CAC THANH PHAN CHINH CUA CAU

Giáo viên: LÊ THỊ HỒNG THỦY
Giáo viên: LÊ THỊ HỒNG THỦY
Trường THCS Điền Hải
Trường THCS Điền Hải
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hoán dụ là gì?
Nêu các kiểu hoán dụ thường gặp.
Đặt câu có phép hoán dụ.
( Tô Hoài)

TIẾT 107.
CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
I. Phân biệt thành
phần chính với thành
phần phụ của câu:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên
cường tráng.


TN CN VN
1. Tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.

Câu có cấu tạo hoàn chỉnh (CN
-VN) và diễn đạt một ý trọn vẹn.
Thành phần chính
Thành phần phụ
( Tô Hoài)
-
Thành phần phụ là
thành phần không
bắt buộc có mặt

trong câu.
- Thành phần chính
( CN - VN) là những
thành phần bắt buộc
phải có mặt để câu
có cấu tạo hoàn
chỉnh và diễn đạt một
ý trọn vẹn.
2. Chẳng bao lâu,
CN VN
TN
( Tô Hoài)

TIẾT 107.
CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
II. Vị ngữ
1. Đặc điểm:
- Có khả năng kết hợp
với phó từ chỉ quan hệ
thời gian.
- Có thể trả lời các câu
hỏi: làm gì?, làm sao?,
như thế nào?
2. Cấu tạo:
Một buổi chiều, tôi
( Tô Hoài)
Chợ Năm Căn

Cây tre
Tre, nứa, mai, vầu



CN
VN
CN
VN
CN
VN
CN
VN
ra đứng cửa hang như mọi khi, xem
hoàng hôn xuống.
nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.
( Đoàn Giỏi)
là người bạn thân của nông dân Việt Nam […].
giúp người trăm công nghìn việc khác nhau.
( Thép Mới)
1.

2.
3.
VNVNVN
VN - CĐT
- CĐT
- CĐT
- CDT
TT
- CĐT
-
Một cụm từ ( cụm DT,
cụm ĐT, cụm TT).
-
Một từ ( DT, ĐT, TT ).
III. Chủ ngữ:
? Hãy cho biết vị ngữ nào được cấu tạo là một từ, vị ngữ
nào có cấu tạo là một cụm từ. Nếu là từ thì thuộc từ loại
gì? Nếu cụm từ thì thuộc cụm từ loại gì?
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên
cường tráng.


CN VN
( Tô Hoài)
I. Phân biệt thành
phần chính với thành
phần phụ của câu:
( Tô Hoài)

TIẾT 107.

CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
Chẳng bao lâu,
II. Vị ngữ:
1. Đặc điểm:
đã trở thành một chàng dế thanh niên
cường tráng.

CN
VN
2. Cấu tạo:
Một buổi chiều,
( Tô Hoài)
( Tô Hoài)
Chợ Năm Căn






Cây tre
Tre, nứa, mai, vầu


CN
VN
CN
VN
CN
VN

CN
VN
ra đứng cửa hang như mọi khi, xem
hoàng hôn
xuống.

nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.
( Đoàn Giỏi)

là người bạn thân của nông dân Việt Nam […].
giúp người trăm công nghìn việc khác nhau.
( Thép Mới)
2.
1.
3.
4.
tôi
tôi
III. Chủ ngữ:
- Nêu tên sự vật, hiện
tượng có hành động,
đặc điểm, trạng thái, …
được nêu ở vị ngữ.
- Thường trả lời cho
các câu hỏi: Ai?, Con
gì?, Cái gì?
Đại từ
CN CN CN
Đại từ
- CDT

- DT
DT
1. Đặc điểm:
2. Cấu tạo:
-
Thường là danh từ,
cụm danh từ, đại từ.
I. Phân biệt thành phần
chính với thành phần
phụ của câu:
( Tô Hoài)

TIẾT 107.
CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU
IV. Luyện tập
Bài tập 1
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên
cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở
chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng,
muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên,
đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gẫy
rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
( Tô Hoài)
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
2.Đôi càng tôi mẫm bóng.
3. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.

4. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt,
tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ.
5. Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua.
1.Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên
cường tráng.


CN
- CDT
VN
- TT
CN
CDT
VN
2CTT
CN
VN
CN
(ĐT)
VN - CĐTVN - CĐT
CN
- CĐT
CN
- CDT
Bài tập 2:
Bài tập 3:
II. Vị ngữ:
2. Cấu tạo:
III. Chủ ngữ:
- Nêu tên sự vật, hiện

tượng có hành động,
đặc điểm, trạng thái, …
được nêu ở vị ngữ.
- Thường trả lời cho
các câu hỏi: Ai?, Con
gì?, Cái gì?
1. Đặc điểm:
2. Cấu tạo:
-
Thường là danh từ,
cụm danh từ, đại từ.
I. Phân biệt thành phần
chính với thành phần
phụ của câu:
1. Đặc điểm:
Các thành phần
chính của câu
Chủ ngữ
Vị ngữ
Cấu tạo
Đặc điểm
Đặc điểm
Cấu tạo
Có khả
năng kết
hợp với
phó từ
chỉ quan
hệ thời
gian.

Có thể
trả lời
các câu
hỏi: làm
gì?, làm
sao?,
như thế
nào?
-
Một
cụm từ
(cụm DT,
cụm ĐT,
cụm TT).
-
Một từ
(DT, ĐT,
TT )
Nêu tên sự
vật, hiện
tượng có
hành động,
đặc điểm,
trạng thái,
…được nêu
ở vị ngữ.
Thường
trả lời
cho các
câu hỏi:

Ai?, Con
gì?, Cái
gì?
Một danh
từ, cụm
danh từ,
đại từ
Dặn dò:
- Nắm vững cấu tạo và đặc điểm của những thành phần
chính của câu.
- Làm lại các bài tập vào vở bài tập.
- Soạn bài: Câu trần thuật đơn.