Library of Banking Students
ID T NGHA GII THÍCH
1
Abatement cost
Chi phí kim soát; chi phí chng
(ô nhim)
Chi phí làm gim s khó chu nh ô nhim hay tc đng.
2
Ability and earnings
Nng lc và thu nhp Thc đo v kh nng và trình đ (hc vn) có tng quan cht ch vi
nhau, làm tng kh nng l
à phn ln li tc đc c tính do giáo dc trên
th
c t cng chính là li tc do nng lc
3
Ability to pay
Kh nng chi tr.
4
Ability to pay theory
Lý thuyt v kh nng chi tr Mt lý thuyt v cách đánh thu theo đó gánh nng v thu nên đ
c phân b
theo kh nng chi tr; và mt h thng thu kiu lu tin, t l hay lu thoái,
tu thuc vào
thc đo đc s dng và đ
dc gi đnh ca đ th tho dng
biên ca thu nhp.
5
Abnormal profits
Li nhun d thng Xem SUPER-NORMAL PROFITS
6
Abscissa
Hoành đ Giá tr trên trc hoành (trc X) ca mt đim trên đ th hai chiu.
7
Absenteeism
Trn vic, s ngh làm không có
lý do
S
ngh làm, mc dù các điu khon ca hp đng lao đng yêu cu ngi
lao đng phi đi l
àm và hp đng vn còn giá tr.
8
Absentee landlord
a ch (ch bt đng sn) cách
bit
Ngi ch s hu đt hoc nhà sng mt ni xa bt đng sn ca mình,
thu ti
n thuê và qun lý vic kinh doanh ca mình thông qua trung gian hay
ngi đi din.
9
Absolute advantage
Li th tuyt đi. Xem Comparative Advantage.
10
Absolute cost advantage
Li th nh phí tn tuyt đi. Mt khái nim đ cp ti nhng li th ca các hãng đã thit lp, vì th các
hãng này có th duy trì chi phí trung bình thp hn so vi các hãng mi nhp
ngành không ph thuc vào mc sn lng. (Xem Barriers to entry)
11
Absolute income
hypothesis
Gi thuyt thu nhp tuyt đi. Gi thuyt này cho rng các chi phí cho tiêu dùng (C) là mt hàm s ca thu
nhp kh dng ca cá nhân (Yd): C = C (Yd).
12
Absolute monopoly
c quyn tuyt đi. Xem Monopoly.
13
Absolute prices
Giá tuyt đi. Giá đo bng tin ngc vi vi giá tng đi. ó là giá ca các hàng hoá,
d
ch v đc biu din trc tip di dng s lng ca đn v tin t. Xem
Price
14
Absolute scarcity
Khan him tuyt đi . Xem Scarcity
15
Absolute value
Giá tr tuyt đi. Giá tr ca mt bin b qua du ca nó.
16
Absorption approach
Phng pháp hp thu. Phng pháp phân tích tác đng ca s phá giá hoc gim t giá hi đoái
ca mt nc đi vi cán cân thng mi.
www.lobs-ueh.net Trang 1
Library of Banking Students
17
Abstinence
Nhn chi tiêu. Mt thut ng miêu t s cn thit gim bt tiêu dùng hin ti đ tích lu t
bn.
18
Accelerated depreciation
Khu hao nhanh, khu hao gia
tc.
Xem DEPRECIATION
19
Accelerating inflation
Lm phát gia tc. S tng vt t l lm phát. Nu chính ph c gi t l tht nghip d
i mc t
l tht nghip t nhiên thì vic đó s dn ti lm phát gia tc.
20
Accelerator
Gia s Xem Accelerator principle.
21
Accelerator coefficient
H s gia tc. Mt bi s theo đó đu t mi s tng lên khi có s thay đi v sn lng.
22
Accelerator effect
Hiu ng gia tc.
23
Accelerator principle
Nguyên lý gia tc. Nguyên lý cho rng mc đu t ròng ph thuc vào mc thay đi d kin v
sn lng.
24
Acceptance
chp nhn thanh toán. Hành vi chp nhn mt hi phiu do cá nhân hay c quan nh
n hi phiu thc
hin, bao gm ký hi phiu và thng ký trên mt hi phiu.
25
Accepting house
Ngân hàng nhn tr. Mt trong s các NGÂN HÀNG THNG MI có tr s ti London, vi mc
đích thu tin hoa hng ngân h
àng này nhn tr các hi phiu, ngha là chp
nhn thanh toán chúng khi đáo hn.
26
Accesion rate
T l gia tng lao đng. S lng nhng ngi thuê mi mi tháng tính theo t l phn trm tng s
vic làm do B lao đng M thng kê.
27
Accesions tax
Thu quà tng. Thu đánh vào quà tng và tài sn tha k.
28
Access/space trade - off
model
Mô hình đánh đi không gian
hay mô hình tip cn.
Mt mô hình lý thuyt đc s dng (ch yu) trong phân tích đa đim dân
c các vùng đô th, gii thích các h
ình thái v trí do đánh đi gia kh nng
tip cn ca mt đa đim ti trung tâm ca vùng và không gian ca đa đim
đó.
29
Accommodating monetary
policy
Chính sách tin t điu tit. Xem VALIDATED INFLATION
30
Accommodation
transactions
Các giao dch điu tit. Trong CÁN CÂN THANH TOÁN, mt loi giao dch t bn do CÁC C QUAN
TIN T áp dng hoc điu hành đ làm đi trng li tình trng tín dng hoc
tình trng n nn ny sinh trong các GIAO DCH T NH.
31
Account
Tài khon. 1.Mt ghi chép giao dch gia hai bên giao dch có th là hai b phn ca mt
doanh nghip và là yu t c bn trong tt c các h thng giao dch kinh
doanh. 2.Các giai đon, thng l
à hai tun, theo đó nm kinh doanh ca S
CHNG KHOÁN LONDON đc chia ra và qua các giai đon này, vic thanh
toán các giao dch tr giao dch chng khoán vin vàng đc tin hành.
www.lobs-ueh.net Trang 2
Library of Banking Students
32
Accrued expenses
Chi phí phát sinh (tính trc). Thng mc trong tài khon ca mt công ty đc ghi nh m
t khon n ca
các dch v đã s dng nhng cha đc thanh toán.
33
Achieving Society, the.
Xã hi thành đt. ây là tiêu đ ca mt cun sách do giáo s David C. Mc. Clelland ca
trng đi hc Harvard (Princeton, NJ, 1962) xut bn, trong đó ông đnh
ngha khái nim đng c thành đt đ đo ý ngh tng tng và mc đ ca
các ý tng mi mà ông coi là nhân cách cn thit đi vi các CH DOANH
NGHIP và vì vy có ý ngha đi vi S PHÁT TRIN KINH T.
34
Across-the-board tariff
changes
Thay đi thu quan đng lot. Mt tình hung khi tt c thu quan ca mt nc đc tng hoc gim theo
t l phn trm ngang bng.
35
Action lag
tr ca hành đng. Mc đ tr gia vic quyt đnh mt chính sách (đc bit trong kinh t hc v
mô) và vic thc hin chính sách đó.
36
Active balance
D nghch. Trong lý thuyt tin t, mt vài mô hình gi thit chia mt cung ng tin t
thành D NGHCH, đó l
à tin d tr đc đa vào quay vòng trong các thi
k đc xác đnh bi các khong thi gian gia các k thanh toán, và
NGH
CH NHÀN RI là tin d tr không đc s dng đ thanh toán
thng xuy
ên.
37
Activity analysis
Phân tích hot đng. Xem LINEAR PROGRAMMING.
38
Activity rate
T l lao đng. Xem LABOUR FORCE PARTICIPATION RATE.
39
Adaptive expectation
K vng thích nghi; k vng
phng theo
S hình thành k vng v giá tr tng lai ca mt bin s ch da trên các
giá tr
trc đó ca bin liên quan.
40
Adding up problem
Vn đ cng tng. Xem EULER'S THEREM
41
Additional worker
hypothesis
Gi thuyt công nhân thêm vào. Theo lp lun này, thu nhp thc t ca gia đình gim trong thi k suy thoái
theo chu k s gây ra HIU NG THU NHP.
42
Addition rule
Quy tc cng. Mt quy tc đ xác đnh O HÀM ca mt hàm đi vi mt bin s, trong đó
hàm này bao gm phép cng tuyn tính ca 2 hàm riêng bit hoc nhiu hn
tr lên ca các bin.
43
Additive utility function
Hàm tho dng ph tr. Mt dng hàm tho dng : U=Ua +Ub+Uc . Trong đó U là đ tho dng a,b,c
;a hàng hoá thay th trong các h thng chi tiêu tuyn tính, các nhóm hàng
hoá này không th
thay th cho nhau.
44
Address principle
Nguyên lý đa ch. Trong nn kinh t K HOCH HOÁ nh Liên Xô trc đây, mi mc tiêu
chi
n lc đu có mt t chc hoc "đa ch" chu trách nhim thc hin mc
tiêu đó
45
Adjustable peg regime
Ch đ điu chnh hn ch.
www.lobs-ueh.net Trang 3
Library of Banking Students
46
Adjustable peg system
H thng neo t giá hi đoái có
th điu chnh.
H thng này đc qu tin t quc t (IMF) đa ra ti hi ngh Bretton
Woods và đ cp đn mt b T GIÁ HI OÁI C NH hay đc "neo"
mà v c bn là c đnh nhng cho phép điu chnh hoc thay đi vi lng
nh theo c 2 hng.
47
Adjustment cost
Chi phí điu chnh sn xut.
48
Adjustment lag
tr điu chnh. Thi gian cn thit đ mt bin, ví d nh DUNG LNG VN, điu chnh
theo nhng thay đi trong các yu t quyt đnh ca nó. (Xem PARTIAL
ADJUSTMENT, CAPITAL STOCK ADJUSTMENT PRINCIPLE).
49
Adjustment process
Quá trình điu chnh Thut ng chung ch các c ch điu chnh hot đng trong nn kinh t th
gii nhm loi b nhng mt cân đi trong thanh toán vi nc ngoài. Nhng
c ch liên quan đn BN V V
ÀNG, CH BN V HI OÁI, THA S
NGOI THNG, T GIÁ HI OÁI TH NI.
50
Administered prices
Các mc giá b qun ch. Các mc giá đc hình thành do quyt đnh có ý thc ca cá nhân hay hãng
nào đó ch không phi do các yu t tác đng ca th trng.
51
Administrative lag
tr do hành chính Mt trong nhng đ tr v thi gian nh hng đn hiu lc ca mt CHÍNH
SÁCH TIN T. ó là khong thi gian t lúc các c quan có thm quyn
nhn thy cn có hành đng đn khi tin hành thc s hành đng đó.
52
Advalorem tax
Thu theo giá tr. Mt loi thu da trên giá tr giao dch. ó thng là t l phn trm khi giá
bán l, s, hay quá trình sn xut, và là dng ph bin ca THU DOANH
THU.
53
Advance
Tin ng trc. Mt khon vay hoc da vào lung tin đã xác đnh hoc d kin. (Xem
BANK LOAN).
54
Advance Corporation Tax
(ACT)
Thu doanh nghip ng trc. Là mt khon ng trc THU DOANH NGHIP và đc ghi vào tài khon
bên n ca doanh nghip đi vi loi thu này. ó là mt phng tin đ có
th thu thu doanh nghip sm hn.
55
Advance refunding
Hoàn tr trc. K THUT QUN LÝ CÔNG N mi đc chính ph liên bang, các chính
quy
n đa phng và tiu bang ca M s dng.
56
Advanced countries
Các nc phát trin, các nc
đi đu.
57
Adverse balance
Cán cân thâm ht. THÂM HT CÁN CÂN THANH TOÁN.
58
Adverse selection
La chn trái ý; La chn theo
hng bt li.
Vn đ gp phi trong nghành bo him.
www.lobs-ueh.net Trang 4
Library of Banking Students
59
Advertising
Qung cáo. Hot đng ca mt hãng nhm thúc đy vic bán sn phm ca mình, mc
tiêu chính là tng s lng ngi ti
êu dùng thích nhng sn phm ca hãng
hn nhng hãng khác.
60
Advertising - sale ratio
T l doanh s-qung cáo. T l chi phí qung cáo ca các hãng trên tng doanh thu bán hàng.
61
AFL-CIO
Xem AMERICAN FEDERATION
OF LABOR.
62
Age-earning profile
Biu quan h thu nhp theo tui Mi quan h gia thu nhp và tui. Biu din quá trình thu nhp theo tui đn
gin nht là mt đng nm ngang đi t s 0 đn đ tui ri trng hc,
khong cách ca các bc đc quyt đnh bi trình đ hc vn.
63
Agency for International
Development
C quan phát trin quc t. Xem INTERNATIONAL DEVELOPMENT CO-OPERATION AGENCY
64
Agency shop
Nghip đoàn. Yêu cu công nhân tham gia tuyn dng không phi gia nhp công đoàn
nhng phi đóng công đoàn phí.
65
Agglomeration economies
Tính kinh t nh kt khi. Các khon tit kim chi phí trong mt hot đng kinh t do các xí nghip hay
các hot đng gn v trí ca nhau.
66
Aggregate concentration
S tp trung gp. Biu đ chi tit v S LNG CA SN PHM QUC GIA RÒNG có th
đc mua mi mc giá chung.
67
Adverse supply shock
Cú sc cung bt li.
68
Aggregate demand
Cu gp; Tng cu
69
Aggregate demand curve
ng cu gp; ng tng
cu
70
Aggregate demand
shedule
Biu cu gp; Biu tng cu
71
Aggregate expenditure
Chi tiêu gp. Là tng s chi tiêu danh ngha cho hàng hoá và dch v trong mt nn kinh t.
72
Aggregate income
Thu nhp gp; Tng thu nhp Xem INTERNATION INCOME
73
Aggregate output
Sn lng gp. Xem INTERNATION INCOME
74
Aggregate production
function
Hàm sn xut gp. Mi quan h gia lu lng sn lng trong toàn nn kinh t (Y), tng lc
lng lao đng (L) v
à tng lng vn (K), các đu vào tham gia trc tip vào
s
n xut. Hàm này có th đc m rng đ bao hàm c T AI và CÔNG
NGH
VI danh ngha là đu vào.
75
Aggregate supply curve
ng cung gp; ng tng
cung.
www.lobs-ueh.net Trang 5
Library of Banking Students
76
Aggregation problem
Vn đ v phép gp. Vn đ xác đnh hành vi kinh t v mô có th đt d báo t hành vi ca các
đn v kinh t vi mô ni bt.
77
Agrarian revolution
Cách mng nông nghiêp. Tình hung trong đó sn lng nông nghip tng lên rõ rt nh nhng thay
đi v t chc v
à k thut.
78
Agricultural earnings
Các khon thu t nông nghp. Khon thu t nông nghip thng khó đnh lng, đc bit trong nn nông
nghip t túc hoc nhng ni thu nhp đpc tr bng hin vt ngha là
nông s
n.
79
Agricultural exports
Nông sn xut khu Các sn phm nông nghip làm ra đ
xut khu ch không phi cho mc đích
t cung t cp hay cho th trng trong nc
80
Agricultural lag
tr ca nông nghip Là thi gian gia sn xut nông nghip thc t và sn xut nông nghip tim
nng CÁC NC ANG PHÁT TRIN.
81
Agricultural livies
Thu nông nghip. Xem EC Agricultural levies.
82
Agricultural reform
Ci cách nông nghip. Mt trong nhng hn ch đi vi PHÁT TRIN KINH T là vic s dng các
bin pháp s khai, không hiu qu trong nông nghip. Các ngành nông
thôn nhng nc kém phát trin cung cp thc phm ngày ngày càng tng
cho dân c thành ph. Các phng pháp c, thô s th
ì kém hiu qu , còn k
thut c gii hoá hin đi thì không thích hp. Vì vy mt dng ci cách là áp
d
ng loi công ngh nông nghip thích hp.
83
Agricultural sector
Khu vc nông nghip. Khu vc hoc mt b phn dân s tham gia vào ngh nông, cung cp lng
thc, nguyên liu thô nh bông, g cho tiêu dùng trong nc và xut khu.
84
Agricultural Stabilization
and Conservation Service
ASCS - Nha n đnh và bo tn
nông nghip.
C quan qun lý đa phng ca CÔNG TY TÍN DNG HÀNG HOÁ CA M
85
Agricultural subsidies
Khon tr cp nông nghip. Khon tin tr cho nông dân vi mc đích khuyn khích sn xut lng thc
thc phm và tr giúp thu nhp ca nông dân.
86
Agricultural Wage Boards
Các hi đng tin công trong
nông nghip.
Các c quan do pháp lut quy đnh mc lng ti thiu đi vi nhng ngi
làm nông nghip Anh, x Wales và Scotland cùng mt cách chính thc nh
các hi đng tin công.
87
Aid
Vin tr Xem FOREIGN AID.
88
Aitken estimator
c lng s Aitken. Xem Generalized Least Squares.
89
Alienation
S tha hoá Thut ng đc C.MÁC s dng đ miêu t tình trng tinh thn ca công
nhân trong mt xã hôi t bn.
www.lobs-ueh.net Trang 6
Library of Banking Students
90
Allais Maurice (1911)
Nhà kinh t hc ngi Pháp đã đc nhn gii thng Nobel v kinh t hc
nm 1988. Allais là mt k s, bng cách t hc v kinh t ch yu trong thi
k c xâm chim Pháp sut Chin tranh th gii th 2, khi đó ông ít đc
tip cn vi các n phm nc ngoài. Mc dù vy, ông đã thành công trong
vi
c t xây dng đc nhng nn tng to ln v lý thuyt CÂN BNG TNG
TH HIN I và KINH T HC PHÚC LI. Ông đc coi là ngi cha đ
và ngi dn đu trí tu ca trng phái bi
ên hc Pháp, đã sn sinh ra
nhiu nhà kinh t hc ni ting nh Debreu. Mc cho xu hng thiên v lý
thuyt mnh m, Allais vn cho rng các mô hình lý thuyt đc xây dng đ
tr li nhng câu hi thc tin và nên đc kim nghim qua thc t. Thành
tích c
a ông đc nhn gii Nobel ch yu là thành tu nghiên cu s b
n v
kinh t hc và đóng góp c bn ca ông là các công thc toán hc v đi v
cân bng th trng và tính cht hiu qu ca các th trng. Nghiên cu ca
ông v phân tích đng thái v mô tin t và lý thuyt ri ro cng rt ni bt. M
ãi
đ
n khi kim tra thc nghim v hc thuyt đ tho dng k vng ca VON NEUMANN-MORGENSTERN ông mi đ
91
Allen , Sir roy George
Douglas(1906-1983)
1906-1983 Ông dy trng kinh t London t nm 1928, làm vic b Tài Chính Anh
và nm 1944 đc phong là giáo s thng kê hc ti trng i hc London.
Các n phm ch yu ca ông bao gm: Phân tích toán hc cho các nhà kinh
t
hc(1938); Thng kê hc cho các nhà kinh t hc(1949); Kinh t hc thuc
toán (1956); H
c thuyt kinh t v mô - X lý bng toán hc (1967). Nm 1934
ông có đóng góp to ln cho hc thuyt ngi tiêu dùng khi ông cho xut bn
mt bài báo cùng vi J.R.HICKS, bng cách s dng các đng bàng quan,
bài báo ch
ra rng đ gii thích s dc xung di ca đng cu s là vic
gi đnh đy đ rng hàng hoá có th đc phân loi theo th t.
92
Allocate
Phân b, n đnh
93
Allocation funtion
Chc nng phân b Mt b phn ca chính sách chi tiêu và thu ca chính ph liên quan ti vic
chi phi cung cp hàng hoá và dch trong mt nn kinh t.
94
Allocative efficiency
Hiu qu phân b. Vi sn xut ra t hp sn phm tt nht hay ti u các sn phm bng các
kt hp hiu qa nht các đu vào.
95
Allowances and expences
for corporation tax
Khu tr và chi phí đôí vi thu
công ty.
Nhng chi phí cho phép nht đnh khi đ
c khu tr t doanh thu ca công ty
là phn thu nhp b đánh thu.
www.lobs-ueh.net Trang 7
Library of Banking Students
96
Allowances and
expencess for income tax
Khu tr và chi phí đôí vi thu
thu nhp.
H thng thu thu nhp bao gm h thng các khon khu tr và chi phí.
Chúng đc tr t tng thu nhp đ xác đnh chu thu.
97
Almon lag
tr Almon. Mt kiu tr phân phi trong đó trng s các giá tr liên tc ca bin s tr
theo sau mt do mt đa thc gây ra.
98
Alpha coeficient
H s Alpha Xem CAPITAL ASSET PRINCING MODEL.
99
Alternative technology
Công ngh thay th. Thut ng dùng đ ch kiu công ngh có mt vài hoc tt c thuc tính sau:
s dng ti thiu tài nguyên không tái to đ
c, gây ô nhim thp nht đi vi
môi trng, t cp t túc theo vùng hoc theo đa phng không có s bóc
lt hoc cô lp các cá nhân. (Xem INTERMEDIATE TECHNOLOGY,
APPROPIATE TECHNOLOGY, INTERMEDIATE TECHNOLOGY
DEVELOPMENT GROUP).
100
Altruism
Lòng v tha. S quan tâm ti phúc li ca ngi khác.
101
Amalgamation
S hp nht. Xem MERGER.
102
America Depository
Receipt
ADR - Phiu gi tin M. Chng khoán mà mt ngân hàng M thng phát hành cho các c dân M,
da vào vic c quan NM GI CÁC C PHIU thng ca mt công ty
ngoi quc. Ngi gi ADR có quyn hng c tc ca công ty ngoi quc.
Bn thân ADR có th trao đi đc. u đim ca vic làm này là TH
TRNG VN đc m rng đi vi các công ty không phi ca M trong
khi đó có th đáp ng đc mong mun ca ngi M v mt loi c phiu
"nng" đ trao đi. (Mt ADR có th đc đóng trn gói đ có quyn vi
nhiu chng khoán thng).
103
America Federation of
Labuor
ALF - Liên đoàn lao đng M. c thành lp trong thi k t nm 1881 đn 1886, liên đoàn này tp trung
các công đoàn ln M li vi nhau.
104
America selling price
Giá bán kiu M. ây là mt h thng trong đó thu quan ca M đi vi mt s mt hàng nh
p
khu đc tính trên c s giá tr ca mt hàng thay th trong nc so vi giá
tr ca hàng nhp khu. (Xem GENERAL AGREEMENT ON TARIFFS AND
TRADE).
www.lobs-ueh.net Trang 8
Library of Banking Students
105
American Stock Exchange
S giao dch chng khoán M
(ASE hay AMEX).
S GIAO DCH có t chc ln th hai M, tin hành mua bán gn 1/10
tng s c phiu đc mua bán M. S giao dch là c s vt cht cho các
giao dch CHNG KHOÁN din ra. S giao dch chng kháon M đã có t
lâu
và bt đu t khi nhng ngi môi gii gp nhau ngoài ph đ mua bán
các c phn chng khoán. ó là ngun gc ca mt cái tên khác ca nó :"S
giao dch l đng". Tín hiu bng tay đc dùng đ thông báo cho nhân vi
ên
giao dch. n tn th k XX, S giao dch chng khoán M mi chuyn vào
phòng.(Xem STOCK MARKET).
106
Amortization
Chi tr tng k. Phng thc thanh toán n trên c s tr dn. Thnh thong chi tr tng k
đc s dng nh thut ng thay th cho khu hao.
107
Amplitude
Biên đ Thut ng s dng trong mt CHU K KINH DOANH đ miêu t
khong cách
gia đim cc đi và cc tiu ca bt k chu k nào.
108
Amtorg
C quan mu dch thng trú
ca Liên Xô.
C quan ngoi thng ca Liên Xô trc đây. CÓ c quan chi nhánh ti
nhiu nc.
109
Analysis of variance
ANOVA - Phân tích phng sai Phân chia đ bin đng tng th trong mt bin s ph thuc (vi đ bin
đng tng th đc đnh ngha l
à tng ca bình phng ca các đ lch so
vi trung bình ca bin) thành các cu thành đ
c tính cho bin đng ca các
bin s riêng hay NHÓM BIn GII THÍCH và nhng bin không đc gii
thích hay bin đng D/
110
Anarchy
Tình trng vô chính ph. Hc thuyt cho rng các s kin chính tr và xã hi ca các cá nhân không
nên b kìm hãm bi bt c s can thip nào ca chính ph. ó là mt quan
đim cc đoan hn quan đim ch ngha t do, vn c
òn cho phép s dng
quyn lc đc tài đ điu hành các hot đng mà các cá nhân không th t
hoàn thành mt cách có hiu qu đc.
111
Allowance
Phn tin tr cp.
113
Anchor argument
Lun đim v cái neo. Mt trong các vn đ liên quan đn bin đng t do ca T GIÁ HI OÁI
là lun đim cho rng t giá hi đoái t do s làm gim thâm ht vi bên
ngoài và vì v
y tc đot ca các c quan ti
n t cái neo (chính tr) nhm hn
ch tin t m rng. i lp vi lun đim này là vic b chic neo tin t ca
t giá hi đoái c đnh là mt vic tt vì nó ch cc tr nhng nhà hoch đnh
chính sách mi đc bu bng cách không cho h hoàn toàn t do vi
CHÍNH SÁCH TIN T.
www.lobs-ueh.net Trang 9
Library of Banking Students
114
Animal spirits
Tinh thn by đàn; Tâm lý hùa
theo
M
t cách ký gii cho U T phn bác các mô hình toán hc vì chúng ít tác
d
ng. Thay vào đó là phân tích đu t bt ngun t thuc tính làm theo ca
các ch doanh nghip. Cm thut ng này đ
c J.M.Keynes s dng ln đu
tiên trong LÝ THUYT TNG QUÁT V VIC LÀM, LÃI SUT VÀ TIN
(1936). Nhng t đó đ
ã đc Joan Robinson ph bin rng rãi.
115
Analysis (stats)
Phân tích. Risk analysis: phân tích ri ro. Scenario analysis:Phân tích kch bn.
Sensitivity analysis: Phân tích đ nhy.
116
Annecy Round
Vòng đàm phán Annecy. Vòng th hai (1949) ca cuc đàm phán thng mi theo HIP C
CHUNG V THU QUAN VÀ MU DCH (GATT).
117
Annual allowances
Min thu hàng nm. Xem CAPITAL ALLOWANCE.
118
Annual capital charge
Chi phí vn hàng nm. Mt k thut thm đnh d án vn có s dng chit khu và công nhân rng
vic s dng vn đòi hi tr tin lãi đi vi lng vn s dng và khu hao.
119
Annuity
Niên kim. Li ha tr mt khon nào đó mi thi k trong mt s các thi k mà khon
tr cho mi thi k là c đnh.
120
Annuity market
Th trng niên kim.
121
Anomaliess pay
Tin tr công bt thng. S ngt quãng trong mi liên kt chính thc gia mc lng ca các nhóm
thng lng khác nhau nh áp dng CHÍNH SÁCH THU NHP.
123
Anticipated inflation
Lm phát đc d tính. Xem EXPECTED INFLATION.
124
Anti-trust
Chng lng đon. Mt cm thut ng ca M ch h thng pháp lut nhm kim soát s tng
trng quyn lc đi vi th trng ca các h
ãng. Cm thut ng này không
ch
liên quan ti chính sách chng đc quyn mà c các hot đng kìm hãm
c
a các hãng riêng l, các nhóm công ty hp nht (Trt) và nhóm các công
ty c
ng tác (Catel).
125
Appreciation
S tng giá tr. Tng v giá tr ca tài sn, đi lp li là s mt giá tr. Mt tài sn có th tng
giá tr bi vì giá ca nó (và do giá th trng ca nó) tng do lm phát hay
thay đi v cu t
ài sn đó dn ti mc đ khan him. (Xem MONEY
APPRECIATION).
126
Apprenticeship
Hc vic. Xem GENERAL TRAINING.
127
Anti-export bias
Thiên lch / nh kin chng
xut khu.
128
Appropriate products
Các sn phm thích hp. Nói chung đc dùng đ ch nhng sn phm thích hp cho s dng các
nc đang phát trin.
www.lobs-ueh.net Trang 10
Library of Banking Students
129
Appropriate technology
Công ngh thích hp. Vic ng dng mt công ngh thích hp vi yu t sn có. (Xem
ALTERNATIVE TECHNOLOGY. INTERMEDIATE TECHNOLOGY,
INTERMEDIATE TECHNOLOGY DEVELOPMENT GROUP).
130
Appropriation account
Tài khon phân phi lãi. Các doanh nghip duy trì các tài khon này cho thy li nhun sau khi tr
thu đc phân phi hay s dng nh th nào. (Xem ALLOWANCES AND
EXPENSES CORPORATION TAX, ALLOWANCES AND EXPENSES
INCOME TAX, TAXABLE INCOME.
131
Approval voting
B phiu tán thành; b phiu
phê chun.
Mt dng ra quyt đnh trong đó mi cá nhân b phiu cho mt nhóm phng
án mà ngi đó tán th
ành. (Xem BORDA COUNT, CONDORCET
CRITERION, SOCIAL DECISION RULE. SOCIAL WELFARE FUNCTION).
132
Apriori
Tiên nghim. Mt cm thut ng miêu t quá trình suy lun phán đoán t gi thuyt ban
đu cho đn kt lun. Phng pháp này có th đi lp vi cách tip cn da
trên nhng c liu rút ra t thc t quan sát.
133
Aquinas St Thomas
(1225-1274) Mt hc gi ngi Ý, ông là ngi có đóng góp chính vào t tng kinh t
ca hàn lâm vin. Xét v kinh t hc, ông tha nhn phn ln hc thuyt ca
Aristotle, bao gm khái nim v giá công bng. Ông cng phân bit GIÁ C
và GIÁ TR, đi tng ca rt nhiêù cách din gii khác nhau. Ý tng v giá
tr hay giá công bng không khác hn giá thông th
ng (cnh tranh) vn có
mt mt hàng và giá đc đa ra vt quá mc giá này là s vi phm quy
tc đo đc. Thng mi vn xu xa nhng đc bào cha bi HÀNG HÓA
CÔNG C
NG. Tng t, ca ci tài sn và hành đng ca chính ph đc
bin h bi hàng hoá công cng. Cho vay nng lãi b ch trích là khon thu
cho vic s dng tin mà không có giá tr s dng. Nhng đóng góp ch yu
ca ông đi vi lch s t tng kinh t đc bao quát trong cun SUMMA
THEOLOGICA ca ông.
134
Arbitrage
Kinh doanh da vào chênh lch
giá; buôn chng khoán
Mt nghip v bao gm vic mua bán mt tài sn, ví d mt hàng hoá hay ti
n
t hai hay nhiu th trng, gia chúng có s khác nhau hay chênh lch v
giá.
135
Arbitration
Trng tài S can thip ca mt bên th ba vào mt TRANH CHP V CÔNG NGHIP
theo yêu cu ca các bên tranh cãi và đa ra nhng gi ý cho vic gii quyt
tranh chp, sau đó s rng buc c hai bên (Xem CONCILI-ATION, FINAL
OFFER ARBITRATION).
136
Arc elasticity of demand
co giãn hình cung ca cu Xem ELASTICITY OF DEMAND
www.lobs-ueh.net Trang 11
Library of Banking Students
137
ARCH
Kim nghim ARCH. ch phng sai ca sai s thay đi điu kin t nhiên gim, là mt trc
nghim đ phân bit gia tng quan chui trong điu kin xáo trn và hiu
ng ny sinh t s bin đi ca xáo đng đc gi l
à hiu ng ARCH.
138
ARCH effect
Hiu ng ARCH. Xem ARCH.
139
Aristotle
(384-322 BC)-Aristotle (384-322
trc công nguyên)
Nhà trit hc HY LP, các công trình ca ông bao gm c các vn đ kinh t
và trong nhng bài vit ca ông có th thy nhng phân tích v sn xut,
phân phi và trao đi. Trong phân tích v trao đi, ông phân bit gia giá tr
s dng và giá tr trao đi
140
Arithmetic mean
Trung bình s hc. Xem MEAN.
141
Arithmetic progression
Cp s cng. Mt dãy s hay nhng biu thc đi s trong đó mi thàn phn mang mt mi
liên h cng thêm đi vi mi thành phn đng trc và sau nó.
142
Arrow.KennethJ
(1921-). Nhà kinh t hc ngi M đng gii Nobel v kinh t hc vi huân tc John
Hicks nm 1972. Ông đc bit đn nhiu nht do công tr
ình v các h thng
CÂN BNG TNG QUÁT và trình bày v các điu kin toán hc cn thit cho
mt h thng nh vy đ đc nghim có ý ngha v kinh t. Ông cng có
công trình tiên phong v vic ra quyt đnh trong nhng điu kin không chc
chn. Trong cun S LA CHN XÃ HI VÀ CÁC GIÁ TR CÁ NHÂN
(1951), ông trình bày kinh t hc phúc li vi mt tình trng tin thoái lng
nan, khi da trên c s nhng gi đnh đm bo s t ch ca ngi tiêu
dùng c
ng thêm s hp lý, ông chng minh rng không th xác đnh đ
c s
xp hng xã hi v các phng án la chn tng ng vi s xp hng ca
các cá nhân, và nh vy cng không th đa ra đc CHC NNG PHÚC
LI XÃ HI . Chc nng này liên quan mt cách tích cc ti la chn cá
nhân, xã hi không th quyt đnh nó mun gì. Arrow cng có công trong vic
đa vào hc thuyt tng trng gi thuyt hc qua h
ành vi t cách là mt
ngun tng nng sut. Các n phm chính ca ông là : Nghiên cu trong lý
thuyt toán hc v d tr và sn xut (1958); S la chn xã hi và các giá tr
cá nhân (1951); Các tiu lun v lý thuyt chu ri ro (1970); Phân tích da tr
143
"A" shares
C phiu "A".(C phiu hng
lãi sau).
Xem FINANCIAL CAPITAL.
www.lobs-ueh.net Trang 12
Library of Banking Students
144
Asiab Development Bank
Ngân hàng phát trin châu Á. U ban kinh t châu Á và Vin ông ca Liên hp quc khuyn cáo thành lp
ngân hàng này đ khuyn khích tng trng kinh t v
à hp tác châu Á và
Vi
n ông, đ thúc đy kinh t các nc đang phát trin trong vùng. Ngân
hàng phát tri
n châu Á đc thành lp nm 1966. Ngun vn ban đu là nh
đóng góp ca các nc trong khu vc vi s giúp đ ca M, CHLB c,
Anh và Canada.
145
Assessable Income or
profit
Thu nhp hoc li nhun chu
thu.
Xem TAXABLE INCOME, ALLOWANCES AND EXPENSES FOR
CORPORATION TAX, ALLOWANCES AND EXPENSES FOR INCOME TAX.
146
Assessable profit
Li nhun chu thu. Xem TAXABLE INCOME.
147
Asset
Tài sn. Mt thc th có giá tr th trng hoc giá tr trao đi, và là b phn cu thành
C
A CI hay tài sn ca ch s hu.
148
Asset stripping
Tc đot tài sn. Vic mt công ty thôn tính bán nhng tài sn ca CÔNG TY NN NHÂN sau
khi thu mua. iu n
ày có th thc hin đ có mc li nhun đáng k khi tài
s
n đã b đánh giá thp S GIAO DCH CHNG KHOÁN.
149
Assignment problem
Bài toán kt ni. Tên đc đt cho câu hi liu vic kt ni mt bin chính sách, ví d CHÍNH
SÁCH TIN T mt cách duy nht đ đt đc mt mc tiêu chính sách, ví
d
cán cân thanh toán quc t di các ch đ v t giá HI OÁI có th
đc hay không. Kt lun l
à không th làm đc nh vy.
150
Assisted areas
Các vùng đc h tr Các vùng trong nc mà đó hot đng kinh t hot đng kinh t đc h
tr bi chính sách chi tiêu và thu
ca chính ph. Xem DEPRESSED AREAS,
REGIONAL EMPLOYMENT PREMIUM, REGIONAL DEVELOPMENT
GRANT.
152
Association of
International Bond Dealers
Hip hi nhng ngi buôn bán
trái khoán quc t.
C quan thành lp nm 1969, thu thp và cho niêm yt li nhun và báo giá
th
trng hin hành vi các loi phát hành ca TRÁI KHOÁN CHÂU ÂU.
153
Association of South East
Asian Nations (ASEAN)
Hip hi các nc ông nam Á. Hip hi đc các B trng ngoi giao Indonesia, Malaysia, Phillipines,
Singapore và Thái Lan thành lp nm 1967. Mc đích chung ca hip hi là
thúc đy tng trng kinh t, tin b xã hi và phát trin vn hoá khu vc
ông Nam Á.
154
Assurance
Bo him xác đnh Mt loi bo him liên quan đn tình hung trong đó bo him cho s kin
không th tránh khi. iu này có th do hp đng liên quan ti vic tr mt
khon xác đnh vào mt ngày nào đó hoc là vì "cái cht" ca ngi đ
c bo
him.
www.lobs-ueh.net Trang 13
Library of Banking Students
155
Asset stocks and services
flows
D tr tài sn và lung dch v.
156
Asymmetric infornation
Thông tin bt đi xng; Thông
tin không tng xng.
S khác nhau v thông tin mà các bên tham gia giao dch trên th trng có
đc. Xem INSIDER - OUTSIDER MODELS.
157
Asymptote
ng tim cn. Giá tr mà bin ph thuc ca mt hàm tin đn khi bin t do tr nên rt ln
hoc rt nh.
158
Asymptotic distribution
Phân phi tim cn. PHÂN PHÔI XÁC XUT mà mt bin THNG KÊ hng ti khi kích thc
ca mu tin ti vô cùng. Khái nim rt hu ích trong đánh giá các đc thù
c
a chn mu trong kinh t lng.
159
Atomistic competition
Cnh tranh đc lp. Mt c cu th trng trong đó s lng các hãng rt ln, do đó mi hãng
c
nh tranh mt cách đc lp. (Xem PERFECT COMPETITION).
160
Attribute
Thuc tính. Mt nét đc trng hay thuc tính ca hàng hoá. Xem CHARACTERISICS
THEORY.
161
Auctioneer
Ngi bán đu giá. Mt thut ng chung ch nhân viên bán đu giá, ti đó nhng ngi mua
tng lai đu vi nhau bng cách đt giá, vt đu giá s thuc v ngi n
ào
đt giá cao nht.
162
Auction markets
Các th trng đu giá. Mt th trng có t chc ti đó giá c đc điu chnh liên tc theo bin đi
ca cung và cu. Nét đc trng c bn ca các th trng đu giá là các h
ng
mc hàng hoá đc chun hoá, mua bán vô danh và đ s lng đ đm
bo hành vi cnh tranh.
163
Auctions
u giá. Mt kiu th trng trong đó ngi mua tim tàng đt giá cho hàng hoá ch
không phi đn thun tr theo.
164
Augmented Dickey Fuller
test
ADF - Kim đnh Dickey Fuller
b sung.
Kim đnh này là mt phiên bn ca kim đnh Dickey Fuller đi vi mt đn v
gc khi tiêu thc xáo đng là tng quan theo chui sau khi đã xem xét s
khác nhau trong quá trình tnh khác (DSP).
165
Augmented Phillips curve
ng Phillips b sung. Vic đa bin giá c vào đng Phillips gc đã dch chuyn hc thuyt mt
các hiu qu t mt gii thích v tin công bng tin thành cách gii thích
theo ngha thc t.
166
Austrian school
Trng phái kinh t Áo. Tên trng phái này đc s dng đ ch các nhà kinh t hc t Menger,
Wieser và Bohm-Bawerk tr đi, h phn ln nghiên cu Viên và theo mt
kiu phân tích riêng bit.
167
Autarky
T cung t cp. Tình trng trong đó mt nc t tách khi thng mi quc t bng nhng
hn ch nh thu quan nhm t túc, thng do nguyên nhân làm vic hoc
chính tr.
168
Autarky economy
Nn kinh t t cung t cp
www.lobs-ueh.net Trang 14
Library of Banking Students
169
Autocorrelation
S t tng quan. Xem SERIAL CORRELATION.
170
Automatic stabilizers
Các bin pháp n đnh t đng. Các mi quan h làm gim biên đ ca bin đng chu k trong mt nn kinh
t mà không cn hành đng trc tip ca chính ph.
171
Automation
T đng hoá. Trong khi đc s dng theo nhiu cách, cm thut ng "t đng hoá" nói
chung đc coi là đng ngha vi vic thay th lao đng bng quá tr
ình t
đng.
172
Autonomous expenditure
Khon chi tiêu t đnh. Các khon chi tiêu đc coi là đc lp vi mc thu nhp.
173
Induced expenditure
Khon chi tiêu ph thuc (vào
m
c thu nhp).
174
Autonomous consumption
Tiêu dùng t đnh.
175
Autonomous investment
u t t đnh.
176
Autonomous investment
demand
Nhu cu đu t t đnh.
177
Autonomous transactions
Giao dch t đnh Cm thut ng này đc dùng trong hc thuyt v CÁN CÂN THANH TOÁN
đ xác đnh nhng loi giao dch din ra t phát v
ì lý do li nhun t phía các
hãng hoc đ
tho dng đc tng t phía các cá nhân .
178
Autonomous variables
Các bin t đnh Xem EXOGENOUS VARIABLES.
179
Autoregression
T hi quy. S HI QUY ca mt bin s trên giá tr hay các giá tr tr ca nó. Xem
SERIAL CORRELATION AND ARIMA.
180
Availability effects
Các hiu ng ca s sn có. Các tác đng ca nhng thay đi v s lng tín dng có sn, ch không
phi tác đng thông qua giá, ngha là lãi sut.
181
Average
S trung bình. Xem MEAN.
182
Average cost
Chi phí bình quân. Chi phí trên mt đn v sn lng trong đó bao gm chi phí ca tt c đu
vào (các yu t sn xut).
183
Average cost pricing
nh giá theo chi phí bình quân. Quy tc đnh giá công nhn rng các hãng cng chi phí kh bin vào chi phí
trung bình
đ trang tri tng chi phí trung bình ca nó.
184
Average expected income
Thu nhp k vng bình quân;
Thu nh
p bình quân d kin.
Xem PERMANENT INCOME.
185
Average fixed costs
Chi phí c đnh bình quân. Chi phí c đnh trên mi đn v sn lng.
186
Average product
Sn phm bình quân. Tng sn lng có đc t vic s dng mt tp hp đu vào chia cho s
lng ca bt c mt loi đu vào nào đc d
ùng.
187
Average productivity
Nng sut bình quân. Xem PRODUCTIVITY.
www.lobs-ueh.net Trang 15
Library of Banking Students
188
Average propensity to
consume
Khuynh hng tiêu dùng bình
quân.
Ph
n ca tng thu nhp Y đc chi cho tiêu dùng hàng hoá hoc dch v C,
thay vì đu t I.
189
Average propensity to
save
Khuynh hng tit kim bình
quân.
Ph
n ca tng thu nhp Y đc đa vào tit kim S, tc không đc s
dng cho mc đích tiêu dùng. Khuynh hng tit kim bình quân bng S/Y.
Xem SAVING FUNCTION, MARGINAL PROPENSITY TO SAVE.
190
Average rate of tax
Sut thu bình quân (sut thu
thc t).
c s dng khi nói v THU THU NHP CÁ NHÂN nhng cng có th áp
dng vi các loi thu khác. Thng đc dùng đ ch tng thu thu nhp
di dng mt phn ca thu nhp.
191
Average revenue
Doanh thu bình quân. Doanh thu trên mt đn v sn lng.
192
Average revenue product
Sn phm doanh thu bình quân. Sn phm doanh thu trung bình ca mt đu vào (yu t sn xut) nhân vi
doanh thu bình quân.
193
Average total cost
Tng chi phí bình quân Xem AVERAGE COST.
194
Average variable cost
AVC-Chi phí kh bin bình
quân.
CHI PHÍ KH
BÍÊN trên mt đn v sn lng.
195
Averch-Johnson Effect
Hiu ng Averch-Johnson. ch s phn ng ti đa hoá li nhun ca các hãng b kim soát, khi phi
đt đc t l li tc xác đnh v vn có đng lc đ la chn kt hp đu
vào nng v vn hn có th không đc s dng khi không phi đt t l li
tc xác đnh đó.
196
Axiom of completeness
Tiên đ v tính đy đ. Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
197
Axiom of continuity
Tiên đ v tính liên tc. Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
198
Axiom of convexity
Tiên đ v tính li. Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
199
Axiom of dominance
Tiên đ v tính thích nhiu hn
thích ít.
Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
200
Axiom of
Tiên đ v s la chn. Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
201
Axiom of prefence
Tiên đ v s thích. Trong lý thuyt CU CA NGI TIÊU DÙNG, các cá nhân đc gi đnh là
tuân th
các nguyên tc v hành vi duy lý và các tiên đ khác v hành vi.
202
Backdoor fancing
Cp tin qua ca sau. Là tp quán theo đó c quan chính ph M vay b Tài chính M ch không
yêu cu biu quyt ngân sách ca quc hi.
203
Back-haul rates
Cc vn ti ngc. Cc phí hay vn chuyn thp hn đi vi vn chuyn theo mt hng này
so v
i hng khác.
www.lobs-ueh.net Trang 16
Library of Banking Students
204
Backstop technology
Công ngh chng cui. Mt công ngh thay th tr nên kh thi v mt kinh t khi giá ca tài nguyên
THIÊN NHIÊN KHÔNG TH
TÁI TO tng đn mt mc nào đó do s khai
thác tng dn.
205
Backward bending supply
curve of labour
ng cung lao đng cong v
phía sau.
Quan h gia cung lao đng, bt lun đc xác đnh bng cách nào, và tin
lng lao đng.
206
Backward intergration
Liên hp thng ngun. Xem VERTICAL INTERGRATION.
207
Backward linkage
Liên kt thng ngun. Mi liên h gia mt nghành hay mt hãng vi nhng nhà cung cp đu vào
c
a h.
208
Backwash effects
Hiu ng ngc. Hiu ng ngc xy ra khi tng trng kinh t mt vùng ca mt nn kinh
t có nhng tác đng ngc ti tng trng ca các vùng khác.
209
Bad
Hàng xu. Mt mt hàng hay sn phm gây ra PHN THO DNG đi vi ngi tiêu
dùng. (Xem EXTERNALITY).
210
Bad money drive out good
"ng tin xu đui đng tin
tt".
Xem GRESHAM'S LAW.
211
Bagehot, Walter
(1826-1877). Là biên tp viên và đng biên tp viên ca t The Economist t 1860-1877.
Ông là nhà bình lun có nh hng ln đng thi và tác phm ca ông hin
vn đc trích dn rng rãi. Tác phm ni ting nht ca ông là Ph
Lombard: Miêu t v th trng tin t(1873).
212
Balanced budget
Ngân sách cân đi. Thu nhp hin ti đúng bng chi tiêu hin ti ca CHÍNH PH.
213
Balanced-budget
multiplier
S nhân ngân sách cân đi. T s bin đng thu nhp ca thu nhp thc t so vi bin đng chi ti
êu chính
ph khi chi tiêu ca chính ph thu t thu thay đi mt lng bng nhau.
214
Balanced economic
development
Phát trin kinh t cân đi. Quan nim cho rng tt c các thành phn ca nn kinh t nên đc phát
trin mt cách đng thi đ đt đc mt dng phát trin cân đi. Xem
BALANCED GROWTH, BIG PUSH.
215
Balanced growth
Tng trng cân đi. Trong HC THUYT TNG TRNG, điu kin nng đng ca nn kinh t
trong đó tt c các bin thc t tng l
ên liên tc cùng m
t t l (có th bng 0,
hay âm). Xem STAEDY GROWTH.
216
Balance of payment
Cán cân thanh toán. Cm thut ng này đc s dng vi hn mt ngha, hai cách din gii ph
bin nht là: "Cán cân thanh toán th trng" và "Cán cân thanh toán k toán".
217
Balance of trade
Cán cân thng mi. Thng ch cán cân mu dch "hu hình", đó là buôn bán hàng hoá trong mt
giai đon nht đnh. Tr
ên thc t cán cân mu dch ch là mt yu t, các yu
t khác là vô hình trong "Cán cân thanh toán vãng lai" mà nó ch là mt phn
ca toàn b CÁN CÂN THANH TOÁN ca mt nc.
www.lobs-ueh.net Trang 17
Library of Banking Students
218
Balance principle
Nguyên lý cân đi. Mt phng pháp c bn ca k hoch Xô Vit đó là k toán s kép bng giá
c hay vt cht.Mc đích ca cân đi là đm bo s đng b trong các k
hoch. Các cân đi này ít phc tp hn trong bng cân đi LIÊN NGÀNH
th
c hin vai trò tng t trong lp k k hoch. V ngha riêng xem
MATERIALS BALANCE PRINCIPLE.
219
Balance sheet
Bng cân đi tài sn. Mt bng báo cáo tài sn ca mt thng nhân hoc mt công ty vào mt
ngày nht đnh.
220
Bancor
ng tin bancor (đng tin
quc t).
Mt cái tên đc Keynes đa ra đ ch tin t quc t mà ông cho rng nên
đc to bi mt ngân hàng quc t, đc s dng đ thanh toán các khon
n quc t và mt phn to nên nng lc chuyn hoá quc t nhng b phn
đi.
221
Balanced GDP
GDP đc cân đi
223
Bandwagon effect
Hiu ng đoàn tàu Hiu ng nh đó khi giá c hàng hoá gim và cu ca mt vài b phn hay
các cá nhân trong cng đng tng, các cá nhân hoc b phn "bt chc"
cách phn ng này và cng tng cu ca h.
224
Bank
Ngân hàng Mt trung gian tài chính huy đng qu gc v c bn thông qua nhng khon
tin có th hoàn tr theo yêu cu hay trong thi gian ngn và dùng ng trc
bng khu chi và các khon vay và bng các hi phiu chit khu, đ nn gi
các khon khác ch yu là tích tài sn tài chính nh ch
ng khoán không buôn
bán đc. Mt chc nng quan trng ca ngân hàng là duy trì h thng
chuyn đi tin bng cách chp nhn tin gi vào tài khon vãng lai và điu
hành h thng chuyn qu bng chuyn séc, chuyn khon hay chuyn tin
đin t.Xem COMPETITION AND CREDIT CÔNTL, RETAIL BANKING,
WHOLE SALE BANKING.
225
Bank advance
Khon vay ngân hàng. Mt cm thut ng chung dùng cho bt k mt loi vay ngân hàng nào. Xem
BANK LOAN.
226
Bank bill
Hi phiu ngân hàng. Theo truyn thng, trên th trng hi phiu London, mt HI PHIU đã đ
c
chp nhn bi mt NGÂN HÀNG NHN THANH TOÁN, MT NGÂN HÀNG
THANH TOÁN BÙ TR
hay mt nhóm các ngân hàng ca Anh hoc các
ngân hàng Dominions hp thành, thay mt khách hàng đã m tín dng chp
nhn. Xem ACCEPTANCE, DISCOUNT HOUSE.
227
Bank Charter Act
o lut Ngân hàng. Thng đ ch đo lut ngân hàng nm 1844 do chính quyn ca huân tc
Robert Peel thông qua.
www.lobs-ueh.net Trang 18
Library of Banking Students
228
Bank credit
Tín dng ngân hàng. Vic cho vay t h thng ngân hàng bng bt k phng thc nào:TI
N CHO
VAY CA NGÂN HÀNG, HI PHIU CHIT KHU hay chng khoán mua.
Xem MONEY MULTIPLIER, MONEY SUPPLY, "NEW VIEW".
229
Bank deposite
Tin gi ngân hàng. Theo ngiã gin đn, đó là các khon tin gi trong tài khon ngân hàng.
Trong th
c t chúng đn gin là nhng ghi chép v tình trng n ca mt
ngân hàng đi vi nhng ngi gi, v
à chúng ny sinh t tính cht ca ngân
hàng vi vai trò là TRUNG GIAN TÀI CHÍNH.
230
Bank for international
Settlements
Ngân hàng thanh toán quc t. Mt đnh ch tài chính liên chính ph thành lp đu tiên vào nm 1930 đ h
tr và điêu phi vic chuyn khon thanh toán bi thng chin tranh th gii
th nhât gia các ngân hàng quc gia trung ng. Ngân hàng này cng tp
hp và ph bin thông tin v các ch đ kinh t v mô và các vn đ tin t
quc t.
231
Banking panic
Cn hong lon ngân hàng. Mt tình hung trong đó có s mt t tin ca mt hay nhiu ngân hàng gây
nên s
"đ xô" bt ng và lan rng ca công chúng ti các ngân hàng nói
chung đ rút tin gi hoc vào nhng lúc khi phát hành lnh phiu t nhân là
ph bin đ yêu cu thanh toán các hi phiu này bng phng tin khác.
232
Banking school
Trng phái ngân hàng Mt tp hp các ý kin liên quan đn cuc tranh lun v quy tc điu tit phát
hành giy bc ca ngân hàng Anh trong na đu th k XIX.
233
Bank loan
Khon vay ngân hàng. ch bt c khon ng trc nào ca ngân hàng, nhung có s phân bit
trong vic cho vay ca ngân hàng gia điu kin MC THU CHI và điu
kin cho vay.
234
Bank note
Giy bc ca ngân hàng. Mt dng tin t phát hành bi mt ngân hàng và v bn cht làm bng
chng "có th thng lng" (ngha là có th chuyn đi đn gin bng cp
phát) v tình trng n ca ngân hàng đi vi mnh giá ca giy bc. Giy bc
ca ngân hàng đc phát trin t HI PHIU, và v nguyên tc là hi phiu
có th tr "trc tip" (theo yêu cu) bng phng tin khác.
235
Bank of England
Ngân hàng Anh Là ngân hàng TRUNG NG ca Anh. Do thng nhân London đ xng
nh mt ngân hàng thng mi và đc th
ành lp theo đo lut ca Quc
hi nm 1694.
www.lobs-ueh.net Trang 19
Library of Banking Students
236
Bank of United State
Ngân hàng Hoa K. T nm 1791-1811 và t nm 1816-1836 mt s chc nng ngân hàng trung
ng M đc ln lt do ngân hàng th
nht th hai thc hin. Trong mt
thi gian khong 30 nm (đn khi có o lut ngân hàng quc gia nm 1864)
hu nh không có chc nng ngân hàng trung ng M. Trên thc t, phi
đn lúc có o lut d tr liên bang nm 1913 m mi có mt ngân h
àng
trung ng thc s.
237
Bank rate
T l chit khu chính thc ca
ngân hàng ANH.
Xem COMPETITION AND CREDIT CONTROL, MONETARY POLICY.
238
Bankruptcy
S phá sn. Mt th tc pháp lý trong đó tài sn ca con n không tr đc n b tch thu
vì li ích ca các ch n nói chung.
239
Bargaining tariff
Thu quan mc c; Thu quan
thng lng.
Thu đc áp đt bi mt nc đ cng c v trí ca nó trong đàm phán
thng mi vi các nc khác, khi các nc này s dng li ha chit khu
thu đ đt đc s nhng b trong thng mi.
240
Bargaining theory of
wages
Lý thuyt thng lng v tin
công; Lý thuyt mc c v tin
công.
Tin công đc c đnh trong mt quá trình thng lng tp th, mt s
dàn xp v mt c ch so vi quá trình điu chnh cung cu chính thng. Lý
thuyt thng lng v tin công ch nhng mô hình ca quá trình thng
lng áp dng cho mi quan h ca s qun lý ca công đoàn vt ra ngo
ài
mô hình
C QUYN SONG PHNG, trong đó kt qu cui cùng ca
thng lng vn c
òn m h, đ rút ra mt gii pháp rõ ràng.Xem STRIKES,
WAGE THEORY.
241
Bargaining unit
n v thng lng; đn v
mc c.
Mt đn v đi din cho quyn li ca ngi lao đng trong thng lng v
qun lý lao đng M. Các đn v này có th là rt nh, là các nhân viên
đc tuyn trong mt hãng đn l hay rt ln, tt c nhng ngi đc
tuyn dng trong mt ngành trên khp đt nc. Các đn v thng lng
khác nhau v quy mô và c cu.
242
Banks' cash-deposit ratio
T s gia tin mt và tin gi
ca ngân hàng.
243
Barlow Report
Báo cáo Barlow. Nhng kt qu phân tích ca mt u ban hoàng gia Anh v s phân b đa lý
ca ngành công nghip Anh và có nh hng mnh m đn s phát trin ca
chính sách khu vc hu công nghip Chin tranh Anh.
244
Barometric price
leadership
S ch đo theo k áp giá c. Xem PRICE LEADERSHIP.
www.lobs-ueh.net Trang 20
Library of Banking Students
245
Barriers to entry
Rào cn nhp ngành Các yu t đy nhng ngi mi nhp ngành vào mt mc giá không thun
li so vi các hãng đã thit lp trong mt ngành. Chng nào các hãng đã thi
t
lp đt giá mt mc di đim ti thiu ca chi phí trung bình dài hn ca
hãng tim tàng hiu qu nht, các hãng đã thit lp có th đt đc mc siêu
l
i nhun v lâu dài mà không phi lo s v s gia nhp ngành mi.
246
Barter
Hàng đi hàng. Phng pháp trao đi hàng hoá và dch v trc tip ly các hàng hoá và dch
v khác, không s dng mt đn v k toán hay phng tin trao đi nào c.
247
Barter agreements
Hip đnh trao đi hàng. Hip đnh gia các quc gia, thng gp khó khn v CÁN CÂN THANH
TOÁN, đôid vi vic trao đi trc tip các lng h
àng hoá
248
Barter economy
Nn kinh t hàng đi hàng Nn kinh t mà hàng hoá và dch v đc thc hin thông qua vic I
HÀNG, điu đó dn ti rt ít chuy
ên môn hoá hoc phân công lc lng lao
đng do y
êu cu ca s trùng lp ý mun.
249
Base period
Giai đon gc. Mt thi đim đc dùng đ tham kho khi so sánh vi giai đon sau.
250
Base rate
Lãi sut gc. Sau khi bãi b nhng hip đnh v tin gi và tin vay nm 1971, CÁC NGÂN
HÀNG THANH TOÁN BÙ TR CA ANH đã áp dng tp quán xác đnh và
thông báo "lãi su
t gc".Xem COMPETITION AND CREDIT CONTROL.
251
Basic activities
Các hot đng c bn. Xem ECONOMIC BASE.
252
Basic exports
Hàng xut khu c bn Tên gi ca các hàng xut khu s ch ca các nc kém phát trin.
253
Basic industries
Nhng ngành c bn. Xem ECONOMIC BASE.
254
Basic need philosophy
Trit lý nhu cu c bn. Là chin lc phát trin đc tho lun nhiu trong nhng nm gn đây.
Khác v
i các lý thuyt tích lu c đin, nó nhn mnh rng có mt s mc cn
phi u tiên. ó là (1) cung cp các hàng tiêu dùng c bn nh th
c n, qun
áo và ch , (2) các dch v cn thit nh nc, giáo dc, y t, (3) quyn có
vic làm vi thu nhp đ đm bo các nhu cu c bn, (4) c s h tng đáp
ng cho nhu cu c bn v h
àng hoá và dch v và (5) tham gia vào quá trình
ra quy
t đnh. Chin lc này hng vào sn xut. Trit lý này đc c các
trit gia bo th và các tri
t gia cp tin ng h. Nó cng vp phi các ch trích
là không đy đ và không có gì thc s là mi m.
255
Basic wage rates
Mc tin công c bn; mc
lng c bn.
Xem Wage Rate.
www.lobs-ueh.net Trang 21
Library of Banking Students
256
Basing-point system
H thng đim đnh v c s. Mt cách đnh giá trong đó nhng ngi bán hàng khác nhau trong mt th
trng thng nht rng mc giá đi vi mt h
àng hoá s đ
c tính bng tng
giá c đnh và mc phí vn chuyn đã đc thng nht liên quan đn khong
cách gia ngi tiêu dùng và đim gn nht trong mt s các đa đim đã
đc tho thun gi là "các đim đnh v c s".
257
Bayesian techniques
K thut Bayes. Các phng pháp phân tích thng kê (bao gm C LNG và SUY LUN
THNG KÊ) trong đó thông tin trc đây đc kt hp vi s liu mu đ
đa ra nhng c tính hay các gi thuyt kim nghim.
258
Bearer bonds
Trái khoán không ghi tên. Mt loi trái khoán không yêu cu có chng th chuyn nhng vì ngi gi
có quyn s hu hp pháp.
259
Bears
Ngi đu c giá xung. Nhng cá nhân tin rng giá chng khoán hoc trái khoán s gim và do đó
bán nhng chng khoán hy vng rng có th mua li mc giá thp hn.
260
Beggar-my neighbour
policies
Chính sách làm nghèo nc
láng ging
Nhng bin pháp kinh t mà mt nc thc hin nhm ci thin tình hình
trong nc, thng là gim tht nghip và có nhng tác đng bt li vi các
nn kinh t khác.
261
Behavioural equation
Phng trình v hành vi Mt mi quan h toán hc trong mt mô hình kinh t hay kinh t lng, phn
ánh s phn ng ca mt cá nhân hay mt tp hp các cá nhân đi vi các
khuyn khích kinh t (ví d HÀM TIÊU DÙNG).
262
Behavioural expectations
K vng da trên hành vi. Mt quan đim v s hình thành các k vng da trên các yu t tâm lý và xã
h
i.
263
Behavioural theories of
the firm
Các lý thuyt da trên hành vi
v
hãng; lý thuyt v hãng da
trên hành vi.
Mt nhóm các lý thuyt coi hãng nh mt liên minh ca các phân nhóm mà
m
c đích ca chúng vn d mâu thun nhau. Xem XEFFICIENCY.
264
Base year
Nm gc, nm c s.
265
Benefit-cost ratio
T s chi phí-li ích. Xem COST-BENEFIT ANALYSIS.
266
Benefit-cost analysis
Phân tích li ích chi phí. Xem COST-BENEFIT ANALYSIS.
267
Benefit principle
Nguyên tc đánh thu theo li
ích.
Mt lý thuyt truyn thng v ÁNH THU cho rng gánh nng v thu nên
đc phân b gia nhng ngi tr thu theo li ích mà h nhn đc t
vic cung cp hàng hoá công cng.
268
Benelux Economic Union
Liên minh kinh t Benelux. Mt liên minh v hi quan ban đu đc thit lp do công c vào nm 1932
gia chính ph B,Luých Xm Bua và Hà Lan. T chc hin ti đc thành
l
p theo hip đnh liên minh kinh t Benelux vào nm 1958.
269
Bentham,Jeremy
1748-1832 Mt nhà khoa hc xã hi ngi anh
www.lobs-ueh.net Trang 22
Library of Banking Students
270
Bergsonnian Social
Walfare Funtion
Hàm phúc li xã hi Bergson HÀM PHÚC LI XÃ HI Bergson là mt hàm giá tr thc mà bin s ca nó
bao gm các đi lng th hin các mt khác nhau ca tình trng xã hi,
thng là đo đ tho dng ca mi cá nhân hay mi h gia đ
ình.
271
Bernoulli Hypothesis
Gi thuyt Bernoulli. Daniel Bernoulli là mt nhà toán hc th k XIX đã đa ra m
t li gii cho mt
nghch lý đc ca ngi. Bài toán này là mt trong s các bài toán gii thích ti
sao các cá nhân s không tr mt khon cc ln đ chi trò chi xp nga
ca mt đng xu.
272
Bertrand's duopoly Model
Mô hình lng quyn ca
Bertrand.
Mô hình v mt th trng có hai hãng do J.Bertrand đa ra nm 1883.
273
Best Linear Unbiased
Estimator
(BLUE)-oán s trùng tuyn
tính đp nht; (c l
ng tuyn
tính không chch tt nht)
OÁN S
(C LNG S) này có PHNG SAI nh nht trong tt c
các c lng TUYN TÍNH v
à cng không chch (ngha là giá tr k vng
ca nó bng vi giá tr tham s thc). Xem GAUSS-MARKOV THEOREM,
ORDINARY LEAST SQUARES.
274
Beta
Ch s Beta Ch s tính s bin đng li tc ca mt c phiu cùng vi s bin đng li
tc ca toàn b th trng chng khoán.
275
Beveridge Report
Báo cáo Beveridge. Bn báo cáo v chính sách xã hi ca Anh có nhan đ "Bo him xã hi và
các d
ch v liên kt" do Huân tc William Beveridge chun b cho chính
quyn liên minh thi chin nm 1942.
276
Bias
lch. Mc đ mà giá tr k vng ca mt OÁN S (C LNG S) khác so
vi giá tr tham s thc ca nó. Xem (BEST LINEAR UNBIASED
ESTIMATOR).
277
Bid
u thu. Mt đ ngh tr mà mt cá nhân hay t chc đa ra đ s hu hoc kim
soát tài sn, các đu vào, hàng hoá hay dch v.
278
Bid-rent function
Hàm giá thu thuê đt. Mi quan h ch ra khon tin mà mt gia đình hoc hãng có th tr đ s
dng mt mnh đt nht đnh vi các khong khác nhau so vi trung tâm ca
mt vùng đô th trong khi vn duy trì mc không đi THO DNG hay L
NHUN.
279
Bifurcation Hypothesis
Gi thuyt lng cc. Gi thuyt cho rng trong khi mc đ di dào và chi phí TÀI CHÍNH NGOI
HI là yu t quyt đnh quan trng ti đu t trong thi k bùng n tng
trng, c
òn thu nhp gi vai trò quan trng nht khi suy thoái.
280
Big bang
V đo ln ln. Mt cm thut ng ph bin dùng đ miêu t nhng thay đi v các quy ch
London- trung tâm t
ài chính ca Anh vào tháng 10/1986.
281
Big push
Cú đy mnh. mt đóng góp vào cuc tranh lun din ra vào thp k 1950 và 1960 v
vic tng trng cân đi hay không cân đi là phù hp nht cho các nc
đang phát trin.
www.lobs-ueh.net Trang 23
Library of Banking Students
282
Bilateral assistance
Tr giúp song phng. S tr giúp hay vin tr da trên mt tho thun trc tip gia hai nc;
khác vi vin tr đa phng đn t mt nhóm các nc hay t mt t chc
quc t. Xem FOREING AID, TIED AID.
283
Bilateral monopoly
c quyn song phng. Th trng trong đó mt ngi mua đn đc đi mt vi ngi bán đn đc.
284
Bilateral trade
Mu dch song phng Mu dch, thng là các ch đ đàm phán chính ph gia hai nc, bng
cách đó mt nc xut khu mt lng hay giá tr h
àng hoá nht đnh sang
các nc đi tác đ đi ly mt lng hay giá tr h
àng nhp khu đã tho
thun t nc đi tác.
285
Bill
Hi phiu. Công c ngn hn di dng lnh tr yêu cu ngi b ký
286
Bill broker
Ngi môi gii hi phiu. Ngi chuyên chp ni ngi mua và ngi bán hi phiu li vi nhau đ ly
tin hoa hng. Xem DISCUONT HOUSE.
287
Bill of exchange
Hi phiu đi ngoi. Hi phiu đc rút đ cp tin cho giao dch ngoi thng.
288
Bills only
Ch có nghip v hi phiu. Ch thuyt thnh hành M nhng nm 1950, cho rng khi tham gia v
ào CÁC
NGHIP V TH TRNG M, H THNG D TR LIÊN BANG ch tin
hành các nghip v mua bán hi phiu. iu này da trên quan đim rng
bng các tp trung vào th trng vn ngn hn, nhng nghip v này s đt
đc nh hng d tính trc đi vi kh nng chuyn hoán ca ngân h
àng
v
i ít xáo trn nht đi vi th trng tài chính nói chung. ng thi nhng
thay đi din ra vi l
ãi sut ngn hn s nh hng đn các th trng khác
thông qua phng tin "thông thng" ca các điu chnh danh mc đu t
ca ngi nc ngoài nm gi.
289
Binary variable
Bin nh phân. Mt bin s ch có th có 2 giá tr (ví d 0 và 1), thng s dng đ xác đnh
nhng nh hng mang tính đnh tính hay đnh lng trong phân tích HI
QUY. Xem DUMMY VARIABLE.
290
Biological interest rate
Lãi sut sinh hc. Mt giá tr cho lãi sut trong thuyt tng trng, trong đó gia tt c đng
TNG TRNG CÂN I, th
ì TIÊU DÙNG theo đu ngi cáo nht đt
đc v
à duy trì đc bng mt đng trên đó nng sut vn biên (bng T
L LI NHUN trong CNH TRANH HOÀN HO) bng t l tng trng
không đi ca lc lng lao đng đc xác đnh bng cách ngoi sinh. Xem
GOLDEN RULE OF ACCUMULATION.
291
Birth rate
T sut sinh c đnh ngha là s ngi sinh sng sót trung bình trên 1000 dân mi nm.
292
BIS
Ngân hàng thanh toán quc t Xem BANK FOR INTERNATIONAL SETTLEMENTS
www.lobs-ueh.net Trang 24
Library of Banking Students
293
Bivariate analysis
Phân tích hai bin s Phân tích ch liên quan đn hai bin s
294
Black market
Ch đen Bt c th trng bt hp pháp nào đc thành lp trong mt hoàn cnh mà
thng đc chính ph c đnh giá mc ti đa hoc ti thiu.
295
Bliss point
im cc mãn; im hoàn toàn
tho
mãn
Thng đ ch CÂN BNG TIÊU DÙNG trong đó ngi tiêu dùng hoàn toàn
tho
mãn đi vi hàng hoá đc tiêu dùng và đim này nm trong GII HN
NGÂN SÁCH ca anh ta.
296
Block grant
Tr cp c gói Nói chung là mt khon tr cp không đt cc ca chính ph cp cho chính
quyn đa phng
297
Blue chip
C phn xanh Mt cm thut ng ch C PHN hng nht có ít ri ro v mt vn.
298
Blue Book
Sách xanh Mt cái tên quen thuc cho n phm ca Cc thng kê trung ng bao gm
đng ti nhng t
ài khon chi tiêu và thu nhp quc dân hàng nm ca Anh.
299
Blue-collar workers
Công nhân c xanh Ngi lao đng tham gia vào công vic nào đó mà v bn cht là lao đng
chân tay, và cng khác vi công nhân c trng.(Xem MANUAL WORKERS)
300
BLUS residuals
S d BLUS Các s d không chch, tuyn tính, tt nht và vi mt ma trn hip phng
sai vô hng
301
Bohm-Bawerk, Eugen Von
(1851-1914)
Mt nhà kinh t hc và chính khách ngi Áo. Ông là ngi đc hoan
nghênh nht trong tr
ng phái Áo. Ông b sung mt phn nh hc thuyt ca
Menger và Wieser v giá tr và giá c, nhng ông phát trin toàn din din
bin kinh t trong công trình ca mình v vn và tin lãi, t tác phm này ông
đc ngi ta gi là "nhà t sn C.Mác". Trong công trình này ông đng thi
xác đnh lng hàng hoá, giai đon sn xut, tin lng và tin l
ãi. S quan
tâm đc tp trung ch yu v
ào vn và lãi. Ông gii thích rng, lãi sut là s
tng tác gia S A THÍCH THEO THI GIAN v
à HIÊU SUT U T
VT CHT. Ông đa ra 2 lý do: mi ngi mong mun đc khá gi hn
trong tng lai và h cng đánh giá quá thp nhng nhu cu trong tng lai.
C hai điu trên làm gim đ tho dng biên ca hàng hoá tng lai.Bohm-
Bawerk gii thích hiu sut đu t vt cht di dng tính u vit ca
phng pháp sn xut v
òng tròn, ví d đ bát cá thì dùng cn câu hu hiu
hn là bát trc tip bng tay. Ông cho rng, S V
ÒNG VO là hiu qa nh
ng
phi chu mc li tc gim dn. S vòng vo đ
c m rng đn khi nng sut bi
www.lobs-ueh.net Trang 25