giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần đầu tư xây dựng và thương mại lâm vũ

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
 TÀI:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG VN
TI CÔNG TY C PHNăUăTăXỂYăDNG VÀ
THNGăMIăLỂMăV
SINHăVIểNăTHCăHIN : NGUYNăTHăTHỐYăLINH
MÃ SINH VIÊN : A19501
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
HÀăNIă- 2014


B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
 TÀI:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG VN
TI CÔNG TY C PHNăUăTăXỂYăDNG VÀ
THNGăMIăLỂMăV
Giáoăviênăhngădn :ăTh.săNguynăHngăNga
Sinhăviênăthcăhin : NguynăThăThùyăLinh
Mã sinh viên : A19501
Chuyên ngành : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
HÀăNIă- 2014
Thang Long University Library

LI CMăN
Trong quá trình thc tp và hoàn thành khóa lun tt nghip, em đã nhn đc s
giúp đ cng nh đng viên t nhiu phía.
Em xin gi li cm n chân thành đn các thy cô trong Khoa kinh t - qun lý
trng i hc Thng Long, nhng ngi đã trc tip truyn đt cho em các kin thc
v kinh t t nhng môn hc c bn nht, giúp em có đc nn tng v chuyên ngành
hc nh hin ti đ có th hoàn thành đ tài nghiên cu này.
c bit em mun gi li cm n sâu sc đn cô Nguyn Hng Nga – ngi trc
tip hng dn em trong quá trình hoàn thành khóa lun tt nghip. Em cng gi li
cm n đn Công ty C phn u T Xây Dng và Thng Mi Lâm V đã to điu
kin cho em đc thc tp.
Mc dù đã c gng, tuy nhiên vi trình đ và nng lc có hn nên bài vit mi
ch đ cp đn nhng vn đ c bn và không tránh khi thiu sót. Em rt mong nhn
đc nhng đóng góp đ bài vit đc hoàn thin hn.



LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin
có s h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên
cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có
ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên

Nguyn Th Thùy Linh
Thang Long University Library


MC LC
CHNGă1. NHNG VNă CăBN V VN VÀ HIU QU S DNG
VN TRONG DOANH NGHIP 1
1.1. Nhng vnăđ căbn v vn trong doanh nghip: 1
1.1.1. Khái nim v vn 1
1.1.2. Vai trò ca vn đi vi hot đng sn xut kinh doanh 2
1.1.3. Phân loi vn 3
1.2. Qun lý vn trong doanh nghip 8
1.2.1. Qun lý vn c đnh 8
1.2.2. Qun lý vn lu đng 9
1.2.3. Chin lc qun lý Tài sn - Ngun vn 17
1.3. Hiu qu s dng vn trong doanh nghip 18
1.3.1. Khái nim hiu qu s dng vn 18
1.3.2. Tm quan trng ca vic nâng cao hiu qu s dng vn 19
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn trong doanh nghip 19
1.4. Các nhân t có nhăhngăđn hiu qu s dng vn ca doanh nghip . 24
1.4.1. Nhân t khách quan 24
1.4.2. Nhân t ch quan 26
CHNGă2. THC TRNG CÔNG TÁC S DNG VN TI CÔNG TY
C PHNăUăTăXD&TMăLỂMăV 28
2.1. Khái quát v công ty C PhnăuăTăXD&TMăLơmăV 28
2.1.1. Lch s hình thành và quá trình phát trin công ty 28
2.1.2. C cu t chc và b máy qun lý ca công ty 29
2.1.3. c đim ngành ngh sn xut kinh doanh ca công ty: 31
2.2. Khái quát Kt qu hotă đng sn xut kinh doanh caă côngă tyă CPă Tă
XD&TMăLơmăV 33

2.3. Thc trng qun lý ngun vn tiăcôngătyăCPăTăXD&TMăLơmăV 37
2.3.1. Tng quan v tình hình ngun vn: 37
2.3.2. Qun lý vn c đnh ca Công ty C Phn u T XD&TM Lâm V 42
2.3.3. Qun lý vn lu đng 44
2.3.4. Chin lc qun lý Tài sn – Ngun vn 50


2.3.5. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn ti Công ty C Phn u T
XD&TM Lâm V: 51
2.4. ánhăgiáăhiu qu s dng vn ti Công ty C PhnăuăTăXD&TMă
LơmăVăgiai đon 2011 ậ 2013 59
2.4.1. Nhng u đim trong công tác s dng vn ti Công ty C Phn u T
XD&TM Lâm V: 59
2.4.2. Nhng hn ch còn tn ti trong công tác s dng vn ti Công ty C
Phn u T XD&TM Lâm V: 60
CHNGă3.

MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S DNG
VN TI CÔNG TY C PHNăUăTăXD&TMăLỂMăV
62
3.1.

nhăhng phát trin trong thi gian ti ca Công ty C phnăuăTă
XD&TMăLơmăV
62
3.1.1.

Nhn xét khái quát v môi trng kinh doanh ca Công ty

C phn u

T XD&TM Lâm V.
62
3.1.2.

nh hng phát trin ca Công ty trong thi gian ti
63
3.2.

Mt s gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn
64
3.2.1.

Các gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn c đnh
64
3.2.2. Các gii pháp nâng cao hiu qu s dng VL 66

Thang Long University Library


DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
GVHB
NHNo&PTNT
NVDH
NVNH
SXKD
VC
VL
TNHH

TSC
TSL
XD&TM

Giá vn hàng bán
Ngân hàng Nông Nghip và Phát Trin Nông Thôn
Ngun vn dài hn
Ngun vn ngn hn
Sn xut kinh doanh
Vn c đnh
Vn lu đng
Trách nhim hu hn
Tài sn c đnh
Tài sn lu đng
Xây dng và Thng mi





DANHăMCăCỄCăBNGăBIU,ăHỊNHăNH,ăăTH,ăCỌNGăTHC
Hình 1.1.  th mc d tr tin và chi phí c hi 12
Hình 1.2. Mô hình EOQ 14
Hình 1.3.  th mc d tr kho ti u 15
Hình 1.4. Các chính sách qun lý vn 17
Hình 2.1.  th tc đ tng trng doanh thu và li nhun 34
Hình 2.2. Biu đ c cu ngun vn ca Công ty C Phn u T XD&TM 40
Hình 2.3. Biu đ c cu ngun vn ca Công ty C Phn u T XD&TM Lâm V
theo đc đim chu chuyn nm 2011 - 2013 41
Hình 2.4. Biu đ c cu tài sn dài hn 42

Hình 2.5. Biu đ t trng trong kt cu VL ca Công ty C Phn u T XD&TM
Lâm V nm 2011 - 2013 45
Hình 2.6. Mô hình qun lý Tài sn – Ngun vn 50

Bng 2.1. Báo cáo kt qu kinh doanh Công ty CP TXD & TM Lâm V 33
Bng 2.2. Bng kê phân tích tình hình ngun vn 2011 – 2013 ca Công ty C Phn
u T XD&TM Lâm V 39
Bng 2.3. Chi tit tài sn dài hn Công ty C Phn u T XD&TM Lâm V nm
2011 – 2013 42
Bng 2.4. Bng kê chi tit s d tài sn c đnh cui nm ca Công ty C Phn u
T XD&TM Lâm V nm 2011 - 2013 43
Bng 2.5. Kt cu VL ca Công ty C Phn u T XD&TM Lâm V 44
Bng 2.6. Bng kê tin mt và các khon tng đng tin ca Công ty C Phn u
T XD&TM Lâm V nm 2011 -2013 46
Bng 2.7. Bng kê chi tit hàng tn kho Công ty C Phn u T XD&TM Lâm V
nm 2011 -2013 47
Bng 2.8. Bng kê tính các khon phi thu ngn hn 48
Bng 2.9. Các ch tiêu đánh giá hiu qu sinh li 51
Bng 2.10. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn c đnh 52
Bng 2.11. Hiu sut s dng vn lu đng 54
Bng 2.12. Mc tit kim vn lu đng 54
Bng 2.13. H s đm nhim vn lu đng và t sut sinh li vn lu đng 55
Bng 2.14. Các ch tiêu đánh giá công tác qun lý hàng tn kho 56
Thang Long University Library


Bng 2.15. Các ch tiêu đánh giá công tác qun lý khon phi thu 56
Bng 2.16. Các ch tiêu đánh giá công tác qun lý khon phi tr 57
Bng 2.17. Ch tiêu vòng quay tin 57
Bng 2.18. Các ch tiêu đánh giá kh nng thanh toán 58

Bng 3.1. Tiêu chun đánh giá khách hàng 69
Bng 3.2. Xác đnh mc d tr ti u nguyên vt liu Cáp dây đin 74




LI M U
1. Lý do chnăđ tài
Vi tc đ tng trng 8%/nm, Vit Nam là mt trong các quc gia có tc đ
phát trin kinh t nhanh  Châu Á. Trong đó, xây dng kt cu h tng đc đánh giá
là ngành công nghip to nn tng cho các ngành kinh t tim nng khác phát trin
theo. c bit, nc ta đang trên đà đô th hóa vi tc đ nhanh chóng, đt ti 3,4%
theo ngân hàng World Bank. Trong đó, ci thin h thng giao thông và c s h tng
là trng tâm ca công cuc đi mi. Tt c nhng điu này đem li nhiu c hi kinh
doanh hp dn cho các doanh nghip xây dng trong nc.
Hàng nm, ngành xây dng c bn thu hút ti gn 30% tng s vn đu t c
nc. Ngun vn đu t ln do các đc trng riêng ca ngành là thi gian thi công kéo
dài và qui mô công trình ln, phát sinh nhiu khó khn cho doanh nghip trong vic
gii quyt câu hi: Làm th nào đ qun lý tt ngun vn, khc phc tình trng tht
thoát và lãng phí trong sn xut, thi công có hiu qu, gim chi phí, h giá thành góp
phn tng tính cnh tranh và đem li mc li nhun kh quan cho doanh nghip.
Trong quá trình thc tp  Công ty C Phn u T Xây Dng và Thng Mi
Lâm V, em nhn thy rng, công ty có quy mô va và nh thng gp nhiu khó
khn trong vic huy đng vn hn so vi các công ty ln, đc bit trong nhng nm
gn đây, các ngân hàng luôn tht cht điu kin tín dng đ tránh n xu. Hn na, vì
quy mô nh nên công ty không t chc b phn qun lý tài chính chuyên bit, khin
cho các hoch đnh tài chính thng đc đa ra theo cm tính ca nhà qun lý. T đó
mà câu hi: Vay đc vn đã khó, s dng ngun vn đó sao cho tit kim và mang
li t sut li nhun cao li càng khó hn. Nhng nhn thc đó đã thúc đy em la
chn đ tài: “Gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ti Công ty C Phn u

T Xây Dng và Thng Mi Lâm V” làm đ tài nghiên cu cho khóa lun tt
nghip ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
Khóa lun nghiên cu thc trng s dng vn ti Công ty C Phn u T Xây
Dng và Thng Mi Lâm V đ t đó đ xut các gii pháp nhm nâng cao hiu qu
s dng vn ti công ty.
3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Thc trng s dng vn ti Công ty C Phn u T
Xây Dng và Thng Mi Lâm V.
Phm vi nghiên cu: Ti Công ty C Phn u T Xây Dng và Thng Mi
Lâm V giai đon 2011 -2013.
Thang Long University Library


4. Phngăpháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu ch yu ca khóa lun là phng pháp phân tích, tng
hp, so sánh trên c s các Báo cáo tài chính mà Phòng Tài Chính – K Toán ca công
ty cung cp kt hp vi quan sát và tri nghim thc tin ca bn thân trong quá trình
thc tp ti công ty.
5. Kt cu khóa lun
Khóa lun gm ba phn chính:
Chngă1:ăNhng vnăđ căbn v vn và hiu qu s dng vn trong
doanh nghip
Chngă2:ăThc trng công tác s dng vn ti Công ty C PhnăuăTă
Xây DngăvƠăThngăMiăLơmăV
Chngă3:ăMt s gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ti Công ty C
PhnăuăTăXơyăDngăvƠăThngăMiăLơmăV
1

CHNGă1. NHNG VNă CăBN V VN VÀ HIU QU S DNG

VN TRONG DOANH NGHIP
1.1. Nhng vnăđ căbn v vn trong doanh nghip:
Vn là mt ngun lc có ý ngha quan trng quyt đnh quy mô, hiu qu SXKD,
đnh hng phát trin trong tng la7i đi vi mi doanh nghip.
Vì vy, trc khi tin hành hot đng SXKD, doanh nghip luôn phi quan tâm
đn vic làm sao đ có th huy đng đ vn và s dng ngun vn đó nh th nào cho
hiu qu, đem li giá tr ti đa cho ch s hu. Bi vn có v trí và tm vóc quan trng
nh vy nên vic tìm hiu và xây dng cái nhìn khái quát v vn là cn thit.
1.1.1. Khái nim v vn
Tùy tng quan đim, tng góc đ tip cn, ngi ta đa ra nhng đnh ngha
khác nhau v vn.
i din cho hc thuyt kinh t hin đi, Paul A.Samuelson cho rng: “t đai và
lao đng là các yu t ban đu s khai, còn vn và hàng hóa là yu t, kt qu ca quá
trình sn xut. Vn bao gm các loi hàng hóa lâu bn đc sn xut và đc s dng
nh các đu vào hu ích trong quá trình sn xut sau đó.”
Trong khi đó, cun “Kinh t hc” ca David Begg li vit nh sau: “Vn bao
gm hai hình thái là vn hin vt và vn tài chính”. Trong đó, vn hin vt là d tr
các hàng hoá đã sn xut mà s dng đ sn xut ra các hàng hoá khác, vn tài chính
là tin và các giy t có giá ca doanh nghip. Nh vy, di góc đ nhìn nhn ca
D.Begg, vn và tài sn doanh nghip đã đc đng nht.
Di góc đ các yu t sn xut, K.Marx có cách nhìn nhn tng t nh David
Begg: “Vn chính là t bn, là giá tr đem li giá tr thng d, là mt đu vào ca quá
trình sn xut”. nh ngha này đã bao hàm đy đ bn cht và vai trò ca vn, đó là
s tng thêm v giá tr thông qua quá trình sn xut kinh doanh nhng vn còn hn ch
khi cho rng ch có khu vc sn xut vt cht mi to ra giá tr thng d cho nn kinh t.
Ngoài ra, còn có rt nhiu cách nhìn nhn khác v vn nhng đu có đim tng
đng khi xem xét vai trò ca vn khi tham gia vào các quá trình SXKD. ó là lng
tin ng trc đ to ra các yu t đu vào (T liu sn xut, t liu lao đng) và đáp
ng đc các yêu cu sau:


Th nht: Tin phi đc đm bo bng mt lng hàng hóa có thc.


Th hai: Tin phi đc tích t và tp hp đn mt lng đ ln đ doanh
nghip có th tin hành sn xut kinh doanh.


Th ba: Tin phi đc s dng nhm mc đích sinh li.
Tóm li: “Vn ca doanh nghip là biu hin bng tin ca toàn b tài sn mà
doanh nghip đu t vào SXKD nhm ti đa hóa giá tr tài sn ca ch s hu.”
Thang Long University Library
2

Vn không ch đc biu hin bi nhng tài sn hu hình mà còn đc biu hin
bi nhng tài sn vô hình nh thng hiu, bng phát minh, sáng ch… Trong nn
kinh t th trng, nhng tài sn vô hình đem li kh nng sinh li khá ln cho doanh
nghip.
1.1.2. Vai trò ca vn đi vi hot đng sn xut kinh doanh
Vi khái nim bao quát trên, vn đóng mt vai trò ht sc quan trng vi s tn
ti và phát trin ca doanh nghip. ó là c s pháp lý thành lp doanh nghip, và điu
kin tin đ bo đm cho hot đng sn xut kinh doanh đc tin hành theo mc tiêu
đã đnh.
1.1.2.1. Vn là c s pháp lý đ thành lp doanh nghip:
Khi có nguyn vng thành lp doanh nghip, ch đu t phi đáp ng đ vn
pháp đnh do Nhà nc quy đnh. Vn pháp đnh là mc vn ti thiu mà doanh
nghip cn có đ có th đng ký giy phép hot đng kinh doanh và tin hành kinh
doanh hp pháp theo quy đnh ca pháp lut. Mi ngành ngh khác nhau yêu cu mc
vn pháp đnh là khác nhau. Vn pháp đnh  Vit Nam ch quy đnh cho mt s
ngành ngh có liên quan đn tài chính nh chng khoán, bo him, kinh doanh vàng

và kinh doanh tin t.
1.1.2.2.

Vn là điu kin tin đ đ thc hin sn xut kinh doanh
Vn kinh doanh là điu kin tiên quyt đ doanh nghip có th thc hin hot
đng sn xut kinh doanh. ây cng là c s đ doanh nghip tính toán, hoch đnh
chin lc, k hoch kinh doanh Ngoài ra, vn còn giúp doanh nghip tin hành các
hot đng sn xut kinh doanh mt cách liên tc, có hiu qu. Nu không có đ vn đ
đm bo hot đng sn xut kinh doanh s gây ra tình trng đình tr, suy gim sn xut
dn đn nh hng tiêu cc đn uy tín ca doanh nghip. Nu tình trng này kéo dài
có th dn đn vic đóng ca doanh nghip.
1.1.2.3.

Vn là điu kin đ m rng hot đng sn xut kinh doanh
Không nhng giúp doanh nghip duy trì hot đng sn xut kinh doanh, vn còn
là c s xác đnh quy mô doanh nghip. Hu ht các doanh nghip đu mong mun
gi vng và phát trin v th doanh nghip trên th trng.  làm đc điu đó,
doanh nghip cn có vn đ đu t, nâng cp dây chuyn công ngh nhm đa dng hóa
mu mã sn phm, t đó thu đc nhiu li nhun đ có th tái đu t, giúp doanh
nghip m rng phm vi kinh doanh cng nh đa dng hóa ngành ngh kinh doanh.
Không nhng th, nh có vn đu t, doanh nghip còn nâng cao kh nng cnh tranh
trên th trng bng vic đu t vào các chính sách Marketing và PR đ nm bt cng
nh đáp ng sm nhu cu ca khách hàng.
3

Tóm li, nhng nhà lãnh đo doanh nghip phi nhn thc đc tm quan trng
ca vn đ huy đng và s dng hiu qu, t đó gia tng giá tr ca doanh nghip.
1.1.3. Phân loi vn
 qun lý cht ch ngun vn, phc v cho quá trình kim soát, phân tích cách
dòng vn đang đc lu chuyn nhm đt đc hiu qu s dng ti đa cùng vi ti

thiu hóa chi phí SXKD, các doanh nghip tin hành phân loi vn. Tùy theo đc đim
đc xem xét mà vn đc phân loi theo nhiu cách khác nhau:
1.1.3.1.

Theo vai trò và đc đim chu chuyn
Da trên đc đim luân chuyn, vn bao gm 2 loi: vn c đnh và vn lu đng.
a. Vn c đnh


Khái nim vn c đnh
Lut pháp hin hành Vit Nam quy đnh: “Vn c đnh là biu hin bng tin ca
tài sn c đnh, hay vn c đnh là toàn b giá tr b ra đ đu t vào tài sn c đnh
nhm phc v hot đng kinh doanh”.
iu này có ngha là khon chi phí thanh toán cho vic đu t mua sm, lp đt
các TSC ca doanh nghip đc gi là vn c đnh, hay nói cách khác, vn c đnh
ca doanh nghip là b phn ca vn đu t ng trc v TSC. Vn c đnh có đc
đim luân chuyn dn dn tng phn trong nhiu chu k sn xut và hoàn thành mt
vòng tun hoàn khi TSC ht thi gian s dng. T đó có th thy, quy mô ca vn c
đnh quyt đnh quy mô ca TSC, trình đ trang b v công ngh, k thut, t đó nh
hng đn nng lc sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Và ngc li, các đc
đim ca TSC trong quá trình s dng cng có nh hng chi phi s chu chuyn
ca dòng vn lu đng.


c đim ca vn c đnh
Trong quá trình sn xut kinh doanh, s vn đng ca dòng vn c đnh gn lin
vi hình thái biu hin vt cht ca nó là TSC. Vì vy khi nghiên cu v vn c đnh
trc ht phi da trên c s tìm hiu v TSC.
Mt t liu lao đng phi tha mãn các tiêu chun c bn sau đ có th coi là TSC:
+

Phi có thi gian s dng ti thiu t 1 nm tr lên
+

Phi đt mt mc ti thiu nht đnh nào đó v giá tr (tiêu chun này
thng xuyên đc điu chnh cho phù hp tng thi k kinh t). Theo
thông t s 45/2013/TT-BTC, nguyên giá TSC hin nay có giá tr ti
thiu là 30 triu Vit Nam ng. Các đc đim ca TSC khi vn đng
trong quá trình sn xut kinh doanh:
+

V mt hin vt: TSC tham gia nhiu ln vào quá trình SXKD và b hao
Thang Long University Library
4

mòn dn, bao gm c hao mòn hu hình và hao mòn vô hình. Nói cách
khác, giá tr s dng s gim dn cho đn khi TSC b loi ra khi quá
trình XSKD.
+

V mt giá tr: giá tr ca tài sn c đnh đc chuyn dch dn tng phn
vào giá tr nó to ra trong quá trình sn xut.
c đim v mt hin vt và giá tr ca tài sn c đnh đã quyt đnh đn đc
đim chu chuyn ca vn c đnh. Song quy mô ca vn c đnh li đc quyt đnh
bng quy mô tài sn c đnh. Qua mi liên h đó ta có th khái quát nhng nét đc thù
v s vn đng ca vn c đnh trong quá trình sn xut kinh doanh nh sau:
Mt là: vn c đnh tham gia vào nhiu chu k sn xut sn phm, điu này do
đc đim ca TSC đc s dng lâu dài trong nhiu chu k sn xut quyt đnh.
Hai là: Vn c đnh đc luân chuyn dn tng phn trong các chu k sn xut.
Khi tham gia vào quá trình sn xut, mt b phn VC đc luân chuyn và cu thành

chi phí sn xut sn phm (di hình thc chi phí khu hao) tng ng vi phn giá tr
hao mòn ca TSC.
Ba là: Sau nhiu chu k sn xut, vn c đnh mi hoàn thành đc mt vòng
luân chuyn. Sau mi chu k sn xut phn vn đc luân chuyn vào giá tr sn phm
dn dn tng lên song phn vn đu t ban đu vào TSC li dn gim xung cho đn
khi TSC ht thi hn s dng, giá tr ca nó đc chuyn dch ht vào giá tr sn
phm đã sn xut thì vn c đnh mi hoàn thành mt vòng luân chuyn.


Vai trò ca vn c đnh đi vi doanh nghip
V mt giá tr bng tin, vn c đnh phn ánh tim lc ca doanh nghip. V
mt hin vt, vn c đnh th hin vai trò ca mình qua TSC. TSC là nhng t liu
lao đng ch yu tham gia vào quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Nó
gn lin vi doanh nghip trong sut quá trình tn ti.
TSC phn ánh mt bng c s h tng ca Doanh nghip, quy mô ca doanh
nghip có tng xng hay không vi đc đim loi hình kinh doanh mà nó tin hành.
TSC luôn mang tính quyt đnh đi vi quá trình sn xut hàng hoá ca doanh
nghip. Do đc đim luân chuyn ca mình qua mi chu k sn xut, TSC tn ti
trong mt thi gian dài và nó to ra tính n đnh trong chu k kinh doanh ca doanh
nghip c v sn lng và cht lng.
TSC là công c huy đng vn khá hu hiu: i vi vn vay Ngân hàng thì
TSC đóng vai trò là vt th chp cho món tin vay. Trên c s tr giá ca tài sn th chp
Ngân hàng mi có quyt đnh cho vay hay không và cho vay vi s lng là bao nhiêu.
5

i vi Công ty C phn, đ ln ca Công ty ph thuc vào giá TSC mà Công
ty nm gi. Do vy trong quá trình huy đng vn cho doanh nghip bng cách phát
hành trái phiu hay c phiu, mc đ tin cy ca các nhà đu t chu nh hng khá
ln t lng tài sn mà Công ty hin có và hàm lng công ngh có trong TSC ca
Công ty.

b. Vn lu đng


Khái nim vn lu đng
Trong quá trình sn xut kinh doanh, bên cnh TSC, doanh nghip còn có mt
lng tài sn nht đnh nm ri rác trong các khâu ca quá trình tái sn xut: D tr
thit b sn xut, phc v sn xut, phân phi, tiêu th sn phm. ây chính là tài sn
lu đng ca doanh nghip. TSL ch yu nm trong quá trình sn xut ca doanh
nghip là các đi tng lao đng. i tng lao đng khi tham gia vào quá trình sn
xut không gi nguyên hình thái vt cht ban đu, b phn ch yu ca đi tng lao
đng s tham gia quá trình sn xut to nên thc th ca sn phm, b phn khác s
hao phí mt đi trong quá trình sn xut. i tng lao đng ch tham gia vào mt chu
k sn xut do đó toàn b giá tr ca chúng đc dch chuyn mt ln vào giá tr sn
phm và đc thc hin khi sn phm tr thành hàng hoá.
Bên cnh mt s tài sn lu đng nm trong quá trình lu thông, thanh toán, sn
xut… thì doanh nghip còn có mt s t liu khác nh vt t phc v quá trình tiêu
th, các khon hàng gi bán, các khon phi thu…
T đó, ta có th rút ra mt đnh ngha đy đ v vn lu đng nh sau:
Vn lu đng ca doanh nghip là s tin ng trc v tài sn lu đng và đu t
ngn hn ca doanh nghip đ đm bo cho sn xut kinh doanh đc bình thng
liên tc. Vn lu đng luân chuyn toàn b giá tr trong mt ln, tun hoàn liên tc và
hoàn thành tun hoàn sau mt chu k sn xut.


c đim ca vn lu đng
Vn lu đng tham gia hoàn toàn vào quá trình sn xut kinh doanh, chuyn qua
nhiu hình thái giá tr khác nhau nh tin t, đi tng lao đng, sn phm d dang,
bán thành phm, thành phm. Hai nhóm hình thái ca vn lu đng là:
+

Hình thái hin vt: đó là toàn b nguyên vt liu, sn phm d dang, bán
thành phm, thành phm.
+

Hình thái giá tr: là toàn b giá tr bng tin ca nguyên vt liu, sn phm
d dang, bán thành phm, thành phm, giá tr tng lên do s dng lao
đng sng trong quá trình kinh doanh và nhng chi phí bng tin trong
quá trình lu thông.
Thang Long University Library
6

Quá trình sn xut kinh doanh liên tc dn đn vic vn lu đng vn đng
không ngng. S lu thông v mt hin vt và giá tr ca vn lu đng ca mt doanh
nghip thng mi có th đc biu din bng công thc: Tin – Hàng – Tin. i vi
doanh nghip sn xut thì đó là: Tin – Hàng – Sn xut – Hàng – Tin. Trong mt
chu k kinh doanh, đu tiên vn lu đng đc th hin bng hình thái tin t và kt
thúc cng bng hình thái tin t. Vòng quay này càng nhanh thì doanh thu càng cao và
càng gim đc chi phí s dng vn, làm tng thu nhp ca doanh nghip và tng giá
tr cho ch s hu.
Vn lu đng chu s chi phi bi tính luân chuyn ca tài sn lu đng, vn lu
đng luôn đc chuyn hoá qua nhiu hình thái vt cht khác nhau và chuyn hoá
phn ln vào giá tr sn phm, phn còn li chuyn hoá trong lu thông. Quá trình sn
xut kinh doanh ca doanh nghip din ra mt cách thng xuyên liên tc nên vn lu
đng cng tun hoàn không ngng và mang tính chu k. Vn lu đng hoàn thành mt
vòng tun hoàn sau mt chu k sn xut kinh doanh.
Trong thc t, s vn đng ca vn lu đng không din ra mt cách tun t nh
mô hình lý thuyt trên mà các giai đon vn đng ca vn đc đan xen vào nhau, các
chu k sn xut đc tip tc lp li, vn lu đng đc tip tc tun hoàn và chu
chuyn.


Vai trò ca vn lu đng đi vi doanh nghip
i vi mt doanh nghip thng mi, vn lu đng thng chim phn ln tài
sn và n ca Công ty. i vi mt doanh nghip sn xut, ngoài tài sn c đnh
doanh nghip còn cn có nguyên vt liu đ bt đu quá trình hot đng.
 tin hành sn xut, ngoài vn c đnh nh máy móc, thit b, nhà xng…
doanh nghip phi b ra mt lng tin nht đnh đ mua sm hàng hoá, nguyên vt
liu… phc v cho quá trình sn xut. Nh vy, vn lu đng là điu kin đu tiên đ
doanh nghip đi vào hot đng hay nói cách khác vn lu đng là điu kin tiên quyt
ca quá trình sn xut kinh doanh.
Ngoài ra, vn lu đng còn đm bo cho quá trình tái sn xut ca doanh nghip
đc tin hành thng xuyên, liên tc. Vn lu đng còn là công c phn ánh đánh giá
quá trình mua sm, d tr, sn xut, tiêu th ca doanh nghip.
Vn lu đng còn có kh nng quyt đnh đn quy mô hot đng ca doanh
nghip. Trong nn kinh t th trng doanh nghip hoàn toàn t ch trong vic s dng
vn. Vì vy, khi mun m rng quy mô, doanh nghip phi huy đng mt lng vn
nht đnh đ đu t, ít nht là đ đ d tr vt t hàng hoá. Vn lu đng còn giúp cho
doanh nghip chp đc thi c kinh doanh và to li th cnh tranh cho doanh
nghip.
7

Vn lu đng còn là b phn ch yu cu thành nên giá thành sn phm do đc
đim luân chuyn vn toàn b mt ln vào giá tr sn phm. Giá tr ca hàng hoá bán
ra đc tính toán trên c s bù đp đc giá thành thành phm cng thêm mt phn
li nhun. Do đó, vn lu đng đóng vai trò quyt đnh trong vic tính giá c hàng
hoá bán ra.
Bên cnh đó, vn lu đng có mi quan h trc tip và cht ch vi tng trng
doanh thu. Khi doanh thu tng làm tng khon phi thu khách hàng. Do đó Công ty
cn qun lý vn lu đng khi Công ty tng hay gim quy mô hot đng và doanh thu.
ng thi, mt s khon n ngn hn – đc bit là các khon phi tr ngi bán, có xu

hng tng hay gim mt cách t phát khi hàng lu kho và phi thu khách hàng tng
hay gim. Nhng ngun tài chính ngn hn hay t phát này cn phi đc ghi nh khi
chúng ta xem xét tài sn lu đng và c ngun tài tr cho chúng, nhm tránh nhng
rc ri phát sinh đi vi kh nng thanh toán ca Công ty.
Cách phân loi này rt quan trng bi vn c đnh và vn lu đng có hình thái
biu hin và vai trò khác nhau trong quá trình sn xut, vì vy mà cách thc qun lý và
s dng chúng cng khác nhau. Trong hai loi vn này, vn c đnh có đc đim chu
chuyn chm hn vn lu đng, khi vn c đnh chu chuyn đc mt vòng thì vn
lu đng đã chu chuyn đc nhiu vòng. Ngoài ra, tùy vào ngành ngh kinh doanh
mà doanh nghip s áp dng t trng gia hai ngun vn này sao cho hp lý. Vic
phân chia theo đc đim này giúp doanh nghip nhn thy đc t trng, c cu ca
tng loi vn đ t đó la chn cho mình mt c cu vn phù hp.
1.1.3.2.

Theo ngun hình thành
Theo ngun hình thành, vn đc phân chia làm 2 loi: N phi tr và vn
ch s hu.
a. Vn ch s hu
Vn ch s hu là ngun vn thuc s hu ca ch doanh nghip và các thành
viên trong Công ty liên doanh hoc các c đông trong Công ty c phn. Các ngun c
bn hình thành nên vn ch s hu ca doanh nghip đó là:


Vn góp (Nhà nc, các bên tham gia liên doanh, c đông, ca doanh
nghip…)


Phn lãi cha phân phi t kt qu sn xut kinh doanh.


Chênh lch đánh giá li tài sn (Ch yu là tài sn c đnh) Khi nhà nc cho
phép hoc đc quyt đnh bi s đng thun ca các thành viên.


Các qu ca doanh nghip nh: qu phát trin, qu d tr, qu khen thng
phúc li đc hình thành t kt qu sn xut kinh doanh.
Thang Long University Library
8



Ngoài ra còn có vn đu t xây dng c bn và kinh phí s nghip (Khon
kinh phí do nhà nc cp phát không hoàn li cho doanh nghip nhm mc
đích kinh t lâu dài hay mc đích chính tr xã hi)…
b. Vn vay
Vn vay là các khon vay phát sinh trong quá trình kinh doanh mà doanh nghip
có trách nhim phi tr cho các tác nhân kinh t nh: khon vay Ngân hàng và các T
chc Tài chính khác, tin vay t phát hành trái phiu, các khon phi np ngân sách
Nhà nc, các khon phi tr cho nhà cung cp, n vay cá nhân, phi tr ngi bán, …
Hình thc phân loi này giúp nhà qun tr nhn bit rõ trách nhim, ngha v ca
doanh nghip vi tng khon vn khác nhau.
1.2. Qun lý vn trong doanh nghip
1.2.1. Qun lý vn c đnh
Qun lý vic s dng vn c đnh là mt trong nhng ni dung quan trng ca
công tác qun lý Doanh nghip. Trong quá trình sn xut kinh doanh, s vn đng ca
vn c đnh gn lin vi hình thái vt cht ca nó. Vì vy đ qun lý s dng có hiu
qu vn c đnh có mt s ni dung qun lý sau:
1.2.1.1.

Qun lý tài sn c đnh



Qun lý đu t vào TSC:
ây là công tác khi đu khi TSC đc đa vào s dng ti doanh nghip.
Nu công tác qun lý này không tt, không có s phân tích k lng trong vic la
chn phng án đu t xây dng mua sm đu vào s làm cho TSC không phát huy
đc hiu qu tt trong phc v quá trình sn xut kinh doanh, nh vy vic thu hi
toàn b vn đu t tr nên khó khn.


Qun lý, s dng, gi gìn và sa cha TSC:
Trong quá trình s dng TSC ca doanh nghip, các b phn chi tit, các ph
tùng có kh nng b h hng, hao mòn. Doanh nghip cn tin hành bo dng, sa
cha nhm đm bo nng lc sn xut bình thng ca TSC. Vic bo dng
thng xuyên và sa cha kp thi TSC là bin pháp quan trng đ s dng TSC
có hiu qu.


Qun lý khu hao TSC:
Khi s dng TSC, doanh nghip cn qun lý khu hao mt cách cht ch đ
đm bo thu hi đc vn đu t ban đu. Các doanh nghip thng thc hin lp k
hoch khu hao TSC hàng nm đ có th thy nhu cu vn c đnh tng hay gim
trong nm k hoch, kh nng tài chính đ đáp ng nhu cu đó. Vì vy, k hoch khu
9

hao là mt cn c quan trng đ doanh nghip xem xét, la chn quyt đnh đu t đi
mi TSC trong tng lai.


Qun lý công tác kim kê, đánh giá li TSC:

Công tác kim kê giúp doanh nghip nm vng tình hình TSC thông qua tài
liu ca đt kim kê đi chiu gia s thc t vi s trên s sách, qua đó xác đnh
nguyên nhân gây ra s chênh lch, xác đnh ngi có trách nhim v tình hình mt
mát, h hng đ x lý kp thi, nht là đi vi trng hp tha TSC. Qua quá trình
s dng lâu dài, có th có s khác bit gia giá tr ban đu ca TSC vi giá tr khôi
phc ca nó. ánh giá li TSC là vic xác đnh thng nht theo giá hin hành ca
TSC nhm xác đnh hp lý mc khu hao phc v vic hch toán và tính giá thành
sn phm đc đúng đn và nh vy vic tính toán các hiu qu v tài chính mi chính
xác.
Tóm li, kim kê đnh k TSC và đi chiu s lng thc t vi s lng trên
s sách hch toán k toán và thng kê, xác đnh giá tr hin còn ca TSC có tác dng
quan trng đi vi vn đ qun lý TSC.
1.2.1.2.

Qun lý các khon đu t tài chính dài hn:
Trong tng lai, khi nn kinh t th trng đã phát trin thì hot đng đu t tài
chính ca các doanh nghip chim mt t trng khá ln c v quy mô vn đu t và
tng mc li nhun ca doanh nghip. Bi vy, vic phân tích hiu qu hot đng đu
t tài chính ca doanh nghip cng có ý ngha rt ln trong h thng qun lý doanh
nghip, nhm cung cp nhng thông tin, giúp qun tr doanh nghip tìm ra nhng gii
pháp nhm gim chi phí, tng doanh thu, tng li nhun góp phn nâng cao hiu qu
hot đng đu t tài chính.
1.2.2. Qun lý vn lu đng
Trong nn kinh t th trng, qun lý và s dng vn lu đng mt cách hiu qu
và hp lý gây nh hng ln ti vic hoàn thành nhim v chung ca doanh nghip.
Trong đó, vic qun lý vn lu đng đc chia nh ra thành: Qun lý tin mt, qun lý
hàng tn kho, qun lý các khon phi thu,…
1.2.2.1.

Qun lý tin mt

Tin

mt

kt

ni

tt

c

các

hot

đng

liên

quan

đn

tài

chính

ca

doanh

nghip.

Qun

lý

vn

bng

tin

mt

giúp doanh nghip gim

thiu

ri

ro

v

kh

nng

thanh

toán,

tng

hiu

qu

s

dng

tin.
Qun

lý

tin

mt

là

quá

trình

bao

gm

qun

lý

lu

lng

tin

mt

ti

qu

và

tài

khon

thanh
toán


ngân

hàng,

kim

soát

chi

tiêu,

d

báo

nhu

cu

tin

mt

ca

Thang Long University Library
10

doanh

nghip,

bù

đp

thâm

ht

ngân

sách,

gii

quyt

tình

trng

tha,

thiu

tin

mt

trong

ngn

hn

cng

nh

dài

hn.


S cn thit qun lý tin mt: Bt k mt doanh nghip nào khi lu tr tin
mt cng nhm đn các mc đích sau:

+

Thông sut quá trình to ra các giao dch kinh doanh (đng c hot
đng sn xut kinh doanh) nh mua sm nguyên vt liu, hàng hóa và
thanh toán các chi phí cn thit cho doanh nghip hot đng bình thng
(tr lng công nhân, np thu…).

+

Mc đích đu c: doanh nghip li dng các c hi tm thi nhân s st
giá tc thi v nguyên vt liu, chit khu… đ gia tng li nhun
.

+

Mc đích d phòng: Trong hot đng kinh doanh ca doanh nghip,
tin mt có đc đim luân chuyn không theo mt quy lut nht đnh
nào. Do đó, doanh nghip cn phi duy trì vùng d tr an toàn đ tha
mãn các nhu cu tin mt bt ng.



Lp d toán ngân sách tin mt

Ngân

sách

tin

mt

là

các

d

án

lu

chuyn

tin

t,

cho

thy

thi

đim

và

s

lng

lung

tin

mt

vào

và

ra

trong

mt

thi

k

(thng

là

hàng

tháng).

Mc

đích

ca

lp

d

toán

này

đ

các

nhà

qun

tr

tài

chính

có

kh

nng

tt

hn

v

vic

xác đnh nhu cu tin mt trong tng lai, hoch đnh đ tài tr cho các nhu cu tái sn
xut, thc hin kim soát tin mt và kh nng thanh toán ca doanh nghip.


Xác đnh mc d tr tin mt hp lý




Xác đnh và qun lý lu lng tin mt

D

tr

tin

mt

(tin

ti

qu

và

tin

trên

tài

khon

thanh

toán

ti

ngân

hàng)

là

điu

tt

yu

mà

doanh

nghip

phi

làm

đ

đm

bo

vic

thc

hin

các

giao

dch

kinh

doanh

hàng

ngày

cng

nh

đáp

ng

nhu

cu

v

phát

trin

kinh

doanh

trong

tng

giai

đon.

Doanh

nghip

gi

quá

nhiu

tin

mt

so

vi

nhu

cu

s

dn

đn

vic



đng

vn,

tng

ri

ro

v

t

giá

(nu

d

tr

ngoi

t),

tng

chi

phí

s

dng

vn

(vì

tin

mt

ti

qu

không

sinh

lãi,

tin

mt

ti

tài

khon

thanh

toán

ngân

hàng

thng

có

lãi

rt

thp

so

vi

chi

phí

lãi

vay

ca

doanh

nghip).

Hn

na,

sc

mua

ca

đng

tin

có

th

gim

sút

nhanh

do

lm

phát
. Doanh nghip d
tr quá ít tin mt, không đ tin đ thanh toán s b gim uy tín vi nhà cung cp,
ngân hàng và các bên liên quan, dn đn mt c hi hng các khon u đãi giành cho
11

giao dch thanh toán ngay bng tin mt, mt kh nng phn ng linh hot vi các c
hi đu t phát sinh ngoài d kin.
Lng tin mt d tr ti u ca doanh nghip phi tha mãn đc 3 nhu
cu chính:
+

Chi cho các khon phi tr phc v hot đng sn xut - kinh doanh hàng
ngày ca doanh nghip nh: Tr cho nhà cung cp hàng hóa hoc dch v,
tr ngi lao đng, tr thu.
+

D phòng cho các khon chi ngoài k hoch.
+

D phòng cho các c hi phát sinh ngoài d kin khi th trng có s thay

đi đt ngt.


Mc d tr vn tin mt ti u

Mc d tr vn tin mt hp lý cn đc xác đnh sao cho doanh nghip có th
tránh đc các ri ro không có kh nng thanh toán ngay, phi gia hn thanh toán nên
b pht hoc phi tr lãi cao hn, không làm mt kh nng mua chu ca nhà cung cp,
tn dng các c hi kinh doanh có li nhun cao cho doanh nghip.
S dng mô hình Baumol đ xác đnh lng tin mt ti u cn d tr trong
doanh nghip là bao nhiêu, thông qua vic xác đnh chi phí giao dch và chi phí c hi
cho vic gi tin. Vi các gi đnh sau:
+

Nhu cu v tin trong doanh nghip n đnh.
+

Không có d tr tin mt cho mc đích an toàn.
+

Doanh nghip có hai hình thc d tr là tin mt và chng khoán kh th.
+

Không có ri ro trong hot đng đu t chng khoán.
Mô
hình

này

xác

đnh

mc

tin

mt

mà

ti

đó,

tng

chi

phí

là

nh

nht.
Tng
chi

phí

(TC)

bao

gm

chi

phí

giao

dch

và

chi

phí

c

hi

Chi
phí

giao

dch

(TrC):


Trong
đó:

T

:

Tng
nhu
cu

v

tin

trong

nm

C

:
Quy
mô

mt

ln

bán

chng

khoán

F

:

Chi

phí

c

đnh

ca

mt

ln

bán

chng

khoán



Thang Long University Library
12

Chi
phí
c

hi

(OC):


Trong

đó:

C/2

:

Mc

d

tr

tin

mt

trung

bình

K :

Lãi

sut

đu

t

chng

khoán


Hình 1.1.  th mc d tr tin và chi phí c hi
Vy,

tng

chi

phí

(TC):


Tng

chi

phí

là

mt
hàm
ca

C.



tng

chi

phí

là

nh

nht

thì

đo

hàm

cp

mt

ca

TC

phi
bng
0

và

mc

d

tr

tin

mt

ti

u

là:




   


Trong

đó,

C*

là

mc

d

tr

tin

mt

ti

u.

1.2.2.2.

Qun lý hàng tn kho
Hàng

tn
kho
là

mt

phn

quan

trng

ca

vn

lu

đng,

là

nhân

t

đu

tiên,

cn

thit

cho

quá

trình

sn

xut

kinh

doanh,

vì

th

vic

qun

lý

hàng

tn

kho

có

hiu

qu

là

góp

phn

nâng

cao

hiu

qu

s

dng

vn

lu

đng.

Mc

d

tr

vt

t

hp

lý

s

quyt

đnh

mc

d

tr

tin

mt

hp

lý.

Nu

doanh

nghip

d

tr

quá

ln

s

tn

kém

chi

phí,



đng

vn,

còn

nu

d

tr

quá

ít

s

làm

cho

quá

trình

sn

xut

kinh

doanh

gián

đon

gây

ra

nhiu

hu

qu

tip

theo

nh

mt

th

trng,

gim

li

nhun

ca

doanh

nghip.

13

Nh

vy

qun

lý

hàng

tn

kho

là

vic

tính

toán

theo

dõi,

xem

xét

s

đánh

đi

gia
li
ích

và

phí

tn

ca

vic

duy

trì

tn

kho,

đng

thi

đm

bo

d

tr

duy

nht.

Chúng

ta

bit

rng,

khi

d

tr

hàng

tn

kho,

doanh

nghip

tn

rt

nhiu

loi

chi

phí.

C

th:



Chi phí đt hàng (chi phí hp đng): gm các khon chi phí qun lý, giao
dch và vn chuyn hàng hóa. Chi phí cho mi ln đt hàng gi s nh nhau

không ph thuc vào s hàng hóa mua mà ch ph thuc vào s ln mua
hàng.



Chi phí lu gi hàng tn kho (chi phí lu kho): gm các khon chi phí
hot đng và chi phí tài chính. Nhng khon này luôn thay đi đng bin
vi s thay đi ca hàng tn kho.

+

Chi phí hot đng gm các khon chi phí nh: chi phí bc d hàng hóa,
chi phí bo qun, hao ht…

+

Chi phí tài chính gm các khon chi phí nh: chi phí tr lãi vay, chi phí
v thu  khâu mua.



Chi phí c hi: gm nhng khon chi phí không thc t phát sinh nh chi
phí l mt c hi mua hàng giá r.

Vic qun lý hàng tn kho có th áp dng mt mô hình qun lý hàng tn kho hiu
qu (EOQ), mô hình ABC:

Mô hình qun lý hàng tn kho hiu qu (EOQ)
Mô

hình

qun

lý

hàng

tn

kho

nhm

đt

đn

mc

đích

đt

đc

tng

chi

phí

tn

kho

là

nh

nht.

Trong

điu

kin

giá

mua

hàng

n

đnh,

tng

chi

phí

tn

kho

ch

xét

đn

hai

loi

là

chi

phí

đt

hàng

và

chi

phí

lu

kho.

Chi phí đt hàng = Chi phí đt hàng/ln × S ln đt hàng
Chi phí lu kho = Chi phí lu kho đn v × S lng hng tn kho bình quân
Mô hình EOQ đc xây dng da trên các gi đnh c bn:
+

Nhu cu hàng tn kho là đu đn
+

Giá mua hàng hóa mi ln đu bng nhau - Không có yu t chit khu
thng mi
+

Không tính đn d tr an toàn




Thang Long University Library
14

Chu k ca hàng tn kho th hin qua đ th:

Hình 1.2. Mô hình EOQ
Công

thc

tính:
+

Chi phí đt hàng (CP
1
)






 
Trong đó:


: Chi phí đt hàng
S: Sn lng cn đt (nhu cu v hàng hóa)
Q: Lng hàng đt 1 ln
O: Chi phí mt ln đt hàng
S/Q : S ln đt hàng
- Chi phí d tr (

)






 
Trong đó:


: Chi phí d tr
Q/2: Mc lu kho trung bình
C: Chi phí d tr kho trong 1 đn v hàng lu kho
T đó, tng chi phí đc xác đnh: TC = CP1 + CP2