B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY MUA SM
HÀNG TIÊU DÙNG VT DNG GIA ÌNH TI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN CHI NHÁNH LONG BIÊN
HÀ NI – 2012
SINH VIÊN THC HIN : NGUYN HNG NGA
MÃ SINH VIÊN : A13237
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY MUA SM
HÀNG TIÊU DÙNG VT DNG GIA ÌNH TI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN CHI NHÁNH LONG BIÊN
HÀ NI – 2012
Giáo viên hng dn : ThS. Nguyn Th Thúy
Sinh viên thc hin : Nguyn Hng Nga
Mã sinh viên : A13237
Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Thang Long University Library
LI CM N
Khóa lun này là kt qu ca quá trình hc tp ti trng i hc Thng Long và
quá trình tìm hiu thc t ca bn thân em ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Long Biên trong thi gian qua.
Trc tiên, vi tình cm chân thành nht, em xin bày t lòng bit n đn nhng
thy cô đã sáng lp ra trng i hc Thng Long cng nh các thy cô trong Hi
đng Qun tr và Ban Giám hiu nhà trng hin gi. Các thy cô đã mang đn cho
chúng em mt môi trng hc tp lành mnh, nng đng và hin đi. i hc Thng
Long đã cho em kin thc, s t tin, dy em phi luôn tôn trng tính trung thc, luôn
luôn bit yêu thng và có tinh thn hp tác. Em rt tâm đc vi câu nói tâm s ca
mt ch khóa trên: “Nhng ngày đu vào i hc Thng Long, vi mc cm ch đ
nguyn vng 2 ca mt hc sinh gii 12 nm lin, bu tri ca tôi khi đó có màu xám
ca ni bun và s mc cm, nhng sau bn nm hc tp và sinh hot ni đây, bc
ra cuc đi, bu tri ca tôi có màu xanh, xanh ca c m, nim tin và hy vng”.
Li cm n th hai em xin đc gi đn các thy cô giáo đã và đang tham gia
ging dy ti trng. Vi ngn la luôn rc cháy trong tim, thy cô không ch là
nhng ngi đã mang ngn đèn ca tri thc truyn li cho chúng em mà các thy cô
còn dy chúng em cách làm ngi. Nhân đây, em xin đc bit cm n cô giáo Nguyn
Th Thúy, ngi đã rt tn tình ch bo và hng dn em hoàn thành khóa lun tt
nghip này. Vi kinh nghim dày dn cng thêm lòng yêu ngh, cô tht s là mt
ngi bn, mt c vn hc tp tin cy ca các bn sinh viên đi hc Thng Long.
Li cm n th ba, em mun dành cho nhng ngi bn ca em ti i hc
Thng Long, nhng ngi đã sát cánh bên em cùng tri nghim quãng thi gian sinh
viên ti đp này. Cuc sng sinh viên s tht khó khn khi tôi không có các bn,
nhng ngi luôn bên tôi vui đùa, cùng tôi chia s nhng khó khn, áp lc trong hc
tp cng nh trong cuc sng. Chc chn mi khi nh v thi sinh viên ca mình, tôi
s không bao gi có th quên đc các bn.
Cui cùng, và đc bit nht, em mun gi li cm n đn gia đình ca em. Cm
n b m đã sinh thành ra con và nuôi nng con khôn ln đc nh ngày hôm nay. Và
đc bit, con mun cm n b, ngi có l là duy nht chng kin, cm thông và chia
s mi nim vui, ni bun ca con k t khi con quyt đnh la chn đi hc Thng
Long là ngôi trng con gn bó tui tr ca mình. Chc chn con s không th đi đúng
hng và t đng dy sau nhng vp ngã nu không có b, ngàn li cm n con xin
gi đn b, ngi con kính trng và yêu mn nht.
Hà Ni, ngày 03 tháng 04 nm 2012
Sinh viên thc hin
Nguyn Hng Nga
MC LC
Trang
LI M U
CHNG I: C S LÝ LUN V CHT LNG CHO VAY MUA SM
HÀNG TIÊU DÙNG VT DNG GIA ÌNH 1
1.1. Tng quan v hot đng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia
đình ti ngân hàng thng mi 1
1.1.1. Khái nim v Ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Khái nim cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình 2
1.1.3. i tng ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình 2
1.1.4. c đim ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình 3
1.1.5. Li ích ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình 4
1.1.6. Vai trò ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình 5
1.2. Cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình 9
1.2.1. Khái nim cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia
đình 9
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt
dng gia đình ti ngân hàng thng mi 10
1.2.3. Các nhân t nh hng đn vic nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng
gia đình ca ngân hàng thng mi 17
KT LUN CHNG I 22
CHNG 2: THC TRNG CHT LNG CHO VAY MUA SM HÀNG
TIÊU DÙNG VT DNG GIA ÌNH TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ
PHÁT TRIN NÔNG THÔN CHI NHÁNH LONG BIÊN 23
2.1. Khái quát hot đng ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn
chi nhánh Long Biên 23
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 23
2.1.2. C cu t chc 24
2.1.3. Chc nng, nhim v các b phn trong c cu t chc 26
2.2. Kt qu hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Long Biên giai đon nm 2009 - 2011 29
2.2.1. Hot đng kinh doanh ch yu 29
Thang Long University Library
2.2.2. Hot đng huy đng vn 31
2.2.3. Hot đng cho vay 33
2.2.4. Hot đng kinh doanh ngoi t và thanh toán quc t 37
2.2.5. Hot đng phát hành th 39
2.2.6. Mt s hot đng kinh doanh khác 39
2.2.7. Kt qu hot đng kinh doanh 40
2.3. Thc trng cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên 43
2.3.1. Khát quát v cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti các
ngân hàng thng mi Vit Nam 43
2.3.2. Sn phm cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam 49
2.3.3. Quy trình cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên 50
2.3.4. Cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên 52
KT LUN CHNG 2 75
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY MUA SM
HÀNG TIÊU DÙNG VT DNG GIA ÌNH TI NGÂN HÀNG NÔNG
NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN CHI NHÁNH LONG BIÊN 76
3.1. nh hng phát trin kinh doanh ti Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn chi nhánh Long Biên 76
3.1.1. nh hng kinh doanh ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn Vit Nam 76
3.1.2. nh hng kinh doanh ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Long Biên 77
3.2. Gii pháp nhm nâng cao cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt
dng gia đình ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh
Long Biên 78
3.2.1. S cn thit phi nâng cao cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng
vt dng gia đình 78
3.2.2. C s đ xut gii pháp 79
3.2.3. Ni dung các gii pháp 80
3.3. Mt s kin ngh 86
3.3.1. Kin ngh đi vi s qun lý v mô ca Nhà nc 86
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 88
3.3.3. Kin ngh vi Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit
Nam 89
KT LUN CHNG 3 90
KT LUN
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
CV Cho vay
DN Doanh nghip
DS Doanh s
DSTT Doanh s thanh toán
H Huy đng
KT Kinh t
L/C Th tín dng
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn
TCTD T chc tín dng
TDG Tiêu dùng gia đình
TT Thanh toán
TTKDTM Thanh toán không dùng tin mt
KNTH Kh nng thu hi
WB Ngân hàng th gii
WTO T chc Thng mi Th gii
DANH MC CÁC BNG BIU VÀ HÌNH V
Trang
Bng 2.1: Tình hình huy đng vn giai đon 2009 - 2011 32
Bng 2.2: Tình hình hot đng cho vay ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Long Biên giai đon 2009 – 2011 34
Bng 2.3: Tình hình kinh doanh ngoi t ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Long Biên giai đon 2009 – 2011 37
Bng 2.4: Tình hình thanh toán quc t ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Long Biên giai đon 2009 – 2011 38
Bng 2.5: Kt qu hot đng th ATM 39
Bng 2.6: Tình hình thu nhp giai đon 2009 – 2011 40
Bng 2.7: Tình hình chi phí giai đon 2009 – 2011 42
Bng 2.8: Tình hình li nhun giai đon 2009 – 2011 43
Bng 2.9: Tình hình cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình giai đon
2009 – 2011 55
Bng 2.10: Tình hình thu n trong cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
giai đon 2009 – 2011 57
Bng 2.11: Tng kt d n cho vay tiêu dùng gia đình Ngân hàng Nông nghip và
Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên t nm 2009 đn nm 2011 58
Bng 2.12: C cu cho vay tiêu dùng phân theo mc đích s dng vn t nm 2009
đn nm 2011 ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi
nhánh Long Biên 60
Bng 2.13: C cu cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti Ngân hàng
Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên giai đon
2009 - 2011 62
Bng 2.14: H s thu n trong cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên t
nm 2009 đn nm 2011 64
Bng 2.15: Vòng quay vn cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên
t
nm 2009 đn nm 2011 64
Bng 2.16: Phân loi n quá hn và n xu trên tng d n cho vay mua sm hàng tiêu
dùng vt dng gia đình t nm 2009 đn nm 2011 ti Ngân hàng Nông
nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên 66
Bng 2.17: Phân loi n quá hn cho vay tiêu dùng gia đình da trên kh nng thu hi
giai đon 2009 – 2011 67
Thang Long University Library
Biu đ 2.1: Tình hình cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Bi
ên
giai đon 2009 – 2011 55
Biu đ 2.2: Tình hình thu n trong hot đng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt
dng gia đình giai đon 2009 - 2011 58
Biu đ 2.3: Tng kt d n cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng
gia đình giai đon 2009 - 2011 59
Biu đ 2.4: C cu cho vay tiêu dùng phân theo mc đích s dng vn ca Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên
qua các
nm 2009, 2010, 2011 61
Biu đ 2.5: C cu cho vay tiêu dùng gia đình theo phng thc cho vay ca Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên qua các
nm 2009, 2010 và 2011 63
S đ 1.1: Mô hình t chc Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn
chi nhánh Long Biên 25
LI M U
Tính cp thit ca đ tài
a dng hoá là mt xu hng tt yu ca s phát trin trong hot đng kinh
doanh nói chung và hot đng ngân hàng nói riêng. c bit trc nhng yêu cu
mi ca cnh tranh và hi nhp kinh t, ngành ngân hàng phi không ngng phát
trin và tìm kim nhng hng đi mi phù hp đ va có th đáp ng ngày càng tt
hn nhu cu ca khách hàng va đng vng trong c ch th trng. M rng cho
vay tiêu dùng gia đình là mt hng đi nh vy và nâng cao cht lng cho vay
tiêu dùng gia đình là gii pháp ch yu.
Cho vay tiêu dùng đã xut hin các nc phát trin t nhng nm 70 ca th
k trc. Vit Nam, hot đng này mi ch đc các ngân hàng thng mi chú
ý khong 15 nm tr li đây. Hin nay, cho vay tiêu dùng là mng th trng tim
nng mà tt c các ngân hàng đu hng ti, trong đó hot đng cho vay mua sm
hàng tiêu dùng vt dng gia đình là mng hot đng tiêu biu. Vit Nam vi dân s
trên 86 triu ngi và mc thu nhp ca ngi dân ngày càng tng ha hn s là
sân chi bán l rng m cho các ngân hàng thng mi nói riêng và tt c các t
chc tín dng nói chung.
i vi Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam thì nâng
cao cht lng cho vay tiêu dùng gia đình là mc tiêu trc mt và lâu dài ca ngân
hàng, nhm phát trin hot đng ngân hàng bán l cng nh gi vng v trí là mt
trong nhng ngân hàng thng mi hàng đu Vit Nam.
Chính vì vy, sau mt thi gian thc tp ti Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn chi nhánh Long Biên, em nhn thy đc tim nng ca hot đng
này và tm quan trng ca vic thc hin và nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng
gia đình đi vi s phát trin lâu dài ca ngân hàng. Do đó em la chn đ tài
“Nâng cao cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên” đ nghiên cu,
tìm hiu và t đó đa ra kin ngh và đ xut đ phát trin hot đng này.
Mc tiêu nghiên cu
T lý thuyt cùng vi s nghiên cu tìm hiu ca bn thân, da trên tình hình
thc t ca cho vay tiêu dùng gia đình ti chi nhánh, đ tìm ra gii pháp nâng cao
cht lng ca cho vay tiêu dùng ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông
thôn chi nhánh Long Biên.
i tng nghiên cu
Cn c vào mc tiêu trên, đi tng và phm vi nghiên cu ca khóa lun tp
trung vào hot đng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình Ngân
Thang Long University Library
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên trong 3 nm 2009,
2010 và 2011.
Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu đc s dng ch yu là phng pháp thu thp thông
tin và phng pháp phân tích. Thông tin thu thp đc thông qua nhiu kênh nh
quá trình thc tp trc tip ti ngân hàng, phng vn cán b công nhân viên ca
ngân hàng, các báo cáo tài chính nm, báo cáo tín dng,… Phng pháp phân tích
s dng các thông tin này, kt hp vi phng pháp so sánh, đi chiu, tng hp
thông tin, t đó đa ra nhng nhn đnh v tình hình cho vay tiêu dùng Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên.
Kt cu ca đ tài
Ngoài phn Li m đu, Kt lun và danh mc tài liu tham kho, khóa lun
đc kt cu thành 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt
dng gia đình ti ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng
gia đình ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Long Biên.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng
vt dng gia đình ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh
Long Biên.
1
CHNG I: C S LÝ LUN V CHT LNG CHO VAY MUA SM
HÀNG TIÊU DÙNG VT DNG GIA ÌNH
TI NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Tng quan v hot đng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
ti ngân hàng thng mi
1.1.1. Khái nim v Ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi (NHTM) đã hình thành, tn ti và phát trin hàng trm
nm gn lin vi s phát trin ca kinh t hàng hoá. S phát trin h thng NHTM đã
có tác đng rt ln và quan trng đn quá trình phát trin ca nn kinh t hàng hoá,
ngc li kinh t hàng hoá phát trin mnh m đn giai đon cao nht là nn kinh t th
trng thì NHTM cng ngày càng đc hoàn thin và tr thành nhng đnh ch tài
chính không th thiu đc.
Cho đn thi đim hin nay có rt nhiu khái nim v NHTM.
M: NHTM là mt công ty kinh doanh chuyên cung cp dch v tài chính và
hot đng trong ngành dch v tài chính.
Pháp: theo đo lut Ngân hàng (1941), NHTM là nhng xí nghip thng
xuyên nhn ca công chúng di hình thc tin gi hay hình thc khác và h dùng vào
nghip v chit khu, tín dng hay nghip v tài chính.
n : NHTM là c s xác nhn các khon tin gi đ cho vay, tài tr và
đu t.
Nhà kinh t hc David Begg đnh ngha: NHTM là trung gian tài chính có giy
phép kinh doanh ca Chính ph đ cho vay tin và m các tài khon tin gi.
Vit Nam, Lut các t chc tín dng (2010) đnh ngha: “
Ngân hàng thng
mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng ngân hàng và các
hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca Lut này nhm mc tiêu li nhun”.
“Hot đng ngân hàng là vic kinh doanh, cung ng thng xuyên mt hoc
mt s các nghip v sau đây: nhn tin gi; cp tín dng; cung ng dch v thanh
toán qua tài khon” (Theo Lut các t chc tín dng nm 2010).
Tuy các đnh ngha có khác nhau v ngôn t, din đt và mt s ni dung song v
c bn đu phn ánh hot đng ca NHTM là kinh doanh tin t - tín dng và các dch
v ngân hàng khác.
Nh vy, mc dù có nhiu cách th hin khác nhau v đnh ngha
NHTM, tùy thuc vào tp quán, pháp lut ca tng quc gia, tng vùng lãnh th
nhng khi đi sâu phân tích, khai thác ni dung ca tng đnh ngha đó, ngi ta d
dàng nhn thy tt c các đnh ngha trên đu thng nht mt s đim nh: NHTM
là loi hình doanh nghip hot đng trong lnh vc tài chính – tin t, đc thành lp
theo quy đnh ca pháp lut. NHTM nhn tin ký thác – tin gi không k hn và có
Thang Long University Library
2
k hn, đ s dng vào các nghip v cho vay, chit khu và các dch v kinh
doanh khác ca chính ngân hàng nhm mc tiêu li nhun.
1.1.2. Khái nim cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Theo Quyt đnh 1627/2001/Q-NHNN ca Ngân hàng Nhà nc v vic ban
hành Quy ch cho vay ca t chc tín dng đi vi khách hàng thì:
Cho vay là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt giao
cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi gian
nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.
Trong kinh t, hàng dân dng hay hàng tiêu dùng cui cùng là hàng hóa tiêu
th cui cùng, đc dùng cho cá nhân s dng hay giao dch, ch không phi đc
dùng trong vic sn xut hàng hóa khác. Hàng tiêu dùng vt dng gia đình là hàng hóa
nhm phc v cho nhu cu s dng các thit b trong gia đình ca các cá nhân, h gia
đình nh l, ví d nh: đin t - đin lnh, thit b s, âm thanh,…
Nh vy ta có th hiu:
Cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình là các khon cho vay nhm
tài tr cho nhu cu chi tiêu mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình, phc v đi
sng ca các cá nhân và h gia đình.
1.1.3. i tng ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Có nhiu cách phân loi đi tng khác nhau, trong cho vay tiêu dùng nói
chung thì cách ph bin nht là chia nhóm da trên kh nng tài chính ca khách
hàng nh sau:
Nhóm đi tng khách hàng có thu nhp thp: Nhu cu thng không cao, vic
vay vn ch đ cân bng gia thu nhp và chi tiêu.
Nhóm đi tng có thu nhp trung bình: Nhu cu vay tiêu dùng có xu hng tng
mnh, khách hàng thuc nhóm đi tng này mun vay đ tiêu dùng hn là b ra
khon tit kim d phòng ca mình.
Nhóm đi tng có thu nhp cao: Nhu cu vay tiêu dùng ny sinh nhm làm
tng kh nng thanh toán và coi nh mt khon ph tr linh hot đ chi tiêu khi
tin vn tích lu ca h đang đc đu t trung và dài hn. Hay nói cách khác, các
khon vay tiêu dùng này đc coi là ngun ng trc ca li nhun do đu t mang
li. Nhng ngi thuc nhóm này thng xuyên cn chi tiêu trong mc đích tiêu
dùng vi s tin ln.
i vi cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình thì đi tng
khách hàng ch yu là nhóm đi tng có thu nhp thp và thu nhp trung bình do
kh nng kinh t ca các nhóm khách hàng này còn hn ch, trong khi nhu cu đi vi
các vt dng gia đình là không th thiu. Hn na, khi mt bng đi sng ca xã hi
ngày càng đc nâng cao thì mong mun có mt cuc sng tin nghi đy đ trong gia
3
đình là nhu cu tt yu đi vi mi cá nhân và h gia đình. Nm bt đc điu đó, các
ngân hàng cng ngày mt chú trng vào nhóm khách hàng này, mt mt giúp tng
trng tín dng, mt khác gi chân các khách hàng hin ti và khai thác các khách
hàng tim nng trong tng lai.
1.1.4. c đim ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình có đy đ các đc đim c
bn ca cho vay tiêu dùng, đó là:
Quy mô ca tng hp đng vay thng nh, dn đn chi phí t chc cho vay cao,
vì vy lãi sut cho vay tiêu dùng thng cao hn so vi lãi sut ca các loi cho vay
trong lnh vc thng mi và công nghip.
Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng thng ph thuc vào chu k kinh t.
Kinh t phát trin, đi sng ca ngi dân đc nâng cao thì nhu cu vay tiêu dùng
thng tng lên và ngc li, kinh t suy thoái, ngi dân có xu hng tit kim, hn
ch chi tiêu, t đó dn đn vic nhu cu vay tiêu dùng gim xung.
Nhu cu vay tiêu dùng ca khách hàng hu nh ít co dãn vi lãi sut mà thông
thng ngi đi vay quan tâm ti s tin phi thanh toán hàng tháng (mt phn gc
+ lãi hàng tháng) hn là lãi sut mà h phi chu do trong cho vay tiêu dùng, đa s
các khon cho vay đc tr bng thu nhp hàng tháng ca ngi đi vay, chính vì
vy tâm lý khách hàng thng đ ý ti vic hàng tháng tin lng ca mình s b
tr đi bao nhiêu đ có th tr n ngân hàng mà vn đm bo chi tiêu cho gia đình
mt cách hp lý.
Mc thu nhp và trình đ hc vn là hai bin s có quan h rt mt thit ti nhu
cu vay tiêu dùng ca khách hàng. Nhng khách hàng có mc thu nhp cao thng có
xu hng chi tiêu nhiu hn các khách hàng có thu nhp thp.
Cht lng các thông tin tài chính ca khách hàng vay thng không cao do
đi tng khách hàng ca cho vay tiêu dùng là tt c thành phn cá nhân trong xã
hi, vì vy ngân hàng rt khó có th kim tra đc chính xác mi thông tin khách
hàng cung cp.
Ngun tr n ch yu ca ngi đi vay có th bin đng ln, ph thuc vào quá
trình làm vic, k nng và kinh nghim đi vi công vic ca nhng ngi này. Nhng
cá nhân làm vic tt, đm bo thu nhp hàng tháng đc n đnh, trong nhiu trng
hp đc thng tin thì thu nhp s còn tng lên và ngc li, nhng cá nhân thng
xuyên thay đi công vic, quá trình làm vic kém hiu qu, thu nhp tht thng thì
kh nng tr n cho ngân hàng đúng hn s b gim xung.
T cách ca khách hàng là yu t khó xác đnh song li rt quan trng, quyt đnh
s hoàn tr ca khon vay. Khách hàng có t cách đo đc tt s nghiêm túc trong
vic thc hin các điu khon trong hp đng cho vay và tin hành tr n đúng hn,
Thang Long University Library
4
đy đ. iu này đt ra yêu cu phi tin hành thm đnh t cách khách hàng mt cách
chính xác, khách quan đ tránh ri ro cho ngân hàng trong vic cho vay sai đi tng,
sai mc đích.
Bên cnh đó, cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình còn có mt s
đc đim riêng bit nh sau:
Các khon cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình thng có giá tr
nh hn so vi các khon cho vay tiêu dùng khác nh cho vay mua phng tin đi li
hay cho vay xây dng mi, sa cha, ci to, nâng cp, mua nhà đi vi dân c. Do
vy, thi gian cho vay thng ngn, ch yu là cho vay trong ngn và trung hn.
i tng khách hàng ch yu là có thu nhp thp và trung bình, trong mt s
trng hp kh nng tài chính không cho phép nên đi vay đ đáp ng nhu cu tiêu
dùng gia đình ca mình. ây cng là đi tng khách hàng đông đo, phm vi khách
hàng rng nên khó có th kim soát đc thông tin v thu nhp cng nh kh nng tài
chính mt cách chính xác, cng nh đm bo đc kh nng tr n ca h.
Trong trng hp giá tr các khon vay là nh, các ngân hàng có th không yêu
cu khách hàng phi có tài sn đm bo, điu này cng to ri ro tim tàng cho ngân
hàng trong trng hp bt ng khách hàng vay mt kh nng thanh toán.
1.1.5. Li ích ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Mt hình thc cho vay mun tn ti và phát trin trong hot đng ca ngân
hàng thì bn thân nó phi đem li nhng li ích thit thc cho nhng ngi đã to
ra và s dng nó. Hình thc cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình đã
xut hin da trên nhng nhu cu, đòi hi thc t ca nn kinh t th trng và cho
đn nay, hot đng này vn không ngng đc các ngân hàng quan tâm phát trin,
khách hàng s dng, chính ph các nc đng tình ng h.
i vi ngân hàng, ngoài hai nhc đim chính là ri ro và chi phí cao, cho
vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình nói riêng có nhng li ích quan
trng nh:
Giúp tng kh nng cnh tranh ca ngân hàng vi các ngân hàng và các t chc
tín dng khác, thu hút đc đi tng khách hàng mi, t đó mà m rng quan h vi
khách hàng. Bng cách nâng cao và m rng mng li, đa dng hoá sn phm, nâng
cao cht lng dch v cho vay, s lng khách hàng đn vi ngân hàng s ngày càng
nhiu hn và hình nh ca ngân hàng s càng đp hn trong con mt khách hàng.
Trong ý ngh ca công chúng, ngân hàng không ch là t chc ch bit quan tâm đn
các công ty và doanh nghip mà ngân hàng còn rt quan tâm ti nhng nhu cu nh
bé, cn thit ca ngi tiêu dùng, đáp ng nguyn vng ci thin đi sng ca ngi
tiêu dùng. T đó mà uy tín ca ngân hàng ngày càng đc nâng cao hn.
5
ây là mt công c marketing rt hiu qu, nhiu ngi s bit ti ngân hàng
hn. T đó mà ngân hàng cng s huy đng đc nhiu ngun tin gi ca dân c.
c bit, đi vi hot đng c th là cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia
đình, khi mà đi tng khách hàng là mi thành phn kinh t, tng lp nhân dân trong
xã hi, thì vic trin khai hot đng cho vay này s giúp ngân hàng tip cn sâu và
rng hn vi nhng “thng đ” ca mình.
To điu kin m rng và đa dng hoá kinh doanh t đó mà nâng cao thu nhp và
phân tán ri ro cho ngân hàng.
i vi ngi tiêu dùng, vi vic s dng hình thc cho vay mua sm hàng
tiêu dùng vt dng gia đình, khách hàng s đc h tr tín dng nhm đáp ng
mong mun s hu nhng vt dng, trang thit b gia đình, phc v tt hn cho đi
sng sinh hot thng ngày ca h. Tuy vy, nu lm dng vic đi vay đ tiêu dùng
thì cng rt tai hi vì nó có th làm cho ngi đi vay chi tiêu vt quá mc cho
phép, làm gim kh nng tit kim hoc chi tiêu trong tng lai, còn rt nghiêm
trng hn nu mt kh nng chi tr thì ngi này có th gp rt nhiu phin toái
trong cuc sng.
Cui cùng, đi vi nn kinh t, cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia
đình là mt ví d tiêu biu góp phn khi thông lung chuyn dch hàng hóa. Quá
trình sn xut và lu thông hàng hoá nu nh không có tiêu dùng thì tt yu s b
tc nghn, hàng hoá không tiêu th đc dn ti doanh nghip b đng vn và
đng nhiên quá trình sn xut không th tip tc. Vai trò ca ngân hàng lúc này
tr nên quan trng hn bao gi ht. Ngân hàng cho ngi tiêu dùng vay vn đã to
ra kh nng thanh toán cho h trc khi h tích ly đ s tin cn thit. Khách hàng
có tin s tìm đn doanh nghip mua hàng và doanh nghip tiêu th đc hàng hoá,
sau đó mi có kh nng thanh toán n cho ngân hàng. Khi đã tiêu th đc hàng
hoá, doanh nghip s m rng sn xut và s tìm ti ngân hàng đ tip tc vay vn.
Nh vy, ngân hàng cho vay tiêu dùng s có li cho c ba bên: ngi tiêu dùng,
doanh nghip và ngân hàng hay chính là có li cho c nn kinh t. Tóm li, cho vay
tiêu dùng đc dùng đ tài tr cho chi tiêu v hàng hoá và dch v trong nc thì
nó có tác dng rt tt cho vic kích cu, to điu kin thúc đy tng trng kinh t.
Song, nu các khon cho vay tiêu dùng không đc dùng nh vy thì chng nhng
không kích đc cu mà nhiu khi còn làm gim kh nng tit kim trong nc.
1.1.6. Vai trò ca cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
1.1.6.1. Vai trò đi vi khách hàng
Trc ht là đi vi ngi tiêu dùng, đc bit là nhng ngi có thu nhp thp và
trung bình, cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình s giúp cho h có kh
Thang Long University Library
6
nng mua sm nhng hàng hóa cn thit có giá tr cao, tha mãn nhu cu tiêu dùng và
ci thin đi sng.
Thc t cho thy rng có nhiu nhu cu mang tính t nhiên, thit yu, có ý
ngha quan trng trong cuc sng đi vi các cá nhân và h gia đình. Nhng nhu
cu này không sm thì mun ngi tiêu dùng cng phi đc tho mãn. Ví d nh
nhu cu v mua sm, sa cha nhà ca, mua các đ dùng tin nghi sinh hot, mua
sm các phng tin nh xe máy, ô tô, chun b hôn l, ma chay, du lch, hc
hành,
i vi nhng ngi tr, tín dng tiêu dùng giúp h có đc mt cuc sng n
đnh ngay t khi còn tr, bng vic mua tr góp nhng gì cn thit, to đng lc to
ln đ làm vic, tit kim, nuôi dng con cái. Thc t hin nay cho thy, nhng
ngi tr có xu hng tiêu dùng mnh, đc bit tâm lý ca h là mun có mt cuc
sng gia đình đy đ tin nghi, thoi mái đ có th yên tâm hc tp làm vic và
cng hin. Tuy nhiên không phi ai cng có đ ngun lc tài chính đ làm điu đó.
Và tín dng tiêu dùng mua sm vt dng gia đình s giúp h.
Tuy rng nhng nhu cu thit yu thì nhiu nhng ci thin thì đc tích lu
theo thi gian. Do vy kh nng tài chính thng b gii hn. T đó mà làm ny sinh
mt s tht là ngi ta thng mua sm nhà ca, tin nghi sinh hot, khi ln tui.
Vì th li ích cm nhn đc s hng th s có xu hng gim xung. Vy nên
ngi tiêu dùng s tìm cách đ phi hp khéo léo gia vic tho mãn các nhu cu vi
yu t thi gian và kh nng thanh toán ca hin ti và tng lai. iu này có ngha
là ngi tiêu dùng s tìm cách đ hng th trc s tin s có trong tng lai. Nu
phân tích theo khía cnh tài chính, vic mn tin trc ca ngân hàng đ tiêu dùng
khin chúng ta phi tr lãi thc cht cng ch là cách quy đi lung tin mà ta s có
ti mt thi đim nào đó trong tng lai v thi đim hin ti.
Mt khác, vic tha mãn trc nhu cu s thúc đy ngi tiêu dùng phn đu đ
chi tr cho nhu cu đó càng sm càng tt vì thông thng khi vay ngân hàng đ mua
sm vt dng gia đình thì chính tài sn đó hoc giy t chng minh quyn s hu tài
sn s tr thành vt đm bo đi vi ngân hàng, mà tâm lý chung ca nhiu ngi là
không mun nm gi tài sn mà không phi ca mình. iu này gián tip đa đn vic
tng thu nhp trong tng lai ca ngi tiêu dùng.
Chính vì nhng lý do trên mà ngày càng nhiu các cá nhân, h gia đình tìm
đn ngân hàng vi mong mun ngân hàng s giúp đ h trong vic mua sm hàng
hóa thit yu, nht là các vt dng gia đình có giá tr cao nhm tha mãn nhu cu
tiêu dùng và nâng cao cht lng cuc sng. Tuy nhiên, mt điu không th không
nhc đn là cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình không nhm mc
đích giúp khách hàng đu t sinh li mà nhm đáp ng nhu cu tiêu dùng ca h.
7
Vi nhng khon vay này ngun tr n gc và lãi cho ngân hàng chính là thu nhp
đu đn n đnh ca ngi vay. Vì vy, bt c mt nguyên nhân nào gây nên s
mt n đnh v thu nhp và cuc sng sinh hot ca ngi vay đu có th dn ti
vic h không đm bo đc kh nng tr n cho ngân hàng. Chính vì vy, mt
trong nhng bin pháp quan trng đ khon vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng
gia đình này ca ngân hàng đáp ng đc các tiêu chun pháp lý và bo đm an
toàn là ngân hàng cn hình thành mt “chính sách cho vay tiêu dùng hàng vt dng
gia đình an toàn và hiu qu”.
1.1.6.2. Vai trò đi vi ngân hàng thng mi
Trc ht, cho vay tiêu dùng trong đó có hot đng cho vay mua sm hàng
tiêu dùng vt dng gia đình giúp ngân hàng nâng cao hiu qu s dng vn bi hot
đng ca ngân hàng là đi vay đ cho vay nên khi ngun vn ngân hàng huy đng
đc đt mc cao nhng li không th cho vay đc, gây nên tình trng tha,
đng vn, li nhun thu v không có trong khi chi phí tr lãi không ngng gia tng.
Trng hp khác là khi nhu cu vay vn ca các đi tng khách hàng trong xã hi
ngày mt tng cao thì ngân hàng li không th huy đng đc các ngun vn nhàn
ri trong dân c, dn đn vic không có tin đ cho vay. Thêm vào đó, đc trng
trong kinh doanh ngân hàng là kinh doanh da trên nim tin. Do đó, nu đ mt
nim tin ca khách hàng thì đây s là tn tht rt ln cho ngân hàng. Chính vì vy,
ngân hàng có nhim v phi khai thác th trng tín dng mt cách trit đ, ngha
là tìm cách làm sao đ đm bo kh nng đáp ng nhu cu ca th trng và trên c
s đó tho mãn tt nht, nhiu nht các nhu cu v cho vay ca nn kinh t. Vì vy,
s là sai lm và vô cùng thiu sót nu b qua th trng cho vay tiêu dùng, c th là
cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình mà ti đó quy mô ca mt s
nhu cu là nh nhng s lng nhu cu v cho vay xét theo lng khách hàng tim
nng và theo s đa dng ca nhu cu tiêu dùng li vô cùng ln. Vy nên ngày nay
các NHTM luôn quan tâm và chú trng phát trin loi hình cho vay này.
Bên cnh đó, trên thc t ri ro đi vi cho vay tiêu dùng thng rt ln, dn
đn lãi sut cho vay tiêu dùng thng mc cao. Tuy nhiên ngân hàng rt cn tìm
kim li nhun cho mình nên vic tin hành các hot đng cho vay tiêu dùng là cn
thit vì ngun thu ca ngân hàng thông qua hot đng cho vay tiêu dùng này là
đáng k do lãi sut tín dng tiêu dùng hp dn, đc bit là lãi sut thc cho vay tr
góp rt cao. Hn na, vic cho vay cá nhân so vi cho vay đi vi khách hàng là
doanh nghip đn gin hn nhiu. iu này khin cho hot đng cho vay tiêu dùng
chim t trng không nh trong c cu li nhun ca ngân hàng. Do vy vic nâng
cao cht lng ca hot đng cho vay tiêu dùng cho các cá nhân và h gia đình
nhm thu hút khách hàng là mt hng đi có trin vng và an toàn cho Ngân hàng.
Thang Long University Library
8
Hin nay, xu hng hot đng ca các NHTM là phát trin đa nng tng hp,
luôn tìm cách m rng các nghip v cng nh đa ra các sn phm mi. Vic thc
hin và phát trin hot đng cho vay tiêu dùng trong đó có hot đng cho vay mua
sm hàng tiêu dùng gia đình giúp ngân hàng thu hút thêm khách hàng s dng các
hình thc dch v khác, bi vì thông thng khi cho vay loi hình này ngân hàng
thng có ràng buc khách hàng phi chuyn tin hoc s dng tr lng qua tài
khon ti ngân hàng,… Tuy nhiên, khách hàng cng có xu hng s dng kèm các
dch v ngân hàng cá nhân ti ngân hàng mình đã có quan h tín dng. ây cng là
điu kin tiên quyt giúp ngân hàng m rng quan h vi khách hàng, tng kh
nng huy đng các loi tin gi t dân c, nâng cao nng lc cnh tranh và hi
nhp vi xu th quc t. Ngoài ra, nó cng góp phn to điu kin cho ngân hàng
đa dng hóa hot đng kinh doanh, t đó tng li nhun và phân tán ri ro cho ngân
hàng mc dù ch là mt trong s rt nhiu các hình thc ca cho vay tiêu dùng song
vi hình thc cho vay này nhm đn mi khách hàng và đáp ng nhng nhu cu ht
sc thit thc trong cuc sng nên d dàng tip cn vi nhng cá nhân, h gia đình
có nhu cu nu đc ngân hàng xúc tin, qung bá mnh m trong cng đng dân
c.
1.1.6.3. Vai trò đi vi nn kinh t
S sung túc ca mt nn kinh t đc th hin rt rõ qua mc cu v hàng hoá
tiêu dùng ca dân c, chính là s lng và mc đ ca các nhu cu có kh nng
thanh toán v các mt hàng tiêu dùng khác nhau. Cho nên mt gii pháp làm tng
s lng nhu cu có kh nng thanh toán s là mt đòn by hu hiu đ kích cu, t
đó tác đng tích cc đn nhiu lnh vc kinh t - xã hi.
Vic nâng cao cht lng hot đng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng
gia đình cng góp mt phn đáng k trong chính sách kích cu ca Nhà nc, nó
cng giúp Nhà nc đt đc nhng mc tiêu kinh t - xã hi nht đnh, chng hn
nh tng mc sng cho dân c, thúc đy quá trình sn xut kinh doanh, tng GDP
hay tng thu nhp bình quân đu ngi,
i vi sn xut kinh doanh, s phát trin ca cho vay mua sm hàng tiêu
dùng vt dng gia đình đng ngha vi vic tng trng ca cu, tc là sc mua ca
ngi dân tng lên, t đó to nên s sôi đng cho th trng hàng hoá tiêu dùng,
to ngun sng cho khu vc sn xut trong nc, nng lc sn xut ca quc gia s
đc ci thin rõ rt, đng thi to sc hút cho đu t nc ngoài. Cng qua đó,
Nhà nc đt đc mc tiêu kinh t - xã hi là gii quyt công n vic làm, tng
thu nhp cho ngi lao đng, gim tht nghip, gim t nn xã hi.
i vi doanh nghip, tín dng tiêu dùng gia đình kéo nhu cu tng lai v hin
ti, quy mô sn xut tng nhanh, mc đ đi mi và phong phú v cht lng ngày
9
càng ln. Chính điu này đã làm cho toàn b quá trình sn xut, trao đi, phân phi,
tiêu dùng din ra nhanh chóng và hiu qu, đó chính là nn tng tng trng kinh t.
Cho vay tiêu dùng gia đình thúc đy thành phn tiêu dùng và do đó gia tng cu
trong nc, trong c cu tng sn phm quc ni, hn ch s ph thuc vào cu nc
ngoài, do đó thúc đy kinh t phát trin bn vng hn.
Thêm vào đó, khi nn kinh t gp khó khn, vic làm ít, tình trng tht nghip
tng lên, thu nhp bình quân đu ngi thp s khin cho vic chi tiêu ca ngi dân
b hn ch, kh nng tit kim cng gim hn. iu này đng ngha vi vic hàng hóa
doanh nghip sn xut ra rt khó tiêu th, buc lòng các doanh nghip phi ct gim
sn lng ca mình. Hot đng kinh doanh gp khó khn, doanh nghip phi chp
nhn không m rng sn xut, sa thi nhân viên. C nh vy, điu này s to nên
nhng nguy c cho nn kinh t. Thc t cho thy rng, đi b phn ngi dân Vit
Nam hin nay còn sng mc trung bình, thu nhp ca ngi dân cha d d, chính
vì vy mà h luôn có tâm lý tit kim hin ti đ tiêu dùng trong tng lai dn đn
vic sn xut hin ti còn thp, cha tng xng vi kh nng sn có. Hình thc cho
vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình s là li gii cho bài toán đó. Có điu
kin h tr v mt tài chính, ngi dân s tích cc chi tiêu, tng cu, to điu kin gia
tng sn lng hàng hóa sn xut cho các doanh nghip
.
Khi cho vay tiêu dùng nói chung và cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng
gia đình nói riêng đc m rng và cht lng ngày mt đc nâng cao, nh đã nói
trên s góp phn thúc đy tng trng kinh t, to vic làm và t đó làm tng thu nhp,
to kh nng tit kim, m rng c hi huy đng vn và phát trin các dch v ngân
hàng ca các t chc tín dng.
Nu cho vay tiêu dùng đc s dng đ tài tr cho các chi tiêu v hàng hóa dch
v trong nc thì nó có tác dng rt tt vi các li ích k trên. Tuy nhiên nu không
đc dùng đúng nh vy thì có th làm gim kh nng tit kim trong nc, gây hu
qu không tt cho nn kinh t sau này.
1.2. Cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
1.2.1. Khái nim cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình là mt khái
nim khá tru tng, tùy theo mc đích nghiên cu cng nh theo nhng quan
đim khác nhau mà có nhng khái nim khác nhau v cht lng cho vay mua sm
hàng tiêu dùng vt dng gia đình. Tuy nhiên, trong phm vi nghiên cu ca khóa
lun này thì cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti
NHTM đc hiu là vic các khon vn vay tiêu dùng gia đình đc khách hàng s
dng hiu qu, đúng mc đích, thông qua đó ngân hàng thu hi đc gc và lãi,
Thang Long University Library
10
còn khách hàng có th tr đc n, bù đp chi phí và tho mãn nhu cu. iu
này có ngha là ngân hàng va to ra hiu qu kinh t li to đc hiu qu xã hi.
Theo đó:
Vic s dng vn hiu qu, đúng mc đích có ngha tin vay phi đc s
dng đúng mc đích đã tha thun trong hp đng tín dng và đem li li ích cho
khách hàng. Các cá nhân có nhu cu vay vn tiêu dùng gia đình trc khi vay phi
trình bày vi ngân hàng mc đích đi vay, các thông tin chng minh tình hình tài
chính, thu nhp ca mình,… đ ngân hàng kim tra. Khi cho vay, ngân hàng cùng
khách hàng lp hp đng tín dng vay vn và khách hàng phi cam kt s dng tin
vay đúng mc đích và điu này đc ghi trong hp đng vay vn. Sau khi nhn
đc tin vay khách hàng phi s dng đúng mc đích nh đã cam kt ( đây là
mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình).
Tin vay phi hoàn tr đúng hn đy đ c gc và lãi. Ngun vn cho vay ca
ngân hàng ch yu là ngun vn huy đng, ngân hàng là ngi “đi vay đ cho vay”.
Ngân hàng phi đm bo hoàn tr đy đ, kp thi cho ngi gi khi h có nhu cu
rút tin. Vì vy, ngân hàng đòi hi ngi vay vn phi hoàn tr cho ngân hàng đúng
hn. Nu ngân hàng không thu hi hoc không thu hi đúng hn các khon cho vay
thì có kh nng dn đn mt kh nng thanh toán và phá sn.
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng
gia đình ti ngân hàng thng mi
1.2.2.1 Ch tiêu đnh tính
xem xét đc cht lng cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia
đình ca ngân hàng có tt không ta có th cn c vào mt s ch tiêu đnh tính nh
sau:
Th tc vay vn ca ngân hàng
ây là ch tiêu đnh tính đu tiên cn đc xem xét. ánh giá cht lng cho vay
nói chung và cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình nói riêng thì cn đánh
giá th tc vay vn có tuân theo đúng quy đnh, quy ch cho vay tiêu dùng ca ngân
hàng hay không, có đc cán b tín dng làm nhanh chóng chính xác, an toàn hay
không. iu này cng góp phn làm tng cht lng hot đng cho vay tiêu dùng ca
ngân hàng. Nói cách khác, đi vi bên đi vay thì điu này trc ht biu hin ch th
tc đn gin, thun tin, cung cp vn đy đ, nhanh chóng, kp thi tuy nhiên, vn
phi bo đm nhng nguyên tc an toàn cn thit và theo nhng quy trình nht đnh.
Qua đó, bên đi vay s tit kim đc các chi phí giao dch, tit kim thi gian và nht
là s không b l nhng c hi mua sm tiêu dùng ca mình.
11
Uy tín ca ngân hàng
Lòng tin ca công chúng: uy tín ca ngân hàng là ch tiêu quan trng, nó nh
hng đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng nói chung và hot đng cho vay mua
sm hàng tiêu dùng vt phm gia đình nói riêng. Ngân hàng tn ti đc chính là nh
vào s tin cy ca khách hàng vi ngân hàng.
Uy tín ca ngân hàng là hình nh ca ngân hàng trong lòng khách hàng, là nim
tin ca khách hàng đi vi ngân hàng. Uy tín ca mi ngân hàng đc xây dng, hình
thành trong c mt quá trình lâu dài. Khách hàng khi thc hin các giao dch ca mình
thng la chn nhng ngân hàng ln, lâu đi có hiu qu kinh doanh tt, an toàn và
lành mnh ch không phi là nhng ngân hàng mi thành lp bi h tin rng nhng
ngân hàng này s có nhiu kinh nghim trong qun tr kinh doanh, cht lng các
khon vay ca h s tt hn. Hn na, ngân hàng có ngun vn ch s hu ln hay
nói cách khác là kh nng tài chính vng mnh thng đc u tiên la chn so vi
các ngân hàng nh. iu này đc phn ánh khá đm nét nc ta là hình thc s hu
cng có nh hng quan trng đn huy đng vn. Các ngân hàng quc doanh bao gi
cng có đ an toàn cao hn cho ngi gi tin, uy tín ca các ngân hàng thng mi
quc doanh cao hn so vi các ngân hàng khác. Nhng ngân hàng có uy tín luôn
chim đc lòng tin ca khách hàng là tin đ cho vic h huy đng đc nhng
ngun vn ln hn vi chi phí r hn và tit kim đc thi gian. T vic tng kh
nng huy đng vn có chi phí r, ngân hàng s có thêm ngun lc đ tin hành hot
đng cho vay ca mình, t đó mà nâng cao đc cht lng cho vay nói chung và cho
vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình nói riêng.
S thúc đy nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng nói chung và cho vay mua
sm hàng vt dng tiêu dùng gia đình nói riêng, đóng góp cho vic tng trng và
phát trin kinh t ca vùng, đa phng và c nc
ây là h qu tt yu đt đc khi c bên đi vay và Ngân hàng đu tin hành tt
công tác cho vay và s dng vn vay trong hot đng mua sm hàng tiêu dùng vt
dng gia đình hay ta có th hiu là các khon vay tiêu dùng gia đình ca ngân hàng đã
đt cht lng tt, s dng đúng mc đích và có hiu qu. iu này đc biu hin
ch, hot đng cho vay tiêu dùng gia đình ca Ngân hàng s đóng góp vào vic tng
kh nng chi tiêu trong xã hi, kích cu mua sm. ó s là tin đ đ các doanh nghip
mnh dn đu t vào c s vt cht k thut, thúc đy sn xut phát trin nhm đáp
ng đy đ nhu cu ca khách hàng, t đó góp phn thúc đy phát trin kim ngch
xut khu, thúc đy chuyn dch c cu kinh t theo hng công nghip hóa, hin đi
hóa theo ch trng, đnh hng và ch đo ca Chính ph, Th tng Chính ph, to
thêm vic làm cho ngi lao đng, nâng cao mc sng ngi dân.
Thang Long University Library
12
1.2.2.2 Ch tiêu đnh lng
Bên cnh các ch tiêu đnh tính, khi xem xét cht lng ca mt khon cho vay
mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ti NHTM, ta không th không da trên các
ch tiêu đnh lng đc tính toán da trên các s liu c th phn ánh tình hình hot
đng kinh doanh ca ngân hàng qua tng thi kì. Ta xem xét mt s ch tiêu đnh
lng sau:
1/ Ch tiêu doanh s cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Doanh s cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình là tng s tin
mà ngân hàng đã gii ngân di hình thc tin mt hoc chuyn khon trong mt
thi gian nht đnh. Bi vy, nó là ch tiêu phn ánh tt c các khon cho vay mà
ngân hàng đã phát ra cho vay trong mt thi gian nào đó, không k món vay đó đã
thu hi v hay cha và phn ánh dung lng hot đng cho vay trong k. Doanh s
cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình càng cao thì quy mô cho vay
càng ln. ây là ch tiêu phn ánh quy mô cp tín dng ca ngân hàng đi vi nn
kinh t. ây là ch tiêu phn ánh chính xác, tuyt đi v hot đng cho vay trong
mt thi gian dài, thy đc kh nng hot đng tín dng qua các nm.
Doanh s cho vay tiêu dùng gia đình
T trng doanh s cho vay TDG = x 100%
Tng doanh s cho vay
2/ Ch tiêu doanh s thu n cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
Doanh s thu n là tng s tin mà ngân hàng thu hi t các khon gii ngân
trong mt thi gian nht đnh.
Doanh s thu n trong cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình là
s n mà ngân hàng đã thu đc trong kì bao gm c n kì trc mà ngân hàng đã
thu đc trong kì này.
Ch tiêu này đánh giá cht lng tín dng trong vic thu n các khon cho vay
mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình ca ngân hàng. Nó phn ánh trong mt thi
kì nào đó vi doanh s cho vay nht đnh, ngân hàng s thu đc bao nhiêu đng
doanh s cho vay. H s này càng cao đc đánh giá càng tt, cho thy công tác thu
hi vn ca ngân hàng càng hiu qu và ngc li
. Ch tiêu này cao cng phn ánh
vic các khon vay ca ngân hàng đt cht lng tt, kh nng tr n ca khách hàng
mc n đnh, ri ro ca ngân hàng s gim đi.
Doanh s thu n cho vay tiêu dùng gia đình
T trng thu n cho vay TDG = x 100%
Tng doanh s thu n
13
3/ Ch tiêu tng d n cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình
D n cho vay là khon tin đã gii ngân mà ngân hàng cha thu hi v. Ta có
th hiu d n đc tính nh sau: D n = D n đu kì + doanh s cho vay trong
kì – doanh s thu n trong kì
Tng d n là mt ch tiêu phn ánh khi lng tin ngân hàng cp cho nn
kinh t ti mt thi đim. Tng d n bao gm d n cho vay ngn hn, trung hn
và dài hn. Tng d n thp chng t hot đng ca ngân hàng kém, không có kh
nng m rng, kh nng tip th ca ngân hàng kém, trình đ cán b công nhân
viên thp. Mc dù vy, không có ngha là ch tiêu này càng cao thì cht lng tín
dng càng cao bi vì đng sau nhng khon tín dng đó còn nhng ri ro tín dng
mà ngân hàng phi gánh chu. Ch tiêu tng d n phn ánh quy mô tín dng ca
ngân hàng, s uy tín ca ngân hàng vi khách hàng. Tng d n ca ngân hàng khi
so sánh vi th phn tín dng ca ngân hàng trên đa bàn s cho chúng ta bit đc
d n ca ngân hàng là cao hay thp.
Tng d n cho vay tiêu dùng gia đình
T trng d n cho vay TDG = x 100%
Tng d n cho vay
4/ Ch tiêu h s thu n
H s thu n trong cho vay mua sm hàng tiêu dùng vt dng gia đình đc tính
nh sau:
Doanh s thu n cho vay mua sm hàng tiêu dùng gia đình
H s thu n TDG =
Doanh s cho vay mua sm hàng tiêu dùng gia đình
H s thu n đc dùng đ đánh giá kh nng thu n ca ngân hàng, tr n ca
khách hàng cng nh vic s dng tài sn ngn hn trong mt thi đim nht đnh. Ch
tiêu này càng cao phn ánh kh nng thu n ca ngân hàng càng tt cht lng khon
cho vay càng đc đm bo.
5/ Ch tiêu vòng quay ca vn tín dng tiêu dùng gia đình
Ch tiêu này đo lng tc đ luân chuyn vn tín dng tiêu dùng gia đình, thi
gian thu hi n vay nhanh hay chm.
ây là ch tiêu thng đc các NHTM tính toán hàng nm đ đánh giá kh nng t
chc qun lý vn tín dng và cht lng tín dng trong vic đáp ng nhu cu khách hàng.
Doanh s thu n TDG trong kì
Vòng quay vn tín dng TDG =
D n bình quân TDG
Trong đó d n bình quân đc tính theo công thc sau:
D n đu kì + D n cui kì
D n bình quân =
2
Thang Long University Library
14
ây là ch tiêu quan trng xem xét cht lng cho vay tiêu dùng gia đình ca
ngân hàng bi vòng quay vn tín dng phn ánh kh nng quay vòng vn ca ngân
hàng là nhanh hay chm, vic luân chuyn vn đ cho vay khách hàng nhiu hay ít.
H s này càng tng thì càng cho thy tình hình qun lý vn tín dng tt, cht
lng cho vay cao. Bên cnh đó, nó còn th hin kh nng thu n tt, hiu qu cho
vay ca ngân hàng. Chính vì th, mt đng vn khi cho vay đc nhiu ln s đem
li nhiu li nhun hn. Tuy nhiên, cn xét đn mt nhân t quan trng là d n
bình quân. Khi d n bình quân thp s làm cho vòng quay ln nhng li không
phn ánh cht lng khon cho vay là cao bi nó th hin kh nng cho vay kém
ca ngân hàng.
6/ N quá hn
Hoàn tr đy đ khon n c gc và lãi khi đn hn là hành đng hoàn tt mt
mi quan h tín dng hoàn ho gia ngân hàng và khách hàng. N quá hn là s
tin khách hàng cha hoàn tr cho ngân hàng c gc và lãi khi đáo hn hp đng tín
dng mà không làm đn xin gia hn hoc điu chnh k hn vi nguyên nhân hp
lý. Nu n quá hn chim t l cao trong tng d n, điu này cha đng ri ro tín
dng cho ngân hàng, thu nhp s b gim. N quá hn là biu hin không lành mnh
ca quá trình hot đng tín dng ca các ngân hàng, báo hiu s ri ro đi vi ngân
hàng và các khách hàng, do vy đây là mi quan tâm thng xuyên ca các NHTM.
Trong quan h tín dng, vic phát sinh n quá hn là điu không th tránh khi,
nhng nu n quá hn phát sinh vt quá t l cho phép s dn đn tình trng mt
kh nng thanh toán ca ngân hàng.
Theo điu 6, quyt đnh ca Ngân hàng Nhà nc s 18/2007/Q- NHNN
ngày 25 tháng 4 nm 2007 v vic sa đi, b sung mt s điu ca quy đnh v
phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng
ngân hàng ca t chc tín dng ban hành theo quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN
ngày 22 tháng 4 nm 2005 ca thng đc ngân hàng nhà nc có quy đnh nh sau:
a) Nhóm 1 (N đ tiêu chun) bao gm:
- Các khon n trong hn và t chc tín dng đánh giá là có kh nng thu hi đy
đ c gc và lãi đúng hn;
- Các khon n quá hn di 10 ngày và t chc tín dng đánh giá là có kh nng
thu hi đy đ gc và lãi b quá hn và thu hi đy đ gc và lãi đúng thi hn còn li;
- Các khon n đc phân loi vào nhóm 1 theo quy đnh ti Khon 2 iu này.
b) Nhóm 2 (N cn chú ý) bao gm:
- Các khon n quá hn t 10 ngày đn 90 ngày;