hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng số 3 hà nội

B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o






KHÓA LUN TT NGHIP







 TÀI:

HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP
CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN
PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN XÂY
DNG S 3 HÀ NI



SINH VIÊN THC HIN : TRNG TH NGC HÀ
MÃ SINH VIÊN : A11848
CHUYÊN NGÀNH : K TOÁN

HÀ NI – 2011

K TOÁN - 2011

B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o






KHÓA LUN TT NGHIP







 TÀI:

HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP
CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN
PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN XÂY
DNG S 3 HÀ NI

Giáo viên hng dn : Th.s Nguyn Thanh Huyn
Sinh viên thc hin : Trng Th Ngc Hà
Mã sinh viên : A11848
Chuyên ngành : K toán



HÀ NI - 2011
Thang Long University Library

MC LC
LI M U 1
CHNG 1 3
LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ
TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG DOANH NGHIP XÂY LP 3
1.1.2. c đim t chc công tác k toán trong doanh nghip xây lp 4
1.1.3. Vai trò và ý ngha ca t chc công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm trong doanh nghip xây lp 5
1.2 LÝ LUN V CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM
TRONG DOANH NGHIP XÂY LP 6
1.2.1. Chi phí sn xut kinh doanh 6
1.2.1.2. Phân loi chi phí sn xut kinh doanh 7
1.2.2. Giá thành sn phm xây lp 9
1.2.2.1. Khái nim 9
1.2.2.2. Phân loi giá thành sn phm xây lp 9
1.2.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh nghip
xây lp 11
1.3. K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN
PHM TRONG DOANH NGHIP XÂY LP 12

1.3.1. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
xây lp 12
1.3.1.1. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut 12
1.3.1.2. i tng và phng pháp tính giá thành sn phm xây lp 13
1.3.2. Trình t hch toán chi phí sn xut 16
1.3.3. T chc k toán tp hp chi phí sn xut 17
1.3.3.1. K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 17
1.3.3.2. K toán chi phí nhân công trc tip 20
1.3.3.3. K toán chi phí s dng máy thi công 21
1.3.3.4. K toán chi phí sn xut chung 27
1.3.3.5. K toán các khon thit hi trong sn xut 31
1.3.4. K toán tng hp chi phí sn xut và đánh giá giá tr sn phm d dang 33
1.3.4.1. K toán tng hp chi phí sn xut 33

1.3.4.2. ánh giá giá tr sn phm d dang cui k 35
1.3.5. K toán tính giá thành sn phm xây lp 36
1.3.5.1. K tính giá thành sn phm xây lp 36
1.3.5.2. Th tính giá thành sn phm xây lp 37
1.3.6. c đim k toán theo phng thc khoán gn trong xây lp 37
1.3.6.1. K toán ti đn v giao khoán 38
1.3.6.2 K toán ti đn v nhn khoán 39
1.4 T CHC S K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN xut VÀ TÍNH GIÁ THÀNH
SN PHM TRONG DOANH NGHIP XÂY LP 41
1.4.1. Hình thc s k toán Nht ký - S cái 42
1.4.2. Hình thc s k toán Chng t ghi s 43
1.4.3. Hình thc s k toán “Nht ký chung” 44
1.4.4. Hình thc k toán Nht ký chng t 45
1.4.5. Hình thc k toán trên máy vi tính 46
CHNG 2 48
THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ

THÀNH SN PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 3 48
HÀ NI 48
2.1.KHÁI QUÁT CHUNG V CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 3 HÀ NI . 48
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty 48
2.1.2. c đim t chc hot đng ca Công ty. 50
2.1.2.1. c đim v quy trình sn xut sn phm ca Công ty 50
2.1.2.2. c đim v t chc hot đng sn xut ca Công ty 50
2.1.2.3. c đim t chc b máy qun lý ca Công ty 53
2.1.2.4. c đim v t chc b máy k toán ti Công ty C phn xây dng s 3 Hà
Ni 56
2.2. THC TRNG V CÔNG TÁC HCH TOÁN CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH
GIÁ THÀNH SN PHM TI CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 3 HÀ NI 61
2.2.1. i tng tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm ti Công ty C
phn xây dng s 3 Hà Ni 61
2.2.1.1. c đim phân loi chi phí sn xut ti Công ty 61
2.1.1.2. i tng tp hp chi phí 62
Thang Long University Library

2.2.1.3. i tng tính giá thành sn phm xây lp 62
2.2.2. Phng pháp hch toán chi phí sn xut ti Công ty C phn xây dng s 3 Hà
Ni 63
2.2.2.1. K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 63
2.2.2.2. K toán chi phí nhân công trc tip 75
2.2.2.3. K toán chi phí s dng máy thi công 88
2.2.2.4. K toán chi phí sn xut chung 96
2.2.3. K toán tng hp chi phí 117
2.2.4. ánh giá sn phm d dang và tính giá thành sn phm xây lp ti công ty 118
2.2.4.1. ánh giá sn phm d dang 118
2.2.4.2. Phng pháp tính giá thành sn phm xây lp ti Công ty CP Xây dng s 3
Hà Ni 122

CHNG 3 125
MT S KIN NGH NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC TP HP CHI PHÍ SN
XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN
XÂY DNG S 3 HÀ NI 125
3.1. ÁNH GIÁ CÔNG TÁC TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SN PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN XÂY DNG S 3 HÀ
NI 125
3.1.1. u đim 126
3.1.2. Nhng tn ti cn khc phc 128
3.2. MT S Ý KIN NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC TP HP CHI PHÍ SN
XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN
XÂY DNG S 3 HÀ NI 130
3.2.1. Yêu cu hoàn thin công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
xây lp ti Công ty C phn xây dng s 3 Hà Ni 130
3.2.2. Mt s ý kin nhm hoàn thin công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm xây lp ti Công ty C phn xây dng s 3 Hà Ni 131
KT LUN 140


DANH MC CÁC THUT NG VIT TT
Ký hi
u vit tt

N
i dung vit tt

BHXH Bo him xã hi
BHYT Bo him y t
BHTN Bo him tht nghip
CCDC Công c dng c

CPNVLTT Chi phí nguyên vt liu trc tip
CPSDMTC Chi phí s dng máy thi công
CPSX Chi phí sn xut
DDCK D dang cui k
DDK D dang đu k
GTGT Giá tr gia tng
VAT Thu giá tr gia tng
HMCT Hng mc công trình
K/c Kt chuyn
KPC Kinh phí công đoàn
MTC Máy thi công
CNTT Công nhân trc tip
NLTT Nguyên liu trc tip
NVLTT
NVQL
Nguyên vt liu trc tip
Nhân viên qun lý
SXC Sn xut chung
SDMTC S dng máy thi công
SPXL Sn phm xây lp
TS Tài sn
TSC Tài sn c đnh
CNV Công nhân viên
XDCB Xây dng c bn
CP C phn
Thang Long University Library

DANH MC S 
S đ 1.2: K toán tp hp chi phí nhân công trc tip 21
S đ 1.3: K toán tp hp chi phí s dng máy thi công 24

S đ 1.4: K toán chi phí s dng MTC trong trng hp công ty t chc đi MTC
riêng bit và phân cp qun lý 25
S đ 1.5: K toán tp hp chi phí s dng MTC trong trng hp công ty t chc đi
MTC riêng bit và phân cp qun lý 25
S đ 1.6: K toán tp hp chi phí s dng máy thi công 26
S đ 1.7: Công tác k toán tp hp chi phí s dng máy thi công 27
S đ 1.8: K toán tp hp chi phí sn xut chung 30
S đ 1.9: K toán thit hi trong sn xut ti doanh nghip xây lp 32
S đ 1.10: K toán thit hi trong doanh nghip xây lp (trng hp thit hi do
ngng sn xut) 33
S đ 1.11: K toán tng hp chi phí sn xut ti doanh nghip xây lp 34
S đ 1.12: K toán ti đn v giao khoán khi đn v nhn khoán không t chc b
máy k toán riêng 38
S đ 1.13: S đ k toán ti đn v giao khoán khi đn v nhn khoán có t chc b
máy k toán riêng và đc phân cp qun lý tài chính 39
S đ 1.14: K toán theo phng thc khoán gn ti đn v nhn khoán (n v nhn
khoán không hch toán kt qu riêng) 39
S đ 1.15: K toán theo phng thc khoán gn ti đn v nhn khoán (n v nhn
khoán hch toán kt qu riêng) 40
S đ 1.16: T chc s theo hình thc “Nht ký - S cái” 42
S đ 1.17: T chc s theo hình thc “Chng t ghi s” 43
S đ 1.18: T chc s theo hình thc “Nht ký chung” 44
S đ 1.19: T chc s theo hình thc “Nht ký chng t” 45
S đ 1.20: T chc s theo hình thc “K toán trên máy vi tính” 46
S đ 2.1: S đ t chc sn xut ti các Xí nghip 52
S đ 2.2: S đ t chc b máy qun lý ca Công ty CP Xây dng s 3 Hà Ni 53
S đ 2.3: S đ t chc b máy k toán ti Công ty CP Xây dng s 3 Hà Ni 57
S đ 2.4: Trình t ghi s k toán ti Công ty C phn Xây dng s 3 Hà Ni. 60
S đ 2.5: Quy trình x lý nghip v k toán trong phn mm EFFECT 60

DANH MC BNG BIU
Bng 1.1: Th tính giá thành sn phm xây lp 37
Bng 2.1: Mt s ch tiêu tài chính ca Công ty C phn Xây dng s 3 Hà Ni 49
Bng 2.2: Hp đng khoán gn xây lp cho xí nghip trc tip thi công 64
Bng 2.3: Bng kê d tính nguyên vt liu tháng 11 65
Bng 2.4: Phiu nhp kho 68
Bng 2.5: Phiu xut kho 69
Bng 2.6: Biên bn bàn giao chng t chi phí nguyên vt liu 70
Bng 2.7 : Bng tng hp thanh toán hóa đn GTGT mua NVL quý 4 nm 2009 71
Bng 2.8: S chi tit TK 621 Quý IV/2009 73
Bng 2.9: S cái TK 621 quý IV nm 2009 74
Bng 2.10: Hp đng giao nhn khoán 76
Bng 2.11: Biên bn nghim thu khi lng công vic hoàn thành 78
Bàng 2.12: Bng chm công nhân viên trc tip sn xut 80
Bng 2.13: Bng chia lng tháng 11 82
Bng 2.14: Bng tng hp lng tháng 11 83
Bng 2.15: Bng tng hp lng quý IV nm 2009 84
Bng 2.16: S chi tit TK 622 Quý IV/2009 86
Bng 2.17: S cái TK 622 quý IV nm 2009 87
Bng 2.18: Hp đng kinh t v vic thuê máy móc. 89
Bng 2.19: Nht ký gi máy thi công 91
Bng 2.20: Hóa đn GTGT thuê máy móc. 92
Bng 2.21: Bng tng hp chi phí s dng máy thi công tháng 11. 93
Bng 2.22: Bng tng hp chi phí s dng máy thi công quý IV nm 2009 94
Bng 2.23: S chi tit TK 623 quý IV nm 2009 95
Bng 2.24: S cái TK 623 quý IV nm 2009 96
Bng 2.25: Bng thanh toán lng tháng 11 99
Bng 2.26: Bng tính các khon trích theo lng ca nhân viên trong danh sách 100
Bng 2.27: Bng tng hp lng và các khon trích theo lng ca cán b qun lý quý
IV/2009 101

Bng 2.28: S chi tit TK 6271-DC507 103
Thang Long University Library

Bng 2.29: Hóa đn GTGT chi phí CCDC dùng chung cho đi tháng 11 104
Bng 2.30 : Bng kê thanh toán hóa đn GTGT mua CCDC quý IV 105
Bng 2.31: S chi tit TK 6273 quý IV nm 2009 106
Bng 2. 32: Bng tính khu hao tài sn c đnh. 107
Bng 2.33: Bng tng hp chi phí khu hao 108
Bng 2.34: S chi tit TK 627 quý IV nm 2009 109
Bng 2.35: Hóa đn GTGT dch v mua ngoài dùng chung cho xí nghip 110
Bng 2.36: Bng tng hp thanh toán hóa đn GTGT 111
Bng 2.37: S chi tit TK 6277 quý IV nm 2009 112
Bng 2.38: Hóa đn GTGT khác bng tin dùng chung cho xí nghip 113
Bng 2.39: Bng tng hp thanh toán hóa đn GTGT 114
Bng 2.40: S chi tit TK 6278 quý IV nm 2009 115
Bng 2.41: Bng tng hp chi phí sn xut chung quý IV nm 2009 116
Bng 2.42: S cái TK 627 - DC507 117
Bng 2.43: Bng tng hp chi phí phát sinh quý IV nm 2009 118
Bng 2.44: S chi tit TK 154 - DC507 120
Bng 2.45: S cái TK 154 121
Bng 2.46: Bng tính giá thành sn phm xây lp hoàn thành. 122
Bng 2.47: Trích nht ký chung 123
Bng 3.1. Bng kê nguyên vt liu còn li cui k. 133
Bng 3.2: Bng kê nguyên vt liu còn li cui k 134

1
LI M U
Trong nhng thp niên gn đây, nn kinh t nc ta chuyn t nn kinh t k
hoch hóa tp trung sang nn kinh t th trng vi nhiu thành phn đa dng nhm
hôi nhp vi xu th phát trin chung ca th gii. i vi Vit Nam nói riêng và các

nc trên th gii nói chung, vic tng trng kinh t đt nc và n đnh xã hi có s
đóng góp tích cc ca ngành xây dng.
S nghip đi mi, thc hin công nghip hóa, hin đi hóa đt nc tin hành
trong điu kin cuc cách mng khoa hc và công ngh không ngng phát trin vi
nhng bc tin rt nhanh. Ngành xây dng có v trí rt quan trng trong s nghip
này. Ngành xây dng đã sm chuyn sang c ch mi, tng bc đa dng hóa sn
phm, ngành ngh kinh doanh, gn vic t chc sp xp li sn xut vi vic vn dng
c ch qun lý mi to môi trng thun li cho s phát trin ca các đn v.
Nn kinh t th trng ca nc ta hin nay đang bc vào giai đon phát trin
mi, mang li nhiu c hi mi cho các doanh nghip, bên cnh đó nó cng đt ra
nhng đòi hi nht đnh buc các doanh nghip phi cnh tranh đ tn ti và phát
trin. Vì vy, các doanh nghip phi t tìm cho mình nhng gii pháp đ không ngng
nâng cp hiu qu sn xut kinh doanh. Do vy, công tác k toán chi phí và tính giá
thành sn phm là mt khâu quan trng ca công tác k toán đ nâng cao hiu qu sn
xut kinh doanh. Vic hch toán chi phí sn xut và tính giá thành hp lý s cho phép
đánh giá chính xác toàn b hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, t đó
giúp các nhà qun lý có bin pháp qun lý và s dng mt cách hiu qu ngun vn
nhm tit kim chi phí và h thp giá thành sn phm, nâng cao hiu qu sn xut kinh
doanh.
Nhn thc đc tm quan trng ca công tác k toán chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm là yêu cu thit thc và là vn đ đáng quan tâm hin nay; đc bit
cùng vi nhng kin thc đã đc hc ti nhà trng và qua thi gian tìm hiu thc t
ti Công ty CP Xây dng s 3 Hà Ni, đc s hng dn tn tình ca cô giáo Th.s
Nguyn Thanh Huyn và các cô chú, anh ch phòng Tài chính k toán Công ty, em đã
mnh dn tìm hiu và chn đ tài: “Hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn
xut và tính giá thành sn phm xây lp ti Công ty CP Xây dng s 3 Hà Ni” cho
khóa lun tt nghip ca mình.

Thang Long University Library

2
Kt cu khóa lun: Ngoài phn m đu và phn kt lun, khóa lun gm 3
chng:
Chng 1: Lý lun chung v công tác k toán chi phí sn xut và tính giá thành
sn phm trong doanh nghip xây lp.
Chng 2: Thc trng công tác k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp ti Công ty CP Xây dng s 3 Hà Ni.
Chng 3: Mt s kin ngh nhm hoàn thin công tác k toán chi phí sn xut
và tính giá thành sn phm ti Công ty CP Xây dng s 3 Hà Ni.
Em xin chân thành cm n s giúp đ tn tình ca cô giáo Th.s. Nguyn
Thanh Huyn cùng vi đi ng cán b công nhân viên Công ty CP Xây dng s 3 Hà
Ni mà đc bit là s giúp đ tn tình ca các cô chú, anh ch đang công tác ti Phòng
Tài chính - k toán trong vic làm quen vi hot đng ca Công ty và trong vic thu
thp và tng hp s liu cho khóa lun này. Do thi gian nghiên cu không nhiu vi
s hiu bit còn hn ch nên trong bn khóa lun này chc không tránh khi nhng
thiu sót. Kính mong đc s góp ý ca thy, cô giáo cùng các cô chú cán b công
nhân viên trong Công ty đ bài vit đc hoàn thin hn.

3
CHNG 1
LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN XUT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG DOANH NGHIP XÂY LP
1.1. C IM HOT NG SN XUT KINH DOANH VÀ T CHC
CÔNG TÁC K TOÁN TRONG DOANH NGHIP XÂY LP
1.1.1 c đim ca hot đng kinh doanh ca ngành xây dng c bn và sn
phm xây lp
Xây dng c bn là hot đng quan trng trong nn kinh t quc dân, to ra c
s h tng k thut cho các ngành khác, góp phn thúc đy s phát trin chung ca nn
kinh t. Cùng vi s phát trin ca đt nc, s lng các công ty xây dng cng tng
lên nhanh chóng. Hn na, chúng ta đang trong quá trình công nghip hóa, hin đi
hóa đt nc nên đu t xây dng c s h tng ngày càng chim mt t trng ln
trong c cu vn đu t ca Nhà nc. ó là thun li ln và cng đt ra nhiu thách
thc cho các doanh nghip xây lp.
Hin nay, trong lnh vc xây dng c bn ch yu áp dng c ch đu thu,
giao nhn thu xây dng. Vì vy, đ trúng thu, đc nhn thu thi công thì doanh
nghip phi xây dng đc giá thu hp lý, da trên c s đã đnh mc đn giá xây
dng c bn do Nhà nc ban hành, trên c s giá th trng và kh nng ca bn thân
doanh nghip.
Do đc thù ca ngành xây dng c bn và ca sn phm xây dng nên vic
qun lý v đu t xây dng rt khó khn phc tp, trong đó tit kim chi phí sn xut,

h giá thành sn phm là mt trong nhng mi quan tâm hàng đu, là nhim v ht sc
quan trng ca doanh nghip xây lp.
Sn phm xây lp là nhng công trình xây dng, vt kin trúc có quy mô ln,
kt cu phc tp mang tính đn chic, thi gian sn xut sn phm xây lp lâu dài. Do
đó, vic t chc qun lý và hch toán sn phm xây lp phi lp d toán (d toán thit
k, d toán thi công). Quá trình sn xut xây lp phi so sánh vi d toán, ly d toán
làm thc đo, đng thi đ làm gim bt ri ro phi mua bo him cho công trình xây
lp.
Trong ngành xây lp, tiêu chun cht lng k thut ca sn phm đã đc xác
đnh c th trong h s thit k k thut đc duyt, do vy doanh nghip xây lp phi
chu trách nhim trc ch đu t v k thut, cht lng công trình. Sn phm xây
lp t khi khi công cho đn khi hoàn thành công trình bàn giao đa vào s dng
thng kéo dài. Nó ph thuc vào quy mô, tính phc tp v k thut ca tng công
trình. Sn phm xây lp c đnh ti ni sn xut còn các điu kin sn xut (xe, máy,
thit b thi công, ngi lao đng…) phi di chuyn theo đa đim đt sn phm.
Thang Long University Library

4
Ngoài ra trong doanh nghip xây lp, c ch khoán đang đc áp dng rng rãi
vi các hình thc giao khoán khác nhau nh: Khoán gn công trình, khoán theo tng
khon mc chi phí, cho nên phi hình thành bên giao khoán và bên nhn khoán.
Nhng đc đim trên đã nh hng rt ln đn k toán CPSX và tính giá thành
sn phm trong các doanh nghip xây lp. Công tác k toán va phi đáp ng yêu cu
chung v chc nng, nhim v k toán ca mt doanh nghip sn xut va phi đm
bo phù hp vi đc thù ca loi hình doanh nghip xây lp.
1.1.2. c đim t chc công tác k toán trong doanh nghip xây lp
So vi các ngành sn xut khác, ngành XDCB có nhng đc đim v kinh t, k
thut riêng bit, th hin rt rõ nét  sn phm xây lp và quá trình to ra sn phm ca
ngành. iu này đã chi phi đn công tác k toán CPSX và tính giá thành sn phm
trong doanh nghip xây lp.

i tng hch toán chi phí có th là các công trình, hng mc công trình, các
đn đt hàng, các giai đon ca hng mc hay nhóm hng mc…Vì th phi lp d
toán chi phí và tính giá thành theo tng hng mc hay giai đon ca hng mc.
Quá trình thi công đc chia thành nhiu giai đon, mi giai đon li chia thành
nhiu công vic khác nhau, các công vic thng xuyên din ra ngoài tri chu tác
đng rt ln ca các nhân t môi trng nh ma, nng, l lt Vì vy đ hch toán
hàng tn kho trong xây lp, k toán ch áp dng phng pháp kê khai thng xuyên
mà không dùng phng pháp kim kê đnh k.
Giá thành công trình xây lp không bao gm giá tr bn thân thit b do ch đu
t đa vào đ lp đt mà ch bao gm nhng chi phí do doanh nghip xây lp b ra có
liên quan đn xây lp công trình. Bi vy, khi tip nhn thit b do đn v ch đu t
bàn giao đ lp đt, giá các thit b đc ghi vào bên N TK 002 -Vt t, hàng hóa
nhn gi h, nhn gia công. Giá thành công trình xây dng và lp đt kt cu bao gm
giá tr vt kt cu và giá tr thit b kèm theo nh các thit b đèn đin, v sinh, thông
gió, thit b si m, qut máy, điu hòa nhit đ, thit b truyn dn…
Nhng đc đim trên đòi hi doanh nghip phi t chc công tác hch toán k
toán trên c s tuân th ch đ k toán quy đnh ca B Tài chính nhng cng phi
phù hp vi đc đim đc thù ca hot đng kinh doanh xây lp đ đm bo cht
lng công tác k toán, hoàn thành đúng tin đ, cung cp kp thi nhng thông tin
cho vic qun lý.


5
1.1.3. Vai trò và ý ngha ca t chc công tác k toán tp hp chi phí sn xut và
tính giá thành sn phm trong doanh nghip xây lp
T chc k toán tp hp CPSX và tính giá thành sn phm công trình xây dng
chính xác, hp lý có ý ngha rt ln trong công tác qun lý chi phí, tính giá thành xây
dng. Vi chc nng là ghi chép, tính toán, phn ánh và giám đc thng xuyên s
bin đng ca vt t, tài sn, tin vn, k toán s dng thc đo hin vt và thc đo
giá tr đ qun lý chi phí.

Thông qua s liu do k toán tp hp CPSX và tính giá thành, ngi qun lý
doanh nghip bit đc chi phí và giá thành thc t ca tng công trình, hng mc
công trình. Qua đó, nhà qun tr có th phân tích tình hình s dng lao đng, vt t,
vn là tit kim hay lãng phí đ t đó có bin pháp h giá thành, đa ra nhng quyt
đnh phù hp vi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. H giá thành sn
phm mà vn đm bo cht lng là điu kin quan trng đ doanh nghip kinh doanh
và phát trin trên th trng.
Vic phân tích đúng đn kt qu hot đng sn xut kinh doanh ch có th da
trên giá thành sn phm chính xác. Và giá thành li chu nh hng ca kt qu tng
hp CPSX xây lp. Do vy, t chc tt công tác k toán CPSX và tính giá thành sn
phm xây lp đ xác đnh ni dung, phm vi chi phí cng nh lng giá tr các yu t
chi phí đã dch chuyn vào sn phm hoàn thành là yêu cu cn thit đi vi các doanh
nghip nói chung và doanh nghip xây lp nói riêng. Nh vy, k toán CPSX và tính
giá thành sn phm xây lp là phn không th thiu đc đi vi doanh nghip xây lp
khi thc hin ch đ k toán, hn na là nó có ý ngha to ln và chi phi cht lng
công tác k toán trong toàn doanh nghip.
 thc hin các yêu cu đòi hi trên thì cn phi tng cng công tác qun lý
kinh t nói chung, qun lý chi phí giá thành nói riêng, trong đó trng tâm là công tác
k toán CPSX và tính giá thành, đm bo phát huy ti đa tác dng ca công c k toán
đi vi qun lý sn xut. Trc yêu cu đó, nhim v ch yu đt ra cho k toán
CPSX và tính giá thành sn phm xây lp là:
- Xác đnh đúng đi tng k toán CPSX và tính giá thành sn phm.
- Phn ánh đy đ, kp thi toàn b CPSX thc t phát sinh.
- Kim tra tình hình thc hin các đnh mc chi phí vt t, chi phí nhân công,
chi phí s dng máy thi công và các chi phí d toán khác, phát hin kp thi các khon
chênh lch so vi đnh mc, các chi phí khác ngoài k hoch, các khon thit hi, mt
mát, h hng trong sn xut đ đ xut nhng bin pháp ngn chn kp thi.
Thang Long University Library

6

- Kim tra vic thc hin k hoch tính giá thành ca doanh nghip theo tng
công trình, hng mc công trình, tng loi sn phm, vch ra kh nng và các bin
pháp h giá thành sn phm mt cách hp lý và có hiu qu.
- Xác đnh đúng đn và bàn giao thanh toán kp thi khi lng công tác xây
dng đã hoàn thành. nh k kim kê và đánh giá khi lng thi công d dang theo
nguyên tc quy đnh.
- nh k cung cp báo cáo v CPSX và tính giá thành sn phm cho lãnh đo
doanh nghip, tin hành phân tích các đnh mc chi phí, d toán, tình hình thc hin
k hoch giá thành và k hoch h giá thành sn phm, phát hin kp thi nhng yu t
làm tng CPSX đ có nhng bin pháp khc phc.
Hch toán CPSX và tính giá thành sn phm là mt phn c bn, có ý ngha
quan trng đi vi công tác hch toán k toán ca công ty xây lp. K toán CPSX và
tính giá thành sn phm không ch cung cp thông tin v CPSX, giá thành sn phm
nhm giúp cho nhà qun tr thy đc thc trng và kh nng ca doanh nghip, t đó
ra quyt đnh qun lý đúng đn mà còn là tin đ đ xác đnh kt qu hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip
1.2 LÝ LUN V CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM
TRONG DOANH NGHIP XÂY LP
1.2.1. Chi phí sn xut kinh doanh
1.2.1.1. Khái nim, bn cht và ni dung kinh t ca chi phí sn xut
 Khái nim
Doanh nghip xây lp là mt doanh nghip sn xut trong đó quá trình hot
đng sn xut cng là s kt hp ca các yu t: sc lao đng ca con ngi, t liu
lao đng và đi tng lao đng. Quá trình s dng các yu t c bn ca sn xut cng
đng thi là quá trình doanh nghip phi chi ra nhng chi phí sn xut tng ng chi
phí khu hao TSC, chi phí NVL và trong nn kinh t th trng các yu t chi phí
trên đc biu hin bng tin.
Vy chi phí xây lp là biu hin bng tin toàn b hao phí v lao đng sng và
lao đng vt hóa mà doanh nghip đã b ra đ tin hành các hot đng sn xut và xây
lp trong thi k nht đnh

 Bn cht và ni dung kinh t ca chi phí xây lp
Bn cht ca chi phí xây lp là s dch chuyn vn, chuyn dch các yu t sn
xut vào các đi tng tính giá thành sn phm xây lp. Khi tin hành sn xut thi
công, không phi tt c các khon chi phí đu liên quan đn hot đng sn xut xây lp
mà còn có nhng khon chi phí khác không có tính cht sn xut nh chi phí bán hàng,

7
chi phí qun lý doanh nghip, Do đó, ch nhng chi phí đ tin hành các hot đng
sn xut mi đc coi là chi phí sn xut.
Chi phí sn xut ca doanh nghip xây lp phát sinh thng xuyên trong sut
quá trình hot đng ca doanh nghip. Vì vy, đ phc v cho công tác qun lý mt
cách có hiu qu, chi phí xây lp phi đc tp hp theo tng thi k (hàng tháng,
hàng quý) phù hp vi k báo cáo và thi gian xây dng, đa vào s dng ca công
trình. Trong đó, chi phí phát sinh vào k nào thì tp hp vào k đó.
1.2.1.2. Phân loi chi phí sn xut kinh doanh
Trong doanh nghip xây lp, các chi phí sn xut bao gm nhiu loi có ni
dung kinh t khác nhau, mc đích, công dng khác nhau. Bi vy, mi doanh nghip
xây lp li đòi hi có nhng yêu cu qun lý đi vi tng loi chi phí là khác nhau. Do
đó, đ có th lp d toán chi phí chính xác cng nh qun lý chi phí sn xut không
ch da vào s liu phn ánh tng hp chi phí sn xut mà còn phi da vào s liu c
th ca tng loi chi phí riêng bit đ phc v cho yêu cu kim tra, phân tích toàn b
các chi phí sn xut hoc tng yu t chi phí bao thu theo tng công trình, hng mc
công trình, theo tng ni phát sinh chi phí và ni chu chi phí. Vic phân loi chi phí
sn xut là mt yêu cu tt yu đ hch toán chính xác chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm xây lp. Trên c s phân loi chi phí sn xut mà doanh nghip có th
kim tra, phân tích chi phí sn xut toàn doanh nghip, t đó đa ra các bin pháp tit
kim chi phí sn xut, h giá thành sn phm công tác xây lp.
Tùy theo yêu cu qun lý, đi tng cung cp thông tin, giác đ xem xét chi
phí mà chi phí sn xut đc phân loi theo các cách sau:
 Phân loi chi phí sn xut kinh doanh theo ni dung, tính cht kinh t

Theo cách phân loi này, mi loi chi phí sn xut mang mt ni dung kinh t
riêng, ngoài ra không phân bit chi phí đó phát sinh  lnh vc hot đng sn xut nào,
 đâu và mc đích hoc tác dng ca chi phí nh th nào.
Ta có th phân loi nh sau:
- Chi phí nguyên vt liu: Là toàn b chi phí v các loi nguyên vt liu, ph
tùng thay th, vt liu thit b xây dng c bn mà doanh nghip s dng trong quá
trình sn xut sn phm
- Chi phí nhân công: Là toàn b tin công, tin lng phi tr, các khon trích
BHXH, BHYT, KPC, BHTN ca công nhân sn xut trong doanh nghip.
- Chi phí khu hao TSC: Là toàn b s tin tính khu hao TSC s dng vào
hot đng xây lp ca doanh nghip.
Thang Long University Library

8
- Chi phí dch v mua ngoài: Là toàn b s tin mà doanh nghip phi tr v các
dch v bên ngoài s dng vào quá trình xây lp ca doanh nghip nh tin đin, tin
nc, tin đin thoi…
- Chi phí khác bng tin: Là toàn b các khon chi phí phát sinh trong quá trình
sn xut xây lp  doanh nghip ngoài các yu t trên và đc thanh toán bng tin.
Vic phân loi chi phí theo ni dung kinh t ch rõ quá trình hot đng xây lp
doanh nghip phi phân b ra nhng loi chi phí gì, nó là c s đ k toán tp hp chi
phí sn xut theo yu t, phc v cho vic lp bng thuyt minh báo cáo tài chính, là
c s đ phân tích, kim tra d toán chi phí sn xut và lp k hoch cung ng vt t,
là c s tính mc tiêu hao vt cht và thu nhp quc dân.
 Phân loi chi phí theo mc đích và công dng kinh t ca chi phí
Tiêu thc phân loi này ch rõ chi phí doanh nghip b ra cho tng lnh vc
hot đng, tng đa đim phát sinh chi phí, làm c s cho vic tính giá thành sn phm
xây lp theo khon mc và phân tích tình hình thc hin giá thành. Trong doanh
nghip xây lp, chi phí sn xut đc chia ra các khon mc:
- Chi phí vt liu trc tip: Là chi phí nguyên vt liu chính, nguyên vt liu

ph, vt kt cu, vt liu luân chuyn cn thit đ nên to sn phm xây lp, không bao
gm chi phí nguyên vt liu đã tính vào chi phí sn xut chung, chi phí máy thi công
- Chi phí nhân công trc tip: Là chi phí v tin công, tin lng, các khon
ph cp ca công nhân trc tip tham gia xây lp. Khon mc này không bao gm các
khon trích BHXH, BHYT, KPC, BHTN tính trên tin lng ca nhân viên trc tip
sn xut xây lp và chi phí tin lng nhân viên qun lý đi, nhân viên điu khin máy
thi công.
- Chi phí s dng máy thi công: Là toàn b chi phí s dng xe, máy thi công
phc v trc tip cho hot đng sn xut xây lp công trình bao gm: Chi phí khu hao
máy thi công, chi phí sa cha ln, sa cha thng xuyên máy thi công, chi phí nhiên
liu và đng lc dùng cho máy thi công và các chi phí khác liên quan đn vic s dng
máy thi công
- Chi phí sn xut chung: là các chi phí trc tip khai thác ngoài các khon chi
phí phát sinh  t đi, công trng xây dng bao gm: lng nhân viên qun lý đi;
các khon BHXH, BHYT, KPC, BHTN tính trên tin lng phi tr công nhân trc
tip sn xut xây lp, nhân viên qun lý đi, công nhân điu khin máy thi công; khu
hao TSC dùng chung cho hot đng ca t, đi và chi phí liên quan đn hot đng
ca t, đi.


9
 Phân loi chi phí theo quan h chi phí và quá trình sn xut.
Theo cách phân loi này, chi phí sn xut s đc phân ra thành chi phí trc
tip và chi phí gián tip.
- Chi phí trc tip: là nhng chi phí phát sinh có liên quan trc tip ti quá trình
sn xut, thc hin thi công công trình to ra sn phm. Nhng khon chi phí này cng
liên quan trc tip đn tng đi tng k toán tp hp chi phí sn xut nh tng đn
đt hàng, tng công trình, hng mc công trình…gm nguyên vt liu trc tip, nhân
công trc tip…
- Chi phí gián tip: là loi chi phí liên quan đn nhiu đi tng tp hp chi phí

khác nhau, nên không th tính trc tip cho tng đi tng tp hp chi phí nào mà
phi tp hp theo tng ni phát sinh chi phí sau đó tính cho tng đi tng theo nhng
tiêu thc phân b chi phí thích hp bao gm: chi phí sn xut chung, chi phí qun lý
doanh nghip…
1.2.2. Giá thành sn phm xây lp
1.2.2.1. Khái nim
Giá thành sn phm xây lp là toàn b chi phí v lao đng sng, lao đng vt
hóa và các chi phí khác biu hin bng tin mà doanh nghip xây lp đã b ra đ hoàn
thành khi lng xây lp.
Giá thành sn phm xây lp mang tính cht cá bit. Mi hng mc công trình,
công trình hay khi lng xây lp khi đã hoàn thành đu có giá thành riêng.
Giá thành sn phm xây lp là ch tiêu kinh t tng hp phn ánh cht lng
hot đng sn xut, phn ánh kt qu s dng các loi vt t, lao đng, tin vn trong
quá trình sn xut cng nh các gii pháp kinh t k thut mà doanh nghip đã s
dng nhm tit kim chi phí sn xut và h giá thành.
1.2.2.2. Phân loi giá thành sn phm xây lp
Trong doanh nghip xây lp, giá thành đc chia thành nhiu loi khác nhau
nhm nâng cao hiu qu trong công tác qun lý. Theo đc thù ca ngành sn xut nói
chung và ngành xây lp nói riêng, giá thành đc phân loi nh sau:
 Phân loi giá thành theo thi đim và ngun s liu đ tính giá thành
Theo cách phân loi này, ch tiêu giá thành đc chia thành giá thành d toán,
giá thành k hoch và giá thành thc t.



Thang Long University Library
10

- Giá thành d toán
Do đc đim hot đng xây lp, thi gian sn xut thi công dài, mang tính cht

đn chic nên mi công trình, hng mc công trình đu phi lp d toán trc khi sn
xut thi công.
Giá thành d toán là tng chi phí d toán đ hoàn thành khi lng xây lp
công trình, hng mc công trình. Giá d toán đc xác đnh trên c s các đnh mc
kinh t, k thut và đn giá ca nhà nc.
Giá tr d toán = Giá thành d toán + Thu nhp chu thu tính trc
- Giá thành k hoch: Là giá thành đc xác đnh trên c s nhng điu kin c
th ca doanh nghip v các đnh mc, đn giá, hiu pháp thi công.
Giá thành k hoch = Giá thành d toán - Mc h giá thành d toán
Giá thành k hoch là mt ch tiêu đ các doanh nghip xây lp t phn đu đ
thc hin mc li nhun do h giá thành trong k hoch.
- Giá thành thc t:
Giá thành thc t ca khi lng xây lp là biu hin bng tin ca toàn b chi
phí thc t đ hoàn thành khi lng xây lp gm: chi phí đnh mc, vt đnh mc và
không đnh mc nh các khon bi chi, lãng phí v vt t, lao đng trong quá trình sn
xut xây lp ca đn v đc phép tính vào giá thành. Giá thành thc t đc tính trên
c s k toán v chi phí sn xut xây lp thc hin trong k.
 đánh giá cht lng ca hot đng thi công ca công tác xây lp yêu cu cn
thit là phi so sánh các loi giá thành trên vi nhau. Khi so sánh cn đm bo s
thng nht v thi đim và phi da trên cùng đi tng tính giá thành.  tng tính
cnh tranh so vi các doanh nghip cùng khi ngành và nâng cao hiu qu sn xut,
tng li nhun thì mi doanh nghip xây lp cn hng ti mc tiêu là đm bo:
Giá thành d toán ≥ Giá thành k hoch ≥ Giá thành thc t
 Phân loi giá thành theo phm vi phát sinh chi phí
Theo phm vi phát sinh chi phí, giá thành sn phm xây lp s đc phân thành
giá thành sn xut và giá thành tiêu th.
- Giá thành sn xut: bao gm tt c các chi phí phát sinh liên quan đn vic thi
công các công trình, lp đt sn phm xây lp nh chi phí nguyên vt liu trc tip, chi
phí nhân công trc tip, chi phí s dng máy thi công và chi phí sn xut chung.
- Giá thành tiêu th (giá thành toàn b hay giá thành đy đ) là ch tiêu phn

ánh toàn b các khon chi phí phát sinh liên quan đn vic sn xut và tiêu th sn
phm xây lp. Nói cách khác, giá thành tiêu th bao gm giá thành sn xut sn phm
11

xây lp cng vi chi phí bán hàng, chi phí qun lý doanh nghip phân b cho sn phm
xây lp.
Cách phân loi này s giúp cho nhà qun lý bit đc kt qu kinh doanh (lãi,
l) ca tng công trình, hng mc công trình mà doanh nghip thi công. Tuy nhiên,
cách phân loi này cha đc ph bin, còn mang tính lý thuyt, nghiên cu.
1.2.3. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh
nghip xây lp
Gia chi phí sn xut và giá thành sn phm xây lp có mi quan h cht ch
vi nhau; giá thành sn phm đc tính trên c s chi phí đã tp hp. Tuy nhiên gia
chúng có s khác nhau v phm vi, quan h và ni dung, do đó cn phi phân bit gia
chi phí sn xut kinh doanh và giá thành sn phm xây lp.
Chi phí sn xut đc tính theo mt thi k nht đnh (tháng, quý, nm) mà
không tính đn s chi phí có liên quan đn s sn phm đã hoàn thành hay cha.
Ngc li giá thành sn phm bao gm nhng chi phí sn xut có liên quan đn khi
lng sn phm, dch v đã hoàn thành trong thi k mà không xét đn nó đc chi ra
vào thi k nào. Trong giá thành ca sn phm sn xut ra trong k có th bao gm c
nhng chi phí đã chi ra trong k trc (hoc trong nhiu k trc) đng thi chi phí
sn xut có th chi ra trong k này li nm trong giá thành sn phm ca k sau.
Nh vy là tuy có s khác nhau song gia chi phí sn xut và giá thành sn
phm xây lp có mi quan h mt thit vi nhau. Tài liu hch toán chi phí xây lp là
c s đ tính giá thành sn phm xây lp. Nu nh xác đnh vic tính giá thành sn
phm xây lp là công tác ch yu hch toán k toán thì chi phí xây lp có tác dng
quyt đnh đn s chính xác ca giá thành sn phm xây lp.
S đ biu hin mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm
Chi phí xây lp d dang
đu k

Chi phí xây lp phát sinh trong k
Giá thành sn phm xây lp
Chi phí xây lp d
dang cui k
Nh vy, s đ trên có th đc biu hin bng công thc sau:
Giá thành
sn phm
xây lp
=
Chi phí xây
lp d dang
đu k
+
Chi phí xây
lp phát sinh
trong k
-
Chi phí xây
lp d dang
cui k
Thang Long University Library
12

Khi giá tr sn phm d dang (chi phí sn xut d dang) đu k bng cui k thì
tng giá thành sn phm bng tng chi phí sn xut phát sinh trong k.
1.3. K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN
PHM TRONG DOANH NGHIP XÂY LP
1.3.1. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp
1.3.1.1. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut

 i tng tp hp chi phí sn xut
i tng tp hp chi phí sn xut là phm vi gii hn mà các chi phí sn xut
phát sinh đc tp hp nhm đáp ng nhu cu kim tra, giám sát chi phí và yêu cu
tính giá thành
Vic xác đnh đi tng hch toán chi phí sn xut là khâu đu tiên ca công
tác k toán tp hp chi phí sn xut. Xác đnh đúng đn đi tng tp hp chi phí sn
xut phù hp vi hot đng, đc đim phù hp ca tng công trình thi công và đáp
ng đc yêu cu qun lý ca doanh nghip mi to điu kin tt nht đ t chc công
vic k toán tp hp chi phí sn xut. Vic xác đnh đi tng hch toán chi phí sn
xut trong doanh nghip xây lp cn phi da vào nhng đc đim sau:
- c đim t chc thi công ca doanh nghip.
- Quy trình công ngh k thut sn xut ra sn phm xây lp.
- a đim phát sinh chi phí, mc đích công dng ca chi phí.
- Yêu cu trình đ qun lý ca doanh nghip.
Da vào nhng vn đ trên, đi tng k toán hch toán chi phí sn xut trong
các doanh nghip xây lp có th là tng b phn, tng đi công trình, hng mc công
trình…
 Phng pháp tp hp chi phí sn xut
Vì đi tng hch toán chi phí sn xut nhiu và khác nhau, do đó hình thành
các phng pháp k toán hch toán chi phí sn xut khác nhau. Thông thng, k toán
tp hp chi phí sn xut trong các doanh nghip thc hin theo hai phng pháp ch
yu:
- Phng pháp tp hp trc tip: áp dng trong trng hp các chi phí sn xut
có quan h trc tip vi tng đi tng tp hp chi phí riêng bit. Phng pháp này
đm bo tp hp chi phí sn xut cho đi tng mt cách chính xác, cung cp s liu
chính xác cho vic tính giá thành ca tng công trình, hng mc công trình và có tác
dng tng cng kim tra giám sát chi phí sn xut theo các đi tng. Áp dng
13

phng pháp này, công tác hch toán ban đu phi thc hin cht ch, phn ánh ghi

chép c th, rõ ràng chi phí sn xut theo tng đi tng chu phí.
- Phng pháp phân b gián tip:
Theo phng pháp này, chi phí phát sinh liên quan đn nhiu đi tng tp hp
chi phí sn xut, hch toán ban đu không th ghi chép riêng cho tng đi tng đc.
Phng pháp này đòi hi phi ghi chép ban đu các chi phí sn xut có liên quan ti
nhiu đi tng theo tng đa đim phát sinh chi phí, trên c s đó tp hp các chng
t k toán theo tng đa đim phát sinh chi phí (t, đi sn xut, công trng…). Sau
đó chn tiêu thc phân b đ tính toán, phân b chi phí sn xut đã tp hp cho các đi
tng có liên quan.
Vic tính toán phân b gm 2 bc:
+ Tính h s phân b: H =
T
C

Trong đó: H là h s phân b
C là tng chi phí đã tp hp cn phân b
T: Tng tiêu thc dùng phân b
+ Phân b chi phí cho tng đi tng có liên quan
Cn= Tn x H
Trong đó: Cn là chi phí phân b cho tng đi tng
Tn là tiêu chun phân b cho tng đi tng
Áp dng phng pháp này, tính chính xác ph thuc vào vic la chn tiêu
thc phân b, do đó k toán cn cn c vào đc đim hot đng sn xut, trình đ, yêu
cu qun lý và đc đim chi phí đ la chn.
1.3.1.2. i tng và phng pháp tính giá thành sn phm xây lp
 i tng tính giá thành sn phm xây lp
i tng tính giá thành là các sn phm, công vic do doanh nghip sn xut
ra. Vic xác đnh đúng đi tng tính giá thành có ý ngha quan trng, là cn c đ k
toán m các bng chi tit tính giá thành và t chc tính giá thành theo tng di tng
phc v cho vic kim tra, đánh giá tình hình thc hin k hoch giá thành.

Vic xác đnh đi tng tính giá thành phi da vào c s đc đim sn xut
ca doanh nghip, các loi sn phm mà doanh nghip sn xut và quy trình sn xut
sn phm. Các doanh nghip xây lp thì đi tng tính giá thành chính là các công
trình, hng mc công trình, giai đon công vic hoàn thành hay tng đn đt hàng
(hp đng) hoàn thành…
Thang Long University Library
14

 Phng pháp tính giá thành sn phm xây lp
Phng pháp tính giá thành sn phm xây lp là phng pháp s dng s liu
v chi phí sn xut đ tính toán ra tng giá thành và giá thành thc t ca đn v sn
phm hoc lao v đã hoàn thành theo các yu t hoc khon mc giá thành trong k
tính giá thành đã đc xác đnh.
Tu theo đc đim ca tng đi tng tính giá thành và mi quan h gia các
đi tng tp hp chi phí và đi tng tính giá thành mà k toán phi la chn, s
dng mt hoc kt hp nhiu phng pháp thích hp đ tính giá thành cho tng đi
tng.
Trong các doanh nghip xây lp thng áp dng các phng pháp tính giá thành
sau:
- Phng pháp tính giá thành gin đn (hay phng pháp trc tip)
Phng pháp này là phng pháp tính giá thành đc s dng ph bin trong
các doanh nghip xây lp hin nay vì sn xut thi công mang tính đn chic, đi tng
tp hp chi phí sn xut phù hp vi đi tng tính giá thành.
Hn na, áp dng phng pháp này cho phép cung cp kp thi s liu giá thành
trong mi k báo cáo và cách tính toán đn gin, thc hin d dàng.
i vi nhng công trình, hng mc công trình hoàn thành bàn giao thì tt c
các chi phí sn xut phát sinh trc tip cho mt công trình hoc hng mc công trình
t khi khi công đn khi hoàn thành chính là giá thành thc t ca công trình, hng
mc công trình đó.
Trng hp công trình, hng mc công trình cha hoàn thành toàn b mà có

khi lng xây lp hoàn thành bàn giao cn phi tính giá thành thc t thì:
Giá thành thc t
ca khi lng
xây lp hoàn
thành bàn giao
=
Chi phí thc
t d dang
đu k
+
Chi phí thc
t phát sinh
trong k
-
Chi phí thc
t d dang
cui k
Trong trng hp chi phí sn xut tp hp theo công trng hoc c công trình
nhng giá thành thc t phi tính riêng cho tng hng mc công trình, k toán có th
cn c vào chi phí sn xut ca c nhóm và h s kinh t k thut đã quy đnh cho
tng hng mc công trình đ tính giá thành thc t cho tng công trình đó.
Nu các hng mc công trình có thit k khác nhau, d toán khác nhau nhng
cùng thi công trên mt đa đim do mt đi công trình sn xut đm nhim và không
có điu kin qun lý, theo dõi riêng vic s dng các loi chi phí khác nhau cho tng
hng mc công trình thì nhng loi chi phí đã tp hp trên toàn công trình đu phi
tin hành phân b cho tng hng mc công trình.
15

Khi đó, giá thc t ca tng hng mc công trình là:
Z

i
= G
dti
x H
Trong đó: H là t l phân b giá thành thc t



∑C: Tng chi phí thc t ca tt c công trng
∑G
dti
: Tng giá tr d toán ca tt c các hng mc công trình
G
dti
: Giá tr d toán ca hng mc công trình th i
- Phng pháp tính giá thành theo đn đt hàng: phng pháp này áp dng
trong trng hp doanh nghip nhn thu xây lp theo đn đt hàng (đi tng tp
hp chi phí và đi tng tính giá thành là tng đn đt hàng). Hàng tháng, chi phí phát
sinh đc tp hp theo tng đn đt hàng và khi công trình, hng mc công trình hoàn
thành thì CPSX tp hp đc cng chính là giá thành thc t ca đn đt hàng. Nhng
đn đt hàng cha sn xut xong thì toàn b CPSX đã tp hp theo đn đt hàng đó
đu là CPSX ca khi lng xây lp d dang.
- Phng pháp tng cng chi phí:
Phng pháp này đc áp dng vi vic xây lp các công trình ln, phc tp,
tri qua nhiu giai đon thi công. Quá trình xây lp có th chia ra cho các đi tng
sn xut khác nhau. i tng tp hp chi phí là tng đi sn xut, tng giai đon, đi
tng tính giá thành là sn phm cui cùng.
Công thc tính nh sau:
Z = DK + (C1 + C2 + … + Cn) – DCK
Trong đó:

Z: Là giá thành sn phm xây lp
DK: Giá tr sn phm d dang đu k.
C1,…, Cn: Là CPSX  tng đi sn xut hay tng giai đon công vic, tng
hng mc công trình.
DCK: Giá tr sn phm d dang cui k.
- Phng pháp tính giá thành theo đnh mc:
Theo phng pháp này thì quá trình tính giá thành đc thc hin theo các bc
sau:
+ Tính giá thành đnh mc ca sn phm xây dng
Giá thành đnh mc ca sn phm xây dng đc cn c vào các đnh mc kinh
t k thut hin hành và các d toán chi phí đc duyt. Tu thuc vào tng trng
H

=

∑C
x
100
∑G
dti
Thang Long University Library
16

hp c th mà giá thành đnh mc bao gm giá thành đnh mc ca các b phn, chi
tit cu thành nên sn phm hoc giá thành đnh mc ca na thành phm, ca tng
giai đon công ngh.
+ Xác đnh s chênh lch do thay đi đnh mc
Do giá thành đnh mc sn phm xây đng đc tính theo các đnh mc hin
hành nên khi các đnh mc này thay đi giá thành đnh mc cn phi đc tính toán
li. Vic thay đi đnh mc thng đc tin hành vào đu tháng do đó tính toán s

chênh lch do thay đi đnh mc ch cn tin hành cho s sn phm làm d đu k vì
chi phí tính cho sn phm làm d đu k (cui k trc) vn đc tính theo đnh mc
c.
S chênh lch do thay đi đnh mc = nh mc c - nh mc mi
+ Xác đnh s chênh lch do thoát ly đnh mc
Chênh lch do Chi phí thc t Chi phí đnh mc
thoát ly đnh mc t theo tng khon mc theo tng khon mc
+ Sau khi tính toán, xác đnh đc giá thành đnh mc, chênh lch do thay đi
đnh mc và thoát ly đnh mc, giá thành ca sn phm xây lp đc tính nh sau:
Giá thành thc
t ca sn phm
xây lp
=
Giá thành
đnh mc sn
phm xây lp

Chênh lch
do thay đi
đnh mc

Chênh lch
do thoát ly
đnh mc
Vic s dng phng pháp này s giúp nhà qun lý có th theo dõi kim tra tình
hình đnh mc d toán chi phí sn xut tình hình s dng lãng phí hay tit kim chi phí
ngay c khi sn phm xây lp cha hoàn thành.
1.3.2. Trình t hch toán chi phí sn xut
Chi phí sn xut bao gm nhiu loi vi tính cht và ni dung khác nhau. Vic
tp hp chi phí phi đc tin hành theo mt trình t hp lý, khoa hc thì mi có th

tính giá thành mt cách chính xác, kp thi. Trình t này ph thuc vào tính cht, đc
đim sn xut tng ngành ngh, tng doanh nghip, trình đ qun lý và hch toán…
i vi doanh nghip xây lp, trình t hch toán chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp đc tin hành qua các bc sau:
- Bc 1: Tp hp chi phí c bn có liên quan trc tip đn tng đi tng s
dng (công trình, hng mc công trình…)
- Bc 2: Tính toán và phân b lao v các ngành sn xut kinh doanh ph có
liên quan trc tip cho tng công trình, hng mc công trình trên c s khi lng lao
v phc v và đn giá ca lao v đó.
±

±

=
=

-

_