B GIÁO DC ÀO TO
I H
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
TNHH KINH DOANH
SINH VIÊN THC HIN : NGUYN TH MINH THÚY
MÃ SINH VIÊN : A18848
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ NI 2014
B GIÁO DC ÀO TO
I H
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
TNHH KINH DOANH
ng dn : Ths. Chu Th Thu Thy
Sinh viên thc hin : Nguyn Th Minh Thúy
Mã sinh viên : A18848
Chuyên ngành : Tài chính
HÀ NI 2014
Thang Long University Library
L
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Nguyn Th Minh Thúy
LI C
Trong quá trình thc tp và thc hin đ tài khóa lun tt nghip, em đã nhn
đc rt nhiu s giúp đ ca giáo viên hng dn và đc phía nhà trng to điu
kin thun li, em đã có mt quá trình nghiên cu, tìm hiu và hc tp nghiêm túc đ
hoàn thành đ tài. Kt qu thu đc không ch do n lc ca cá nhân em mà còn có s
giúp đ ca quý thy cô, gia đình và các bn.
Em mun gi li cám n chân thành ti cô giáo Chu Th Thu Thy ậ ngi đã
nhit tình hng dn và góp ý cho em hoàn thành bài lun vn này.
ng thi, em mun cm n Ban Giám đc và toàn b anh (ch) trong phòng K
toán ca công ty TNHH MTV-KD nc sch Hng Yên đã tn tình giúp đ trong
nhng ngày em thc tp.
Em cng xin cm n các thy cô giáo ging dy trong nhà trng đã truyn đt
cho em rt nhiu kin thc b ích đ thc hin khóa lun và cng nh có đc hành
trang vng chc cho s nghip trong tng lai.
Do gii hn kin thc và kh nng phân tích, lp lun ca bn thân còn nhiu
thiu sót và hn ch, kính mong s ch dn và đóng góp ca các thy cô giáo đ khóa
lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành c
Hà Ni, ngày 28 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Th Minh Thúy
Thang Long University Library
MC LC
LÝ LUN V QUN LÝ VN VÀ HIU QU QUN
LÝ VN TI DOANH NGHIP 1
1.1 Tng quan chung v vn ca doanh nghip 1
1.1.1 Khái nim v vn 1
1.1.2 Phân loi vn 2
1.1.3 Vai trò ca vn 5
1.2 Tng quan v qun lý vn trong doanh nghip 6
1.2.1 Khái nim qun lý vn 6
1.2.2 Ni dung qun lý vn 7
1.2.3 Chin lc qun lý vn 13
1.3 Hiu qu qun lý vn trong doanh nghip 15
1.3.1 Khái nim hiu qu qun lý vn 15
1.3.2 Các ch tiêu đo lng hiu qu qun lý vn 16
THC TRNG QUN LÝ VN VÀ HIU QU QUN LÝ
VN TI CÔNG TY TNHH MTV-C S29
2.1 Gii thiu chung v Công ty TNHH MTV-c s 29
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 29
2.1.2 C cu t chc 30
2.1.3 Tình hình kinh doanh ca Công ty nc sch Hng Yên 31
2.2 Thc trng qun lý vn và hiu qu qun lý vn ti Công ty TNHH MTV-
c s 34
2.2.1 Thc trng bin đng vn và c cu vn ti Công ty TNHH MTV - Kinh
ếoanh nc sch Hng Yên 34
2.2.2 Thc trng qun lý vn ti Công ty TNHH MTV - KD nc sch Hng Yên 40
2.2.3 Thc trng hiu qu qun lý vn ti Công ty TNHH MTV - KD nc sch
Hng Yên 44
2.3 á chung v hiu qu qun lý vn 2011-2013 ti Công
ty TNHH MTV-c s 65
MT S BIN PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU S DNG
VN TI CÔNG TY TNHH MTV - KINH DOANH C S 68
3.1 ng phát trin ca công ty TNHH MTV- c s 68
3.2 Mt s bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn ti công ty TNHH
MTV- c s 69
3.2.1 Các gii pháp chung 69
3.2.2 Gii pháp s dng vn c đnh 69
3.2.3 Gii pháp s dng vn lu đng 70
KT LUN
Thang Long University Library
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V TH, CÔNG THC
Bng 2.1 Báo cáo kt qu hot đng sn xut kinh doanh 31
Bng 2.2 Bng cân đi k toán 34
Bng 2.3 Mc tit kim tuyt đi và tng đi ca Công ty cp nc Hng Yên 48
Bng 2.4 Bng phân tích Dupont 50
Bng 2.5 ánh giá hiu qu qun lý vn ti Công ty TNHH MTV-KD nc sch
Hng Yên trong giai đon 2011-2013 65
Bng 2.6 Khung giá tiêu th nc sch sinh hot 67
Biu đ 2.1 Biu đ th hin chin lc qun lý vn 41
Biu đ 2.2 Biu đ th hin vòng quay vn và thi gian quay vòng vn 44
Biu đ 2.3 Biu đ th hin t sut sinh li trên tng vn 45
Biu đ 2.4 Biu đ th hin vòng quay và thi gian quay vòng VL 46
Biu đ 2.5 Biu đ th hin h s đm nhim VL 47
Biu đ 2.6 Biu đ th hin t sut sinh li vn lu đng và ROS 50
Biu đ 2.7 Biu đ th hin ch tiêu qun lý hàng tn kho 51
Biu đ 2.8 Biu đ th hin hiu qu qun lý khon phi thu 52
Biu đ 2.9 Biu đ th hin h s tr n và thi gian tr n 53
Biu đ 2.10 Biu đ th hin Thi gian luân chuyn vn bng tin 54
Biu đ 2.11 Biu đ vòng quay và thi gian quay vòng vn lu đng 55
Biu đ 2.12 Biu đ th hin h s đm nhim VC 57
Biu đ 2.13 Biu đ th hin T sut sinh li VC 57
Biu đ 2.14 Biu đ th hin vòng quay và thi gian quay vòng tài sn c đnh 58
Biu đ 2.15 Biu đ th hin h s n 59
Biu đ 2.16 Biu đ th hin h s vn CSH 60
Biu đ 2.17 Biu đ th hin kh nng thanh toán lãi vay 61
Biu đ 2.18 Biu đ th hin t sut sinh li tin vay 62
Biu đ 2.19 Biu đ th hin hiu qu s dng vn ch s hu 63
S đ 1.1 Chin lc qun lý vn thn trng 14
S đ 1.2 Chin lc qun lý vn mo him 14
S đ 1.3 Chin lc qun lý vn dung hòa 15
S đ 2.1 C cu t chc 30
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
CSH
Ch s hu
HTK
Hàng tn kho
NVDH
Ngun vn dài hn
NVNH
Ngun vn ngn hn
KD
Kinh doanh
PTKH
Phi thu khách hàng
TSC
Tài sn c đnh
TSL
Tài sn lu đng
TNHH MTV
Trách nhim hu hn mt thành viên
VC
Vn c đnh
VCSH
Vn ch s hu
VL
Vn lu đng
XDCB
Xây dng c bn
Thang Long University Library
LI M U
1. Tính cp thit c tài
Vit Nam đang trong giai đon phc hi t cuc khng hong suy thoái kinh t
th gii, vt qua đc giai đon khó khn, các doanh nghip đang đng trc nhng
c hi và thách thc mi. i vi mi doanh nghip điu quan trng nht trong giai
đon này chính là ngun vn. Vn có th đc ví nh mch máu ca mi doanh
nghip. Qun lý ngun vn sao cho hiu qu vn luôn là vn đ đc các doanh
nghip quan tâm sâu sc, điu này càng tr nên quan trng hn khi doanh nghip phi
đi mt vi nhng khó khn hu khng hong. Qun lý tt ngun vn đng ngha vi
vic nâng cao đc hiu qu đu t.
Hin nay, nhiu doanh nghip đang phi đi mt vi tình trng thiu vn đu t
cho trang thit b, công ngh, m rng sn xut do qun lý ngun vn kém hiu qu.
Do đó, các doanh nghip đang n lc tìm ra gii pháp đ qun lý ngun vn hiu qu
hn.
Trong quá trình thc tp ti Công ty TNHH MTV-KD nc sch Hng Yên, em
nhn thy công ty đang gp khó khn khi áp dng chính sách qun lý vn sao cho hiu
qu. Công ty cha tn dng đc ti đa ngun vn vay dài hn và ngun vn ch s
hu. Công ty còn gp khó khn đ gim giá vn và chi phí kinh doanh. ng trc
thc t đó, em đã mnh dn chn đ tài ắQun lý vn và mt s gii pháp nâng cao
hiu qu qun lý vn ti công ty TNHH MTV- KD nc sch Hng Yên”.
2. Mu c tài
tài nghiên cu nhm đa ra nhng lý lun c bn v công tác qun lý vn và
đ tài cng đa ra mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu qun lý vn ti công ty
TNHH MTV- KD nc sch Hng Yên.
3. Câu hi nghiên cu:
3.1 Qun lý vn là gì?
3.2 Tình hình qun lý vn ti doanh nghip nh th nào?
3.3 Công ty nc sch Hng Yên cn làm gì đ qun lý đc ngun vn mt
cách hiu qu?
4. ng và phm vi nghiên cu c tài
i tng nghiên cu là vn đ qun lý ngun vn và hiu qu qun lý vn.
Phm vi nghiên cu: V thi gian là 2, 3 nm tr li đây. V không gian là
công ty nc sch Hng Yên.
5. u
Các phng pháp nghiên cu đc s dng trong đ tài gm: Nghiên cu trên
c s lý thuyt và phân tích s liu thc t. Trong đó, các phng pháp đc s dng
là:
- Phng pháp so sánh: so sánh các ch tiêu ca nm sau so vi nm trc nhm
xác đnh xu hng, mc đ bin đng ca ch tiêu phân tích; so sánh bng s tuyt đi,
s tng đi, so sánh bng s bình quân.
- Phng pháp t s cho bit ý ngha t l mi quan h gia các ch tiêu;
- Phng pháp phân tích các ch tiêu kinh t đ đánh giá hiu qu s dng vn.
- Phng pháp Dupont là k thut đc s dng đ phân tích kh nng sinh li
ca mt doanh nghip. Trong phân tích tài chính, ngi ta vn dng mô hình Dupont
đ phân tích mi liên h gia các ch tiêu tài chính.
6. c và thc tin c tài
V mt khoa hc, đ tài nghiên cu, h thng hóa và tng kt nhng lý lun c
bn v vn, qun lý vn và hiu qu qun lý vn ca doanh nghip
V thc tin. trên c s phân tích, đánh giá thc trng hot đng qun lý vn ti
Công ty TNHH MTV ậ KD nc sch Hng Yên, bài lun cng đa ra mt s gii
pháp đ công tác qun lý vn ti doanh nghip đt hiu qu cao.
7. Kt c tài:
Ngoài phn m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho ni dung chính ca
lun vn gm ba chng:
lý lun v qun lý vn và hong qun lý vn ti doanh
nghip
c trng qun lý vn và hiu qu qun lý vn ti công ty
TNHH MTV-c s
i pháp nâng cao hiu qu qun lý vn ca công ty TNHH
MTV-c s
Do còn nhiu hn ch v mt lý lun cng thc tin nên vic thc hin đ tài
không tránh khi có nhng thiu sót. Em rt mong nhn đc nhng đóng góp t phía
thy, cô giáo đ bài lun có th hoàn thin hn, cng nh giúp em hiu sâu hn v đ
tài mà mình đã la chn.
Em xin cm n!
Thang Long University Library
1
LÝ LUN V QUN LÝ VN VÀ HIU QU QUN
LÝ VN TI DOANH NGHIP
1.1 Tng quan chung v vn ca doanh nghip
1.1.1 Khái nim v vn
Trong nn kinh t th trng đ tin hành hot đng sn xut kinh doanh, các
doanh nghip cn phi có các yu t c bn sau: Sc lao đng, đi tng lao đng và
t liu lao đng. có đc các yu t này đòi hi doanh nghip phi ng ra mt s
vn nht đnh phù hp vi quy mô và điu kin kinh doanh.
Vn là yu t c bn và là tin đ không th thiu ca quá trình hot đng sn
xut kinh doanh. S tham d ca vn đc th hin di nhiu hình thái khác nhau
trong quá trình chu chuyn ca vn. Vn chuyn hóa t hình thái ban đu là tin sang
hình thái hin vt và cui cùng tr v hình thái ban đu là tin. S vn đng ca vn
đc gi là s tun hoàn ca vn.
Trong lý lun và thc tin có nhiu quan đim khác nhau v vn. Mi quan đim
đc nhìn nhn di mt góc đ nht đnh. Theo quan đim ca Marx, ông cho rng
ắVn chính là t bn, là giá tr đem li giá tr thng d, là mt đu vào ca quá trình
sn xut”. Nhn đnh ca Marx mang tm khái quát ln, tuy nhiên quan đim này mi
đ cp đn phm trù t bn là tin khi dùng đ mua sm các yu t đu vào, hay theo
cách khác là vn ch khi gn vi quá trình sn xut vt cht tc tip mi to ra ca ci
và giá tr thng d.
Paul A.Samuelson, nhà kinh t hc thuc trng phái tân c đin đã k tha các
quan đim ca trng phái c đin v yu t sn xut đ chia các yu t ca đu vào
sn xut thành ba b phn là đt đai, lao đng và vn. Theo ông, vn là các hàng hóa
đc sn xut ra đ phc v cho mt quá trình sn xut mi, là đu vào cho hot đng
sn xut kinh doanh ca mt doanh nghip, đó có th là máy móc, thit b, vt t,
nguyên vt liu, công c dng c…Trong quan nim v vn ca Samuelson không đ
cp đn các tài sn tài chính nhng tài sn có giá có th đem li li nhun cho doanh
nghip, ông đã đng nht vn vi tài sn ca doanh nghip.
Trong cun kinh t hc ca David Begg, tác gi đã đa ra hai đnh ngha v vn:
Vn hin vt và vn tài chính ca doanh nghip. Vn hin vt là d tr các hàng hoá,
sn phm đã sn xut ra đ sn xut các hàng hoá khác. Vn tài chính là tin và các
giy t có giá tr ca doanh nghip. Nh vy David Begg đã b sung đnh ngha vn
tài chính cho đnh ngha vn ca Samuelson. Nhìn chung, các nhà kinh t đã thng
nht đim chung c bn: Vn là yu t đu vào c bn ca quá trình sn xut kinh
doanh, đc s dng đ sn xut ra hàng hoá và dch v cung cp cho th trng. Nh
2
vy, vn ca doanh nghip là biu hin bng tin ca toàn b vt t, tài sn, đc đu
t vào sn xut kinh doanh. Chính vì vy vn là mt loi hàng hoá đc bit.
T các quan đim trên có th hiu vn kinh doanh ca doanh nghip là mt yu
t ca quá trình sn xut, bao gm tt c các tài sn hu hình và vô hình, tn ti di
hình thái tin t và hin vt mà doanh nghip đang s dng đ tin hành hot đng sn
xut kinh doanh.
Theo PGS. TS. Nguyn ình Kim và TS. Bch c Hin trong ắGiáo trình tài
chính doanh nghip”, trang 57, đã đnh ngha vn di hình thái tin t nh sau:
Vn kinh doanh ca doanh nghip là biu hin bng tin ca toàn b giá tr
tài sng, s dng vào hong sn xut kinh doanh nhm mc
i
1.1.2 Phân loi vn
1.1.2.1. Da vào đc đim luân chuyn vn
Cn c vào đc đim luân chuyn ca vn, có th chia vn kinh doanh làm 2 loi
là: Vn c đnh và vn lu đng
Vn c đnh
Là s vn đ đu t trc cho mua sm xây dng các tài sn c đnh nên quy mô
vn c đnh ln hay nh s quyt đnh đn quy mô, tính đng b ca tài sn c đnh,
nh hng ln đn trình đ, nng lc sn xut kinh doanh ca doanh nghip. S vn
đng ca vn c đnh đc gn lin vi hình thái biu hin vt cht ca nó là tài sn c
đnh.
Tài sn c đnh trong các doanh nghip là nhng t liu lao đng có giá tr ln
tham gia mt cách trc tip vào quá trình sn xut ca doanh nghip qua nhiu chu k
sn xut.
Vn c đnh tham gia vào nhiu chu k sn xut. Có đc đim này là do tài sn
c đnh có th phát huy trong nhiu k sn xut, vì vy hình thái biu hin bng tin
ca nó cng đc tham gia vào nhiu chu k sn xut tng ng.
Vn c đnh luân chuyn dn dn, tng phn khi tham gia vào quá trình sn xut,
giá tr ca tài sn gim dn. Theo đó vn c đnh cng tách thành 2 phn: Mt phn s
gia nhp vào chi phí sn xut sn phm (di hình thc chi phí khu hao) tng ng
vi gim dn giá tr s dng ca tài sn c đnh. Phn còn li ca vn c đnh đc c
đnh trong các chu k sn xut k tip, nu nh phn vn luân chuyn dn dn đc
tng lên thì phn vn c đnh gim tng ng vi mc suy gim dn v giá tr s dng
ca tài sn c đnh. Kt thúc s bin thiên nghch chiu đó cng là lúc tài sn c đnh
ht thi gian s dng và vn c đnh cng hoàn thành mt vòng luân chuyn. Vic
Thang Long University Library
3
tng thêm vn c đnh trong các doanh nghip nói riêng và trong ngành nói chung có
tác đng đn vic tng cng c s vt cht k thut ca doanh nghip và nn kinh t.
Nh vy “Vn c đnh ca doanh nghip là mt b phn ca vn đu t ng
trc v tài sn c đnh mà đc đim ca nó là luân chuyn dn tng phn trong
nhiu chu k sn xut và hoàn thành mt vòng tun hoàn khi tài sn c đnh ht thi
gian s dng.
Vn lu đng
Vn lu đng ca doanh nghip là s vn ng ra đ hình thành nên các tài sn
lu đng nhm đm bo cho quá trình kinh doanh ca doanh nghip đc thc hin
thng xuyên liên tc. Vn lu đng là điu kin vt cht không th thiu đc ca
quá trình tái sn xut. Mun cho quá trình tái sn xut đc liên tc thì yêu cu đt ra
đi vi doanh nghip là phi có đ vn lu đng đ đu t vào các t liu lao đng
khác nhau, đm bo cho t liu lao đng tn ti mt cách hp lý, đng b vi nhau
trong mt c cu.
c đim ca vn lu đng là luân chuyn toàn b giá tr ngay trong mt chu k
sn xut kinh doanh, s vn đng tun hoàn liên tc ca quá trình sn xut đã quyt
đnh s vn đng ca vn lu đng. Vn lu đng t hình thái ban đu là tin đc
chuyn hóa sang hình thái vt t d tr, sn phm d dang, thành phm hàng hóa, khi
kt thúc quá trình tiêu th li tr v hình thái ban đu là tin. Vn lu đng luân
chuyn không ngng nên ti mt thi đim nht đnh, vn lu đng thng xuyên có
các b phn cùng tn ti di các hình thái khác nhau trong các giai đon mà vn đi
qua.
Di góc đ tài sn thì vn lu đng đc s dng đ ch các tài sn lu đng.
Vn lu đng chu s chi phi bi tính luân chuyn ca tài sn lu đng, vn lu đng
luôn đc chuyn hoá qua nhiu hình thái vt cht khác nhau và chuyn hoá phn ln
vào giá tr sn phm, phn còn li chuyn hoá trong lu thông. Quá trình sn xut kinh
doanh ca doanh nghip din ra mt cách thng xuyên liên tc nên vn lu đng
cng tun hoàn không ngng và mang tính chu k. Vn lu đng hoàn thành mt vòng
tun hoàn sau mt chu k sn xut kinh doanh.
Có th thy vn lu đng di 3 vai trò:
Vn lu đng trong khâu d tr sn xut: Là giá tr vt t d tr, nhiên liu, ph
tùng thay th, công c dng c…
Vn lu đng trong khâu sn xut: ó là giá tr sn phm d dang, bán thành
phm, các chi phí phân b dn vào chi phí sn xut các k…
4
Vn lu đng trong khâu lu thông: Là giá tr ca s thành phm, giá tr bng
tin, các khon phi thu, tm ng trong thanh toán.
Nh vy “Vn lu đng ca doanh nghip là s vn ng ra đ hình thành nên
các tài sn lu đng mà đc đim ca nó là luân chuyn toàn b giá tr ngay trong
mt chu k sn xut kinh doanh”.
T cách phân loi vn theo đc đim luân chuyn trên, doanh nghip xác đnh
đc đc đim, quá trình vn đng, cng nh hình thái biu hin ca vn trong quá
trình sn xut kinh doanh. ó là c s đ doanh nghip đa ra các chính sách s dng
vn, chin lc qun lý vn sao cho hiu qu.
1.1.2.2. Cn c vào ngun hình thành
Cn c vào ngun hình thành có th chia vn kinh doanh thành:
Vn ch s hu:
Vn ch s hu là s vn ca các ch s hu, các nhà đu t góp vn liên doanh,
liên kt và thông qua đó doanh nghip không phi cam kt thanh toán. Do vy vn ch
s hu không phi là mt khon n. Vi doanh nghip t nhân thì nó là phn vn ca
ch doanh nghip b ra đ kinh doanh. Trong vn ch s hu cng đc chia ra nhiu
loi.
- Vn pháp đnh: Là s vn ti thiu mà doanh nghip phi có khi mun hình
thành doanh nghip và s vn này đc nhà nc quy đnh tu thuc vào tng loi
hình kinh doanh ca doanh nghip.
- Vn t b sung: Thc cht loi vn này là s li nhun không chia (li nhun
đ li) và các khon trích hàng nm ca doanh nghip nh các qu xí nghip (Qu
phúc li, qu đu t phát trin…).
- Vn ch s hu khác: ây là loi vn mà s lng ca nó luôn có s thay đi
bi vì do đánh giá li tài sn, do chênh lch t giá ngoi t, do đc ngân sách cp
kinh phí, do các đn v thành viên np kinh phí qun lý và vn chuyên dùng c bn.
Vn huy đng ca doanh nghip:
Trong quá trình hot đng, nhiu khi doanh nghip không có đ s vn cn thit
đ tài tr cho mt d án, mt công trình hay mt nhu cu thit yu ca doanh nghip.
T đó ny sinh nhu cu huy đng vn di nhiu hình thc nh vay n, thuê tài chính
hay các hình thc khác.
- Vn vay: Doanh nghip có th vay ngân hàng, các t chc tín dng, các cá
nhân hay các đn v kinh t đc lp nhm to lp và tng thêm ngun vn. Các khon
tín dng ngn hn hoc dài hn tu theo nhu cu ca doanh nghip trên c s hp
đng tín dng gia ngân hàng và doanh nghip. Ti các nn kinh t có th trng
Thang Long University Library
5
chng khoán phát trin, doanh nghip cng có th vay vn trên th trng chng
khoán hoc phát hành trái phiu đ huy đng s vn nhàn ri trong xã hi.
- Vn liên doanh liên kt: ây là hình thc huy đng vn quan trng vì hot
đng tham gia góp vn liên doanh, liên kt gn lin vi vic chuyn giao công ngh
thit b gia các bên tham gia nhm đi mi sn phm, tng kh nng cnh tranh ca
sn phm. Doanh nghip cng có th tip nhn máy móc và thit b nu nh trong hp
đng liên doanh chp nhn vic góp vn bng hình thc này.
- Vn tín dng thng mi: Tín dng thng mi là khon mua chu t ngi
cung cp hoc ng trc ca khách hàng mà doanh nghip tm thi chim dng. ây
là mt phng thc tài tr tin li, linh hot trong kinh doanh. Khon tín dng thng
mi thng có thi hn ngn nhng nu doanh nghip bit qun lý mt cách có hiu
qu thì nó s góp phn rt ln vào nhu cu vn lu đng ca doanh nghip.
- Vn tín dng thuê mua: ây là phng thc tài tr thông qua hp đng thuê
gia ngi cho thuê và doanh nghip. Ngi thuê s dng tài sn và phi tr tin thuê
cho ngi thuê theo thi hn mà hai bên đã tho thun, ngi cho thuê là ngi s hu
tài sn. Nh đó, các doanh nghip thiu vn vn có đc tài sn cn thit đ s dng
vào hot đng sn xut kinh doanh ca mình.
Trên đây là cách phân loi vn theo ngun hình thành, nó là tin đ đ cho doanh
nghip có th la chn và s dng hp lý ngun tài tr tu theo loi hình s hu,
ngành ngh kinh doanh, quy mô trình đ qun lý, trình đ khoa hc k thut cng nh
chin lc phát trin và chin lc đu t ca doanh nghip.
Da vào nhng đc đim khác nhau ca vn ta có th phân loi vn theo nhiu
cách na nh:
- Da vào thi gian có: Vn ngn hn và vn dài hn.
- Cn c vào đi tng đu t ta có: Vn đu t bên trong doanh nghip và vn
đu t bên ngoài doanh nghip.
Tuy nhiên, trong gii hn ca khóa lun s ch phân loi vn theo 2 cách là theo
tc đ luân chuyn và theo ngun hình thành.
1.1.3 Vai trò ca vn
Qua vic xem xét các khái nim và phân loi v vn, ta có th thy vn là tin đ
cho mi hot đng ca doanh nghip. Phi có mt lng tin nht đnh mi có th tin
hành các hot đng đu t ca mình, bt đu t vic doanh nghip mua các tài sn cn
thit cho vic xây dng và khi đng doanh nghip (máy móc thit b, xây dng nhà
xng, mua phát minh sáng ch…), đm bo cho s vn đng ca doanh nghip (mua
6
nguyên vt liu, tr lng cho công nhân, tr lãi…) và s tng trng ca doanh
nghip (đu t m rng dây chuyn sn xut…).
Vy vn là yu t khi đu, bt ngun ca mi hot đng kinh doanh, nó tn ti
và đi lin xuyên sut giúp cho các doanh nghip hình thành và phát trin. Vn ca các
doanh nghip có vai trò quyt đnh, là điu kin tiên quyt quan trng nht cho s ra
đi, tn ti và phát trin ca tng loi doanh nghip theo lut đnh. Trong nhng nn
kinh t khác nhau, nhng loi hình doanh nghip khác nhau tm quan trng ca vn
cng đc th hin mc đ khác nhau.
Vn là yu t quyt đnh mc đ trang thit b k thut, quyt đnh vic đi mi
công ngh, hin đi hoá dây chuyn sn xut, ng dng thành tu mi ca khoa hc và
phát trin sn xut kinh doanh. ây là mt trong nhng yu t quyt đnh đn s thành
công và đi lên ca doanh nghip. Vn còn là mt trong nhng điu kin đ s dng
các ngun tim nng hin có và tim nng tng lai v sc lao đng, nguyên vt liu,
m rng và phát trin th trng, m rng lu thông hàng hoá, là điu kin đ phát
trin kinh doanh, thc hin các chin lc, sách lc kinh doanh.
Vn là yu t quyt đnh đn vic m rng phm vi hot đng ca doanh nghip.
có th tin hành tái sn xut m rng thì sau mt chu k kinh doanh vn ca doanh
nghip phi sinh li, tc là hot đng kinh doanh phi có lãi đm bo cho doanh
nghip đc bo toàn và phát trin. ó là c s đ doanh nghip tip tc đu t sn
xut, thâm nhp vào th trng tim nng t đó m rng th trng tiêu th, nâng cao
uy tín ca doanh nghip trên thng trng.
1.2 Tng quan v qun lý vn trong doanh nghip
1.2.1 Khái nim qun lý vn
hiu đc mt cách chính xác khái nim qun lý vn ta cn tìm hiu xem
qun lý là gì? Xét trên phng din ngha ca t, qun lý thng đc hiu là ch trì
hay ph trách mt công vic nào đó.
Bn thân khái nim qun lý có tính đa ngha nên có s khác bit gia ngha rng
và ngha hp. Theo J.H Donnelly, James Gibson và J.M Ivancevich cho rng: Qun lý
là mt quá trình do mt ngi hay nhiu ngi thc hin nhm phi hp các hot đng
ca nhng ngi khác đ đt đc kt qu mà mt ngi hành đng riêng r không th
nào đt đc. Theo James Stoner và Stephen Robbin thì ắQun lý là tin trình
hoch
đnh, t chc, lãnh đo
và kim soát nhng hot đng ca các thành viên trong t chc
và s dng tt c các ngun lc khác ca t chc nhm đt đc mc tiêu đã đ ra”.
T nhng cách tip cn khác nhau, có nhiu khái nim v qun lý nh: Qun lý
là ngh thut nhm đt đc mc đích thông qua n lc ca ngi khác; Qun lý là
Thang Long University Library
7
hot đng ca các c quan qun lý nhm ra các quyt đnh; Qun lý là quá trình phi
hp các ngun lc nhm đt đc mc đích ca t chc… Theo cách tip cn h
thng, mi t chc (c quan nhà nc, đn v s nghip, doanh nghip) đu có th
đc xem nh mt h thng gm hai phân h: ch th qun lý và đi tng qun lý.
T đó có th đa ra khái nim: Qun lý là s tác đng có t chc, có hng đích
ca ch th qun lý lên đi tng và khách th qun lý nhm s dng có hiu qu nht
các ngun lc, các thi c ca t chc đ đt mc tiêu trong mt môi trng luôn bin
đng.
T khái nim v vn và qun lý ta rút ra đc khái nim v qun lý vn đó là:
n lý vn là quá trình lp k hoch, theo dõi, ki và s dng
các ngun lc v vn mt cách hp lý nhm thc hin m
1.2.2 Ni dung qun lý vn
1.2.2.1. Lp k hoch huy đng vn
Trong điu kin kinh t th trng, vic m rng quy mô kinh doanh đã dn ti
nhu cu tng vn kinh doanh ngoài vn đu t đã b ra ban đu ca các doanh nghip.
đáp ng nhu cu vn tng thêm mi doanh nghip, tùy theo loi hình kinh doanh
và các điu kin c th (nh lnh vc kinh doanh, chin lc phát trin, chin lc đu
t ca doanh nghip…) mà s có phng thc huy đng vn khác nhau. Quá trình huy
đng vn cho các hot đng ca doanh nghip còn đc gi là s tài tr. Các phng
thc huy đng vn hin nay rt đa dng có th khai thác đc ti đa các ngun vn
nhàn ri. Doanh nghip cn xem xét và đánh giá đc các phng thc huy đng vn
đ t đó chn đc hình thc tài tr phù hp vi doanh nghip ca mình.
a. Huy đng vn t ngun vn ch s hu doanh nghip
ây là hình thc huy đng vn có u đim là s dng vn đc lâu dài và không
phi lo hoàn tr vn khi đn hn. Tuy nhiên, vic tng vn ch s hu có th làm gim
các t s v kh nng sinh lãi ca doanh nghip nh ROE, ROA.
i vi mi loi hình doanh nghip nói chung và vi công ty TNHH nói riêng,
vn ch s hu ca doanh nghip bao gm các b phn ch yu:
- Vn góp ban đu
- Li nhun không chia
Trên c s đó, mun huy đng vn ch s hu, doanh nghip s huy đng vn
thông qua tng vn góp ban đu, b sung vn t li nhun gi li khi doanh nghip
kinh doanh có lãi.
Huy đng vn qua tng vn góp ban đu: Khi doanh nghip đc thành lp, bao
gi ch doanh nghip cng phi có mt s vn góp nht đnh. S vn này chính là s
8
vn góp ban đu. Vn góp ban đu là tin đ đ thc hin các hot đng sn xut kinh
doanh, đng thi cng là nn tng cho kh nng huy đng vn t các ngun lc khác
ca doanh nghip. S vn này có th đc b sung hoc rút đi trong quá trình hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Mun huy đng vn qua tng vn góp ban đu, doanh nghip có th chn gii
pháp tng vn góp ca ch doanh nghip hoc tng s lng thành viên góp vn. Huy
đng vn qua tng vn góp ban đu thng đc áp dng trong thi k đu khó khn,
tài sn doanh nghip không đáng k, hot đng sn xut kinh doanh cha đt hiu qu
hoc đang thua l.
Huy đng vn b sung t li nhun không chia: Trong quá trình hot đng sn
xut kinh doanh, nu doanh nghip hot đng hiu qu thì doanh nghip s có nhng
điu kin thun li đ tng trng ngun vn. Ngun vn tích ly t li nhun không
chia là b phn đc s dng đ tái đu t, m rng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip. T tài tr bng li nhun không chia - ngun vn ni b là mt hình thc to
ngun tài chính quan trng và khá hp dn ca các doanh nghip, vì doanh nghip
gim đc chi phí, gim bt s ph thuc vào bên ngoài. Rt nhiu doanh nghip coi
trng chính sách tái đu t t li nhun đ li, h đt ra mc tiêu phi có mt khi
lng li nhun đ li đ ln đ đáp ng nhu cu v vn ngày càng tng. i vi công
ty TNHH đây là mt hình thc t tài tr rt hp dn.
b. Các phng thc huy đng vn n ca doanh nghip
Vn n khi doanh nghip bit s dng đ kinh doanh lãi thì s gim đc mt
phn thu phi đóng. Mt khác, các doanh nghip cn vn mà không có kh nng huy
đng vn ch s hu thì cách duy nht là huy đng vn n. huy đng vn cho quá
trình sn xut - kinh doanh, doanh nghip có th huy đng vn n t các ngun: Tín
dng ngân hàng, tín dng thng mi, phát hành trái phiu, tín dng thuê mua.
Tín dng ngân hàng
Trong quá trình hot đng, các doanh nghip thng vay ngân hàng đ đm bo
ngun tài chính cho các hot đng sn xut kinh doanh, đc bit là đm bo đ vn
cho các d án m rng hoc đu t chiu sâu ca doanh nghip. Vn vay ngân hàng là
mt trong nhng phng thc huy đng vn n quan trng không ch vi s phát trin
ca bn thân các doanh nghip mà còn vi toàn b nn kinh t quc dân. S hot đng
và phát trin ca doanh nghip đu gn lin vi các dch v tài chính do ngân hàng
thng mi cung cp, trong đó có vic cung ng các ngun vn tín dng.
Phân loi nghip v tín dng ngân hàng theo thi gian, ngi ta chia thành tín
dng ngn hn, tín dng trung và dài hn.
Thang Long University Library
9
Tín dng ngn hn: nhm tài tr cho nhu cu s dng vn ngn hn ca Nhà
nc, doanh nghip, h sn xut. Ngân hàng có th áp dng chi vay trc tip hoc gián
tip, cho vay theo món hoc cho vay theo hn mc, có hoc không cn đm bo, di
hình thc chit khu, thu chi hoc luân chuyn. Doanh nghip là khách hàng chim
s lng đông nht ca ngân hàng thng mi. Phn ln các khon cho vay này có th
th chp hoc cm c tài sn.
Tín dng trung và dài hn: Vi s phát trin nhanh chóng ca khoa hc và công
ngh thì nhu cu v vn trung và dài hn ngày càng tng. Khi có k hoch vay vn
ngân hàng ngi vay cn xây dng d án, k hoch đu t, quá trình thc hin d án
đ ngân hàng tin hành thm đnh, xác đnh kh nng tr n ca doanh nghip.
Ngun vn tín dng ngân hàng cng có hn ch nht đnh đó là doanh nghip
phi tha mãn nhng yêu cu v an toàn tín dng ca ngân hàng. Doanh nghip đi vay
phi xut trình h s vay vn và nhng thông tin cn thit mà ngân hàng yêu cu.
Thêm vào đó, ngân hàng cng yêu cu doanh nghip đi vay phi có các khon đm
bo tin vay, ph bin nht là tài sn th chp. ây cng là nguyên nhân nhiu doanh
nghip không th tip cn đc vi ngun vn tín dng ngân hàng vì không đáp ng
đc các điu kin vay.
Khi doanh nghip vay ngân hàng, doanh nghip s chu s kim soát ca ngân
hàng v mc đích và tình hình s dng vn vay. S kim soát này không gây khó khn
cho doanh nghip, tuy nhiên trong mt s trng hp, doanh nghip s có cm giác b
kim soát.
Lãi sut vay vn ngân hàng ph thuc vào tình hình tín dng trên th trng
trong tng thi k. Nu lãi sut vay quá cao thì doanh nghip phi gánh chu chi phí s
dng vn ln và làm gim thu nhp ca doanh nghip. Có nhng thi k nc ta lãi
sut vay vn khá cao và thiu tính cnh tranh do đó không to điu kin cho các doanh
nghip đu t m rng sn xut kinh doanh.
Tín dng thng mi
Bên cnh tín dng ngân hàng thì tín dng thng mi cng là mt hình thc huy
đng vn ph bin. Trong thc t, do có s khác bit v chu k sn xut - kinh doanh
gia các doanh nghip, vic tha vn doanh nghip này và thiu vn doanh nghip
khác là hin tng ph bin và có tính tt yu. Trong điu kin thành phm ca doanh
nghip tha vn li là nguyên nhiên vt liu ca doanh nghip thiu vn, nu quan h
mua bán chu đc thc hin trong mt thi hn nht đnh thì c hai đu có li. ó
chính là quan h tín dng thng mi.
Ngun vn tín dng thng mi đc hình thành mt cách t nhiên trong quan
h mua bán chu, mua bán tr chm hay tr góp. Ngun vn tín dng thng mi có
10
nh hng ht sc to ln vi mi doanh nghip. Trong mt s doanh nghip, ngun
vón tín dng thng mi di dng các khon phi tr có th chim đn 20% thm chí
40% tng ngun vn.
i vi doanh nghip, tài tr bng ngun tín dng thng mi là phng thc tài
tr r, tin dng và linh hot trong kinh doanh; to kh nng m rng các quan h hp
tác kinh doanh mt cách lâu bn. đm bo ngi mua chu tr n khi đn hn, bên
cnh s tin tng, ngi bán chu còn phi có mt chng c pháp lý, đó chính là giy
t chng nhn quan h mua bán chu. Các doanh nghip thng s dng thng phiu.
Thng phiu quy đnh ngi tr tin phi thành toán cho ngi th hng đúng hn,
không đc phép t chi hoc trì hoãn vic tr tin. Thng phiu bao gm hi phiu
và lnh phiu.
Thng phiu đem li nhiu li ích kinh t. Thng phiu là mt c s pháp lý
trong quan h mua bán chu, bo v quyn li ca các ch th trong quan h tín dng
thng mi, li b đc tình trng n nn dây da gia các doanh nghip. Thng
phiu còn là tài sn đm bo chc chn khi ngân hàng nhn chit khu hay cho vay
cm c. Trong trng hp ngi đi vay vn ngân hàng nhn n bng lnh phiu, khi
cn thit, ngân hàng có th bán khon n này đ thu n trc hn.
Tuy nhiên, s dng thng phiu cng có nhng nhc đim nht đnh: Xy ra
tình trng hai doanh nghip thông đng lp ra ắthng phiu khng”, tc là thng
phiu không phát sinh t quan h mua bán chu, đ đem đn ngân hàng xin chit khu
hoc cm c. iu này làm cho c s đm bo ca thng phiu là tín dng hàng hóa
không tn ti, s tin ngân hàng cho vay không có c s đm bo. Vic mua chu hàng
hóa cng không th có thi gian quá lâu s nh hng đn ngun vn ca doanh
nghip cho vay. Mt khác tín dng thng mi ch có th phát sinh gia các doanh
nghip có tín nhim cao, thng xuyên giao dch vi nhau.
Phát hành trái phiu công ty
Trái phiu là giy chng nhn vic vay vn ca mt ch th (ngi phát hành)
đi vi mt ch th khác (ngi cho vay - ngi s hu trái phiu). Trái phiu quy
đnh trách nhim hoàn tr gc và lãi ca t chc phát hành cho ngi s hu trái phiu
khi đn thi đim đáo hn.
Trái phiu công ty là loi trái khoán dài hn do các công ty phát hành vi lãi sut
khá cao, giúp công ty huy đng khi lng vn ln trong thi gian ngn. Do vy, trái
phiu công ty là mt công c đc lu hành rng rãi trên th trng vn. Song vic
phát hành trái phiu không h đn gin bi có rt nhiu loi trái phiu. Hin nay trên
th trng tài chính có lu hành nhng loi trái phiu công ty nh: trái phiu có lãi
sut c đnh, trái phiu có lãi sut thay đi, trái phiu có th thu hi…
Thang Long University Library
11
Vic la chn trái phiu đ phát hành cho thích hp là rt quan trng vì có liên
quan đn chi phí tr lãi, cách thc tr lãi, kh nng lu hành và tính hp dn ca trái
phiu. Trc khi ra quyt đnh phát hành, doanh nghip cn hiu rõ đc đim và u
nhc đim ca mi loi trái phiu, cân nhc và la chn loi trái phiu phù hp nht.
Tín dng thuê mua
Tha thun thuê mua là mt hp đng gia hai hay nhiu bên, liên quan đn mt
hay nhiu tài sn. Ngi cho thuê (ch s hu tài sn) chuyn giao tài sn cho ngi
thuê (ngi s dng tài sn) đc quyn s dng và hng nhng li ích kinh t trong
mt thi gian nht đnh. i li, ngi thuê có ngha v tr mt s tin cho ch tài sn
tng xng vi quyn s dng và quyn hng dng đó. Nh vy, đc trng ni bt
ca cho thuê là vic tách ri quyn s hu ra khi tài sn và do ngi cho thuê nm
gi. c trng này khác hn vi các giao dch mua bán khác.
Có hai phng thc giao dch ch yu ca tín dng thuê mua là phng thc
thuê vn hành (hay thuê ngn hn tài sn) và thuê tài chính (thuê dài hn tài sn).
Thông qua hot đng tín dng thuê mua, doanh nghip có th thuê các thit b
nh: dây chuyn sn xut, ch bin; máy móc, thit b sn xut, khai thác xây dng và
vn phòng; phng tin vn ti và các hot đng phc v sn xut kinh doanh khác.
Doanh nghip khi thuê mua cn phi tính toán hiu qu kinh t và lp phng án
thuê; tìm kim và tha thun s b vi công ty cho thuê tài chính v tài sn thuê d
kin; hoàn thin h s thuê tài chính và liên lc vi công ty cho thuê tài chính; phi
hp vi công ty cho thuê tài chính trong quá trình mua bán, đng ký, bàn giao và đa
tài sn thuê vào s dng; và cui cùng là thanh toán tin thuê.
S dng phng thc thuê mua, doanh nghip có th gia tng nng lc sn xut
trong nhng điu kin hn ch v vn đu t, máy móc thit b. Tín dng thuê mua có
th giúp cho ngi thuê không b đng vn trong tài sn c đnh. Thuê mua còn là
phng thc rút ngn thi gian trin khai đu t đáp ng kp thi các c hi kinh
doanh. Thuê mua cho phép ngi thuê hin đi hóa sn xut theo kp tc đ phát trin
cu công ngh mi. Bên cnh đó, thuê mua đem li nhng khon tit kim thu thu
nhp do tin thuê làm gim thu nhp chu thu.
Thc hin thuê tài chính doanh nghip có th đc tài tr 100% vn đu t li
không phi th chp tài sn hoc ký qu đm bo. Lãi sut do hai bên tha thun. Th
tc thuê đn gin thun tin. Doanh nghip toàn quyn la chn máy móc thit b,
mu mã, nhà cng cp, giá c… phù hp vi yêu cu ca doanh nghip. Ht thi hn
thuê, doanh nghip đc mua li tài sn vi giá thp hn giá tr thc và đc quyn s
hu tài sn đó hoc đc u tiên thuê tip tài sn.
12
1.2.2.2. Công tác s dng vn
a. Công tác s dng vn c đnh
Vn c đnh nh đã nêu có đc đim là chim t trng ln trong tng s vn ca
doanh nghip, có chu k vn đng kéo dài nhiu nm. Vn c đnh chuyn dch giá tr
tng phn. Vn c đnh đc chuyn hóa di hình thc vn tin t tng dn (qu
khu hao tng dn). s dng vn c đnh hiu qu thì phn hin vt ca vn c
đnh phi nhanh chóng bin thành phn tin t. V mt lý thuyt đ bo toàn vn phi
thu hi toàn b phn giá tr đã ng ra đ mua sm tài sn c đnh. Nhng thc t đ có
th tái sn xut thì giá tr thu v phi có kh nng đu t đ hình thành tài sn c đnh
mi.
Bo toàn VC phi đc thc hin mt cách đy đ là: Thu hi mt lng giá tr
thc ca TSC ban đu đã b ra đ có th tái sn xut gin đn li TSC. Bo toàn v
mt giá tr là trong điu kin giá c có s bin đng, doanh nghip cn nghiêm chnh
thc hin theo quy đnh v điu chnh nguyên giá TSC. Ngoài vic bo toàn vn c
đnh trên c s h s trt giá, phi bo toàn c s ngân sách cp thêm hoc doanh
nghip b sung trong k. Vì có bo toàn đc giá tr mi đm bo sc mua ca VC
không gim sút so vi ban đu. Bo toàn v mt vt cht là đm bo nng lc sn xut
ca TSC không gim sút, khi TSC h hng phi đm bo duy trì đc nng lc sn
xut nh c bng bin pháp thay th TSC mi.
b. Công tác s dng vn lu đng
Qun lý và s dng vn lu đng phi da vào đc đim ca vn lu đng là
chuyn dch giá tr mt ln vào giá tr sn phm trong mt chu k sn xut, hình thái
ca nó thay đi liên tc trong quá trình sn xut. Chính vì vy, qun lý và s dng vn
lu đng liên quan đn hot đng tài chính hàng ngày ca doanh nghip. Chng hn,
vic thu tin t khách hàng và tr tin cho nhà cung cp…
Bo toàn vn lu đng v mt giá tr thc cht là gi đc giá tr thc hay sc
mua ca vn, th hin kh nng mua sm vt t cho khâu d tr và tài sn lu đng
đnh mc nói chung, duy trì kh nng thanh toán ca doanh nghip. Trong quá trình
sn sut kinh doanh các doanh nghip phi thung xuyên thc hin và hch toán đúng
giá tr thc t ca vt t, hàng hoá theo mc din bin tng gim giá c trên th trung
nhm tính đúng, tính đ chi phí vt t vào giá thành sn phm, giá vn hàng hoá và
phí lu thông đ thc hin bo toàn vn lu đng.
Ðnh k tháng, quý, nm các doanh nghip phi xác đnh các khon chênh lch
giá tài sn lu đng thc t tn kho doanh nghip bao gm các khâu: Vt t d tr,
bán thành phm, sn phm d dang và thành phm đ b sung vn lu đng.
Thang Long University Library
13
Vn lu đng tn ti di dng tin t, vt t… nên d gp ri ro do nhng tác
đng ch quan và khách quan. Các ri ro này khác nhau tùy thuc vào lnh vc kinh
doanh ca mi doanh nghip. Do đó mi doanh nghip phi có phng pháp qun lý
vn phù hp vi đc đim sn xut kinh doanh ca mình.
Do đó công tác s dng vn lu đng cn chú ý khai thác trit đ ngun vn lu
đng phc v sn xut. Thng xuyên phân tích, đánh giá tình hình s dng vn lu
đng. Ngoài ra doanh nghip cn đy mnh tiêu th hàng hóa, x lý kp thi hàng hóa
chm luân chuyn. Xác đnh phn chênh lch giá kp thi. Ch đng phòng nga ri
ro, hn ch tình trng b chim dng vn dn đn ngun vn lu đng không đ.
1.2.2.3. ánh giá hiu qu s dng vn
Hiu qu s dng ngun vn kinh doanh là mt pham trù kinh t phn ánh trình
đ s dng các ngun nhân lc, vt lc, tài lc ca doanh nghip sao cho li nhun đt
đc là cao nht vi tng chi phí thp nht. ng thi có kh nng to ngun vn cho
hot đng kinh doanh ca mình, đm bo đu t m rng sn xut, đi mi trang thit
b có hng phát trin lâu dài, bn vng trong tng lai.
đánh giá chính xác, có c s khoa hc v hiu qu s dng vn kinh doanh
ca doanh nghip, cn phi xây dng h thng ch tiêu phù hp, bao gm các ch tiêu
tng quát và các ch tiêu chi tit. Các ch tiêu đó phi phn ánh đc sc sn xut, sc
hao phí cng nh sc sinh li ca tng yu t, tng loi vn. Da vào ch tiêu đó, đ
ra mt s gii pháp, nhm khc phc nhng mt hn ch, cng nh phát huy tính tích
cc ca vic s dng ngun vn, t đó khai thác và s dng hiu qu ngun vn kinh
doanh.
1.2.3 Chin lc qun lý vn
Trong môi trng cnh tranh ca nn kinh t th trng, đ tn ti và phát trin
bn vng đòi hi các doanh nghip phi không ngng nâng cao kh nng cnh tranh,
trong đó vn đ nâng cao nng lc tài chính và trình đ qun lý vn tr nên đc bit
quan trng.
Mc tiêu bao trùm ca mi hot đng trong doanh nghip trong đó có hot đng
qun lý vn là ti đa hóa giá tr tài sn ca ch s hu. V lý thuyt, khi doanh nghip
tin hành qun lý vn thì phi tuân th nguyên tc phù hp (Matching Principle) hay
nguyên tc tng thích.
Nguyên tc phù hp đc phát biu nh sau: Nên s dng ngun vn dài hn đ
tài tr cho tài sn dài hn và nên s dng ngun vn ngn hn đ tài tr cho tài sn
ngn hn. Mc đích ca nguyên tc này là cân bng lung tin to ra t tài sn vi k
hn ca ngun tài tr. S gia tng tm thi ca tài sn lu đng nên đc tài tr bng
ngun vn ngn hn mà có th đc thanh toán khi tài sn lu đng gim. S d có
14
điu này là vì tài sn lu đng có kh nng quay vòng nhanh, nên đc tài tr bng
vn ngn hn đ tit kim chi phí lãi. Tng tài sn dài hn mà cn nhiu thi gian đ
quy đi ra thành tin thì nên đc tài tr bng vn dài hn đ đm bo kh nng t ch
tài chính, kh nng thanh toán.
Trong thc t, da vào đc đim sn xut kinh doanh ca tng doanh nghip
cng nh cách thc s dng ngun vn tài tr. Có ba chin lc c bn mà doanh
nghip có th áp dng trong qun lý vn kinh doanh đó là: chin lc thn trng, chin
lc dung hòa và chin lc cp tin (mo him).
1.2.3.1. Chin lc qun lý vn thn trng
Chin lc qun lý vn thn trng là dùng mt phn ngun vn dài hn đ tài tr
cho tài sn ngn hn. C th là: Dùng ngun vn dài hn tài tr cho toàn b TSC, và
mt phn TSL, còn ngun vn ngn hn tài tr cho phn TSL còn li.
1.1 Chic qun lý vn thn trng
Tài sn lu đng
Ngun vn ngn
hn
Ngun vn dài hn
Tài sn c đnh
S dng mô hình này, kh nng thanh toán và đ an toàn tài chính ca doanh
nghip đc duy trì mc cao, tuy nhiên, doanh nghip phi s dng nhiu khon vay
trung và dài hn nên doanh nghip phi tr chi phí nhiu hn cho vic s dng vn.
1.2.3.2. Chin lc qun lý vn mo him
Chin lc qun lý vn mo him là dùng mt phn ngun vn ngn hn đ tài
tr cho tài sn dài hn.
Ngha là, dùng ngun vn ngn hn tài tr cho toàn b TSL và mt phn
TSC, còn ngun vn dài hn tài tr cho phn TSC còn li.
1.2 Chic qun lý vn mo him
Tài sn lu đng
Ngun vn ngn
hn
Tài sn c đnh
Ngun vn dài hn
Thang Long University Library
15
Khi doanh nghip s dng chính sách qun lý vn này s gim thiu đc chi phí
s dng vn, nâng cao kh nng sinh li cho ch s hu tuy nhiên, ri ro tài chính cao,
ngi qun lý luôn phi chu áp lc nng n v vic tìm ngun đ thanh toán cho ch n.
1.2.3.3. Chin lc qun lý vn dung hòa
Toàn b tài sn ngn hn đc đm bo bng ngun vn ngn hn, toàn b tài
sn dài hn đc đm bo bng ngun vn dài hn.
1.3 Chic qun lý vn dung hòa
Tài sn lu đng
Ngun vn ngn
hn
Tài sn c đnh
Ngun vn dài
hn
Vic áp dng mô hình này đm bo to ra s n khp gia nhu cu vn và ngun
tài tr nhu cu vn v mt thi gian. Do vy, giúp doanh nghip hn ch đc ri ro
trong thanh toán. ây là chin lc có đ an toàn cao, mt khác mô hình này có th
giúp doanh nghip gim bt chi phí trong vic s dng vn.
Hn ch ca mô hình này là cha to ra đc s linh hot trong vic t chc s
dng vn, thng vn nào ngun y, tính chc chn đc đm bo hn, song kém linh
hot hn. Trong thc t, khi doanh thu bin đng, khi gp khó khn v tiêu th, doanh
nghip phi tm thi gim bt quy mô kinh doanh, nhng vn phi duy trì mt lng
vn thng xuyên khá ln.
1.3 Hiu qu qun lý vn trong doanh nghip
1.3.1 Khái nim hiu qu qun lý vn
Hiu qu hiu theo ngha rng là vic kt qu thu đc tt hn khi có mt lng
đu vào nh nhau. Trong khái nim hiu qu kinh t nói chung và hiu qu kinh t ca
hot đng sn xut kinh doanh nói riêng nói đn bn cht ca hiu qu kinh t, nó
phn ánh mt cht ca hot đng kinh doanh, phn ánh trình đ s dng các ngun lc
(lao đng, thit b máy móc, nguyên nhiên vt liu và tin vn) đ đt đc mc tiêu
cui cùng ca mi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip - đó là ti đa hóa
li nhun.
Hiu qu qun lý vn là mt phm trù kinh t phn ánh trình đ khai thác, s
dng và qun lý ngun vn ca doanh nghip làm cho đng vn sinh li ti đa nhm
mc tiêu cui cùng là ti đa hoá giá tr tài sn ca ch s hu.