hoàn thiện công tác quản trị rủi ro cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng thương mại cổ phần công thương việt nam chi nhánh tiên sơn

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
 TÀI:
HOÀNăTHINăCỌNGăTÁCăQUN TR RI RO CHO
VAY DOANH NGHIP VAăVÀăNH TIăNGỂNă
HÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGă
VITăNAMăCHIăNHÁNHăTIểNăSN



SINHăVIểNăTHC HIN :ăTỂNăTH HI YN
MÃăSINHăVIểN : A18429
CHUYểNăNGÀN :ăTÀIăCHệNH - NGỂNăHÀNG






HÀăNI - 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
 TÀI:
HOÀNăTHINăCỌNGăTÁCăQUN TR RI RO CHO
VAY DOANH NGHIP VAăVÀăNH TIăNGỂNă
HÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGă
VITăNAMăCHIăNHÁNHăTIểNăSN

Giáoăviênăhng dn: Th.S Phm Th Bo Oanh
Sinhăviênăthc hinăăăă:ăTơnăTh Hi Yn
Mƣăsinhăviênăăăăăăăăăăăăăăă:ăA18429
ChuyênăngƠnhăăăăăăăăăăăă:ăTƠiăchính - NgơnăhƠng






HƠăNi ậ 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
Khóa lun tt nghip vi đ tài: ắHoƠnăthinăcôngătácăqun tr ri ro cho vay
doanh nghip vaăvƠănh tiăNgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăVit
Nam- ChiănhánhăTiênăSn” đư đc hoàn thành vi s giúp đ ca rt nhiu cá nhân
và t chc.
Trc ht em xin đc bày t li cm n chân thành nht ti Cô giáo- Th.S
Phm Th Bo Oanh là ngi đư trc tip hng dn em trong sut quá trình nghiên
cu đ tài khóa lun này. Nh có s ch bo và hng dn tn tình ca Cô giáo- Th.S
Phm Th Bo Oanh mà em đư tìm ra đc nhng thiu sót ca mình trong vic đnh
hng đ tài cng nh quá trình vit khóa lun đ có th sa cha kp thi nhm hoàn
thin khóa lun mt cách tt nht.
Em cng xin gi li cm n ti các thy cô giáo trong Khoa Kinh t Qun lý
Trng i hc Thng Long, cùng toàn th các cán b lưnh đo Trng i hc
Thng Long đư to điu kin và ht sc giúp đ em hoàn thành đ tài khóa lun ca
mình.
Ngoài ra, em cng mun gi li cm n ti các cán b đang công tác ti Ngân

hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam- Chi nhánh Tiên Sn đư tn tình
giúp đ em trong vic tìm t liu thc t đ có nhng dn chng ht sc c th, hoàn
thành bài khóa lun mt cách tt nht.


Sinh viên


Tân Th Hi Yn












LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan khóa lun tt nghip vi đ tài ắHoƠnăthinăcôngătácăqun tr
ri ro cho vay doanh nghip vaăvƠănh tiăNgơnăhƠngăthngămo c phnăCôngă
thngăVit Nam- ChiănhánhăTiênăSn” là do t bn thân thc hin có s h tr t
giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi khác. Tt
c các s liu trong khóa lun đu trung thc, có ngun gc rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!

Sinh viên

Tân Th Hi Yn






















Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1 CăS LụăLUN CHUNG V QUN TR RI RO CHO VAY
DOANH NGHIP VAăVÀăNH CAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1 Tng quan v cho vay doanh nghip vaăvƠănh caăngơnăhƠngăthngămi 1

1.1.1 Khái nim cho vay doanh nghip va và nh 1
1.1.2 c đim ca cho vay doanh nghip va và nh 2
1.1.3 Vai trò ca cho vay doanh nghip va và nh 3
1.1.3.1 i vi nn kinh t 3
1.1.3.2 i vi doanh nghip đi vay 4
1.1.3.3 i vi ngân hàng cho vay 4
1.1.4 Nguyên tc và điu kin cho vay doanh nghip va và nh ca ngân hàng
thng mi 5
1.1.4.1 Các nguyên tc cho vay doanh nghip va và nh 5
1.1.4.2 iu kin cho vay đi vi doanh nghip va và nh 6
1.1.5 Quy trình cho vay ếoanh nghip va và nh 7
1.1.6 Phân loi cho vay doanh nghip va và nh 11
1.1.6.1 Phân theo thi hn cho vay 11
1.1.6.2 Phân theo tính cht đm bo 12
1.1.6.3 Phân loi theo xut x 13
1.1.6.4 Phân loi theo phng thc cho vay 13
1.2 Ri ro trong cho vay doanh nghip vaăvƠănh caăngơnăhƠngăthngămi 13
1.2.1 Khái nim ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh 13
1.2.2 c đim ca ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh 14
1.2.3 Nguyên nhân gây ra ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh 15
1.2.3.1 Nguyên nhân thuc v ngân hàng 15
1.2.3.2 Nguyên nhân t phía khách hàng 16
1.2.3.3 Nguyên nhân t môi trng kinh doanh 16
1.2.4 Phân loi ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh 17
1.2.4.1 Cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro 17
1.2.4.2 Cn c vào kh nng tr n ca khách hàng 18
1.3 Qun tr ri ro cho vay doanh nghip vaăvƠănh caăngơnăhƠngăthngămi
18
1.3.1Khái nim qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh 18
1.3.2 Vai trò ca qun tr ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh 19

1.3.2.1 i vi nn kinh t 19
1.3.2.2 i vi ngân hàng cho vay 19
1.3.2.3 i vi khách hàng đi vay 20
1.3 Ni dung qun tr ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh ca ngân
hàng thng mi 20
1.3.3.1 Nhn din ri ro cho vay doanh nghip va và nh 20
1.3.3.2 Mô hình đo lng ri ro cho vay doanh nghip va và nh 23
1.3.3.3 Các ch tiêu đánh giá công tác qun tr ri ro cho vay doanh nghip va
và nh 26
1.3.3.4 Bin pháp kim soát và x lý ri ro trong cho vay doanh nghip va và
nh 30
1.3.4 Các nhân t nh hng đn công tác qun tr ri ro cho vay doanh nghip
va và nh ca ngân hàng thng mi 31
1.3.4.1 Các nhân t ch quan 31
1.3.4.2 Các nhân t khách quan 32
KT LUNăCHNGă1 35
CHNGă2 THC TRNG QUN TR RI RO CHO VAY DOANH
NGHIP VAăVÀăNH TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGă
THNGăVITăNAMăCHIăNHÁNHăTIểNăSN. 36
2.1 Tng quan v NgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăVit Nam Chi
nhánhăTiênăSn. 36
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng thng mi c phn
Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn 36
2.1.2 T chc b máy qun lý 38
2.2 Thc trng cho vay doanh nghip vaăvƠănh tiăNgơnăhƠngăthngămi c
phnăCôngăthngăVităNamăChiănhánhăTiênăSnăgiaiăđonănmă2011-2013. 39
2.2.1 Mt s nguyên tc chung trong cho vay doanh nghip va và nh ca
Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn 39
2.2.1.1 Nguyên tc và điu kin cho vay doanh nghip va và nh 39
2.2.1.2 Quy trình cho vay doanh nghip va và nh 40

2.2.1.3 Thi gian cho vay doanh nghip va và nh 46
2.2.1.4 S vn cho vay doanh nghip va và nh 46
2.2.1.5 Lụi sut cho vay doanh nghip va và nh 46
2.2.1.6 Các quy đnh v đm bo tin vay doanh nghip va và nh 46
2.2.1.7 Các sn phm cho vay doanh nghip va và nh 47
2.2.2 Tình hình cho vay ếoanh nghip va và nh ca Ngân hàng thng mi
c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn giai đon nm 2011-2013
48
2.2.2.1 Tình hình doanh s cho vay doanh nghip va và nh 48
2.2.2.2 Tình hình doanh s thu n cho vay doanh nghip va và nh 49
Thang Long University Library
2.2.2.3 Tình hình d n cho vay doanh nghip va và nh 51
2.3 Thc trng qun tr ri ro cho vay doanh nghip vaăvƠănh tiăNgơnăhƠngă
thngămi c phnăCôngăthngăVităNamăChiănhánhăTiênăSnăgiaiăđonănmă
2011-2013. 58
2.3.1 Nhng quy đnh trong qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh 58
2.3.1.1 C cu t chc qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh 58
2.3.1.2 Mô hình qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh 60
2.3.2 Ch tiêu đánh giá công tác qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và
nh 65
2.3.3 ánh giá công tác qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh ti
Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn.
70
2.3.3.1 Các kt qu đt đc 70
2.3.3.2 Hn ch còn tn ti 71
2.3.3.3 Nguyên nhân ca hn ch 72
KT LUNăCHNGă2 76
CHNGă3 GIIăPHÁPăHOÀNăTHINăCỌNGăTÁCăQUN TR RI RO
CHO VAY DOANH NGHIP VAăVÀăNH TIăNGỂNăHÀNGăTHNGă
MI C PHNăCỌNGăTHNGăVITăNAMăCHIăNHÁNHăTIểNăSN 77

3.1 nhăhng hotăđng kinh doanh caăNgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngă
thngăVităNamăChiănhánhăTiênăSn 77
3.1.1 nh hng kinh doanh ca Ngân hàng thng mi c phn Công
thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn 77
3.1.2 nh hng cho vay doanh nghip va và nh ti Ngân hàng thng mi
c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn 78
3.2 Cácăgiiăphápăcăbn nhmăhoƠnăthinăcôngătácăqun tr ri ro cho vay doanh
nghip vaăvƠănh tiăNgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăVit Nam
ChiănhánhăTiênăSn 79
3.2.1 Nâng cao vai trò phòng qun tr ri ro 79
3.2.2 Hoàn thin h thng thông tin tín ếng 79
3.2.3 Hoàn thin công tác thm đnh 80
3.2.4 Hoàn thin công tác nhn din ri ro cho vay đi vi doanh nghip va và
nh 81
3.2.5 Hoàn thin công tác đo lng ri ro cho vay đi vi doanh nghip va và
nh 82
3.2.6 Hoàn thin công tác tài tr ri ro cho vay đi vi doanh nghip va và
nh 82
3.2.7 Hoàn thin h thng kim tra, kim soát ni b 82
3.2.8 Thc hin tt công tác phân loi n và trích lp d phòng 83
3.2.9 Thc hin tt công tác x lý khon vay 83
3.2.10 Nâng cao trình đ đi ng cán b và đo đc ngh nghip 83
3.2.11 Tip tc đi mi và hoàn thin quy trình cho vay ếoanh nghip va và
nh 84
3.3 Mt s kin ngh 85
3.3.1 Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 85
3.3.2 Kin ngh vi Hip hi h tr doanh nghip va và nh 86
3.3.3 Kin ngh vi Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam . 86
KT LUNăCHNGă3 88
KT LUN 89

DANH MCăTÀIăLIU THAM KHO 90


Thang Long University Library
DANH MC VIT TT

KỦăhiu vit tt
Tênăđyăđ
CBTD
Cán b tín dng
CIC
Trung tâm tín dng
DNV&N
Doanh nghip va và nh
DSCV
Doanh s cho vay
DSTN
Doanh s thu n
GHCV
Gii hn cho vay
HB
Hp đng bo đm
HCV
Hp đng cho vay
NHCT
Ngân hàng Công Thng
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi

PKH
Phòng khách hàng
PQLRR
Phòng qun lý ri ro
SXKD
Sn xut kinh doanh
TCTD
T chc tín dng
TSB
Tài sn bo đm



















DANH MC BNG BIU,ăHỊNHăV

Bng 1.1 Các loi hình doanh nghip va và nh 2
Bng 1.2 Bng xp hng doanh nghip theo Moody và Standard & Poor 25
S đ 2.1 C cu t chc ca VietinBank Chi nhánh Tiên Sn 38
Bng 2.1 Quy trình cho vay doanh nghip va và nh 40
Bng 2.2 Doanh s cho vay doanh nghip va và nh 48
Biu đ 2.1 T trng doanh s cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013 48
Bng 2.3 Doanh s thu n cho vay doanh nghip va và nh 49
Biu đ 2.2 T trng thu n cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013 50
Bng 2.4 D n cho vay doanh nghip va và nh 51
Biu đ 2.3 T trng d n cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013 51
Bng 2.5 C cu d n cho vay DNV&N phân theo thi gian giai đon nm 2011-
2013 52
Biu đ 2.4: C cu d n theo thi gian 53
Bng 2.6 C cu d n cho vay DNV&N phân theo phng thc bo đm giai đon
nm 2011-2013 54
Biu đ 2.5 C cu d n theo phng thc bo đm 55
Bng 2.7 C cu d n cho vay DNV&N phân theo nhóm n giai đon nm 2011-
2013 56
S đ 2.1 C cu t chc qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh ti Hi s
chính 59
Bng 2.8 C cu t chc qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh ti
chi nhánh Tiên Sn 59
Bng 2.9 Bng xp hng doanh nghip va và nh ti Ngân hàng TMCP Công thng
Vit Nam- Chi nhánh Tiên Sn 62
Bng 2.10 Tình hình n quá hn cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013 65
Bng 2.11 Tình hình n xu cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013 66
Bng 2.12 Tình hình t l n xu DNV&N trên n quá hn DNV&N 67
Bng 2.13 Vòng quay vn tín dng DNV&N giai đon nm 2011-2013 67
Bng 2.14 T l trích lp d phòng ri ro cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013
68

Biu đ 2.6 D phòng ri ro cho vay DNV&N đc trích giai đon nm 2011-2013
69
Bng 2.15 T l thu lụi cho vay DNV&N giai đon nm 2011-2013 69



Thang Long University Library
LI M U
1. Tínhăcp thit caăđ tƠi
Hot đng ngân hàng có l là hot đng mang tính công chúng ln nht và có sc
nh hng mnh m nht trong các hot đng kinh t- tài chính. Sc nh hng ca nó
không ch do ngun vn ca ngân hàng ch yu đc huy đng t dân c mà còn vì
chúng tác đng trc tip vào quá trình luân chuyn vn ca nn kinh t. S sp đ ca
mt t chc tín dng có th dn đn s sp đ ca c h thng ngân hàng tài chính,
thm chí nh hng theo hiu ng Domino trên bình din quc t. Vì th, ri ro tín
dng nói chung hay ri ro trong cho vay nói riêng không ch là nguy c cá bit ca
mi ngân hàng thng mi mà còn là ni lo chung ca h thng ngân hàng trong phm
vi mi quc gia. Ri ro trong hot đng cho vay đc bit đn nh mt đc thù, mt
yu t tt yu khách quan trong kinh doanh ngân hàng. Do đó, vic phòng nga và hn
ch ri ro trong hot đng cho vay là rt quan trng, nó quyt đnh đn kt qu kinh
doanh cng nh tính an toàn, lành mnh ca mt ngân hàng.
Các doanh nghip va và nh là mt b phn ln mnh trong nn kinh t nc ta
hin nay (chim đn hn 97% tng s doanh nghip trong c nc, hot đng kinh
doanh đóng góp hn 40% GDP và to ra mt lng đáng k công n vic làm cho
ngi lao đng). Doanh nghip va và nh cng là nhóm khách hàng tim nng ca
ngân hàng thng mi. Tuy nhiên, vi tình hình kinh t suy thoái, lm phát cao, các
doanh nghip va và nh làm n thua l, kh nng tr n cho nhng khon vay là rt
thp đư đy nguy c ri ro trong cho vay lên cao, đe da s an toàn trong hot đng
kinh doanh ca ngân hàng thng mi.
Làm th nào đ gim thiu đc nhng tn tht do ri ro trong hot đng cho vay

doanh nghip va và nh gây nên, các ngân hàng đư làm gì đ phòng nga, ngc phc
ri ro? ây là câu hi luôn đc đt ra trong mi thi đim hot đng ca các ngân
hàng, đòi hi các ngân hàng phi thích ng mt cách linh hot vi các ri ro, đm bo
công tác qun tr ri ro đc hiu qu.
Trong thi gian thc tp ti Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit
Nam Chi nhánh Tiên Sn, em nhn thy công tác qun tr ri ro cho vay doanh nghip
va và nh vn còn tn ti mt s vn đ cha đc gii quyt, có nguy c gây tn
tht, gia tng chi phí và đe da s an toàn trong hot đng kinh doanh ca chi nhánh.
Chính vì vy, yêu cu đt ra lúc này là phi có nhng bin pháp nhm hoàn thin h
thng kim soát ri ro ca ngân hàng, đm bo mc đ ri ro trong phm vi chp nhn
đc, không làm nh hng đn li nhun ca ngân hàng. Bên cnh đó, giúp nâng cao
uy tín ca ngân hàng cng nh to ra li th cnh tranh vi các ngân hàng khác. T đó,
em quyt đinh chn đ tài “HoƠnă thină côngă tácă qun tr ri ro cho vay doanh
nghip vaăvƠănh tiăNgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăVit Nam
ChiănhánhăTiênăSn” làm đ tài nghiên cu cho khóa lun tt nghip chng trình
đào to bc đi hc ca mình.
2. Mcătiêuănghiênăcu caăđ tƠi
Thông qua quá trình nghiên cu, khóa lun tp chung làm rõ ba mc tiêu sau:
- H thng li c s lý lun v qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh
ca ngân hàng thng mi.
- Phân tích, đánh giá hot đng qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và nh
ti Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn, t đó
tìm ra đc các hn ch còn tn ti và nguyên nhân ca hn ch.
-  xut mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay
doanh nghip va và nh ti Ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam
Chi nhánh Tiên Sn.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu caăđ tƠi
i tng nghiên cu: Hot đng qun tr ri ro cho vay doanh nghip va và
nh ca ngân hàng thng mi.
Phm vi nghiên cu:  tài tp trung nghiên cu thc trng hot đng qun tr

ri ro trong cho vay đi vi doanh nghip va và nh ti Ngân hàng thng mi c
phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Tiên Sn giai đon nm 2011-2013.
4. Phngăphápănghiênăcu caăđ tƠi
 tài s dng kt hp nhiu phng pháp nghiên cu, song tp trung ch yu là
phng pháp thng kê và phng pháp phân tích tng hp. Thng kê s liu, thông tin
v hot đng cho vay doanh nghip va và nh cng nh hot đng qun tr ri ro cho
vay doanh nghip va và nh. Phng pháp phân tích s dng các thông tin này, kt
hp vi phng pháp so sánh, t đó làm rõ thc trng công tác qun tr ri ro cho vay
đi vi doanh nghip va và nh ca Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam Chi
nhánh Tiên Sn.
5. Kt cu caăkhóaălun
Ngoài li m đu, kt lun, danh mc các t vit tt, danh mc bng biu, đ th,
kt cu ca khóa lun bao gm ba chng:
Chngă1:ăCăs líălun chung v qun tr ri ro cho vay doanh nghip va
vƠănh caăngơnăhƠngăthngămi.
Chngă2:ăThc trng qun tr ri ro cho vay doanh nghip vaăvƠănh ti
NgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăVităNamăChiănhánhăTiênăSn.
Chngă3:ăHoƠnăthinăcôngătácăqun tr ri ro cho vay doanh nghip vaăvƠă
nh tiăNgơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăVităNamăChiănhánhăTiênă
Sn.
Thang Long University Library

1
CHNGă1ăCăS LụăLUN CHUNG V QUN TR RI RO CHO VAY
DOANH NGHIP VAăVÀăNH CAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1 Tng quan v cho vay doanh nghip vaăvƠănh caăngơnăhƠngăthngămi
1.1.1 Khái nim cho vay doanh nghip va và nh
i vi các ngân hàng thng mi (NHTM), hot đng ch yu ca ngân hàng là
kinh doanh tin t hay nói đúng hn là ngân hàng đi vay đ cho vay. Cho vay là hot
đng quan trng ca ngân hàng, đem li cho ngân hàng khon thu nhp ln trong tng

thu ca ngân hàng.
Theo lut s 47/2010/QH 12 ca Quc hi, lut các t chc tín dng thì: “ Cho
vay là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt giao cho khách
hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi gian nht đnh
theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lụi.”
Theo t đin ting vit: “Cho vay, còn gi là tín dng, là vic mt bên (bên cho
vay) cung cp ngun tài chính cho đi tng khác (bên đi vay) trong đó bên đi vay s
hoàn tr tài chính cho bên cho vay trong mt thi hn tha thun và thng kèm
theo lụi sut. Do hot đng này làm phát sinh mt khon n nên bên cho vay còn gi
là ch n, bên đi vay gi là con n. Do đó, tín dng phn ánh mi quan h gia hai
bên - mt bên là ngi cho vay, và mt bên là ngi đi vay. Quan h gia hai bên
ràng buc bi c ch tín dng, tha thun thi gian cho vay, lụi sut phi tr, ”
Khái nim v cho vay ca NHTM có rt nhiu, tuy nhiên, có th khái quát đc
đnh ngha v hot đng cho vay nh sau:
“ChoăvayălƠămtăhìnhăthc cpătínădng caăngơnăhƠngăthngămiămƠătheoă
đóăngơnăhƠngăs giao hoc cam kt giao choăbênăđiăvayălƠăkháchăhƠngămt khon
vn tin t.ăBênăđiăvayăs s dng khon vnăđóătrong mt khong thi gian vi
nguyênătcăhoƠnătr c gcăvƠălƣiătheoăđúngăthi hnăđƣăcamăkt.”
Ngân hàng thng mi có th tin hành cho vay vi nhiu đi tng khách hàng
nh các cá nhân, các doanh nghip Hin nay, trong s các đi tng khách hàng ca
ngân hàng thng mi thì doanh nghip va và nh là đi tng khách hàng có nhiu
tim nng nht. u đim ca doanh nghip va và nh không ch là s gia tng ngày
càng ln v s lng mà còn là nhng đóng góp cho s phát trin kinh t và tng thu
nhp dân c. Vy doanh nghip va và nh là gì ?
Cn c Khon 1 iu 3 Ngh đnh 56/2009/N-CP ngày 30/06/2009 ca Chính
ph v tr giúp phát trin doanh nghip va và nh, doanh nghip va và nh đc
đnh ngha nh sau: DoanhănghipănhăvƠăvaălƠăcăsăkinhădoanhăđƣăđngăkỦăkinhă
doanhătheoăquyăđnhăphápălut,ăđcăchiaăthƠnhăbaăcp:ăsiêuănh,ănh,ăvaătheoă
quyămôătngăngunăvnă(tngăngunăvnătngăđngătngătƠiăsnăđcăxácăđnhă
2

trongăbngăcơnăđiăkătoánăcaădoanhănghip)ăhocăsălaoăđngăbìnhăquơnănmă
(tngăngunăvnălƠătiêuăchíăuătiên), c th nh sau:
Bng 1.1 Cácăloiăhìnhădoanhănghip vaăvƠănh
Quyămô


Khuăvc
Doanh
nghipă
siêuănh

Doanhănghipănh

Doanhănghipăva
Sălaoă
đng
Tngă
ngunăvn
Sălaoă
đng
Tngăngună
vn
Sălaoă
đng
I. Nông, lâm
nghip và thy sn
10 ngi
tr xung
20 t đng

tr xung
t trên 10
ngi đn
200 ngi
t trên 20 t
đng đn
100 t đng
t trên
200
ngi đn
300
ngi
II. Công nghip và
xây dng
10 ngi
tr xung
20 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
200 ngi
t trên 20 t
đng đn
100 t đng
t trên
200
ngi đn
300
ngi
III. Thng mi

và dch v
10 ngi
tr xung
10 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
50 ngi
t trên 10 t
đng đn 50
t đng
t trên 50
ngi đn
100
ngi
(Ngun: Ngh đnh s 56/2009/N-CP)
Vy doanh nghip vaă vƠă nh đc hiu lƠă loiă hìnhă doanh nghip đc
thƠnhălpătheoăquyăđnh caăphápălutăcóăvn điu l ti thiu t 10 t đng tr
lênăvƠăcóăs lngălaoăđng t 10 đnă300ălaoăđng.
Kt hp hai khái nim cho vay và doanh nghip va và nh, ta có th hiu:
Cho vay doanh nghip vaăvƠănh lƠămt trong nhngăhìnhăthc cho vay
caăngơnăhƠngă trongăđó ngơnăhƠngăthngă mi s giao hoc cam kt giao cho
doanh nghip vaăvƠănh mt khon tin, theoăđóădoanhănghip vaăvƠănh phi
cam kt s dngăđúngămcăđíchăvayăvƠătrongămt khong thi gian viănguyênă
tcăhoƠnătr c gcăvƠălƣiăđúngăhnănhăđƣăcamăkt trong hpăđng vay vn.
1.1.2 c đim ca cho vay doanh nghip va và nh
Nhm phc v cho hot đng sn xut kinh doanh. Các DNV&N vay vn vi
mc đích nhm phc v tt nht cho quá trình kinh doanh. Trong đó DNV&N đi vay
đ b sung vn lu đng tài tr cho hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
Thang Long University Library

3

trong ngn hn, vay đ thc hin các d án đu t trong trung và dài hn thng là các
mc đích chính.
Quy mô khon vay thng không ln. i vi các DNV&N, quy mô các khon
vay thng không ln, thng ph thuc vào chu k sn xut kinh doanh ca doanh
nghip, quy mô ca các d án đu t hay quy mô các hp đng đư kí kt.
Ngun tr n t hiu qu s dng vn. DNV&N khi đi vay vn ngân hàng phi
tr lưi theo đúng cam kt. Ngun tr lưi t hiu qu s dng vn vay, khu hao tài sn
ca doanh nghip và các ngun khác n đnh mà doanh nghip cam kt s dng đ tr
n cho ngân hàng. Vì doanh nghip vay vn phc v sn xut- kinh doanh nên ngân
hàng yêu cu doanh nghip phi s hiu qu kinh doanh tr n cho ngân hàng.
Ch yu vay vn ngn hn. Thi gian vay ch yu di mt nm bi chu k
kinh doanh ca các DNV&N thng là ngn hn. Và nhu cu vay vn ca các
DNV&N đa s là đ đáp ng cho nhu cu vn lu đng, chi tr cho các hot đng
ngn hn nh mua nguyên liu sn xut, tr lng công nhân viên, vay theo hn mc
tín dng đáp ng các giao dch mua bán vi nhà cung ng và khách hàng, các d án
đu t trong ngn hn.
Thng phi có tài sn đm bo trong quá trình vay. Do đc đim hot đng
kinh doanh ca doanh nghip va và nh cha đng nhiu ri ro, mà ngun thu n t
hiu qu s dng vn vay không đm bo chc chn cho ngân hàng thu hi n, do đó
ngân hàng yêu cu DNV&N phi có tài sn đm bo đ đm bo cho ngha v tr n
cho ngân hàng.
1.1.3 Vai trò ca cho vay doanh nghip va và nh
1.1.3.1 i vi nn kinh t
Giúp luân chuyn vn t nhng ngi có ngun vn nhàn ri đn nhng
ngi có nhu cu v vn. Nu không có ngân hàng thì vic luân chuyn vn gia các
ch th trong nn kinh t s khó khn và tn kém hn. Nh kh nng giúp luân chuyn
vn trong nn kinh t, cho vay cung cp vn kp thi cho quá trình sn xut kinh
doanh, giúp doanh nghip nm bt đc các c hi kinh doanh, góp phn thúc đy

phát trin kinh t. Bên cnh đó, cho vay DNV&N góp phn gim h s tin nhàn ri và
nâng cao hiu qu s dng vn trong tt c các thành phn kinh t thông qua “đi vay
đ cho vay”.
Là công c ca Nhà nc góp phn lu thông tin t, hàng hóa, điu tit th
trng, kim soát giá tr đng tin và thúc đy quá trình m rng giao lu kinh t
gi các nc. Nh chúng ta đư bit, vi mt h thng các NHTM, khi NHTM thc
hin hành vi cp tín dng cho nn kinh t, cùng vi kh nng “to tin” các “bút t” s
đc nhân rng, tc là đư to ra mt kh nng cung ng tin t, làm tng giá tr trong
lu thông; và vi hiu ng ngc li s xy ra, khi các NHTM thu hp cho vay. Chính
4

t kh nng này, cho vay đư đc Nhà nc s dng nh mt công c đ điu tit khi
lng tin t lu thông thông qua các công c chính sách tin t ca Ngân hàng Nhà
nc nh: d tr bt buc, hn mc tín dng, lưi sut chit khu, nghip v th trng
m…trong điu kin hi nhp kinh t th gii hin nay. Cho vay DNV&N còn có kh
nng dn vn t quc gia này ti quc gia khác, không b bó hp v mt đa lý, ci
thin và m rng mi quan h kinh t vi các đi tác nc ngoài.
Mang li ngun thu ln cho Ngân sách Nhà nc thông qua thu thu nhp và
lưi y thác t đu t vn ca Chính ph. Cho vay là kênh truyn ti vn tài tr ca Nhà
nc đn nông nghip, nông thôn, góp phn xóa đói gim nghèo, n đnh chính tr, xư
hi.
1.1.3.2 i vi doanh nghip đi vay
áp ng kp thi nhu cu s lng và cht lng vn cho khách hàng. Vi
các u đim nh an toàn, nhanh chóng, thun tin, d tip cn và có kh nng đáp ng
đc nhu cu vn ln, cho vay DNV&N tha mưn đc nhu cu đa dng ca nhóm
khách hàng này.
Giúp nhà đu t nm bt đc nhng c hi kinh ếoanh. Thông thng các
doanh nghip va và nh ch s dng đn vn ngân hàng sau khi đư huy đng mi
ngun lc ca bn thân, điu đó cng có ngha là nu không có cho vay thì doanh
nghip khó có kh nng thc hin c hi đu t kinh doanh ca mình, nht là trong c

ch th trng, nu đ mt c hi s nh hng không nh đn c hi kim li cho
DNV&N. Ngoài ra, cho vay DNV&N giúp doanh nghip tng thêm nng lc tài chính
và do đó to ra kh nng tng sc mnh trong cnh tranh, vn lên tn ti và phát trin
trên thng trng.
Góp phn thúc đy các ếoanh nghip va và nh nâng cao hiu qu s ếng
vn. Trong thi hn ca khon vay, ngân hàng thc hin chc nng giám sát hot đng
s dng vn vi t cách là ngi cho vay đi vi DNV&N. Ngân hàng cn c vào các
nguyên tc cho vay, hng các doanh nghip va và nh s dng vn đúng mc đích,
có hiu qu, đôn đc DNV&N tr gc và lưi đúng hn tha thun đư ký trong hp đng
tín dng. Khác vi vn t có là không phi tr chi phí vay, vn vay ngân hàng phi
chu nhng điu kin ràng buc v lưi sut, thi hn và mc đích s dng tin vay nên
các doanh nghip va và nh vay vn phi có s tính toán chi phí sn xut hp lý, tc
đ vòng quay vn nhanh đ đm bo tr n ngân hàng đúng hn và có li nhun gi
li. Có th nói rng, cho vay DNV&N đư ràng buc trách nhim gia ngi cho vay
vi ngi s dng vn vay, t đó nâng cao nng lc qun lý vn và quá trình sn xut
kinh doanh.
1.1.3.3 i vi ngân hàng cho vay
Mang li ngun thu ch yu trong tng ngun thu ca ngân hàng. Cho vay
luôn là khon mc ln nht, chim trên 70% tài sn có sinh li ca mt ngân hàng.
Thang Long University Library
5

Bn cht ca kinh doanh ngân hàng là “đi vay đ cho vay”. Cho vay là hot đng quan
trng và ch yu, do đó vic tp trung huy đng vn nhàn ri trong nn kinh t đ tin
hành cho vay luôn đc các ngân hàng chú trng. Bên cnh đó, các ngân hàng không
ngng phát trin, m rng phm vi hot đng cho vay DNV&N ca mình đ to ra
khon thu nhp đáng k cho ngân hàng.
a ếng hóa đc hot đng cho vay DNV&N, gim thiu ri ro. “Không nên
b trng vào cùng mt r” là câu nói chng minh cho trng hp này, câu nói có ý
ngha là ngân hàng phi đa dng hóa danh mc cho vay DNV&N chính là phân tán ri

ro, vic b vn đu t vào các đi tng vay vn khác nhau đ có th hn ch ti đa
ri ro đu t. Hot đng cho vay DNV&N tim n nhiu ri ro, cho nên ngân hàng
không nên đu t toàn b ngun vn huy đng ca mình cho DNV&N vay vn, mà
phi tìm kim ngun khách hàng đa dng nh khách hàng cá nhân, các doanh nghip
ngoài quc doanh… Phân tán hóa đu t danh mc cho vay tuy không hoàn toàn có
th xóa b đc ht các ri ro nhng nó có th làm gim bt mc ri ro đó.
Thông qua hot đng cho vay ếoanh nghip va và nh, ngân hàng m rng
đc các loi hình ếch v khác nh thanh toán, thu hút tin gi, kinh doanh ngoi t,
t vn… Thông qua hot đng cho vay, ngân hàng m rng mi quan h vi các
DNV&N, thu hút khách hàng, to thêm s tin tng ca DNV&N, t đó khách hàng
s s dng các dch v khác ca ngân hàng.
1.1.4 Nguyên tc và điu kin cho vay doanh nghip va và nh ca ngân hàng
thng mi
1.1.4.1 Các nguyên tc cho vay doanh nghip va và nh
- Nguyênătc 1: S dng vnăvayăđúngămcăđíchăđƣ tha thun trong hp
đng cho vay
Doanh nghip va và nh phi cam kt s dng ngun vn vay ngân hàng đúng
mc đích đư tha thun trong hp đng vay vn, s dng hiu qu và không trái pháp
lut. Các cán b tín dng (CBTD) ca ngân hàng sau khi cho DNV&N vay vn, nhim
v tip theo chính là theo dõi, giám sát hot đng kinh doanh ca doanh nghip đ
chc chn doanh nghip đó vay vn và s dng vn đúng mc đích đư đa ra trong
hp đng vay. Nguyên tc này là vô cùng quan trng vì mt khi doanh nghip s dng
sai mc đích s tin vay s có th dn đn ri ro cho doanh nghip cng nh ngân
hàng. Doanh nghip có th mt kh nng tr n, còn ngân hàng có th đng trc nguy
c không th thu hi đc toàn b s n gc và lưi dn đn ri ro tín dng tng cao.
Trong trng hp khách hàng s dng vn vay sai mc đích, ngân hàng phi áp dng
các bin pháp ch tài thích hp nhm ngn nga ri ro có th xy ra cho ngân hàng.
6

Hn na, mc đích s dng vn vay là c s đ ngân hàng thm đnh xem xét

trc khi cho vay. Vì vy DNV&N s dng vn vay đúng mc đích cam kt mi có c
s to đc ngun thu đ tr đy đ n gc và lưi cho ngân hàng.
- Nguyênătcă2:ăHoƠnătr n gcăvƠălƣiăđúngăhnăđƣătha thun
Doanh nghip va và nh khi đi vay vn ngân hàng phi cam kt hoàn tr đc
gc và lưi đy đ và đúng hn cho ngân hàng. Kinh doanh ngân hàng chính là kinh
doanh nim tin. Khách hàng có khon tin nhàn ri gi vào ngân hàng nhm mc đích
sinh li. Ngân hàng vay tin ca h đ cho nhng ngi cn vn vay. Ngân hàng cng
là ngi đi vay. Ngân hàng phi chu trách nhim hoàn tr vn và lưi cho ngi gi
tin hay chính là ch n ca ngân hàng khi đn hn. Vì vy, DNV&N cng phi tr
gc và lưi đúng hn và đy đ đ ngân hàng có vn xoay vòng, nh th hot đng ca
ngân hàng mi đc duy trì. Nu các khon cho vay không đc hoàn tr đúng hn thì
nht đnh s nh hng đn hot đng cng nh uy tín ca ngân hàng. Ngoài ra, trong
quá trình thc hin nghip v cho vay, ngân hàng phi bù đp đc các chi phí nh:
tr lưi tin gi, in n, tr lng nhân viên, np thu, trích lp các qu… Do đó, ngân
hàng phi thu thêm các khon chênh lch ngoài s vn gc cho vay, đó chính là lưi vay
đ trang tri cho các chi phí trong hot đng kinh doanh ca mình.
1.1.4.2 iu kin cho vay đi vi doanh nghip va và nh
Bên cnh vic phi tuân th các nguyên tc cho vay, DNV&N cng phi đáp ng
đc các điu kin vay vn sau:
Mt, cóănngălcăphápălutădơnăs,ănngălcăhƠnhăviădơnăs vƠătráchănhim
dơnăs theoăquyăđnh caăphápălut
Quan h gia ngân hàng vi khách hàng là quan h đc pháp lut bo v, vì vy
nó phi đc lp trên c s quy đnh ca lut pháp. Do đó, các ch th tham gia phi
có đ t cách mi đc phép xin vay vn ngân hàng.
Hai, mcăđíchăs dng vn vay hpăpháp
Vn vay phi đc s dng hp pháp, không vi phm pháp lut và phi đúng vi
cam kt trong h s xin vay vn ca DNV&N vi ngân hàng. Nu ngun vn vay b
s dng bt hp pháp có th dn đn tài khon ca doanh nghip b phong ta và
doanh nghip s b buc dng kinh doanh, khi đó s nh hng ti kh nng thu hi li
đc vn gc và lưi ca ngân hàng.

Ba, cóăkh nngătƠiăchínhăđm bo tr n trong thi hn cam kt
Nng lc tài chính ca DNV&N đc th hin qua tng giá tr tài sn- ngun vn
ln, kh nng thanh toán, kh nng sinh li cao. Ngoài ra, còn là kh nng qun lý, s
dng các ngun lc tài chính th hin qua trình đ t chc qun lý, trình đ công ngh,
cht lng ngun nhân lc. DNV&N phi có nng lc tài chính lành mnh mi có th
hot đng liên tc và sinh li, đm bo đc kh nng hoàn tr n đư cam kt.
Thang Long University Library
7

Bn, cóăd ánăđuăt,ăphngăánăsn xut, kinh doanh, dch v kh thiăvƠă
phùăhp viăquyăđnh caăphápălut
Doanh nghip va và nh phi có phng án đu t, sn xut, kinh doanh kh thi
thì mi có th sinh li. ây chính là ngun tr n chính ca doanh nghip và là ngun
thu n th nht ca ngân hàng. DNV&N có th hoàn thành ngha v hoàn tr n theo
quy đnh mi to nên uy tín cho ngân hàng. Ngân hàng thu đc n đy đ mi đm
bo h thng hot đng có hiu qu. Tuy nhiên phng án sn xut, kinh doanh ca
doanh nghip cn phi phù hp vi quy đnh ca pháp lut. iu này là vô cùng quan
trng đ đm bo DNV&N kinh doanh lành mnh, gim bt ri ro cho c ngân hàng
và DNV&N.
Nm,ăthc hinăcácăquyăđnh v boăđm tinăvayătheoăquyăđnh ca Phápălut
Hot đng cho vay DNV&N cha đng nhiu ri ro, ngun thu n th nht t
hiu qu sn xut kinh doanh không đm bo chc chn cho ngân hàng thu hi đy đ
c n gc và lưi.  to điu kin cho ngân hàng thu n, gim thiu ri ro khi có s c
xy ra, ngân hàng yêu cu DNV&N phi thc hin các bin pháp đm bo tin vay,
cm c, th chp tài sn làm đm bo. m bo tin vay là ngun thanh toán n th
hai cho NHTM.
1.1.5 Quy trình cho vay ếoanh nghip va và nh
Bcă1:ăLpăhăsăcho vay
ây là bc đu tiên, khâu cn bn ca quy trình cho vay. Lp h s cho vay
đc thc hin ngay sau khi CBTD tip xúc vi doanh nghip có nhu cu vay vn.

Tùy theo quan h gia doanh nghip và ngân hàng, loi tín dng yêu cu và quy
mô tín dng, CBTD s hng dn doanh nghip lp h s vi nhng thông tin yêu cu
khác nhau. Thông thng, mt b h s đ ngh yêu cu cp tín dng s cn nhng
thông tin sau t doanh nghip:
- Thông tin v nng lc pháp lý và nng lc hành vi ca doanh nghip
- Thông tin v kh nng s dng và hoàn tr vn ca doanh nghip
- Thông tin v đm bo tín dng
 thu thp đc nhng thông tin cn bn nh trên, ngân hàng thng yêu cu
doanh nghip phi lp và np cho ngân hàng các loi giy t sau:
- Giy đ ngh vay vn
- Giy t chng minh t cách pháp nhân ca doanh nghip, chng hn nh giy
phép thành lp, quyt đnh b nhim giám đc, điu l hot đng…
- Phng án sn xut kinh doanh và k hoch tr n hoc d án đu t
- Báo cáo tài chính ca k gn nht
- Các giy t liên quan đn tài sn th chp, cm c hoc bo lưnh n vay
- Các giy t liên quan khác nu cn thit
8

Bcă2:ăThuăthpăthông tin
Theo thông t 02/2013/TT- NHNN, trc khi đi phân tích tín dng, các CBTD s
gi yêu cu cung cp thông tin tín dng lên CIC, theo đó CIC s cung cp báo cáo tín
dng khá đy đ, chi tit v khách hàng vay vn cho NHTM, t đó giúp CBTD chm
đim tín dng, hay s dng thông tin trong cho vay.
Ngoài ngun thông tin khách hàng cung cp, CBTD thu thp thông tin t các
ngun nh: s giao dch chng khoán, c quan đng ký TSB, c quan thu… i
chiu vi các ngun thông tin khác thu thp đc, nu có s khác bit, hoc nghi ng
v tính trung thc ca khách hàng thì ngân hàng yêu cu DNV&N gii trình hoc kho
sát thc t tình hình hot đng ca DNV&N.
Bcă3:ăPhơnătíchătínădng
Sau khi đư thu thp đc nhng thông tin cn thit v doanh nghip, các CBTD

bt đu chuyn sang giai đon th ba- thm đnh h s vay vn và phân tích tín dng.
ây là khâu quan trng nht và cng là khâu khó khn nht, đòi hi trình đ chuyên
môn và nng lc phán đoán, phân tích ca các CBTD.
Phân tích tín dng là vic phân tích nhng kh nng hin ti và tim n ca
doanh nghip v s dng vn vay, kh nng hoàn tr và thu hi vn. Mc tiêu ca
phân tích tín dng là phát hin nhng trng hp có th dn đn ri ro cho ngân hàng,
t đó tìm ra nhng bin pháp phòng nga và hn ch nhng ri ro đó. Ngoài ra, phân
tích tín dng còn liên quan đn vic xác minh tính chân thc ca nhng thông tin mà
khách hàng cung cp, t đó nhn đnh v thái đ và uy tín ca doanh nghip đ ra
quyt đnh cho vay.
Quy trình phân tích tín dng bao gm vic thm đnh t cách pháp nhân, mc
đích vay vn, thm đnh kh nng tài chính hin ti ca doanh nghip, thm đnh
phng án vay vn…
- ThmăđnhătăcáchăphápălỦăvƠănngălcăhƠnhăviădơnăs ca doanh nghip
vaăvƠănh là xem xét ch th đó đc Nhà nc công nhn có t cách pháp nhân hay
không, qua đó th hin v trí, vai trò ca ch th trong quan h pháp lut và đi lin vi
nó là quyn li, ngha v cng nh trách nhim pháp lý phát sinh.
- Thmăđnh mcăđíchăvayăvn là xem xét doanh nghip vay vn vi mc đích
sn xut kinh doanh, m rng phm vi hot đng hay vay đ thc hin d án đu t…
và đc bit là vn vay phi s dng đúng mc đích, hp pháp.
- Thmăđnh kh nngătƠiăchínhăca doanh nghip. Da vào 4 báo cáo là bng
cân đi k toán, báo cáo kt qu hot đng sn xut kinh doanh, báo cáo lu chuyn
tin t và thuyt minh báo cáo tài chính trong 3 k gn nht, t đó phân tích tình hình
tài chính ca DNV&N qua các ch tiêu: kh nng thanh toán, doanh thu, hiu qu, li
nhun, mc đ đc lp v tài chính, s bin đng v tài sn và ngun vn… đ t đó
Thang Long University Library
9

thy đc tình hình tài chính ca doanh nghip có đm bo duy trì hot đng sn xut-
kinh doanh ca doanh nghip din ra thng xuyên liên tc và đm bo to ra ngun

tr n cho ngân hàng trong tng lai hay không.
- Thmăđnh k hoch vay vn
Công vic ca các CBTD  khâu này chính là thm đnh tính kh thi ca phng
án sn xut kinh doanh hoc d án đu t ca doanh nghip. Mt doanh nghip dù có
kh nng tài chính tt, nhng nu doanh nghip đó không đa ra đc mt phng án
sn xut kinh doanh hay d án đu t hiu qu, thì kh nng xy ra ri ro cho vay s
cao và doanh nghip s gp khó khn trong quá trình tìm kim ngun vn vay đ thc
hin nhng đ xut kinh doanh ca mình cng nh không to đc ngun thu đ tr
đy đ n gc và lưi cho ngân hàng.
- ThmăđnhătƠiăsnăđm bo tin vay
 đm bo kh nng tài chính ca các doanh nghip va và nh đng thi tránh
cho ngân hàng chu ri ro v vic doanh nghip không th tr đc n, vic thm đnh
tài sn đem th chp hoc cm c là rt cn thit. Hin nay  các ngân hàng, danh mc
các tài sn đc đem th chp hoc cm c đ xin cp tín dng rt đa dng và phong
phú, song nói chung, các doanh nghip va và nh thng dùng bt đng sn (BS),
phng tin vn chuyn hay các tài sn hình thành t vn vay đ đm bo cho món
tin vay. Mi mt loi tài sn s có nhng cách thc thm đnh khác nhau, trong đó
vic thm đnh BS đc coi là phc tp và khó khn nht. Các CBTD s cn c vào
các quy đnh ca Nhà nc v đnh giá BS. Chng hn, theo Khon 5 iu 64 Ngh
đnh s 181/2004/N-CP ngày 29/10/2004 hng dn thi hành Lut đt đai quy đnh:
“Giá tr quyn s dng đt trong trng hp đc nhà nc giao đt nông nghip
không thu tin s dng đt thì đc xác đnh theo giá đt do y ban nhân dân Tnh,
Thành ph quy đnh… Giá tr quyn s dng đt đi vi trng hp không thuc quy
đnh trên thì do các bên tham gia giao dch bo đm tha thun”. Do đó, các CBTD
khi thm đnh s tùy theo tính cht tng loi tài sn mà có cách đnh giá thích hp. Vi
các tài sn nh máy móc thit b, phng tin vn chuyn, hàng tn kho, chng khoán,
thì vic đnh giá thông thng s cn c vào giá mua trên hp đng mua bán hàng hóa,
giá nhp khu hàng hóa; giá tr còn li… ca tài sn đó.
Bc 4:ăQuytăđnhăchoăvay
Sau khi đư hoàn tt các bc phân tích tín dng, các ngân hàng s ra quyt đnh tín

dng. Quyt đnh tín dng là quyt đnh cho vay hay t chi đi vi mt h s vay vn
ca khách hàng. ây cng là khâu cc k quan trng trong quy trình cho vay vì nó nh
hng rt ln các khâu sau và nh hng đn uy tín và hiu qu hot đng cho vay ca
ngân hàng. Có hai loi sai lm c bn xy ra trong khâu này:
- ng ý cho vay đi vi mt khách hàng không tt
- T chi cho vay đi vi mt khách hàng tt
10

C hai loi sai lm này đu dn đn thit hi đáng k cho ngân hàng. Loi sai lm
th nht d dn đn thit hi do n quá hn, hoc n không th thu hi, tc là thit hi v
tài chính. Loi sai lm th hai d dn đn thit hi v uy tín và mt c hi cho vay.
- Căs đ ra quytăđnh cho vay
Mun ra quyt đnh tín dng, trc ht phi da vào thông tin thu thp và x lý h
s tín dng t giai đon trc chuyn sang. Tip theo, da vào nhng thông tin khác
hoc thông tin va mi đc cp nht và có liên quan, chng hn nh thông tin cp
nht v th trng, chính sách tín dng ca ngân hàng, các quy đnh v hot đng cho
vay ca Ngân hàng Nhà nc (NHNN), ngun vn cho vay ca ngân hàng, kt qu
thm đnh các hình thc bo đm n vay , t đó ngân hàng s cn c vào đó đ quyt
đnh xem có nên cho vay hay không.
- Quynăphánăquyt cho vay
Vic ra mt quyt đnh cho vay không h đn gin. Tu theo quy mô vn vay ln
hay nh, quyn phán quyt cho vay thng trao cho mt Hi đng tín dng hay mt cá
nhân đ nng lc và trình đ chuyên môn ph trách. Nu là hi đng tín dng, hi
đng này s bao gm nhng ngi có quyn hn và trách nhim quan trng trong ngân
hàng, thng phán quyt nhng h s vay vn có quy mô ln trong khi quyn phán
quyt các h s vay có quy mô nh thng đc trao cho cá nhân ph trách. Mc đ
ln, nh v quy mô vn thông thng s do mi ngân hàng quy đnh. Sau khi ra quyt
đnh cho vay, kt qu có th là chp thun hoc t chi cho vay, tu vào kt qu phân
tích và thm đnh  giai đon trc. Nu t chi cho vay, ngân hàng s có vn bn tr
li và gii thích lý do cho doanh nghip đc rõ. Nu ngân hàng chp thun cho vay,

ngân hàng s tho lun vi khách hàng v s tin vay vn, thi gian và lưi sut… và
các điu kin khác liên quan, t đó làm c s đ các CBTD son tho hp đng tín
dng.
Bcă5:ăKỦăktăhpăđngătínădng
Sau khi ngân hàng thm đnh, lưnh đo ngân hàng ra phán quyt cp tín dng,
ngân hàng s mi khách hàng lên đ cùng tha thun các điu khon trong hp đng
vay mn vn. Sau đó bên phía đi din ngân hàng và bên phía đi din doanh nghip
s đng ra ký kt hp đng vay mn vn.
Bcă6:ăGiiăngơnătinăvay
Gii ngân là bc tip theo sau khi hp đng tín dng đư đc ký kt, ngân hàng
s tin hành gii ngân cho khách hàng. Gii ngân là phát tin vay cho khách hàng theo
s tin đư cam kt trong hp đng. Tt nhiên, gii ngân không đn thun ch là vic
đa vn vay cho DNV&N, mà nó còn kèm theo vic giám sát và kim tra xem vn đó
có đc s dng đúng mc đích cam kt hay không. Tuy vy, gii ngân cng phi tuân
Thang Long University Library
11

th nguyên tc đm bo thun li tránh gây khó khn và phin hà cho các doanh
nghip.
Bcă7:ăGiámăsátătínădng
Giám sát tín dng là bc khá quan trng nhm mc tiêu bo đm cho tin vay
đc s dng đúng mc đích đư cam kt, kim soát ri ro tín dng, phát hin và gii
quyt kp thi nhng sai phm có th nh hng đn kh nng thu hi n sau này. Mt
s phng pháp giám sát tín dng có th áp dng:
- Giám sát hot đng tài khon ca doanh nghip ti ngân hàng
- Phân tích các báo cáo tài chính ca doanh nghip theo đnh k
- Giám sát doanh nghip thông qua vic tr lưi đnh k
- Kho sát thc t đa đim hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
- Kim tra các hình thc đm bo tin vay
- Giám sát hot đng ca doanh nghip thông qua mi quan h vi các khách

hàng khác
- Giám sát doanh nghip vay vn thông qua nhng ngun thông tin khác
Trong quá trình giám sát, nu ngân hàng phát hin có du hiu ri ro, DNV&N
vay vn không tr n đúng hn theo tha thun, thì ngân hàng s kim tra xem nguyên
nhân ti sao và đa ra hng gii quyt.
Nu khách hàng không tr n gc và lưi theo đúng thi hn đư cam kt trong hp
đng cho vay, ngân hàng kim tra thy là do nguyên nhân khách quan không quá
nghiêm trng, ngân hàng s s dng các bin pháp khai thác n nh: chuyn n quá
hn, gia hn n ln th nht, điu chnh k hn tr n dài hn…
Nu DNV&N không tr n gc và lưi đúng theo thi hn, ngân hàng kim tra
thy là do các nguyên nhân mang tính ch quan, hoc tình hình tài chính ca doanh
nghip gim sút, ngân hàng s tin hành thanh lý n nh: thanh lý hp đng tín dng
bt buc, thu hi n trc hn, hoc khi kin khách hàng trc pháp lut.
Bcă8:ăThanhălỦăhpăđngătínădng
Khi ht hn hp đng tín dng, cán b tín dng đôn đc khách hàng hoàn thành
ngha v ca mình, hoàn tr li cho ngân hàng toàn b vn và lưi nh hp đng tín
dng đư ghi. Khi khách hàng tr ht n, CBTD tin hành phi hp vi b phn k toán
đi chiu, kim tra v s tin tr n gc, lưi, phí… đ tt toán khon vay và làm th tc
hoàn tr TSB cho DNV&N vay vn, đng thi lu gi thông tin v khách hàng.
1.1.6 Phân loi cho vay doanh nghip va và nh
1.1.6.1 Phân theo thi hn cho vay
Phân loi theo thi hn cho vay bao gm: cho vay ngn hn, cho vay trung và dài
hn.
- Cho vay ngn hn: ây là khon vay có thi hn đn 12 tháng. Cho vay ngn
hn là phng thc cho vay nhm đáp ng nhu cu vn thng xuyên hay nhu cu vn
12

do đc đim sn xut kinh doanh theo thi v ca doanh nghip. Phn ln các khon
vay này có th chp hoc cm c tài sn. Cho vay ngn hn bao gm bn hình thc
cho vay ch yu là cho vay vn lu đng, cho vay mua hàng d tr, cho vay theo hn

mc thu chi và cho vay ngn hn các công trình xây dng.
- Cho vay trung hn: Loi cho vay này có thi hn trên 12 tháng đn 60 tháng.
Khon cho vay trung hn đc s dng đ đu t mua sm tài sn c đnh, ci tin đi
mi thit b, công ngh, m rng sn xut kinh doanh, xây dng các d án mi có qui
mô nh và thi gian thu hi vn không quá 5 nm.
- Cho vay dƠiăhn: Cho vay trung hn là các khon vay có thi gian trên 5 nm,
Mc đích DNV&N vay dài hn nhm đáp ng nhu cu tài tr cho tài sn c đnh và tài
sn lu đng thng xuyên hay nhu cu tài tr cho các d án riêng bit. Doanh nghip
có nhu cu tín dng dài hn đ mua sm trang thit b, xây dng, ci tin k thut, mua
công ngh… V nguyên tc, doanh nghip có th s dng vn dài hn, bao gm vn
ch s hu và n dài hn đ tài tr cho nhng loi tài sn này. Nhng do vn ch s
hu có gii hn nên thng doanh nghip phi s dng đn ngun vn vay dài hn.
Doanh nghip va và nh có th vay dài hn thông qua ngân hàng hoc phát hành trái
phiu huy đng vn trên th trng.
1.1.6.2 Phân theo tính cht đm bo
- Choăvayăcóăđm bo bngătƠiăsn: Là loi cho vay trong đó ngân hàng thng
mi cho DNV&N vay vn da trên c s các bo đm nh th chp hoc cm c bng
tài sn. S bo đm này là cn c pháp lý đ ngân hàng có thêm mt ngun th hai, b
sung cho ngun thu n th nht.
Cho vay có đm bo bng tài sn bao gm các hình thc:
Cho vay cm c bng chng khoán: Là hình thc cho vay mà doanh nghip có
th dùng mt hay nhiu chng khoán đ đm bo cho mt khon n nh công trái, trái
phiu kho bc, c phiu, trái phiu…
Cho vay cm c bng thng phiu: doanh nghip có thng phiu nhng không
mun chit khu hoc không nhn chit khu. Trong trng hp này, doanh nghip có
th xin vay có cm c bng thng phiu.
Cho vay cm c bng hp đng thu khoán: Là vic các công ty xây dng hoc
các doanh nghip trong lnh vc kinh doanh trúng thu đòi hi mt lng vn ln ban
đu đ tin hành xây lp hoc mua sm máy móc đư dùng hp đng thu khoán làm tài
sn đm bo cho ngha v tr n ti ngân hàng.

Cho vay cm c bng hàng hóa: Là vic DNV&N s dng hàng hóa trong kho
làm tài sn đm bo cho hot đng vay vn ca doanh nghip ti ngân hàng.
Cho vay th chp bng bt đng sn: Là vic DNV&N s dng đt, nhà thuc
quyn s hu ca DNV&N mang đi cm c, th chp hoc làm tài sn đm bo cho
ngân hàng đ xin vay vn.
Thang Long University Library
13

Cho vay có đm bo ca ngi bo lụnh: ây là hình thc có bên th ba uy tín
đng ra bo lưnh cho DNV&NN vay ngân hàng. Bên th ba  đây có th là mt khách
hàng có uy tín ca ngân hàng hoc mt ngân hàng khác.
- Choăvayăkhôngăcóăđm bo bngătƠiăsn: Là loi cho vay trong đó ngân hàng
thng mi cho DNV&N vay vn song không có tài sn cm c, th chp hoc bo
lưnh ca ngi th ba, mà vic cho vay ch da trên nim tin có đy đ cn c (t cách
ca khách hàng, quy mô hot đng kinh doanh, uy tín trong lnh vc kinh doanh và có
lch s giao dch tt vi các NHTM…) và đáp ng tt c tiêu chí cho vay không có
TSB ca tng ngân hàng.
1.1.6.3 Phân loi theo xut x
- Cho vay trc tip: Ngân hàng cp vn trc tip cho ngi có nhu cu, đng thi
ngi đi vay trc tip hoàn tr n vay cho ngân hàng.
- Choăvayăgiánătip: Là khon cho vay đc thc hin thông qua vic mua li các
kh c hoc chng t n đư phát sinh và còn trong thi hn thanh toán. Trong đó,
NHTM chit khu thng phiu cho ngi bán hàng, còn doanh nghip mua hàng đnh
k tr n gc và lưi cho ngân hàng theo tha thun.
1.1.6.4 Phân loi theo phng thc cho vay
- Cho vay theo hn mcătínădng: Là phng thc cho vay mà ngân hàng và
doanh nghip xác đnh và tha thun mt hn mc tín dng duy trì trong mt khong
thi gian nht đnh. Trong thi hn duy trì hn mc tín dng, doanh nghip đc phép
rút vn bt k lúc nào phù hp vi nhu cu s dng vn nhng không vt quá hn
mc đư kí kt. Cho vay theo hn mc tín dng thng ch áp dng vi nhng doanh

nghip mà ngân hàng tín nhim, vay vn thng xuyên và có mc đích s dng vn rõ
ràng.
- Choăvayătheoămón (hay còn gi là cho vay tng ln): Là phng thc cho vay
mà mi ln vay vn khách hàng và ngân hàng đu làm th tc vay vn cn thit và kí
kt hp đng cho vay. Tng khon vay là mt hp đng tín dng, gn vi mt phng
án s dng vn. Ngân hàng s phát tin vay cho khách hàng da vào hp đng tín
dng, có th thc hin mt hoc nhiu ln phù hp vi yêu cu s dng vn ca doanh
nghip.
1.2 Ri ro trong cho vay doanh nghip vaăvƠănh caăngơnăhƠngăthngămi
1.2.1 Khái nim ri ro trong cho vay doanh nghip va và nh
Ri ro là nhng bin c không mong đi, khi xy ra dn đn tn tht v tài sn
ca ngân hàng, gim sút li nhun thc t so vi d kin hoc phi b ra thêm mt
khon chi phí đ có th hoàn thành đc mt nghip v tài chính nht đnh.