Nâng cao khả năng viết đồng phân và gọi tên các hợp chất hidrocacbon cho học sinh THPT
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (195.61 KB, 23 trang )
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
!"#
$"%&' ()*+#,& -../012*%'
345)6-78,1%&'."29:; ;2.
#%'30<45=. ;2.#>,7%27(."
?0<@ -,A0 -*B01$-29
;CCC
4)*6>0-'-2*# ;-"D%!$%
E!%#F*"!6> -G&,.@"7#F*
HC0--*3*)* 9>0$"I!*%
) 1."202.#0<0-7' !;C
46>0--4#"!6>4"
! 6 > 0- " !F* *,JKL%KL
M
% *,*% **%
*,*CCN'62.#G*F*32 ;4
6>0-"7,.O9#"P%9#!$CJ9#
"P -9#!$3Q3*6E!CR#>
3+0E0? ->3+ST%S6,-?"IC9G*)
3QI -U 6">""0-,-?"0G*C
51O9#"P%9#!$F* 8"
;2)2(%8,1 1O<V
1
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
W .'9#!$ ..-29,.%;
)#AX Y8"2)2( 1O<O .9
#!$C
7G*'*S."7$9?!Z 1)*
6> < G70-' !;%)) 1 .:"%
"!6>CR?#S>;)9$$**;-V
"Nângcao khả năng viết đồng phân và gọi tên các hợp chất hidrocacbon cho
học sinh THPT"CRZ*!0?")*6>+
8,10-27( .:"%"!6>C
1. Đồng phân
a. Khái niệm đng phân.
[:"0-6!2*2* ;!HY.2
* ;E!)\9#"PC
V,- ;!IF*>&)*
]4H*/^1:"3S2* ;!$:
"!$ -3S3U"."2*G*02.9:"&
b. Phân loi đng phân
2
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
S* -!$"P - OE29*)I"0$
:">&)*4_X3>:3*V
V[;21I):"&V
>&)*]4/^1:"
"")02.9K`K
[;21I):"&VK-"D02. <*,
*02.9"72*C
R.)).0<0< ;20%2E<%#':
2;Z ;'"E*3 <02.98"a#*02.9*
3
[:"
[:"
!$
[:"
$*,
[:"
&
[:"
3
[:"
*3
[:"
)#
[:"
OE)
#
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
):"3CR.*).0<Z2"E*3 <02.9
8"a#*02.9*):"*3C
V_>""O:"3%*3F*-013
2*)*bb/"*2X% <"!2TY.3*0DC
!V
C C
CHO
HOOC
CHO
COOH
,
CHO
CH
3
CHO
CH
3
5<">""F*32*;?"29",1
"0-:"3*:"*3C
2. Danh pháp(tên gọi) của hợp chất hữu cơ
* Phân loi chung về danh pháp hợp chất hữu cơ
-*""6>"@9*-*0$EV*
""9 -*""1Xcd_eKU0-*""
cd_eK
a. Danh pháp thông thường
98X:&*)%92)I)"D
9I/f"!'0$-C
5V4KLL4*g!"Jg*V2.
4
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
b. Danh pháp IUPAC
F*"!6>Xcd_eK:;0$%$
. ;*%h<$>&6>]49/
***0$3*V
,CbCTên thay thế
Tên thay thế*0-tên thế$thao tác thay thế%#0-*
'*;P4+$E%,Zmột*nhiều nguyên tử8
nhóm nguyên tử khác:0!F*$E^" <F*P
8)P<. -<$;8?
i"%X6GU!OC
*. .0;*
Tên phần thế
(có thể không
có)
Tên mạch cacbon chính
(bắt buộc phải có)
Tên phần định chức
(bắt buộc phải có)
Ví dụ:K4
j
kK4
M
kL4
$EVX*
R).VkL4)+$?k0
*.VX*0
5
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
,CMCTên gốc - chức
Tên loi chức*=0-tên gốc - chức$,Zthao tác
cộngF**0-) <F*#6>C
Ví dụVK4
j
kK4
M
k]X0,*
"D"D#
"#$%&'#()*#$&+#,#-.
/01+
l-'mR+ \h%);2)2($
'$) -$')%3][%@
+9 -,' 0909n0S%
U"!!CoS;."%p#F* -
45%8,10-'8\ -"#$" ?(-
h6 6);."!24_CJ)S
; <,?*q45CN8245 J* ()*% J*
;450r'2.# ; ?0EI ?7E
1STC
//2345
k_D0<45D -J"@9%','"?
&,O0,*8/+"@9I3*0$&
,@H ()*D -F*?45,OY ;2.
#n0Y2.#F*,'9 ?0EC[*345!.9S
6
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
%2.#ho+!"<DG.CDP
I45<''2.#'0< -;2r(20-!2)
2(C
kK='3"2!X&+&8
7%.3SG*. 1F*X -")8-%
D9CN'345)-7*&8";2)2( ;2.%
3&729HC
kK>&9 ?0E]4_"7\sW <>
&4_ &.20 -#'2.#F*>&90EbM0-
!8 -G745C_">&!E.01
?"'.$ 2)-B012r(45C
/627$89:+;89#()$"#$%&'$%<
[I"">""< -7$)1G79o.-
2I*!0,*D(MtbMkMtbjCW.G7$3*V
l<"
@
3
45
W.G72I*
[Iukbt [Ivkw [Ixky [Izx
sl { sl { sl { sl {
bbe Mw t t t t bt jx%v bw y|%j
bbK jj t t t t bM jy%| Mb yj%y
,#'+9+=,=>?$@#A#$"#+;
0+7$BC'=D: )=,=
7
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
4<YE .:"%*,
a. Cách viết đồng phân
Bư>c 1: Phân loi
S* --"D -',!,o=*I^"!)I)
0$)#&C
V[',!,o=*@302.
π
-3 = "PV
*`
π
} '
π
>> <' =
KO',!,o=*29""!#*02.
C
k5<"!/)*, -*,V <3P,
0-&3P4*0-M}MC
ksF*"!73 <*0-M*C
kR-*K%4."!)2&
\' -)*OF*)-*)IO',!,o=**
,Z9#3*V
}5<*, K
4
*`3*k31)~M
}O',!,o=*F*"!K
4
L
•
R
K0
2
*`€M}M}k2k•~M
8
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
Bư>c 2: Viết đng phân cho t@ng loi
k5<n0$<.0- .:"$*,
V5.:"J>7."#$"I0-V
k5.:"$29-!
kKUbPKI$%*'K4
j
Cs*)OI
-$a*:"2*C
kKUMKI$%*V
}"bV'
M x
K 4
COI$*
:"2
}"MVM
K4
j
%M-)I\E -'P
K8+MPK2*COI$I
:"2*
kKUjPKI$*V
}"bV'
j v
K 4
COI$*
:"2
}"MVb
K4
j
%'
M x
K 4
%M-)I\E
-'PK8+MPK2*COI
$I:"2*
9
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
}"jVj
K4
j
%j-)IE -MPK8
+jPK2*COI$I:
"2*
‚‚
* Lưu ýVWOI$K&)nK29E
- OEPK#n
");2I'h/
I'"D# -#F*"D=0$C
[8,10p OEF*29*$E-*"D
))'"D30P*,A>%29
8+D$EC
5<"!)$ =ƒK =0-$EC
k*@ OEF*02.,'.)C
k*@ OE)#.)C
k^:"&C
0-U)I";0$!C5<n
0$!*)I*@?S82."#S0-
"\"C
!,= !'V E"D#F*$E)
2C
10
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
!0VO30!0-:"!$F**)\
9#"PVK
y
4
b|
4<YV
*`yCM}Mkb|~M`t%4"!)-"D:K -4C
5?:"0-*,%$+Cs0:"!$
,Z3:"$*,C
h/ OEF*)kK4
j
)I*@$E$
:"
C C C C C C
b
C C C C C
(2)
C C C C C
C
(2)
[~„Vx[:"
b.Cách gọi tên các hợp chất hữu cơ
Bư>c 1: K$E
kN$E0-$*,-!%#*;! -)
#*)#802.,'
Bư>c 2:[3#S$E
kR)#+ OEA!
11
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
k@3/02.,'$A!.);0$02.,'&
OE02.9
k@3/$EA!
Bư>c 3:
Số chỉ vị trí nhánh +tên nhánh + tên mạch chính(số C trên mạch chính) +
số chỉ vị trí nhóm chức (số chỉ vị trí liên kết bội) + tên nhóm chức
k[I/3P*,)$E%*\"DD
3*V
bVXƒMVXƒjV""ƒ|V,ƒxV"XƒyVXƒvVX"ƒwVƒuVƒ
btVXƒ‚
kKDHpZ%6>%!76P2
K0%]%‚8)PkRL
M
%kR4
M
%‚%*,
K4
j
k%K
M
4
x
k%‚;được coi là nhóm thếC
Gọi tên nguyên tố8).C
K4
j
kK4
M
kK4
M
kK00""*
kGọi tên gốc hiđrocacbon;!"J*,># <
"D92*C
} *,ObXF**2*>#,Z
*9k*,Z9k0 -0-ankylC
Ví dụVK4
j
kVX0%K
M
4
x
kVX0%‚
} *,*Ob)9kX0 <*2X%9k0
<*2 -9kX0 <XC
12
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
Ví dụV
K4
M
`K4kVX0X00- 0
K4…KkV*X0X0*X0C
} OM$-2MP42AbPK8
PL2A*X*XCOM)9Jk0XC
5EV
K4
j
kK4
M
kK4`V""0XC
kR.);*&."D6/','†‡M
%†‡j%X*|%"X*x‚
kR.);2*&X#S6
*"*,X0C");*3P."D6
/','&29*X D6C
/FG$HI?+$=> !'%JK;4L5'#E*#>+<
s*2o U 62.#@#30-,-
?"IF%B012ˆ( . -:"
Ví dụ 1 :5.:"%*2*)K_K
y
4
b|
Hư>ng dẫn giảiV
K
y
4
b|
0-*2*/):"$K$a -$
k<. .$$aV
K4
j
kK4
M
kK4
M
kK4
M
kK4
M
kK4
j
kX*
kN$V$b%$MCCC
13
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
}N'VI$.2)3S\08"&J
0$
K4
j
kK4K4
j
kK4
M
kK4
M
kK4
j
MkX0"X*
K4
j
kK4
M
kK4K4
j
kK4
M
kK4
j
jkX0"X*
}4*V:M+M*,2* -M+\b
*,C
K4
j
kKK4
j
M
kK4
M
kK4
j
M%MkX0,*
K4
j
kK4K4
j
kK4K4
j
kK4
j
M%jkX0,*
Ví dụ 2:5.:" -"!)K_0-K
x
4
bt
C
Hư>ng dẫn giải
5&;,-29DH* . ;'0$:"I
<.*DE','02.V
b
M
btMMx
=
−+
=
x
a
*`b)M0$:"D*2X -0*2*C
‰[:"0*V
k<. . =# <3PK*Cs*)7D3
K =I$2&$E0-$ =C
CH
3
0"X*bkX00,*
14
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
b
M
b%bkX00""* b%MkX00""*
‰[:"*2XV::"!$:"$K -:
" OE02.9 -:"&.)C
k[:"$KV<. .$$a3*)$
,*D0-b%:MCCCCW3* OE0
2.93*)<.CV
}N$aVbK4
M
`K4kK4
M
kK4
M
kK4
j
"XkbkXC
}N$V
MK4
M
`KK4
j
kK4
M
kK4
j
j K4
M
`K4
M
kK4K4
j
kkK4
j
MkX0,kbkXC jkX0,kbkX
k[:" OE02.9VJ:"$K*I OE
02.93* Y7,7)*O6*C
|K4
j
kK4`K4kK4
M
kK4
j
xK4
j
kKK4
j
`K4kK4
j
]kMkX MkX0,kMkX
‰]^.:"&Vx:"2"
;21I):"&&/)9#|0-):"
&V
15
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
K
K
K4j
4
K4j
4
C
K
H
H
K4j
K4j
K3k,kMkX *3k,kMkXC
Ví dụ 3:5.:" -*2)K_0-K
x
4
w
C
Hư>ng dẫn giải
]-/DH* .:"*2::"
$K -:" OE02.9C
‰[:"$KV<. .$$a3*)$,*
D0-b%:MCCCCCW3* OE02.,*
3*)<.CV
kN$aVK4…KkK4
M
kK4
M
kK4
j
_Xkbk
kN$VK4…KkK4K4
j
kK4
j
jkX0,kbk
‰[:" OE02.,*VJ:"$K*I OE
02.,**" OE02.,*V K4
j
kK…KkK4
M
kK4
j
_XkMkC
Ví dụ 4: 5.:" -*2*X0")K_
K
y
4
bt
C
Hư>ng dẫn giải
Nhận xétV[;,-/ .:"*2*X0"hai liên kết
đôi cách nhau bằng một liên kết đơn)C)2 .X/D .
*2*XA*o2-C
16
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
‰5.:"!$V
k[:"$KV
}N$aVK4
M
`K4kK4`K4kK4
M
kK4
j
4X*kb%jkXC
}N$V
K4
M
`KK4
j
kK4`K4kK4
j
K4
M
`K4kKK4
j
`K4kK4
j
MkX0"X*kb%jkX jkX0"X*kb%jkX
K4
M
`KK4
j
kKK4
j
`K4
M
V M%jkX0,*kb%jkX
k[:" OE02.9VJ:"$K*I OE
02.9C
K4
j
kK4`K4kK4`K4kK4
j
K4
j
kKK4
j
`K4kK4`K4
M
4X*kM%|kXC|kX0"X*kb%jkX
‰5.:"&V S* - ; 21 I ) :
"&%*):"&3*V
C
K
C
C
H
H
3
C
4
4
4
K4j
C
H
CH
3
K
C
C
H
H
3
C
4
4
*3%K3kX*kM%|kX*3%*3kX*kM%|kX
17
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
C
H
CH
3
K
C
C
H
3
C
H
4
4
C
K
C
C
H
3
C
H
4
4
4
K4j
K3%*3kX*kM%|kXK3%3kX*kM%|kX
Ví dụ 5:5.KK -*,>)K_VK
w
4
bt
C
Hư>ng dẫn giải
Nhận xét:*,>/)"$K -" OE>F*
). =,X•XC
k[: "$KV<.O$E0- =,X•X
:yKJ*,*PK+K_**)*$C]UD
0-$a3*).$K"V
CH
2
-
CH
3
b
X0,X•X
k[:" OE>F*). =,X•XV
5&/)MK+$/)*M%*0D0I
). =V
CH
3
b
H
3
C
j
CH
3
b
CH
3
M
CH
3
b
H
3
C
|
b%jkX0,X•Xb%MkX0,X•Xb%|kX0,X•X
18
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
Ví dụ 6:5.KK -*,>)K_VK
u
4
bMC
Hư>ng dẫn giải
k[:"$KV<.*O$E0- =,X•X
J*,*K** ;$$C]UD,Z$a3*
),IT$$.)C
CH
2
-
-CH
2
-
-CH
3
CH
-
CH
3
CH
3
""0,X•X
3""0,X•X
k[:" OE>F*). =,X•XV<.
0-)*).%:,*).Cs*)*@ OEF*) =
,X•XV
CH
2
-CH
3
CH
3
b
M
CH
2
-CH
3
CH
3
b
j
CH
2
-CH
3
H
3
C
b
|
bkX0kMkX0,X•X bkX0kjkX0,X•XbkX0k|kX0,X•X
okX00XmkX00XpkX00X
19
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
CH
3
CH
3
b
M
CH
3
j
CH
3
CH
3
b
M
H
3
C
|
CH
3
b
CH
3
H
3
C
j
x
b%M%jkX0,X•Xb%M%|kX0,X•Xb%j%xkX0,X•X
Bài tập tham khảo:
b5.KK -"!)K_0-K
v
4
byC
M5.KK -*2X)K_0-K
v
4
b|C
j5.KK -"!)K_0-K
x
4
u
K0
C
|5.KK -"!)K_0-K
y
4
bt
ŠK0
C
+;8(),= !'BM$?+N
}[*"D45**;)#H?",'94 &
)II6 !;>,7F*>&C
}45ho,.2G ;2.#%B012r(30?
-)I7G.,-?">7C
}45)I'0?"7G.6AU1F*,'9C
}45A*E,'9% ? 1?",'9D>
}G&#";-9o.-2I*!0
-"D*,*0<"0<"bbe"2ˆ( .:
"%ƒ0<"bbK$X">""9(MtbMk
20
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
Mtbj2.G73*V
l<"
@
345
W.G72I*
[Iukbt [Ivkw [Ixky [Izx
sl { sl { sl { sl {
bbe jt t t y Mt by xj%j v Mj%j
bbK M| t t b |%b bb |x%u bM xt
5<2.G73*,-2I*#AZ">""$
-9* ?!)1G7%o*!07
$%8,10- <C
2OP
51U 6 .:" -H3QH"
0-,-?"$-)""D*#H?"9)*C
s2.21-o,79k' 7$+
4-k <'29<62.G7
0-G&HH21F*,79o&,-<@
-:1"? ?)1G7C ?,- .UU3Q
=;I2.2.%!3S))"F*]*27
-0o$!"I,79)21 -!0-$9
3SS - 60= 1$)""D*!0$
21
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
XD@<%8,10-G&@< ;' -">""
$) -94)C
9-7>‹
„KR4ŒRK•e4•Ž•R[•R5‘
Thanh Hóa, ngày 30 tháng 03
năm 2013
9**0-sWWR
F*& .%293*^"'
F*2
Mai Thanh Thuỷ
22
Liên hệ: Nguyễn Văn Hùng ĐT:0946734736; Mail:
-01*27
k sW4bb,*>,7
k ]-†_>""O*30:"!$"!
6>‡77D[(!’]4 -#3
MM~Mtbb
k ]-†_>"" .:"1G7‡F*7_$5(<
’,4 -#3bM~Mttw
23
