sinh học 9 bài ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật- giáo án lớp 9 tham khảo thao giảng, thi giáo viên dạy giỏi (1)

Kiểm tra bài cũ:
Môi trờng sống là gì? Em hãy nêu các loại môi tr
ờng sống của sinh vật?
Môi trờng là nơi sinh sống của sinh vật, bao gồm tất
cả những gì bao quanh chúng có ảnh hởng trực tiếp
hoặc gián tiếp đến đời sống của sinh vật.
Có 4 loại môi trờng sống:
Câu hỏi:
Trả lời:
- Môi trờng sinh vật
- Môi trờng trong đất
- Môi trờng nớc
- Môi trờng trên mặt đất- không khí

Hình 42.1. Tính hướng sáng của cây trồng trong chậu, để bên
cửa sổ.


Hình 42.2. Rừng thông. Cây thông mọc xen
nhau trong rừng (a) và cây thông mọc riêng rẽ
nơi quang đãng (b).

Cây sao

Những đặc
điểm của cây
Khi cây sống
nơi quang
đãng
Khi cây sống trong

bóng râm, dưới tán
cây khác, trong nhà…
Đặc
điểm
hình
thái
- Lá
- Thân
Đặc
điểm
sinh
lí
-Quang
hợp
-Thoát
hơi
nước
Bảng 42.1. Ảnh hưởng của ánh sáng tới
hình thái và sinh lí của cây
1- Phiến lá nhỏ, hẹp, màu xanh nhạt.
4- Thân cây thấp, số cành nhiều.
2- Phiến lá lớn, màu xanh thẫm.
3- Chiều cao bị hạn chế bởi chiều cao
bởi tán cây phía trên, của trần nhà.
5- Cường độ quang hợp cao trong
điều kiện ánh sáng mạnh.
6- Cây có khả năng quang hợp
trong điều kiện ánh sáng yếu,
quang hợp yếu trong điều
kiện ánh sáng mạnh.

7- Cây điều tiết thoát hơi nước
kém: Thoát hơi nước tăng cao
trong điều kiện ánh sáng
mạnh, khi thiếu nước cây dễ
bị héo.
8- Cây điều tiết thoát hơi nước
linh hoạt: Thoát hơi nước tăng
cao trong điều kiện ánh sáng
mạnh, thoát hơi nước giảm khi
cây thiếu nước.
Em hãy chọn các số mang câu trả lời
đúng điền vào bảng 42.1.

Những đặc
điểm của cây
Khi cây sống nơi quang
đãng
Khi cây sống trong bóng
râm, dưới tán cây khác,
trong nhà…
Đặc
điểm
hình
thái
- Lá
- Thân
Đặc
điểm
sinh
lí

-
Quang
hợp
-
Thoát
hơi nước
1 - Phiến lá nhỏ, hẹp, màu xanh
nhạt.
4 - Thân cây thấp, số cành
nhiều.
2 - Phiến lá lớn, màu xanh
thẫm.
3 - Chiều cao bị hạn chế bởi
chiều cao bởi tán cây phía
trên, của trần nhà.
5 - Cường độ quang hợp cao
trong điều kiện ánh sáng
mạnh.
6 – Cây có khả năng quang
hợp trong điều kiện ánh sáng
yếu, quang hợp yếu trong
điều kiện ánh sáng mạnh.
7 - Cây điều tiết thoát hơi
nước kém: Thoát hơi nước
tăng cao trong điều kiện
ánh sáng mạnh, khi thiếu
nước cây dễ bị héo.
8 - Cây điều tiết thoát hơi nước
linh hoạt: Thoát hơi nước
tăng cao trong điều kiện ánh

sáng mạnh, thoát hơi nước
giảm khi cây thiếu nước.
Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây

Cây ớt Cây dưa hoàng kim Cây dưa hấu
Cây lúa Cây sầu riêng Cây mai vàng


Nhóm cây ưa bóng
Cây phong lan
Cây trầu bà Cây lá lốt

Tiết 46 Bài 42. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH
SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT
I/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật:

Thí nghiệm: Vào đêm có trăng sáng, tìm một tổ kiến và
quan sát kiến bò trên đường mòn nhờ ánh sáng mặt trăng.
Đặt trên đường đi của kiến một chiếc gương nhỏ để phản
chiếu ánh sáng, sau đó theo dõi hướng bò của kiến. Có 3 khả
năng sau:
+ Kiến sẽ tiếp tục bò theo hướng cũ.
+ Kiến bò theo nhiều hướng khác nhau.
+ Kiến sẽ bò theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu.
 Em hãy chọn khả năng nào trong 3 khả năng trên?

Chim bìm bịp
Gà cỏ
Thường đi kiếm ăn
trước lúc mặt trời mọc

Chim Chích chòe
Chim chào mào
Chim khướu
Là những chim ăn sâu
bọ, thường đi ăn vào lúc
mặt trời mọc

Chim vạc
Chim diệc
Là những loài chim kiếm ăn vào ban đêm
Chim cú mèo

Những chim thường đi ăn vào ban ngày
Những chim thường đi ăn vào ban đêm

Trâu
Dê
Là những loài thú hoạt động và ban ngày
CừuDê
Trâu BòBò
Dê

Chồn chân đen
Sóc
Cáo
Là những loài thú hoạt
động vào ban đêm

Động vật ưa sáng

Chim bồ câu Chim cu gáy Gà
Ngựa
Bò
Dê

Động vật ưa tối
Chim diệc
Chim quốc Dơi Chuột đồng
Sư tử Chó sói Mèo bắt chuột

Động vật ưa tối
Ốc anh vũ
Dế mèn
Ếch đồng
Cua đồng
Giun đất

Lá lốt mọc ở ngoài sáng Lá lốt mọc trong bóng râm

Thằn lằn phơi nắng vào các thời điểm khác nhau trong ngày.
Thằn lằn phơi nắng, bề mặt
cơ thể hấp thụ nhiều năng
lượng ánh sáng mặt trời
Thằn lằn nằm theo hướng
tránh bớt ánh nắng vào
cơ thể
Vào chiều tối và sáng sớm: Vào buổi trưa và đầu giờ chiều: