giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh hoa lư, ninh bình

B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o






KHÓA LUN TT NGHIP




 TÀI :

GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY
I VI DOANH NGHIP NGOÀI QUC DOANH
TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN CHI NHÁNH HOA L, NINH BÌNH






SINH VIÊN THC HIN : NGUYN THO ANH
MÃ SINH VIÊN : A13282
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

HÀ NI – 2012
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o






KHOÁ LUN TT NGHIP




 TÀI :

GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY
I VI DOANH NGHIP NGOÀI QUC DOANH
TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN CHI NHÁNH HOA L, NINH BÌNH

Giáo viên hng dn : Ths. Nguyn Th Thúy
Sinh viên thc hin : Nguyn Tho Anh
Mã sinh viên : A13282
Chuyên ngành : Tài Chính - Ngân Hàng




HÀ NI – 2012
Thang Long University Library

LI CM N


Trc tiên, em xin gi li cám n chân thành nht ti cô giáo – Ths. Nguyn Th
Thúy, ngi đã đnh hng đ tài và luôn quan tâm, giúp đ em tn tình trong sut quá
trình thc hin khóa lun này. Bên cnh đó, em cng xin đc cám n các thy cô giáo
trong b môn Kinh t – trng đi hc Thng Long, đã ging dy và cung cp cho em
ngun kin thc quý báu t các môn hc. ó là c s đ em vn dng trong quá trình
thc hin khóa lun.
Em cng xin gi li cám n đn cán b nhân viên ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn chi nhánh Hoa L – Ninh Bình đã nhit tình giúp đ và to điu kin
thun li cho em hoàn thành đ tài nghiên cu ca mình.
Do kh nng và kin thc chuyên môn ca em còn hn ch nên trong ni dung phân
tích, các đánh giá cng nh gii pháp không tránh khi nhng thiu sót. Vì vy, em rt
mong các thy cô quan tâm, góp ý đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!

Sinh viên

Nguyn Tho Anh


MC LC
Trang
LI M U
CHNG 1: 1
LÝ LUN CHUNG V CHT LNG CHO VAY DOANH NGHIP NGOÀI
QUC DOANH TI NGÂN HÀNG THNG MI 13
1.1. Tng quan v doanh nghip ngoài quc doanh 13
1.1.1. Khái nim doanh nghip ngoài quc doanh 13
1.1.2. Phân loi doanh nghip ngoài quc doanh 14
1.1.2.1. Phân loi theo loi hình doanh nghip 14
1.1.2.2. Phân loi theo ngành kinh doanh 16
1.1.3. c đim ca doanh nghip ngoài quc doanh  nc ta hin nay 17
1.1.3.1. Nhng li th 17
1.1.3.2. Nhng khó khn 19
1.1.4. Vai trò ca doanh nghip ngoài quc doanh 21
1.1.4.1. Thúc đy s phát trin kinh t đt nc, gia tng thu nhp quc dân 21
1.1.4.2. Gii quyt vic làm, gim t l tht nghip 22
1.1.4.3. Doanh nghip ngoài quc doanh cung cp cho xã hi mt khi lng hàng hóa
đáng k v c cht lng, s lng và chng loi. 22
1.1.4.4. Góp phn duy trì và phát trin các ngành ngh truyn thng. 22
1.1.4.5. Hot đng ca doanh nghip ngoài quc doanh làm cho nn kinh t nng đng
và hiu qu hn 23
1.2. Hot đng cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh 23
1.2.1. Khái nim cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh 23
1.2.2. Vai trò ca cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh 23
1.2.2.1. i vi bn thân doanh nghip 23
1.2.2.2. i vi ngân hàng 25

1.2.2.3. i vi nn kinh t 25
1.3. Cht lng cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh 26
1.3.1. Khái nim v cht lng cho vay 26
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá 27
1.3.2.1. Ch tiêu đnh tính 27
1.3.2.2. Ch tiêu đnh lng 28
1.4. S cn thit phi nâng cao cht lng cho vay đi vi doanh nghip ngoài
quc doanh 38
Thang Long University Library
1.5. Các nhân t nh hng đn nâng cao cht lng cho vay đi vi doanh
nghip ngoài quc doanh  Vit Nam 39
1.5.1. Nhóm nhân t thuc v bn thân ngân hàng 39
1.5.1.1. Nng lc tài chính ca ngân hàng 39
1.5.1.2. Chính sách tín dng 39
1.5.1.3. S lng, trình đ cng nh đo đc ngh nghip ca các cán b 39
1.5.1.4. Trình đ khoa hc công ngh và kh nng qun lý ca ngân hàng 40
1.5.2. Nhóm nhân t thuc v các doanh nghip 40
1.5.2.1. Nhu cu đu t ca doanh nghip 40
1.5.2.2. Kh nng ca doanh nghip trong vic đáp ng yêu cu ca ngân hàng. 40
1.5.2.3. Ý thc ca khách hàng. 41
1.5.3. Nhóm nhân t thuc v môi trng hot đng ca ngân hàng 41
1.5.3.1. Môi trng kinh t 41
1.5.3.2. Môi trng chính tr – xã hi 41
1.5.5.3. Ch trng chính sách ca ng và Nhà nc 42
CHNG 2: 44
THC TRNG CHT LNG CHO VAY I VI DOANH NGHIP
NGOÀI QUC DOANH TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN CHI NHÁNH HOA L, NINH BÌNH 44
2.1. Gii thiu chung v Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Chi
nhánh Hoa L, Ninh Bình 44

2.1.1. Gii thiu khái quát v Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit
Nam 44
2.1.2. Gii thiu v Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn – AgriBank
chi nhánh Hoa L, Ninh Bình 46
2.1.2.1. S lc v quá trình hình thành và phát trin 46
2.1.2.2.C cu t chc và b máy qun lý 47
2.2. Khái quát tình hình kt qu hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Nông
nghip và Phát trin Nông thôn - AgriBank chi nhánh Hoa L, Ninh Bình 51
2.2.1. Khái quát v ngành ngh kinh doanh ca AgriBank - Hoa L 51
2.2.2. Tình hình huy đng vn 53
2.2.3. Tình hình s dng vn (ch yu là cho vay) 59
2.2.4. Hot đng kinh doanh khác 64
2.2.5. Kt qu hot đng kinh doanh 70
2.3. Thc trng cht lng cho vay doanh nghip ngoài quc doanh ti Ngân
hàng Nông Nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình 72
2.3.1. Các quy đnh chung v cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh ti
NHNo&PTNT chi nhánh Hoa L, Ninh Bình 72
2.3.1.1. Các hình thc cho vay 72
2.3.1.2. iu kin cho vay 74
2.3.1.3. Lãi sut cho vay 74
2.3.1.4. Quy trình cho vay 74
2.3.2. Thc trng cht lng cho vay doanh nghip ngoài quc doanh ti Ngân
hàng Nông Nghip và Phát Trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình 77
2.3.2.1. Ch tiêu đnh tính 77
2.3.2.2. Ch tiêu đnh lng 78
2.4. ánh giá v cht lng cho vay doanh nghip ngoài quc doanh ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình. 91
2.4.1. Nhng kt qu đt đc 91
2.4.2. Nhng hn ch 92
2.4.3. Nguyên nhân: 95

2.4.3.1. Nguyên nhân v phía ngân hàng 95
2.4.3.2. Nguyên nhân v phía các doanh nghip ngoài quc doanh 96
2.4.3.3. Nguyên nhân khác 96
CHNG 3 98
GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY I VI DOANH
NGHIP NGOÀI QUC DOANH TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ
PHÁT TRIN NÔNG THÔN VIT NAM CHI NHÁNH HOA L, NINH BÌNH.
98
3.1. nh hng hot đng kinh doanh trong thi qian ti 98
3.1.1. nh hng hot đng ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Vit Nam
98
3.1.2. nh hng hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình 99
3.1.3. nh hng hot đng cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh ca
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình
101
3.2. Gii pháp nâng cao cht lng cho vay đi vi các doanh nghip ngoài quc
doanh ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam chi nhánh
Hoa L, Ninh Bình 102
3.2.1. Thành lp t ph trách đi tng khách hàng doanh nghip ngoài quc
doanh nhm tng tính chuyên môn hóa trong cho vay. 102
3.2.2. Vn dng chính sách cho vay linh hot, phù hp vi đi tng khách hàng là
doanh nghip ngoài quc doanh. 102
Thang Long University Library
3.2.3. Thc hin tt Marketing trong vic tip cn vi các doanh nghip ngoài quc
doanh 103
3.2.4. Nâng cao vai trò t vn, h tr khách hàng trong quá trình hp tác 105
3.2.5. Cng c mi quan h vi khách hàng doanh nghip 105
3.2.6. M rng mng li hot đng và các kênh phân phi 106
3.2.7. Nâng cao trình đ đi ng nhân s và không ngng rèn luyn đo đc ngh

nghip 106
3.2.8. Hin đi hoá c s vt cht và xây dng h thng công ngh hin đi theo
tiêu chun quc t 107
3.2.9. Tng cng công tác qun lý n và gii quyt n quá hn 108
3.3. Mt s kin ngh 109
3.3.1. Kin ngh vi Nhà Nc. 109
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 110
3.3.3. Kin ngh vi Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam.111
3.3.4. Kin ngh vi các doanh nghip ngoài quc doanh 112
KT LUN

DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,  TH
Trang
Biu đ 1.1: S tng trng ca các doanh nghip ngoài quc doanh 18
nm 2009 -2011 18
S đ 2.1: C cu t chc ca AgriBank - Hoa L 48
Bng 2.1: C cu huy đng vn theo thành phn kinh t 53
Biu đ 2.1: Tình hình huy đng vn ti AgriBank - Hoa L nm 2009 - 2011 54
Biu đ 2.2: C cu huy đng vn theo thành phn kinh t nm 2011 55
Bng 2.2: C cu huy đng vn theo loi tin 56
Biu đ 2.3: C cu huy đng vn theo loi tin nm 2011 56
Bng 2.3: C cu huy đng vn theo k hn 58
Biu đ 2.4: C cu huy đng vn theo k hn nm 2011 58
Bng 2.4: Tình hình hot đng cho vay ti AgriBank - Hoa L nm 2009 - 2011 59
Biu đ 2.5: Tình hình hot đng cho vay ti AgriBank nm 2009 - 2011 60
Bng 2.5: C cu s dng vn theo thi hn cho vay 61
Biu đ 2.6: C cu s dng vn theo thi hn cho vay nm 2011 61
Bng 2.6: C cu s dng vn theo thành phn kinh t 63
Biu đ 2.7: C cu s dng vn theo thành phn kinh t nm 2011 63
Bng 2.7: Kt qu hot đng thanh toán quc t 65

Bng 2.8: Kt qu hot đng kiu hi 66
Bng 2.9: Kt qu hot đng kinh doanh ngoi t 67
Bng 2.10: Kt qu hot đng th. 67
Bng 2.11: Kt qu hot đng qun lý ngân qu 69
Bng 2.12: Tình hình thu nhp, chi phí ti AgriBank - Hoa L nm 2009-2011 70
S đ 2.2: Quy trình vay vn ti AgriBank – Hoa L 75
Bng 2.13: S lng khách hàng doanh nghip ngoài quc doanh có quan h vi chi
nhánh nm 2009 - 2011 77
Bng 2.14: Ch tiêu doanh s cho vay doanh nghip ngoài quc doanh 79
Bng 2.15: Ch tiêu doanh s thu n doanh nghip ngoài quc doanh 80
Bng 2.16: D n cho vay phân theo thành phn kinh t 81
Bng 2.17: D n cho vay doanh nghip ngoài quc doanh phân theo thi gian 82
Bng 2.18: D n cho vay doanh nghip ngoài quc doanh phân theo ngành ngh kinh
doanh 83
Bng 2.19: Ch tiêu h s thu n doanh nghip ngoài quc doanh 84
Thang Long University Library
Bng 2.20: Ch tiêu n quá hn doanh nghip ngoài quc doanh 85
Bng 2.21: Ch tiêu n xu doanh nghip ngoài quc doanh 86
Bng 2.22: T l gia hn n doanh nghip ngoài quc doanh 87
Bng 2.23: Vòng quay vn cho vay doanh nghip ngoài quc doanh 88
Bng 2.24: Thu nhp t hot đng cho vay doanh nghip ngoài quc doanh 89
Bng 2.25: T l trích lp d phòng ri ro cho vay DNNQD 90
Bng 2.26: H s kh nng bù đp ri ro cho vay doanh nghip ngoài quc doanh 91
Bng 3.1. Các ch tiêu k hoch chính ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông
thôn chi nhánh Hoa L nm 2012 101

DANH MC VIT TT


Ký hiu vit

tt Tên đy đ



ATM

Máy rút tin t đng

CBCNV Cán b công nhân viên

DN Doanh nghip

DNNN Doanh nghip Nhà nc

DNNQD Doanh nghip ngoài quc doanh

DPRR D phòng ri ro

KH Khách hàng

NH Ngân hàng

NHNN Ngân hàng nhà nc

NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn

NHTM Ngân hàng thng mi

NHTW Ngân hàng trung ng

TCKT T chc kinh t

TCTD T chc tín dng

TNDN Thu nhp doanh nghip

TNHH Trách nhim hu hn

TPKT Thành phn kinh t

TTQT Thanh toán quc t

USD ô la M

VND Vit Nam ng

Thang Long University Library
LI M U

1. Tính cp thit ca đ tài
NHTM là h thn kinh, trái tim ca nn kinh t, là du hiu báo hiu trng thái sc
khe ca nn kinh t. Vì vy, các ngân hàng mnh, nn kinh t mnh; ngc li, các
ngân hàng yu nn kinh t s yu kém; thm chí nu ngân hàng đ v nn kinh t s
lâm vào khng hong và sp đ.
Vi t cách là t chc trung gian tài chính nhn tin gi và tin hành các hot đng
cho vay và đu t, ngân hàng thng mi đã thâm nhp vào mi lnh vc kinh t - xã
hi nh là ngi m đng, ngi tham gia, ngi quyt đnh đi vi mi quá trình
sn xut kinh doanh. NHTM ngày càng đóng vai trò là trung tâm tin t, tín dng và
thanh toán ca các thành phn kinh t, là đnh ch tài chính quan trng nht ca nn
kinh t.

Ngày nay, do nhu cu ca nn kinh t th trng, quá trình c phn hóa ca nc ta
din ra vô cùng mnh m, điu đó dn đn s xut hin ngày càng nhiu ca các doanh
nghip ngoài quc doanh. S đóng góp to ln ca khi doanh nghip này đi vi nn
kinh t đt nc là điu không th ph nhn. Và các doanh nghip này cng chính là
nhng khách hàng ln nht, tim nng nht, thng xuyên nht và mng li li nhun
cao nht cho NHTM.
NHTM là mt Doanh nghip đc bit kinh doanh trên lnh vc tin t. Trong s các
nghip v kinh doanh ca mình thì cho vay là nghip v kinh doanh ch yu. ây là
nghip v to ra li nhun cao nht, nó chim khong 2/3 li tc nghip v ngân hàng
có t tin lãi cho vay. Nhng đây cng là ngip v cha đng nhiu ri ro nht. Có vô
s ri ro khác nhau khi cho vay trong đó có ri ro trong cho vay DNNQD, xut phát t
nhiu yu t và có th dn đn vic không chi tr đc n khi đn hn làm cho Ngân
hàng b phá sn gây nh hng nghiêm trng cho toàn b nn kinh t. Xut phát t
thc tin trên, em mnh dn la chn đ tài: “Gii pháp nâng cao cht lng cho vay
đi vi các doanh nghip ngoài quc doanh ti Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình”.
2. Mc đích nghiên cu
H thng hóa các khái nim c bn v doanh nghip ngoài quc doanh, vai trò ca
các doanh nghip ngoài quc doanh đi vi nn kinh t cng nh nhng khó khn,
thách thc mà nhóm doanh nghip này đang gp phi, t đó nêu bt vai trò ca cho
vay ngân hàng đi vi s phát trin ca nn kinh t.
Tìm hiu thêm v tình hình hot đng kinh doanh ca NHNo&PTNT chi nhánh
Hoa L, Ninh Bình qua vic đi sâu nghiên cu thc trng cho vay DNNQD ti đây t
đó tìm hiu nguyên nhân.
a ra nhng gii pháp nhm hoàn thin, khc phc nhng nguyên nhân dn đn
nhng hn ch trong công tác cho vay DNNQD ti Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình, t đó đ xut mt s bin pháp nhm
hoàn thin nâng cao cht lng hot đng cho vay đi vi các doanh nghip ngoài
quc doanh ti ngân hàng.
3. i tng và phm vi nghiên cu

i tng nghiên cu ca khóa lun chính là hot đng cho vay đi vi DNNQD
ca các NHTM.
Phm vi nghiên cu ca khóa lun là hot đng cho vay DNNQD ti Ngân hàng
Nông nghip và Phát trin nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình.
4. Phng pháp nghiên cu
Thu thp thông tin v công tác cho vay DNNQD ti Ngân hàng Nông nghip và
Phát trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình qua s tay tín dng ca Chi nhánh
kt hp vi vic cp nhp các vn bn pháp lut hin hành áp dng trong công tác
thm đnh cho vay ti Chi nhánh
Phân tích v tình hình hot đng kinh doanh ca chi nhánh nói chung và công tác
cho vay DNNQD nói riêng ti Chi nhánh thông qua các báo cáo kt qu kinh doanh,
báo cáo tng kt hot đng tín dng qua các nm.
c các tài liu liên quan đn công tác cho vay NHTM cùng các vn bn pháp lut
liên quan đ đa ra nhng gii pháp hoàn thin hot đng cho vay DNNQD ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình.
5. Kt cu lun vn.
Ngoài li m đu, kt lun, li cm n, mc lc, danh mc bng biu, s đ, danh
mc t vit tt, ph lc thì lun vn đc kt cu gm 3 chng nh sau:
Chng 1: Lý lun chung v cht lng cho vay doanh nghip ngoài quc doanh ti
ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng cht lng cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh ti
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh Bình.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc
doanh ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Hoa L, Ninh
Bình.
Thang Long University Library

13

CHNG 1:

LÝ LUN CHUNG V CHT LNG CHO VAY DOANH NGHIP NGOÀI
QUC DOANH TI NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. Tng quan v doanh nghip ngoài quc doanh
1.1.1. Khái nim doanh nghip ngoài quc doanh
Nói đn doanh nghip chúng ta có th có mt khái nim chung nht: doanh nghip
là mt t chc kinh t đc thành lp đ tin hành các hot đng kinh doanh, thc hin
các chc nng sn xut, ch bin, ch to sn phm hoc mua bán hàng hoá, làm dch
v cung ng nhm tho mãn66
nhu cu ca th trng, xã hi. Thông qua các hot đng hu ích đó, doanh nghip
có th đt đc nhiu mc đích khác nhau trong đó có mc đích cn bn là thu li
nhun.
Theo Lut doanh nghip ca Quc hi nc Cng Hoà Xã Hi Ch Ngha Vit
Nam, s 60/2005/QH11 ngày 29 tháng 11 nm 2005:
Doanh nghip là t chc kinh t có tên riêng, có tài sn, có tr s giao dch n đnh,
đc đng ký kinh doanh theo quy đnh ca pháp lut nhm mc đích thc hin các
hot đng kinh doanh theo đúng ngành ngh đã ghi trong giy chng nhn đng ký
kinh doanh, đm bo điu kin kinh doanh theo quy đnh ca Pháp Lut khi kinh
doanh ngành ngh kinh doanh có điu kin.
Doanh nghip ngoài quc doanh là mt b phn ca doanh nghip nói chung đc
hình thành và phát trin trong nn kinh t ca nhiu quc gia trên th gii. Nhng tiêu
thc c th đ phân loi và nhn bit doanh nghip ngoài quc doanh  nhiu nc
trên th gii vn còn rt khác nhau. Mi quc gia trong quan nim ca mình có th
nhn mnh tiêu chí này hay tiêu chí khác.
 M, DNNQD đc đnh ngha là doanh nghip đc thành lp đ theo đui mc
tiêu tài chính. Mc tiêu này thng là đáp ng đc các c đông vi li tc đu t ca
h thông qua mc gia tng hay c tc.
 Vit Nam, DNNQD đc đnh ngha là các đn v kinh doanh có tính cht t
hu, doanh nghip đc t ch kinh doanh, ch đng la chn ngành ngh, đa bàn,
hình thc kinh doanh, đu t, ch đng m rng quy mô và ngành ngh. DNNQD có

th có hoc không có s góp vn ca Nhà nc nhng trong đó Nhà nc s hu nh
hn 50% vn điu l (theo mc 22, điu 4 Lut Doanh nghip ca Quc hi nc
Cng Hòa Xã Hi Ch Ngha Vit Nam s 60/2005/QH11 ngày 29 tháng 11 nm
2005).

14

Tóm li, DNNQD là mt thc th kinh t có tính cht t hu, ch đng trong kinh
doanh, ra đi và hot đng theo mt mc tiêu cui cùng là gia tng li nhun, nhng
vn phi tuân theo khuôn kh Pháp Lut Vit Nam.
1.1.2. Phân loi doanh nghip ngoài quc doanh
1.1.2.1. Phân loi theo loi hình doanh nghip
 Công ty trách nhim hu hn
- Công ty trách nhim hu hn có hai thành viên tr lên.
Ti Mc I iu 38 Chng III Lut Doanh nghip nm 2005 quy đnh:
1. Công ty trách nhim hu hn có hai thành viên tr lên là doanh nghip, trong đó:
a) Thành viên có th là t chc, cá nhân; s lng thành viên không vt quá nm
mi;
b) Thành viên chu trách nhim v các khon n và ngha v tài sn khác ca doanh
nghip trong phm vi s vn cam kt góp vào doanh nghip.
2. Công ty trách nhim hu hn có hai thành viên tr lên có t cách pháp nhân k t
ngày đc cp Giy chng nhn đng ký kinh doanh.
3. Công ty trách nhim hu hn có hai thành viên tr lên không đc quyn phát hành
c phn.
- Công ty trách nhim hu hn mt thành viên.
Ti Mc II iu 63 Chng III Lut Doanh nghip nm 2005 quy đnh:
1. Công ty trách nhim hu hn mt thành viên là doanh nghip do mt t chc hoc
mt cá nhân làm ch s hu (sau đây gi là ch s hu công ty); ch s hu công ty
chu trách nhim v các khon n và ngha v tài sn khác ca công ty trong phm vi
s vn điu l ca công ty.

2. Công ty trách nhim hu hn mt thành viên có t cách pháp nhân k t ngày đc
cp Giy chng nhn đng ký kinh doanh.
3. Công ty trách nhim hu hn mt thành viên không đc quyn phát hành c phn.
 Công ty c phn
Ti Chng IV iu 77 Lut Doanh nghip nm 2005 quy đnh:
1. Công ty c phn là doanh nghip, trong đó:
a) Vn điu l đc chia thành nhiu phn bng nhau gi là c phn;
b) C đông có th là t chc, cá nhân; s lng c đông ti thiu là ba và không hn
ch s lng ti đa;
c) C đông ch chu trách nhim v các khon n và ngha v tài sn khác ca doanh
nghip trong phm vi s vn đã góp vào doanh nghip.
2. Công ty c phn có t cách pháp nhân k t ngày đc cp Giy chng nhn đng
ký kinh doanh.
Thang Long University Library

15

3. Công ty c phn có quyn phát hành chng khoán các loi đ huy đng vn.
 Công ty hp danh
Ti Chng V iu 130 ca Lut Doanh nghip nm 2005 quy đnh:
1. Công ty hp danh là doanh nghip, trong đó:
a) Phi có ít nht hai thành viên là ch s hu chung ca công ty, cùng nhau kinh
doanh di mt tên chung (sau đây gi là thành viên hp danh); ngoài các thành viên
hp danh có th có thành viên góp vn;
b) Thành viên hp danh phi là cá nhân, chu trách nhim bng toàn b tài sn ca
mình v các ngha v ca công ty;
c) Thành viên góp vn ch chu trách nhim v các khon n ca công ty trong phm
vi s vn đã góp vào công ty.
2. Công ty hp danh có t cách pháp nhân k t ngày đc cp Giy chng nhn đng
ký kinh doanh.

3. Công ty hp danh không đc phát hành bt k loi chng khoán nào.
 Doanh nghip t nhân
Ti Chng VI điu 141 ca Lut doanh nghip nm 2005 quy đnh:
1. Doanh nghip t nhân là doanh nghip do mt cá nhân làm ch và t chu trách
nhim bng toàn b tài sn ca mình v mi hot đng ca doanh nghip.
2. Doanh nghip t nhân không đc phát hành bt k loi chng khoán nào.
3. Mi cá nhân ch đc quyn thành lp mt doanh nghip t nhân.
 Hp tác xã
Ti Lut Hp tác xã ca Quc hi nc Cng Hòa Xã Hi Ch Ngha Vit Nam s
18/2003/QH11 ngày 26 tháng 11 nm 2003 đnh ngha:
Hp tác xã là t chc kinh t tp th do các cá nhân, h gia đình, pháp nhân (sau
đây gi chung là xã viên) có nhu cu, li ích chung, t nguyn góp vn, góp sc lp ra
theo quy đnh ca Lut này đ phát huy sc mnh tp th ca tng xã viên tham gia
hp tác xã, cùng giúp nhau thc hin có hiu qu các hot đng sn xut, kinh doanh
và nâng cao đi sng vt cht, tinh thn, góp phn phát trin kinh t - xã hi ca đt
nc.
Hp tác xã hot đng nh mt loi hình doanh nghip, có t cách pháp nhân, t
ch, t chu trách nhim v các ngha v tài chính trong phm vi vn điu l, vn tích
lu và các ngun vn khác ca hp tác xã theo quy đnh ca pháp lut.
 H kinh doanh
Theo Ngh đnh ca Chính ph s 88/2006/N-CP ngày 29 tháng 8 nm 2006 v
đng ký kinh doanh, “h kinh doanh” đc gi là “h kinh doanh cá th”. Tên gi “h
kinh doanh cá th” đc ghi nhn ti hai Ngh đnh ca Chính ph v đng ký kinh

16

doanh là Ngh đnh s 02/2000/N-CP ngày 03 tháng 2 nm 2000 và Ngh đnh s
109/2004/N-CP ngày 02 tháng 4 nm 2004. Ngh đnh s 109/2004/N-CP đnh
ngha: H kinh doanh cá th do mt cá nhân hoc h gia đình làm ch, ch đc đng
ký kinh doanh ti mt đa đim, s dng không quá mi lao đng, không có con du

và chu trách nhim bng toàn b tài sn ca mình đi vi hot đng kinh doanh (iu
24, khon 1). Ngh đnh s 88/2006 N-CP đnh ngha: H kinh doanh do mt cá nhân
là công dân Vit Nam hoc mt nhóm ngi hoc mt h gia đình làm ch, ch đc
kinh doanh ti mt đa đim, s dng không quá mi lao đng, không có con du và
chu trách nhim bng toàn b tài sn ca mình đi vi hot đng kinh doanh (iu
36, khon 1).
nh ngha trên v “h kinh doanh” cho thy h kinh doanh đc chia thành ba
loi cn c vào ch to lp ra nó: (1) H kinh doanh do mt cá nhân làm ch; (2) h
kinh doanh do h gia đình làm ch; và (3) h kinh doanh do mt nhóm ngi làm ch.
 Doanh nghip có vn đu t nc ngoài
Ti khon 6 iu 3 ca Lut u t đnh ngha: Doanh nghip có vn đu t nc
ngoài là doanh nghip do nhà đu t nc ngoài thành lp đ thc hin hot đng đu
t ti Vit Nam hoc là doanh nghip do nhà đu t nc ngoài mua c phn, sát nhp,
mua li. Tuy nhiên trong khóa lun này, các DNNQD mà em đ cp ti không bao
gm các doanh nghip có vn đu t nc ngoài do s khác bit ln v đc đim các
doanh nghip này so vi các doanh nghip không có vn đu t nc ngoài.
1.1.2.2. Phân loi theo ngành kinh doanh
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc nông, lâm nghip
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc thy sn.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc công nghip ch bin.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc sn xut và phân phi đin,
khí đt và nc
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc xây dng.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc thng nghip, sa cha
xe có đng c, sa cha đ dùng gia đình.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc khách sn, nhà hàng.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc vn ti, kho bãi và thông
tin liên lc.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc tài chính, tín dng.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc khoa hc và công ngh.

- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc kinh doanh tài sn và dch
v t vn.
Thang Long University Library

17

- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc giáo dc và đào to.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong lnh vc y t và hot đng cu tr
xã hi.
- Doanh nghip ngoài quc doanh hot đng trong các ngành dch v khác.
1.1.3. c đim ca doanh nghip ngoài quc doanh  nc ta hin nay
Trong tin trình công nghip hóa - hin đi hóa đt nc, mi thành phn kinh t
đu t ch trong hot đng sn xut kinh doanh ca mình. Chính sách kinh t m đã
to c hi cho kinh doanh ngoài quc doanh phát huy ht kh nng tim n ca mình
nhng bên cnh đó cng phi đi mt vi s cnh tranh vô cùng mnh m t các công
ty nhà nc và các công ty nhà nc đc c phn hóa sau Ngh đnh 59/2011/N –
CP ban hành ngày 18/7/2011 thay th cho Ngh đnh 109/2007/N-CP trc đây và
mi đây nht là thông t 13/2010/TT –NHNN quy đnh v t l bo đm an toàn ca
TCTD. ây là mt thách thc ln khi h mun tn ti, gia nhp và phát trin trên th
trng có sc cnh tranh ln  trong nc cng nh quc t.
1.1.3.1. Nhng li th
 Doanh nghip ngoài quc doanh có s lng đông đo tham gia vào th
trng kinh t và có xu hng phát trin mnh qua các nm.
Trong ni dung đc công b ti l Báo cáo thng niên doanh nghip Vit Nam
nm 2011 do Phòng Công nghip và Thng mi Vit Nam (VCCI) và Ngân hàng Th
gii (WB) t chc ngày 14/3/2012. Theo báo cáo cho bit, tng s doanh nghip đng
ký thành lp và còn tn ti v mt pháp lý đn thi đim 31/12/2011  Vit Nam là
622.977 doanh nghip. Tính riêng nm 2011, s lng doanh nghip mi đng ký kinh
doanh đt 77.548 doanh nghip, vi s vn đng ký đt trên 513 nghìn t đng. Báo
cáo cng cho bit nm 2011 là mt nm khó khn ca nn kinh t th gii nói chung

và ca Vit Nam nói riêng. Sn xut kinh doanh gp nhiu khó khn, nht là trong
điu kin ngun vn cho vay hn hp, lãi sut đã bt đu gim xung nhng vn còn
cao hn nhiu so vi kh nng chu đng ca doanh nghip. Mt s doanh nghip phi
thu hp sn xut, gim hiu qu, thm chí b thua l. Tuy nhiên khu vc doanh nghip
ngoài quc doanh vn chim t trng rt cao (95%) trong tng s doanh nghip đng
ký kinh doanh; c th là loi hình công ty trách nhim hu hn chim gn 47%, doanh
nghip t nhân chim 36,4% và công ty c phn chim hn 15%. Loi hình doanh
nghip ngoài quc doanh d kin có kh nng phát trin mnh trong nm 2012 khi trn
lãi sut ngân hàng bt đu gim giúp doanh nghip tip cn đc vn vay, duy trì và
m rng sn xut. Cho thy, Nhà nc cn to thêm nhiu điu kin thun li cho khu
vc kinh t này phát trin.



18

(n v tính: doanh nghip)

Biu đ 1.1: S tng trng ca các doanh nghip ngoài quc doanh
nm 2009 -2011
(Ngun: Phòng thng mi và công nghip Vit Nam)
 Doanh nghip ngoài quc doanh to điu kin khai thác ti u tim lc trong
nc.
Khu vc này đã to ra đc mt lng ln công vic, góp phn gii quyt công n
vic làm, nâng cao đi sng cho ngi lao đng đng thi n đnh và phát trin kinh
t, xã hi, lc lng lao đng  khu vc này rt đa dng, t lao đng đã ngh hu hoc
đang ngh mt sc, thôi vic; lao đng đi xut khu v; hc sinh, sinh viên mi ra
trng; lao đng làm hp đng ngoài gi  khu vc nhà nc cho đn nhng lao đng
cha qua đào to, S đa dng này cho thy kh nng thu hút lao đng  khu vc này
là rt ln, đc bit là trên đa bàn tnh Ninh Bình. Nm 2010, tng vn đu t phát

trin ti tnh Ninh Bình tng cao, c đt 19.200 t đng vi nhiu công trình có khi
lng thc hin ln và gn 500 doanh nghip mi đc cp đng ký kinh doanh, to
vic làm cho hn 18.900 lao đng. Tính đn ht nm 2010, s lng công nhân viên
lao đng toàn tnh Ninh Bình có khong 72.000 ngi, tng 3.240 ngi so vi nm
2009. Trong đó, công nhân lao đng khu vc ngoài quc doanh đã chim đa s vi
trên 43.500 ngi trong đó có gn 5.000 công nhân viên lao đng đc c đi hc
chuyên môn, nghip v, lý lun chính tr t trung cp đn đi hc; gn 30% s công
nhân viên lao đng đc hc tp, bi dng nâng cao tay ngh. ây là mt trong
nhng hot đng ln ca t chc ch đo góp phn nâng cao cht lng ngun nhân
lc cng nh trình đ nhân dân trên đa bàn (theo wedsite chính thc ca tnh Ninh
Bình:
www.ninhbinh.gov.vn)
Thang Long University Library

19

 Doanh nghip ngoài quc doanh có phm vi hot đng rng khp, lnh vc
hot đng rt phong phú và đa dng.
Khu vc kinh t ngoài quc doanh tham gia hot đng kinh doanh trên rt nhiu
lnh vc nhng tp trung vào mt s ngành đòi hi vn đu t ban đu thp, th trng
tiêu th rng khp nh các ngành: ch bin nông, lâm, hi sn xut khu; gia công
may mc, đ da, đ trang sc; xây dng c bn vi các mc hàng vt liu xây dng
nh: gch, ngói; gm s, đ m ngh xut khu; giao thông vn ti, thông tin và mi
có thêm kinh doanh máy tính và sn xut phn mm. ây hu ht là nhng ngành ngh
th công, th mnh trong xut khu ca Vit Nam so vi các nc trên th gii. T đó
s đy mnh nghip v thanh toán quc t, bo lãnh, đem li ngun li nhun không
nh cho các ngân hàng thng mi.
 Doanh nghip ngoài quc doanh nng đng, nhy bén và d thích ng vi s
thay đi ca th trng.
Hu ht các doanh nghip ngoài quc doanh có quy mô va và nh, mô hình t

chc qun lý sn xut gin đn nên DNNQD d dàng tìm kim và đáp ng nhng yêu
cu có hn trong nhng th trng chuyên môn hóa. Vi c s vt cht k thut không
ln, DNNQD đi mi linh hot hn, d dàng chuyn đi sn xut hay thu hp quy mô
đ thích nghi vi s thay đi ca nn kinh t. Vì vy ít b nh hng trc nhng bin
đng ln trên th trng, phc hi d dàng hn so vi doanh nghip ln thng là các
doanh nghip nhà nc hoc doanh nghip có vn đu t nc ngoài. Theo đánh giá
chung ca B Công Thng ti cuc hp giao ban trc tuyn ngày 05 tháng 12 nm
2011, sn xut công nghip tháng 11 và 11 tháng/nm 2011 tuy còn gp nhiu khó
khn và chu nhng tác đng mi ca kinh t th gii nhng vn tng đi n đnh và
phát trin. Nu tính theo giá c đnh 1994, giá tr sn xut công nghip toàn ngành 11
tháng c đt 812.400 t đng, tng 13,0% so vi cùng k, trong đó: khu vc kinh t
Nhà nc tng 4,1%; khu vc kinh t ngoài nhà nc tng 15,8%; khu vc có vn đu
t nc ngoài tng 15,5% cho thy s nng đng vi th trng ca các doanh nghip
ngoài quc doanh trong nhng nm va qua.
1.1.3.2. Nhng khó khn
 Thiu vn
ây là hn ch ln nht ca các DNNQD hin nay. Nng lc vn ni ti ca các
doanh nghip này còn hn ch.  nhiu nc phát trin trên th gii nh M, Anh,
Pháp, … doanh nghip ra đi bao gi vn t có cng là chính, vay ngân hàng ch là b
sung nên phát trin rt vng chc. Còn  Vit Nam doanh nghip ra đi vi vn điu
l ít, hot đng sn xut kinh doanh ch yu da vào vn vay. a phn các DNNQD
có quy mô sn xut kinh doanh nh li luôn trong tình trng thiu vn, “khát vn” cho
m rng qui mô sn xut kinh doanh, đu t ci tin máy móc, trang thit b mi. iu

20

đó cho thy nhu cu vn đ m rng sn xut kinh doanh ca các DNNQD là rt ln.
V lý thuyt vi s lng DNNQD đông đo nh vy vi đc thù vn ít chính là đi
tng khách hàng đy tim nng ca các Ngân hàng, bng chng là c tính có đn
80% lng vn cung ng cho DNNQD là t kênh Ngân hàng. Lãi sut cho vay ca

Ngân hàng cao nh nm 2010 – 2011 va qua dao đng vào khong 18-22%/nm, cá
bit lên đn 25-27%/nm (ch không nh báo cáo ca Ngân hàng Nhà nc là lãi sut
cho vay thc t vào khong 18,7%/nm) cng vi chi phí vt liu xây dng tng mnh
đã làm cho nhiu d án phi điu chnh tng tng mc đu t, nhiu d án b đình
hoãn và đang đng trc nguy c đình hoãn, nhiu DNNQD đã chn cách sn xut
cm chng đ duy trì hot đng ca doanh nghip. Ngoài ra, nhiu doanh nghip đã
không chng đ đc lãi sut quá cao ca ngân hàng đã dn đn phá sn, gii th.
iu này cho thy đây là nhân t nh hng rt ln đn mc tiêu phát trin ca bn
thân doanh nghip nói riêng cng nh ca nn kinh t nói chung.
 Trình đ qun lý, công ngh sn xut lc hu.
Hot đng kinh doanh trong c ch th trng là mt vn đ phc tp, đòi hi
ngi qun lý không nhng phi có trình đ mà còn phi có kinh nghim dày dn. Bi
nn kinh t nc ta mi chuyn sang c ch th trng nên nhng kin thc v kinh t,
v quy lut kinh doanh không phi ai cng nm bt đc; mt khác cng bi vì các
trng đào to qun lý kinh doanh và qun lý pháp lut còn quá thiên v phng pháp
lý thuyt mà ít chú ý ti phng pháp gii quyt các vn đ thc t, mt khác chi phí
qun lý đào to nói chung còn rt cao. T nhng lý do trên làm cho trình đ qun lý
ca DNNQD còn thp, gây ra nhiu khó khn trong vic qun lý kinh doanh ca doanh
nghip.
Trình đ công ngh là yu t quyt đnh đn nng sut, cht lng và kh nng
cnh tranh ca sn phm trên th trng. Hin ti các doanh nghip ngoài quc doanh
có công ngh hin đi không nhiu, ch có mt s công ty liên doanh, công ty có vn
đu t nc ngoài đc trang b máy móc và dây truyn tiên tin, còn li s dng các
công c th công, thiu đng b. T đó các DNNQD không có điu kin đ trang b
thit b sn xut và công ngh hin đi dn đn nng sut lao đng thng không cao.
Tuy nhiên, mt s ít các DNNQD có trình đ công ngh và trang thit b hin đi. Mt
khác, th trng tiêu th ca khu vc này còn nh hp, bp bênh ch yu là  trong
nc, trình đ ca ngi lao đng còn thp, dn đn khu vc này thng xuyên phi
đng đu vi cnh tranh khc lit.
 Hot đng linh hot nhng kém hiu qu

Các DNNQD hot đng nng đng, thích nghi cao vi th trng, d dàng chuyn
đi, đáp ng tt nhu cu th trng. Tuy nhiên, hu ht các DNNQD hin nay mà ch
yu là các doanh nghip va, nh và siêu nh làm n cha tính đn li ích lâu dài ca
Thang Long University Library

21

doanh nghip mình. Nhiu doanh nghip khi có c hi thì h tn dng, khai thác ti đa
nht, trit đ nht các li ích trc mt mà không tính toán chin lc lâu dài. iu đó
làm cho h luôn b đng, lúng túng khi gp khó khn đn mt cách bt ng. Nhiu
DNNQD không thc hin đúng ch đ k toán, thng kê, mt s khác li có biu hin
ca làm n phi pháp nh: trn thu, la đo, gian ln thng mi,…iu đó làm cho
xã hi thiu tin tng vào các DNNQD. Vì vy mà các doanh nghip này cha thc s
đt đc nhng hiu qu ti đa.
Trên đây là mt s đc đim chính ca các DNNQD  nc ta hin nay. Mc dù
còn nhiu hn ch nhng các DNNQD  nc ta đã và đang phát trin vi tc đ cao,
đóng góp vai trò rt quan trng trong s phát trin đt nc.
1.1.4. Vai trò ca doanh nghip ngoài quc doanh
 mi nn kinh t quc gia hay lãnh th, các doanh nghip ngoài quc doanh có
th gi nhng vai trò vi mc đ khác nhau, song nhìn chung có mt s vai trò tng
đng nh sau:
1.1.4.1. Thúc đy s phát trin kinh t đt nc, gia tng thu nhp quc dân
Các DNNQD hot đng trong hu ht các ngành kinh t ca đt nc nh: nông
nghip, công nghip, th công nghip,…Các DNNQD hot đng linh hot nng đng,
thích ng nhanh, đáp ng tt nhng nhu cu ca th trng. S phát trin mnh m ca
các DNNQD đã đóng góp vào tng thu nhp quc dân. Khu vc DNNQD luôn chim
t trng ln nht trong khi doanh nghip đóng góp vào GDP. Theo báo cáo ca B
K hoch và u t trình Chính ph v tình hình trin khai k hoch phát trin doanh
nghip nh và va giai đon 2006 – 2010, khu vc kinh t t nhân có vai trò quan
trng trong phát trin kinh t và gii quyt lao đng xã hi. GDP ca khu vc kinh t

t nhân trong đó ch yu là doanh nghip nh và va t chim 45,6% tng GDP nm
2006 đã tng lên khong 48% trong nm 2010. Tc đ tng trng bình quân khu vc
này đt trên 10%, cao hn mc 8% ca c nn kinh t giai đon 2006 – 2010. ây là
b phn có vai trò quan trng trong quá trình sn xut lu thông hàng hóa. Hot đng
kinh doanh, sn xut ca các DNNQD đáp ng đc nhu cu ngày càng đa dng và
kht khe ca ngi tiêu dùng, DNNQD cung cp cho th trng khi lng hàng hóa
và dch v ngày càng ln, phong phú v chng loi vi cht lng đc nâng cao hn
th na còn góp phn vào các mt hàng xut khu tng thu ngoi t cho quc gia.
Bên cnh đó, ngun thu ch yu cho Ngân sách Nhà nc là thu, đó là ngha v
mà các t chc cá nhân phi thc hin đi vi nhà nc. Phn ln thu thu đc là do
đóng góp ca các t chc kinh t trong đó có các DNNQD. Các loi thu ph bin mà
các doanh nghip này phi thng xuyên đóng là thu giá tr gia tng (VAT), thu thu
nhp doanh nghip, thu tiêu th đc bit, thu xut nhp khu. Doanh thu càng cao
dn ti các khon thu thu nhp np vào Ngân sách Nhà nc ngày càng cao. iu

22

này có ý ngha kinh t quan trng phn ánh s tng trng ca nn kinh t v quy mô
và hiu qu.
1.1.4.2. Gii quyt vic làm, gim t l tht nghip.
Trong tin trình đy mnh c phn hoá, tinh gim biên ch, cho thuê và gii th các
DNNN thì vic dôi ra mt s lng ln lao đng là điu không th tránh khi. Các
doanh nghip có vn đu t nc ngoài li đòi hi lao đng có trình đ chuyên môn,
hc vn cao. S phát trin mnh m ca DNNQD đã to thêm vic làm vi mc đu t
thp và hiu qu. Theo thng kê trong nm 2011 ca Hip hi doanh nghip va và
nh Hà Ni, hin nay các doanh nghip ngoài quc doanh Vit Nam mà ch yu là các
doanh nghip va và nh cùng vi 133.000 hp tác xã và 3 triu h kinh doanh cá th
đang đóng góp đn 60% GDP, đóng góp 40% ngân sách, 40% hàng hóa tiêu dùng và
xut khu cng nh gii quyt 50% lao đng ca xã hi. Hàng nm, các doanh nghip
ngoài quc doanh đã to ra khong mt triu vic làm mi., gii quyt có hiu qu vn

đ tht nghip t đó dn đn gim bt các t nn xã hi và to s phát trin hài hoà
cho nn kinh t, t trng thu hút lao đng ca các DNNQD trên phm vi c nc cng
có xu hng tng lên.
1.1.4.3. Doanh nghip ngoài quc doanh cung cp cho xã hi mt khi lng hàng
hóa đáng k v c cht lng, s lng và chng loi.
Thng nghip và dch v, hay nói chung là ngành phân phi lu thông thuc v
u th hot đng ca các DNNQD, vì các loi dch v cho cá nhân, cho các t chc
kinh t xã hi thng có yêu cu đa dng v chng loi, to cho ngi tiêu dùng có
nhiu c hi đ đc chn la và đòi hi đc phân phi rng khp, phù hp vi s
phân b ca các DNNQD. Bên cnh đó h cng tin vào nhiu th trng hp nh đáp
ng nhu cu cho tng cá nhân nh l mà các công ty ln b qua vì doanh thu t đó quá
nh.
1.1.4.4. Góp phn duy trì và phát trin các ngành ngh truyn thng.
Các ngành sn xut nh đan lát, th công m ngh, tranh thêu, là các loi mt
hàng thng phi s dng lao đng đa phng và quy mô doanh nghip là các doanh
nghip nh và siêu nh là thích hp nht. Bên cnh đó, bn thân sn phm ca ngành
ngh này có th trng tiêu th mnh trong và ngoài nc. Chính vì vy, chính sách h
tr các doanh nghip này  các nc đang phát trin cng nh  Vit Nam là hng đi
chính xác đ chuyn dch c cu kinh t theo ngành.
Thang Long University Library

23


1.1.4.5. Hot đng ca doanh nghip ngoài quc doanh làm cho nn kinh t nng
đng và hiu qu hn.
Do tính linh hot, uyn chuyn d thích ng vi các thay đi ca th trng ca các
doanh nghip ngoài quc doanh mà phn ln là các doanh nghip va, nh và siêu
nh. Trong trng hp có bin đng xy ra, các doanh nghip ln s đi phó khá chm
chp, gp rt nhiu khó khn trong hot đng do b máy hot đng cng knh, thm

chí phi sa thi bt lao đng đ ct gim chi phí. Trong khi đó vi tính nng linh hot,
có th thích ng nhanh vi thay đi ca th trng mà các DNNQD vn có th tn ti
đc mà không phi s dng đn bin pháp ct gim lao đng.
Mt nn kinh t đt mt t l quá ln ngun lao đng và tài nguyên vào tay các
doanh nghip ln thì s tr nên chm chp, không bt kp và phn ng kp vi các thay
đi trên th trng. Ngc li, mt nn kinh t có mt t l thích hp các DNNQD s
tr nên “nhanh nhn” hn, phn ng kp thi hn, tính hiu qu ca nn kinh t s
đc nâng cao.
1.2. Hot đng cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh
1.2.1. Khái nim cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh
Cho vay ca NHTM là vic chuyn nhng tm thi mt lng giá tr (di hình
thái tin t hoc hin vt) t NHTM (ngi s hu) sang khách hàng vay (ngi s
dng) sau mt thi gian nht đnh quay tr li NHTM vi lng giá tr ln hn lng
giá tr ban đu. Hay có th hiu cho vay ca NHTM là quan h gia mt bên là ngi
cho vay (NHTM) bng cách chuyn giao tài sn cho bên ngi vay (khách hàng vay)
đ s dng trong mt thi gian nht đnh vi cam kt ca ngi vay là hoàn tr c gc
và lãi khi đn hn.
Nh vy, nu hiu theo ngha hp thì cho vay DNNQD là s vay mn gia hai
loi ch th: ngi đi vay (các doanh nghip có nhu cu v vn) và ngi cho vay (các
NHTM), trong đó hai bên tho thun mt thi hn n và mt mc lãi c th (chính là
khon tin ln hn ca lng giá tr thu v so vi lng giá tr cho vay ban đu). Nu
hiu theo ngha rng thì vic cho vay này là s vn đng ca các ngun vn t ni
tha vn đn ni thiu vn.
1.2.2. Vai trò ca cho vay đi vi doanh nghip ngoài quc doanh
1.2.2.1. i vi bn thân doanh nghip
- H tr các doanh nghip ngoài quc doanh đu t chiu sâu, đi mi công
ngh, máy móc thit b
Các doanh nghip nói chung và doanh nghip ngoài quc doanh nói riêng  nc
ta đu có đc đim chung là trình đ công ngh sn xut lc hu, tui th tài sn c
đnh khá cao. Kt qu là sn phm làm ra có giá thành cao, cht lng hn ch, kh

24

nng cnh tranh kém, dn đn kinh doanh b thua l, thm chí phá sn. Do vy, nhu
cu đi mi công ngh ca các doanh nghip ngày càng tr nên bc xúc. Vi kh nng
ca mình, ngân hàng hoàn toàn có th h tr vn, giúp các doanh nghip tng bc
tháo g khó khn, thích nghi vi th trng thông qua hot đng cho vay trung và dài
hn.
Bên cnh đó, ngân hàng cng có th giúp các doanh nghip tin hành đi mi công
ngh thông qua hình thc thuê mua. ây là hình thc cho thuê máy móc, thit b đ
phc v sn xut, đc ngân hàng mua theo yêu cu ca bên thuê (các doanh nghip).
Bên thuê có quyn t chn bên cung ng hàng, thng lng, tho thun chng loi,
giá c, bo him, cách thc và hình thc giao hàng, vic lp đt, bo hành và nhng
vn đ khác liên quan đn tài sn thuê. Nh đó, các DNNQD có nhiu điu kin hn
trong vic đu t trang thit b hin đi phc v cho hot đng sn xut kinh doanh ca
mình.
- Giúp các doanh nghip ngoài quc doanh nâng cao hiu qu kinh doanh, s
dng vn có hiu qu.
Hot đng cho vay không phi ri đu bt k cho khách hàng nào có nhu cu mà
chn lc khách hàng làm n có hiu qu. Vì vy, đ tip cn vn vay ca ngân hàng
mt cách d dàng trc ht các doanh nghip phi n lc kinh doanh có hiu qu.
Bên cnh đó, khi cho vay mt d án đu t, thì trc đó quá trình thm đnh kht
khe ca ngân hàng phi thy đc tính kh thi, hiu qu ca nó. Trong quá trình cho
vay, ngân hàng luôn giám sát vic s dng vn vay ca các doanh nghip, hng các
doanh nghip vay vn s dng vn vay đúng mc đích, có hiu qu, đng thi đôn đc
các ch doanh nghip vay vn hoàn tr khon vay đúng hn. Trong quá trình giám sát,
kim tra, các ngân hàng phát hin nhng nhc đim cn khc phc, giúp các doanh
nghip xác đnh đúng phng hng sn xut kinh doanh, nhm hn ch kh nng ri
ro có th xy ra. iu này góp phn nâng cao hiu qu kinh doanh ca doanh nghip
và vn vay ca doanh nghip đc s dng hiu qu, t đó li nhun thu đc cao

hn, kéo theo quy mô vn t có ln hn to điu kin cho doanh nghip m rng sn
xut và hin đi hóa công ngh.
- Kính thích tính nng đng sáng to, tng kh nng cnh tranh.
Nu hiu nng lc cnh tranh gia các doanh nghip là kh nng dành chin thng
trong cuc “ganh đua” kinh t, thì cái gc (ngun gc) ca kh nng đó nm  quy mô,
trình đ và cht lng ngun lc v kinh t, k thut, qun lý và thng mi ca
doanh nghip. Do vy, nâng cao nng lc cnh tranh, thc cht là nâng cao “quy mô,
trình đ và cht lng ngun lc v kinh t, k thut, qun lý và thng mi ca
doanh nghip”. Th trng đang tr nên cnh tranh khc lit tng ngày, đc bit các
doanh nghip ngoài quc doanh Vit Nam hin nay ngoài phi đi mt vi các doanh
Thang Long University Library

25

nghip nhà nc đc c phn hóa mnh c v th và lc mà còn phi đi mt vi các
doanh nghip nc ngoài có tim lc vn mnh. Vì vy, đ đng vng trong thng
trng đòi hi các doanh nghip phi không ngng ci tin, sáng to, nâng cao cht
lng sn phm vi giá thành hp lý bên cnh đó doanh nghip phi đu t áp dng
khoa hc công ngh mi, thay đi không ngng đ thích ng vi th trng đy bin
đng.  đây khó khn li là vn đ vn, vn đi vay t các ngân hàng là yu t hp lý
nht đc các doanh nghip la chn đ tháo g vn đ này (hp lý c v s lng, lãi
sut và thi hn). Nh vy, hot đng cho vay ca các ngân hàng to điu kin nâng
cao sc cnh tranh cho khu vc kinh t ngoài quc doanh.
- Giúp các doanh nghip ngoài quc doanh m rng, giao lu, hp tác quc t.
Trong quá trình m ca nn kinh t, tng bc hi nhp kinh t vi khu vc và th
gii, các DNNQD vi nhng lnh vc nh, linh hot và nhy bén vi th trng s là
mt cu ni quan trng cho s hi nhp đó. Các nhà đu t nc ngoài cn phi có
nhng bn đng hành đ h an tâm đu t vn khoa hc công ngh,… Nhng thc t
hu ht các ch th ca khu vc kinh t ngoài quc doanh không đ vn đ hot đng.
Ngân hàng thông qua hot đng cho vay s là tr th đc lc cho các doanh nghip

ngoài quc doanh có th thu hút vn, k thut, công ngh sn xut và là ngi bn
đng hành to ra s tin tng cho các nhà đu t nc ngoài.
Tóm li, hot đng cho vay trong ngân hàng có mt vai trò quan trng trong s
phát trin kinh t ngoài quc doanh, nó góp phn kích thích s phát trin ca các
doanh nghip này, đáp ng các nhu cu ca xã hi và mc tiêu phát trin ca nn kinh
t đ nc ta tin nhng bc vng chc vào quá trình hi nhp vi nn kinh t th
gii.
1.2.2.2. i vi ngân hàng
Ngoài vic thu gc cho vay thì ngân hàng thu đc mt khon lãi khi DNNQD
thanh toán khi đáo hn Ngân hàng còn phát trin mi quan h tín dng lâu dài vi
DNNQD to điu kin đ phát trin các mi quan h khác nh quan h trong hot
đng thanh toán, bo lãnh. Quan h tín dng mun phát trin lâu dài thì doanh nghip
phi đm bo đc s phát trin, nâng cao hiu qu s dng vn, tng uy tín và hình
nh ca mình trên th trng, t đó mi to đc nim tin trong ngân hàng khi quyt
đnh cho vay. Khi doanh nghip đã phát trin đn mc đ cao thì các nhu cu trong s
dng các dch v khác ca ngân hàng nh: thanh toán qua ngân hàng, t vn trong
kinh doanh, s dng séc, th thanh toán, cng tng lên. iu đó không ch giúp doanh
nghip thc hin nhanh chóng các mc tiêu hot đng ca mình mà còn to điu kin
cho ngân hàng m rng hot đng, tng li nhun, do đó làm cho mi quan h ca
ngân hàng và doanh nghip càng ngày càng phát trin.
1.2.2.3. i vi nn kinh t