hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty thương mại xuân sơn

B GIÁO DCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o




KHÓA LUN TT NGHIP


 TÀI:
HOÀN THIN K TOÁNăBÁNăHÀNGăVÀăXÁCăNH KT
QU BÁN HÀNG TI CÔNG TY THNGăMIăXUỂNăSN



Giáo viên hng dn : Th.S Nguyn Thanh Huyn
Sinh viên thc hin :ăVăTh Qunh
Mã sinh viên : A17510
Chuyên ngành : K toán




HÀ NI ậ 2014

LI CMăN
Em xin chân thành cm n ging viên hng dn, cô Nguyn Thanh Huyn
cùng tp th cán b công nhân viên công ty TMDV Xuân Sn đư nhit tình hng
dn, ch bo và to điu kin thun li đ em có th hoàn thành lun vn tt nghip

này.

Thang Long University Library

LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khoá lun này là công trình nghiên cu ca bn thân thc
hin có s h tr ca giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên
cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun nay là có
ngun gc và đc trích dn rõ ràng.

Hà Ni, ngày 27 tháng 11 nm 2014
Sinh viên


V Th Qunh


MC LC

CHNGă1 1
LÝ LUN CHUNG V K TOÁNăBÁNăHÀNGăVÀăXÁCăNH KT QU BÁN
HÀNG TI DOANH NGHIPăTHNGăMI 1
1.1. Khái quát v hotă đngă bánă hƠngă vƠă xácă đnh kt qu bán hàng ca
doanh nghipăthngămi 1
1.1.1. căđim hotăđngăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng ca doanh
nghipăthngămi 1
1.1.2. Vai trò và v trí ca côngă tácă bánă hƠngă vƠă xácăđnh kt qu bán hàng
trongăcôngătyăthngămi 2
1.1.3. Yêu cu qun lý hotăđng bán hàng trong doanh nghipăthngămi 2
1.1.4. Nhim v ca k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng 3

1.2. Mt s ch tiêuă că bn v bánă hƠng,ă cácă phngă thc bán hàng và
phngăthc thanh toán 4
1.2.1. Mt s khái nimăcăbn 4
1.2.2. Cácăphngăthc bán hàng 5
1.2.2.1. Phng thc bán buôn 5
1.2.2.2. Hình thc bán l 6
1.2.2.3. Hình thc giao đi lý hay ký gi hàng hóa 7
1.3. Cácăphngăthc tính giá vn hàng xut kho 7
1.3.2. Phng pháp bình quân gia quyn 8
1.3.3. Phng pháp nhp trc- xut trc (FIFO) 9
1.3.4. Phng pháp nhp sau- xut trc (LIFO) 9
1.4. K toán bán hàng vƠăxácăđnh kt qu kinh doanh. 9
1.4.1. Chng t k toán 9
1.4.2. Tài khon k toán 10
1.4.3. K toán bán hàng 13
1.4.3.1. K toán bán hàng trong doanh nghip hch toán hàng tn kho theo
phng pháp kê khai thng xuyên 13
Thang Long University Library
1.4.3.2. K toán bán hàng trong doanh nghip hch toán hàng tn kho theo
phng pháp kim kê đnh k. 16
1.4.4. Ni dung v k toánăxácăđnh kt qu bán hàng 17
1.4.4.1. K toán chi phí qun lý doanh nghip 17
1.4.5. K toánăxácăđnh kt qu bán hàng 20
1.5. H thng s k toánătrongăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu kinh doanh 20
CHNGă2 23
THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁNă BÁNă HÀNGă XÁCă NH KT QU
BÁN HÀNG TIăCỌNGăTYăTMDVăXUỂNăSN 23
2.1. Khái quát chung v côngătyăTMDVăXuơnăSn 23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin caăcôngătyăTMDVăXuơnăSn 23
2.1.2. Lnhăvc hotăđng caăcôngătyăTMDVăXuơnăSn 23

2.1.3. căđim t chc kinh doanh ca công ty 24
2.1.3.1. B máy t chc 24
2.1.3.2. T chc công tác k toán ca công ty TMDV Xuân Sn 26
2.1.3.3. c đim t chc công tác k toán ti công ty thng mi Xuân Sn 27
2.2. Thc trng công tác bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty
TMDVăXuơnăSn 29
2.2.1. Ni dung k toán chi tit bán hàng caăcôngătyăTMDVăXuơnăSn 29
2.2.1.1. Phng pháp tính giá vn xut bán trong k 29
2.2.1.2. Các phng thc bán hàng ca công ty TMDV Xuân Sn 31
2.2.2. Ni dung k toán tng hp xácăđnh kt qu bán hàng ti công ty TMDV
XuơnăSn 47
2.2.2.1. Chi phí qun lý doanh nghip 47
2.2.2.2. K toán xác đnh kt qu bán hàng 59
CHNGă3 67
3.1. ánhăgiáăchungăv thc trng k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán
hàng ca doanh nghipăTMDVăXuơnăSn 67
3.1.1. Nhn xét chung 67
3.1.2. uăđim 67
3.1.3. Nhcăđim 68
3.2. Mt s ý kinăđóngăgópănhm hoàn thin k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh
kt qu bán hàng tiăcôngătyăTMDVăXuơnăSn 69
3.2.1. Hoàn hin chng t s dng 69
3.2.2. Hoàn thin tài khon s dng 71
3.2.3. Thc hin trit khu cho khách hàng 73

Thang Long University Library

DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ

CKTM
CP QLDN
DT
GVHB
HTC
MTV
TNHH
TP
BHXH
BHYT
KPC
BHTN
TTB
KKTX
KKK
Q
BTC
K/c
TMDV
TK
GTGT
Chit khu thng mi
Chi phí qun lý doanh nghip
Doanh thu
Giá vn hàng bán
Hot đng tài chính
Mt thành viên
Trách nhim hu hn
Thành phm
Bo him xã hôi

Bo him y t
Kinh phí công đoàn
Bo him tht nghip
Tiêu th đc bit
Kê khai thng xuyên
Kim kê đnh k
Quyt đnh
B tài chính
Kt chuyn
Thng mi dch v
Tài khon
Giá tr gia tng

DANH MCăSă, BNG BIU
S đ 1.1: Phng thc bán buôn qua kho
S đ 1.2: Phng thc bán buôn vân chuyn thng có tham gia thanh toán
S đ 1.3: Phng thc bán buôn vân chuyn thng không tham gia thanh toán
S đ 1.4: Phng thc bán tr góp
S đ 1.5: Ti đn v giao đi lý
S đ 1.6: Ti bên nhn đi lý
S đ 1.7: K toán bán hàng theo phng pháp KKK
S đ 1.8: K toán chi phí qun lý kinh doanh
S đ 1.9: K toán xác đnh kt qu kinh doanh
S đ 1.10: Trình t ghi s k toán theo hình thc Nht ký chung
S đ 2.1: C cu t chc b máy qun lý ca công ty TMDV Xuân Sn …………
S đ 2.2: C cu t chc phòng k toán ca công ty TMDV Xuân Sn ……………
Bng 2.1: S chi tit hàng hóa xi mng Bm Sn……………………………….…….
Bng 2.2: Hp đng kinh t mua bán hàng hóa………………………… …… …….
Bng 2.3: Phiu xut kho theo hình thc bán trc tip qua kho……………… ……
Bng 2.4: Hóa đn GTGT bán trc tip…………………………………………

Bng 2.5: Phiu thu……………………………………………………….…………
Bng 2.6: Hóa đn GTGT mua hàng hóa………………………… ….……………
Bng 2.7: Hóa đn GTGT bán giao tay ba……………….….………………………
Bng 2.8: Phiu thu………………………………………….………………………
Bng 2.9: Báo cáo bán hàng ti ca hàng ca công ty Xuân Sn……………………
Bng 2.10: Hóa đn GTGT bán l………………………………………….…… ….
Bng 2.11: Phiu xut kho hàng bán l………………………………… ……
Bng 2.12: Phiu thu……………………………………………………… …… …
Bng 2.13: Hóa đn GTGT hàng bán b tr li…………………………………… …
Bng 2.14: S chi tit doanh thu……………………………………………… …….
Bng 2.15: S chi tit giá vn………………………………………….…….………
Bng 2.16: T l trích theo lng………………………………………… ………….
Bng 2.17: Bng chm công ……………………………………………… ………
Bng 2.18: Bng tính lng và các khon trích theo lng…………… ……….……
Bng 2.19: Bng phân b tin lng và bo him xã hi……………………….…….
Bng 2.20: Bng tính và phân b khu hao tài sn c đnh…………………………
Bng 2.21: Bng trích khu hao tài sn c đnh……………………………… ……
Bng 2.22: Hóa đn GTGT tin đin………………………………………… ……
13
14
14
15
15
16
17
19
20
21
24
26

30
32
33
34
35
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
48
50
51
52
53
54
56
Thang Long University Library
Bng 2.23: Phiu chi……………………………………………………………… …
Bng 2.24: S chi tit chi phí kinh doanh……………………………………………
Bng 2.25: Báo cáo kt qu bán hàng…………………………………………….…
Bng 2.26: S nht ký chung…………………………………………………….……
Bng 2.27: S cái tài khon 511…………………………………….…………………
Bng 2.28: S cái tài khon 632………………………………………….……………
Bng 2.29: S cái tài khon 642……………………………………………………….

Bng 2.30: S cái tài khon 911……………………………………………….………



57
58
59
60
63
64
65
66

LIăNịIăU
Trong nn kinh t th trng hin nay, mc tiêu kinh doanh ca các doanh
nghip là đáp ng tt nhu cu th trng và giành li nhun cao nht. Nói mt cách
khác, các doanh nghip cn gii quyt tt mi quan h gia bán ra và mua vào. Mun
thc hin tt điu đó, doanh nghip phi hoch toán chính xác, đy đ và kp thi các
nghip v phát sinh. Trên c s đó, tìm ra các gii pháp giúp cho công tác bán hàng
tt hn và kp thi hn. Nhim v đó đòi hi các doanh nghip không ch đáp ng tt
v cht lng hàng hóa, đ sc cnh tranh trên th trng mà còn có nhim v t chc
bán hàng mt cách hiu qu.
Vi đc đim là mt doanh nghip kinh doanh, công ty TMDV Xuân Sn ngay
t nhng nm đu thành lp đư luôn đ công tác bán hàng.
Nhn thc rõ vn đ trên, nên trong thi gian thc tp ti công ty TMDV Xuân
Sn em đư thy đc tm quan trng cng nh nhng tn ti bt cp trong công tác k
toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty. Vì vy, em đư chn đ tài
khoá lun tt nghip là: ắHoƠnăthinăkătoánăbán hàng vƠăxácăđnhăktăquăbán
hƠngăti công ty TMDVăXuơnăSnẰ.
Xét trong đ tài nghiên cu, mc đích nghiên cu là vn dng lý lun v hch
toán k toán đư đc hc trong trng vào hot đng thc t trong k toán bán hàng
và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty TMDV Xuân Sn. Khoá lun này, em xin
đc trình bày ni dung nh sau:
Kt cu khoá lun ngoài li m đu, danh mc bng biu, s đ gm ba
chng:
Chngă1:ăLỦălunăchungăv kătoánăbán hàng vƠăxácăđnhăktăquăbán

hàng tiăcácădoanhănghipăthngămi.
Chngă2:ăThcătrngăkătoánăbán hàng vƠăxácăđnhăktăquăbán hàng tiă
công ty TMDVăXuơnăSn.
Chngă3:ăMtăsăđăxut nhmăhoƠnăthinăkătoánăbán hàng vƠăxácăđnhă
ktăquăbán hàng tiăcôngătyăTMDVăXuơnăSn.
 i tng nghiên cu: K toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công
ty TMDV Xuân Sn.
 Phm vi nghiên cu: K toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công
ty TMDV Xuân Sn trong tháng 4 nm 2014.
 Mc tiêu nghiên cu: Tìm hiu và phân tích thc trng, đng thi đa ra gii
pháp v mt lý lun đi vi k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty
TMDV Xuân Sn.
Thang Long University Library
 Phng pháp nghiên cu: Thng kê và phân tích s liu thu nhp đc trong
quá trình thc tp, các chng t k toán, s sách,…ti doanh nghip, t đó đa ra
nhn xét và kt lun.
Em rt mong nhn đc ý kin đóng góp ca các thy cô giáo cng nh các
anh ch k toán trong công ty TMDV Xuân Sn đ lun vn ca em ngày càng hoàn
thin hn


1
CHNGă1
LÝ LUN CHUNG V K TOÁNăBÁNăHÀNGăVÀăXÁCăNH KT QU BÁN
HÀNG TI DOANH NGHIPăTHNGăMI
1.1. Khái quát v hotăđngăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng ca doanh
nghipăthngămi
Vi c ch th trng hin nay, vic cnh tranh gia các doanh nghip ngày
càng tr nên gay gt và khc lit. Hàng hóa ca doanh nghip đc đón nhn là yu t
cn thit đ đng vng trên th trng.  làm đc điu này, câu hi đc đt ra cho

mi doanh nghip là cn phi có bin pháp gì đ đáp ng nhu cu th trng và gia
tng lng tiêu th hàng hóa. Doanh nghip cn tìm ra cho mình ngun hàng và ni
tiêu th. Bên cnh đó, công tác k toán và xác đnh kt qu tiêu th hàng hóa cng
đóng vai trò rt quan trng, v trí đc bit trong doanh nghip.
1.1.1. căđim hotăđng bán hàng vƠăxácăđnh kt qu bán hàng ca doanh
nghipăthngămi
Thng mi là hot đng trung gian gia sn xut và tiêu dùng, thc hin mt
hay nhiu hành vi trao đi hàng hóa ca các thng nhân, làm phát sinh quyn và
ngha v gia các thng nhân vi nhau, hoc gia các thng nhân và các bên liên
quan. Hot đng thng mi bao gm mua bán hàng hóa, cung cp dch v thng
mi và các hot đng xúc tin thng mi nhm mc đích li nhun hoc thc hin
chính sách kinh t xã hi.
Hàng hóa trong doanh nghip thng mi là vt phm do các doanh nghip
mua v vi mc đích bán ra, nhng mt hàng này thng là các mt hàng phc v cho
nhu cu sn xut và tiêu dùng.
Hot đng kinh doanh thng mi là lu chuyn hàng hóa. Có hai phng thc
thc hin là bán buôn và bán l. Hot đng kinh doanh thng mi thc cht là phân
phi hàng hóa trên các th trng trong nc và quc t ca mi doanh nghip. ây là
quá trình chuyn quyn s hu hàng hóa và thu tin v cho doanh nghip, s tin thu
đc gi là doanh thu bán hàng.
Tiêu th hàng hóa đc gi là hoàn thin ch khi có đ 2 ch tiêu:
- Gi hàng hoc giao hàng cho ngi bán.
- Ngi mua tr tin hoc chp nhn thanh toán.
 hot đng bán hàng hàng hóa có th din ra thun li thì doanh nghip cn
không ngng đm bo cht lng kt hp vi th hiu ca ngi mua hàng, giá c hp
Thang Long University Library

2
lý và phng thc trao đi hàng hóa thun tin và hiu qu nhm kích cu ngi tiêu
dùng.

1.1.2. Vai trò và v trí caăcôngătácăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng trong
côngătyăthngămi
Trong nn kinh t cnh tranh gay gt vi th trng ngày càng m rng hin
nay, bán hàng có vai trò cc k to ln và then cht không ch đi vi doanh nghip mà
còn vi toàn xã hi. Sn phm sn xut ra nhm phc v cho nhu cu tiêu dùng thông
qua bán hàng. Vic xác đnh đúng đn thi đim bán hàng cng nh công tác k toán
bán hàng nhm xác đnh doanh thu, li nhun,…đ doanh nghip có th đánh giá đúng
nng lc, đa ra nhng quyt đnh đúng đn nhm đnh hng đúng đn cho doanh
nghip.
Bán hàng có tác dng vào nhiu mt ti các lnh vc trong cuc sng và xã hi
nh: cân bng gia sn xut và tiêu dùng, gia hàng hóa và tin t, đm bo s phát
trin cân đi trong tng ngành ngh, tng vùng min trong toàn nn kinh t quc dân.
Bán hàng là giai đon cui ca quy trình trao đi hàng hóa, là yu t quyt
đnh s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Xác đnh kt qu bán hàng là c s đ
đánh giá ch tiêu tài chính, trình đ hot đng ca đn v và thc hin ngha v đi vi
ngân sách Nhà nc. Vic bán hàng din ra thun li giúp doanh nghip tng vòng
quay ca vn, b sung kp thi vn đ m rng quy mô kinh doanh mang li hiu qu
cao, tng tính cnh tranh trên th trng.
iu này càng khng đnh vai trò quan trng ca bán hàng và xác đnh kt qu
bán hàng. Ngoài ra, bán hàng là yu t nhm thúc đy quy trình sn xut trong tình
hình kinh t m rng mnh m. Vic thúc đy sn xut trong nc nâng cao hn
ngch xut khu to ra sc mnh ca đt nc trên trng quc t, to nên s cân đi
trong cán cân thanh toán quc t.
1.1.3. Yêu cu qun lý hotăđng bán hàng trong doanh nghipăthngămi
Vi mi hot đng có t chc, công tác qun lý hot đng là hoàn toàn cn
thit. Vi công tác bán hàng cng vy, qun lý phi theo đúng k hoch bán hàng nh
vy mi có th đm bo s phát trin ca doanh nghip. Khi đó công tác qun lý cn
đm bo các yêu cu sau:
- Hàng hóa: Nm rõ chi tit tng bin đng nh tn kho, nhp, xut, lng d
tr cn thit và k hoch sn xut tiêu th đ bit đc th hiu cng nh nhu cu ca

th trng nhm đa ra k hoch đu t đúng đn cho công ty.
- Qun lý giá vn xut bán trong k: Tp hp đy đ thông tin v thu chi, các
nghip v phát sinh liên quan đn giá mua và khi lng mua vào làm c s cho vic

3
xác đnh giá vn hàng bán. Ngoài ra, doanh nghip còn phi xem xét k lng phng
pháp tính giá vn sao cho phù hp vi mt hàng kinh doanh ca doanh nghip.
- Chi phí qun lý kinh doanh: là chi phí bên ngoài giá vn đ đa ra kt qu
kinh doanh.
- Giá bán và doanh thu: Phi đm bo bù đp đc các khon chi phí và lãi
đng thi phi đc khách hàng chp nhn. Do đó cn nghiên cu k đ đa ra quyt
đnh tránh nh hng đn uy tín công ty cng nh gi đc khách hàng ca mình.
- Phng thc và thi hn thanh toán: Tùy tng khách hàng và tha thun hp
lý đ đa ra phng thc thanh toán nh thanh toán bng tin mt, qua ngân hàng….
Vic thanh toán nhanh giúp doanh nghip rút ngn chu k kinh doanh thu hi vn và
tái sn xut nhng điu này cng có th làm gim lng hàng tiêu th ca doanh
nghip do không có các hình thc kích cu.
- Các loi thu liên quan: Thu giá tr gia tng, thu tiêu th đc bit, thu xut
nhp khu….Cn thc hin rõ ràng các chng t và đúng ngha v vi nhà nc cách
cht ch nhm đa ra s thu phi np mt cách chính xác.
Tóm li, công tác qun lý bán hàng có v trí quan trng trong mt doanh
nghip. Nu thc hin tt điu này doanh nghip có th đt hiu qu cao trong quá
trình duy trì và phát trin doanh nghip.
1.1.4. Nhim v ca k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđnh kt qu bán hàng
Vi doanh nghip, k toán là công c then cht trong quá trình qun lý v c
hai mt giá tr và vt cht, phn nh rõ nét tình hình tiêu th qua đó đánh giá kt qu
bán hàng ca doanh nghip.  thc hin tt nhim v ca mình k toán cn làm
nhng công tác sau:
- Ghi chép và thu thp đy đ các chng t v khi lng tng chng loi hàng
hóa, thành phm, dch v,… La chn phng pháp và xác đnh chính xác giá vn,

ghi nhn doanh thu và tính toán đúng đn chi phí kinh doanh và các chi phí liên quan
nhm xác đnh kt qu bán hàng.
- Kim tra, giám sát kp thi tng khâu t bán hàng, phân phi, lp báo cáo tài
chính, đn thc hin các ngha v vi nhà nc.
- Theo dõi sát vn đ công n vi nhà cung cp và khách hàng.
- Vn dng h thng k toán, h thng s sách phù hp vi hot đng và ngành
ngh kinh doanh ca công ty đng thi phù hp vi yêu cu qun lý ca doanh
nghip.
- Lp và gi báo cáo bán hàng, doanh thu, kt qu kinh doanh tng mt hàng
theo yêu cu ban lưnh đo. Phân tích tình hình tiêu th hàng hóa, thu nhp và phân
phi li nhun, đ ban lưnh đo có phng án kinh doanh hiu qu.
Thang Long University Library

4
1.2. Mt s ch tiêuăcăbn v bán hàng, cácăphngăthc bán hàng vƠăphngă
thc thanh toán
1.2.1. Mt s khái nim căbn
Doanh thu: Là tng các li ích kinh t doanh nghip có đc trong mt k k
toán, phát sinh t hot đng sn xut kinh doanh nhm tng vn ch s hu. Doanh
thu ca doanh nghip có th t nhiu ngun khác nhau nh: Cung cp hàng hóa, dch
v, hot đng tài chính, doanh thu ni b và doanh thu khác. Ngoài ra còn bao gm
các khon tr giá, ph thu theo quy đnh ca nhà nc.
Doanh thu bán hàng: Là tng các li ích kinh t doanh nghip có đc thông
qua hot đng bán hàng hóa, dch v cho khách hàng mang li.
Doanh thu có th đc ghi nhn trc, trong và sau thi đim nhn tin min là
thõa mưn đng thi 5 điu kin sau:
-Doanh nghip không còn nm gi quyn qun lý hàng hóa
-Doanh nghip đư chuyn giao phn ln ri do và li ích gn lin vi quyn s
hu hàng hóa cho ngi mua.
-Xác đnh đc chi phí liên quan đn giao dch bán hàng.

-Doanh thu đc xác đnh tng đi chc chn.
-Doanh nghip đư thu đc hoc s thu đc li ích kinh t t hot đng bán
hàng.
Gim tr doanh thu: Là các khon ghi gim vào doanh thu gm chit khu
thng mi, gim giá hàng bán, hàng bán b tr li, các khon thu tiêu th đc bit,
thu xut khu và thu GTGT theo phng pháp trc tip.
-Chit khu thng mi: Là khon tin doanh nghip gim tr trên giá bán
niêm yt cho khách hàng khi khách hàng mua vi s lng ln hoc đư tha thun v
chit khu thng mi đc cam kt trong hp đng kinh t.
-Gim giá hàng bán: S tin mà doanh nghip chp nhn gim tr cho khách
hàng do hàng hóa kém cht lng, sai quy cách, không tuân th yêu cu ca hp đng
kinh t.
-Hàng bán b tr li: Là hàng đư bán cho khách hàng nay b tr li vì vi phm
hp đng kinh t nh li k thut, hàng hóa sai quy cách, hàng kém cht lng, sai
chng loi…. Tr giá hàng bán b tr li phi tính theo đúng đn giá ghi trong hóa
đn.
-Các khon thu: Thu tiêu th đc bit, thu xut khu, thu GTGT theo
phng pháp trc tip. Ch tiêu này phn ánh tng s tin các li thu trên cn phi
np cho ngân sách nhà nc theo s doanh thu trong k báo cáo.

5
Doanh thu thun: là khon chênh lch gia doanh thu và các khon gim tr
doanh thu trong k báo cáo. ây là cn c tính kt qu kinh doanh ca doah nghip.
Giá vn hàng bán: là giá tr gc ca hàng hóa đư bán trong k.
Chi phí qun lý kinh doanh: là các khon chi phí phát sinh trong quá trình
bán hàng, qun lý doanh nghip và hp lý, hp l.
-Chi phí bán hàng: Là các khon chi phí liên quan đn hot đng bán hàng
hóa, dch v (chi phí bao bì, phân loi, bc d, hoa hng đi lý…)
-Chi phí qun lý doanh nghip: chi phí liên quan chung đn toàn b hot đng
ca doanh nghip mà không tách riêng ra đc cho bt k hot đng nào.

Kt qu kinh doanh là kt qu cui cùng trong hot đng kinh doanh và hot
đng khác trong mt thi gian nht đnh, biu hin bng s tin lãi hoc l. Trong đó
kt qu bán hàng là chênh lch gia doanh thu bán hàng thun vi tr giá vn hàng
bán ra và chi phí qun lý kinh doanh.
Kt qu bán
hàng
=
Doanh thu thun
t vic bán hàng
-
Tr giá vn
hàng bán
-
Chi phí qun lý
kinh doanh

1.2.2. Cácăphngăthc bán hàng
1.2.2.1. Phng thc bán buôn
Bán buôn hàng hóa: là hot đng doanh nghip bán hàng hoá cho trung gian
đ bán li cho ngi tiêu, s dng cho các doanh nghip kinh doanh hay gia công ch
bin tip ri bán. Hàng hóa cha đi vào lnh vc tiêu dùng mà vn nm trong khâu lu
thông. Bán buôn thng bán vi khi lng ln, giá c n đnh. Bán buôn thng
bao gm 2 hình thc:
Bán buôn qua kho: là phng thc bán buôn hàng hoá mà trong đó, hàng bán
phi đc xut t kho bo qun ca doanh nghip. Bán buôn hàng hoá qua kho có th
thc hin di hai dng:
-Bán trc tip: Theo hình thc này, bên mua c đi din đn kho ca doanh
nghip thng mi đ nhn hàng. Doanh nghip thng mi xut kho hàng hoá giao
trc tip cho đi din bên mua. Sau khi đi din bên mua nhn đ hàng, thanh toán
Các khon

gim tr
doanh thu

=
Chit khu
thngămi,
gim giá hàng
bán

+
Doanh
thu hàng
bán b tr
li

+
Thu
TTB,ă
thu XK

+
Thu GTGT
(phngăphápă
trc tip)
Thang Long University Library

6
tin hoc chp nhn n, hàng hoá đc xác đnh là đư bán và đc ghi nhn doanh
thu.
-Hình thc chuyn hàng: Cn c theo hp đng ký kt hoc đn đt hàng ca

ngi mua, doanh nghip xut kho chuyn hàng đn kho bên mua hoc mt đa đim
nào đó mà bên mua quy đnh trên hp đng. S hàng này vn thuc quyn s hu ca
bên bán, khi nào bên mua chp nhn hàng thì quyn s hu đc chuyn giao cho bên
mua đng thi s hàng mi đc xác nhn là đư bán. Chi phí vn chuyn do hai bên
tha thun và ký kt trong hp đng kinh t. Nu doanh nghip thng mi chu chi
phí vn chuyn thì chi phí đó đc ghi vào chi phí bán hàng.
Bán buôn vn chuyn thng: Doanh nghip thng mi khi mua hàng t nhà
cung cp không đa v nhp kho mà chuyn bán ngay cho khách hàng. Bán buôn vn
chuyn thng đc th hin theo hai dng:
-Bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán: Vi hình thc này doanh
nghip chp nhn thanh toán vi bên cung cp hàng hóa đng thi bên mua hàng hóa
đư thanh toán hoc chuyn khon cho doanh nghip. Ngha là hai nghip v bán hàng
và mua hàng sy ra đng thi.
+ Giao tay ba: Vi hình thc này khi doanh nghip mua hàng hóa ti kho ca
nhà cung cp đng thi s giao hàng luôn cho bên mua. Khi bên mua xác nhn đ
hàng, chp nhn thanh toán hoc thanh toán ngay bng tin mt thì coi nh hàng hóa
đc đư bán.
+ Chuyn hàng: Khi doanh nghip mua t nhà cung cp và chuyn thng đn
đa đim đ giao hàng cho khách hàng khi khách hàng cha chp nhn thanh toán thì
s hàng đó ch đc coi là hàng gi bán và vn thuc quyn s hu ca doanh nghip.
-Bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán:
Thc cht đây là hình thc doanh nghip ch đóng vai trò là trung gian gia
hai bên ngi mua và ngi bán đ nhn tin hoa hng. Trong trng hp này không
phát sinh nghip v mua bán hàng nào. Bên mua chu hoàn toàn trách nhim thanh
toán cho bên bán và vn chuyn hàng v kho ca mình.
1.2.2.2. Hình thc bán l
Là hình thc bán hàng trc tip cho ngi tiêu dùng cui cùng. Bán l thng
đn chic hoc bán vi s lng nh. Bán l có các hình thc sau:

7

- Thu tin tp trung: Bán l thu tin tp trung là hình thc bán hàng mà trong
đó tách ri nghip v thu tin và nghip v giao hàng cho ngi mua. Mi quy hàng
có mt nhân viên thu tin làm nhim v thu tin ca khách, vit hoá đn hoc tích
kê cho khách đ khách đn nhn hàng  quy hàng do nhân viên bán hàng giao. Ht ca
bán hàng, nhân viên bán hàng cn c vào hoá đn và tích kê giao hàng cho khách
hoc kim kê hàng hoá tn quy đ xác đnh s lng hàng đư bán trong ngày, trong
ca và lp báo cáo bán hàng. Nhân viên thu tin làm giy np tin và np tin bán hàng
cho th qu.
-Thu tin trc tip: Theo hình thc này, nhân viên bán hàng trc tip thu tin
ca khách và giao hàng cho khách. Ht ca, ht ngày bán hàng, nhân viên bán hàng lp
giy np tin và np tin cho th qu. ng thi, kim kê hàng hoá tn quy đ xác
đnh s lng hàng đư bán trong ca, trong ngày và lp báo cáo bán hàng. Hình thc
này khá ph bin do tit kim thi gian mua hàng và thi gian lao đng ti quy.
-Bán tr góp: Bán hàng tr góp là vic bán hàng thu tin nhiu ln. Hàng hóa
khi giao khách hàng thì đc coi là đư bán, ngi mua s thanh toán ln đu ngay ti
thi đim mua mt phn n gc, s tin thanh toán chm phi chu mt t l lãi nht
đnh. Tuy nhiên, v mt hch toán khi giao hàng cho khách hàng hàng hoá bán tr góp
đc coi là đư bán, doanh nghip ghi nhn doanh thu.
-T phc v: Theo hình thc này, khách hàng t chn ly hàng hoá, mang đn
bàn tính tin đ tính tin và thanh toán. Nhân viên thu tin kim hàng, tính tin, lp
hoá đn bán hàng và thu tin ca khách hàng. Nhân viên bán hàng có trách
nhim hng dn khách hàng và bo qun hàng hoá  quy do mình ph trách. Hình
thc này đc áp dng ph bin  các siêu th.
1.2.2.3. Hình thc giao đi lý hay ký gi hàng hóa
Doanh nghip thng mi giao hàng cho c s nhn đi lý, ký gi. H nhn
hàng và trc tip bán hàng. Hàng hóa khi chuyn giao cho bên đi lý hay ký gi vn
thuc quyn s hu ca doanh nghip. Doanh nghip xác nhn hàng hóa đư tiêu th
khi nhn đc tin do bên nhn đi lý thanh toán hoc chp nhn thanh toán, khi đó
doanh nghip mi mt quyn s hu v hàng hóa. Chi phí hoa hng phi tr đi lý
đc tính vào chi phí qun lý kinh doanh trong k. Ti bên nhn đi lý (bên nhn hàng

ký gi) s đc hng thù đi lý di hình thc hoa hng hoc hng chênh lch giá.
1.3. Cácăphngăthc tính giá vn hàng xut kho
i vi doanh nghip thng mi, tr giá vn hàng xut kho chim t trng ln
trong tng vn lu đng ca doanh nghip. Hàng hóa đc doanh nghip mua  các
Thang Long University Library

8
thi đim khác nhau và các ngun khác nhau vì vy khi doanh nghip bán hàng và s
hàng đc xác đnh là đư bán thì k toán phi tính đc giá vn ca hàng đư xut bán.
Tùy theo đc đim hot đng và yêu cu qun lý ca tng doanh nghip đ áp dng
phng pháp phù hp. Tr giá vn hàng xut kho đ bán đc tính bng mt trong
nhng phng pháp sau:
1.3.1. Giáăthcătăđíchădanh
 phng pháp này, hàng hóa đc xác đnh theo tng lô và giá xut kho ca
lô nào đc tính đúng bng giá nhp kho ca lô đó. Phng pháp tuân th nguyên tc
phù hp ca k toán, chi phí thc t phù hp vi doanh thu thc t mà nó to ra, giúp
tính giá kp thi, có th theo dõi thi hn bo qun tng lô hàng đi vi các hàng hóa
đc bit và phn ánh kp thi giá tr thc t ca hàng tn kho. Tuy nhiên, phng pháp
này ch phù hp vi các doanh nghip có h thng t chc qun lý hàng hóa riêng bit
tng lô, ít chng loi mt hàng, hàng tn có giá tr ln, n đnh.
1.3.2. Phng pháp bình quân gia quyn
Theo phng pháp này, giá thc t hàng hóa xut kho tính bng s lng xut
kho trong k và đn giá bình quân.
Trăgiáăvnăthcătă
hƠngăhóaăxutăkho
=
LngăhƠngăhóaă
xutătrongăk
*
Giáăđnăvăbìnhă

quân
n giá bình quân có 2 phng pháp tính:
+ Giá đn v bình quân c k d tr: Phng pháp này dùng cho các doanh
nghip có ít loi hàng hóa nhng có s ln nhp xut ca mi loi nhiu, đn cui k
mi tính tr giá vn ca hàng xut kho. Cách tính này đn gin, d thc hin, gim
nh vic hch toán chi tit hàng hóa so vi các phng pháp khác, không ph thuc
vào s ln nhp xut ca tng loi hàng. Tuy nhiên đ chính xác không cao, công vic
tính toán dn vào cui k nên gây nh hng đn tin đ ca các phn hành khác,
cha đáp ng yêu cu kp thi ca thông tin k toán ngay ti thi đim phát sinh
nghip v.
Giáăđnăv bình
quân c k d tr

=
Giá tr thc t hàng
hóa tnăkhoăđu k
+
Giá tr thc t hàng
hóa nhp trong k
S lng hàng hóa tn
khoăđu k
+
S lng hàng hóa
nhp trong k

9
+Giá đn v bình quân theo mi ln nhp: Phng pháp này dùng cho các
doanh nghip có ít loi hàng hóa nhng có s ln nhp xut ca mi loi không nhiu.
Sau mi ln nhp hàng hoá cn xác đnh li giá tr thc ca hàng tn kho và giá đn v
bình quân. Phng pháp này cho phép k toán tính giá hàng hóa kp thi nhng tính

toán phc tp, nhiu ln, tn nhiu công sc. Cn c vào giá đn v bình quân và
lng xut gia hai ln nhp k tip, giá đn v bình quân đc tính theo công thc
sau:
Giáăđnăv bình quân
sau mi ln nhp
=
Giá tr thc t hàng hóa tn kho sau mi ln nhp
S lng thc t hàng hóa tn kho sau mi ln nhp

1.3.3. Phng pháp nhp trc- xut trc (FIFO)
Theo phng pháp này, gi thit rng s hàng hóa nhp trc thì xut trc,
xut ht s nhp trc mi đn s nhp sau theo giá ca tng lô hàng nhp. Giá tr
hàng hóa tn kho cui k s là giá ca hàng hóa mua vào sau cùng. Phng pháp này
phù hp cho các doanh nghip ít hàng hóa và có s ln nhp không nhiu. Nó cho
phép k toán tính giá hàng xut kp thi cho k toán ghi chép và thc hin các khâu
tip theo nhng li tn nhiu thi gian tính toán, hch toán chi tit tng loi mt hàng
theo tng loi giá, chi phí kinh doanh ca doanh nghip không kp thi vi bin đng
th trng.
1.3.4. Phng pháp nhp sau- xut trc (LIFO)
Theo phng pháp này, gi thit hàng hóa nào nhp kho sau cng s xut
trc và nhng hàng hóa tn kho cui k s là hàng hóa mua vào đu k. Phng
pháp này phù hp vi doanh nghip có ít mt hàng và s ln nhp kho ca mi mt
hàng không nhiu. Nó cho phép tính giá xut kho kp thi, tuy nhiên tn nhiu công
sc cho tính toán vì phi tính giá theo tng mt hàng và phi hch toán chi tit hàng
hóa tn kho theo tng loi giá.
1.4. KătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquăkinhădoanh.ă
1.4.1. Chng t k toán
Trong k toán bán hàng có các chng t sau:
- Hp đng mua bán hàng hóa.
- Phiu xut, nhp kho kiêm vn chuyn ni b.

- Hóa đn GTGT(Doanh nghip tính thu GTGT theo phng pháp khu tr)
- Hóa đn bán hàng (Doanh nghip tính thu GTGT theo phng pháp trc
tip hoc hch toán các mt hàng không chu thu GTGT)
Thang Long University Library

10
- Bng kê bán l.
- Phiu thu, chi, giy báo n (có) ca ngân hàng.
1.4.2. Tài khon k toán
Tài khon 156 : Hàng hóa
Là tài khon đ hch toán các nghip v liên quan đn hàng hóa phát sinh trong
k nh tng, gim các loi hàng hóa ti kho, các quy hay chi nhánh .
N
TK 156
Có
- Tr giá hàng hóa mua vào ca hàng
hóa.
-Hàng bán b ngi mua tr li.
-Tr giá hàng hóa thuê ngoài gia công
(gm c giá mua và chi phí gia công)
-Hàng hóa phát hin tha khi kim kê.
- Kt chuyn tr giá hàng hóa tn kho
cui k (phng pháp KKK)

- Tr giá hàng hóa xut kho đ xut bán,
giao đi lý, thuê gia công, giao cho đn v
ph thuc hoc s dng sn xut kinh
doanh.
-Tr giá phát hin thiu khi kim kê.
-Gim giá hàng mua, chit khu thng

mi đc hng, hàng mua tr li ngi
bán.
- Kt chuyn tr giá hàng hóa tn kho đu
k (phng pháp KKK)
SD: Tr giá hàng tn kho cui k.


- TƠiăkhonă157- HƠngăgiăbán: Dùng đ phn ánh tr giá hàng hóa đư gi
hoc chuyn đn cho khách hàng nh hàng hóa gi bán đi lý, ký gi, hàng hoá
chuyn cho các đn v cp di hch toán ph thuc đ bán.
N
TK 157- Hàng gi bán
Có
- Tr giá hàng hoá gi bán, ký gi hoc
giao đi lý nhng cha đc chp nhn
thanh toán.
-Cui k kt chuyn giá tr hàng hóa
đư gi bán cha đc xác đnh đư bán
trong k (KKK)
- Tr giá hàng hoá gi bán đư đc khách
hàng chp nhn thanh toán.
- Tr giá hàng gi bán b t chi, tr li.
-Kt chuyn tr giá hàng hóa đư gi bán
cha đc xác đnh đư bán đu k
(KKK)
SD: Tr giá hàng gi bán cha đc
xác nhn là đư bán

11
Tài khon 511: Doanh thu hàng bán và cung cp dch v
Tài khon này phn ánh tng s doanh thu bán hàng thc t ca doanh nghip
trong mt k k toán.
Tài khon 511 đc chi tit thành 4 tài khon cp 2 :
-Tài khon 5111- Doanh thu bán hàng hóa: Phn ánh s hàng hóa đư đc xác
đnh là bán trong k. Tài khon này thng áp dng cho các doanh nghip kinh doanh
hàng hóa, lng thc….
- Tài khon 5112- Doanh thu bán thành phm: Phn ánh s thành phm hoc
bán thành phm đư đc xác đnh là bán trong k. Tài khon này thng áp dng cho
các doanh nghip sn xut nh công nghip, lâm nghip, xây dng….
- Tài khon 5113- Doanh thu cung cp dch v: Phn ánh s dch v đư hoàn
thành và cung cp cho khách hàng đc xác đnh là bán trong k. Tài khon này
thng áp dng cho các doanh nghip dch v nh bu đin, du lch, ….
- Tài khon 5118- Doanh thu khác: Phn ánh các khon doanh thu khác ngoài
doanh thu bán hàng hóa, thành phm, dch v, doanh thu tr cp, tr giá và doanh thu
kinh doanh bt đng sn đu t.
N
TK 511
Có
- S thu phi np (thu TTB, thu XK,
thu GTGT theo phng pháp trc tip
tính trên doanh s bán trong k).
-Chit khu thng mi, gim giá hàng
bán và doanh thu ca hàng bán b tr li.
- Kt chuyn doanh thu thun vào tài
khon 911- xác đnh kt qu kinh doanh.
- Doanh thu bán hàng hoá và cung cp

dch v ca doanh nghip thc hin trong
k k toán.




Tài khon 521: Các khon gim tr doanh thu
Tài khon 521 đc chi tit thanh 3 tài khon cp 2:
- Tài khon 5211- Chit khu thng mi
- Tài khon 5212- Hàng bán b tr li
- Tài khon 5213- Gim giá hàng bán

Thang Long University Library

12
N
TK 521
Có
- Tr giá hàng bán b tr li, đư tr li tin
hay tr vào công n cho ngi mua.
-Các khon gim giá đư chp nhn cho
khách hàng do ký kt hp đng t trc
hoc hàng hóa có vn đ v cht lng
hàng bán kém, mt phm cht hay không
đúng quy cách theo hp đng kinh t
-S tin c gim khi khách hàng mua vi
s lng ln hay cam kt mua vi s
lng ln

-Kt chuyn các khon gim tr doanh thu

sang tài khon 511 đ xác đnh doanh thu
thun ca k k toán.



Tài khon 611: Mua hàng hóa
Là tài khon phn ánh giá tr nguyên vt liu, hàng hóa, công c dng c mua
vào nhp kho hoc đa vào s dng trong k. Tài khon này s dng trong hch toán
hàng tn kho theo phng pháp kim kê đnh k.
N
TK 611
Có
-Giá gc hàng hóa mua vào trong k.
-Hàng hóa đư bán b tr li.
-Kt chuyn giá hàng hóa tn kho đu
k

- Giá gc hàng hóa xut bán trong k.
-Hàng hóa mua vào nhng do lý do nào đó
mà tr li cho ngi bán
-Gim giá, chit khu hàng mua đc
hng.
-Kt chuyn giá hàng hóa tn kho cui k

13
Tài khon 632: giá vn hàng bán
1.4.3. K toán bán hàng
1.4.3.1. K toán bán hàng trong doanh nghip hch toán hàng tn kho theo
phng pháp kê khai thng xuyên
Phng pháp kê khai thng xuyên là phng pháp theo dõi thng xuyên tình
hình hin có, bin đng tng, gim hàng tn kho mt cách thng xuyên liên tc. Do
vy, giá tr hàng tn kho trên s k toán có th xác đnh ti bt c thi đim nào trong
k k toán. Cui k, cn c vào s lng thc t hàng tn kho, so sánh và đi chiu
vi s liu tn trên s sách, xác đnh lng hàng tha, thiu đ tìm ra nguyên nhân x
lí kp thi.
Ti doanh nghip tính thu GTGT thỀo phng pháp khu tr.
- Hình thc bán buôn qua kho:
















N

TK 632
Có
- Tr giá vn ca hàng hoá, lao v,
dch v đư cung cp theo hoá đn.
-Tr giá trích lp d phòng hàng tn
kho.
- Kt chuyn giá vn hàng đư bán trong k vào
tài khon 911- xác đnh kt qu kinh doanh.
-Hoàn nhp d phòng gim giá hàng tn kho
cui k k toán.


TK 3331
Thu
GTGT
đu ra
DT bán hàng
cha thu
TK 156
TK 111, 112, 131
TK 632
TK 911
TK 511
TK 3331
TK 521
K/c GVHB
K/c DT thun
DT hàng bán b
tr li, gim giá,
CKTM

Thu
GTGT
đu ra
Xut kho bán
trc tip
K/c các khon gim tr doanh thu
TK 157
Tr giá hàng
gi bán
Hàng gi
đư tiêu
th
Săđ 1.1:ăPhngăthc bán buôn qua kho
Thang Long University Library

14
 Phngăthc bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán

 Phngăthc bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán
















TK 3331
DT bán hàng
cha thu
DT bán hàng b
tr li, gim
giá,CKTM
K/c các khon gim tr doanh thu
TK 111, 112, 131

TK 111, 112, 131
TK 3331
TK 157
TK 632
TK 521
TK 511
TK 911
TK 133
K/c GV
HB
Thu
GTGT
đu ra
Chuyn
hàng
GVHB
K/c DT
thun
Thu GTGT
đu vào
Giao tay ba
Săđ 1. 2:ăPhngăthc bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán
Thu
GTGT
đu ra
TK 111, 112, 131
TK 511
TK 642
TK 3331
TK 133

Hoa hng môi gii đc hng
Thu GTGT
đu vào
Chi phí môi gii
Thu GTGT
đu ra
Săđ 1. 3:ăPhngăthc bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán