TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
NỂNGăCAOăHIUăQUăSăDNGăVNăTI
CỌNGăTYăCăPHNăXỂYăDNGă565
Giáoăviênăhngădn :ăTh.săChuăThăThuăThy
Sinhăviênăthcăhin :ăNguynăThăNgcăNhung
Mã sinh viên : A16543
Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
HÀăNIă- 2013
LIăCMăN
Em xin bày t s kính trng, li cm n chân thành ti cô giáo Ths. Chu Th Thu
Thy, cùng toàn th các thy cô giáo trng i hc Thng Long đã truyn th đy đ
nhng kin thc quỦ báu trong quá trình ging dy; giúp đ, hng dn em tn tình
trong thi gian nghiên cu và thc hin bài khóa lun tt nghip này.
Em cng xin chân thành cm n ban giám đc và cán b, nhân viên phòng Tài
chính - K toán Công ty c phn xây dng 565 đã to điu kin thun li và giúp đ
em trong sut quá trình hoàn thành khóa lun tt nghip.
Em xin chân thành cm n!
Thang Long University Library
MCăLC
Trang
LIăMăU
CHNGă1. HIUăQUăQUNăLệăVNăTRONGăCÁCăDOANHăNGHIP 1
1.1. Tngăquanăvăvnăcaădoanhănghip 1
1.1.1. Khái nim vn 1
1.1.2. Phân loi vn 3
1.1.3. Vai trò ca vn trong hot đng kinh ếoanh ca ếoanh nghip 6
1.2. Hiuăquăqunălíăvnătrongădoanhănghip 7
1.2.1. Khái nim qun lý vn 8
1.2.2. Khái nim hiu qu qun lí vn 8
1.2.3. Phng pháp phân tích, đánh giá hiu qu qun lí vn 9
1.3. NiădungăđánhăgiáăhiuăquăqunălỦăvn 10
1.3.1. Phân tích c cu vn chung 10
1.3.2. ánh giá chung hiu qu qun lý vn 11
1.3.3. ánh giá hiu qu qun lý vn c đnh 12
1.3.4. ánh giá hiu qu qun lý vn lu đng 14
1.4. Cácănhơnătănhăhngăđnăhiuăquăqunălíăvnăcaădoanhănghip 19
1.4.1. Các nhân t ch quan 19
1.4.2. Các nhân t khách quan 22
CHNGă2. THCăTRNGăHIUăQUăQUNăLệăVNăTIăCỌNGăTYăCă
PHNăXỂYăDNGă565 26
2.1. GiiăthiuăchungăvăCôngătyăcăphnăxơyădngă565 26
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 26
2.1.2. C cu t chc ca công ty 27
2.1.3. ánh giá tình hình kinh ếoanh 32
2.2. ThcătrngăqunălỦăvnătrongăcôngăty 34
2.2.1. Phân tích c cu vn chung 34
2.2.2. ánh giá chung hiu qu qun lý vn 37
2.2.3. ánh giá chung hiu qu qun lý vn c đnh 40
2.2.4. ánh giá chung hiu qu qun lý vn lu đng 47
2.3. ánhăgiáămtăsănhơnătănhăhngăđnăhiuăquăqunălỦăvn 55
CHNGă3. GIIă PHÁPă NỂNGă CAOă HIUă QUă Să DNGă VNă CAăă
CỌNGăTYăCăPHNăXỂYăDNGă565 59
3.1. Phngăhngăphátătrinăcaăcôngăty 59
3.2. Giiăphápănơngăcaoăhiuăquăsădngăvnăcaăcôngăty 59
3.2.1. y mnh công tác thanh toán và thu hi công n 59
3.2.2. u t đúng hng TSC, phát huy ti đa công sut máy móc, thit b hin
có nhm nâng cao hiu qu s ếng VC 61
3.2.3. Cn nâng cao hiu qu s ếng VL 62
3.2.4. Ch đng trong công tác huy đng và s ếng VKD 62
3.2.5 Nâng cao cht lng các công trình xây ếng, tit kim ti đa chi phí SXKD 62
KTăLUN
Thang Long University Library
DANHăMCăVITăTT
Ký hiuăvitătt
Tênăđyăđ
TNHH
Trách nhim hu hn
XDCB
Xây dng c bn
TSC
Tài sn c đnh
TSL
Tài sn lu đng
SXKD
Sn sn ngn hn
TSNH
Tài sn ngn hn
LBQ
Lu đng bình quân
DN
Doanh nghip
BH&QL
Bán hàng và qun lỦ
VKD
Vn kinh doanh
VC
Vn c đnh
VL
Vn lu đng
DANHăMCăBNGăBIU,ăăTH
Trang
Bng 2.1 Bng doanh thu, chi phí, li nhun ca công ty 32
Bng 2.2 Bng c cu ngun vn 34
Bng 2.3.Mt s ch tiêu v hiu qu qun lỦ vn 37
Bng 2.4 T sut li nhun trên vn KD 38
Bng 2.5 Bng doanh thu, chi phí 39
Bng 2.6 T sut li nhun trên vn KD 39
Bng 2.7 S liu ch tiêu t trng tài sn c đnh nm 2010 40
Bng 2.8 Bng s liu ch tiêu t trng tài sn c đnh nm 2011 41
Bng 2.9 Bng s liu ch tiêu t trng tài sn c đnh nm 2012 41
Bng 2.10 Bng c cu ngun vn 42
Bng 2.11 Tình hình khu hao tài sn c đnh 43
Bng 2.12 Mt s ch tiêu v hiu qu s dng vn c đnh 44
Bng 2.13 Tác đng ca ROS và vòng quay vn c đnh 46
Bng 2.14 Bng c cu vn lu đng ca công ty nm 2010 47
Bng 2.15 Bng c cu vn lu đng ca công ty nm 2011 47
Bng 2.16 Bng c cu vn lu đng ca công ty nm 2012 48
Bng 2.17 Bng c cu vn lu đng 49
Bng 2.18 Mt s ch tiêu v kh nng thanh toán 49
Bng 2.19 Mt s ch tiêu v hiu qu qun lỦ chung vn lu đng 50
Bng 2.20 Bng ROS 52
Bng 2.21 Bng vòng quay khon phi thu và k thu tin bình quân 53
Bng 2.22 Bng vòng quay hàng tn kho 54
Bng 2.23 Bng thi gian vòng quay tin 55
Biu đ 2.1 Doanh thu ca công ty CP xây dng 565 giai đon 2007 - 2012 32
Biu đ 2.2 Tng chi phí ca công ty CP xây dng 565 giai đon 2007 - 2012 33
Biu đ 2.3 Li nhun sau thu ca công ty CP xây dng 565 giai đon 2007 - 2012 33
Biu đ 2.4 C cu vn ngn hn và dài hn trong công ty giai đon 2007 - 2012 35
Biu đ 2.5 C cu vn c đnh và vn lu đng ca công ty giai đon 2007 - 2012 . 35
Biu đ 2.6 C cu n phi tr và vn CSH ca công ty giai đon 2007 - 2012 36
S đ 2.1 S đ t chc b máy qun lỦ hot đng sn xut kinh doanh ti công ty 28
Thang Long University Library
LIăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠi
Hin nay, các doanh nghip là nhân t ch yu trong nn kinh t ca mi quc
gia, thc hin chc nng sn xut, tiêu th và phân phi các sn phm - dch v trong
nn kinh t. tin hành thc hin nhim v sn xut kinh doanh thì mt yu t
không th thiu đc đi vi doanh nghip đó là vn. Các doanh nghip tin hành huy
đng vn nh th nào là hp lỦ, s dng vn có thc s hiu qu? Ngoài ra, vn đ
làm th nào đ nâng cao hiu qu s dng vn ti các doanh nghip Vit Nam đang là
vn đ mà các nhà qun lỦ doanh nghip rt quan tâm. c bit trong điu kin hin
nay, nhu cu vn mà các doanh nghip cn đ s dng cho phát trin sn xut kinh
doanh đang vt qua kh nng đáp ng t ni b doanh nghip, bt buc các doanh
nghip phi tin hành huy đng vn t các kênh ca th trng vn. nâng cao kh
nng cnh tranh, đm bo s tn ti và phát trin ca doanh nghip thì vn đ làm sao
đ s dng có hiu qu nht ngun vn ca doanh nghip mình đang là câu hi bc
thit đi vi các nhà qun lỦ doanh nghip.
Trong tình hình chung ca nn kinh t hin nay, Công ty c phn xây dng 565,
mt doanh nghip xây dng có b dày truyn thng trong lnh vc xây dng c bn
cng đang đng trc nhng thách thc nh trên. Vn đ đt ra đi vi Ban lãnh đo
công ty là cn phi làm gì đ gii quyt tt đc bài toán huy đng và s dng vn sao
cho hiu qu nhm đa doanh nghip tng bc phát trin, nâng cao kh nng cnh
tranh, khng đnh uy tín, thng hiu trong lnh vc xây dng c bn đc bit là trong
điu kin kinh t th trng hin nay.
Nhn thy tm quan trng và s cn thit ca công tác huy đng, qun lỦ và s
dng vn ca doanh nghip. Nh giúp đ tn tình ca ban giám đc và cán b, nhân
viên phòng Tài chính - K toán; đc bit là s hng dn tn tình ca cô giáo Ths. Chu
Th Thu Thy, em đã mnh dn chn đ tài: “Nâng cao hiu qu s dng vn ti Công
ty c phn xây dng 565” làm đ tài khóa lun tt nghip ca mình.
2. Mcăđíchănghiênăcu
Khóa lun " Nâng cao hiu qu s dng vn ti Công ty c phn xây dng 565"
đc la chn nhm gii quyt các mc đích c bn sau:
- H thng hoá mt s vn đ lỦ lun c bn v hiu qu s dng vn trong
doanh nghip;
- ánh giá thc trng hiu qu s dng vn, các nhân t nh hng đn hiu qu
s dng vn ti Công ty c phn xây dng 565;
- Nghiên cu đ xut mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn ca
Công ty trong thi gian ti.
3. iătngănghiênăcu
i tng và ni dung nghiên cu ca khóa lun là hiu qu s dng vn và
các vn đ có liên quan.
4. Phmăviănghiênăcu
- V thi gian: ánh giá hiu qu s dng vn ca Công ty trong giai đon t
nm 2007 đn nm 2012 và đ xut gii pháp
- V không gian: Công ty c phn xây dng 565
5. Phngăphápănghiênăcu
Khóa lun s dng phng pháp duy vt bin chng, duy vt lch s; phng
pháp thng kê mô t; phng pháp thng kê so sánh; phng pháp thay th liên hoàn,
phng pháp s chênh lch; phng pháp d báo; phng pháp toán kinh t và mt s
phng pháp khác.
6. Băcc caăkhóaălun
B cc bài khóa lun tt nghip ca em gm có ba phn:
Chng 1: Hiu qu s dng vn trong doanh nghip.
Chng 2: Thc trng hiu qu s dng vn ti Công ty CP xây dng 565.
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ti Công ty CP xây dng
565.
Thang Long University Library
1
CHNGă1. HIUăQUăQUNăLệăVNăTRONGăCÁCăDOANHăNGHIP
1.1. Tngăquanăvăvnăcaădoanh nghip
1.1.1. Khái nim vn
ng trên các góc đ nghiên cu khác nhau có khá nhiu quan nim v vn:
Theo quan đim ca K.Mark - nhìn nhn di giác đ ca các yu t sn xut thì
ông cho rng: “Vn chính là t bn, là giá tr đem li giá tr thng d, là mt đu vào
ca quá trình sn xut”. Nh vy theo ông: Vn là t bn, mà t bn đc hiu là giá
tr mang li giá tr thng d. Tuy nhiên, Mark quan nim ch có khu vc sn xut vt
cht mi to ra giá tr thng d cho nn kinh t. ây là mt hn ch trong quan đim
ca Mark.
Theo Paul A.Samuelson, mt đi din tiêu biu ca hc thuyt kinh t hin đi
cho rng: “t đai và lao đng là các yu t ban đu s khai, còn vn và hàng hoá vn
là yu t kt qu ca quá trình sn xut. Vn bao gm các loi hàng hoá lâu bn đc
sn xut ra và đc s dng nh các đu vào hu ích trong quá trình sn xut sau đó”.
Trong cun “Kinh t hc” ca David Begg cho rng: “Vn đc phân chia theo
hai hình thái là vn hin vt và vn tài chính”. Nh vy, ông đã đng nht vn vi tài
sn ca doanh nghip.Trong đó, vn hin vt: Là d tr các hàng hoá đã sn xut mà
s dng đ sn xut ra các hàng hoá khác. Vn tài chính: Là tin và tài sn trên giy
ca doanh nghip.
Theo cun “T đin Longman rút gn v ting Anh kinh doanh” thì vn (Capital)
đc đnh ngha nh sau: “Vn là tài sn tích lu đc s dng vào sn xut nhm to
ra li ích ln hn; ó là mt trong các yu t ca quá trình sn xut (các yu t còn li
là đt đai và lao đng). Trong đó vn kinh doanh đc coi là giá tr ca tài sn hu
hình đc tính bng tin nh nhà xng, máy móc thit b, d tr nguyên vt liu”.
Nh vy, vn là toàn b giá tr ca ci vt cht đc đu t đ tin hành hot
đng kinh doanh. Vn có th là toàn b vt cht do con ngi to ra hay là nhng
ngun ca ci t nhiên nh đt đai, khoáng sn… Trong nn kinh t th trng bên
cnh vn tn ti di dng vt cht còn có các loi vn di dng tài sn vô hình
nhng có giá tr nh bng phát minh, sáng ch, nhãn hiu, li th thng mi… Vi
mt quan nim rng hn ngi ta cng có th coi lao đng là vn.
Theo chu trình vn đng t bn ca K. Marx, T – H – SX - -H’ – T’ thì vn có
mt tt c trong toàn b quá trình sn xut kinh doanh, t nguyên liu đu vào đn các
quá trình sn xut tip theo ca doanh nghip đ to ra li nhun. Vn là điu kin đ
duy trì sn xut, đi mi công ngh, m rng sn xut và nâng cao cht lng sn phm,
2
tng vic làm, tng thu nhp cho ngi lao đng, to điu kin cho doanh nghip tng
cng kh nng cnh tranh, m rng sn xut, nâng cao hiu qu kinh doanh.
Tóm li, đ có các yu t đu vào (T liu lao đng, t liu sn xut) phc v
cho hot đng kinh doanh, doanh nghip phi có mt lng tin ng trc, lng tin
ng trc này gi là vn ca doanh nghip. Do đó có th kt lun “Vn ca doanh
nghip là biu hin bng tin ca vt t, tài sn đc đu t vào quá trình sn xut
kinh doanh ca doanh nghip nhm thu li nhun”. T nhng vn đ đã tip cn trên
ta thy vn có mt s đc đim sau:
Th nht: Vn là hàng hoá đc bit vì các lỦ do sau vì vn là hàng hoá vì nó có
giá tr và giá tr s dng. Giá tr ca vn đc th hin chi phí b ra đ có đc vn.
Giá tr s dng ca vn th hin vic s dng vn đ đu t vào quá trình sn xut
kinh doanh nh mua máy móc, thit b vt t, hàng hoá, thuê mn lao đng, s dng
dch v Ngoài ra, vn là hàng hoá đc bit vì có s tách bit rõ ràng gia quyn s
dng và quyn s hu vn. Khi mua vn chúng ta ch có quyn s dng ch không có
quyn s hu và quyn s hu vn thuc v ch s hu ca vn. Hn na, tính đc
bit ca vn còn th hin ch: Vn không b hao mòn hu hình trong quá trình s
dng mà còn có kh nng to ra giá tr ln hn bn thân vn. Chính vì vy, giá tr ca
vn ph thuc vào li ích cn biên ca ca bt k doanh nghip nào.iu này đt ra
nhim v đi vi các nhà qun tr tài chính là phi làm sao s dng ti đa hiu qu ca
vn đ đem li mt giá tr thng d ti đa, đ chi tr cho chi phí đã b ra mua nó nhm
đt hiu qu ln nht.
Th hai: Vn đi din cho mt lng giá tr tài sn: Ngha là vn là biu hin bng
tin ca tài sn hu hình nh: Nhà xng, đt đai, máy móc, thit b… và nhng tài sn
vô hình nh: Thng hiu, bng phát minh, sáng ch, phn mm, li th kinh doanh
Th ba: Vn phi luôn luôn gn lin vi ch s hu nht đnh: Vn không th
tách ri ch s hu trong sut c quá trình vn đng, mi đng vn phi đc gn vi
mt ch s hu nht đnh. Trong nn kinh t th trng hin nay thì ch có xác đnh
đc ch s hu thì đng vn mi đc s dng hp lỦ không gây lãng phí và đt
đc hiu qu cao.
Th t: Vn phi luôn luôn vn đng sinh li: Vn luôn vn đng đ sinh li,
vn là biu hin bng tin nhng tin ch là dng tim nng ca vn. bin thành
vn thì tin đó phi đa vào hot đng kinh doanh đ kim li.
Th nm: Vn phi đc tích t thành lng đ ln: Vn phi đc tích t tp
trung đn mt lng nht đnh mi có th phát huy tác dng đ đu t vào sn xut
kinh doanh. Tu vào đc đim sn xut kinh doanh ca tng doanh nghip mà có mt
lng vn nht đnh, khác nhau gia các doanh nghip.
Thang Long University Library
3
1.1.2. Phân loi vn
Trong quá trình tin hành hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip cn phi
s dng ti vn: ó là tiêu hao các loi vt t, nguyên vt liu, hao mòn máy móc
thit b, tr lng nhân viên ó là nhng chi phí mà doanh nghip b ra đ đt đc
mc tiêu kinh doanh. Các khon chi phí này phát sinh có tính cht thng xuyên, liên
tc gn lin vi quá trình sn xut sn phm ca doanh nghip.Vì vy, các doanh
nghip phi nâng cao hiu qu qun lí vn mt cách ti đa nhm đt mc tiêu kinh
doanh đem li li nhun ln nht. có th tin hành huy đng, qun lỦ và s dng
vn đt hiu qu cao nht, tit kim chi phí tng khâu sn xut và toàn doanh nghip
các nhà qun lỦ cn phi tin hành phân loi vn. Phân loi vn có tác dng qun lỦ,
kim tra, phân tích quá trình phát sinh nhng loi chi phí mà doanh nghip phi b ra
đ tin hành sn xut kinh doanh. Có nhiu cách phân loi vn, tu thuc vào mi
giác đ tip cn khác nhau ta có các cách phân loi vn khác nhau. Trong trng hp
này tp trung cách phân loi theo tính cht chu chuyn vn và tính cht s hu vn.
1.1.2.1 Ý ngha ca vic tin hành phân loi vn
Phân loi này giúp cho các doanh nghip thy đc t trng, c cu tng loi
vn, xác đnh chi phí qun lí vn ca tng loi vn, tng ngun vn. T đó, doanh
nghip chn cho mình mt c cu vn phù hp, xem xét, la chn phng án huy
đng, qun lỦ, qun lí ngun vn sao cho hp lỦ nhm đem li hiu qu kinh t cao
nht, linh hot hn, tránh đc ri ro… nhm bo toàn và phát trin vn.
Nh vy, phân loi vn s giúp cho nhà qun lỦ doanh nghip lp k hoch tài
chính, hình thành nên nhng d đnh v t chc ngun vn trong tng lai trên c s
xác đnh quy mô v vn cn thit, la chn thích hp cho tng hot đng sn xut kinh
doanh đ đt hiu qu qun lí vn cao nht.
1.1.2.2 Phân loi vn theo tính cht s hu
Theo cách phân loi này, vn ca doanh nghip bao gm 2 loi:Vn ch s hu,
n phi tr (vn vay + n phi tr).
Vnăchăsăhu: Vn ch s hu là phn vn thuc quyn s hu ca ch doanh
nghip, doanh nghip có quyn chim hu, chi phi và đnh đot. Tu theo tng loi
hình doanh nghip mà vn ch s hu là do ch doanh nghip b ra, các thành viên
trong công ty TNHH hoc các c đông trong công ty c phn đóng góp. Có bn ngun
c bn to nên vn ch s hu ca doanh nghip, đó là:
Vn đu t ca ch s hu: Gm vn góp (Nhà nc, các bên tham gia liên
doanh, các thành viên góp vn, các c đông, các ch doanh nghip), thng d vn c
phn và phn vn khác ca ch s hu.
4
Phn li nhun đ li: Phn giá tr trích t li nhun hot đng SXKD ca doanh
nghip đ li b sung ngun vn kinh doanh.
Chênh lch đánh giá li tài sn (ch yu là đánh giá li tài sn c đnh, bt đng
sn đu t, các khon đu t dài hn…), chênh lch t giá: Khi nhà nc cho phép
hoc các thành viên góp vn thng nht quyt đnh đánh giá li tài sn.
Các qu ca doanh nghip: Hình thành do đc phân phi t kt qu sn xut
kinh doanh nh: Qu đu t phát trin, qu d phòng tài chính, qu d tr, qu khác
thuc ngun vn ch s hu…
Ngoài ra, vn ch s hu ca doanh nghip bao gm các ngun vn khác nh:
Ngun vn đu t XDCB, qu h tr sp xp doanh nghip, kinh phí s nghip…
(Khon kinh phí do ngân sách nhà nc cp không hoàn li cho doanh nghip chi tiêu
phc v mc đích kinh t lâu dài, c bn, mc đích chính tr - xã hi theo đnh
hng c th).
Năphiătr: Là khon n phát sinh trong quá trình kinh doanh mà doanh nghip
không th t đm bo vn cho nhu cu ca sn xut kinh doanh mà phi huy đng
thêm t các ngun khác nh: Vay n t các ngân hàng, các t chc tín dng, n vay
ca các ch th kinh t, n vay ca cá nhân… Các khon vn chim dng ln nhau
nh: Phi tr cho ngi bán, ngi mua tr tin trc, phi tr công nhân viên, phi
np ngân sách, phi tr - phi np khác Ngoài ra còn s dng các qu đc lp ra đ
đm bo vic chi tiêu thng xuyên theo ch đ nh: Qu d phòng tr cp mt vic
làm, qu nghiên cu khoa hc, qu khen thng - phúc li…
1.1.2.3 Phân loi vn theo tính cht chu chuyn
Theo cách phân loi này vn ca doanh nghip đc chia thành hai loi: vn lu
đng và vn c đnh.
Vn lu đng: Là biu hin bng tin ca tài sn lu đng hay ngun vn mà
doanh nghip dùng đ tài tr cho các tài sn ngn hn. Vn lu đng tham gia hoàn
toàn vào quá trình kinh doanh và giá tr có th tr li hình thái ban đu sau mi vòng
chu chuyn ca hàng hoá. Vn lu đng là b phn ch yu ca vn sn xut, bao gm
giá tr nguyên liu, vt liu ph, tin lng, các khon chi phí thuê mn, s dng dch
v, mua sm, chi phí khác phc v sn xut kinh doanh Nhng giá tr này đc hoàn
li hoàn toàn cho ch doanh nghip sau khi đã bán hàng hoá. Trong quá trình sn xut,
b phn giá tr sc lao đng biu hin di hình thc tin lng đã b ngi lao đng
hao phí nhng đc tái hin trong giá tr mi ca sn phm, còn giá tr nguyên, nhiên
vt liu đc chuyn toàn b vào sn phm trong chu k sn xut kinh doanh đó.
Vnăcăđnh: Là ngun vn mà doanh nghip dùng đ trang tri cho các khon
đu t dài hn nh: u t tài sn c đnh (TSC), TSC thuê tài chính, bt đng sn
Thang Long University Library
5
đu t, các khon đu t tài chính dài hn, các khon đu t dài hn khác, các khon
cho vay dài hn…
i đa s các doanh nghip, vn c đnh ch yu đc dùng đ tài tr cho
TSC.TSC đc dùng trong sn xut kinh doanh, tham gia hoàn toàn vào quá trình
sn xut nhng chuyn dn giá tr vào quá trình sn phm, dch v (Kt qu - đu ra
ca quá trình SXKD) thông qua quá trình trích khu hao. Do đó giá tr vn c đnh đã
đu t ch có th thu hi dn sau nhiu chu k sn xut kinh doanh.
Vn c đnh ca doanh nghip đc biu hin di hai hình thái:
Hình thái hin vt: ó là toàn b tài sn c đnh dùng trong kinh doanh ca các
doanh nghip. Nó bao gm nhà ca, máy móc, thit b, phng tin, công c ; Là bt
đng sn đu t; Là chng nhn các khon đu t tài chính; Chng nhn công n phi
thu dài hn…
Hình thái tin t: ó là toàn b TSC, bt đng sn cha khu hao (Phn giá tr
còn li ca TSC, bt đng sn), các khon đu t, công n cha thu hi… Phn giá
tr t TSC, bt đng sn đã đc khu hao chính là b phn vn c đnh đã hoàn
thành vòng luân chuyn và tr v hình thái tin t ban đu hay là b phn vn c đnh
đã dch chuyn sang vn lu đng.
Tu theo tng loi hình doanh nghip mà t trng, c cu ca hai loi vn này
khác nhau. Nu nh trong doanh nghip thng mi t trng ca vn lu đng chim
ch yu trong ngun vn kinh doanh thì trong doanh nghip sn xut t trng vn c
đnh li thng chim t trng ch yu. Trong hai loi vn này, vn c đnh có đc
đim chu chuyn chm hn vn lu đng. Trong khi vn c đnh chu chuyn đc
mt vòng thì vn lu đng đã chu chuyn đc nhiu vòng.
1.1.2.4 Phân loi vn theo phm vi ngun hình thành
Theo cách phân loi này vn ca doanh nghip đc chia thành hai ngun:
ngun vn bên trong doanh nghip, ngun vn bên ngoài doanh nghip.
- Ngun vn bên trong doanh nghip: Là ngun vn có th huy đng đc t
hot đng ca bn thân doanh nghip.
- Ngun vn bên ngoài doanh nghip: Là ngun vn mà doanh nghip có th huy
đng t bên ngoài đáp ng nhu cu sn xut kinh doanh ca đn v mình.
1.1.2.5 Phân loi vn theo k hn
Theo cách phân loi này thì vn ca doanh nghip bao gm 3 loi: vn ngn hn,
vn trung hn,vn dài hn.
- Vn ngn hn: Là ngun vn có k hn (Thi gian đáo hn) nh hn 1 nm,
hoc đc luân chuyn thng xuyên bao gm.
6
- Vn trung hn: Là ngun vn có k hn (Thi gian đáo hn) t 1 nm đn 5 nm.
- Vn dài hn: Là ngun vn có tính cht dài hn, thng xuyên, n đnh (Có k
hn t trên 5 nm tr lên).
1.1.3. Vai trò ca vn trong hot đng kinh ếoanh ca ếoanh nghip
Trong điu kin ca nn kinh t th trng hin nay, các doanh nghip phi đi
mt vi vic cnh tranh ht sc khc lit đ tn ti và phát trin; Cùng vi xu th hi
nhp ngày càng sâu hn, rng hn vào nn kinh t th gii; Vn đ toàn cu hoá da
trên s phát trin ca công ngh, thông tin; c bit nhng bin đng bt thng, liên
tip, khó d báo ca kinh t th gii đã tác đng rt ln đn nn kinh t và trc tip là
các doanh nghip Vit Nam. Các doanh nghip Vit Nam mun tn ti và phát trin,
đ kh nng tham gia vào quá trình toàn cu hoá, hi nhp đc vi kinh t th gii thì
s phi đi mt và vt qua nhng khó khn, thách thc cc k ln. Có rt nhiu vn
đ mà các doanh nghip Vit Nam cn gii quyt đ có th cnh tranh và hi nhp
nh: Kh nng tài chính, c s h tng k thut và công ngh, trình đ và nng lc ca
nhà qun lỦ doanh nghip, trình đ và Ủ thc ca đi ng cán b công nhân viên, môi
trng kinh doanh, quy mô và đa bàn hot đng, áp lc t các đi th cnh tranh, lãi
sut, t giá… Trong đó, yu t đc nghiên cu đây là kh nng tài chính; ó chính
là quy mô và kh nng qun lỦ qun lí vn, nó đc th hin thông qua yu t quan
trng nht đó là: Hiu qu qun lí vn ca doanh nghip.
Vn là điu kin tiên quyt cho s ra đi ca doanh nghip, là c s đ doanh
nghip có th đu t chiu sâu cho k thut công ngh, c s h tng, đu t đ m
rng quy mô sn xut kinh doanh, to công n vic làm cho ngi lao đng… Nu
thiu vn thì quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip s b khó khn, đình tr,
thit hi ln đn kinh t và uy tín ca doanh nghip, đng thi kéo theo hàng lot các
tác đng tiêu cc khác đn bn thân doanh nghip, đi sng ca ngi lao đng và có
th ny sinh các vn đ nh hng ti nn kinh t và c xã hi. Vai trò ca vn đc
th hin rõ nét qua các mt sau:
V mt pháp lỦ: Mt doanh nghip khi mun thành lp thì điu kin đu tiên là
doanh nghip phi có mt lng vn nht đnh mà lng vn này ti thiu phi bng
lng vn pháp đnh, khi đó đa v pháp lỦ ca doanh nghip mi đc xác lp. Trong
trng hp quá trình hot đng kinh doanh, vn doanh nghip không đt đc điu
kin mà lut pháp quy đnh thì kinh doanh đó s b chm dt hot đng nh: Gii th,
phá sn hoc sáp nhp doanh nghip. Nh vy, có th xem vn là mt trong nhng c
s quan trng đ đm bo s tn ti t cách pháp nhân ca mt doanh nghip trc
pháp lut.
Thang Long University Library
7
V mt kinh t: Trong hot đng sn xut kinh doanh, vn là mt trong nhng
yu t quyt đnh s tn ti và phát trin ca doanh nghip. Nó không nhng đm bo
kh nng mua sm máy móc thit b, dây chuyn công ngh đ phc v cho quá trình
sn xut mà còn đm bo cho hot đng sn xut kinh doanh đc din ra thng
xuyên và liên tc. Vn đm bo cho quá trình sn xut kinh doanh đc din ra liên
tc, giúp doanh nghip nâng cao kh nng cnh tranh trên th trng đc bit trong giai
đon hin nay, nn kinh t phát trin theo xu hng toàn cu hoá, hi nhp. Ngoài ra,
vn còn là mt trong nhng điu kin đ s dng các ngun tim nng hin có và
tng lai v sc lao đng, ngun hàng hoá, m rng, phát trin trên th trng, m
rng lu thông và tiêu th hàng hoá, là cht keo dính kt quá trình và quan h kinh t,
là du bôi trn cho c máy kinh t hot đng. Trong quá trình sn xut kinh doanh,
vn tham gia vào tt c các khâu t sn xut đn tiêu th và cui cùng nó li tr v
hình thái ban đu là tin t.Nh vy, s luân chuyn vn giúp doanh nghip thc hin
đc hot đng tái sn xut và tái sn xut m rng ca doanh nghip mình.
1.2. Hiuăquăqunălíăvnătrongădoanhănghip
Khi tin hành đánh giá v mt doanh nghip ch tiêu đc quan tâm nht thng
là hiu qu kinh doanh. Hiu qu kinh doanh là mt phm trù kinh t phn ánh trình đ
s dng các ngun lc nh: Tài chính, công ngh, nhân lc và các li th so sánh
khác… ca doanh nghip đ đt đc kt qu cao nht trong quá trình SXKD vi tng
chi phí hp lỦ nht. Không ngng nâng cao hiu qu kinh t là mi quan tâm hàng đu
ca mi nn kinh t chung và là mi quan tâm ca các doanh nghip nói riêng, đc bit
nó đang là vn đ cp bách mang tính thi s đi vi các doanh nghip Vit Nam hin
nay. Trong các yu t có nh hng ti hiu qu kinh doanh, yu t hiu qu qun lí
vn đóng vai trò cc k quan trng.
Xét hàm sn xut mt doanh nghip sn xut kinh doanh bt k có dng:
Q = f(K, L)
Trong đó: + K là vn (T bn).
+ L là lao đng.
Vì vy, kt qu SXKD ca các doanh nghip có quan h hàm s vi các yu t là
vn và lao đng. Trong đó vn đc biu hin bng tài sn, c s h tng k thut,
khoa hc công ngh Xét trong tm vi mô, vi mt doanh nghip trong ngn hn thì
các ngun lc đu vào này b gii hn. iu này đòi hi các doanh nghip phi tìm
bin pháp nhm khai thác và qun lí vn, vn hành ti đa các ngun lc sn có ca
mình, nhm mc đích đt đc hiu qu cao nht. Trên c s đó các doanh nghip tin
hành tính toán, so sánh và la chn phng án sn xut kinh doanh tt nht cho doanh
nghip mình.
8
T cách tip cn trên ta nhn thy, các ngun lc kinh t đc bit là ngun vn
ca doanh nghip có tác đng rt ln ti hiu qu sn xut kinh doanh. Vì th vic
nâng cao hiu qu qun lí vn là yêu cu mang tính thng xuyên và bt buc đi vi
các doanh nghip. ánh giá hiu qu qun lí vn s giúp ta thy đc hiu qu ca
hot đng kinh doanh nói chung và qun lí vn nói riêng.
1.2.1. Khái nim qun lý vn
Qun lỦ là đc trng cho quá trình điu khin và dn hng tt c các b phn
mt t chc, thng là t chc kinh t, thông qua vic thành lp và thay đi các ngun
tài nguyên (nhân lc, tài chính, vt t, trí thc và giá tr vô hình).Vy qun lỦ vn là 1
quá trình điu khin và dn hng tt c các b phn ca doanh nghip 1 cách thng
xuyên và bt buc, thông qua vic thành lp, thay đi các ngun tài nguyên, ngun lc
nhm khai thác, s dng, vn hành ti đa ngun vn đ đt đc hiu qu cao nht.
Qun lỦ vn đ cp đn các hình thc huy đng vn, các nhân t nh hng đn
cách thc la chn ngun vn ca doanh nghip và s dng vn có hiu qu.
1.2.2. Khái nim hiu qu qun lí vn
Hiu qu qun lí vn ca doanh nghip là mt phm trù kinh t phn ánh trình đ
khai thác, qun lỦ, s dng ngun vn ca doanh nghip vào hot đng sn xut kinh
doanh nhm mc tiêu cui cùng ca doanh nghip đó là ti đa hoá giá tr tài sn ca
ch s hu.
Hiu qu qun lí vn ca doanh nghip đc lng hoá thông qua h thng các
ch tiêu v kh nng hot đng, kh nng sinh li, tc đ luân chuyn vn… Nó phn
ánh quan h gia đu ra và đu vào ca quá trình sn xut kinh doanh thông qua thc
đo tin t hay c th là mi tng quan gia kt qu thu đc vi chi phí b ra đ thc
hin nhim v sn xut kinh doanh. Kt qu thu đc càng cao so vi chi phí vn b
ra thì hiu qu qun lí vn càng cao. Do đó nâng cao hiu qu qun lí vn là điu kin
quan trng đ doanh nghip phát trin vng mnh. Nâng cao hiu qu qun lí vn ca
doanh nghip phi đm bo các điu kin sau:
- Phi khai thác ngun lc mt cách trit đ ngha là không đ vn nhàn ri
mà không s dng, không sinh li.
- Phi qun lí vn mt cách hp lỦ và tit kim.
- Phi qun lí vn mt cách cht ch ngha là không đ vn đng, s dng vn
sai mc đích, không đ vn b tht thoát do buông lng qun lỦ.
Ngoài ra các doanh nghip cn phi thng xuyên tin hành phân tích, đánh giá
hiu qu qun lí vn đ nhanh chóng có bin pháp khc phc nhng mt hn
ch và phát huy nhng u đim ca doanh nghip trong qun lỦ vn.
Thang Long University Library
9
1.2.3. Phng pháp phân tích, đánh giá hiu qu qun lí vn
thc hin vic phân tích, đánh giá hiu qu qun lí vn ca mt doanh nghip,
ta s dng h thng các ch tiêu tài chính. Tuy nhiên, trc khi tin hành đánh giá hiu
qu qun lí vn chúng ta cn đ cp ti phng pháp đ đánh giá phân tích tài chính
cng nh phân tích hiu qu qun lí vn ca doanh nghip.
Có hai phng pháp đ đánh giá phân tích tài chính cng nh phân tích hiu qu
qun lí vn ca doanh nghip, đó là phng pháp so sánh và phng pháp phân tích t l.
- Phng pháp so sánh: áp dng phng pháp so sánh cn phi đm bo điu
kin so sánh đc ca các ch tiêu tài chính (Thng nht v không gian, thi gian, ni
dung, tính cht và đn v tính toán…) Theo mc đích phân tích mà tin hành xác đnh
gc so sánh; Gc so sánh đc chn là gc v thi gian, không gian; K phân tích
đc chn là k báo cáo hoc k k hoch; Giá tr so sánh có th đc la chn bng
s tuyt đi, s tng đi hoc s bình quân. Ni dung so sánh bao gm:
So sánh gia s liu thc hin k này vi s thc hin k trc đ thy
rõ xu hng thay đi v tài chính doanh nghip, đánh giá s tng trng hay tht lùi
trong hot đng kinh doanh đ có bin pháp khc phc trong thi gian ti.
So sánh gia s liu k hoch vi s liu thc t thc hin đ thy
rõ mc đ phn đu ca doanh nghip.
So sánh gia s liu ca doanh nghip vi s liu trung bình ca ngành, ca
các doanh nghip khác đ đánh giá tình hình tài chính ca doanh nghip tt hay xu,
đc hay cha đc.
So sánh theo chiu dc đ xem xét tng ch tiêu so vi tng th, so sánh
theo chiu ngang ca nhiu k đ thy đc s bin đi c v s tng đi và s tuyt
đi ca mt ch tiêu nào đó qua các niên đ k toán liên tip.
- Phng pháp phân tích t l: Phng pháp này da ý ngha chun mc các
t l ca đi lng tài chính trong các quan h tài chính. S bin đi các t l c nhiên là
s bin đi ca các đi lng tài chính. V nguyên tc phng pháp t l yêu cu phi
xác đnh đc các ngng, các đnh mc đ nhn xét đánh giá tình hình tài chính doanh
nghip, trên c s so sánh các t l ca doanh nghip vi giá tr các t l tham chiu.
Trong phân tích tài chính doanh nghip, các t l tài chính đc phân thành các
nhóm t l đc trng, phn ánh nhng ni dung c bn theo mc tiêu hot đng ca
doanh nghip. ó là các nhóm t l v kh nng thanh toán, nhóm t l v c cu vn
và ngun vn, nhóm t l v nng lc hot đng kinh doanh, nhóm t l v kh nng
sinh li. Mi nhóm t l li bao gm nhiu t l phn ánh riêng l tng b phn ca
hot đng tài chính, trong mi trng hp khác nhau tu theo giác đ phân tích, ngi
phân tích la chn nhng nhóm ch tiêu khác nhau.
10
1.3. NiădungăđánhăgiáăhiuăquăqunălỦăvn
1.3.1. Phân tích c cu vn chung
C cu vn ca doanh nghip ch ra t trng tng ngun vn trong tng ngun
vn ca doanh nghip. C cu có nh hng ln ti hiu qu qun lỦ vn vì c cu
vn ca doanh nghip càng hp lỦ bao nhiêu thì hiu qu qun lỦ càng tt by nhiêu.
C cu vn ca doanh nghip hp lỦ tc là đáp ng đ nhu cu v vn các khâu ca
doanh nghip, không tha vn hay thiu vn.
Nu xem xét c cu vn chung trên góc đ qun lỦ ngun hình thành thì nhà
phân tích có th s dng t s n trên vn ch s hu: T s này cho bit quan h gia
vn huy đng bng đi vay vi vn ch s hu, 1 đng n phi tr đc đm bo bng
bao nhiêu đng vn ch s hu. T s này nh chng t doanh nghip ít ph thuc
vào hình thc huy đng vn bng vay n; có th hàm Ủ doanh nghip chu ri ro thp.
Tuy nhiên doanh nghip cha tn dng nhiu li th ca ngun vn n phi tr nh chi
phí vn thp hn vn ch s hu và chi phí lãi vay to ra khon tit kim thu.
T s n trên vn ch
s hu
=
Tng n phi tr
Giá tr vn ch s hu
Nu đng trên góc đ qun lỦ vn theo thi gian s dng vn, nhà phân tích nên
xem xét t s vn ngn hn trên tng vn hoc t s vn dài hn trên tng vn. T s
này cho bit mt đng ngun vn ca doanh nghip đc hình thành t bao nhiêu đng
vn ngn hn (hoc dài hn vi t s vn dài hn). Nu t s vn ngn hn ca doanh
nghip cao thì mc đ linh hot tài chính ca doanh nghip thp, kh nng huy đng
vn vay thp vi chi phí huy đng cao do doanh nghip đi mt vi ri ro thanh toán
cao. Tuy nhiên, nu doanh nghip tn dng ngun vn ngn hn nhiu s tn dng đc
u th ca ngun vn ngn hn có chi phí thp dn đn kh nng sinh li cao.
T s vn ngn hn
=
Tng vn ngn hn
Tng vn
Nu đng trên góc đ qun lỦ tc đ chu chuyn ca vn, t s mà nhà phân tích
s dng là t s vn c đnh hoc t s vn lu đng. T s này cho bit vn c đnh
hoc vn lu đng chim t trng bao nhiêu trong tng ngun vn. T s này nh
hng bi đc đim ca ngành. Nhng doanh nghip sn xut thông thng cn đu t
nhiu vào tài sn dài hn khin cho vn c đnh ln, do vy tc đ luân chuyn ca
tng vn s chm hn so vi các doanh nghip thng mi (doanh nghip có t trng
vn lu đng ln).
T s vn c đnh
=
Tng vn c đnh
Tng vn
Thang Long University Library
11
1.3.2. ánh giá chung hiu qu qun lý vn
Mc tiêu ca mi doanh nghip khi tin hành hot đng sn xut kinh doanh đu
hng ti hiu qu kinh t, trên c s khai thác và s dng mt cách trit đ mi
ngun lc sn có. Chính vì th vi các ngun lc kinh t sn có hu hn, vic t chc
khai thác và s dng, đc bit là ngun vn sn xut kinh doanh ca doanh nghip có
tác đng mnh m ti hiu qu hot đng sn xut kinh doanh. Khai thác và s dng
các tim lc v vn s hình thành nên hiu qu thc s cho hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip. Vì vy, vic nâng cao hiu qu qun lí vn là nhu cu thng
xuyên bt buc ca mi doanh nghip. ánh giá đúng hiu qu qun lí vn s thy
đc cht lng ca vic sn xut kinh doanh nói chung và s dng vn nói riêng.
đánh giá chính xác hn hiu qu qun lí vn ca doanh nghip, ta có th da vào các
nhóm ch tiêu đo lng sau đây:
- Vòng quay vn:
Vòng quay vn
=
Doanh thu thun trong k
Tng vn bình quân trong k
Ch tiêu vòng quay vn cho bit c mt đng vn ca doanh nghip s dng
trong k to ra bao nhiêu đng doanh thu. Ch tiêu này càng ln chng t hiu qu
qun lí vn ca doanh nghip càng cao, đng thi ch tiêu này còn cho bit doanh
nghip mun nâng cao hiu qu qun lí vn thì phi qun lỦ cht ch và tit kim v
ngun vn hin có ca mình.
- T sut li nhun ca toàn b vn kinh doanh:
T sut li nhun
tng vn kinh doanh
=
Li nhun sau thu trong k
* 100
Tng vn bình quân trong k
Ch tiêu này cho bit c 100 đng vn kinh doanh trong k ca doanh nghip thì
mang li bao nhiêu đng li nhun. ây là ch tiêu tng hp nht đc dùng đ đánh
giá kh nng sinh li ca vn đu t. Ch tiêu này càng cao chng t hiu qu qun lỦ
vn ca doanh nghip càng tt, đng thi cng cho bit hiu qu qun lỦ và s dng
tài sn đ to ra thu nhp doanh nghip.
- T sut li nhun ca vn ch s hu:
T sut li nhun
vn ch s hu
=
Li nhun sau thu trong k
* 100
Vn CSH bình quân trong k
12
Ch tiêu này phn ánh kh nng sinh li ca vn ch s hu, cho bit c 100
đng vn đu t ca ch hu đem ra kinh doanh trong k thì mang li bao nhiêu đng
li nhun. ây là ch tiêu mà ch s hu quan tâm nht, nu ch tiêu này cao chng t
nhà qun lỦ tài chính làm vic hiu qu, điu này làm tng k vng ca nhà đu t vi
doanh nghip. Vi nhng ch s hu hin ti h s gi vn đu t lâu hn, còn nhng
ngi mun tr thành ch s hu mi ca doanh nghip s phi tr nhiu tin hn đ
có vn s hu. iu này là điu kin đm bo cho hot đng tng trng bn vng ca
doanh nghip.
đánh giá hiu qu qun lý vn trong ếoanh nghip có th đng trên nhiu
góc đ khác nhau đ phân tích, tuy nhiên trong phm vi khóa lun, em xem xét trên
góc đ chu chuyn ca vn ếo đó hiu qu qun lý vn bao gm hiu qu vn c
đnh và vn lu đng.
1.3.3. ánh giá hiu qu qun lý vn c đnh
Vn c đnh chim t trng ln trong doanh nghip, vì vy qun lỦ vn c đnh
tác đng trc tip đn hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. đánh giá
hiu qu qun lỦ vn c đnh thông thng các nhà qun lỦ s dng mt s ch
tiêu sau:
(1) C cu vn c đnh trong doanh nghip: xem xét c cu vn c đnh trong
toàn b vn c đnh thông thng các nhà phân tích s dng ch tiêu t trng tng
thành phn vn c đnh:
T trng vn c đnh i
=
Vn c đnh i
* 100
Tng ngun vn c đnh
Ch tiêu này cho thy vn c đnh i chim bao nhiêu phn trm trong tng vn c
đnh ca doanh nghip. Khi tính toán t trng này, nhà qun lỦ tài chính có th điu
chnh c cu vn c đnh phù hp vi tng giai đon phát trin ca công ty cng nh
phù hp vi tình hình nn kinh t nhm đt đc mc tiêu tng hiu qu sinh li ca
vn và vn c đnh.
(2) Vòng quay vn c đnh
Vòng quay vn c đnh
=
Doanh thu thun trong k (S)
Vn c đnh bình quân trong k
Ch tiêu vòng quay vn c đnh trong mt nm hoc mt k vn cđnh quay
đc bao nhiêu vòng. Ch tiêu này càng ln chng t trình đ qun lỦ vn cđnh ca
doanh nghip càng tt vì mt đng vn cđnh s dng to ra nhiu đng doanh thu
thun hn. Vòng quay vn cđnh càng cao thì thi gian luân chuyn (thu hi) vn c
đnh càng ngn.
Thang Long University Library
13
Thi gian quay vòng vn
c đnh (K)
=
360
Vòng quay vn cđnh
(3) H s đm nhim vn c đnh
H s đm nhim
vn c đnh
=
Vn c đnh bình quân trong k
Doanh thu thun trong k (S)
H s đm nhim vn c đnh cho bit đ to ra mt đng doanh thu thun cn
bao nhiêu đng vn c đnh. H s đm nhim vn c đnh càng ln chng t công ty
s dng vn c đnh không hiu qu.
(4) Mc tit kim vn c đnh:
VC tit kim = (M1/360)(K1-K0)
Trong đó:
M1: Tng mc luân chuyn vn c đnh k phân tích
K1: thi gian quay vòng vn c đnh k phân tích
K0: Thi gian quay vòng vn c đnh k gc
Nu mc tit kim vn c đnh mang du dng, tc là doanh nghip đang lãng
phí vn c đnh hay nói cách khác đ to ra doanh thu k này, nu so vi k trc
công ty cn nhiu vn c đnh hn. Ngc li, nu mc tit kim vn c đnh mang
du âm tc là doanh nghip tit kim vn c đnh và điu này giúp doanh nghip tit
kim chi phí và tng hiu qu sn xut kinh doanh.
(5) T sut li nhun ca vn c đnh:
T sut li nhun
vn c đnh (ROFC)
=
Li nhun sau thu trong k
* 100
Vn c đnh bình quân trong k
Ch tiêu này phn ánh c 100 đng vn c đnh bình quân trong k s to ra bao
nhiêu đng li nhun. Nó phn ánh kh nng sinh li ca vn c đnh, ch tiêu này càng
ln càng tt. xem xét chi tit hn v các thành phn nh hng ch yu đn ROFC,
tác gi s dng phng pháp phân tích Dupont trong phân tích hiu qu vn c đnh.
(6) Phng pháp phân tích Dupont vi vn c đnh
ROFCă=ăROS*Vòngăquayăvnăcăđnh
Nhìn vào phng trình phân tích Dupont trên có th nhn thy rng, hiu qu
qun lỦ vn c đnh ca doanh nghip b nh hng bi thành phn chính là t sut
sinh li trên doanh thu (ROS) và vòng quay vn c đnh. Nu kh nng qun lỦ chi phí
và doanh thu ca doanh nghip vn gi nguyên, thì doanh nghip ch có th kh nng
14
sinh li ca vn c đnh bng cách tng tc đ luân chuyn ca vn c đnh. Khi vòng
quay vn cđnh tng 1 vòng thì t sut sinh li vn c đnh, do tác đng ca s nhân
ROS s tng ROS %. Ngc li, nu công ty gi nguyên vòng quay vn c đnh, công
ty có th tng kh nng sinh li ca vn c đnh bng cách kim soát chi phí và doanh
thu tt hn. iu này có ngha là khi ROS tng 1%, thì do tác đng ca s nhân vòng
quay vn c đnh s khin cho ROFC tng bng vòng quay vn c đnh.
1.3.4. ánh giá hiu qu qun lý vn lu đng
1.3.4.1 C cu vn lu đng
T trng vn lu đng i
=
Vn lu đng i
* 100
Tng ngun vn lu đng
T trng vn lu đng i cho ta thy đc tng thành phn vn lu đng chim
bao nhiêu phn trm trên tng vn lu đng ca doanh nghip. Phân tích t trng này
qua các nm cho ta thy đc s bin đng có phù hp vi k hoch sn xut kinh
doanh ca doanh nghip hay không, và có phù hp vi kh nng t ch tài chính kh
nng vn dng, khai thác ngun vn trên th trng hay không đ có phng án điu
chnh li t trng.
1.3.4.2 Qun lý kh nng thanh toán ngn hn
Kh nng thanh toán ca doanh nghip phn ánh mi quan h tài chính gia các
khon có kh nng thanh toán trong k vi các khon phi thanh toán trong k. Nhóm
ch tiêu này bao gm các ch tiêu sau:
H s thanh toán
n ngn hn
=
Tng tài sn ngn hn
Tng n ngn hn
Ch tiêu này ch rõ kh nng có th chi tr các khon n ngn hn, các khon n
dài hn đn hn ca doanh nghip. Nu t s ln hn 1 th hin kh nng thanh toán
n ngn hn ca doanh nghip trong tính trng tt. Doanh nghip thn trng trong
qun lỦ vn khi tài sn ngn hn có th đm bo cho n ngn hn.
H s thanh toán nhanh
=
TSNH - Hàng tn kho
Tng n ngn hn
Ch tiêu này cho bit doanh nghip có th s dng bao nhiêu đng tài sn
ngn hn đ chi tr cho các khon n ngn hn mà không cn bán hàng tn kho. Ch
tiêu h s thanh toán nhanh ít nht phi ln hn hoc bng 1 mi đm bo kh nng
thanh toán các khon n ngn hn kp thi. Nu ch s này nh hn 1 thì ri ro mt
kh nng thanh toán ca công ty là khá cao nu không qun lỦ tt dòng tin trong
doanh nghip.
Thang Long University Library
15
H s thanh toán tc thi
=
Tin và CK tng đng tin
Tng n ngn hn
Ch tiêu này s dng đ đánh giá kh nng thanh toán ngay các khon n đn hn
ca doanh nghip bng tài sn ngn hn có th chuyn thành tin mt cách nhanh nht.
Nu ch s cao s th hin kh nng thanh toán nhanh ca công ty tt nhng nu quá
cao s khin cho công ty b qua nhiu c hi đu t sinh li.
1.3.4.3 Các ch tiêu đánh giá hiu qu qun lý chung vn lu đng
Vn lu đng đóng vai trò cc k quan trng, nh hng rt ln đn hiu qu sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Vn lu đng có đc đim đc quay vòng nhiu
ln trong k, luân chuyn thng xuyên, liên tc vào quá trình sn xut kinh doanh
ca doanh nghip, vì vy hiu qu s dng vn lu đng s tác đng mnh, tc thi
vào hiu qu s dng tng vn và hiu qu kinh doanh ca doanh nghip. Do đó vic
phân tích, đánh giá hiu qu s dng vn lu đng luôn đc các doanh nghip đc
bit quan tâm.
S vòng quay ca vn lu đng trong k:
S vòng quay vn lu đng
=
Doanh thu thun trong k
Vn lu đng bình quân trong k
Vn lu đng bình quân tháng, quỦ, nm đc tính nh sau:
Vn LBQ tháng = (VL đu tháng + VL cui tháng)/2
Vn LBQ quỦ, nm = (VL1/2 + VL2 + +VLn-1+ VLn/2)/(n-1).
Trong đó:
VL1, VLn - Vn lu đng hin có vào đu tháng.
Ch tiêu này cho bit s ln luân chuyn vn lu đng trong k. Ch tiêu này
càng ln, chng t vn lu đng ca doanh nghip luân chuyn càng nhanh, hot đng
tài chính càng tt, doanh nghip cn ít vn mà t sut li nhun li cao.
S ngày luân chuyn:
S ngày luân chuyn 1
vòng vn lu đng
=
S ngày trong k
S vòng quay VL trong k
Hoc:
S ngày luân chuyn 1
vòng vn lu đng
=
S ngày trong k * VL B.quân trong k
Doanh thu thun trong k
Ghi chú: Thng ly thi gian ca k phân tích là 1 nm hay 360 ngày.
16
Ch tiêu này th hin s ngày cn thit cho vn lu đng đc mt vòng. Thi
gian ca mt vòng luân chuyn càng nh thì tc đ luân chuyn ca vn lu đng
càng ln và làm rút ngn chu k kinh doanh, vn quay vòng hiu qu hn.
H s đm nhim ca vn lu đng:
H s đm nhim
ca vn lu đng
=
Vn lu đng bình quân trong k
Doanh thu thun trong k
H s này càng nh chng t hiu qu s dng vn lu đng càng cao, s vn
tit kim đc càng nhiu. Qua ch tiêu này, ta bit đc đ có mt đng vn luân
chuyn thì cn my đng vn lu đng.
Mc tit kim vn lu đng:
Ch tiêu này th hin mc tit kim hay lãng phí trong quá trình s dng vn lu
đng do s thay đi tc đ luân chuyn ca nó:
V
=
V1 –V2
* DT
T
V1 : S ngày 1 vòng quay vn lu đng kì báo cáo
V2 : S ngày mt vòng quay vn lu đng k hoch
DT : Doanh thu bán hàng k k hoch
Nu thi gian luân chuyn vn lu đng k này ngn hn kì trc thì doanh
nghip s tit kim đc vn lu đng. S vn lu đng tit kim đc có th s dng
vào mc đích khác nhm nâng cao hiu qu qun lỦ vn.
T sut li nhun ca vn lu đng:
T sut li nhun
vn lu đng (ROWC)
=
Li nhun sau thu trong k
* 100
Vn lu đng bình quân trong k
Ch tiêu này phn ánh c 100 đng vn lu đng bình quân trong k s to ra bao
nhiêu đng li nhun. Nó phn ánh kh nng sinh li ca vn lu đng, ch tiêu này
càng ln càng tt.
+ Phng pháp phân tích Dupont
ROWCă=ăROS*ăVòngăquayăvnăluăđng
Thang Long University Library
17
N+1
N
Thayăđi
ROWC
ROWC
1
ROWC
0
ROWC
1
-ROWC
0
Vòng quay VL
WCT1
WCT0
WCT1 -WCT0
ROS
ROS1
ROS0
ROS1 -ROS0
T/đ caWCT
ROS1*(WTC1-WTC0) (1)
T/đ ca ROS
(ROS1-ROS0)* WCT0 (2)
T/đ tng hp
=(1)+(2)
Nh vy, qua bng phân tích trên nhn thy rng, doanh nghip mun tng kh
nng sinh li ca vn lu đng thì cn tng cng qun lỦ vn lu đng đ rút ngn
thi gian quay vòng ca vn lu đng. Mt khác, cng cn kim soát chi phí và doanh
thu tt.
1.3.4.4 Các ch tiêu đánh giá hiu qu các thành phn vn lu đng
(1) QunălỦăkhonăphiăthu: Khon phi thu là s tin khách hàng n doanh
nghip do mua chu hàng hóa hoc dch v. Kim soát khon phi thu liên quan đn
vic đánh đi gia li nhun và ri ro. Nu không bán chu hàng hóa thì s mt đi c
hi bán hàng, do đó, mt đi li nhun. Nu bán chu hàng hóa quá nhiu thì chi phí cho
khon phi thu tng có nguy c phát sinh các khon n khó đòi, do đó, ri ro không
thu hi đc n cng gia tng. Vì vy, qun lỦ các khon phi thu là doanh nghip cn
có chính sách bán chu phù hp đ va không làm mt khách hàng li va gim các ri
ro gp phi. đánh giá công tác qun tr khon phi thu khách hàng nhà phân tích
thng s dng hai ch tiêu h s vòng quay khon phi thu và k thu tin bình quân:
H s vòng quay khon
phi thu
=
Doanh thu thun
Bình quân khon phi thu
H s này cho bit các khon phi thu phi quay bao nhiêu vòng trong mt k báo
cáo nht đnh đ đt đc doanh thu trong k đó. T s này càng ln chng t tc đ thu
hi các khon phi thu là cao. Quan sát s vòng quay khon phi thu s cho bit chính
sách bán hàng tr chm ca doanh nghip hay tình hình thu hi n ca doanh nghip.
H s kì thu tin bình quân
=
Các khon phi thu thng mi bình quân * 360
Doanh thu thun
H s này cho bit s ngày bình quân cn có đ chuyn các khon phi thu
thng mi thành tin mt. Th hin kh nng thu n t khách hàng và chính sách tín
dng thng mi ca doanh nghip. H s này càng nh càng tt s ngày ngn th