Ngu van 9- nhung ngoi sao xa xoi

Giới thiệu về tác giả
Giới thiệu về tác giả
Tác giả:
Tác giả:


Lê Minh Khuê sinh
Lê Minh Khuê sinh
năm1949,quê Tĩnh
năm1949,quê Tĩnh
Gia,Thanh Hóa.
Gia,Thanh Hóa.
Là thanh niên xung
Là thanh niên xung
phong trong thời kì
phong trong thời kì
kháng chiến chống Mĩ.
kháng chiến chống Mĩ.
Là nhà văn có sở tr ờng
Là nhà văn có sở tr ờng
viết về truyện ngắn.
viết về truyện ngắn.
Hội viên Hội Nhà văn
Hội viên Hội Nhà văn
.
.
2.Tác phẩm: Viết năm 1971.

I. §äc, tãm t¾t, t×m hiÓu chó

thÝch



Ph ơng Định, Thao, Nho là ba nữ TNXP ở
tổ trinh sát mặt đ ờng tại một trọng điểm trên
tuyến đ ờng Tr ờng Sơn. Công việc của họ là
khi có bom nổ thì chạy lên đo khối l ợng đất
đá lấp vào hố bom, đếm bom ch a nổ, nếu
cần thì phá bom. Họ sống trong một cái
hang d ới chân cao điểm. Mỗi ng ời có một
thói quen, sở thích, tính nết khác nhau nh ng
đều can đảm, dũng cảm, hồn nhien, yêu
đời. Trong một lần phá bom, Nho bị th ơng,
chị Thao và Ph ơng Định chăm sóc cho bạn.
Một trận m a đá khiến các cô thích thú.
Tóm tắt truyn

: Chỗ cao hơn mặt đất nh
gò, đồi núi hoặc trên nóc công trình kiến trúc
cao.
: Nơi đ ợc xác định là có vai trò
quan trọng so với những điểm nơI .
- Cao điểm
-Trọng điểm

Tỡm hiu khỏi quỏt vn bn
* Ngôi kể:
* Ngôi kể:
ngôi thứ nhất

ngôi thứ nhất
Tác dụng:
Tác dụng:
- Tăng tính chân thực, tính thuyết phục
- Tăng tính chân thực, tính thuyết phục
- Khai thác sâu sắc diễn biến tâm lí và
- Khai thác sâu sắc diễn biến tâm lí và
những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật.
những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật.
* Phng thc biu t:
* Nhõn Vt:
* B cc:

ý nghĩa tên truyện
ý nghĩa tên truyện



Đó là lối ẩn dụ phẩm chất Là Ph ơng Định, Thao, Nho họ có
Đó là lối ẩn dụ phẩm chất Là Ph ơng Định, Thao, Nho họ có
lối sống hồn nhiên , trong sáng, dũng cảm trong cuộc chiến tranh
lối sống hồn nhiên , trong sáng, dũng cảm trong cuộc chiến tranh
chống đế quốc Mĩ trên tuyến lửa Tr ờng Sơn.
chống đế quốc Mĩ trên tuyến lửa Tr ờng Sơn.


Truyện đ ợc đặt tên là Những ngôi sao
xa xôi. Đó là một cái tên mang ý
nghĩa ẩn dụ, theo em đó là lối n dụ
nào? Là những ai? Ngôi sao nào sáng

nhất, gợi nhiều yêu mến và cảm phục
nhất?

Tìm hiểu chi tiết văn bản
•
Hoµn c¶nh sèng, chiÕn ®Êu vµ tÝnh c¸ch tæ n÷
Hoµn c¶nh sèng, chiÕn ®Êu vµ tÝnh c¸ch tæ n÷
thanh niªn xung phong trinh s¸t mÆt ® êng:
thanh niªn xung phong trinh s¸t mÆt ® êng:

ở ngay d ới chân cao điểm.
Giữa vùng trọng điểm đánh phá
ác liệt của Mĩ
Quan sát máy bay Mĩ thả bom.
Đo khối l ợng đất đá lấp vào hố
bom.
Đếm bom ch a nổ.
Phá bom nổ chậm.
Sống
Sống
Nhiệm
vụ
Sống và chiến đấu ở nơi gian khổ, ác
liệt. Nhiệm vụ quan trọng nh ng cũng vô
cùng hiểm nguy.

-
Chạy trên cao điểm cả ban ngày.
+ Đất bốc khói, không khí bàng hoàng.
+ Chung quanh có nhiều quả bom ch a

nổ, có thể nổ bây giờ, chốc nữa nh ng
nhất định sẽ nổ.
- Ba ng ời tự giải quyết 4 quả bom nổ
chậm, không cần sự trợ giúp Mỗi
ngày 3,4 lần nh thế.
-
Dùng xẻng nhỏ đào khoét sát thân
bom, đặt thuốc nổ để phá bom
-
Việc làm đặc biệt nguy hiểm luôn
đối diện với thần chết.
Cuộc
sống ở
cao
điểm
-Dũng cảm, sẵn sàng hi sinh
vì tổ quốc
Tinh thần trách nhiệm cao,quyết
tâm hoàn thành nhiệm vụ.
Lạc quan coi th ờng khó khăn
gian khổ.

- Con đường: bị đánh lở loét…
- Máy bay: rè rè, gầm gào…
- Bom nổ: váng óc, mảnh bom
xé không khí.
- Bom nổ chậm: lạnh lùng
Em có nhận xét gì về sự tương phản giữa hai không gian nµy?
Không gian hang đá
Không gian mặt đường

- Nghỉ ngơi: mát lạnh, im ắng lạ,
nằm dài trên nền ẩm, có thể
nghĩ lung tung…
- Hát: khe khẽ, bịa lời mà hát.
- Tắm, ăn kẹo.Thêu thùa
- Đón cơn mưa đá: vui thích
cuống cuồng.

=> Căng th¼ng, ác liệt, hiểm
nguy đe dọa sự sống con
người và con đường.
=> Khung cảnh bình yên, êm dịu,
con người mơ mộng và tươi trẻ.
Không gian chiến tranh
><
Không gian bình yên

Nhng cụ gỏi thanh niờn xung phong trong t trinh sỏt
Nhng cụ gỏi thanh niờn xung phong trong t trinh sỏt
mt ng:
mt ng:

Chị Thao:
Chị Thao:
-
Dứt khoát trong công việc
Dứt khoát trong công việc
-
Can đảm
Can đảm

-
Thích chép bài hát
Thích chép bài hát
-
Thích làm duyên
Thích làm duyên
-
Sợ máu
Sợ máu



Can đảm trong công việc, yếu mềm trong tình cảm
Can đảm trong công việc, yếu mềm trong tình cảm
.
.






Bên cạnh những đặc điểm chung
về hoàn cảnh chiến đấu, ba cô
gái lại có những nét riêng nào?
Cụ thể. Những biểu hiện ấy cho
thấy Thao là ng ời nh thế nào?

Nho:
-

Thích thêu thùa

Nhân vật Ph ơng Định
Nhân vật Ph ơng Định

Hình dáng: đẹp đ ợc nhiều ng ời để ý
Hình dáng: đẹp đ ợc nhiều ng ời để ý

Nguồn gốc: Là cô gái Hà Nội
Nguồn gốc: Là cô gái Hà Nội

Tính tình: Thích ngắm mình trong g ơng
Tính tình: Thích ngắm mình trong g ơng
nhạy cảm, hồn nhiên, hay hát, kín đáo.
nhạy cảm, hồn nhiên, hay hát, kín đáo.

Hành động Tình cảm
Hành động Tình cảm


* Hành động :
* Hành động :

Tôi đến gần quả bom, tôi sẽ không đi khom
Tôi đến gần quả bom, tôi sẽ không đi khom

Tôi dùng xẻng nhỏ đào bới d ới quả bom
Tôi dùng xẻng nhỏ đào bới d ới quả bom

Cát lạo xạo trong miệng

Cát lạo xạo trong miệng

Ngực tôi đau nhói. Mắt caymảnh bom xé không khí lao và rít vô
Ngực tôi đau nhói. Mắt caymảnh bom xé không khí lao và rít vô
hình trên đầu.
hình trên đầu.

Không thấy gì ngoài khói bom.
Không thấy gì ngoài khói bom.
=>Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc .
=>Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc .
=> Dũng cảm tự trọng.
=> Dũng cảm tự trọng.
* Tình cảm :
* Tình cảm :
1.
1.
Tôi lo bỗng d ng tôi muốn la toáng lên vì thích thú
Tôi lo bỗng d ng tôi muốn la toáng lên vì thích thú
2.
2.
Tôi moi đát, bế Nho đặt lên đùi mình. Tôi rửa cho Nho bằng n ớc
Tôi moi đát, bế Nho đặt lên đùi mình. Tôi rửa cho Nho bằng n ớc
sôi
sôi
=> Y
=> Y
ờ
ờ
u mến những ng ời đồng đội

u mến những ng ời đồng đội
.
.
Những biểu hiện về
hành động của Ph
ơng Định ? Biểu
hiện về tình cảm ?
Dẫn chứng ?

D
D
iễn biến tâm lí của Ph ơng Định trong
iễn biến tâm lí của Ph ơng Định trong
lần đi phá bom nổ chậm đ ợc miêu tả nh
lần đi phá bom nổ chậm đ ợc miêu tả nh
thế nào?
thế nào?
- Hồi hộp, lo lắng, căng thẳng, có nghĩ đến cái chêt dù chỉ là mờ
- Hồi hộp, lo lắng, căng thẳng, có nghĩ đến cái chêt dù chỉ là mờ
nhạt
nhạt
- Từng cử động nhỏ đ ợc tả lại, từ chỗ đến gần
- Từng cử động nhỏ đ ợc tả lại, từ chỗ đến gần
quanh quả bom, nghe cảm giác quả bom nóng
quanh quả bom, nghe cảm giác quả bom nóng
dần lên, căng thẳng chờ đợi tiếng nổ kề bên
dần lên, căng thẳng chờ đợi tiếng nổ kề bên
cái chết im lìm, bất ngờ, từng cảm giác của cô
cái chết im lìm, bất ngờ, từng cảm giác của cô
trở nên sắc nhọn hơn

trở nên sắc nhọn hơn

Em có nhận xét gì về cách khắc hoạ nhân vật
Ph ơng Định của tác giả ? Nhân vật có cá tính
nh thế nào ?
- Tác giả để nhân vật tự kể về mình.
- Kết hợp miêu tả tâm lí với ngoại hình
- Nhân vật đ ợc khắc hoạ trong nhiều thời gian, không
gian khác nhau
Nhân vật có cá tính sinh động, chân thật, hồn nhiên
trong sáng, giàu tình cảm và can đảm

-?- Những con ng ời nh chị Thao, Nho, Ph ơng Định
mỗi ng ời có một thói quen riêng, sở thích riêng nh ng
họ đều có điểm chung nào để ng ời ta gọi họ là
Những ngôi sao xa xôi ?
-?- Em biết những bài ca nào hát về những ng ời đi mở
đ ờng cứu n ớc nh Những ngôi sao xa xôi ?
- Họ có hành động dũng cảm, không sợ gian khổ nguy
nan để hoàn thành nhiệm vụ. Tâm hồn trong sáng, lạc
quan giàu tình cảm. Đó là phẩm chất tốt đẹp của lòng
yêu n ớc
- Bài hát Tr ờng Sơn Đông, Tr ờng Sơn Tây, Cô
gái mở đ ờng và Lá đỏ

Khái quát những nét đặc sắc về nghệ thuật kể
chuyện ?
- Kể chuyện ở ngôi thứ nhất, điểm nhìn của nhân vật
chính
- Miêu tả diễn biến nhân vật

- Cách kể xen kẽ hồi ức với đoạn tả cảnh chiến đấu
- Câu ngắn xen kẽ câu dài, giọng điệu và ngôn ngữ tự
nhiên gần với khẩu ngữ

Nêu nội dung chính của chuyện ?
Tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần
dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ,
hy sinh nh ng rất hồn nhiên, lạc quan của
những cô thanh niên xung phong trên tuyến đ
ờng Tr ờng Sơn. Đó là hình ảnh đẹp, tiêu biểu
về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng
chiến chống Mỹ.

Hướng dẫn học ở nhà
-
Học bài:
+ Kể tóm tắt truyện, ghi nhớ những đặc điểm cơ bản
của các nhân vật, đặc biệt là Phương Định.
+Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Phương Định bằng
một bài văn ngắn.
-
Chuẩn bị bài sau: Chương trình địa phương phần
Tập làm văn
+ Theo hướng dẫn của bài 19
+ Chia theo 4 nhón chuẩn bị 4 vấn đề : N1: Môi
trường; N2: Tệ nạn ma tuý; N3: Người tốt, việc tốt;
N4:An toàn giao thông.