xây dựng và triển khai đào tạo trực tuyến

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
D ÁN ÀO TO GIÁO VIÊN THCS



HI THO TP HUN
I MI NI DUNG,
PHNG PHÁP DY HC TIN HC

CH 
XÂY DNG VÀ TRIN KHAI
ÀO TO TRC TUYN









HÀ NI, 12 – 2006

D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 1 -
MC LC
Trang
Phn 1: Tng quan v E-learning 11
1./ Khái nim v đào to trc tuyn (elearning) 11
2./ nh ngha mt khoa hc trc tuyn (online courses) 13

3./ So sánh cách hc trc tuyn vi cách hc truyn thng. 15
3.1./ Cn làm gì cho mt khóa hc trc tuyn. 15
3.2./ Giáo viên cn trang b gì khi tham gia dy hc trc tuyn. 16
4./ Kin trúc h thng dy hc trc tuyn (elearning). 17
5./ Các thành phn ca Elearning: 18
5.1.1/ H thng xây dng ni dung bài ging - CAS. 19
5.1.2/ H thng qun lý hc trc tuyn (LMS). 19
6./ Quy trình xây dng mt bái ging đin t. 21
6.1./ Nhng khái nim có liên quan. 21
6.2./ Chng trình hóa quá trình dy – kch bn. 22
6.3./ Bn thit k phn mm dy hc. 23
6.3.1/ ánh giá các yu t tác đng: 23
6.3.2/ n v hóa tri thc và xác đnh lc đ thc hin 23
6.3.3/ Mô t mô đun. 24
6.4./ Phn cài đt 24
7./ Các tiêu chí xây dng mt courseware cho elearning 24
7.1./ Yêu cu chung ca mt courseware 25
7.1.1/ Các tiêu chí cn thit. 25
7.1.2/ Các tiêu chí đánh giá tng đi. 25
7.2./ nh hng cu trúc ca mt courseware 25
Phn 2: Các công c xây dng và trin khai đào to khóa hc trc
tuyn
28
E-Learning XHTML Editor 28
1./ Gii thiu 28
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 2 -
2./ Cài đt, cp nht và h tr phát trin exe. 30
2.1./ Cài đt exe trên Windows 30
2.2./ Cp nht và h tr phát trin exe 35

3./ Bt đu làm vic vi exe 35
3.1./ Khi đng và thoát khi exe 35
3.2./ Giao din ca exe 35
4./ Xây dng ni dung cho khoá hc 37
4.1./ Xây dng cu trúc ni dung ca khoá hc 37
4.1.1/ Mô hình cu trúc ni dung khoá hc 37
4.1.2/ Xây dng cu trúc tài liu trong exe 37
4.1.2.1/ Thêm mt nhánh trên cây đ cng 38
4.1.2.2/ i tên mt nhánh trên cây đ cng: 38
4.1.2.3/ Xoá mt nhánh trên cây đ cng: 38
4.1.2.4/ Thay đi v trí các trang 38
4.2./ Xây dng ni dung cho các nút thông qua các iDevice 39
4.2.1/ Cu trúc ca mt trang tài liu trong exe 39
4.2.2/ Cách thc điu khin các iDevice 41
4.2.3/ Các iDevice xác đnh mc tiêu, yêu cu đào to 41
4.2.3.1/ iDevice xác đnh mc tiêu ca bài hc 41
4.2.3.2/ iDevice xác đnh các kin thc cn bit trc (preknowledge) 42
4.2.4/ Các iDevice nhp ni dung 43
4.2.4.1/ Nhp ni dung là vn bn đn thun vi iDevice Free Text 43
4.2.4.2/ Nhp ni dung cùng vi hình nh bng iDevice Image with text 44
4.2.4.3/ Nhp ni dung là mt th vin nh bng iDevice Image Gallery 46
4.2.4.4/ Nhp ni dung là mt hình nh có th phóng to bng kính lúp (Image
Magnifier)
47
4.2.4.5/ Nhp ni dung là mt đon film Flash 49
4.2.4.6/ Nhp ni dung là mt file Flash kèm vn bn 50
4.2.4.7/ Nhp ni dung là mt file âm thanh MP3 51
4.2.4.8/ Nhp ni dung là các ký hiu toán hc 52
4.2.4.9/ Nhp ni dung là mt file RSS 53
4.2.4.10/ Nhp ni dung là mt file đính kèm 54

4.2.4.11/ Nhp ni dung là mt khung (frame) cha website bên ngoài 55
4.2.5/ Các iDevice điu khin hot đng hc tp 56
4.2.5.1/ Câu hi đin khuyt 56
4.2.5.2/ Câu hi đúng sai 58
4.2.5.3/ Câu hi đa la chn 60
4.2.5.4/ Các hot đng thông thng (Activity) 62
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 3 -
4.2.5.5/ Các hot đng tho lun (case study) 63
4.2.5.6/ Các hot đng đc hiu (Reading activity) 64
5./ Xut bn ni dung 65
5.1./ Các đnh dng file ca eXe 65
5.2./ Xut bn gói ni dung di dng web 66
5.3./ Xut bn gói ni dung di dng các gói ni dung SCORM/IMS 66
6./ Các tính nng khác ca eXe 67
6.1./ Xây dng mt iDevice mi vi iDevice Editor 67
6.1.1/ To mt iDevice 67
6.1.2/ Bng điu khin iDevice Editor (iDevice Editor Actions Panel) 69
6.2./ Thay đi ngôn ng s dng 70
6.3./ Thay đi giao din ca tài liu 70
6.4./ Chèn mt gói ni dung đã có sn 70
7./ Bng thut ng 71
H thng thông tin qun lý hc trc tuyn Moodle 73
1./ Bt đu làm vic vi Moodle 73
1.1./ Gii thiu v phn mm Moodle 73
1.2./ ng kí và xác thc tài khon 73
1.3./ Thit lp li các thông tin cá nhân 74
1.4./ Thit lp Layout cho khoá hc 76
2./ iu hành khóa hc 77
2.1./ Thit lp các thông tin cho khoá hc 77

2.2./ Qun lý ngi dy 78
2.3./ Qun lý hc viên 79
2.4./ Sao lu khoá hc 81
2.5./ Phc hi khoá hc 83
2.6./ Import ni dung khoá hc t khoá hc khác 88
2.7./ Qun lý đim hc viên 89
3./ Làm vic vi các tài nguyên ca khóa hc 90
3.1./ Qun lý tài nguyên là trang vn bn 90
3.2./ Qun lý tài nguyên là trang Web 95
3.3./ To mt liên kt ti File hoc trang Web khác 98
3.4./ Qun lý tài nguyên là th mc trên máy ch 100
3.5./ Qun lý và cp nht ni dung 102
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 4 -
3.6./ Qun lý tài nguyên là nhãn trong khoá hc: 103
3.7./ Qun lý tài nguyên là các gói SCORM(gói bài ging). 105
4./ Làm vic vi cá hot đng ca khóa hc 109
4.1./ To lp và qun lý din đàn 109
4.2./ Qun lý din đàn 120
4.3./ To lp và qun lý phòng chat 121
4.4./ To lp và qun lý các nhim v (bài tp v nhà) 127
5./ Làm vic vi bài thi trc tuyn 134
5.1./ Câu hi đúng sai 135
5.2./ Câu hi tr li ngn 138
5.3./ Câu hi đa la chn. 139
5.4./ Câu hi nhiu câu tr li. 141
5.5./ Câu hi so khp 142
5.6./ Xut 1 file son ra các dng khác nhau 142
Ph lc A: MACROMEDIA CAPTIVATE 144
1./ To ra mt đon phim 144

1.1./ Lp k hoch đ sn xut phim 144
1.2./ Ghi hình 144
2./ Chnh sa đon phim 147
2.1./ Chnh sa chú gii ca đon phim 148
2.2./ Thay đi kích thc ca d án 148
2.3./ Xem trc đon phim 150
2.4./ Mt s thao tác khác 150
3./ To ra ni dung cho các hot đng e-learning 153
3.1./ Câu hi đa la chn (multiple choice) 154
3.2./ Câu hi đúng sai (True/False) 158
3.3./ Câu hi đin khuyt thiu (Fill the blank) 159
3.4./ Câu hi tr li ngn (short answer question) 161
3.5./ Câu hi so khp (matching question) 162
3.6./ Câu hi sc thái (likert question) 164
3.7./ Các thit lp cho sn phm ca e-learning 165
4./ Xut bn d án 167
5./ Ngôn ng kch bn (scenario) và ng dng 171
5.1./ Xây dng kch bn nh tr giúp hoc khuôn mu 171
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 5 -
5.2./ Xây dng kch bn t hp chn và nút lnh 175
5.3./ Xây dng kch bn nh công c to lp menu (Menu Builder) 179
Ph lc B: MACROMEDIA FLASH 184
1./ Gii thiu mt s khái nim 184
1.1./ Vùng làm vic (Stage): 184
1.2./ Tin trình (Timeline): 185
1.3./ Lp (Layer): 186
1.4./ Hp công c (Toolbox): 186
1.5./ Hot hình: 187
2./ Thc hin d án – to các hot hình đn gin 187

2.1./ Các bc thc hin 187
2.2./ Mt s ví d 188
3./ Làm vic vi lp 189
3.1./ Làm vic vi lp 189
3.2./ Lp dn 191
3.2.1/ Cách to ra mt lp dn có cha đng dn chuyn đng: 191
3.2.2/ Bài thc hành 191
3.3./ Lp mt n 192
3.3.1/ Cách to ra mt lp mt n: 192
3.3.2/ Bài thc hành: 192
4./ To biu tng và s dng th vin qun lý hình nh và âm thanh 193
4.1./ Biu tng 193
4.1.1/ To biu tng 193
4.1.2/ Chnh sa biu tng 194
4.2./ Th vin 194
4.3./ a hình nh vào Flash 194
4.4./ a âm thanh vào Flash 195
4.5./ a đon phim vào Flash 196
4.6./ a file d án to bi Captivate vào Flash 198
5./ Xut bn phim Flash 200
5.1./ Mt s lu ý đ ti u phim Flash 200
5.2./ Xem trc khi xut bn phim Flash 201
5.3./ Thit lp thông s đ xut bn phim Flash 201
Ph lc C: LECTORA ENTERPRISE 205
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 6 -
1./ Tng quan v Lectora Enterprise 2006 205
1.1./ Gii thiu chung 205
1.2./ Hng dn cài đt 205
1.2.1/ Trc khi cài đt 205

1.2.2/ Cài đt Lectora Enterprise Edition 206
2./ Làm vic vi Lectora Enterprise Edition 206
2.1./ Khi đng 206
2.2./ Kt thúc 207
2.3./ Màn hình làm vic 207
3./ Nhng khái nim c bn 207
3.1./ Mt s thành phn c bn 207
3.2./ i tng 208
4./ Chui công vic (workflow) đ to mt ch đ 209
5./ Qun lý ni dung và media 210
5.1./ T chc các ni dung bên trong 210
5.2./ T chc ni dung bên ngoài 212
5.3./ S k tha 212
5.4./ Các dng media Lectora h tr 213
6./ Xây dng mt ch đ 215
6.1./ Bt đu mt ch đ mi 215
6.2./ To mt ch đ mi s dng Title Wizard 215
6.3./ To ch đ mi, trng 217
6.4./ To mt ch đ mi s dng khuôn mu 218
7./ S dng hp thoi Properties ca ch đ 220
7.1./ Th General 220
7.2./ Th Background 221
7.3./ Th Content 222
7.4./ Th Frames 222
7.5./ Th Additional files 223
7.6./ Th Author Control 223
7.7./ Th Transitions 224
8./ Hp thoi References 224
8.1./ Th General 225
8.2./ Th Editors 227

8.3./ Th CourseMill 228
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 7 -
8.4./ Th Auto Save 229
8.5./ Th Auto Update 230
8.6./ Th Notes 230
8.7./ Th Grid/Guides 232
8.8./ Th Publish String 233
8.9./ Th Warning Messager 235
9./ S dng các Frame 235
9.1./ Các kiu frame 236
9.2./ Thêm các frame 238
10./ S dng Background Wizard 240
11./ Thêm chng, mc, trang trong ch đ 241
11.1./ Thêm các chng 241
11.2./ Thêm mt mc 241
11.3./ Thêm mt trang 242
12./ Xem trc ch đ 242
12.1./ Edit Mode (F12) 242
12.2./ Run Mode (F10) 243
12.3./ Preview Mode (F11) 244
12.4./ Preview in Browser (F9) 244
13./ S dng Action 246
13.1./ Gii thiu 246
13.1.1/ Th General 246
13.1.2/ Th Condition 248
13.2./ Thêm Action 248
14./ Làm vic vi các đi tng 250
14.1./ Gii thiu các đi tng 250
14.2./ Thêm các đi tng 251

14.3./ S dng menu 252
14.4./ S dng thanh công c 252
14.5./ S dng kéo và th đi tng 253
14.6./ S dng chut phi 253
14.7./ Mt s thuc tính chung ca các đi tng 254
14.7.1/ Thuc tính k tha 254
14.7.2/ La chn Preload for HTML Publish trong th General 255
14.8./ Di chuyn đi tng 256
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 8 -
14.8.1/ Dùng bàn phím 256
14.8.2/ Dùng chut 256
14.9./ Xác đnh v trí, kích thc các đi tng 256
14.10./ C đnh v trí và kích thc 257
14.11./ Kích thc đi tng 257
14.11.1/ Dùng chut 257
14.11.2/ Dùng hp thoi thuc tính 257
14.12./ V trí ca đi tng 258
14.13./ Sp xp thng hàng và khong cách đu cho nhiu đi tng 258
14.13.1/ Nhóm Align (Sp xp thng hàng theo l) 259
14.13.2/ Nhóm Center (Sp xp chính gia) 259
14.13.3/ Nhóm Space Evenly (Sp xp bng nhau v khong cách) 260
14.14./ Nhóm các đi tng 260
14.15./ To hiu ng hin th cho các đi tng 260
14.16./ Mt s đi tng ph bin 262
14.16.1/ nh (Image) 262
14.16.2/ Hot hình 264
14.16.3/ Phim 265
14.16.4/ Nút 266
14.16.5/ S dng thao tác “th công”(Manually) 266

14.16.6/ S dng Button Wizard đ to nút 269
14.17./ Cây ni dung (Table of Content) 272
14.18./ Menu 274
14.19./ Danh sách tham chiu ( Preference List) 276
14.20./ Công thc toán 278
14.21./ Tài liu (Document) 279
14.22./ Hình v và đng k (shapes and lines) 280
14.22.1/ Gii thiu 280
14.22.2/ Thêm mt hình v và đng k 281
14.22.2.1/ S dng thanh menu 281
14.22.2.2/ S dng thanh công c v 281
15./ Làm vic vi vn bn 282
15.1./ Gii thiu v vn bn 282
15.2./ Thêm mt khi vn bn (Text Block) 283
15.3./ nh dng vn bn 283
15.3.1/ Phông ch 283
15.3.2/ Mt s đnh dng khác 284
15.4./ Thêm đi tng vào trong khi vn bn 284
15.5./ Thêm các siêu liên kt vào vn bn 284
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 9 -
16./ To các khuôn mu (Form) 286
16.1./ To mi mt khuôn mu 286
16.2./ Các đi tng trong khuôn mu 289
16.2.1/ Nhóm nút la chn (Radio Button Group) 289
16.2.2/ Nút la chn (Radio Button) 290
16.2.3/ Hp đánh du (Check Box) 291
16.2.4/ Ô nhp ni dung (Entry) 292
16.2.5/ Danh sách (List) 294
16.2.6/ Hp danh sách (List Box) 295

17./ To câu hi và bài kim tra 295
17.1./ Gii thiu 295
17.2./ To mt bài kim tra 296
17.3./ To các câu hi 302
17.3.1/ Thêm mt câu hi 302
17.4./ Các kiu câu hi 304
17.4.1/ Câu hi đúng sai (True/False) 306
17.4.2/ Câu hi có nhiu la chn (Multiple choice) 306
17.4.3/ Câu hi tr li ngn (Short Answer) 308
17.4.4/ Câu hi t lun (Essay) 308
17.4.5/ Câu hi đin vào ch trng (Fill in the Bank) 308
17.4.6/ Câu hi so khp (Matching) 309
17.4.7/ Câu hi kéo th (Drag and Drop) 311
17.4.8/ Câu hi tìm v trí (Hot Spot) 315
18./ Kim tra li, phát hành ch đ 317
18.1./ Kim tra li 317
18.2./ Xut bn ch đ 318
18.2.1/ Xut bn dng HTML 318
18.2.2/ Xut bn ch đ ra CD-ROM 320
18.2.3/ Xut bn ch đ lên CourseMill Enterprise 320
18.2.4/ Xut bn ra mt file chy đc lp 321
Ph lc D: PHOTOSHOP CS 323
1./ Phn I: Làm quen vi Photoshop 323
1.1./ Thao tác c bn trên nh 323
1.1.1/ To và lu nh 323
1.1.2/ Ch đ nén nh 323
1.1.3/ La chn và tô màu cho nh 324
D án ào to giáo viên THCS Xây dng và trin khai đào to trc tuyn
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 10 -
1.1.3.1/ La chn mt vùng nh 324

1.1.3.2/ Tô màu cho vùng nh chn 325
1.1.3.3/ Tô vùng nh theo mu 325
1.2./ La chn và hiu chnh chi tit 326
1.2.1/ La chn vùng nh và hiu chnh biên chn 326
1.2.2/ Lu tr và ly li vùng biên chn 326
1.2.2.1/ Lu tr vùng biên chn 326
1.2.2.2/ Ly li vùng biên chn đã lu 327
1.2.3/ Hiu chnh đ sáng ti ca nh bng công c 328
1.3./  màu cho nh 328
1.3.1/ Chuyn đi ch đ màu 328
1.3.2/  màu vào vùng nh chn 328
1.4./ Làm vic vi lp 330
1.4.1/ Thao tác c bn trên lp nh 330
1.4.2/ To mt n lp 331
1.5./ Hiu chnh kích c và xoay nh 332
1.5.1/ Thao tác hiu chnh vùng chn hoc lp hin hành 332
1.5.2/ Hiu chnh toàn nh 333
1.6./ To ch trong Photoshop 333
1.7./ B lc nh ca Photoshop 334
1.7.1/ B lc mn nh 334
1.7.2/ B lc làm nhoè nh 334
1.8./ Chn vùng nh bng đng dn 335
1.8.1/ Các thao tác to đng dn 335
1.8.1.1/ S dng các công c v đng dn 335
1.8.1.2/ Chuyn biên chn thành mt đng dn 336
1.8.2/ Làm vic vi đng dn 336
1.8.2.1/ Hiu chnh đ bám sát đng dn vào vùng nh chn 336
1.8.2.2/ Chuyn biên chn sang biên chn nh 336
1.8.2.3/ Các thao tác lu tr và tô đng dn 336
2./ PHN 2: MT S BÀI HNG DN 338

2.1./ Bài 1. To nhãn đa CDROM 338
2.2./ Bài 2. To hình hp 3D 345
2.3./ Bài 3. Ghép nh 350
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 11 -
Phn 1:
Tng quan v E-learning

1./ Khái nim v đào to trc tuyn (elearning)
Giáo dc t xa trên máy tính đang tr lên rng khp và ngày càng là nhu cu
ca sinh viên. Nhng điu đó không có ngha rng giáo dc trên internet hin nhiên
đm bo mt môi trng hc tp phong phú. Các nghiên cu tip tc khng đnh
rng các loi hình dy hc khác nhau mang li kt qu không khác nhau là my. Vì
vy chúng ta luôn nh rng giáo dc hc trên internet đang là quan trng trong thi
k k nguyên s này. Nhng ai trong s chúng ta
đang làm vic da vào s ch dn
trên internet là h đang góp phn phát trin môi trng hc tp trc tuyn. Nh
chúng ta đã bit World Wide Web là mt môi trng rt hp dn, phong phú v tài
nguyên đ phc v mt s lng ln sinh viên khp ni trên th gii vi giá tng
đi r. Mt mô hình giáo dc khác vi mô hình c đin, nó h tr thit k, phát tri
n
và thc hin s dy hc có cht lng cao trên internet. Ngha là to ra cho ngi
hc có c hi hc mi ni, mi lúc và hc tp sut đi theo xu hng t hc, t
nghiên cu là chính.
Theo thi gian, vi s phát trin ca khoa hc công ngh, nhiu hình thc đào
to mi ra đi vi s h tr ngày càng cao ca công ngh hin đi. Trong
đó s
xut hin và phát trin mnh m ca công ngh thông tin và truyn thông đã và
đang mang li nhiu li th cho dy hc. Các hình thc đào to tiên tin ra đi nh
đào to d trên máy tính (Computer Based Training); đào to da trên dch v

World Wide Web (Web Based Training) mà đnh cao là hình thc hc đin t - đào
to trc tuyn, thut ng ca nó là “Elearning”.

Môi trng đào to trc tuyn – elearning
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 12 -
Sau đây là mt vài đnh ngha v e-learning
E-Learning là hình thc hc tp di s tr giúp ca công ngh thông tin và
truyn thông. E-learning đc biu hin ra qua các hình thc h tr hc tp nh: S
kt hp gia dy hc truyn thng vi e-learning cho đn các hot đng hc tp
hoàn toàn trc tuyn.
internal.bath.ac.uk/web/cms-wp/glossary.html
Hình thc hc tp thông qua internet, mng máy tính, CD-ROM, truyn hình
tng tác hay đài truyn dn v tinh.
www.worldwidelearn.com/elearning-essentials/elearning-glossary.htm
Hình thc hc tp da trên bt c đnh dng nào có tính đin.
(
www.teach-nology.com/glossary/terms/e/ )
Hình thc hc tp đc h tr bi ni dung và các công c s. Nó đm bo
nhiu đnh dng tng tác trc tuyn gia ngi hc và ngi dy, gia ngi hc
vi nhau.
(
www.digitalstrategy.govt.nz/templates/Page60.aspx )
Bao trùm s lng ln các quá trình và ng dng nh: hc tp da trên công ngh
web, hc tp da trên máy tính, lp hc o, s cng tác s. Vic phân phi nidung
đc thc hin thông qua internet, intranet, bng hình, ting, v tinh và CD-ROM.
www.neiu.edu/~dbehrlic/hrd408/glossary.htm
Vic trin khai các chng trình hc tp, đào to hay giáo dc thông qua các
phng tin có tính đin. e-learning liên quan đn vic s dng máy tính hay thit
b đin t đ cung cp hc liu cho hc tp, đào to hay giáo dc.

www.intelera.com/glossary.htm
E-learning phn ln đc hiu là mt cách tip cn nhm to điu kin thun li
đ nâng cao cht lng hc tp, thông qua vic s dng các thit b da trên công
ngh máy tính và truyn thông. Các thit b có th bao gm máy tính cá nhân, CD-
ROMs, máy thu hình s, P.D.A và máy đin thoi di đng. Công ngh truyn thông
cho phép s dng internet, th đin t, din đàn tho lun và các phn mm tng
tác.
en.wikipedia.org/wiki/E-learning:
Vy có th hiu: E-learning là mt loi hình đào to chính qui hay không
chính qui hng ti thc hin tt mc tiêu hc tp, trong đó có s tng tác trc
tip gia ngi dy vi ngi hc cng nh gia cng đng hc tp mt cách
thun li thông qua công ngh thông tin và truyn thông.
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 13 -
2./ nh ngha mt khoa hc trc tuyn (online courses)
Khi s phân phát(delivery) tài nguyên hc da trên Web còn là mi đi vi
nhiu t chc vì vy cha có mt đnh ngha chun v nhng gì s to nên mt khoá
hc trc tuyn. Cho ti bây gi thì đa s các khoá hc giáo dc t xa trên Web vn
có kiu nh c, có ngha là nó cha vn bn (text), ch có điu là nó đc chuyn
thành dng đin t và đa lên các trang Web
đ cho sinh viên đc hoc in ra ri
đc:
Yêu đim cách làm này là:
- Có th chuyn ti tài liu cho sinh viên mt cách nhanh chóng, loi b
đc thi gian khi phi chuyn qua bu đin;
- To điu kin thun li cho sinh viên trong vic tìm kim và các thao tác
trên vn bn (text);
- Loi b đc chi phí xut bn và vn chuyn;
- Tng s d dàng trong vic phát trin (th

ng dùng các khuôn mu v khoá
hc (course template), cp nht và sa cha.
Hn ch ca cách làm này là:
- Các khoá hc này là không h tr s dng đa phng thc (multi-modal),
các phng tin dy hc trung gian (các máy tính) và các chi phí in n đu
nhm vào sinh viên.
- Các khoá hc trc tuyn da trên vn bn (text-based) thng đc b
xung thêm bng các công c tng tác (electronic interactive tools) nh các
din đàn, chats, mà tác dng ca nó thng không hi
u qu, kh nng h
tr trc tuyn ca ngi thy không phi lúc nào cng có th thc hin
đc.
Th loi th hai ca các khoá hc trc tuyn đang đc ph bin, nó s dng
đc sc mnh ca internet nh mt môi trng dy và hc. Môi trng đó là công
khai (open), phân b (distributed), mm do (dynamic), mang tính truy cp toàn cc
(globally accessible), đc sàng lc (filtered) và t
ng tác ln nhau (interactive).
Trong hình thc đào to trc tuyn này thì mi tài liu và hot đng ca các
khoá hc đu đc cung cp t các dch v ca internet (internet-based). Tuy vn
bn (text) chim mt phn trong tài liu song nó ch xut hin trong nhng đon
ngn gn, xúc tích. Hot đng dy hc cng đc phân b gia các thành phn đa
truyn thông khác (multimedia components). Nhng thành phn trc tuy
n này,
đc bit vi cái tên các đi tng hc (learning objects), gm có:
- Vn bn (text);
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 14 -
- Th đin t, các bàn tho lun (discussion boards), các công c đ nói
chuyn (chat utilities), ting nói (voice), thông đip (instant messaging);
- Âm thanh đng b (synchronous audio);

- Video clips;
- Các hot đng tng tác ln nhau (interactive activities), các mô phng
(simulations);
- Các bài tp t đánh giá (selfgrading exercises), các bài thi vn đáp
(quizzes), các bài kim tra;
- Các kho thông tin (trang Web).

Mt mô hình hoàn chnh đc xây dng xung quanh các thành phn trên va
có th dùng đ t chc đào to va có th dùng đ t đào to, va có th áp dng
đi vi hình thc đào to tp trung va có th áp dng đi vi hình thc đào to t
xa và phân tán.


D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 15 -
3./ So sánh cách hc trc tuyn vi cách hc truyn thng.
Mt vài khía cnh có th so sánh gia lp hc truyn thng và e-learning nh
sau.
Yu t Lp hc truyn thng e-learning
Lp hc
- Phòng hc, kích thc gii hn
- Hc đng b
- Không gii hn
- Mi lúc, mi ni
Ni dung
- Powerpoint, bn trong
- Sách giáo khoa, th vin
- Video
- Hp tác
- a phng tin, mô phng

- Th vin s
- Theo yêu cu
- Truyn thông đng b hay
không đng b
Thích ng cá
nhân
Mt con đng hc tp chung cho
mi ngi.
Con đng và nhp đ hc tp
đc xác đnh bi ngi hc.

3.1./ Cn làm gì cho mt khóa hc trc tuyn.
Mt khoá hc trc tuyn nên có nhng thành phn đ giúp ngi dy t
chc, chun b và đ giúp đ sinh viên, đc bit khi h còn b ng đi vi vic hc
trc tuyn. Nhng thành phn này có th bao gm:
- Mt bc th đc cá nhân hoá (personalized letter) đ chào đón mi mt
sinh viên mi.
- Nhng thông tin chung v
 khoá hc trc tuyn, các yêu cu v công ngh
và các tài nguyên có th đ giúp đ sinh viên v mt k thut, giúp sinh
viên có đc nhng phn mm tt và các dch v ca internet cn thit cho
khoá hc.
- Nhng thông tin v vic làm th nào đ có truy cp (access) mt khoá hc
trên Web và làm th nào đ thành công.
- Nhng thông tin v vic đng nhp (log-in) và v mt khu ca sinh viên
cho mt khoá h
c trên Web.
- Các nguyên tc, các th tc và s tr giúp (help) đ s dng các công c
tng tác (interactive tools);
- Danh sách các vn đ ca mt khoá hc – tt nht là đt  các trang ch

(home pages) đ nhng sinh viên truy cp vào có th nhìn thy nhng gì h
s nhn đc t khoá hc; s miêu t chung ca khoá hc (course
overview); lch làm vic ca khoá hc (course schedule); danh sách các tài
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 16 -
liu cn thit (nu có th s dng đc); yêu cu v kin thc lý thuyt và
k nng v máy tính; s ch dn v các hot đng (activities), nhim v
(assignments) và thi hn (deadlines); các thông tin liên h vi khoa, thi
gian làm vic ;
- Các điu l (administrative regulations), bao gm các ch dn (guidelines),
s riêng t (privacy), các th vin, li khuyên
3.2./ Giáo viên cn trang b gì khi tham gia dy hc trc tuy
n.
 thành công trong mt khoá hc trc tuyn thì giáo viên không nhng phi
phát trin nhng k nng s phm mi mà còn phi tip thu nhng k nng mi v
qun lý và k thut. Sau đây là mt s nhng k nng ch yu:
o S thành tho v s phm:
̇ Phi ngh rng môi trng trc tuyn là mt dng khác so v
i môi
trng lp hc trong s tng tác vi sinh viên;
̇ Tham kho các khoa hc trc tuyn khác t các đng nghip hoc t
Internet.
̇ Sn sàng đu t công sc và thi gian đ phúc đáp các câu hi ca
sinh viên.
̇ Hãy sáng to trong vic lp k hoch làm th nào đ s dng công
ngh đ dy hiu qu hn.
o K nng qun lý:
̇ Hãy xây dng các nguyên tc riêng ca minh và yêu cu sinh viên
thc hin theo các nguyên tc đó và hãy kiên trì vi các nguyên tc đã
đ ra.

̇ Hãy thng xuyên liên h đ đc h tr t các chuyên gia v công
ngh thông tin và truyn thông ca đn v mình.
o K nng v k thut
̇ Trang b nhng k nng c bn v máy tính. Ví d ti thiu phi quen
thuc vi cu trúc file, vi vic m, sao chép và di di file, vi các
chc nng ca bàn phím, chut, vi các đc tính ca màn hình,
Windows và các chc nng ca Web;
̇ Xác đnh xem bn có cn phi hc thêm các chng trình ng dng
mi cho vic dy hc trên Web hay không, nu có thì bn có nguyn
vng đ hc chúng hay không và cn đc s h tr này t đâu;
̇ Xác đnh xem trng ca bn có th
ng xuyên cung cp các đt hun
luyn đ s dng các chng trình ng dng mi hay không;
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 17 -
̇ Thng xuyên s dng e-mail. Nó s là phng tin thông dng nht
đ liên lc vi sinh viên;
̇ Hiu đc nhng chc nng c bn ca Internet, bng thông và tc đ
truyn thông (bandwidth and conections speed issues). Bit s dng
mng LAN, kt ni internet bng modem ;
̇ Hiu bit c bn v vic Windows và Web browser trên các loi máy
tính khác nhau s nh hng đn vic thc hin các ch
c nng ca h
thng.

Các k nng tng hp ca ngi dy khi thc hin elearning
4./ Kin trúc h thng dy hc trc tuyn (elearning).
Mt cái nhìn tng quát thì kin trúc ca h thng đào to trc tuyn (elearning)
nh sau:
Trung tâm CNTT – HSP Hà Ni Tng quan v Elearning

Tài liu d án ào to giáo viên THCS - 18 -
Learning
Management
System
(LMS)
Content Authoring
System
(CAS)
Common Web
Authoring Tools
Content Management
System
(CMS)
Example:
Nebula CMS
Dream weaver
Flash FrontPage
Moodle
Blackboard
WebCT
IBM
Student
Using PC
CLASS
SCORM / IMS
Standard
s
Course(s)
EDUCATIONAL DESIGN

-
Môi trng hc tp: Office, desk, computer,cabine
-
Hot đng, các đi tng và kt qu: Activity, Objects, outcome
-Kiu phn hi ti ngi hc: Feekback
- Tính hu ích ca công c và tài nguyên
NAVIGATION DESIGN
-
Cu trúc trc quan, d tìm kim
-
Tip cn d dàng
- Tính lôgic ca vn đ
Student
Using PC
Student
Using PC
Student
Using PC
Giáo viên
Qun tr h
thng
CMS là gii pháp rt
tt h tr giáo viên
trong vic to lp ni
dung ca các cua hc
trc tuyn. Giáo viên
có th to lp ni
dung ca các cua hc
mt cách nhanh
tróng mà không cn

đn k nng v
CNTT đng thi
tuân theo các chun
quc t nh SCORM,
IMS
-Lp k hoch hc tp: Task, time
Lertora CMS
Lersus CMS
Giáo viên s dng PC
Example:

S đ trên có th đc gii thích nh sau:
i tng tham gia vn hành h thng:
- Ngi qun lý: Là nhng ngi qun tr h thng, giáo v khoa và các lãnh
đo.
Giáo viên: Cung cp kin thc cho ngi hc thông qua các hot đng hc
tp, các nhim v, các thông báo và mt phn không th thiu đó là hc liu.
-
Ngi hc: i tng phc v chính ca elearning, h tham gia vào đ thu
nhn kin thc t giáo viên cung cp. Vic tham gia vào h thng phi đc
s cho phép ca ngi qun lý:
-
5./ Các thành phn ca Elearning:
Elearning gm 2 thành phn chính đó là “H thng xây dng ni dung bài ging
– Content Authoring System (CAS)” và “H thng qun lý hc trc tuyn –Learning
Management System (LMS) ”. Sn phm trung gian đ kt ni hai h thng này chính
là các khóa hc trc tuyn(Courses). Trong khi CAS cung cp các phn mm h tr
giáo viên to lp ni dung ca khóa hc thì LMS li là ni qun lý và phân phát ni
dung khóa hc ti sinh viên.

D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 19 -
5.1.1/ H thng xây dng ni dung bài ging - CAS.
Là dòng sn phm dùng đ h tr giáo viên xây dng ni dung bài ging trc
tuyn (hc liu đin t). Giáo viên có th xây dng bài ging đin t t các phn
mm to web nh: FrontPages, Dreamweaver; các phn mm mô phòng nh: Flash,
Simulation tools,; các phn mm son tho nh: word, excel, PowerPoint, Pdf; các
phn mm to câu hi trc nghim: Hot Potatoes, CourseBuilder c bit là nhng
phn mm chuyên dng đ xây d
ng ni dung bài ging trc tuyn gi là Content
Management System (Reusable Learning Objects). Các phn mm này giáo viên có
th to ra cu trúc bài ging,son tho ni dung bài ging, xây dng b câu hi đánh
giá và nhúng multimedia vào mt cách d dàng mà không cn nhiu đn k nng v
công ngh thông tin.

Kin trúc h thng xây dng bài ging CMS
5.1.2/ H thng qun lý hc trc tuyn (LMS).
Phn mm LMS (Learning Management System) cho phép to mt cng dch
v đào to trc tuyn (Elearning Portal) phc v ngi hc  mi ni, mi lúc min
là h có Internet. LMS cho phép thc hin các nhim v sau:
• Qun lý các khóa hc trc tuyn (Courses Online) và qun lý ngi hc đó là
nhim v chính ca LMS.
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 20 -
• Qun lý quá trình hc tp ca ngi hc và qun lý ni dung dy hc ca các
khóa hc.
• Qun lý ngi hc, đm bo vic đng ký ngi hc, kt np ngi hc, theo
dõi quá trình tích ly kin thc ca ngi hc.
- Báo cáo kt qu hc tp vi ca ngi hc và tích hp vi h thng qun lý
đào t

o ca Nhà trng.
- Ngoài ra h thng còn tích hp các dch v cng tác h tr trong quá trình
trao đi gia giáo viên vi hc viên; gia hc viên vi hc viên. Các dch
v bao gm:
o Giao nhim v ti ngi hc
o Tho lun ca khóa hc
o Trao đi thông đip đin t
o Mail đin t
o Thông báo
o
Lch hc

Kin trúc h thng qun lý hc trc tuyn LMS
ôi khi có nhng h thng bao gm c CMS và LMS tích hp vi nhau cung
cp cho ngi s dng mt h thng va có th to lp và qun lý ni dung bài
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 21 -
ging va có th qun lý ngi hc và phân pháp ni dung hc, h thng đó gi là
“H thng qun lý ni dung hc trc tuyn – Learning Content Management System
(LCMS)”


H thng qunt lý ni dung hc trc tuyn(LCMS)
6./ Quy trình xây dng mt bái ging đin t.
Hin nay vic ng dng CNTT vào đi mi dy-hc đang phát trin mnh m
và đã đt đc nhng hiu qu giáo dc rt to ln. Mt trong nhng yu t thành
công là xut hin nhng phn mm dy hc có cht lng cao. Tuy nhiên, hin nay
vic phát trin nhng phn mm này còn có nhiu khó khn và cha đt đc hiu
qu cao. Bn tham lu
n đ xut mt quy trình xây dng phn mm dy hc, đi t

ni dung giáo trình giáo khoa đn bn thit k và cài đt. Quy trình này tách bit hai
giai đon, giai đon đu đc thc hin bi nhng giáo viên có kinh nghim s
phm, sn phm ca giai đon này là các bn thit k (hoc còn gi là kch bn) ca
phn mm. Giai đon ti
p theo là cài đt, nhng ngi làm công ngh thông tin
chuyn kch bn thành chng trình
6.1./ Nhng khái nim có liên quan.
Quá trình dy-hc là nhng hot đng giao tip gia thày và trò. Trong các
hot đng giao tip đó thày có hot đng dy, trò có hot đng hc. Mc tiêu ca
quá trình này là mt lng kin thc xác đnh đc chuyn t ngi thày sang hc
trò.
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 22 -
Các yu t ch yu có tác đng vào quá trình dy-hc bao gm: Ni dung,
mc đích, môi trng dy-hc, đi tng hc sinh, phng tin dy hc và phng
pháp. Trong nhng yu t đó thì 5 yu t ni dung, mc đích, môi trng dy-hc,
đi tng hc sinh, phng tin dy hc là nhng yu t khách quan và có vai trò
quyt đnh đn s hình thành c
a phng pháp dy hc.
N : Ni dung
Mđ : Mc đích
MT : Môi trng
HS : i tng hc
M : Phng tin
P : Phng pháp
Vai trò ca CNTT trong quá trình dy hc đc xác đnh thông qua yu t
phng tin. H thng máy tính và các chng trình máy tính đc s dng làm
phng tin đ chuyn ti tri thc.
Phn mm dy hc theo ngha rng là bao gm tt c các chng trình máy
tính đc s dng trong quá trình dy hc nhm tr giúp vic chuyn ti tri thc t

ngi thày đn hc trò. Phn mm dy hc có th phân thành nhiu lp khác nhau,
có loi phn mm tr giúp đc giáo viên s dng trong các hot đng dy hc, có
loi phn mm làm cho máy tính tr thành “thày giáo” thay th hoàn toàn giáo viên
trong mt công đon nào đó ca quá trình dy-hc. Trong tham lun này đ cp ch

yu đn loi phn mm “thày giáo”.
S phân lp phn mm dy hc cng có th đc đ cp theo mô hình hot
đng. Có loi phn mm mô phng hot đng dy hc ca giáo viên đc chng
trình hóa, có loi phn mm mô phng th gii hot đng ca tri thc (ta còn gi là
các phn mm vi th gii).
Hot đng dy c
a thày giáo bao gm các thao tác: Din ging, vit bng,
trình din tri thc, mô phng tri thc.
Hot đng hc ca hc sinh bao gm các thao tác: Quan sát, nghe, phân tích,
khái quát, ghi nh, làm bài tp.
6.2./ Chng trình hóa quá trình dy – kch bn.
Vic chng trình hóa quá trình dy-hc bt ngun t t tng ca gii
thut. Chúng ta coi quá trình dy hc là mt bài toán xác đnh, ni dung ca quá
trình này đc chia nh thành nhng lng tri thc sao cho vic truyn
đt nó đc
thc hin bi mt hoc mt vài thao tác ca thày và trò. Nh vy bài toán – dy
HS
P
N Mđ
MT
M
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 23 -
hc đc gii quyt bi vic thc hin mt dãy các thao tác xác đnh, mi thao tác
này có kt qu xác đnh là chuyn mt lng tri thc t thày sang trò.

Mô đun dy hc bao gm mt lng kin thc (đ nh nh đã nói  trên),
các thao tác ca thày đ truyn th, các thao tác hc ca trò và hot đng đánh giá
xác đnh kt qu lnh hi tri thc ca h
c trò.
Mô đun dy hc = Kin thc + Tp thao tác ca thày + Tp hot đng ca
trò + ánh giá lnh hi
Kch bn (hay là giáo án chng trình hóa) là s mô t các mô đun dy hc
và xác đnh tin trình thc hin các mô đun đó. Kch bn th hin tt c chin lc
s phm ca thày giáo.
6.3./ Bn thit k phn mm dy hc.
Quy trình
đc đ xut có s tách bit hai giai đon đc lp nhau. Thc hin
giai đon th nht là các giáo viên có kinh nghim ging dy, nhng ngui có
nghip v s phm. S tách bch này mang li nhng yu t thun li cho cht
lng phn mm, điu đu tiên ta có là phn mm s hot đng theo nhng chin
lc s ph
m đc thit k bi nhng nhà giáo có kinh nghim dy-hc, điu th
hai là s sáng to v mt s phm không b nh hng bi các yu t k thut. Gi
s phn mm đc mt chuyên gia CNTT xây dng t thit k đn cài đt thì
thng cht lng s phm đc tích hp trong phn mm rt kém. Ngc l
i phn
mm dy hc đc mt giáo viên xây dng thì yu t công ngh đ chuyn ti chin
lc s phm rt yu t đó b hn ch s sáng to s phm. Vic tn ti c chuyên
gia CNTT và nhà giáo có kinh nghim trong mt cá nhân là rt ít.
Mt khung thit k đc đ xut nh sau:
6.3.1/ ánh giá các yu t tác đng:
- Xác đnh ni dung, mc đích bài hc mà phn mm thc hin
- Xác đnh môi trng t chc dy-hc có s dng phn mm dy hc này.
- Xác đnh tp hp các đi tng s dng, phân tích tâm lí nhn thc ca
tng loi đi tng.

T các yu t đó rút ra các kt lun v chin lc s ph
m thích hp.
6.3.2/ n v hóa tri thc và xác đnh lc đ thc hin
ây là quá trình chia nh ni dung kin thc cn ging dy thành nhng
lng kin thc nh phù hp vi hot đng ca mô đun ging dy. Gi s khi
lng ca ni dung kin thc kí hiu là N thì quá trình này phân tích N thành các
D án ào to giáo viên THCS Tng quan v Elearning
Hi tho tp hun “i mi ni dung, phng pháp dy hc Tin hc” - 24 -
khi lng N
1
, N
2
, , N
k
. S phân nh này phi đm bo không mt kin thc và s
giao nhau kin thc gia các cp N
i
, N
j
là ti thiu:
N =
U N
i

Xác đnh th t thc hin ging dy các lng kin thc này, thông thng
s thc hin là tuyn tính và lp, nhng nu ta xét đn c các yu t tác đng thì có
th phân nhánh theo đi tng hc hoc môi trng thc hin.
6.3.3/ Mô t mô đun.
Bao gm hai phn: Phn tóm tt th ý đ s phm và phn mô t giao din
và tng tác.

Phn tóm tt:
- Ni dung kin thc cn truyn đt và mc đích, k nng cn đt đc qua
mô đun này.
- Tp các thao tác ca thày: Din ging, trình din kin thc (dng text, tranh
nh, movie, mô phng, hot hình, )
- Tp các hot đng ca hc trò (quan sát, ghi nh
, tng tác vi các nhim
v ca thày giao, )
- ánh giá s lnh hi ca trò
Phn mô t chi tit giao din và tng tác: Phn này phi mô t chi tit cách
thc th hin các hot đông ca thày và trò trên giao din. (ví d thông qua các ph
lc kèm theo).
6.4./ Phn cài đt
Phn này do các chuyên gia v CNTT đm nhim. Vic la chn công c
phi phù hp vi ý đ thiêt k, hin nay có nh
ng công c khá tt nh Lectora, eXe,
Violet th hin đc khá nhiu hot đng tng tác ging dy. Quá trình cài đt
phi luôn có s trao đi gia ngi thit k và cài đt nhm đt đc hiu qu cao
nht.
7./ Các tiêu chí xây dng mt courseware cho elearning
Courseware là mt phn mm mang ni dung ca mt khóa hc trc tuyn, có
kh nng tng tác vi ngi hc và tuân theo các chun ca elearning. Nó cha
đng toàn b k hoch cng nh kch bn dy hc ca ngi dy nhm cung cp
kin thc cho ngi hc.