giao an bai 3 phat huy dan chủ XHCN va suc manh dai doan ket toan dan toc

BÀI GIẢNG
LỚP BỒI DƯỠNG LLCT
ĐẢNG VIÊN MỚI
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
BAN TUYÊN GIÁO TRUNG ƯƠNG
Bài 3
PHÁT HUY DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VÀ SỨC
MẠNH ĐẠI ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN TỘC
A/ MỤC ĐÍCH YÊU CẦU:
+ Nhận thức đúng đắn dân chủ và dân chủ XHCN nước ta.
+ Bản chất của Nhà nước pháp quyền, chế độ tồn tại XHCN.
+ Quan điểm của Đảng ta, pháp luật hiện hành.
+ Sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
+ Chống lại những thế lực thù địch lợi dụng dân chủ chống
phá Đảng và Nhà nước ta.
+ Thế hệ chúng ta ra sức xây dựng và thực hiện tốt về dân
chủ XHCN và quy chế dân chủ ở cơ sở.

B/ KẾT CẤU NỘI DUNG, THỜI GIAN, TRỌNG TÂM CỦA BÀI:
1- Nội dung:
3- Trọng tâm của bài:
I/ VỀ DÂN CHỦ VÀ PHÁT HUY DÂN CHỦ XHCN:
II/ PHÁT HUY SỨC MẠNH TOÀN DÂN TỘC VÌ
MỤC TIÊU DÂN GIÀU, NƯỚC MẠNH, DÂN CHỦ, CÔNG
BẮNG, VĂN MINH:
III/ NỘI DUNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT HUY SỨC
MẠNH TOÀN DÂN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY:
1- Phát huy sức mạnh toàn dân tộc vì mục tiêu dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
2- Nội dung và giải pháp phát huy sức mạnh toàn dân tộc
trong giai đoạn hiện nay.

I. VỀ DÂN CHỦ VÀ PHÁT HUY DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA:
1. Khái niệm dân chủ, dân chủ xã hội chủ nghĩa:
Như vậy, dân chủ là quyền của nhân dân tự mình
quyết định hoặc tham gia với nhà nước quyết định những vấn
đề nhất định.
a) Khái niệm dân chủ:
b) Về dân chủ xã hội chủ nghĩa :
Dân chủ xã hội chủ nghĩa là một hình thức chính trị -
nhà nước. Nó thừa nhận quyền tự do, bình đẳng của công
dân, thừa nhận nhân dân là chủ thể của quyền lực. Quyền
làm chủ của nhân dân được thể chế hóa thành các chuẩn
mực mang tính nhà nước và pháp quyền, thành nguyên tắc
tổ chức và vận hành của Nhà nước cũng như các thiết chế
chính trị khác, tạo nên chế độ dân chủ.
+ Có 2 hình thức thực hiện quyền làm chủ của nhân dân
- Đó là dân chủ trực tiếp và dân chủ gián tiếp, tức là
dân chủ đại diện. Người đại diện lớn nhất cho
quyền làm chủ của nhân dân chính là nhà nước. Đại
hội XI khẳng định: "Nhân dân thực hiện quyền làm
chủ thông qua hoạt động của Nhà nước, của cả hệ
thống chính trị và các hình thức dân chủ trực tiếp,
làm chủ đại diện".
- Nội dung cơ bản nhất của dân chủ xã hội chủ
nghĩa là quan điểm “tất cả quyền lực thuộc về nhân
dân”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định dân
chủ gắn liền với quyền làm chủ của nhân dân, dân
là gốc, dân là chủ và dân làm chủ.
- Quan niệm về dân chủ được mở rộng. Dân chủ được
xem xét theo nhiều khía cạnh: dân chủ vừa là chế độ chính
trị, vừa là giá trị, là phương thức và nguyên tắc tổ chức xã

hội.
2. Quan điểm của Đảng ta về dân chủ và phát huy dân chủ
xã hội chủ nghĩa:
a) Quá trình phát triển nhận thức của Đảng ta về dân chủ:
+ Về chính trị:
Hồ Chủ Tịch chỉ rõ : Chế độ DC XHCN thì bao nhiêu
quyền lực là của dân, sức mạnh đều ở nơi dân, bao nhiêu lợi ích
đều vì dân. Chế độ DC XHCN, NN XHCN thực chất là của nhân
dân, do nhân dân và vì nhân dân. Nhân dân được quyền làm chủ
NN bằng cách có quyền giới thiệu các đại biểu tham gia vào bộ
máy chính quyền các cấp từ TW đến địa phương, tham gia đóng
góp xây dựng pháp luật, xd bộ máy và cán bộ nhân viên NN.
+ Về kinh tế:
- Dựa trên chế độ công hữu về TLSX toàn XH đáp ứng
sự phát triển ngày càng cao của LLSX thỏa mãn nhu cầu
vật chất và tinh thần của toàn thể nhân dân lao động.
Nhân dân được làm chủ TLSX chủ yếu của XH, nhân
dân được tham gia vào quá trình quản lý SX, quá trình
phân phối SP XH, không ngừng được nâng cao đời sống
vật chất. Bản chất KT bộc lộ đầy đủ qua quá trình ổn
định chính trị, phát triển SX và nâng cao đời sống toàn
XH dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý, hướng
dẫn, giúp đỡ của NN.
Nền DC XHCN lấy hệ TT M – LN đó là hệ TT g/c CN
làm nền tảng, chủ đạo. Kế thừa và phát huy tinh hoa văn hóa
truyền thống, tiếp thu những giá trị tư tưởng, văn hóa văn
minh, tiến bộ XH. Nhân dân được làm chủ nhũng giá trị VH
tinh thần, được nâng cao trình độ VH và có điều kiện để phát
triển cá nhân. Những cái đó sẽ trở thành mục tiêu, động lực để
XD CNXH. Dân chủ XHCN không tùy thuộc vào cơ chế chính

trị đa nguyên và sự tồn tại của đa đảng đối lập.
+ Về tư tưởng – văn hóa:
-
Dân chủ xã hội chủ nghĩa phải tiếp thu và phát
triển các giá trị của nhân loại về dân chủ, trong đó
có dân chủ tư sản.
Đây là hai trong số các nền dân chủ tồn tại trong lịch
sử loài người, dân chủ XHCN ra đời có sự kế thừa
một cách chọn lọc những thành tựu của các nền DC
trước đó, nhất là DC Tư sản. Tuy nhiên, hai nền DC
này có sự khác nhau về chất.
DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA DÂN CHỦ TƯ SẢN
+ Là dân chủ cho đại đa số nhân
dân lao động, phục vụ lợi ích cho
đại đa số.
+ Là nền Dc mang bản chất của
g/c CN, nhưng nó phục vụ cho
đa số. Bởi vì, lợi ích của g/c CN
phù hợp với lợi ích của nd lao
động và toàn dân tộc.
+ Là nền dân chủ cho thiểu số,
phục vụ lọi ích cho thiểu số.
+ mang bản chất của g/c tư
sản, lợi ích của g/c TS đối lập với
lợi ích của g/ CN và nd lao động.
DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA DÂN CHỦ TƯ SẢN
+ Là nền DC do ĐCS lãnh đạo,
nhất nguyên về chính trị.
+ DC XHCN được thực hiện
thông qua NN PQ XHCN.

+ DC XHCN được thực hiện trên
cơ sở kinh tế là công hữu hóa
các tư liệu SX chủ yếu.
+ do các đảng của g/c TS lãnh
đạo, đa đảng về chính trị
+ được thực hiện thông qua
NN PQ TS.
+ được thực hiện trên cơ sở
kinh tế là chế độ chiếm hữu tư
nhân TBCN về tư liệu SX chủ yếu
của XH đó là chế độ áp bức bóc
lột
- Nhận thức về tính tiệm tiến lâu dài trong
quá trình phát triển dân chủ: dân chủ là kết
quả của cả một quá trình lâu dài về giáo dục ý
thức cũng như nâng cao năng lực thực hành
dân chủ, không thể nóng vội, thoát ly thực
tiễn, trong đó dân chủ được thực hiện
- Phải dân chủ trong tất cả các cấp độ, từ các cơ quan lãnh
đạo cao nhất đến cấp cơ sở, trong đó đặc biệt quan trọng
là dân chủ ở cơ sở.
- Phải tìm tòi, tổng kết thực tiễn để tìm ra và hoàn thiện các
hình thức thực hiện dân chủ thực chất, đúng hướng, có
hiệu quả.
- Trong quá trình xây dựng và thực hiện dân chủ cần
chống các biểu hiện lệch lạc: dân chủ hình thức, dân chủ
cực đoan, lợi dụng dân chủ để làm tốn hại lợi ích nhà nước
và lợi ích công dân, để gây rối; kiên quyết bác bỏ luận điệu
giả dối về dân chủ, nhân quyền của các thế lực phản động,
thù địch

b) Nội dung phát huy dân chủ trong giai đoạn hiện nay:
- Xây dựng một xã hội dân chủ, trong đó cán bộ,
đảng viên và công chức phải thực sự là công bộc của
nhân dân.
- Xác định các hình thức tổ chức và có cơ chế để
nhân dân thực hiện quyền dân chủ trên các lĩnh vực
kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội.
- Đề cao trách nhiệm của các tổ chức Đảng, Nhà
nước đối với nhân dân. Bộ máy Nhà nước, các thể chế
khác trong hệ thống chính trị có nhiệm vụ đề xuất ý kiến
với Đảng trong quá trình xây dựng, họch định và tổ chức
thực hiện đường lối, chính sách của Đảng.
b) Nội dung phát huy dân chủ trong giai đoạn hiện nay:
+ Đại hội XI bổ sung năm nội dung thực hiện dân chủ xã hội
chủ nghĩa:
Một là, Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nền dân chủ xã hội
chủ nghĩa, bảo đảm tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân
dân; mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật cuả Nhà nước đều vì lợi ích của nhân dân; cán bộ, công
chức phải hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, tôn
trọng nhân dân, tận tuỵ phục vụ nhân dân.
Hai là, Nâng cao ý thức về quyền và nghĩa vụ công dân, năng
lực làm chủ, tham gia quản lý xã hội của nhân dân. Có cơ chế
cụ thể để nhân dân thực hiện trên thực tế quyền làm chủ trực
tiếp.
Ba là, Thực hiện tốt hơn Quy chế dân chủ ở cơ sở và Pháp
lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn. Phát huy dân
chủ, đề cao trách nhiệm công dân, kỷ luật, kỷ cương xã hội.
Bốn là, Phê phán và nghiêm trị những hành vi vi phạm
quyền làm chủ của nhân dân, những hành vi lợi dụng dân chủ đề

làm mất an ninh, trật tự, an toàn xã hội; chống tập trung quan
liêu, khắc phục dân chủ hình thức.
Năm là, Quan tâm hơn nữa việc chăm lo hạnh phúc và sự
phát triển tự do, toàn diện của con người, bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của con người, tôn trọng và thực hiện các điều ước
quốc tế về quyền con người mà Việt Nam ký kết.
Dân chủ xã hội chủ nghĩa ở nước ta do một Đảng lãnh
đạo. Trong điều kiện đó, dân chủ trong Đảng gắn liền với dân
chủ trong xã hội có vai trò rất quan trọng. Chỉ có thực hiện tốt
dân chủ trong Đảng mới có thể nói đến xây dựng và phát triển
tốt dân chủ trong xã hội.
II. PHÁT HUY SỨC MẠNH TOÀN DÂN TỘC VÌ
MỤC TIÊU DÂN GIÀU, NƯỚC MẠNH, DÂN CHỦ, XÃ HỘI
CÔNG BẰNG, VĂN MINH
1. Khái niệm về đại đoàn kết toàn dân tộc
Đoàn kết toàn dân tộc là sự bảo vệ, giúp đỡ, tương trợ,
tôn trọng lẫn nhau, tạo điều kiện cho nhau cùng phát triển
của mọi giai tầng trong cộng đồng dân tộc, trong đó, các giai
tầng xã hội hy sinh lợi ích riêng hay chấp nhận lợi ích của các
giai tầng khác để bảo vệ lợi ích chung, lâu dài.
Đại hội XI khẳng định: Đại đoàn kết toàn dân tộc là
nguồn sức mạnh, động lực chủ yếu và là nhân tố có ý nghĩa
quyết định bảo đảm thắng lợi bền vững của sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc.
II. PHÁT HUY SỨC MẠNH TOÀN DÂN TỘC VÌ MỤC TIÊU DÂN GIÀU,
NƯỚC MẠNH, DÂN CHỦ, XÃ HỘI CÔNG BẰNG, VĂN MINH:
1. Khái niệm về đại đoàn kết toàn dân tộc
- Sự thống nhất về lợi ích và chấp nhận sự khác biệt không trái
với lợi ích chung, lâu dài.
- Công bằng là cơ sở quan trọng nhất bảo đảm sự đoàn kết

- Có sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng.
- Có sự quản lý, điều hành, sự quan tâm của Nhà nước;
pháp luật của Nhà nước luôn hướng tới sự thống nhất lợi ích
toàn dân tộc.
- Đảng, Nhà nước có chủ trương, chính sách hài hoà đối với
các giai tầng trong xã hội, bảo đảm mọi tầng lớp dân cư đều có
điều kiện phát triển và được hưởng lợi ích từ sự nghiệp xây
dựng, bảo vệ và đổi mới đất nước mang lại; thực hiện đường
lối liên minh giữa giai cấp công nhân, nông dân và trí thức.
II. PHÁT HUY SỨC MẠNH TOÀN DÂN TỘC VÌ MỤC TIÊU DÂN GIÀU,
NƯỚC MẠNH, DÂN CHỦ, XÃ HỘI CÔNG BẰNG, VĂN MINH:
2. Quan điểm của Đảng về phát huy sức mạnh toàn dân tộc
Quan điểm đó được thể hiện qua các nội dung sau:
Một là, đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp
công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, dưới sự lãnh
đạo của Đảng.
Hai là, đại đoàn kết là sự nghiệp của toàn dân tộc, của cả hệ thống
chính trị mà hạt nhân lãnh đạo là các tổ chức đảng, được thực hiện
bằng nhiều biện pháp, hình thức, trong đó các chủ trương của Đảng
và chính sách, pháp luật của Nhà nước có ý nghĩa quan trọng hàng
đầu
Ba là, vấn đề đại đoàn kết toàn dân tộc bắt đầu từ sự đặt đúng vị
trí của yếu tố lợi ích, theo quan điểm được xác định từ Nghị
quyết Trung ương 8B khoá VI là: "Động lực thúc đẩy phong trào
quần chúng là đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân và kết hợp
hài hoà các lợi ích, thống nhất quyền lợi và nghĩa vụ công dân".
Bốn là, thực hiện dân chủ và phát huy chủ nghĩa yêu nước là
những yếu tố quan trọng để củng cố và phát triển khối đại đoàn
kết toàn dân tộc. Chủ nghĩa yêu nước luôn luôn là động lực lớn
nhất của dân tộc ta trong quá trình lịch sử. Dân chủ vùa là mục

tiêu, vừa là động lực của cách mạng.
III/ NỘI DUNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT HUY SỨC MẠNH
TOÀN DÂN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY:
XI của Đảng, các chính sách của Nhà nước hiện hành đã
xác định nội dung, giải pháp phát huy sức mạnh toàn dân tộc
hiện nay là:
- Lấy mục tiêu giữ vững độc lập, thống nhất của Tổ quốc,
vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh
làm điểm tương đồng để gắn bó đồng bào các dân tộc, các tôn
giáo, các tầng lớp nhân dân ở trong nước và người Việt Nam
định cư ở nước ngoài.
- Xóa bỏ mọi mặc cảm, định kiến, phân biệt đối xử về
quá khứ, thành phần giai cấp.
- Tôn trọng những ý kiến khác nhau không trái với lợi
ích của dân tộc.
- Đề cao truyền thống nhân nghĩa, khoan dung, xây dựng
tinh thần cởi mở, tin cậy lẫn nhau vì sự ổn định chính trị và
đồng thuận xã hội.
- Đại đoàn kết là sự nghiệp của cả hệ thống chính trị bao gồm
Đảng, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân,
trong đó vai trò hạt nhân lãnh đạo là tổ chức đảng.
- Nhà nước có vai trò to lớn trong việc thực hiện đại đoàn kết
toàn dân tộc bằng việc thể chế hoá đường lối, chủ trương của
Đảng thành chính sách, pháp luật; tổ chức thực hiện các chính
sách, pháp luật một cách có hiệu quả, thông qua bộ máy công
quyền trong sạch, công tâm, hết lòng phục vụ nhân dân.
- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân đóng vai
trò đại diện cho lợi ích chung và lợi ích từng giai cấp, từng giới
quần chúng, đồng thời là cầu nối giữa Đảng, chính quyền và
nhân dân.

III/ NỘI DUNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT HUY SỨC MẠNH
TOÀN DÂN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY:
- Đại đoàn kết phải được thực hiện từ cơ sở, trong từng cộng
đồng dân cư ở cơ sở như thôn, làng, bản, ấp, tổ dân phố, cơ quan,
đơn vị
- Thực hiện đại đoàn kết toàn dân tộc trong giai đoạn trước mắt
cần:
+ Thực hiện đồng bộ các chính sách, pháp luật của Nhà nước
nhằm phát huy dân chủ.
+ Tổ chức và động viên nhân dân tham gia các phong trào thi
đua yêu nước, làm kinh tế giỏi, phát triển kinh tế với văn hóa-xã
hội.
+ Chăm lo và bảo vệ lợi ích của các tầng lớp nhân dân, bảo đảm
công bằng xã hội.
+ Tôn trọng và phát huy vai trò gương mẫu, dẫn dắt của những
người tiêu biểu, có uy tín trong cộng đồng.