B GIÁO DCăẨOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ
SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TI
XÍ NGHIP CARTON SÓNG THUC CÔNG TY C PHN
SN XUT & XUT NHP KHU BAO BÌ HÀ NI
SINH VIÊN THC HIN: NGUYN THANH HIN
MÃ SINH VIÊN : A17344
CHUYÊN NGÀNH : K TOÁN
HÀ NI ậ 2013
B GIÁO DCăẨOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ
SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TI
XÍ NGHIP CARTON SÓNG THUC CÔNG TY C PHN
SN XUT & XUT NHP KHU BAO BÌ HÀ NI
Giáoăviênăhng dnă:ăThS.ăƠoăDiu Hng
Sinh viên thc hin : Nguyn Thanh Hin
Mã sinh viên : A17344
Chuyên ngành : K toán
HÀ NI ậ 2013
Thang Long University Library
LI CMăN
hoàn thành tt bài khóa lun này, phi k đn công sc không nh ca các
thy cô trong trng i hc Thng Long cng nh s giúp đ quý báu t phía Công
ty C phn Sn xut và Xut nhp khu bao bì Hà Ni.
Em xin gi li cm n chơn thƠnh đn các thy cô giáo ca trng i hc
Thng Long nói chung và các thy cô giáo trong b môn kinh t nói riêng ậ nhng
ngi đƣ cung cp cho em mt nn tng kin thc vng chc, to tin đ đ em có th
thc hin đc bài khóa lun nƠy. c bit, em xin gi li cm n sơu sc đn Cô
giáo, Thc s Ơo Diu Hng ậ ngi đƣ trc tip hng dn và tn tình ch bo cho
em trong sut thi gian thc hin khóa lun.
ng thi, em xin gi li cm n đn toàn b các bác, cô chú, anh ch là nhân
viên Công ty C phn Sn xut và Xut nhp khu bao bì Hà Ni, đc bit là các cô
chú trong Phòng Tài chính ậ K toán đƣ to điu kin thun li cho em có c hi tìm
hiu vƠ hoƠn thƠnh đ tài khóa lun ca mình.
Trong thi gian thc hin khóa lun, mc dù em đƣ c gng rt nhiu, song do
vn kin thc còn cha sơu sc vƠ cha có kinh nghim thc t nên khóa lun ca em
khó có th tránh khi nhng sai sót. Do vy, em rt mong nhn đc nhng ý kin
đóng góp t thy cô và các bn đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
Sinh viên thc hin
Nguyn Thanh Hin
MC LC
CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ
SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG CÁC DOANH NGHIP
SN XUT 1
1.1.Khái quát chung v chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh nghip sn
xutầầ 1
1.1.1.Chi phí sn xut 1
1.1.1.1.Khái nim chi phí sn xut 1
1.1.1.2.Phân loi chi phí sn xut 1
1.1.2.Giá thành sn phm 3
1.1.2.1.Khái nim giá thành sn phm 3
1.1.2.2.Phân loi giá thành sn phm 3
1.1.3.Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm 5
1.1.4.Nhim v ca công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm ầầ 5
1.2.Ni dung công tác k toán tp hp chi phí sn xut 6
1.2.1.K toán tp hp chi phí sn xut ti đn v hch toán hàng tn kho theo phng
pháp kê khai thng xuyên 6
1.2.1.1.K toán tp hp chi phí nguyên vt liu trc tip 6
1.2.1.2.K toán tp hp chi phí nhân công trc tip 8
1.2.1.3.K toán tp hp chi phí sn xut chung 9
1.2.1.4.K toán tng hp chi phí sn xut 11
1.2.2.K toán tp hp chi phí sn xut ti đn v hch toán hàng tn kho theo phng
pháp kim kê đnh kì 12
1.2.2.1.K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 12
1.2.2.2.K toán chi phí nhân công trc tip và chi phí sn xut chung 13
1.2.2.3.K toán tng hp chi phí sn xut 13
1.3.Kim kê vƠ đánh giá sn phm d dang cui kì 14
1.3.1.Kim kê SPDD cui kì 14
1.3.2.ánh giá SPDD cui kì 14
1.3.2.1.ánh giá SPDD theo chi phí NVL chính 14
Thang Long University Library
1.3.2.2.ánh giá SPDD theo khi lng sn phm hoàn thành tng đng 15
1.3.2.3.Xác đnh SPDD theo chi phí đnh mc hoc k hoch 15
1.3.2.4.Phng pháp đánh giá SPDD theo 50% chi phí ch bin 15
1.4.Ni dung công tác k toán tính giá thành sn phm hoàn thành 16
1.4.1.K tính giá thƠnh vƠ phng pháp tính giá thƠnh sn phm 16
1.4.1.1.Phng pháp tính giá thành trc tip (Phng pháp tính giá thành gin
đn)……… … 16
1.4.1.2.Phng pháp tng cng chi phí 16
1.4.1.3.Phng pháp h s 17
1.4.1.4.Phng pháp t l 17
1.4.1.5.Phng pháp có loi tr sn phm ph 18
1.4.2.Th tính giá thành sn phm 18
1.5.T chc h thng s k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm 19
1.5.1.Hình thc s Nht ký ậ S cái 19
1.5.2.Hình thc s Nht ký chung 20
1.5.3.Hình thc s Chng t ghi s 21
1.5.4.Hình thc k toán Nht ký ậ Chng t 23
1.5.5.Hình thc k toán trên máy vi tính 24
CHNG 2: THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN
XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TI XÍ NGHIP CARTON SÓNG
THUC CÔNG TY C PHN SN XUT VÀ XUT NHP KHU BAO BÌ HÀ
NI 26
2.1.Khái quát chung v công ty c phn SX & XNK bao bì Hà Ni và xí nghip carton
sóngầầ 26
2.1.1.Lch s hình thành và phát trin 26
2.1.2.Chc nng, nhim v vƠ phng chơm hot đng ca công ty 27
2.1.3.c đim hot đng sn xut kinh doanh 28
2.1.4.c đim quy trình công ngh sn xut 29
2.1.5.c đim t chc b máy qun lý ca công ty 29
2.1.5.1.i hi đng c đông…………. 30
2.1.5.2.Hi đng qun tr………………… 30
2.1.5.3.Ban kim soát……………………… ……. 30
2.1.5.4.Ban Giám đc………………………. 31
2.1.5.5.Phòng Kinh t K thut u t 31
2.1.5.6.Phòng Tài chính K toán…… 31
2.1.5.7.Phòng Hành chính Nhân s 31
2.1.5.8.Các xí nghip……………………… 31
2.1.5.9.Phòng kinh doanh XNK ầầ. 31
2.1.5.10.Phòng kinh doanh………………. 32
2.1.6.c đim t chc b máy k toán và t chc công tác k toán 32
2.1.6.1.C cu b máy k toán ca công ty 32
2.1.6.2.C cu b máy k toán ti xí nghip Carton sóng 33
2.1.6.3.Ch đ k toán áp dng…… 34
2.1.6.4.Hình thc s k toán áp dng 35
2.2.Thc trng công tác k toán tp hp chi phí sn xut ti xí nghip carton sóng
thuc công ty c phn SX & XNK bao bì Hà Ni 35
2.2.1.K toán tp hp chi phí nguyên vt liu trc tip 38
2.2.2.K toán tp hp chi phí nhân công trc tip 49
2.2.3.K toán tp hp chi phí sn xut chung 56
2.2.4.K toán tng hp chi phí sn xut 66
2.3.Kim kê vƠ đánh giá sn phm d dang cui kì ti xí nghip carton sóngầ 68
2.4.Thc trng công tác k toán tính giá thành sn phm ti xí nghip carton sóng 68
CHNG 3: MT S Ý KIN HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP
CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TI XÍ NGHIP
CARTON SÓNG THUC CÔNG TY C PHN SN XUT VÀ XUT NHP
KHU BAO BÌ HÀ NI 71
3.1.u nhc đim ca công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm ti xí nghip carton sóng thuc công ty c phn SX & XNK bao bì Hà Ni 71
3.1.1.u đimầầầ.ầầầầầầầ.ầầầầ 71
3.1.2.Nhng hn ch cn khc phc 72
Thang Long University Library
3.2.Phng hng hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm ti xí nghip carton sóng thuc công ty c phn SX & XNK bao bì Hà
Niầầầ 73
3.2.1.Kin ngh v vic tp hp chi phí NVL trc tip và CPSXC 73
3.2.2.Lp s đng kí chng t ghi s 82
DANH MC VIT TT
Kí hiu vit tt
Tênăđyăđ
BHXH
Bo him xã hi
BHYT
Bo him y t
BHTN
BTP
Bo him tht nghip
Bán thành phm
CCDC
CNSX
Công c dng c
Công nhân sn xut
CPSX
Chi phí sn xut
CPSXC
CTGS
GVHB
Chi phí sn xut chung
Chng t ghi s
Giá vn hàng bán
KKK
Kim kê đnh k
KKTX
Kê khai thng xuyên
KPC
Kinh phí công đoƠn
NVL
Nguyên vt liu
SXKD
Sn xut kinh doanh
SPDD
Sn phm d dang
TK
Tài khon
TSC
Tài sn c đnh
Thang Long University Library
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1: Bng đnh mc sn phm 39
Bng 2.2: Bng phân b chi phí NVL theo đn đt hàng ca Công ty C phn Kinh
doanh và Vn ti Hoàng Anh 07/2013 40
Bng 2.3: Phiu xut kho nguyên vt liu chính 41
Bng 2.4: Phiu xut kho nguyên vt liu ph 42
Bng 2.5: Trích S chi tit nguyên vt liu tháng 07/2013 45
Bng 2.6: Bng tng hp Nhp ậ Xut ậ Tn Tài khon 1521 46
Bng 2.7: Bng tng hp Nhp ậ Xut ậ Tn Tài khon 1522 47
Bng 2.8: Chng t ghi s s 14 48
Bng 2.9: S cái Tài khon 621 48
Bng 2.10: Bng phân b chi phí nhân công trc tip cho đn đt hàng ca Công ty C
phn Kinh doanh và Vn ti Hoàng Anh 49
Bng 2.11: Bng lng cho công nhơn sn xut 52
Bng 2.12: Bng phân b tin lng vƠ các khon trích theo lng 53
Bng 2.13: Chng t ghi s s 15 54
Bng 2.14: S cái tài khon 622 55
Bng 2.15: Bng chm công nhân viên qun lí phơn xng tháng 07/2013 57
Bng 2.16: Bng thanh toán lng cho nhơn viên qun lí phơn xng 59
Bng 2.17: Hóa đn GTGT tin đin tháng 07/2013 62
Bng 2.18: Hóa đn GTGT tin nc tháng 07/2013 63
Bng 2.19: Chng t ghi s s 16 64
Bng 2.20: S cái tài khon 627 65
Bng 2.21: Chng t ghi s s 17 67
Bng 2.22: S cái Tài khon 154 67
Bng 2.23: Th tính giá thành 01 69
Bng 2.24: Th tính giá thành 02 70
Bng 3.1: Chng t ghi s s 14 74
Bng 3.2: S cái Tài khon 621 75
Bng 3.3: Chng t ghi s s 16 76
Bng 3.4: S cái tài khon 627 77
Bng 3.5: Chng t ghi s s 17 78
Bng 3.6: S cái Tài khon 154 79
Bng 3.7: Th tính giá thành 01 80
Bng 3.8: Th tính giá thành 02 81
Bng 3.9: Lp s đng kí chng t ghi s 82
Thang Long University Library
DANH MCăSă
S đ 1.1: Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn xut 5
S đ 1.2: K toán tp hp chi phí nguyên vt liu trc tip 7
S đ 1.3: K toán tp hp chi phí nhân công trc tip 9
S đ 1.4: K toán tp hp chi phí sn xut chung 11
S đ 1.5: K toán tng hp chi phí sn xut theo phng pháp KKTX 12
S đ 1.6: K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 13
S đ 1.7: K toán tng hp chi phí sn xut ti đn v hch toán hàng tn kho theo
phng pháp KKK 14
S đ 1.8: Trình t ghi s k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
theo hình thc Nht ký ậ S cái 20
S đ 1.9: Trình t ghi s k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
theo hình thc Nht ký chung 21
S đ 1.10: Trình t ghi s k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
theo hình thc Chng t ghi s 22
S đ 1.11: Trình t ghi s k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm theo hình thc Nht ký ậ Chng t 24
S đ 1.12: Trình t ghi s k toán trên máy vi tính 25
S đ 2.1: Quy trình công ngh sn xut thùng carton sóng ca xí nghip carton sóng
thuc Công ty c phn SX & XNK bao bì Hà Ni 29
S đ 2.2: T chc b máy qun lý ca công ty 30
S đ 2.3: C cu t chc b máy k toán ca công ty 32
S đ 2.4: C cu b máy k toán ti xí nghip Carton sóng 34
LI M U
Hin nay, đt nc ta đang trên đng phát trin kinh t th trng theo đnh
hng xã hi ch ngha, hi nhp kinh t th gii ngày càng sâu rng. Trong bi cnh
đó, tính cnh tranh ca nn kinh t ngày càng khc lit đòi hi các doanh nghip phi
không ngng hoàn thin và nâng cao hot đng sn xut kinh doanh ca mình đ tn
ti và phát trin.
đng vng và phát trin lâu dài, doanh nghip phi đt mc tiêu hƠng đu là
nâng cao cht lng sn phm đ tng kh nng cnh tranh trên th trng, mt khác
phi tit kim chi phí, h giá thành sn phm đ s dng hiu qu mi đng vn b ra.
Mun đc vy thì công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm phi
đc thc hin mt cách cn thn, chi tit, đ t đó ta có nhng phng pháp loi b
nhng chi phí bt hp lý, lãng phí và tìm cách h giá thành sn phm.
Công ty C phn Sn xut và Xut nhp khu bao bì Hà Ni là mt doanh
nghip hot đng sn xut có hiu qu. Trong điu kin th phn ca doanh nghip khó
có th m rng thì bin pháp tit kim chi phí là la chn hƠng đu đ tng li nhun
ca doanh nghip. Qua thi gian nghiên cu lý lun và thc tp ti xí nghip carton
sóng thuc công ty c phn sn xut và xut nhp khu bao bì Hà Ni, em đƣ đi sơu
tìm hiu hot đng sn xut vƠ đc bit quan tơm đn công tác k toán ti đó. Vi nhn
thc v tm quan trng ca công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành
sn phm, em đƣ la chn đ tài khóa lun ca mình là ắHoƠnăthin công tác k toán
tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm ti xí nghip carton sóng
thuc Công ty C phn Sn xut và Xut Nhp khu bao bì Hà Ni”.
Kt cu khóa lun ngoài li m đu, danh mc bng biu, s đ gm 3 phn chính:
- Chngă1:ăLýălun chung v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và
tính giá thành sn phm trong các doanh nghip sn xut.
- Chngă2:ăThc trng công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm ti xí nghip carton sóng thuc Công ty C phn Sn xut và
Xut Nhp khu bao bì Hà Ni.
- Chngă3:ăMt s ý kin hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn
xut và tính giá thành sn phm ti xí nghip carton sóng thuc Công ty C phn
Sn xut và Xut Nhp khu bao bì Hà Ni.
Thang Long University Library
Mc đích nghiên cu: Tìm hiu thc trng công tác k toán tp hp chi phí sn
xut và tính giá thành sn phm ti xí nghip carton sóng thuc Công ty C phn Sn
xut và Xut Nhp khu bao bì Hà Ni. Qua đó, hoƠn thin kin thc bn thơn, đng
thi tìm ra nhng mt hn ch vƠ đa ra nhng gii pháp nhm khc phc nhng mt
còn tn ti đ hoàn thin công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
ti Công ty.
Phm vi nghiên cu: Công tác k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm ti xí nghip carton sóng thuc Công ty C phn Sn xut và Xut Nhp khu
bao bì Hà Ni di góc đ k toán tài chính, s liu c th tháng 07/2013.
i tng nghiên cu: Công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm ti xí nghip carton sóng thuc Công ty C phn Sn xut và Xut
Nhp khu bao bì Hà Ni.
1
CHNGă1:ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă
LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN
TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM
TRONG CÁC DOANH NGHIP SN XUT
1.1. KháiăquátăchungăvăchiăphíăsnăxutăvƠăgiáăthƠnhăsnăphmătrongădoanhă
nghipăsnăxut
1.1.1. Chi phí sn xut
1.1.1.1. Khái nim chi phí sn xut
Bt kì mt doanh nghip nƠo, đ tin hành hot đng sn xut kinh doanh đu
phi có đy đ ba yu t c bn, đó lƠ: t liu lao đng, đi tng lao đng và sc lao
đng. Quá trình sn xut là quá trình kt hp c ba yu t đó đ to ra sn phm lao v
và dch v. S tiêu hao các yu t này trong quá trình sn xut kinh doanh đƣ to ra
các chi phí tng ng, đó lƠ các chi phí v t liu lao đng, chi phí v đi tng lao
đng và chi phí v lao đng sng.
Nh vy, chi phí sn xut là toàn b các hao phí v lao đng sng, lao đng vt
hóa và các chi phí cn thit khác mà doanh nghip đƣ b ra trong kì dùng vào sn xut
sn phm đc biu hin bng tin.
Tuy nhiên, ta cn phi xác đnh các loi chi phí phát sinh trong doanh nghip,
đó lƠ: các chi phí b ra đ to nên mt giá tr s dng nƠo đó cng nh thc hin giá tr
s dng này và các loi chi phí không liên quan đn vic to ra giá tr s dng. Nh
vy, không phi chi phí nào mà doanh nghip đu t cng đu là chi phí sn xut,
nhng khon đó đc coi là chi tiêu.
1.1.1.2. Phân loi chi phí sn xut
Chi phí sn xut kinh doanh ca doanh nghip bao gm nhiu loi, nhiu th
khác nhau. thun tin cho công tác qun lý, hch toán, kim tra chi phí cng nh
phc v cho vic ra các quyt đnh kinh doanh, chi phí sn xut kinh doanh cn phi
đc phân loi theo nhng tiêu thc phù hp. Trong k toán tài chính, chi phí sn xut
kinh doanh thng đc phân loi theo nhng tiêu thc sau:
- Phân loi chi phí sn xut theo ni dung, tính cht kinh t ca chi phí (phân
loi chi phí sn xut theo yu t chi phí)
Cn c vƠo ni dung, tính cht kinh t ban đu ca chi phí sn xut đ sp xp
các chi phí phát sinh có cùng ni dung tính cht kinh t ban đu vƠ mt yu t chi phí,
Thang Long University Library
2
không phơn bit công dng kinh t ca chi phí đƣ phát sinh. Cn c vƠo tiêu thc trên,
chi phí sn xut đc phơn chia thƠnh các yu t chi phí c bn sau:
Chi phí nguyên liu, vt liu: Bao gm toƠn b giá tr ca các loi nguyên liu,
vt liu chính, vt liu ph, nhiên liu ph tùng thay th, công c dng c xut dùng
cho sn xut trong k báo cáo.
Chi phí nhơn công: Bao gm toƠn b chi phí tr cho ngi lao đng (bao gm
tin lng thng xuyên, lng tm thi, tin n ca, các khon trích theo lng
(BHXH, BHYT, KPC, BHTN)
Chi phí khu hao tƠi sn c đnh: bao gm chi phí khu hao toƠn b tƠi sn c
đnh ca doanh nghip dùng trong sn xut kinh doanh ca doanh nghip trong k báo
cáo.
Chi phí khác bng tin: bao gm các chi phí sn xut kinh doanh cha đc
phn ánh các ch tiêu trên, đƣ chi bng tin trong k báo cáo nh: tip khách, hi
hp, thu qung cáo, đin, ncầ
- Phân loi chi phí sn xut theo công dng kinh t (theo khon mc chi phí)
Cn c vƠo tiêu thc phơn loi nƠy, mi khon mc chi phí bao gm nhng chi
phí sn xut phát sinh có công dng kinh t không phơn bit ni dung kinh t ca chi
phí đó. Theo cách phơn loi nƠy, chi phí sn xut trong doanh nghip sn xut đc
chia thƠnh ba khon mc chi phí sau:
Khon mc chi phí nguyên vt liu trc tip: bao gm chi phí v nguyên vt
liu chính, vt liu ph s dng trc tip cho hot đng sn xut sn phm.
Khon mc chi phí nhơn công trc tip: Bao gm các khon phi tr cho ngi
lao đng trc tip sn xut sn phm dch v nh: lng, các khon ph cp lng,
tin n gia ca vƠ các khon trích theo lng (BHYT, BHXH, KPC, BHTN).
Khon mc chi phí sn xut chung: gm nhng chi phí phát sinh ti b phn
sn xut (phơn xng, đi, t sn xutầ) ngoƠi hai khon mc đƣ nêu trên.
- Phân loi chi phí sn xut theo phng pháp tp hp chi phí và mi quan h
gia chi phí sn xut vi đi tng chu chi phí theo phng pháp tp hp (vi khi
sn xut lao v sn xut trong k)
Theo cách phơn loi nƠy chi phí sn xut chia lƠm hai loi:
Chi phí trc tip: lƠ nhng khon chi phí sn xut quan h trc tip đn vic sn
xut ra mt loi sn phm, dch v nht đnh. K toán có th cn c vƠo s liu ca
chng t k toán đ ghi trc tip cho nhng đi tng chu chi phí.
3
Chi phí gián tip: lƠ nhng khon chi phí có liên quan đn nhiu loi sn phm,
dch v. K toán phi tp hp chung sau đó tin hƠnh phơn b cho các đi tng có
liên quan theo mt tiêu chun thích hp.
- Phân loi chi phí sn xut theo mi quan h gia chi phí sn xut vi khi
lng sn phm lao v sn phm sn xut trong k
Theo cách phân loi nƠy toƠn b chi phí sn xut chia lƠm hai loi:
Chi phí bin đi (bin phí): lƠ nhng chi phí có s thay đi v lng tng
đng t l thun li vi s thay đi khi lng sn phm sn xut trong k nh: chi
phí nguyên vt liu trc tip, chi phí nhơn công trc tip.
Chi phí c đnh (đnh phí): lƠ nhng chi phí không thay đi v tng s khi có s
thay đi khi lng sn phm sn xut trong mc đ nht đnh nh chi phí khu hao
TSC theo phng pháp bình quơn, chi phí đin thp sángầ
Chi phí hn hp: Là loi chi phí mƠ bn thơn nó gm c các yu t ca Chi phí
bt bit vƠ chi phí kh bin. Yu t bt bin ca chi phí hn hp thng phn ánh chi
phí cn bn, ti thiu đ duy trì vƠ luôn luôn tình trng sn sƠng phc v. Yu t kh
bin thng phn ánh chi phí thc t hoc chi phí s dng quá đnh mc.
- Phân loi chi phí sn xut theo ni dung cu thành chi phí
Theo cách phơn loi nƠy thì chi phí sn xut đc chia lƠm 2 loi:
Chi phí đn nht: lƠ chi phí do 1 yu t chi phí duy nht cu thƠnh nh chi phí
nguyên vt liu chính dùng trong sn xut, tin lng công nhơn sn xut chi phí khu
hao TSC.
Chi phí tng hp: lƠ nhng chi phí bao gm nhiu yu t khác nhau nhng do
cùng 1 công dng nh chi phí sn xut chung
1.1.2. Giá thành sn phm
1.1.2.1. Khái nim giá thành sn phm
Giá thành sn phm đc xác đnh bao gm nhng chi phí v lao đng sng,
lao đng vt hóa vƠ các chi phí khác đc dùng đ sn xut hoàn thành mt khi
lng sn phm, lao v, dch v nht đnh.
Giá thành sn phm là mt ch tiêu mang tính gii hn vƠ xác đnh, va mang
tính cht khách quan va mang tính cht ch quan. Trong h thng các ch tiêu qun lý
ca doanh nghip, giá thành sn phm là ch tiêu kinh t tng hp, phn ánh kt qu s
dng các loi tài sn trong quá trình sn xut kinh doanh, cng nh tính đúng đn ca
nhng gii pháp qun lý mà doanh nghip đƣ thc hin đ nhm mc đích h thp chi
phí, tng cao li nhun.
1.1.2.2. Phân loi giá thành sn phm
Thang Long University Library
4
đáp ng yêu cu ca qun lý và hch toán, giá thành sn phm đc phân
chia làm nhiu loi khác nhau, tùy theo các tiêu thc s dng đ phân loi giá thành.
- Phân loi giá thành sn phm theo c s s liu và thi đim tính giá thành
Theo cách phân loi này, giá thành sn phm đc chia thành 3 loi nh sau:
Giá thành k hoch: lƠ giá thƠnh đc tính toán da trên c s chi phí k hoch
và s lng sn phm sn xut k hoch. Giá thành k hoch bao gi cng đc tính
toán trc khi bt đu quá trình sn xut kinh doanh ca mt doanh nghip trong 1
thi k. Giá thành k hoch là mc tiêu phn đu trong k sn xut kinh doanh ca
doanh nghip, nó cng lƠ cn c đ so sánh, phơn tích vƠ đánh giá tình hình thc hin
k hoch giá thành ca doanh nghip.
Giá thƠnh đnh mc: lƠ giá thƠnh đc tính trên c s các đnh mc chi phí hin
hành và ch tính cho mt đn v sn phm. nh mc chi phí đc xác đnh trên c s
các đnh mc kinh t - k thut ca tng doanh nghip trong tng thi k. Giá thành
đnh mc cng đc xác đnh trc khi bt đu quá trình sn xut kinh doanh ca
doanh nghip.
Giá thành thc t: lƠ giá thƠnh đc tính toán vƠ xác đnh trên c s s liu chi
phí sn xut thc t phát sinh và tp hp đc trong k cng s lng sn phm thc
t đƣ sn xut và tiêu th trong k. Giá thành thc t ch có th tính toán khi kt thúc
quá trình sn xut, ch to sn phm vƠ đc tính toán cho c ch tiêu tng giá thành
vƠ giá thƠnh đn v. Giá thành thc t là ch tiêu kinh t tng hp phn ánh kt qu
vic s dng các ngun lc ca doanh nghip, đng thi cng lƠ c s đ xác đnh kt
qu hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, t đó xác đnh ngha v ca
doanh nghip vi NhƠ nc cng nh vi các bên liên quan.
- Phân loi giá thành cn c vào phm vi phát sinh chi phí
Theo cách phân loi này, giá thành sn phm đc chia thành hai loi sau:
Giá thành sn xut (Giá thƠnh công xng): Giá thành sn xut sn phm bao
gm các chi phí liên quan đn quá trình sn xut, ch to sn phm nh: chi phí NVL
trc tip, chi phí nhân công trc tip và chi phí sn xut chung tính cho sn phm đƣ
hoàn thành. Giá thành sn xut sn phm đc s dng đ hch toán thành phm, giá
vn hàng bán và mc lãi gp trong k ca doanh nghip.
Giá thành tiêu th (Giá thành toàn b): bao gm giá thành sn xut tính cho s
sn phm tiêu th cng vi chi phí bán hàng, chi phí qun lý doanh nghip phát sinh
trong k tính cho s sn phm nƠy. Nh vy, giá thành toàn b sn phm tiêu th ch
tính vƠ xác đnh cho s sn phm do doanh nghip sn xut vƠ đƣ tiêu th, nó lƠ cn
c đ tính toán xác đnh mc li nhun thun trc thu ca doanh nghip.
5
1.1.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm
V mt bn cht, chi phí sn xut và giá thành sn phm là biu hin hai mt
ca quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Chúng ging nhau v cht vì đu
cùng biu hin bng tin nhng hao phí v lao đng sng vƠ lao đng vt hóa mà
doanh nghip đƣ b ra. Tuy nhiên, chúng li có nhng s khác nhau v mt lng. Khi
nói đn chi phí sn xut là gii hn cho chúng mt thi k nht đnh, không phân bit
là cho loi sn phm nƠo, đƣ hoƠn thƠnh hay cha. Còn khi nói đn giá thành sn phm
lƠ ta nói đn vic xác đnh mt lng chi phí sn xut nht đnh, tính cho mt lng
kt qu hoàn thành nht đnh.
ng trên góc đ quá trình hot đng đ xem xét thì quá trình sn xut là mt
quá trình hot đng liên tc, còn vic tính giá thành sn phm thc hin ti mt đim
ct có tính cht chu k đ so sánh chi phí vi khi lng sn phm, lao v, dch v
hoàn thành. Ti thi đim tính giá thành có th có mt khi lng sn phm cha hoƠn
thành, cha đng mt lng chi phí cho nó ậ đó lƠ chi phí sn xut d dang cui kì.
Tng t nh vy, đu kì có th có mt s khi lng sn phm sn xut cha hoƠn
thành kì trc chuyn sang đ tip tc sn xut, cha đng mt lng chi phí cho nó
ậ đó lƠ chi phí sn xut d dang đu kì. Nh vy giá thành sn phm hoàn thành trong
kì bao gm chi phí sn xut d dang ca kì trc chuyn sang và mt phn chi phí
phát sinh trong kì. Nó đc th hin ngn gn, súc tích thông qua s đ sau
Săđ 1.1: Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn xut
CPSX d dang đu kì
CPSX phát sinh trong kì
Tng giá thành sn phm hoàn thành
CPSX d dang cui kì
Hay công thc sau:
Nh vy, trong trng hp không có CPSX d dang đu kì và cui kì hay
CPSX d dang đu kì và cui kì bng nhau thì tng giá thành sn phm hoàn thành s
bng vi chi phí phát sinh trong kì.
1.1.4. Nhim v ca công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành
sn phm
t chc tt công tác k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm, đáp
ng đy đ trung thc và kp thi yêu cu qun lý chi phí sn xut và giá thành c
đoanh nghip, k toán cn thc hin đc các nhim v ch yu sau:
Tng giá thành
sn phm
hoàn thành
=
CPSX ca
SPDD
đu kì
CPSX
phát sinh
trong kì
CPSX ca
SPDD
cui kì
+
-
Thang Long University Library
6
- Xác đnh đúng đi tng k toán tp hp chi phí sn xut vƠ phng pháp tính
giá thành sn phm thích hp. T chc vn dng các tài khon k toán đ hch toán
chi phí sn xut và tính giá thành sn phm phù hp vi phng pháp k toán hàng tn
kho (kê khai thng xuyên hoc kim kê đnh k).
- T chc tp hp, kt chuyn hoc phân b tng loi chi phí sn xut theo đúng
đi tng k toán tp hp chi phí sn xut đƣ xác đnh và bng phng pháp thích hp
đ chn, cung cp kp thi nhng s liu thông tin tng hp v các khon mc chi phí
và yu t chi phí đƣ quy đnh, xác đnh đúng đn tr giá sn phm d dang cui k
- Vn dng phng pháp tính giá thƠnh thích hp đ tính toán giá thành và giá
thƠnh đn v ca các đi tng tính giá thƠnh theo đúng khon mc quy đnh vƠ đúng
k tính giá thành sn phm đƣ xác đnh.
- nh k cung cp các báo cáo v CPSX và giá thành cho các cp qun lý doanh
nghip, tin hành phân tích tình hình thc hin các đnh mc và d toán chi phí, phân
tích tình hình thc hin giá thành và k hoch h giá thành sn phm.Phát hin các hn
ch và kh nng tim tƠng, đ xut các bin pháp đ gim chi phí, h giá thành sn
phm.
1.2. Ni dung công tác k toán tp hp chi phí sn xut
1.2.1. K toán tp hp chi phí sn xut tiăđnăv hch toán hàng tn kho theo
phngăphápăkêăkhaiăthng xuyên
1.2.1.1. K toán tp hp chi phí nguyên vt liu trc tip
- Khái nim: Chi phí NVL trc tip bao gm các khon chi phí v NVL chính,
NVL ph, na thành phm mua ngoƠiầs dng trc tip cho vic sn xut, ch to
sn phm hoc trc tip thc hin các lao v, dch v.
Chi phí NVL trc tip thng chim t trng ln trong tng chi phí sn xut và
giá thành sn phm ca các doanh nghip. Chi phí nƠy thng đc qun lý theo các
đnh mc chi phí do doanh nghip xây dng. Chi phí NVL trc tip đc xác đnh cn
c vào công thc sau:
Trong trng hp NVL đc s dng đ sn xut, ch to nhiu loi sn phm
cùng lúc thì không th tp hp trc tip đc thì ta cn phi phân b cho tng đi
tng. phân b cho các đi tng, ta cn xác đnh các tiêu thc phân b sao cho
hp lý. Các tiêu thc thng đc s dng lƠ theo đnh mc tiêu hao, theo h s, theo
s lng, trng lngầ Công thc phân b nh sau:
Chi phí NVL
trc tip thc
t trong kì
Tr giá NVL
trc tip còn
li đu kì
Tr giá NVL
tng trong kì
Tr giá NVL
trc tip còn
li cui kì
Tr giá ph
liu thu hi
(nu có)
=
+
-
-
7
- Tài khon s dng:
tp hp chi phí NVL trc tip, k toán s dng TK 621 ậ Chi phí NVL trc
tip.
Tài khon nƠy đc m chi tit theo tng đi tng hch toán chi phí sn xut
(phơn xng, b phn hch toán, sn phmầ).
TK 621 ậ Chi phí NVL trc tip
- Phng pháp k toán:
Săđă1.2:ăKătoánătpăhpăchiăphíănguyênăvtăliuătrcătip
Chi phí NVL
phân b cho
tng đi tng
Tng chi phí NVL
cn phân b
Tng tiêu thc phân b ca
tt c các đi tng
Tng tiêu thc
phân b ca tng
đi tng
=
x
- Tr giá NVL s dng trc tip
đ sn xut, ch to sn phm hoc
thc hin lao v, dch v trong kì
- Tr giá NVL s dng không ht nhp
li kho.
- Kt chuyn chi phí NVL trc tip vào
TK 154 ậ Chi phí sn xut kinh doanh d
dang.
- Kt chuyn chi phí NVL trc tip vt
mc bình thng vào TK 632 - GVHB
TK 152
TK 621
TK 152
TKă111,ă112,ă331ầ
TK 154
TK 411
TK 336, 338
TK 632
Xut kho NVL trc
tip đa vƠo sn xut
Nhp kho NVL xut
dùng không ht, ph
liu thu hi
Mua NVL chuyn
thng sn xut
TK 133
Thu GTGT
Nhn cp phát NVL
đa vƠo sn xut
NVL đi vay mn
xut dùng sn xut
Kt chuyn hoc phân
b chi phí NVL trc
tip trong kì
Kt chuyn chi phí
NVL vt mc bình
thng
Thang Long University Library
8
1.2.1.2. K toán tp hp chi phí nhân công trc tip
- Khái nim: Chi phí nhân công trc tip là nhng khon tin phi tr cho công
nhân trc tip sn xut sn phm hoc trc tip thc hin các loi lao v, dch v gm:
tin lng chính, tin lng ph, các khon ph cp, các khon trích theo lng
(BHXH, BHYT, KPC, BHTN).
Chi phí v tin lng đc xác đnh c th tùy thuc vào hình thc tin lng
sn phm hay tin lng thi gian mà doanh nghip áp dng. S tin lng phi tr
cho công nhơn đc xác đnh trên bng tính vƠ thanh toán lng, đc tng hp và
phân b cho tng đi tng. Ging nh chi phí NVL trc tip, chi phí nhân công trc
tip thng là các khon chi phí trc tip nên nó đc tp hp trc tip vƠo các đi
tng. Trong trng hp không tp hp trc tip đc thì s đc phân b theo các
tiêu thc nh: tin lng đnh mc (k hoch), gi công đnh mc, gi công thc t,
khi lng sn phm sn xut raầ
Mt s doanh nghip có th tin hƠnh trích trc tin lng ngh phép theo k
hoch ca công nhân sn xut. Nu doanh nghip b trí cho công nhân ngh đu đn
trong nm thì tin lng ngh phép đc tính trc tip vào chi phí sn xut. Nu doanh
nghip không b trí cho công nhân ngh phép đu đn trong nm, đ đm bo cho giá
thành sn phm không b tng đt bin, khon tin lng nƠy s đc tính vào chi phí
sn xut thông qua phng pháp trích trc theo k hoch. Cui nm, doanh nghip s
tin hƠnh điu chnh s trích trc theo k hoch cho phù hp vi s tin thc t lng
ngh phép. Cách tính nh sau:
Trong đó:
- Tài khon s dng:
k toán chi phí nhân công trc tip, k toán s dng TK 622 ậ Chi phí nhân
công trc tip
T l trích trc theo k hoch
tin lng ca CNSX
Tng tin lng ngh phép phi tr cho
CNSX theo k hoch trong nm
Tng tin lng chính phi tr cho CNSX
theo k hoch trong nm
=
Tng tin lng ngh
phép phi tr trong
nm cho CNSX
=
S CNSX
trong doanh
nghip
x
Mc lng
bình quân
CNSX
x
S ngày
ngh phép
thng niên
mt CNSX
9
- Phng pháp k toán:
Săđă1.3:ăKătoánătpăhpăchiăphíănhơnăcôngătrcătip
1.2.1.3. K toán tp hp chi phí sn xut chung
- Khái nim: CPSXC là nhng khon chi phí cn thit khác phc v cho quá trình
sn xut sn phm hoc thc hin lao v, dch v phát sinh các phơn xng, b phn
sn xut. Theo quy đnh hin hành, CPSXC bao gm:
Chi phí nhơn viên phơn xng: chi phí nƠy liên quan đn các khon phi tr cho
nhơn viên phơn xng, bao gm: tin lng, các khon ph cp, tin n ca, các khon
TK 622 ậ Chi phí nhân công trc tip
- Tp hp chi phí nhân công
trc tip sn xut sn phm, thc hin
lao v, dch v
- Kt chuyn chi phí nhân công trc
tip vào TK 154 - Chi phí sn xut kinh
doanh d dang
- Kt chuyn chi phí nhân công trc
tip vt trên mc bình thng vào TK
632 - GVHB
TK 622
TK 334
TK 335
TK 338
TK 154
TK 632
Tính tin lng phi
tr cho công nhân trc
tip sn xut
Trích trc tin lng
ngh phép ca công
nhân trc tip sn xut
Tính các khon trích
theo lng ca công
nhân trc tip sn xut
Kt chuyn hoc phân
b chi phí nhân công
trc tip trong kì
Kt chuyn chi phí
nhân công trc tip
vt mc bình thng
Thang Long University Library
10
trích theo lngầNhơn viên phơn xng đơy lƠ: qun đc phân xng, nhân viên
thng kê, th kho phơn xng, nhân viên tip liu,ầ
Chi phí vt liu: phn ánh chi phí vt liu dùng chung cho phơn xng, nh vt
liu dùng cho sa cha, bo dng TSC thuc b phn phơn xng qun lýầ
Chi phí dng c sn xut: phn ánh chi phí v công c, dng c sn xut dùng
cho phơn xng sn xut nh khuôn mu đúc, gá lp, dng c cm tay.
Chi phí khu hao TSC: bao gm khu hao ca tt c TSC s dng phân
xng sn xut nh máy móc thit b, nhƠ xng, phng tin vn ti,ầ
Chi phí dch v mua ngoài: phn ánh chi phí dch v mua ngoƠi đ phc v cho
các hot đng ca phơn xng nh chi phí sa cha TSC, chi phí đin, nc, đin
thoiầ
Chi phí khác bng tin: phn ánh nhng chi phí bng tin ngoài nhng khon
chi phí k trên vi mc đích phc v cho hot đng ca phơn xng nh chi phí tip
khách, hi nghầ phơn xng.
CPSXC đc t chc tp hp theo tng phơn xng, đi sn xut, qun lý chi
tit theo tng yu t chi phí. Cui kì, sau khi đƣ tp hp đc CPSXC theo tng phân
xng, k toán có nhim v tính toán phân b CPSXC cho tng đi tng theo tng
tiêu thc phân b. Nhng tiêu thc phân b có th s dng lƠ: lng công nhơn trc
tip, chi phí NVL trc tip, đnh mc CPSXCầ
Công thc đc dùng đ phân b nh sau:
- Tài khon s dng:
K toán s dng TK 627 ậ Chi phí sn xut chung đ tp hp CPSXC ca tng
phơn xng, tng b phn sn xut.
CPSXC phân
b cho tng
đi tng
=
Tng CPSXC cn phân b
Tng tiêu thc phân b ca tt c
các đi tng
x
Tng tiêu thc
phân b ca
tng đi tng
TK 627 ậ Chi phí sn xut chung
- Tp hp CPSXC thc t phát
sinh trong kì.
- Các khon làm gim CPSXC.
- CPSXC c đnh không đc phân
b, kt chuyn vào TK 632
- Kt chuyn hoc phân b CPSXC
vào TK 154 ậ Chi phí sn xut kinh
doanh d dang
11
- Phng pháp k toán:
Săđă1.4:ăKătoánătpăhpăchiăphíăsnăxutăchung
1.2.1.4. K toán tng hp chi phí sn xut
Cui kì k toán, sau khi tp hp các khon mc chi phí theo tng đi tng, k
toán s tin hành kt chuyn hoc phân b các loi chi phí nƠy đ tp hp toàn b
CPSX cho tng đi tng chu chi phí. tp hp CPSX theo phng pháp KKTX,
k toán s dng TK 154 ậ Chi phí sn xut kinh doanh d dang. Tài khon này có kt
cu nh sau:
TK 627
TK 334, 338
TK 111, 112, 152
TK 152, 153
TK 142, 242, 335
TK 214
TK 111,ă112,ă331ầ
TK 133
TK 632
TK 154
Chi phí nhân viên
phơn xng
Chi phí NVL, CCDC
Phân b chi phí tr trc
hoc chi phí theo d toán
Chi phí khu hao
TSC ti phơn xng
Chi phí dch v mua ngoài
Các khon làm gim
chi phí
Kt chuyn CPSXC không
phân b vào giá thành
Kt chuyn hoc
phân b CPSXC
Thu GTGT
TK 154 ậ Chi phí sn xut kinh doanh d dang
- Kt chuyn CPSX phát sinh trong kì.
- Giá tr vt liu thuê ngoài ch bin.
- Chi phí thuê ngoài ch bin.
- Giá tr ph liu thu hi (Nu có).
- Các khon gim chi phí (Nu có).
- Giá thành sn xut sn phm hoàn thành.
- Giá thành thc t vt liu thuê ngoài ch
bin hoàn thành.
SDCK: Chi phí sn xut, kinh doanh
còn d dang đu kì và cui kì
Thang Long University Library
12
Săđ 1.5: K toán tng hp chi phí sn xutătheoăphngăphápăKKTX
1.2.2. K toán tp hp chi phí sn xut tiăđnăv hch toán hàng tn kho theo
phngăphápăkimăkêăđnh kì
Phng pháp này áp dng vi các doanh nghip có tn sut hàng tn kho liên
tc. Khác vi phng pháp KKTX, doanh nghip s dng phng pháp KKK không
ghi s liên tc các nghip v phát sinh liên quan đn hàng tn kho mƠ đn cui kì mi
kim kê tt c các loi NVL, thành phm trong kho và ti các phơn xng đ xác đnh
chi phí ca NVL xut dùng, ca sn phm hoàn thành, ca hƠng đƣ bán. Vì th, hch
toán hàng tn kho theo phng pháp nƠy cng có nhng s khác bit nht đnh.
1.2.2.1. K toán chi phí nguyên vt liu trc tip
Chi phí nguyên vt liu trc tip vn đc phn ánh trên TK 621. Tuy nhiên,
khon chi phí này không ghi theo chng t xut mà nó s đc ghi mt ln vào cui kì
hch toán, sau khi kim kê vƠ xác đnh đc giá tr NVL tn kho. Công thc tính toán
nh sau:
TK 154
TK 155
TK 157
TK 632
TK 152
TK 138, 334, 811
TK 621
TK 622
TK 627
Kt chuyn chi phí NVL
trc tip
Kt chuyn chi phí nhân
công trc tip
Kt chuyn chi phí sn
xut chung
Nhp kho thành phm
Sn phm hoàn thành
gi bán
Ph liu thu hi sau quá
trình sn xut
Sn phm, dch v hoàn
thành bán trc tip
Sn phm hng không
sa cha đc tính vào
chi phí hoc yêu cu bi
thng