B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTẨI:
MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU
QUN LÝ VNăLUăNG TI CÔNG TY
C PHN XUT NHP KHU
HÀNG TIÊU DÙNG TH H MI
SINHăVIểNăTHCăHIN : PHỐNGăTHăTHANHăCHUNG
MÃ SINH VIÊN : A18919
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HẨăNIă-2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTẨI:
MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU
QUN LÝ VNăLUăNG TI CÔNG TY
C PHN XUT NHP KHU
HÀNG TIÊU DÙNG TH H MI
HÀ NI - 2014
Giáoăviênăhngădn
:ăTh.săChuăThăThu Thy
Sinhăviênăthcăhin
:ăPhùngăThăThanhăChung
Mã sinh viên
: A18919
Chuyên ngành
: Tài chính
Thang Long University Library
LI CMăN
hoàn thành khóa lun tt nghip này, li đu tiên em xin bày t lòng bit n
chân thành và sâu sc nht ti cô giáo hng dn: Thc s Chu Th Thu Thy đã tn
tình hng dn em trong sut quá trình nghiên cu và thc hin đ tài.
Em xin gi li cm n đn các thy cô giáo trong khoa Kinh t Qun lý, các thy
cô giáo trng i hc Thng Long đã trang b cho em nhng kin thc và kinh
nghim quý giá trong quá trình hc tp ti trng và nhit tình giúp đ em thc hin
đ tài này.
Em cng xin chân thành cm n ban lãnh đo, cán b công nhân viên công ty C
phn Xut nhp khu Hàng tiêu dùng th h mi đã cung cp tài liu và to mi điu
kin thun li đ em hoàn thành khóa lun tt nghip này.
Mc dù đã có nhiu c gng, nhng do thi gian có hn, trình đ, k nng ca
bn thân còn nhiu hn ch nên chc chn đ tài khóa lun tt nghip này ca em
không tránh khi nhng hn ch, thiu sót. Rt mong nhn đc s đóng góp, ch bo,
b sung thêm ca thy cô và các bn.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày…tháng… nm 2014
Sinh viên
Phùng Th Thanh Chung
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Hà Ni, ngày … tháng … nm 2014
Sinh viên
Phùng Th Thanh Chung
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1. CăS LÝ LUN V HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG
TRONG DOANH NGHIP 1
1.1 LÝ LUN CHUNG V VNăLUăNG 1
1.1.1 Khái nim, đc đim và vai trò ca vn lu đng 1
1.1.2 Phân loi vn lu đng 3
1.1.3 S vn đng ca vn lu đng trong doanh nghip 5
1.1.4 Kt cu vn lu đng và các nhân t nh hng. 6
1.1.5 Ngun hình thành vn lu đng 7
1.2 QUN LÝ VNăLUăNG 9
1.2.1. Khái nim qun lý vn lu đng 9
1.2.2. Ni dung qun lý vn lu đông 9
1.2.3. S cn thit phi qun lý vn lu đng 27
1.2.4. Chin lc qun lý vn lu đng 27
1.3 HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG 32
1.3.1 Khái nim hiu qu và hiu qu qun lý vn lu đng 32
1.3.2 Các ch tiêu đo lng hiu qu qun lý vn lu đng 33
1.3.3 Phng pháp đo lng hiu qu vn lu đng 40
1.4 CÁC NHÂN T NHăHNGăN HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG 41
CHNGă2. THC TRNG HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG TI
CÔNG TY C PHN XUT NHP KHU HÀNG TIÊU DÙNG
TH H MI 43
2.1. GII THIU CHUNG V CÔNG TY C PHN XUT NHP KHU HÀNG TIÊU DÙNG
TH H MI 43
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin công ty C phn Xut nhp khu Hàng
tiêu dùng Th h mi 43
2.1.2. Ngành ngh kinh doanh 44
2.2. TÌNH HÌNH HOTăNG KINH DOANH CÔNG TY C PHN XUT NHP KHU
HÀNG TIÊU DÙNG TH H MIăGIAIăON 2011-2013 44
2.3. THC TRNG VNăLUăNG TI CÔNG TY C PHN XUT NHP KHU HÀNG
TIÊU DÙNG TH H MI 48
2.3.1. Tình hình bin đng và kt cu ca vn lu đng ti công ty C phn Xut
nhp khu Hàng tiêu dùng Th h mi 48
2.3.2. Ngun hình thành vn lu đng 52
2.4. THC TRNG QUN LÝ VNăLUăNG TI CÔNG TY C PHN XUT NHP
KHU HÀNG TIÊU DÙNG TH H MI 53
2.4.1. Xác đnh nhu cu vn lu đng 53
2.4.2. Qun lý tin và đu t tài chính ngn hn 53
2.4.3. Qun lý phi thu khách hàng 54
2.4.4. Qun lý hàng tn kho 56
2.4.5. Chin lc qun lý vn lu đng 56
2.5. HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG TI CÔNG TY C PHN XUT NHP KHU
HÀNG TIÊU DÙNG TH H MI 60
2.5.1. Kh nng thanh toán ngn hn 60
2.5.2. Hiu qu qun lý vn lu đng chung 63
2.5.3. Hiu qu qun lý tng thành phn vn lu đng 67
2.5.4. Thi gian luân chuyn vn bng tin trung bình 70
2.5.5. ng dng phng pháp Dupont đ phân tích hiu qu qun lý
vn lu đng 72
2.6. ÁNH GIÁ THC TRNG HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG TI CÔNG TY C
PHN XUT NHP KHU HÀNG TIÊU DÙNG TH H MIăGIAIăON 2011 ậ 2013 74
CHNGă3. MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ VN
LUăNG 77
3.1. NHăHNG PHÁT TRIN CA CÔNG TY C PHN XUT NHP KHU HÀNG
TIÊU DÙNG TH H MI 77
3.1.1. nh hng phát trin 77
3.1.2. Mc tiêu chin lc 78
3.2. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ VNăLUăNG TI CÔNG TY C
PHN XUT NHP KHU HÀNG TIÊU DÙNG TH H MI. 78
3.2.1. Xác đnh nhu cu vn lu đng thng xuyên cho doanh nghip 78
3.2.2. Tng cng qun lý vn bng tin 81
3.2.3. Tng cng qun lý đ gim thp lng hàng tn kho ca công ty 82
3.2.4. Tng cng qun lý các khon phi thu khách hàng 85
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
NV
Ngun vn
NVDH
Ngun vn dài hn
NVNH
Ngun vn ngn hn
TSC
Tài sn c đnh
TSL
Tài sn lu đng
TSDH
Tài sn dài hn
TSNH
Tài sn ngn hn
VCSH
Vn ch s hu
VL
Vn lu đng
VN
Vit Nam đng
DANH MC BNG BIU, BIUă, HÌNH V
Bng 2.1. Ch tiêu phn ánh kh nngăthanhătoánăngn hn 60
Bng 2.2 Ch tiêu tcăđ luân chuyn vnăluăđng ca công ty 63
Bng 2.3 H s đm nhim vnăluăđng ca công ty 64
Bng 2.4 Ch tiêu mc tit kim vnăluăđng ca công ty 65
Bng 2.5 Ch tiêu t sut sinh li vnăluăđng ca công ty 66
Bng 2.6 Ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu qun lý hàng tn kho ca công ty 67
Bng 2.7 Ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu qun lý khon phi thu khách hàng 69
Bng 2.8 Ch tiêuăđánhăgiáăthi gian luân chuyn vn bng tin trung bình 70
Bng 2.9 nhăhng caăROSăđn t sut sinh li vnăluăđng 72
Bng 2.10 nhăhng caăvòngăquayăVLăđn t sut sinh li vnăluăđng 73
Bng 3.1 S dăbìnhăquơnăcácăkhon mc caăcôngătyănmă2013 80
Bng 3.2 Bng tính toán t l các khon mc so vi doanh thu thun 80
Bng 3.3 Bngă xácă đnh mc d tr tiă uă sn phm Cho chng dính
(C200129) 84
Bngă3.4ăánhăgiáăcácăkhon phi thu sau khi áp dng gii pháp 87
Biuăđ 2.1. Tngătrng doanh thu - giá vn - li nhunăgiaiăđon 2011 ậ 2013 . 44
Biuăđ 2.2. S binăđng ca vnăluăđngătrongăgiaiăđon 2011 ậ 2013 48
Biuăđ 2.3.Căcu vnăluăđng ca công ty 49
Biuăđ 2.4. Ngun hình thành vnăluăđng 52
Hình 1.1. Mô hình Miller Orr 16
Hình 1.2.QuyătrìnhăđánhăgiáăuyătínăkháchăhƠng. 18
Hình 1.3. th thiăđimăđt hàng 23
Hình 1.4.Mô hình EOQ 24
Hình 1.5. Mô hình qun lý tài sn ngn hn cp tin và thn trng 28
Hình 1.6.Mô hình qun lý n ngn hn cp tin và thn trng. 29
Hình 1.7.Mô hình qun lý tài sn ngn hn và n ngn hn cp tin 31
Hình 1.8.Mô hình qun lý tài sn ngn hn và n ngn hn thn trng 31
Hình 1.9.Mô hình qun lý tài sn ngn hn và n ngn hn dung hòa 32
Hình 2.1. Mô hình qun lý tài snăluăđng caăcôngătyăgiaiăđon 2011 ậ 2013 56
Hình 2.2. Mô hình qun lý n ngn hn caăcôngătyăgiaiăđon 2011 ậ 2013 58
Hình 2.3. Mô hình qun lý vnăluăđng caăcôngătyăgiaiăđon 2011 ậ 2013. 59
Thang Long University Library
LI M U
1. Lý do chnăđ tài
Hin nay nc ta đang trong thi kì hi nhp, vi nn kinh t th trng đy nhng
bin đng và thách thc.iu này đng ngha vi mt thc t là bt kì mt doanh
nghip nào mun tn ti và phát trin cng phi có mt tim lc kinh t vng mnh,
bên cnh ngun nhân lc có kinh nghim và kh nng qun lý. Không phi bng dng
mà ông cha ta t xa đã có câu ngn ng “buôn tài không bng dài vn”. tin hành
hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip dù hot đng theo mô hình nào, to hay
nh thì mt nhu cu không th thiu đc đó là có lng vn n đnh. Và trong sut
quá trình hot đng kinh doanh, vn quan trng ti mc đc ví nh huyt mch luôn
luôn tun hoàn và luân chuyn trong doanh nghip.Nht là trong nn kinh t hin nay,
s tn ti ca doanh nghip có th nói là gn nh ph thuc hoàn toàn vào lng vn
ca chính bn thân doanh nghip đó.Bi l, vic qun lý và s dng vn trong sn xut
kinh doanh có tác đng rt ln đn chi phí sn xut và giá thành sn phm, t đó nh
hng không nh ti vic tng hay gim li nhun ca doanh nghip.
Vic qun lý vn lu đng là công tác quan trng, đòi hi s cht ch, sát sao đ
đm bo lng vn đc chu chuyn lin mch, không b đng, tc đ luân chuyn
nhanh chóng, đem li li nhun cao cho doanh nghip. Công ty c phn Xut nhp
khu Hàng tiêu dùng Th h mi là mt đn v hot đng kinh doanh trong lnh vc
thng mi, kinh doanh đ gia dng, đc đim ca công ty kinh doanh trong lnh vc
này là cn nhiu ti ngun vn lu đng đ đu t, mua sm hàng hóa. Do vy, vn đ
qun lý và s dng có hiu qu ngun vn sn xut kinh doanh nói chung và vn lu
đng nói riêng đang là vn đ cp thit và quan trng hàng đu đt ra đi vi tt c các
doanh nghip.
Nhn thc đc tm quan trng ca vn và nâng cao hiu qu qun lý và s dng
vn trong doanh nghip, trong thi gian thc tp ti công ty C phn Xut nhp khu
Hàng tiêu dùng Th h mi em đã chn đ tài:
ắMt s gii pháp nâng cao hiu qu qun lý vnă luă đng ti công ty C
phn Hàng tiêu dùng Th h mi”.
2. iătng và phm vi nghiên cu
iătng nghiên cu: C s lý lun v vn lu đng và hiu qu qun lý vn lu
đng.
Phm vi nghiên cu: Thc trng qun lý vn lu đng ti công ty c phn Xut
nhp khu Hàng tiêu dùng Th h mi trong giai đon 2011 – 2013 nhm đa ra mt
s bin pháp nâng cao hiu qu qun lý vn lu đng ca công ty này.
3. Phngăphápănghiênăcu
Phng pháp nghiên cu ch yu trong khóa lun là phng pháp phân tích, so
sánh, tng hp, gii thích da trên các s liu đc cung cp và điu kin thc t ca
công ty này.
4. Kt cu khóa lun
Khóa lun tt nghip gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v hiu qu qun lý vn lu đng trong doanh nghip
Chng 2: Thc trng hiu qu qun lý vn lu đng ti công ty c phn Xut
nhp khu Hàng tiêu dùng Th h mi.
Chng 3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu qun lý vn lu đng
Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăS LÝ LUN V HIU QU QUN LÝ VNăLUă
NG TRONG DOANH NGHIP
1.1 Lý lun chung v vn lu đng
1.1.1 Khái nim, đc đim và vai trò ca vn lu đng
1.1.1.1 Khái nim vn lu đng
Trong nn kinh t quc dân, mi doanh nghip đc coi nh mt t bào ca nn
kinh t vi nhim v ch yu là thc hin các hot đng sn xut kinh doanh nhm to
ra các sn phm hàng hóa, lao v, dch v cung cp cho xã hi. Doanh nghip có th
thc hin mt s hoc tt c các công đon ca quá trình đu t t sn xut đn tiêu
th sn phm lao v, dch v trên th trng nhm mc tiêu ti đa hóa li nhun.
tin hành các hot đng sn xut kinh doanh doanh nghip cn phi có t liu
sn xut, đi tng lao đng, t liu lao đng và sc lao đng. Quá trình sn xut kinh
doanh là s kt hp các yu t đó đ to ra sn phm hàng hóa, dch v. Khác vi t
liu lao đng, đi tng lao đng khi tham gia vào quá trình sn xut kinh doanh luôn
thay đi hình thái vt cht ban đu, giá tr ca nó đc chuyn dch toàn b mt ln
vào giá tr sn phm và đc bù đp khi giá tr sn phm đc thc hin. Biu hin
di hình thái vt cht ca đi tng lao đng gi là tài sn lu đng. TSL ca
doanh nghip bao gm TSL sn xut và TSL lu thông.
- Tài sn lu đng sn xut: là nhng vt t d tr đ đm bo cho quá trình sn
xut đc liên tc. Bao gm nhng tài sn khâu d tr sn xutnh nguyên vt liu
chính, nguyên vt liu ph, nhiên liu, công c dng c,…và tài sn khâu sn xut
nh sn phm d dang, bán thành phm, chi phí ch kt chuyn,…
- Tài sn lu thông: là nhng TSL nm trong quá trình lu thôngca doanh
nghip bao gm thành phm, hàng hóa mua ngoài, sn phm hàng hóa cha đc tiêu
th (hàng tn kho), vn bng tin, các khon vn dùng trong thanh toán,…
Quá trình sn xut ca doanh nghip luôn gn lin vi quá trình lu thông. đm
bo cho quá trình sn xut kinh doanh đc tin hành thng xuyên, liên tc đòi hi
doanh nghip phi có mt lng tài sn lu đng nht đnh. Do vy, đ hình thành nên
tài sn lu đng, doanh nghip phi ng ra mt s vn đu t vào loi tài sn này, s
vn đó đc gi là vn lu đng.
Tóm li, vnăluăđng ca doanh nghip là s vn ngăraăđ hình thành nên
tài snăluăđng nhmăđm bo cho quá trình kinh doanh ca doanh nghipăđc
thc hinăthng xuyên, liên tc.Biu hinădi hình thái vt cht ca vnăluă
đng là tài snăluăđng.Vnăluăđng chuyn toàn b giá tr caăchúngăvƠoăluă
thông và t trongălu thông toàn b giá tr caăchúngăđc hoàn li mt ln sau
mt chu kì kinh doanh.(Ngun: PGS.TS Nguyn ình Kim (2010) – Giáo trình Tài
chính doanh nghip – NXB Tài chính – Tr.90)
2
1.1.1.2 c đim ca vn lu đng
Vn lu đng là biu hin bng tin ca tài sn lu đng nên đc đim vn đng
ca vn lu đng luôn chu s chi phi bi nhng đc đim ca tài sn lu đng.
- Vn lu đng ca doanh nghip không ngng vn đng qua các giai đon ca chu
kì kinh doanh: d tr sn xut, sn xut và lu thông. Quá trình này đc din ra liên
tc và thng xuyên lp li theo chu kì đc gi là quá trình tun hoàn, chu chuyn
ca vn lu đng. Qua mi giai đon ca chu kì kinh doanh, vn lu đng li thay đi
hình thái biu hin t hình thái vn tin t ban đu chuyn sang vn vt t hàng hóa d
tr và vn sn xut, ri cui cùng tr v hình thái vn tin t. Sau mi chu kì sn xut,
vn lu đng hoàn thành mt vòng chu chuyn.
- Vn lu đng ch tham gia vào mt chu kì sn xut, giá tr ca nó đc dch
chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm và đc hoàn li toàn b sau khi doanh
nghip tiêu th sn phm hàng hóa, cung ng đc dch v, thu đc tin bán hàng v.
Nh vy vn lu đng hoàn thành mt vòng chu chuyn sau mt chu k sn xut và
tiêu th sn phm.
- Quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip din ra mt cách thng xuyên
liên tc, các giai đon vn đng ca vn lu đng đan xen vào nhau nên cùng mt thi
đim vn lu đng thng tn ti di nhiu hình thái khác nhau trong khâu sn xut
và lu thông.
1.1.1.3 Vai trò
Vn trong các doanh nghip có vai trò quyt đnh đn vic thành lp, hot đng và
phát trin ca mi doanh nghip. Là mt b phn không th thiu trong vn kinh
doanh ca các doanh nghip, vn lu đng có nhng vai trò ch yu sau:
Mt là: tin hành sn xut, ngoài TSC nh máy móc, thit b, nhà xng…
doanh nghip phi b ra mt lng tin nht đnh đ mua sm hàng hóa, nguyên vt
liu… phc v cho quá trình sn xut. Nh vy vn lu đng là điu kin đu tiên đ
doanh nghip đi vào hot đng hay nói cách khác vn lu đng là điu kin tiên quyt
ca quá trình sn xut kinh doanh.
Hai là: Vn lu đng còn đm bo cho quá trình tái sn xut ca doanh nghip
đc tin hành thng xuyên, liên tc. Nu vn lu đng b thiu hay luân chuyn
chm s hn ch vic thc hin mua bán hàng hóa, làm cho các doanh nghip không
th m rng đc th trng hay có th b gián đon sn xut dn đn gim sút li
nhun gây nh hng xu đn hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Ba là: Vn lu đng còn có kh nng quyt đnh đn quy mô hot đng ca doanh
nghip. Trong nn kinh t th trng doanh nghip hoàn toàn t ch trong vic s
dng vn nên khi mun m rng quy mô ca doanh nghip phi huy đng mt lng
Thang Long University Library
3
vn nht đnh đ đu t, ít nht là đ đ d tr vt t hàng hóa.Vn lu đng còn giúp
cho doanh nghip chp đc thi c kinh doanh và to li th cnh tranh.
Bn là: vn lu đng còn là b phn ch yu cu thành nên giá thành sn phm do
đc đim luân chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm. Giá tr ca hàng hóa bán
ra đc tính toán trên c s bù đp đc giá thành sn phm cng thêm mt phn li
nhun. Do đó, vn lu đng đóng vai trò quyt đnh trong vic tính giá c hàng hóa
bán ra.
Tóm li, vn lu đng có vai trò cng nh v trí rt quan trng trong quá trình hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.Chính vì vy, vic qun lý vn lu đng
nh th nào cho hiu qu s nh hng rt ln đn hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip.Qun lý tt, đúng quy trình hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip s đc nâng cao và ngc li.
1.1.2 Phân loi vn lu đng
qun lý vn lu đng có hiu qu cn phi tin hành phân loi vn lu đng
ca doanh nghip theo các tiêu thc khác nhau. Mi cách phân loi vn lu đng đu
mang ý ngha riêng, song mc đích chung ca vic phân loi vn lu đng là giúp các
nhà qun lý doanh nghip huy đng đ s vn và có nhng nhn xét nhng góc đ
khác nhau đ có gii pháp qun lý vn lu đng có hiu qu nht. Thông thng có
nhng cách phân loi sau:
1.1.2.1. Cn c vào vai trò ca vn lu đng trong quá trình sn xut kinh doanh.
Theo cách phân loi này, vn lu đng đc phân loi thành:
- Vn lu đng trong khâu d tr sn xut: bao gm giá tr các khon nguyên vt
liu chính, nguyên vt liu ph, nhiên liu, công c dng c.
- Vn lu đng trong khâu sn xut: bao gm các khon giá tr sn phm d dang,
bán thành phm, các khon chi phí ch kt chuyn.
- Vn lu đng trong khâu lu thông: bao gm các khon giá tr thành phm, vn
bng tin (k c vàng, bc, đá quý), các khon đu t ngn hn (đu t chng khoán
ngn hn, cho vay ngn hn…), các khon th chp, ký cc, ký qu ngn hn, các
khon vn trong thanh toán (các khon phi thu, các khon tm ng…)
Cách phân loi này cho thy vai trò và s phân b ca vn lu đng trong tng
khâu ca quá trình sn xut kinh doanh. Giúp cho ngi qun lý bit đc kt cu vn
lu đng theo vai trò ca tng loi vn. T đó thy đc mc đ đu t vn lu đng
vào các giai đon quá trình sn xut hp lý hay không, đ ri có bin pháp điu chnh
c cu vn lu đng hp lý sao cho có hiu qu s dng cao nht.
4
1.1.2.2. Cn c vào hình thái biu hin
Theo cách này, ngi ta chia vn lu đng thành 3 loi:
- Vn vt t hàng hóa: Gm vt liu, nhiên liu, ph tùng thay th, công c lao
đng, sn phm d dang, hàng hóa, bán thành phm, thành phm… i vi loi vn
này cn xác đnh vn d tr phù hp đ t đó xác đnh nhu cu vn lu đng đm bo
cho quá trình sn xut và tiêu th đc din ra liên tc.
- Vn bng tin và vn trong thanh toán: nhng khon vn này d xy ra tht thoát
và b chim dng nên cn qun lý cht ch.
+ Vn bng tin: bao gm các khon vn tin t nh tin mt ti qu, tin gi
ngân hàng, tin đang chuyn. Tin là mt loi tài sn ca doanh nghip mà có th d
dàng chuyn đi thành các loi tài sn khác hoc đ tr n. Do vy, trong hot đng
kinh doanh đòi hi doanh nghip phi có mt lng tin nht đnh.
+ Vn trong thanh toán (Các khon phi thu): ch yu là khon phi thu t khách
hàng, th hin s tin mà khách hàng n doanh nghip phát sinh trong quá trình bán
hàng hóa, dch v di hình thc bán trc tr sau. Ngoài ra, trong mt s trng hp
mua sm vt t doanh nghip còn phi ng trc tin cho ngi cung ng, t đó hình
thành khon tm ng.
- Vn v chi phí tr trc: là nhng chi phí ln hn thc t đã phát sinh có liên
quan đn nhiu chu kì kinh doanh nên đc phân b vào giá thành sn phm ca nhiu
chu kì kinh doanh nh: chi phí sa cha TSC, chi phí nghiên cu, ci tin k thut,
chi phí công c dng c, chi phí thuê tài sn…
Cách phân loi này giúp các doanh nghip xem xỨt, đánh giá mc tn kho d tr
và kh nng thanh toán ca doanh nghip. Qua đó tìm ra các bin pháp phát huy chc
nng các thành phn vn và bit đc kt cu vn lu đng theo hình thái biu hin
đ đnh hng điu chnh hp lý, có hiu qu. ng thi cách phân loi này cng giúp
doanh nghip xem xỨt đánh giá mc đ tn kho d tr, thy đc tính thanh khon
ca tng loi vn, đáp ng yêu cu và kh nng thanh toán qua đó giúp doanh nghip
ch đng đc ngun đ thanh toán các khon n đn hn.
1.1.2.3. Cn c vào ngun hình thành
Theo góc đ ngun hình thành thì vn lu đng đc phân loi nh sau:
- Vn lu đng đc hình thành t vn ch s hu: là s vn lu đng thuc quyn
s hu ca doanh nghip, doanh nghip có đy đ quyn chim hu, s dng, phân
phi và đnh đot. Tùy theo loi hình doanh nghip mà vn ch s hu đc hình
thành t nhng ngun khác nhau:
+ Ngun đóng góp ban đu và b sung ca các nhà đu t
+ Vn t ngân sách Nhà nc (đi vi các doanh nghip nhà nc)
+ Ngun đóng góp b sung t kt qu hot đng kinh doanh
Thang Long University Library
5
- Vn lu đng đc hình thành t vn n: là các khon vn lu đng đc hình
thành t vn vay các ngân hàng thng mi, th trng chng khoán hoc t chc tín
dng khác, vn vay ngn hn và các khon n hp pháp nh n thu, n cán b công
nhân viên, nhà cung ng,…Doanh nghip chcó quyn s dng trong mt thi gian
nht đnh.
Cách phân loi này cho thy kt cu vn lu đng ca doanh nghip đc hình
thành bng vn ca bn thân doanh nghip hay t các khon n. T đó đa ra các
quyt đnh trong huy đng và qun lý, s dng vn lu đng hp lý hn, đm bo an
ninh tài chính trong s dng vn ca doanh nghip.
1.1.3 S vn đng ca vn lu đng trong doanh nghip
c đim ca vn lu đng là không ngng vn đng, luôn luôn thay đi hình thái
biu hin, giá tr ca nó đc chuyn dch mt ln vào giá tr hàng hóa và hoàn thành
mt vòng tun hoàn sau mi chu k kinh doanh.
S vn đng ca vn lu đng tri qua các giai đon và chuyn hóa t hình thái
ban đu là tin t sang các hình thái vt t hàng hóa và cui cùng quay tr li hình thái
tin t ban đu gi là s tun hoàn ca vn lu đng.
Quá trình kinh doanh ca các doanh nghip din ra thng xuyên, liên tc. Do vy,
vn lu đng cng liên tc bin đi qua các giai đon bin đi hình thái biu hin tin
t (T) và hin vt (H) khác nhau.
1.1.3.1. i vi doanh nghip sn xut:
S vn đng ca vn lu đng qua các giai đon doanh nghip sn xut có th
mô t bng s đ sau:
T ậ H ậ SX ậ H’ăậ T’
-Giai đon 1 (T – H): khi đu ca vòng tun hoàn, vn lu đng di hình thái giá
tr, tin t đc dùng đ mua sm các đi tng lao đng đ d tr cho sn xut.
giai đon th nht này, vn lu đng đã t hình thái tin t chuyn sang hình thái vn
vt t hàng hóa.
- Giai đon 2 (H – SX – H’): giai đon này doanh nghip tin hành sn xut ra các
sn phm, các vt t d tr đc đa dn vào sn xut. Tri qua quá trình sn xut các
sn phm hàng hóa đc ch to ra. Nh vy, giai đon này vn lu đng đã t hình
thái vn vt t hàng hóa chuyn sang hình thái vn sn phm d dang và sau đó
chuyn sang hình thái vn thành phm.
- Giai đon 3 (H’ – T’): doanh nghip tin hành tiêu th sn phm và thu đc tin
v, vn lu đng đã t hình thái vn thành phm chuyn sang hình thái vn tin t tr
v đim sut phát ca vòng tun hoàn vn, vòng tun hoàn kt thúc.
6
So sánh gia T và T’, nu T’ > T có ngha doanh nghip kinh doanh thành công
bi đng vn lu đng đa vào sn xut ban đu chu kì đã sinh sôi ny n, không
nhng thu v đc ngun vn đã đu t ban đu mà còn phát trin đc vn lu đng
mang v li nhun. Và ngc li, nu T’ < T tc doanh nghip đu t không có
lãi.ây là nhân t quan trng đánh giá hiu qu s dng vn lu đng ca doanh
nghip.
1.1.3.2. i vi doanh nghip thng mi
S vn đng ca vn lu đng qua các giai đon doanh nghip thng mi có th
mô t bng s đ sau:
T ậ H ậ T’
Vi nhng doanh nghip thng mi thun túy, thì quá trình chu chuyn ca vn
lu đng thng tri qua hai giai đon:
+ Giai đon 1: Mua hàng hóa (T – H), vn lu đng chuyn t hình thái giá tr
sang hình thái hin vt.
+ Giai đon 2: Bán hàng hóa (H – T’), giai đon này doanh nghip tin hành tiêu
th hàng hóa và thu tin v T’= T + T, vn lu đng quay tr li hình thái ban đu
nhng vi s lng ln hn.
u tiên vn lu đng biu hin di hình thc tin t và khi kt thúc cng li
bng hình thc tin t.iu đó có ngha là hàng hóa đc mua vào không phi đ
doanh nghip s dng mà là đ bán ra. Hàng hóa bán ra đc tc là đã đc khách
hàng chp nhn và doanh nghip thng mi nhân đc tin doanh thu bán hàng và
dch v.
S vn đng ca vn lu đng trong hot đng kinh doanh thng mi luôn luôn
trái vi s vn đng ca hàng hóa.Khi hàng hóa mua v doanh nghip thì phi tr
tin, khi xut hàng ra khi doanh nghip thì nhn đc tin. Kt qu ca quá trình vn
đng tin t li phn ánh đúng đn kt qu ca hot đng kinh doanh: kinh doanh lãi
hay l, mc đ lãi, l. Ging nh doanh nghip sn xut thì doanh nghip thng
mi, khi so sánh gia T và T’, nu T’> T là doanh nghip kinh doanh có lãi và ngc
li T’< T là không có lãi.
1.1.4 Kt cu vn lu đng và các nhân t nh hng.
1.1.4.1. Kt cu vn lu đng
Kt cu vn lu đng là t trng gia b phn vn lu đng trên tng s vn lu
đng ca doanh nghip.Vic nghiên cu kt cu vn lu đng giúp ta thy đc tình
hình phân b vn lu đng và t trng ca mi loi vn chim trong các giai đon luân
chuyn.(Ngun: GS.TS Nguyn Vn Tin – Giáo trình Tài chính Tin t - NXB Thng
kê – Tr.159)
Thang Long University Library
7
Các doanh nghip khác nhau thì có kt cu vn lu đng khác nhau. Vic phân tích
kt cu vn lu đng theo các cách thc phân loi khác nhau s giúp doanh nghip
hiu rõ hn v nhng đc đim riêng v vn lu đng mà mình đang qun lý và s
dng. Mt khác s thy đc tình hình phân b vn lu đng và t trng mi khon
vn chim trong các giai đon luân chuyn, xác đnh trng đim qun lý vn lu đng
t đó có đc nhng bin pháp ti u nâng cao hiu qu s dng vn lu đng trong
tng điu kin c th.Kt cu vn lu đng đc tính toán theo công thc sau:
1.1.4.2. Các nhân t nh hng đn kt cu vn lu đng có th chia thành 3
nhóm chính:
Các nhân t v mt cung ng vt t nh: khong cách gia doanh nghip vi ni
cung cp;uy tín ca ni cung cp; kh nng cung cp ca th trng; đc đim thi v
ca chng loi vt t; k hn giao hàng và khi lng vt t đc cung cp mi ln
giao hàng; điu kin phng tin lu thông vn ti; đc đim ca sn phm.
Các nhân t v mt sn xut nh: đc đim k thut, công ngh sn xut ca doanh
nghip; mc đ phc tp ca sn phm ch to; đ dài ca chu k sn xut; trình đ t
chc và qun lý.
Các nhân t v mt thanh toán nh: phng thc thanh toán đc la chn theo
các hp đng bán hàng; th tc thanh toán; vic chp nhn k lut thanh toán gia các
doanh nghip.
1.1.5 Ngun hình thành vn lu đng
1.1.5.1. Vn ch s hu
i vi mi loi hình doanh nghip, vn ch s hu ca doanh nghip bao gm
các b phn ch yu là: vn góp ban đu; li nhun không chia; tng vn bng phát
hành c phiu mi.
a, Vn góp ban đu
Khi doanh nghip đc thành lp bao gi ch doanh nghip cng phi có mt s
vn ban đu nht đnh do các c đông – ch s hu góp. Khi nói đn ngun vn ch
s hu ca doanh nghip bao gi cng phi xem xét hình thc s hu ca doanh
nghip đó, vì hình thc s hu s quyt đnh tính cht và hình thc to vn ca bn
thân doanh nghip.
i vi doanh nghip nhà nc, vn góp ban đu chính là vn đu t ca Nhà
nc.Ch s hu ca các doanh nghip Nhà nc là Nhà nc. Hin nay c ch qun
lý tài chính nói chung và qu lý vn ca doanh nghip Nhà nc nói riêng đang có
nhng thay đi đ phù hp vi tình hình thc t.
8
i vi các doanh nghip, theo Lut doanh nghip, ch doanh nghip phi có mt
s vn ban đu cn thit đ xin đng ký thành lp doanh nghip.
b, Ngun vn t li nhun không chia
Quy mô s vn ban đu ca ch doanh nghip là mt yu t quan trng, tuy nhiên,
thông thng, s vn này cn đc tng theo quy mô phát trin ca doanh nghip.
Trong quá trình hot đng sn xut – kinh doanh, nu doanh nghip hot đng có hiu
qu thì doanh nghip s có điu kin thun li đ tng trng ngun vn.Ngun vn
tích ly t li nhun không chia là b phn li nhun đc s dng tái đu t, m rng
sn xut – kinh doanh ca doanh nghip.
T tài tr bng li nhun không chia – ngun vn ni b là mt phng thc to
ngun tài chính quan trng và khá hp dn ca các doanh nghip, vì doanh nghip
gim đc chi phí, gim bt s ph thuc vào bên ngoài.
c, Phát hành c phiu
Trong hot đng sn xut – kinh doanh, doanh nghip có th tng vn ch s hu
bng cách phát hành c phiu mi.
Mt ngun tài chính dài hn rt quan trng là phát hành c phiu đ huy đng vn
cho doanh nghip.Phát hành c phiu đc gi là hot đng tài tr dài hn ca doanh
nghip.
C phiu đc phát hành gm: c phiu thng (common stock/ share); C phiu
u tiên (preferred stock).
1.1.5.2. N phi tr
b sung vn cho quá trình sn xut - kinh doanh doanh nghip có th s dng
n t các ngun: tín dng ngân hàng; tín dng thng mi và vay thông qua phát hành
trái phiu.
Ngun vn tín dng ngân hàng là mt trong nhng ngun vn quan trng nht,
không ch đi vi s phát trin ca bn thân các doanh nghip mà còn đi vi toàn b
nn kinh t quc dân. S hot đng và phát trin ca các doanh nghip đu gn lin
vi các dch v tài chính do các ngân hàng thng mi cung cp trong đó có vic cung
ng các ngun vn. Trong quá trình hot đng các doanh nghip thng vay ngân
hàng đ đm bo ngun tài chính cho các hot đng sn xut – kinh doanh, đc bit là
đm bo có đ vn cho các d án m rng hoc đu t chiu sâu ca doanh nghip.
Ngun vn tín dng thng mi cng là ngun vn thng đc các doanh nghip
khai thác.Ngun vn này hình thành mt cách t nhiên trong quan h mua bán chu,
hàng hóa, dch v. Ngun vn tín dung thng mi có nh hng ht sc to ln không
ch vi các doanh nghip mà c đi vi nn kinh t. Trong mt s doanh nghip ngun
vn tín dng thng mi di dng các khon phi tr có th chim ti 20% tng vn,
thm chí có th chim ti 40% tng ngun vn.
Thang Long University Library
9
Trên th trng tài chính nhiu nc, hin nay thng phát hành nhng loi trái
phiu công ty nh: trái phiu có lãi sut c đnh, trái phiu có lãi sut thay đi, trái
phiu có th thu hi, chng khoán có th chuyn đi.
1.2 Qun lý vnăluăđng
1.2.1. Khái nim qun lý vn lu đng
Qun lý tài chính là vic s dng các thông tin phn ánh chính xác tình hình tài
chính ca mt doanh nghip đ phân tích đim mnh, đim yu và lp k hoch, s
dng ngun tài chính, tài sn c đnh… trong tng lai nhm tng li nhun cho doanh
nghip. Qun lý tài chính bao gm lp k hoch tài chính dài hn và ngn hn, đng
thi qun lý có hiu qu ngun vn hot đng ca công ty, bao gm c vn lu đng.
Vn lu đng là mt b phn ca vn sn xut kinh doanh, vn đ t chc qun lý
vn lu đng có hiu qu s quyt đnh đn s tng trng và phát trin ca doanh
nghip nht là trong điu kin kinh t th trng hin nay.Tùy vào đc đim, tính cht
ca tng loi vn lu đng khác nhau mà nhà qun tr cn đa ra nhng chin lc
qun lý khác nhau nh: qun lý tin và đu t tài chính ngn hn, qun lý phi thu
khách hàng, và qun lý hàng tn kho.
Ta có th kt lun rng: Qun lý vn lu đng chính là quá trình lp k hoch,
t chc, kim soát vic s dng vn lu đng nhm đt đc mc tiêu ca doanh
nghip vi hiu lc và hiu qu cao mt cách bn vng trong điu kin trong mi
trng hp bin đng.(Ngun: Nguyn Hi Sn (1996) – Giáo trình Qun tr Tài
chính doanh nghip – NXB Thng kê – Tr.358)
1.2.2. Ni dung qun lý vn lu đông
1.2.1.1. Xác đnh nhu cu vn lu đng
Nhu cu vn lu đng ca doanh nghip là s vn lu đng thng xuyên, cn
thit đ đm bo hot đng sn xut kinh doanh đc tin hành liên tc và có hiu qu.
Trong doanh nghip nhu cu VL đc chia làm 2 loi: Nhu cu VL thng
xuyên và nhu cu VL tm thi.
Xác đnh đúng đn nhu cu vn lu đng thng xuyên có ý ngha sau:
- Tránh đc tình trng đng vn, s dng vn hp lý và tit kim, nâng cao hiu
qu s dng vn lu đng.
- áp ng yêu cu sn xut kinh doanh đc bình thng và liên tc.
- Không gây nên s cng thng gi to v nhu cu vn kinh doanh và doanh
nghip.
- Là cn c quan trng cho vic xác đnh các ngun tài tr nhu cu vn lu đng
ca doanh nghip.
10
Nu nhu cu vn lu đng đc xác đnh quá cao s dn đn tình trng tha vn
gây đng vt t hàng hóa, s dng vn lãng phí, vn luân chuyn chm và phát sinh
nhiu chi phí không hp lý, làm gim li nhun ca doanh nghip.
Ngc li, nu xác đnh nhu cu vn lu đng quá thp s gây khó khn cho công
tác t chc đm bo vn, làm gián đon quá trình tái sn xut ca doanh nghip, sn
xut đình tr, doanh nghip không đ vn đ thc hin hp đng đã ký kt, không có
kh nng tr n ngi lao đng và ngi cung cp dn đn gim uy tín doanh nghip.
xác đnh nhu cu VL cn thit doanh nghip có th s dng các phng pháp
khác nhau.Tùy tng điu kin c thdoanh nghip có th la chn phng pháp thích
hp. Có 2 phng pháp ch yu: phng pháp trc tip và phng pháp gián tip.
a.Phngăphápătrc tip
Ni dung ca phng pháp này là cn c vào các yu t nh hng trc tip đn
lng vn ca doanh nghip phi ng ra đ xác đnh nhu cu thng xuyên. Vic xác
đnh nhu cu vn theo phng pháp này đc xác đnh theo trình t sau:
Bc 1: Xác đnh hàng tn kho cn thit.
Bc 2: Xác đnh chính sách tiêu th sn phm và khon tín dng cung cp cho
khách hàng.
Bc 3: Xác đnh khon n phi tr cho nhà cung cp.
Bc 4: Tng hp xác đnh nhu cu VL ca doanh nghip.
Phng pháp này có u đim là tính chính xác rt cao vì xác đnh nhu cu cho tng
loi vn do đó to điu kin tt cho vic qun lý, s dng vn theo tng loi trong
tng khâu s dng. Nhng cng có nhc đim là do vt t s dng có nhiu loi, quá
trình sn xut kinh doanh thng qua nhiu khâu vì th vic tính toán rt phc tp, mt
nhiu thi gian do phi tính nhu cu tng loi vn vì th phng pháp này thng ít
đc s dng.
Công thc tính toán tng quát nh sau:
Trong đó:
V
: là nhu cu vn lu đng ca doanh nghip.
M
: là mc tiêu dùng bình quân mt ngày ca loi vn đc tính toán.
N
: là s ngày luân chuyn ca loi vn đc tính toán.
i
: là s khâu kinh doanh; (i=1,k)
j
: là loi vn s dng; (j=1,n)
Thang Long University Library
11
Mc tiêu dùng bình quân 1 ngày ca mt loi vn nào đó trong khâu tính toán
đc tính bng tng mc tiêu dùng trong k (theo d toán chi phí) chia cho s ngày
trong k (tính chn 360 ngày/nm).
S ngày luân chuyn ca mt loi vn nào đó đc xác đnh cn c vào các nhân
t liên quan v s ngày luân chuyn ca loi vn đó trong tng khâu tng ng.
- Xác đnh nhu cu vn lu đng cho khâu d tr sn xut.
i vi nhu cu vn nguyên vt liu chính, công thc tính toán nh sau:
Trong đó:
Vnl
: là nhu cu vn nguyên liu chính nm k hoch.
Mn
: mc tiêu dùng bình quân mt ngày v chi phí NVL chính nm k hoch.
Nnl
: là s ngày d tr hp lý.
Mc tiêu dùng bình quân 1 ngày v nguyên vt liu chính nm k hoch đc xác
đnh bng cách ly tng chi phí s dng nguyên vt liu chính trong nm k hoch
chia cho s ngày trong nm (quy c 360 ngày). Trong đó tng chi phí nguyên vt liu
s dng trong nmđc xác đnh cn c vào s lng sn phm d kin sn xut, mc
tiêu dùng nguyên vt liu chính cho mi đn v sn phm và đn giá k hoch ca
nguyên vt liu.
S ngày d tr hp lý v nguyên vt liu chính là s ngày k t khi doanh nghip
b tin ra mua cho đn khi đa nguyên vt liu vào sn xut.Nó bao gm s ngày hàng
đi trên đng, s ngày nhp kho cách nhau (sau khi đã nhân vi h s xen k vn), s
ngày kim nhn nhp kho, s ngày chun b s dng và s ngày bo him.
Ngc li, đi vi các khon vn đc s dng không nhiu và không thng
xuyên, mc tiêu dùng ít bin đng thì có th áp dng phng pháp tính theo t l (%)
vi mc tng luân chuyn ca loi vn đó trong khâu d tr sn xut. Công thc tính
toán nh sau:
Trong đó:
Vnk
: là nhu cu vn trong khâu d tr ca loi vn khác.
Mlc
: là tng mc luân chuyn ca loi vn đó trong khâu d tr.
T%
: là t l phn trm ca loi vn đó so vi tng mc luân chuyn.
- Xác đnh nhu cu vn lu đng cho khâu sn xut.
Vn lu đng trong khâu sn xut gm vn sn phm đang ch to (sn phm
ddang), vn chi phí ch kt chuyn.
+ Nhu cu vn sn phm đang ch to.
Công thc tính toán nh sau:
12
Trong đó:
Vđc
: là nhu cu vn sn phm đang ch to.
Pn
: là mc chi phí bình quân mt ngày.
Ck
: là chu k sn xut sn phm.
Hs
: là h s sn phm đang ch to.
Tích s gia chu k sn xut và h s sn phm đang ch to phn ánh s ngày
luân chuyn ca vn sn phm đang ch to
Mc chi phí sn xut bình quân mt ngày đc tính bng cách ly tng mc chi
phí chi ra trong k k hoch chia cho s ngày trong k (360 ngày). Trong đó tng mc
chi phí trong k k hoch li đc tính bng cách nhân s lng sn phm sn xut k
k hoch vi giá thành sn xut đn v ca tng loi sn phm.
+ Nhu cu vn chi phí ch kt chuyn (chi phí phân b dn)
Chi phí ch kt chuyn là khon chi phí thc t đã phát sinh nhng cha tính ht
vào giá thành sn phm trong k mà đc phân b dn vào nhiu k tip theo đ phn
ánh đúng tác dng ca chi phí và không gây bin đng ln đn giá thành sn phm.
Công thc tính toán nh sau:
Trong đó:
Vpb
: là vn chi phí ch kt chuyn trong k k hoch.
Vpđ
: là vn chi phí ch kt chuyn đu k k hoch.
Vp
: là vn chi phí ch kt chuyn tng trong k k hoch.
Vpg
: vn chi phí ch kt chuyn vào giá thành sn phm trong k k hoch.
- Xác đnh nhu cu vn cho khâu lu thông.
Là nhu cu vn lu đng đ lu gi, bo qun sn phm, thành phm kho thành
phm vi quy mô cn thit trc khi xut giao cho khách hàng.
Công thc tính nh sau:
Trong đó:
Vtp
: là vn thành phm k k hoch.
Zsx
: là giá thành sn xut sn phm hàng hóa bình quân mt k k hoch.
Ntp
: là s ngày luân chuyn ca vn thành phm.
Giá thành sn xut sn phm hàng hóa bình quân mi ngày k k hoch đc tính
bng cách ly tng giá thành sn xut sn phm hàng hóa c nm chia cho s ngày
trong k (360 ngày).
Thang Long University Library
13
S ngày luân chuyn vn thành phm là khong thi gian t khi sn phm thành
phm đc nhp kho đn khi đa đi tiêu th và thu đc tin v. S ngày này bao gm
s ngày d tr kho thành phm, s ngày xut kho và vn chuyn, s ngày thanh toán.
S ngày d tr kho thành phm là s ngày k t lúc thành phm nhp kho cho
đn khi đc xut kho tiêu th.
S ngày xut kho và vn chuyn là s ngày cn thit đ đa hàng t kho ca doanh
nghip đn đa đim giao hàng.
S ngày thanh toán là s ngày t khi lp chng t thanh toán cho đn khi thu đc
tin v.
b.Phngăphápăgiánătip
c đim ca phng pháp này là da vào kt qu thng kê v VL bình quân
nm báo cáo, nhim v sn xut kinh doanh nm k hoch và kh nng tng tc đ
luân chuyn VL nm k hoch đ xác đnh nhu cu VL ca doanh nghip nm k
hoch. Vi phng pháp này có u đim tính toán tng đi đn gin tuy nhiên đ
chính xác không cao, chu nhiu nh hng ca nhân t không hp lý.
Công thc tính nh sau:
Trong đó:
Vnc
: nhu cu VL nm k hoch.
M1, M0
: tng mc luân chuyn VL nm k hoch và nm báo cáo.
VL0
: s d bình quân VL nm báo cáo.
t
: t l tng hoc gim s ngày luân chuyn VL nm k hoch
so vi nm báo cáo.
T l tng hoc gim s ngày luân chuyn vn lu đng nm k hoch so vi nm
báo cáo đc xác đnh theo công thc:
Trong đó:
K1
: là k luân chuyn vn lu đng nm k hoch.
K0
: là k luân chuyn vn lu đng nm báo cáo.
K luân chuyn vn lu đng là thi gian trung bình đ vn lu đng hoàn thành
mt vòng luân chuyn.
Trên thc t đ c đoán nhanh nhu cu vn lu đng nm k hoch các doanh
nghip thng s dng phng pháp tính toán cn c vào tng mc luân chuyn vn
và s vòng quay vn lu đng d tính nm k hoch. Phng pháp tính nh sau:
14
Trong đó:
M1
: là tng mc luân chuyn vn nm k hoch.
L1
: là s vòng quay vn lu đng k k hoch.
1.2.1.2. Qun lý tin và đu t tài chính ngn hn
Hot đng thu chi vn tin mt ca doanh nghip din ra hàng ngày, hàng gi, hn
na vn tin mt là mt loi tài sn đc bit, có kh nng thanh khon cao, d dàng
chuyn sang các hình thc tài sn khác. Vì vy doanh nghip phi có bin pháp qun
lý vn tin mt mt cách cht ch, nht là phi có s phân đnh rõ ràng trong qun lý
vn tin mt đ tránh b mt mát, li dng. Ni dung qun lý vn bng tin trong
doanh nghip thông thng bao gm:
- Xác đnh mc d tr vn tin mt hp lý đ có th tránh đc các ri ro không có
kh nng thanh toán ngay.
- D đoán và qun lý các lung nhp xut vn tin mt. Trên c s so sánh các
lung nhp, xut ngân qu doanh nghip có th thy đc mc thng d hay thâm ht
ngân qu.
a, Xác đinh mc tn qu ti u.
Phng pháp thng dùng đ xác đnh mc tn qu ti thiu là ly mc xut qu
trung bình hàng ngày nhân vi s lng ngày d tr tn qu.
Ngi ta cng có th s dng phng pháp tng chi phí ti thiu trong qun tr vn
tn kho d tr (mô hình qun lý tin mt EOQ) đ xác đnh mc d tr vn tin mt
hp lý ca doanh nghip.Bi vì gi s doanh nghip có mt lng tin mt và phi s
dng nó đ đáp ng các khon chi tiêu bng tin mt mt cách đu đn.Khi lng tin
mt đã ht, doanh nghip có th bán các chng khoán ngn hn (có tính thanh khon
cao) đ có đc lng tin mt nh lúc đu. Có hai loi chi phí cn đc xem xét khi
bán chng khoán: mt là chi phí c hi ca vic gi tin mt, đó chính là mc li tc
chng khoán doanh nghip b mt đi; hai là chi phí cho vic bán chng khoán mi ln.
Trong điu kin đó, mc d tr tin mt ti đa ca doanh nghip chính bng s lng
chng khoán cn bán mi ln đ có đ s lng vn tin mt mong mun bù đp đc
nhu cu chi tiêu tin mt.
Công thc tính nh sau:
Mc vn tin mt d tr trung bình là:
Thang Long University Library
15
Trong đó:
Q*
: s lng tin mt d tr ti u.
Qn
: lng tin mt chi dùng trong nm.
C1
: chi phí lu gi đn v tin mt (lãi sut).
C2
: chi phí mt ln bán chng khoán.
Trong thc t, rt him khi lng tin vào, ra ca doanh nghip li đu đn và d
kin đc, t đó mc d tr cng không th đu đn nh tính toán.Bng vic nghiên
cu và phân tích thc tin, các nhà kinh t hc đã đa ra mc d tr tin mt d kin
dao đng trong mt khong, tc là d tr tin mt s bin thiên t cn thp nht đn
cn cao nht.Nu lng tin mt mc thp (gii hn di) thì doanh nghip phi bán
chng khoán đ có lng tin mt mc d kin.Ngc li, nu lng tin mt vt
quá gii hn trên thì doanh nghip s dng s tin vt đó đ mua chng khoán đa
lng tin mt v mc d kin.
Ngoài ra, mt phng pháp khác cng đc áp dng đó là phng pháp qun lý
tin mt Miller Orr. Phng pháp này xem xét cách mt doanh nghip nên qun lý tin
mt nh th nào nu mt doanh nghip không th d đoán đc mc thu chi ngân qu
hàng ngày. Mô hình Miller Orr đa ra mt cách thc qun lý tin mt hiu qu trong
trng hp này đc th hin qua hình 1.1
th cho thy s d tin mt dao đng lên xung và không th d đoán đc cho
đn khi đt đc gii hn trên.Ti thi đim này doanh nghip mua chng khoán vào
đ tr s d tin mt v mt mc đ bình thng gi là đim tr li.Mt ln na tin
mt li tip tc dao đng lên xung cho đn khi đt đc gii hn di. Lúc này doanh
nghip s bán chng khoán thu tin mt v đ đa s d tin mt lên đim tr li. Nh
th dn đn quy lut là mc tin mt lu gi dao đng mt cách t do cho đn khi đt
mt gii hn trên hoc mt gii hn di, khi đó doanh nghip mua hay bán chng
khoán đ tái lp mc s d tin mt mong mun.