn xut hoc đc mua nên đc
xem lƠ các phí tn, cn đc tr vƠo kt qu ca k mƠ chúng phát sinh. Cách phơn
loi nƠy to điu kin cho vic xác đnh giá thƠnh công xng cng nh KQKD đc
chính xác.
- Phân loi theo quan h ca chi phí vi khi lng công vic, sn phm
hoàn thành
 thun li cho vic lp k hoch vƠ kim tra chi phí, đng thi lƠm cn c đ
đ ra các kt qu kinh doanh, toƠn b chi phí SXKD li đc phơn theo quan h vi
khi lng công vic hoƠn thƠnh. Theo cách nƠy chi phí đc phơn theo bin phí vƠ
đnh phí.
Bin phí lƠ nhng chi phí thay đi v tng s, v khi lng so vi công vic
hoƠn thƠnh, chng hn chi phí v nguyên liu, NCTTầ Cn lu ý rng các chi phí
bin đi nu tính trên mt đn v sn phm thì li có tính c đnh.
nh phí lƠ nhng chi phí không thay đi v tng s so vi khi lng công
vic hoƠn thƠnh, chng hn các chi phí v khu hao TSC, chi phí thuê mt bng,
phng tin kinh doanhầ Các chi phí nƠy nu tính cho mt đn v sn phm thì li
bin đi nu khi lng sn khi lng sn phm không thay đi.
1.1.2.2. Giá thành sn phm
 đáp ng các yêu cu ca qun lý, hch toán k toán vƠ k toán hóa giá thƠnh
cng nh yêu cu xơy dng giá c hƠng hóa, giá thƠnh đc xem xét di nhiu góc
Thang Long University Library
4

đ, nhiu phm vi tính toán khác nhau. Vì th, giá thƠnh thng đc phơn loi theo

nhiu cách khác nhau:
- Phân loi theo thi đim và ngun s liu đ tính giá thành
Ch tiêu giá thƠnh đc chia thƠnh giá thƠnh k hoch, giá thƠnh đnh mc vƠ
giá thƠnh thc t.
+ Giá thƠnh k hoch: đc xác đnh khi bc vƠo kinh doanh trên c s giá thƠnh
thc t k trc vƠ các đnh mc, các d toán chi phí ca k k hoch.
+ Giá thƠnh đnh mc: đc xác đnh trc khi bt đu sn xut sn phm. Tuy
nhiên, khác vi giá thƠnh k hoch đc xác đnh trên c s các đnh mc bình quơn
tiên tin vƠ không bin đi trong sut c k k hoch, giá thƠnh đnh mc đc xác
đnh trên c s các đnh mc v chi phí hin hƠnh ti tng thi đim nht đnh trong
k k hoch nên giá thƠnh đnh mc luôn thay đi phù hp vi s thay đi ca các
đnh mc chi phí đt đc trong quá trình thc hin k hoch giá thƠnh.
+ Giá thƠnh thc t: lƠ ch tiêu đc xác đnh sau khi kt thúc quá trình sn xut
sn phm da trên c s các chi phí thc t phát sinh trong quá trình sn xut sn
phm.
Cách phơn loi nƠy có tác dng trong vic qun lý vƠ giám sát chi phí, xác đnh
đc các nguyên nhơn vt (ht) đnh mc chi phí trong k k toán. T đó điu chnh
k hoch hoc đnh mc chi phí cho phù hp.
- Phân loi theo phm vi phát sinh chi phí:
Theo phm vi phát sinh chi phí, ch tiêu giá thƠnh đc chia thƠnh giá thƠnh sn
phm vƠ giá thƠnh tiêu th.
+ Giá thƠnh sn phm: lƠ ch tiêu phn ánh tt c nhng chi phí phát sinh liên quan
đn vic sn xut, ch to sn phm trong phm vi phơn xng sn xut.
+ Giá thƠnh tiêu th: lƠ ch tiêu phn ánh toƠn b các khon chi phí phát sinh liên
quan đn vic sn xut, tiêu th sn phm.
Giá thành sn phm đư tiêu th đc tính theo công thc:
Giá thành toàn
b sn phm
=
Giá thành sn

xut sn phm
+
Chi phí
QLDN
+
Chi phí
bán hàng
Cách phơn loi nƠy có tác dng giúp cho nhƠ qun lý bit đc kt qu kinh
doanh ca tng mt hƠng, tng loi dch v mƠ doanh nghip kinh doanh. Tuy nhiên
do nhng hn ch nht đnh khi la chn ch tiêu phơn b chi phí bán hƠng và chi phí
qun lý tng mt hƠng, tng loi dch v nên cách phơn loi nƠy ch còn mang ý ngha
hc thut, nghiên cu.
5

1.1.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm
i tng tp hp chi phí sn xut vƠ đi tng tính giá thƠnh sn phm lƠ hai
khái nim khác nhau nhng chúng có mi quan h cht ch vi nhau xut phát t mi
quan h gia chi phí sn xut vƠ tính giá thƠnh sn phm. V bn cht, đi tng hch
toán chi phí sn xut vƠ đi tng tính giá thƠnh giá thƠnh ging nhau vì chúng đ lƠ
phm vi gii hn đ hch toán chi phí vƠ cùng phc v cho vic qun lý chi phí vƠ giá
thành.
Vic xác đnh hp lý đi tng tp hp chi phí lƠ tin đ, điu kin đ tính giá
thƠnh. Trong thc t, mi đi tng k toán chi phí sn xut có th bao gm nhiu đi
tng tính giá thƠnh vƠ có th nht quán vi đi tng tính giá thƠnh sn phm khi quy
trình công ngh sn xut, ch to ra mt loi sn phm. Tuy vy, gia đi tng k
toán chi phí sn xut vƠ đi tng tính giá thƠnh vn có nhng đim khác nhau.
Xác đnh đi tng k toán chi phí vƠ xác đnh phm vi phát sinh chi phí đ tp
hp chi phí sn xut phát sinh trong k, lƠ cn c đ ghi chép ban đu vƠ m các s chi
tit, tp hp các s hiu chi phí sn xut theo tng đi tng giúp cho vic qun lý chi
phí sn xut vƠ phc v công tác tính giá thƠnh sn phm.

Xác đnh đi tng tính giá thƠnh sn phm có liên quan đn kt qu ca quá
trình sn xut lƠ cn c đ k toán lp bng tính giá thƠnh sn phm, la chn phng
pháp tính giá thƠnh thích hp vƠ kim tra tình hình thc hin k hoch giá thƠnh vƠ
tính toán hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
1.1.4. Nhim v ca k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
 thc hin k toán chi phí sn xut vƠ tính giá thƠnh sn phm đáp ng đc
yêu cu qun lý chi phí sn xut vƠ giá thƠnh ca doanh nghip, k toán chi phí sn
xut vƠ tính giá thành sn phm cn phi thc hin tt các nhim v sau :
- Cn c vƠo đc đim quy trình công ngh, đc đim t chc sn xut sn phm
ca doanh nghip đ xác đnh đi tng tp hp chi phí sn xut, đi tng tính giá
thành vƠ phng pháp k toán thích hp.
- Thc hin t chc chng t, hch toán ban đu, h thng tƠi khon phù hp
đm bo yêu cu tp hp vƠ phơn b tng loi chi phí sn xut theo đúng đi tng tp
hp chi phí đư xác đnh, cung cp kp thi thông tin tng hp v khon mc chi phí vƠ
yu t chi phí quy đnh, xác đnh chính xác chi phí sn phm lƠm d cui k.
- Vn dng phng pháp tính giá thƠnh thích hp đ tính tng giá thƠnh, giá
thƠnh đn v ca đi tng tính giá thƠnh theo đúng khon mc vƠ đúng giá thƠnh quy
đnh.
Thang Long University Library
6

- Thng xuyên kim tra thông tin v k toán chi phí, giá thƠnh sn phm ca các
b phn k toán liên quan vƠ b phn k toán chi phí vƠ giá thƠnh sn phm.
- Lp báo cáo chi phí sn xut theo yu t, đnh k t chc phơn tích tình hình
thc hin các đnh mc chi phí vƠ d toán chi phí, tình hình thc hin k hoch giá
thƠnh vƠ h giá thƠnh sn phm, phát hin kp thi kh nng tim tƠng, đ xut bin
pháp thích hp đ phn đu tit kim chi phí vƠ h giá thƠnh sn phm.
1.2. Kătoánăchiăphíăsnăxutătrongădoanhănghipăsnăxută
1.2.1. i tng k toán chi phí sn xut
Vic xác đnh đi tng tp hp chi phí thc cht lƠ ni phát sinh chi phí vƠ đi

tng chu chi phí. Vì vy khi xác đnh đi tng tp hp chi phí sn xut, trc ht
phi cn c vƠo mc đích s dng ca chi phí. Sau đó cn c vƠo đa đim phát sinh
chi phí.
Xác đnh đi tng tp hp chi phí đúng vƠ phù hp vi đc đim hot đng,
yêu cu qun lý ca doanh nghip có ý ngha rt ln trong k toán chi phí sn xut, t
hch toán ban đu đn vic tng hp s liu ghi chép trên tƠi khon, s chi tit cho
mc tiêu tính giá thƠnh sn phm sn xut
1.2.2. Phng pháp k toán chi phí sn xut
Tùy thuc vƠo kh nng quy np ca chi phí vƠo các đi tng tp hp chi phí
sn xut, k toán s áp dng các phng pháp tp hp chi phí sn xut mt cách thích
hp. Thông thng ti các doanh nghip hin nay có hai phng pháp.
Phng pháp tp hp chi phí trc tip: Phng pháp nƠy đc s dng đ tp
hp các loi chi phí có liên quan trc tip đn các đi tng tp hp chi phí đư xác
đnh, tc lƠ đi vi các loi chi phí phát sinh liên quan đn đi tng nƠo có th xác
đnh đc trc tip cho đi tng đó, chi phí phát sinh liên quan đn tng đi tng
tp hp chi phí c th đư xác đnh s đc tp hp vƠ quy np trc tip cho đi tng
đó.
Phng pháp tp hp và phân b gián tip:
Vic phơn b chi phí cho tng đi tng thng đc tin hƠnh theo 2 bc
sau:
+ Bcă1: Xác đnh h s phơn b theo công thc:
H
=
C
T

7

Trong đó:
H: H s phơn b chi phí

C: LƠ tng chi phí cn phơn b cho các đi tng
T: Tng đi lng tiêu chun phơn b cho các đi tng cn phơn b chi phí.
+ Bcă2: Xác đnh chi phí cn phơn b cho tng đi tng tp hp c th
C
i
= H x T
i

Trong đó:
C
i
: Phn chi phí phơn b cho đi tng i
T
i
: i lng tiêu chun phơn b dùng đ phơn b chi phí ca đi tng i.
1.2.2.1. Phng pháp k toán tng hp CPSX theo phng pháp kê khai thng
xuyên
1.2.2.1.1 K toán chi phí nguyên vt liu trc tip (NVLTT)
- Ni dung
Chi phí nguyên, vt liu trc tip bao gm toƠn b giá tr nguyên, vt liu
chính, ph dùng trc tip cho vic sn xut sn phm . Nguyên vt liu s dng cho
sn phm, đn hƠng nƠo thì tính trc tip cho sn phm, đn hƠng đó. Trng hp
không tính riêng đc thì phi phơn b cho tng sn phm, đn hƠng theo đnh mc
tiêu hao, theo khi lng thc hinầ
- Tài khon s dng và ni dung kt cu tài khon
Theo Q 15/2006/Q-BTC, ngƠy 20/03/2006 ca B TƠi chính đ theo dõi vƠ
tp hp chi phí NVL trc tip, k toán ch yu s dng TK 621ậ chi phí nguyên vt
liu trc tip. TK nƠy phn ánh chi phí nguyên liu, vt liu s dng trc tip cho hot
đng sn xut sn phm, thc hin dch v ca doanh nghip. TƠi khon 621- chi phí
NVLTT có th chi tit theo đi tng tp hp chi phí hoc cho đi tng tính giá

thƠnh sn phm
- Chng t và s sách k toán s dng
+ Giy đ ngh nhn nguyên liu
+ Phiu xut kho
+ Bng phơn b nguyên vt liu, công c dng c
+ S chi phí sn xut kinh doanh
+ S cái
Thang Long University Library
8

- Phng pháp k toán (S đ 1.1)
S đ 1.1. S đ k toán chi phí NVLTT
TK152 TK 621 TK152
Tr giá NVL xut kho Tr giá NVL cha s dng
dùng TT cho sn xut cui k vƠ ph liu thu hi
TK111,112 TK 154(631)
Tr giá NVL mua dùng Kt chuyn CPNVLTT
ngay cho sn xut
TK133 TK 632
Thu GTGT Phn CPNVLTT
đc khu tr vt mc bình thng


1.2.2.2. K toán chi phí nhân công trc tip (NCTT)
- Ni dung
LƠ toƠn b tin lng chính, ph cp vƠ các khon có tính cht lng ca công
nhơn trc tip tham gia sn xut sn phm. Nó bao gm tin lng tr theo thi gian,
lƠm thêm gi vƠ vt nng sut lao đng. Khon mc nƠy không bao gm % BHXH,
BHYT, KPC vƠ BHTN ca công nhơn trc tip sn xut, lng vƠ các khon trích
theo lng ca công nhơn gián tip (qun lý phơn xng).

- Tài khon s dng và ni dung kt cu tài khon:
 theo dõi vƠ tp hp chi phí nhơn công trc tip, k toán ch yu s dng
TK622 ậ chi phí nhơn công trc tip. TK nƠy phn ánh chi phí nhơn công trc tip
tham gia vƠo hot đng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. NgoƠi ra, còn s dng
các TK liên quan: TK334, TK338, TK111, TK331ầ
- Chng t và s sách k toán s dng
+ Bng chm công
+ Bng thanh toán tin lng
+ Bng phơn b tin lng vƠ các khon trích theo lng
+ S chi phí sn xut kinh doanh
+ S cái
- Phng pháp k toán (S đ 1.2)
9

S đ 1.2. S đ k toán chi phí NCTT
TK 334 TK622 TK154



TK335


TK 632
TK338 Chi phí nhân công trc
Các khon trích theo lng tip vt mc bình thng

1.2.2.2.1 K toán chi phí sn xut chung (SXC)
- Ni dung
Chi phí sn xut chung lƠ nhng khon chi phí cn thit khác phc v cho quá
trình sn xut sn phm phát sinh  các phơn xng, b phn sn xut. ơy lƠ các

khon chi phí đc xut dùng chung cho phơn xng, gm có: chi phí nhơn viên phơn
xng, chi phí vt liu, chi phí dng c sn xut, chi phí khu hao TSC, chi phí dch
v mua ngoƠi, chi phí khác bng tin.
Chi phí sn xut chung thng liên quan ti nhiu đi tng tính giá thƠnh, k
toán thng s dng phng pháp tp hp gián tip. Khi phát sinh chi phí sn xut
chung đc t chc tp hp theo tng phơn xng, đi sn xut, qun lý chi tit theo
tng yu t. Nhng mt khác, chi phí sn xut chung còn phi đc tng hp theo chi
phí c đnh vƠ chi phí bin đi. Cui k, k toán tính toán phơn b chi phí sn xut
chung cho tng đi tng chu chi phí trong phơn xng theo các tiêu chun phơn b
hp lý.
Vic xác đnh chi phí sn xut chung tính vƠo chi phí ch bin sn phm phi
cn c vƠo mc công sut hot đng thc t ca phơn xng. Chi phí sn xut chung
c đnh: lƠ phn tính vƠo chi phí ch bin sn phm theo công sut bình thng ca
máy móc. Nó đc phơn b theo chi phí thc t phát sinh nu mc sn xut thc t cao
hn công sut bình thng, nu thp hn công sut thc t thì ch đc phơn b theo
Lng chính, lng ph và các
khon ph cp phi tr cho công
nhân sn xut

Kt chuyn CPNCTT
cho các đi tng chu
chi phí
Trích trc tin lng ngh phép
cho công nhân SX
Thang Long University Library
10

mc công sut bình thng, phn không đc phơn b đc ghi nhn lƠ chi phí sn
xut kinh doanh trong k. Còn chi phí sn xut chung bin đi thì đc phơn b ht
trong k theo chi phí thc t.

- Tài khon s dng và ni dung kt cu tài khon
K toán ch yu s dng TK 627 ậ chi phí sn xut chung. TK nƠy phn ánh
chi phí phc v sn xut, kinh doanh chung phát sinh  phơn xng, b phn, đi,ầ
phc v sn xut sn phm, thc hin dch v. NgoƠi ra, k toán còn s dng các TK
liên quan nh: TK152, TK334, TK338, TK111,ầ TK 627 đc m 6 tƠi khon cp 2
đ tp hp theo yu t chi phí. Gm có:
+ TK 6271 ậ Chi phí nhân viên
+ TK 6272 ậ Chi phí vt liu
+ TK 6273 ậ Chi phí dng c sn xut
+ TK 6274 ậ Chi phí khu hao TSC
+ TK 6277 ậ Chi phí dch v mua ngoƠi
+ TK 6278 ậ Chi phí khác bng tin
- Chng t và s sách k toán s dng
+ Chng t gc, chng t phơn b.Tin lng vƠ BHXH, NVL, CCDC, khu hao
TSCầ
+ TK 627- Chi phí SXC, s chi phí sn xut kinh doanh
+ Bng tng hp phơn b chi phí SXC
11

- Phng pháp k toán chi phí SXC (S đ 1.3)
S đ 1.3. S đ k toán chi phí SXC
TK 334, 338 TK 627 TK 154

Chi phí nhân viên CPSXC phơn b vƠo chi
phí ch bin trong k


TK 152
Chi phí vt liu TK 632

CPSXC không đc phân
TK 153 b ghi nhn vào giá thành
Chi phí CCDC sn phm (nh phí SXC)

TK 142, 242
Ch phân Phân b
b

TK 214
Chi phí khu hao TSC


TK 111, 112, 141, 331
Chi phí dch v mua ngoài,
chi phí dch v khác

TK 333
Thu, phí, l phí phi np



Thang Long University Library
12

Cui k, k toán cn c vào các khon mc chi phí phát sinh đ tp hp chi phí
cho tng đi tng tính giá thành, có th lƠ đn đt hƠng, giai đon hoc toàn b quy
trình công ngh. Các khon mc chi phí liên quan trc tip thì đc tp hp trc tip
cho tng đi tng, nhng chi phí liên quan đn nhiu đi tng thì trc ht đc tp
hp theo đa đim phát sinh, sau đó tin hành phân b chi phí cho tng đi tng theo
nhng tiêu thc phân b hp lý. K toán ch yu s dng TK 154 ậ Chi phí sn xut

kinh doanh d dang đ tp hp chi phí thuc giá thành sn phm. TK này phn ánh chi
phí sn xut kinh doanh phát sinh trong k; chi phí sn xut kinh doanh ca khi lng
sn phm, dch v hoàn thành trong k; chi phí sn xut kinh doanh d dang đu k,
cui k ca các hot đng sn xut kinh doanh chính, ph và thuê ngoài gia công ch
bin  các doanh nghip sn xut.
Trình t k toán tng hp chi phí sn xut theo phng pháp kê khai thng
xuyên đc biu din khái quát bng s đ sau:(S đ 1.4)
13

S đ 1.4. S đ tp hp chi phí sx và tính giá thành sn phm theo phng pháp
kê khai thng xuyên
TK 621 TK 154 TK138,152,811
Tp hp DK: xxx
chi phí Kt chuyn, phân b Kt chuyn khon làm gim giá
NVLTT chi phí NVL trc tip thành sn xut sn phm

TK 622
Tp hp TK 155
chi phí
NCTT Kt chuyn phân b chi Giá thành thc t sn phm
phí nhân công trc tip hoàn thành nhp kho



TK 627 TK 157


Tp hp Kt chuyn, phân b chi Giá thành thc t hàng gi

Chi phí phí sn xut chung đi bán không qua kho

TK 632
SXC
Giá thành thc t sn

phm hoàn thành bán ngay

DCK: xxx

Chi phí SX không đc phân b
vào giá thành sn phm


Thang Long University Library
14

1.2.2.3. Phng pháp k toán tng hp CPSX theo phng pháp kim kê đnh k
Kim kê đnh k lƠ phng pháp hch toán tng hp hƠng tn kho không theo
dõi thng xuyên, liên tc tình hình bin đng nhp, xut, tn mƠ ch theo dõi giá tr
tn kho cui k vƠ t đó tính ra giá tr xut kho trong k theo công thc:
Giá tr vt liu
xut dùng trong
k
=
Giá tr vt liu
tn kho đu k
+
Giá tr vt liu
tng thêm trong
k
-

Giá tr vt
liu tn kho
cui k
Theo phng pháp nƠy, giá tr vt liu không hch toán vƠo tƠi khon hàng tn
kho mƠ hch toán vƠo các tƠi khon trung gian (TK 611,TK 631, TK 632). Phng
pháp nƠy ch áp dng trong các doanh nghip nh thc hin mt loi hot đng thun
túy hoc đn v thng mi kinh doanh các mt hƠng có giá tr nh.
Các doanh nghip s dng phng pháp kim kê đnh k s dng ch yu TK
631 đ tp hp chi phí sn xut ca toƠn doanh nghip, còn TK 154 ậ chi phí sn xut
kinh doanh d dang ch dùng đ phn ánh chi phí sn xut sn phm d dang đu k
vƠ cui k. TK 631 phn ánh tng hp chi phí sn xut vƠ tính giá thƠnh sn phm
dch v  các doanh nghip. TK 631 không có s d cui k. NgoƠi ra, k toán còn s
dng các TK liên quan nh: TK621, TK622, TK627,ầ
Trình t k toán tng hp chi phí sn xut theo phng pháp kim kê đnh k
đc biu din khái quát bng s đ hch toán sau: (S đ 1.5)







15

S đ 1.5. Tng hp chi phí sn xut theo phng pháp kim kê đnh k


TK 154 TK 631

Kt chuyn CPSX Kt chuyn CPSX

DDK DDCK


TK 621 TK 632
Kt chuyn CPNVLTT
Giá thƠnh sn xut sn
Phm hoƠn thƠnh trong k


TK 622
Kt chuyn chi phí nhân công
trc tip



TK 627
Kt chuyn chi phí sn
xut chung
CFSXC c đnh không
phơn b hch toán vào
giá vn hƠng bán trong k

Thang Long University Library
16

1.3. ánhă giáă snă phmă dă dangă cuiă kă vƠă tínhă giáă thƠnhă snă phmă trongă
doanhănghipăsnăxut
1.3.1. ánh giá SPDD theo các phng pháp
1.3.1.1. Phng pháp đánh giá sn phm d dang cui k theo chi phí vt liu
chính trc tip hoc chi phí nguyên vt liu trc tip.

Theo phng pháp này, toƠn b chi phí ch bin đc tính ht cho thƠnh phm.
Do vy, trong SPDD ch bao gm giá tr VLC
Giá tr SPDD
cui k
=

Tng giá tr chi phí VLC ca sn xut
x

S lng
SPDD không
qui đi
S lng thành
phm hoàn thành
+
S lng SPDD
Thc t kim kê
không qui đi
1.3.1.2. Phng pháp đánh giá sn phm d dang theo khi lng sn phm hoàn
thành tng đng
- Bcă1: Quy đi SPDD v sn phm hoƠn thƠnh tng đng
S lng sn phm hoàn
thành tng đng
=
S lng SPDD
x
% Mc đ hoàn thành
tng đng
- Bcă2: Xác đnh giá tr chi phí tng loi nm trong SPDD
Giá tr chi phí VLC nm trong SPDD cui k

Giá tr VLC
nm trong
SPDD
=

Tng giá tr chi phí VLC xut dùng
x

S lng SPDD
(cha quy đi)
S lng thành
phm hoàn thành
+
S lng SPDD
(cha quy đi)
Giá tr các chi phí ch bin khác nm trong SPDD
Giá tr các
CPCB nm
trong SPDD
=

Giá tr các CPCB khác xut dùng
x

S lng SPDD
(đã quy đi)
S lng thành
phm hoàn thành
+
S lng SPDD

(đã quy đi)
- Bcă3: Tính tng chi phí sn xut d dang cui k
Giá tr SPDD
cui k
=
Giá tr chi phí VLC nm
trong SPDD cui k
+
Giá tr chi phí ch bin khác
nm trong SPDD cui k