B GIÁO DCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR
RI RO TÍN DNG TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
C PHN NGOIăTHNG VIT NAM
SINH VIÊN THC HIN : VÂN HÀ
MÃ SINH VIÊN : A15165
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
HÀ NI - 2013
B GIÁO DCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR
RI RO TÍN DNG TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
C PHN NGOIăTHNGăVIT NAM
Giáoăviênăhng dn : ThS. Lê Th Hà Thu
Sinh viên thc hin : Vân Hà
Mã sinh viên : A15165
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
HÀ NI - 2013
Thang Long University Library
LI CMăN
Trc tiên em xin gi li cám n chân thành nht ti cô giáo – Th.s Lê Th Hà
Thu, ngi đư trc tip hng dn em trong sut quá trình nghiên cu đ tài lun vn.
Nh có s ch bo và hng dn tn tình ca cô, em đư tìm ra đc nhng đim thiu
sót ca mình trong quá trình vit lun vn đ có th kp thi sa cha nhm hoàn thin
lun vn mt cách tt nht.
Em cng xin gi li cm n ti Ban lưnh đo trng i hc Thng Long, các
thy cô giáo trong khoa Kinh t - Qun lý, trng i hc Thng Long đư to điu
kin cho em đc làm lun vn và giúp đ em hoàn thành đ tài nghiên cu ca mình.
Ngoài ra em cng xin cám n các cán b công tác ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thng Vit Nam đư tn tình giúp đ em trong vic cung cp tài liu thc t đ em có
th hoàn thành bài lun vn mt cách tt nht.
Sinh viên
Vân Hà
MC LC
LI M U
CHNGă1 NHNG VNă CHUNG V QUN TR RI RO TÍN DNG
TRONGăNGỂNăHÀNGăTHNG MI 1
1.1 Tín dng và vai trò ca tín dng trong NHTM 1
1.1.1 Khái nim 1
1.1.2 Vai trò ca tín dng 2
1.1.2.1 i vi nn kinh t 2
1.1.2.2 i vi khách hàng 3
1.1.2.3 i vi ngân hàng 3
1.2 Ri ro tín dng ti ngânăhƠngăthngămi 4
1.2.1 Khái nim ri ro tín dng trong hot đng ca ngân hàng 4
1.2.2 Các loi ri ro tín dng 5
1.2.2.1 Ri ro giao dch 5
1.2.2.2 Ri ro danh mc cho vay 6
1.2.3 Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng 7
1.2.3.1 Nhóm nguyên nhân khách quan t môi trng bên ngoài 7
1.2.3.2 Nhóm nguyên nhân t phía khách hàng 7
1.2.3.3 Nhóm nguyên nhân t phía ngân hàng 7
1.2.3.4 Nhóm nguyên nhân t tài sn đm bo 8
1.3 Qun tr ri ro tín dng caăngơnăhƠngăthngămi 8
1.3.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng 8
1.3.2 S cn thit phi thc hin tt công tác qun tr ri ro tín dng 9
1.3.2.1 Kinh doanh trong lnh vc Ngân hàng là loi hình kinh doanh đc bit, tim
n nhiu ri ro 9
1.3.2.2 Hiu qu kinh doanh ca NHTM ph thuc vào mc đ ri ro 9
1.3.2.3 Qun tr ri ro tt là điu kin quan trng đ nâng cao cht lng hot đng
kinh doanh ca NHTM 10
1.3.3 Ni dung qun tr ri ro tín dng 10
1.3.3.1 Mc tiêu ca qun tr ri ro tín dng 10
1.3.3.2 Xây dng chin lc qun tr ri ro tín dng 11
1.3.3.3 Xây dng chính sách qun tr ri ro tín dng 12
Thang Long University Library
1.3.4 Quy trình qun tr ri ro tín dng 13
1.3.4.1 Nhn din ri ro tín dng 13
1.3.4.2 o lng ri ro tín dng 15
1.3.4.3 Kim soát ri ro tín dng 25
1.3.4.4 Tài tr ri ro 28
CHNGă2 THC TRNG QUN TR RI RO TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG TMCP NGOIăTHNGăVIT NAM 31
2.1 Khái quát v Ngân hàng TMCP NgoiăThngăVit Nam 31
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng TMCP Ngoi Thng
Vit Nam 31
2.1.2 C cu t chc 33
2.1.3 Chc nng, nhim v ca các phòng ban 33
2.1.3.1 i hi đng c đông 33
2.1.3.2 Hi đng qun tr 33
2.1.3.3 Ban kim soát 34
2.1.3.4 Tng giám đc 34
2.1.3.5 Phó tng giám đc 34
2.1.3.6 K toán trng 34
2.1.3.7 H thng kim tra kim soát ni b 34
2.1.3.8 Các phòng ban, chuyên môn nghip v 35
2.1.4 Các sn phm, dch v ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng 35
2.2 Tình hình hotăđng và kinh doanh chính ca Ngân hàng TMCP Ngoi
thngăVit Nam trong nhngănmăgnăđơy 36
2.2.1 Hot đng huy đng vn 36
2.2.2 Hot đng s dng vn 40
2.2.3 Mt s hot đng kinh doanh khác 49
2.2.3.1 Thanh toán xut nhp khu 49
2.2.3.2 Kinh doanh ngoi t 49
2.2.3.3 Kinh doanh th 50
2.2.4 Tình hình thu nhp – chi phí – li nhun 51
2.2.5 Mt s ch tiêu đánh giá mc đ hiu qu trong hot đng ca Ngân hàng TMCP
Ngoi thng Vit Nam 55
2.3 Quyăđnh chung v hotăđng cp tín dng ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thngăVit Nam 56
2.3.1 Mt s quy đnh cp tín dng ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam 56
2.3.1.1 Nguyên tc vay vn 56
2.3.1.2 Chính sách cho vay đi vi khách hàng 57
2.3.2 Quy trình tín dng ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam 59
2.3.2.1 Xét duyt cho vay 60
2.3.2.2 Quy trình phát tin vay 62
2.3.2.3 Quy trình s dng vn vay 63
2.3.2.4 Quy trình thu hi n vay 63
2.4 ánhăgiáăcôngătácăqun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thngăVit Nam 64
2.4.1 Chin lc qun tr ri ro tín dng 64
2.4.1.1 Ti Hi s chính 65
2.4.1.2 Ti Chi nhánh đu mi (có Phòng qun lý ri ro) 65
2.4.1.3 Ti Chi nhánh c s (không có Phòng qun lý ri ro) 66
2.4.2 Chính sách qun tr ri ro tín dng 67
2.4.3 Quy trình thc hin qun tr ri ro tín dng đi vi khách hàng doanh nghip ca
Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam 68
2.4.3.1 ánh giá ri ro tín dng 68
2.4.3.2 Kim soát ri ro tín dng 72
2.4.3.3 Tài tr ri ro tín dng 73
2.4.4 Các ch tiêu đánh giá công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thng Vit Nam 74
2.4.4.1 Tình hình n xu và n quá hn 74
2.4.4.2 T l d n trên tng vn huy đng 79
2.4.4.3 H s thu n 80
2.4.4.4 Vòng quay vn tín dng 81
2.4.4.5 Hiu sut s dng vn tín dng 82
2.4.4.6 T l sinh li t cho vay 83
2.4.4.7 Kh nng bù đp ri ro 84
2.5 Hiu qu công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thngăVit Nam 85
Thang Long University Library
2.5.1 Kt qu đt đc 85
2.5.2 Nhng mt còn hn ch 87
CHNGă3 GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI RO
TI NGÂN HÀNG TMCP NGOIăTHNGăVIT NAM 90
3.1 nhăhng phát trin hotăđng kinh doanh ti Ngân hàng TMCP Ngoi
thngăVit Nam 90
3.1.1 nh hng hot đng kinh doanh chung ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng
Vit Nam 90
3.1.2 nh hng cho hot đng qun tr ri ro tín dng ca Ngân hàng TMCP Ngoi
thng Vit Nam 91
3.2 Các gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân
hƠngăthngămi c phn NgoiăthngăVit Nam 92
3.2.1 Nâng cao công tác nhn din ri ro tín dng 92
3.2.2 Hoàn chnh công tác thm đnh và phân tích tín dng 93
3.2.3 Tng cng công tác kim tra và giám sát tín dng 94
3.2.4 Thc hin các bin pháp phân tán ri ro 95
3.2.4.1 a dng hóa các đi tng đu t 95
3.2.4.2 Bo him tín dng 97
3.2.4.3 S dng nghip v hoán đi tín dng đ phòng nga ri ro tín dng 97
3.2.5 Tài tr ri ro 98
3.2.6 X lý n xu, n quá hn dt đim 98
3.2.7 X lý n tn đng 99
3.2.8 Hoàn thin h thng thông tin qun tr ri ro tín dng 100
3.2.8.1 V cht lng thông tin 100
3.2.8.2 Tc đ chuyn thông tin gia các cp qun lý 100
3.2.9 Nâng cao cht lng cán b tín dng 101
3.3 Mt s kin ngh nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân
hàng TMCP NgoiăthngăVit Nam. 102
3.3.1 Kin ngh vi Chính ph và các b ngành có liên quan 102
3.3.1.1 Hoàn thin và n đnh các chính sách phát trin kinh t xã hi 102
3.3.1.2 To môi trng kinh doanh n đnh, bình đng cho các hot đng ngân hàng 103
3.3.1.3 Hoàn thin h thng pháp lut 103
3.3.1.4 Hng hot đng ca các t chc bo him cho bo him tín dng 103
3.3.2 Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 104
3.3.2.1 a ra h thng vn bn pháp lut hoàn thin, phù hp vi thông l quc t 104
3.3.2.2 Tng cng hiu qu hot đng ca Trung tâm thông tín tín dng (CIC) 104
3.3.2.3 Xây dng h thng tính đim và xp hng khách hàng thng nht trong toàn
ngành ngân hàng 105
3.3.2.4 Tng cng kh nng d báo và hoch đnh chính sách 105
3.3.2.5 Tng cng hot đng thanh tra giám sát 105
LI KT
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
Agribank
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn
Vit Nam
ALCO
Hi đng qun lý tài sn n - tài sn có
ATM
Automated Teller Machine (Máy rút tin t đng)
CBTD
Cán b tín dng
ESAF
Qu cho vay dành riêng cho các hi viên nghèo
FDI
Vn đu t trc tip
HQT
Hi đng qun tr
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
ODA
H tr phát trin chính thc
POS
Máy chp nhn thanh toán th
RRTD
Ri ro tín dng
SXKD
Sn xut kinh doanh
TCTD
T chc tín dng
TMCP
Thng mi c phn
TSB
Tài sn đm bo
USD
ô la M
VCSH
Vn ch s hu
VH
Vn huy đng
Vietcombank
Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
VN
Vit Nam đng
XNK
Xut nhp khu
DANH MC CÁC BNG BIU, Să
Bng 1.1 Bng xp hng tín nhim ca các NHTM 22
Bng 2.1 C cu huy đng vn ti Vietcombank giai đon 2010-2012 37
Bng 2.2 Tình hình hot đng cho vay giai đon 2010 - 2012 41
Bng 2.3 Tình hình d n cho vay phân theo nhóm n ca Vietcombank giai đon
2010 - 2012 46
Bng 2.4 Kt qu hot đng kinh doanh ca Vietcombank giai đon 2010-2012 52
Bng 2.5 Ch tiêu đánh giá mc đ hiu qu ca Vietcombank t nm 2010-2012 55
Bng 2.6 Bng phân loi khách hàng 69
Bng 2.7 Bng xp loi mc đ ri ro và bin pháp qun lý ca Vietcombank t nm
2010-2012 70
Bng 2.8 Tình hình n quá hn ti Vietcombank t nm 2010 – 2012 74
Bng 2.9 Tình hình n xu ca Vietcombank t nm 2010 – 2012 75
Bng 2.10 Mc đ ri ro ni bng ca d n cho vay khách hàng trong nm 2011,
2012 ca Vietcombank 77
Bng 2.11 T l n xu trên n quá hn ca Vietcombank giai đon 2010 - 2012 78
Bng 2.12 Tình hình tng d n trên tng VH ca Vietcombank nm 2010-2012 79
Bng 2.13 Ch tiêu h s thu n ca Vietcombank giai đon 2010-2012 80
Bng 2.14 Vòng quay vn tín dng ca Vietcombank giai đon 2010-2012 81
Bng 2.15 Hiu sut s dng vn tín dng ca Vietcombank giai đon 2010-2012 82
Bng 2.16 T l sinh li t cho vay khách hàng ca Vietcombank nm 2010 - 2012 83
Bng 2.17 Kh nng bù đp ri ro ca ngân hàng Vietcombank nm 2010 - 2012 84
Biu đ 2.1 D n cho vay theo thi gian đáo hn ca Vietcombank giai đon 2011-2012 . 42
Biu đ 2.2 C cu d n cho vay theo thành phn kinh t nm 2010-2012 44
Biu đ 2.3 D n phân theo nhóm n ca Vietcombank giai đon 2010-2012 48
Biu đ 2.4 Tình hình n xu ca Vietcombank giai đon 2010-2012 78
Biu đ 2.5 Trích lp d phòng ri ro tín dng cho vay khách hàng 84
S đ 1.1 C cu ri ro tín dng 5
S đ 1.2 Quy trình qun tr ri ro tín dng 13
S đ 2.1 C cu t chc ca Vietcombank 33
S đ 2.2 Quy trình tín dng ti Vietcombank 60
S đ 2.3 Mô hình t chc qun lý ri ro ti Vietcombank 66
Thang Long University Library
LI M U
1. LÍ DO CHNă TÀI
Trong hot đng kinh doanh ngân hàng ti Vit Nam, li nhun t hot đng tín
dng chim t trng ch yu trong thu nhp ca các ngân hàng. Tuy nhiên, hot đng
này luôn tim n ri ro cao, đc bit là các nc có nn kinh t mi ni nh Vit
Nam. P.Volker, cu Ch tch Cc d tr liên bang M (FED) cho rng: “Nu ngân
hàng không có nhng khon n xu thì đó không phi là hot đng kinh doanh”. iu
đó cho thy ri ro tín dng luôn tn ti và n xu là mt thc t hin nhiên bt c
ngân hàng nào, k c các ngân hàng hàng đu trên th gii bi có nhng ri ro nm
ngoài tm kim soát ca con ngi, bi h thng thông tin thiu minh bch và không
đy đ, bi trình đ qun tr ri ro còn nhiu hn ch, tính chuyên nghip ca cán b
ngân hàng cha cao… S khác bit c bn ca các ngân hàng có nng lc qun tr ri
ro tín dng tt là kh nng khng ch n xu mt t l có th chp nhn đc nh
xây dng mt h thng qun tr ri ro hiu qu, phù hp vi môi trng hot đng đ
hn ch đc nhng ri ro tín dng mang tính ch quan, xut phát t yu t con ngi
và nhng ri ro tín dng khác có th kim soát đc. Do đó, yêu cu xây dng mt h
thng qun tr ri ro tín dng có hiu qu và phù hp vi điu kin ca ngân hàng là
mt đòi hi bc thit đ đm bo hn ch ri ro trong hot đng cp tín dng, hng
đn các chun mc quc t trong qun tr ri ro và phù hp vi môi trng hi nhp.
Xut phát t mong mun đc đóng góp vào s phát trin ca h thng Ngân
hàng Vit Nam nói chung và Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam
(Vietcombank) nói riêng cng nh vn dng nhng kin thc đư hc vào thc t, sau
quá trình tìm hiu, em đư mnh dn la chn đ tài cho khóa lun “Hoàn thin công
tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng Thng mi C phn Ngoi thng Vit
Nam” làm đ tài nghiên cu cho khóa lun tt nghip ca mình.
2. MCăệCHăNGHIểNăCU CAă TÀI
- H thng hoá và phân tích lý lun c bn v qun tr ri ro tín dng ti NHTM.
- Trên c s nghiên cu thc trng ri ro tín dng và công tác qun tr ri ro tín
dng ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam, đ tài ch ra nhng kt qu đt
đc, hn ch và nguyên nhân gây ra hn ch ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng
Vit Nam.
- xut các gii pháp, kin ngh nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro tín
dng ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam.
3. PHMăVIăVÀăIăTNG NGHIÊN CU
- i tng nghiên cu: công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP
Ngoi thng Vit Nam.
- Phm vi nghiên cu: thc trng qun tr ri ro tín dng ca Ngân hàng TMCP
Ngoi thng Vit Nam giai đon t nm 2010 đn nm 2012.
4.ăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU
Các phng pháp nghiên cu c th đc áp dng trong khóa lun này bao gm:
phng pháp thu thp d liu, so sánh, thng kê, phân tích, đánh giá và tng hp… kt
hp vi vic minh ha bng s đ, bng biu, đ th nhm làm cho nghiên cu tr nên
trc quan hn.
5. KT CU CAă TÀI
Ngoài phn m đu và kt lun, ni dung chính ca khóa lun gm có 3 phn:
Chngă1:ăNhng vnăđ chung v qun tr ri ro tín dng trong NHTM
Chngă2:ăThc trng qun tr ri ro tín dng ti hi s Ngân hàng TMCP
Ngoi thngăVit Nam.
Chngă3:ăGii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro tín dng ti
hi s Ngân hàng TMCP Ngoi thngăVit Nam.
Thang Long University Library
1
CHNGă1 NHNG VNă CHUNG V QUN TR RI RO TÍN DNG
TRONGăNGỂNăHÀNGăTHNG MI
1.1 Tín dng và vai trò ca tín dng trong NHTM
1.1.1 Khái nim
Qua quá trình đi mi và hi nhp, v th ca Vit Nam trên trng quc t
ngày càng tng, đc bit khi Vit Nam tr thành thành viên chính thc th 150 ca T
chc thng mi th gii (WTO), quá trình đi mi ngày càng toàn din hn, rõ nét
hn, đy đ và tc đ nhanh hn. Cùng vi s phát trin đó, các t chc kinh t ca
Vit Nam cng ln mnh không ngng, đc bit là s thay đi c v cht và lng ca
h thng ngân hàng thng mi (NHTM), hot đng ca h góp phn vào thúc đy
tng trng kinh t, chuyn dch c cu theo hng công nghip hóa – hin đi hóa đt
nc.
“Ngân hàng là loi hình t chc tài chính cung cp mt danh mc các dch v tài
chính đa dng nht - đc bit là tín dng, tit kim, dch v thanh toán và thc hin
nhiu chc nng tài chính nht so vi bt k mt t chc kinh doanh nào trong nn
kinh t.” (Peter Rose - Qun tr ngân hàng thng mi - i hc Yale – M).
Vit Nam, theo khon 3, điu 4, Lut các T chc tín dng nm 2010: “NHTM
là loi hình đc thc hin toàn b hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh
khác theo quy đnh ca Lut này nhm mc tiêu li nhun”. Trong các hot đng kinh
doanh ca ngân hàng, tín dng là hot đng mang li li nhun ch yu cho NHTM.
- Xét trên góc đ chuyn dch qu cho vay t ch th thng d tit kim sang
ch th thiu ht tit kim thì tín dng đc coi là phng pháp chuyn dch vn t
ngi cho vay sang ngi đi vay (Ngun: voer.edu.vn).
- Trong mt quan h tài chính c th, tín dng là mt giao dch v tài sn trên c
s có hoàn tr gia hai ch th. Tín dng còn có ngha là mt s tin cho vay mà các
đnh ch tài chính cung cp cho khách hàng (Ngun: voer.edu.vn).
Trên c s tip cn theo chc nng và hot đng ca ngân hàng có th hiu: Tín
dng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hóa) gia bên cho vay (ngân hàng
và các đnh ch tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghip và các ch th
khác), trong đó bên đi cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng trong mt
thi hn nht đnh theo tha thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô điu kin
vn gc và lãi cho bên vay khi đn hn thanh toán.
Hot đng tín dng bao gm các ch th: tín dng nhà nc, tín dng thng mi
và tín dng ngân hàng. Trong đó, tín dng ngân hàng là quan h tín dng gia các
ngân hàng, các t chc tín dng khác vi các doanh nghip và cá nhân. Vi t cách là
2
ngi đi vay, ngân hàng nhn tin gi ca các nhà doanh nghip, các cá nhân hoc
phát hành chng ch tin gi, trái phiu đ huy đng vn trong xã hi. Vi t cách là
ngi cho vay, nó cung cp tín dng cho tt các nhà doanh nghip và cá nhân. Tín
dng đc cung cp di hình thc tin mt và bút t (Theo Cm nang dành cho
doanh nhân, 2010).
Khon 15, điu 4 Lut các t chc tín dng nm 2010 đnh ngha: “Cp tín dng
là vic tha thun đ t chc, cá nhân s dng mt khon tin hoc cam kt cho phép
s dng mt khon tin theo nguyên tc có hoàn tr bng nghip v cho vay, chit
khu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lãnh ngân hàng và các nghip v cp tín
dng khác”. Trong đó:
- Cho vay là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt giao
cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi gian
nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.
- Chit khu là vic mua có k hn hoc mua có bo lu quyn truy đòi các công
c chuyn nhng, giy t có giá khác ca ngi th hng trc khi đn hn thanh
toán.
- Bao thanh toán là hình thc cp tín dng cho bên bán hàng hoc bên mua hàng
thông qua vic mua li có bo lu quyn truy đòi các khon phi thu hoc các khon
phi tr phát sinh t vic mua, bán hàng hoá, cung ng dch v theo hp đng mua,
bán hàng hoá, cung ng dch v.
- Bo lãnh ngân hàng là hình thc cp tín dng, theo đó t chc tín dng cam kt
vi bên nhn bo lãnh v vic t chc tín dng s thc hin ngha v tài chính thay
cho khách hàng khi khách hàng không thc hin hoc thc hin không đy đ ngha
v đư cam kt; khách hàng phi nhn n và hoàn tr cho t chc tín dng theo tha
thun.
- Cho thuê tài chính là hot đng tín dng trung và dài hn thông qua vic cho
thuê máy móc thit b, phng tin vn chuyn và các đng sn khác trên c s hp
đng cho thuê gia Bên cho thuê là các t chc tín dng phi ngân hàng và Bên thuê là
khách hàng.
1.1.2 Vai trò ca tín dng
1.1.2.1 i vi nn kinh t
Tín dng ngân hàng đư tr thành mt trong nhng phng tin ni lin kinh t
các nc vi nhau. Thông qua các hình thc nh nhn u thác đu t, m và thanh
toán th tín dng, bo lãnh hàng hoá xut nhp khu, chuyn tin nhanh đi các ni
tín dng ngân hàng đư trc tip tham gia trong quan h thanh toán quc t, các hot
đng xut nhp khu hàng hoá, tài tr cho các hot đng sn xut, xut nhp khu, đu
Thang Long University Library
3
t chiu sâu, đi mi công ngh và ng dng khoa hc k thut vào sn xut trong
nc thúc đy sn xut trong nc phát trin nhm phc v tt cho hot đng xut
nhp khu góp phn tng trng kinh t và m ra s giao lu gia nc ta vi các
nc khác trên th gii. Ngoài ra, ngân hàng nhn các ngun tài tr nh ODA,
ESAF t các t chc tín dng quc t vi mc đích tài tr cho nn kinh t đư mang
li nhng kt qu to ln v kinh t xã hi đng thi tng cng mi quan h tt đp
gia nc ta vi các nc trên th gii.
1.1.2.2 i vi khách hàng
Th nht, tín dng ngân hàng đáp ng kp thi nhu cu v s lng và cht
lng vn cho khách hàng. Vi các u đim nhanh chóng, d tip cn và có kh nng
đáp ng nhu cu vn ln nên tín dng ngân hàng tha mưn đc nhu cu đa dng ca
khách hàng. Qua đó, tín dng ngân hàng giúp nhà đu t kp thi tn dng đc nhng
c hi kinh doanh, giúp các gia đình nâng cao cht lng cuc sng.
Th hai, tín dng ngân hàng góp phn nâng cao hiu qu s dng vn cho doanh
nghip. So vi vic s dng vn ch s hu thì tín dng ngân hàng ràng buc trách
nhim khách hàng phi hoàn tr vn gc và lãi trong thi hn nht đnh nh tha
thun. Do đó, buc khách hàng phi n lc, tn dng ht kh nng ca mình đ s
dng vn vay hiu qu nhm đm bo ngha v tr n cho ngân hàng.
Th ba, hot đng tín dng ca các NHTM đáp ng nhu cu đu t, tit kim ca
nhng ngi d tha vn đng thi tha mãn nhu cu vn ca ngi đi vay, tc
NHTM đng ra làm trung gian nhn tin gi t tt c các thành phn kinh t và cho
vay li các đn v, cá nhân trong nn kinh t. Hay nói cách khác: "tín dng ngân hàng
là cu ni đ nhng ngi có vn và nhng ngi cn vn gp nhau".
1.1.2.3 i vi ngân hàng
Hot đng tín dng là hot đng ch yu ca ca NHTM, nó quyt đnh s tn
ti và phát trin ca mt ngân hàng trong nn kinh t th trng. Hot đng tín dng là
hot đng mang li li nhun nhiu nht cho mt NHTM.
Trong nn kinh t, NHTM đóng vai trò quan trng trong s phát trin kinh t xã
hi, là trung gian chuyn vn t ngi có vn tm thi nhàn ri sang ngi thiu vn
đ đu t. Ngay t đu, hot đng ca NHTM đư tp trung ch yu vào nghip v
nhn tin gi và cho vay đ đáp ng nhu cu kinh doanh hoc nhu cu tiêu dùng cá
nhân. Trong quá trình phát trin, mc dù môi trng kinh doanh có nhiu thay đi,
song tín dng vn luôn là hot đng c bn, chim t trng ln trong toàn b các hot
đng ca NHTM.
i cùng vi s phát trin ca nn kinh t th trng, quan h tín dng cng đc
m rng c v đi tng và quy mô làm cho hot đng tín dng ngân hàng ngày càng
4
đa dng và phc tp hn. có th đng vng trong điu kin môi trng cnh tranh
ngày càng gay gt, các NHTM phi đa dng hóa hot đng kinh doanh ca mình,
nghiên cu và đa ra nhiu sn phm mi vào phc v khách hàng, m rng phm vi
hot đng, đc bit là nâng cao cht lng tín dng ca ngân hàng.
1.2 Ri ro tín dng tiăngơnăhƠngăthngămi
1.2.1 Khái nim ri ro tín dng trong hot đng ca ngân hàng
NHTM là mt t chc kinh doanh trong lnh vc tài chính, tin t - mt lnh vc
đa dng và có đ nhy cm cao, nên ri ro trong kinh doanh ngân hàng rt đa dng.
Tín dng là nghip v quan trng và c bn ca ngân hàng, chim phn ln trong các
hot đng kinh doanh ca ngân hàng c v doanh thu và li nhun. Vì th, ri ro trong
lnh vc này cng t l thun vi tm quan trng ca nó và chim phn ln trong tng
mc ri ro ca hot đng ngân hàng.
Theo “Principle for the management of Credit Risk” ca y ban BASEL, ri ro
tín dng đc đnh ngha nh sau: Ri ro tín dng là tim nng mà mt ngi đi vay
ngân hàng hoc đi tác s không đáp ng ngha v ca mình theo tha thun các điu
khon trong hp đng tín dng.
Theo “Quantitative Risk Management” ca Paul Embrechts và Marius Hofert, ri
ro tín dng là nguy c liên quan đn s không chc chn rng ngi đi vay s tôn
trng ngha v tài chính.
Cun sách “Quantitative Risk Management” ca Rudiger Frey, i hc Leipzig,
ri ro tín dng đc đnh ngha là ri ro do cht lng tín dng thay đi bt ng ca
ngi đi vay hoc danh mc chng khoán đu t, làm nh hng đn giá tr ca danh
mc đu t. Nó bao gm nhng thit hi c th do s tn tht và v n ca ngi đi
vay.
Ti Vit Nam, theo Quyt đnh 493/2005/Q - NHNN và Quyt đnh
18/2007/Q - NHNN, ri ro tín dng đc đnh ngha là “Kh nng xy ra tn tht
trong hot đng ngân hàng ca TCTD do khách hàng không thc hin hoc không có
kh nng thc hin ngha v ca mình theo cam kt”.
Trên c s s tin tng khách hàng s hoàn tr đy đ c gc ln lưi khi đn hn
thanh toán, ngân hàng phi xác đnh rõ hai yu t là thin chí tr n và kh nng tr n
ca khách hàng, trong đó thin chí tr n là yu t vô hình, không th đong đm đc.
Bên cnh đó, trong quan h tín dng, ngân hàng phi đi mt vi tình trng thông tin
bt cân xng mà ngân hàng luôn là ngi ít thông tin hn v khách hàng hay d án
đc cp tín dng. Chính vì vy, ri ro tín dng xy ra khi mt trong hai hay c hai
yu t cu thành nên nim tin không đc hình thành đy đ. Ri ro tín dng là mt
Thang Long University Library
5
tt yu khách quan xut phát t bn cht ca quan h tín dng mà bn thân ngân hàng
không th trit tiêu, loi b hoàn toàn mà ch có th kim soát, hn ch nó.
1.2.2 Các loi ri ro tín dng
Ri ro có th phát sinh t bt k giao dch hoc hot đng kinh doanh nào có
cha đng yu t không chc chn. Trong khi mi giao dch/ hot đng ca ngân hàng
đu tim n mt mc đ nht đnh ca yu t không chc chn. Do vy, tt c các giao
dch/ hot đng mà ngân hàng thc hin đu góp phn hình thành nên ri ro tng th
ca ngân hàng.
Săđ 1.1 Căcu ri ro tín dng
(Ngun: Qun tr danh mc cho vay – Bùi Diu Anh, 2010)
C cu ca ri ro tín dng thng đc chia làm hai phn là ri ro giao dch và
ri ro danh mc. Ri ro giao dch liên quan đn s hoàn tr ca tng giao dch cho vay
cá bit, còn ri ro danh mc là ri ro gn lin vi mt danh mc cho vay đang hin
hu ca ngân hàng thng mi.
1.2.2.1 Ri ro giao dch
Ri ro giao dch liên quan đn s hoàn tr ca tng giao dch cho vay cá bit. Ri
ro giao dch gm có ba thành phn:
- Ri ro la chn: là ri ro liên quan đn thm đnh và phân tích tín dng.
- Ri ro đm bo: là ri ro xut phát t các tiêu chun đm bo bao gm các điu
kin, điu khon trong hp đng tín dng, các loi tài sn đm bo và mc đ an toàn
ca chúng.
- Ri ro nghip v: là ri ro liên quan đn qun tr hot đng tín dng, nh xây
dng và thc hin các chính sách tín dng đ đnh hng trong hot đng cp tín
dng, kim soát danh mc tín dng, tái thm đnh và giám sát danh mc tín dng, bao
Ri ro tín dng
Ri ro danh mc
Ri ro ni ti
Ri ro tp trung
Ri ro giao dch
Ri ro la chn
Ri ro bo đm
Ri ro nghip v
6
gm c vic s dng h thng xp hng ri ro tín dng và k thut x lý các khon vay
có vn đ.
1.2.2.2 Ri ro danh mc cho vay
NHTM là mt t chc kinh doanh, cung ng nhiu dng sn phm tài chính tin
t, vì vy danh mc tài sn ca các ngân hàng rt phong phú, nhng vi đc thù trung
gian tín dng, các khon cho vay ca ngân hàng vn luôn chim mt t trng ln trên
danh mc tài sn ca h. “Danh mc cho vay ca ngân hàng là mt tp hp các loi
cho vay thuc s hu ca ngân hàng, đc sp xp theo các tiêu thc khác nhau, đc
c cu theo mt t l nht đnh, phc v cho các mc đích qun tr ca ngân hàng”
(Bùi Diu Anh, 2010).
So vi li nhun thu đc t nhng hot đng dch v, hot đng đu t, thì li
nhun do khon mc cho vay mang li vn đang chim mt t l rt đáng k. Chính vì
l đó, danh mc cho vay có mt v trí cc k quan trng trong danh mc tài sn ca
bt k mt NHTM nào. Ri ro danh mc cho vay gm 2 phn: ri ro ni ti và ri ro
tp trung. Trong đó:
- Ri ro ni ti: Xut phát t nhng đc đim riêng bit ca mi ch th vay vn,
mi ngành kinh t, mi hình thc, phng thc cp tín dng. Chng hn cho vay
ngành nông nghip có th gp phi ri ro xut phát t thiên tai bt kh kháng, cho vay
ngành công nghip có th gp phi tình trng sn xut tha, th trng tiêu th b thu
hp, hàng hóa bán không đc Có th nói ri ro ni ti rt đa dng phong phú và có
tính tt yu, không th trit tiêu vì nó thuc v bn tính vn có ca đi tng mà ngân
hàng cho vay.
- Ri ro tp trung: theo y ban Basel “ri ro tp trung là bt k ri ro đn l hoc
nhóm ri ro nào có kh nng to ra tn tht đ ln liên quan đn mc vn ca ngân
hàng, tài sn Có ca ngân hàng hoc tng tn tht ca ngân hàng”. Chính vì quan nim
này, nên khi đnh hng xây dng danh mc cho vay, ngoài vic thit k t trng hp
lý ca các khon vay đm bo tính đa dng, ngân hàng còn đa ra các gii hn an toàn
so vi mc vn t có, so vi tng d n hoc so vi giá tr tn tht ca toàn danh mc,
sao cho thit hi tài chính nu xy ra vn nm trong kh nng chu đng ca tng ngân
hàng.
Ri ro danh mc cho vay có th biu hin trong mc đ tp trung cho vay vào
các ngành/ lnh vc có đ ri ro ni ti cao, hoc là s thiu đa dng hóa trên danh
mc, mc đ phân tán thp. Hu qu ca ri ro danh mc cho vay không ch nh
hng xu ti hiu qu kinh doanh mà còn quyt đnh s tn ti ca mt ngân hàng.
Thang Long University Library
7
1.2.3 Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng
1.2.3.1 Nhóm nguyên nhân khách quan t môi trng bên ngoài
Nhng nguyên nhân t môi trng mang tính bt kh kháng, ngân hàng không
th kim soát đc mà ch có th d báo và thc hin d phòng trc s bin đng ca
yu t này. Các yu t môi trng bên ngoài bao gm: môi trng t nhiên: thiên tai,
dch bnh…; môi trng kinh t: chu k kinh t, lm phát, tht nghip, t giá…; môi
trng chính tr - xã hi và pháp lut: c ch chính sách cho vay, Lut TCTD, Lut đt
đai… tt c các yu t này s tác đng trc tip hoc gián tip thu nhp cng nh sc
tiêu dùng trong dân c, hot đng sn xut ca doanh nghip và c ch cho vay ca
ngân hàng… Nh vy nó s nh hng ti s lng và cht lng tín dng: nhu cu
vay vn, kh nng tr n ca khách hàng, c ch qun lý tín dng… s nh hng ti
ri ro mà ngân hàng có th gp phi. Khi các yu t này bin đng theo chiu hng
xu s phá v k hoch sn xut kinh doanh ca doanh nghip, làm ngân hàng khó thu
hi vn theo hp đng tín dng.
1.2.3.2 Nhóm nguyên nhân t phía khách hàng
Vic khách hàng không tr đúng và tr đ theo quy đnh trong hp đng tín dng
có th do: t cách đo đc ca khách hàng, nng lc qun lý: qun lý không hiu qu
phng án sn xut kinh doanh, c cu vn ca doanh nghip không hp lỦ… hay do
nhà cung cp không giao hàng, cht lng sn phm ca doanh nghip hoc vic
ngi mua không thanh toán, thanh toán chm, yêu cu gim giá,… nh hng ti k
thu tin ca doanh nghip. Tt c các yu t đó s nh hng ti kh nng thanh toán
hp đng tín dng ca khách hàng, do đó khi thm đnh khách hàng, ngân hàng cn
xem xét k các yu t trên.
1.2.3.3 Nhóm nguyên nhân t phía ngân hàng
Quy trình thm đnh, đo lng ri ro tín dng, giám sát và thu hi n không hiu
qu, đu giúp cho khách hàng có th li dng chim dng vn ca ngân hàng. Chính
sách tín dng không hp lý vi s thay đi ca th trng s làm tng s lng khách
hàng hot đng không hiu qu, cng nh vic thc hin mc tiêu li nhun mà coi
nh mc tiêu an toàn ca ngân hàng. Quá trình thu thp thông tin không đy đ, thiu
chính xác làm nh hng sai lch v cht lng khách hàng, làm cán b thm đnh có
cái nhìn lch lc v khách hàng. T cách đo đc ca chuyên viên thm đnh cng
quyt đnh ti ri ro tín dng mà ngân hàng có th gp phi: vì t li mà chuyên viên
thm đnh làm đp h s khách hàng, vì thành tích mà chuyên viên khách hàng không
thông báo thc trng v khách hàng có chiu hng kinh doanh xu đi…
8
1.2.3.4 Nhóm nguyên nhân t tài sn đm bo
Tài sn đm bo (TSB) đc coi là ngun thu th hai cho ngân hàng khi khách
hàng không có kh nng tr n, song ngun thu th hai này có th không đm bo đ
giá tr khon n đó do:
- TSB khó đnh giá: cán b tín dng khng đnh giá đúng giá tr TSB.
- TSB có tính phát mi thp: khi phát mi TSB thì loi tài sn này làm cho
ngân hàng thu hi giá tr thp mà chi phí ln cho quá trình phát mi.
- TSB có tranh chp v pháp lý: ngân hàng gp khó khn trong vic tip cn,
nm gi các TSB đ x lý chung.
- TSB có giá c bin đng mnh theo th trng: khi th trng bin đng xu,
TSB gim giá tr mnh, ngân hàng có yêu cu b sung TSB thì khách hàng cng
khó thc hin do TSB b sung có giá tr ln.
- Trng hp bo đm là đi nhân (bo lưnh): ngi bo lãnh không thc hin
ngha v thanh toán thay cho ngi vay tín dng khi ngi này không có kh nng tr
n.
Trong nhng nguyên nhân đó, vn đ đt ra cho ngân hàng là làm sao đ nâng
cao hiu qu quy trình thm đnh, đánh giá khách hàng, nhu cu vay vn ca khách
hàng cng nh đnh giá TSB đng thi d báo các kh nng có th xy ra đi vi
nn kinh t, khách hàng, TSB… đ có nhng điu chnh phù hp nhm hn ch ri
ro tín dng cho ngân hàng.
1.3 Qun tr ri ro tín dng caăngơnăhƠngăthngămi
1.3.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng
Trong ngân hàng, nghip v tín dng là nghip v chim t trng ln nht và
cng là nghip v có nhiu ri ro nht, do đó qun tr ri ro tín dng là mng phc tp
và khó khn nht trong hot đng qun tr ri ro ca ngân hàng. Qun tr ri ro tín
dng giúp tng cng hiu qu hot đng tín dng cng nh hot đng kinh doanh ca
ngân hàng. Mun qun tr ri ro tín dng tt thì đòi hi phi có chính sách hp lý, bin
pháp qun lý phù hp vi các đc đim ca tng ngân hàng, vi s phát trin ca
kinh t.
Theo giáo trình “Ngân hàng thng mi” ca Hc vin Ngân hàng: “Qun tr ri
ro tín dng là quá trình xây dng, thc thi các chính sách và các bin pháp qun lý tín
dng nhm đt mc tiêu an toàn, hiu qu và phát trin bn vng, tìm ra nguyên nhân
và x lý các tình hung xy ra ri ro tín dng, tng cng các bin pháp phòng nga,
hn ch và gim thp n quá hn, n xu trong kinh doanh tín dng, nâng cao cht
lng và hiu qu hot đng kinh doanh ca NHTM”.
Thang Long University Library
9
Qun tr ri ro tín dng là quá trình nhn dng, phân tích nhân t ri ro, đo lng
mc đ ri ro, trên c s đó la chn trin khai các bin pháp phòng nga và qun lý
các hot đng tín dng nhm hn ch và loi tr ri ro trong quá trình cp tín dng.
(Nguyn ình Thin, 2010)
Tóm li, qun tr ri ro tín dng chính là vic xây dng h thng qun lý và các
chính sách qun tr ri ro thích hp đi vi hot đng tín dng nhm tuân th các quy
đnh ca pháp lut, nhn din, cnh báo và đ ra các bin pháp hn ch s xut hin
ca ri ro tín dng, gim thiu nhng thit hi khi chúng phát sinh, đng thi xác đnh
s tng quan hp lý gia các ngun lc ca ngân hàng vi mc đ mo him có th
khi s dng vn ngân hàng cho nghip v cp tín dng. Qun tr ri ro tt chính là mt
ngun li th cnh tranh và là mt công c to ra giá tr, cng góp phn to ra các
chin lc kinh doanh hiu qu hn.
1.3.2 S cn thit phi thc hin tt công tác qun tr ri ro tín dng
1.3.2.1 Kinh doanh trong lnh vc Ngân hàng là loi hình kinh doanh đc bit, tim
n nhiu ri ro
Kinh doanh trong lnh vc ngân hàng là loi hình kinh doanh đc bit bi mt
hàng kinh doanh ch yu ca nó là tin. Tin là mt loi tài sn không có s hu c
th nh các loi tài sn khác, chính vì th mà các ngân hàng rt khó đ có th kim
soát đc loi tài sn đc bit này. Cng vì khó kim soát nên ri ro tim n trong nó
rt ln, đc bit là khi các ngân hàng s dng tài sn này đ cho vay. Ri ro trong hot
đng tín dng ca ngân hàng không th b loi b hoàn toàn mà NHNN nói chung
cng nh các NHTM nói riêng phi chp nhn và đi mt vi nó, đ t đó tìm ra các
bin pháp thích hp đ có th qun tr nhng ri ro mà nó gây ra. Các ngân hàng cng
cn phi đánh giá các c hi kinh doanh da trên mi quan h ri ro – li ích nhm tìm
ra c hi đ đt đc nhng li ích xng đáng vi mc đ ri ro trong phm vi có th
chp nhn đc.
1.3.2.2 Hiu qu kinh doanh ca NHTM ph thuc vào mc đ ri ro
Trong hot đng kinh doanh, ngân hàng có nhiu yu t khách quan và ch quan
mang li ri ro. Chính vì vy, hàng nm các NHTM đc phép và cn phi trích lp
qu bù đp ri ro hch toán vào chi phí. Nu ri ro thp thì hiu qu kinh t s tng, và
ngc li. Nh vy, hiu qu kinh doanh ca NHTM t l nghch vi mc đ ri ro
ca ngân hàng. Chính vì th, ngân hàng cn trích lp qu bù đp ri ro cn c vào mc
đ và kh nng ca ri ro đó.
10
1.3.2.3 Qun tr ri ro tt là điu kin quan trng đ nâng cao cht lng hot đng
kinh doanh ca NHTM
Hot đng mang li li nhun ch yu cho ngân hàng là tín dng. Song, hot
đng tín dng li hàm cha ri ro rt cao. Nu hot đng này đc ngân hàng qun tr
tt thì cht lng tín dng s đc nâng cao, đng thi cht lng hot đng kinh
doanh theo đó cng tng cao. Vì vy, nhà qun tr NHTM cn đc trang b các kin
thc v qun tr ri ro, cung cp nhng thông tin kinh t cp nht, có đi ng tham
mu chuyên nghip và b máy kim tra, kim soát và kim toán ni b hiu qu là
điu kin cn thit đ phòng nga, hn ch ri ro, nâng cao hiu qu kinh doanh.
1.3.3 Ni dung qun tr ri ro tín dng
1.3.3.1 Mc tiêu ca qun tr ri ro tín dng
Mc tiêu công tác qun tr ri ro tín dng trong NHTM là ti đa hóa t sut thu
nhp đư đc điu chnh bi ri ro hoc gim ti thiu s sai bit gia mc sinh li
thc t và k vng. Hiu theo cách khác là mc đ ri ro hoc tn tht mc các ngân
hàng cho là hp lỦ và đc kim soát trong phm vi ngun lc tài chính ca ngân
hàng. Các NHTM phi đng thi qun tr ri ro vn có hin th trên tng danh mc
khon vay cng nh khon vay, tng hot đng kinh doanh riêng l, đng thi, các
ngân hàng cng cn phi xem xét đc ri ro tín dng trong mi tng quan vi các
loi ri ro khác.
- oălngăđc ri ro tín dng
Công tác qun tr ri ro tín dng cng ging nh qun tr các loi ri ro khác là
cng phi tri qua 4 giai đon là nhn bit, đo lng, kim soát và tài tr ri ro. Trong
quy trình qun tr ri ro tín dng này, đo lng ri ro là mt bc quan trng và ngày
càng tr nên quan trng hn trong qun tr ri ro hin đi. Không ch dng li mc
đ nhn bit, đo lng ri ro giúp nhà qun tr đnh lng mt cách chính xác ri ro
mà ngân hàng gp phi trong hot đng cp tín dng. o lng ri ro tín dng chính là
to c s cho vic thit lp d phòng đ bù đp cho tn tht k vng và tính vn kinh
t cn thit cho tn tht không k vng. ánh giá mc đ ri ro ch da vào s ngày
quá hn và s ln c cu thi hn tr n làm ngân hàng có cái nhìn cha chính xác v
kh nng hoàn tr ca khách hàng t đó d phòng đc trích lp không tng ng vi
ri ro thc t mà ngân hàng có th b gánh chu. Bên cnh đó nó còn khin cho các
ngân hàng “t tin” vi mt t l n xu thp mà ch quan trong hot đng qun tr ri
ro tín dng. Do vy, thông qua vic đo lng ri ro tn tht, các NHTM có th xác
đnh đc c cu tín dng phù hp vi tình hình tín dng ca tng ngân hàng.
Thang Long University Library
11
- Tngăli nhun cho ngân hàng
Khi ri ro tín dng xy ra s phát sinh các khon n khó thu hi. nh hng
trc mt ca nó đn hot đng ngân hàng là s đng vn dn đn làm gim vòng
quay vn ca ngân hàng. Mt khác, khi có quá nhiu các khon n khó hoc không thu
hi đc s li phát sinh các khon chi phí qun lý, giám sát, thu n… Các chi phí này
cao hn khon thu nhp t vic tng lưi sut các khon n quá hn bi vì thc ra đây
ch là nhng khon thu nhp o, thc t ngân hàng rt khó có kh nng thu hi đy đ
đc chúng. Bên cnh đó, ngân hàng vn phi tr lãi cho các khon tin huy đng
đc trong khi mt b phn tài sn ca ngân hàng không thu đc lưi cng nh không
chuyn đc thành tin đ cho ngi khác vay và thu lưi. Do đó khi làm tt công tác
qun tr ri ro tín dng ngân hàng s đm bo đc mc tiêu tng li nhun.
- m bo kh nngăthanh toán cho ngân hàng
Ngân hàng thng lp k hoch cân đi dòng tin ra (tr lãi và gc tin gi, cho
vay, đu t mi…) và dòng tin vào (tin nhn gi, tin thu n gc và lưi cho vay…)
ti các thi đim trong tng lai. Khi các món vay không đc thanh toán đy đ và
đúng hn s dn đn s không cân đi gia hai dòng tin. Các khon tin gi, tin tit
kim ca khách hàng vn phi thanh toán đúng kì hn trong khi các khon tin vay ca
khách hàng li không đc hoàn tr đúng hn. Nu ngân hàng không đi vay hoc bán
các tài sn ca mình thì kh nng chi tr ca ngân hàng s b suy yu và hn ch, ngân
hàng s gp khó khn trong khâu thanh toán. Nh vy, công tác qun tr ri ro tín dng
tt s giúp ngân hàng đm bo đc lng tin mt trong thanh toán.
- m bo uy tín.
Nu tình trng mt kh nng chi tr tái din nhiu ln hay nhng thông tin v ri
ro tín dng ca ngân hàng b tit l ra công chúng, uy tín ca ngân hàng trên th trng
tài chính s b gim sút. Hu qu là kh nng cnh tranh ca ngân hàng trên th trng
s yu đi, ngân hàng s gp khó khn trong vic huy đng tin gi ca dân c và thit
lp giao dch vi các doanh nghip, ngân hàng khác. Các ngân hàng hot đng trong
nn kinh t th trng khi đư đ mt nim tin ca khách hàng thì vic khôi phc li
đc là điu ht sc khó khn. Nh vy qun tr ri ro tín dng tt s giúp ngân hàng
to đc uy tín tt đi vi khách hàng ca mình.
1.3.3.2 Xây dng chin lc qun tr ri ro tín dng
Chin lc qun tr ri ro tín dng ca ngân hàng là h thng các quan đim, các
mc đích và mc tiêu c bn cùng vi các gii pháp, chính sách nhm s dng mt
cách tt nht các ngun lc, li th ca NHTM trong dài hn nhm đt đc các mc
tiêu đt ra trong vic kim soát ri ro tín dng ca ngân hàng.
12
Trong điu kin nn kinh t th trng bin đng phc tp, mt chin lc qun
tr rõ ràng, chính xác trong d báo đm bo cho bn thân các ngân hàng có th linh
hot trong phòng nga và x lý ri ro có th xy ra. Nó góp phn đnh hng cho các
hot đng tín dng trong tng lai nhm đm bo mc tiêu an toàn và li nhun cao.
Chin lc quyt đnh đn s tn ti ca c ngân hàng, là điu kin tiên quyt trong
hot đng qun tr ri ro tín dng.
Qun tr ri ro không phi là trn tránh ri ro. Qun tr ri ro ngha là chp nhn
và tip cn ri ro đ có th tính toán đc xác sut ri ro có th xy ra, t đó đa ra
các bin pháp nhm phân tán và gim thiu ri ro xung mc thp nht.
công tác qun tr ri ro tín dng đc hiu qu thì phi xây dng “vn hóa”
qun tr ri ro tht tt trong b máy t chc. “Vn hóa” này đc to nên bi quá trình
xây dng, các chính sách chin lc và s hp tác cht ch gia các bên trong quan h
tín dng, đ t đó có th trin khai đng b và sâu rng.
1.3.3.3 Xây dng chính sách qun tr ri ro tín dng
Chính sách qun tr ri ro tín dng đc xây dng da trên các quy trình, quyt
đnh tín dng có th đo lng, xác đnh, giám sát và kim soát đc ri ro tín dng
trong tng khon cho vay và c danh mc cho vay.
Chính sách tín dng phi nêu bt đc quy trình tín dng, nguyên tc tín dng,
các quy đnh cho tng loi cp tín dng và các quy đnh v thanh tra, kim tra, giám
sát, đánh giá cht lng hot đng tín dng. Bên cnh đó, chính sách tín dng cn đ
cp đn ri ro và li nhun. iu đó giúp cho các chính sách tr nên phù hp và có th
đi sâu vào thc t tng khu vc.
Vic chng chéo, phân tán, khó hiu ca các quy ch, quy đnh, quy trình ca các
NHTM ngoài vic gây khó khn cho công tác trin khai hot đng tín dng còn gây
khó khn cho quá trình rà soát nhm bít kín các l hng gây ra ri ro. Do vy, các
NHTM cn mau chóng tp hp các quy ch, quy đnh, quy trình ca mình thành mt
b cm nang có b cc, ni dung đc tp hp, xây dng rõ ràng nh cm nang tín
dng ca mình mang tính n đnh cao, ít thay đi. Chính nhng yu kém, thiu sót
trong h thng chính sách tín dng ca các NHTM là mt trong nhng nguyên nhân
ch yu phát sinh ra các tn ti, yu kém ca các NHTM Vit Nam. Các chính sách
này có th giúp NHTM phn nào ci tin đc quy trình tín dng, nh đó khc phc
đc các nhc đim trong công tác qun tr ri ro tín dng.
Thang Long University Library
13
1.3.4 Quy trình qun tr ri ro tín dng
1.3.4.1 Nhn din ri ro tín dng
Săđ 1.2 Quy trình qun tr ri ro tín dng
(Ngun: Nghiên cu ca Nguyn Th Thúy Nga, 2011 )
Theo s đ 1.2, quy trình ri ro tín dng thng gm 4 bc, trong đó, nhn din
ri ro là mt phn tt yu ca bt c loi ri ro nào khi đc nghiên cu. H thng ri
ro tín dng hin ti ca các ngân hàng đc xây dng da trên các quy ch, quy đnh
ca NHNN cùng vi nhng kinh nghim sn có, các chính sách ca riêng ngân hàng
nhm ngn chn các nguy c gây tn tht cho ngân hàng mình. Nhn din ri ro hay
nhn bit, xác đnh các du hiu có kh nng xy ra ri ro cho khon cp tín dng ca
ngân hàng thng đc phát hin thông qua quá trình tip xúc, kim tra thng xuyên
khách hàng vay vn ca cán b ngân hàng qua các du hiu tài chính và phi tài chính.
i vi du hiu tài chính, các nhà qun lỦ thng quan tâm ti các du hiu v
kh nng thanh toán, c cu tài chính, hiu qu hot đng và kh nng sinh li.
Kh nng thanh toán: kh nng thanh toán ca mt doanh nghip s nh hng
ti kh nng chi tr các khon n ca doanh nghip và kh nng thanh toán lưi vay cho
ngân hàng. Khi khách hàng mt kh nng thanh toán thì uy tín ca khách hàng b
gim, nh hng trc tip ti tình hình sn xut kinh doanh ca doanh nghip cng
nh kh nng to li nhun ca doanh nghip. Vì vy nó s nh hng ti k hoch tr
n ca khách hàng còn ngân hàng thì khó thu hi vn theo hp đng tín dng.
C cu tài chính: c cu tài chính ca mt doanh nghip phn ánh c cu ngun
vn ca doanh nghip, mc đ tài tr tài sn ca vn ch s hu… đ t đó đánh giá
Nhnă
din
oă
lng
Kimă
soát
Tài
tră
riăro