B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHOÁ LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP
HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SN PHM XÂY LP TI CÔNG TY
C PHN U T XÂY DNG VÀ T VN
QUN LÝ D ÁN HÀ NI
SINH VIÊN THC HIN : LÊ THU HU
MÃ SINH VIÊN : A11266
CHUYÊN NGÀNH : K TOÁN
HÀ NI – 2011
LI M U
Trong nn kinh t th trng và xu th hi nhp kinh t toàn cu, các
doanh nghip thuc mi thành phn kinh t đã và đang n lc vn lên đ khng
đnh v th ca mình trên thng trng quc t. Ngành xây dng c bn là mt
ngành công nghip mi nhn đc ng và Nhà nc quan tâm, chú trng phát
trin, chính vì vy khi phân tích tình hình hot đng sn xut kinh doanh ti mt
doanh nghip xây lp thì chi phí sn xut và giá thành là nhng ch tiêu kinh t
quan trng. Vic t chc k toán hp lý, chính xác chi phí sn xut và tính đúng
giá thành sn phm có ý ngha rt ln trong công tác qun lý chi phí, giá thành sn
phm. Thông qua s liu do b phn k toán chi phí sn xut và tính giá thành cung
cp, nhà qun lý doanh nghip bit đc chi phí và giá thành thc t ca tng loi
sn phm trong doanh nghip. Qua đó, nhà qun lý có th phân tích, đánh giá tình
hình thc hin k hoch giá thành sn phm, tình hình s dng lao đng, vt t,
tin vn, đ t đó đa ra các quyt đnh phù hp vi hot đng sn xut kinh doanh
và yêu cu qun tr doanh nghip.
Các thông tin v chi phí và giá thành sn phm là mt trong nhng công c
hu hiu, đc lc mà các doanh nghip quan tâm đ nâng cao nng sut lao đng,
nâng cao cht lng công trình và h giá thành sn phm. Hn na, vic tp hp
chính xác chi phí sn xut và tính đúng giá thành sn phm s làm lành mnh hoá
các mi quan h tài chính trong doanh nghip, góp phn tích cc vào vic s dng
hiu qu ngun vn đu t.
Nhn thc đc tm quan trng ca vic hch toán chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm, trong thi gian thc tp ti công ty C phn u t xây dng và
T vn qun lý d án Hà Ni đc s giúp đ ca các cô chú, anh ch trong phòng
k toán và s hng dn nhit tình ca cô giáo Th.S oàn Th Hng Nhung em
đã chn đ tài: “ Hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm xây lp ti công ty C phn u t xây dng và T vn
qun lý d án Hà Ni ” cho bài khoá lun tt nghip ca mình.
Ngoài phn m đu và kt lun ni dung bài khoá lun ca em đc chia thành
3 phn chính nh sau:
CHNG I : Nhng vn đ lý lun c bn v công tác k toán tp hp chi
phí sn xut và tính giá thành sn phm trong doanh nghip xây lp
CHNG II : Thc trng công tác k toán tp hp chi phí sn xut và
tính giá thành sn phm xây lp ti công ty C phn u t xây dng và T
vn qun lý d án Hà Ni (Hanoi CPM)
Thang Long University Library
CHNG III : Mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác k toán tp
hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm xây lp ti công ty C phn
u t xây dng và T vn qun lý d án Hà Ni (Hanoi CPM)
Em hy vng rng qua thi gian thc tp tip cn vi thc t công tác k toán
nói chung và công tác k toán tp hp chi phí và tính giá thành sn phm nói riêng
trong doanh nghip xây lp em có th hiu rõ hn v nhng kin thc đã hc đc
trong nhà trng.
Dù đã c gng nhng bài khoá lun ca em vn không tránh khi nhng thiu
sót do thi gian và kin thc còn hn ch. Em rt mong nhn đc s ch bo ca
các thy cô và s đóng góp ca các bn đ bài khoá lun ca em đc hoàn thin
hn.
Em xin chân thành cm n!
1
CHNG 1: NHNG VN LÝ LUN C BN V CÔNG TÁC K TOÁN
TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG
DOANH NGHIP XÂY LP
Nhng đóng góp to ln ca ngành xây dng c bn đã to dng c s h tng cho
nn kinh t quc dân. Tuy nhiên vi nhng nét đc trng là: vn đu t ln, sn phm
mang tính đn chic, kt cu phc tp, thi gian thi công dài…đã đt ra mt bài toán
cho nhng nhà qun lý là phi khc phc nhng khó khn trên trong quá trình sn xut
nhm h giá thành sn phm, nâng cao kh nng cnh tranh. gii quyt đc bài
toán này, mi doanh nghip đu ý thc đc tm quan trng ca công tác k toán tp
hp chi phí và tính giá thành sn phm. Do vy vic nm vng và vn dng tt
“Nhng vn đ lý lun c bn v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm trong doanh nghip xây lp” là yêu cu cn thit đi vi mi doanh
nghip xây lp. Trong chng này, em xin trình bày c th nhng vn đ lý lun
chung đó.
1.1 c đim hot đng sn xut kinh doanh và s cn thit phi t chc công tác
k toán trong doanh nghip xây lp
1.1.1 c đim hot đng sn xut kinh doanh trong xây lp
Xây dng c bn là mt ngành sn xut quan trng mang tính cht công nghip
nhm to dng c s vt cht cho nn kinh t. Hiu qu hot đng ca các doanh
nghip xây lp không ch có ý ngha v mt kinh t mà còn mang li nhng li ích to
ln cho xã hi. So vi các ngành sn xut vt cht khác, ngành xây dng c bn có
nhng đc đim kinh t k thut đc trng đc th hin rõ sn phm và quá trình
to ra sn phm ca ngành. Do vy công vic t chc k toán trong doanh nghip xây
lp phi đáp ng đc các yêu cu chung v chc nng, nhim v k toán ca mt
doanh nghip va phi phù hp vi đc thù ca doanh nghip xây lp.
Sn phm xây lp là nhng công trình, hng mc công trình, vt kin trúc…có
quy mô ln, kt cu phc tp, thi gian sn xut sn phm lâu dài…c đim này đòi
hi vic t chc, qun lý và hch toán sn phm xây lp nht thit phi lp d toán (d
toán thit k, d toán thi công). Quá trình sn xut xây lp phi theo thit k, phi so
sánh vi d toán và phi ly d toán làm thc đo k c v mt giá tr và mt k thut.
Sn phm xây lp mang tính cht tng hp v mt kinh t, chính tr, k thut,
m thut. Nó rt đa dng và mang tính đn chic, mi công trình đc xây theo mt
thit k riêng và đc c đnh ti ni sn xut. Nhng đc đim này có tác đng ln
ti quá trình sn xut ca ngành xây dng.
Sn phm xây lp thng đc tiêu th theo giá d toán hoc giá tho thun
trc vi ch đu t (giá đu thu) và có th đc nghim thu, thanh toán khi toàn b
công trình hoàn thành hoc tng hng mc công trình, khi lng công tác xây lp
Thang Long University Library
2
hoàn thành. iu này đt ra yêu cu phi lp d toán, xác đnh đi tng tp hp chi
phí, đi tng tính giá thành theo tng công trình, hng mc công trình.
Quá trình t khi khi công công trình đn khi hoàn thành bàn giao, đa vào s
dng thng dài, nó ph thuc vào quy mô, tính cht phc tp v k thut ca tng
công trình. Quá trình thi công xây lp chia làm nhiu giai đon nh: chun b điu kin
thi công, thi công móng, thi công tng hng mc, hoàn thin…Mi giai đon thi công
li bao gm nhiu công vic khác nhau và phi tin hành đa đim c đnh. Do vy
các điu kin sn xut nh: vt t, máy móc, thit b thi công phi di chuyn theo đa
đim đt sn phm.
Mt khác, hot đng xây lp li tin hành ngoài tri, chu nh hng ca điu
kin thi tit, khí hu, đa hình…làm cho vic qun lý vt t, tài sn gp khó khn,
máy móc thit b d h hng t đó nh hng đn tin đ thi công công trình.
1.1.2 Ý ngha công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành
nc ta, công nghip xây dng là ngành sn xut vt cht ln nht ca nn
kinh t quc dân, hàng nm tiêu tn lng vn ngân sách và vn đu t vi t l cao.
Xây dng c bn gi vai trò quan trng trong s phát trin đt nc, đm bo và nâng
cao nng lc sn xut cho các ngành, các lnh vc ca nn kinh t. Chính xây dng c
bn đã to điu kin xoá b dn s cách bit gia thành th vi nông thôn, gia min
ngc vi min xuôi. Hn th na ngành xây dng c bn đã đóng góp đáng k cho
thu nhp quc dân và to nên “din mo” mi cho đt nc trong mt bn bè quc t.
T khi Vit Nam gia nhp WTO nm 2006 và nn kinh t chuyn sang c ch th
trng, các doanh nghip xây lp đc ch đng hot đng sn xut kinh doanh theo
cách thc riêng và chu trách nhim trc pháp lut v kt qu kinh doanh ca mình.
Do vy, vic t chc công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp có ý ngha vô cùng quan trng đi vi mi doanh nghip xây lp. iu
đó giúp cho vic xác đnh ni dung, phm vi chi phí cu thành trong giá thành cng
nh lng giá tr các yu t chi phí dch chuyn vào sn phm xây lp hoàn thành.
Giá thành sn phm xây lp là mt ch tiêu kinh t tng hp phn ánh kt qu s
dng tài sn và ngun vn ca doanh nghip xây lp. Do đó công tác tính giá thành
sn phm xây lp phi luôn gn cht vi công tác tng hp chi phí sn xut. Vic qun
lý tt các khon mc chi phí phát sinh s giúp cho doanh nghip có đc nhng gii
pháp v mt kinh t k thut nhm nâng cao nng sut lao đng, giúp cho vic tit
kim và tránh tht thoát, lãng phí. Bên cnh đó vic tp hp và đánh giá chi phí mt
cách đy đ và chính xác s giúp doanh nghip xây lp kim tra đc các chi phí thc
t phát sinh trong k. T đó doanh nghip có th so sánh vi đnh mc ca ngành, so
sánh vi d toán, k hoch đ có bin pháp kp thi nhm phát hin các trng hp
lãng phí và giúp cho vic h giá thành sn phm.
3
1.2 Chi phí sn xut và tính giá thành sn phm xây lp
1.2.1 Chi phí sn xut
1.2.1.1 Khái nim chi phí sn xut
Quá trình sn xut là s kt hp ca ba yu t c bn mà bt k mt doanh
nghip nào mun tin hành hot đng sn xut kinh doanh cng phi có đó là: đi
tng lao đng, t liu lao đng và sc lao đng. S kt hp ca ba yu t này trong
quá trình sn xut s to ra nhng sn phm, dch v phc v cho nhu cu ca con
ngi. Vic tiêu hao mt lng nht đnh các yu t trên đ to ra sn phm, dch v
đc gi là chi phí.
Nh vy chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp là biu hin bng tin ca
toàn b các hao phí v lao đng sng và lao đng vt hoá phát sinh trong quá trình lao
đng sn xut trong mt thi k nht đnh (tháng, quý, nm) cu thành nên giá ca sn
phm xây lp.
Nói cách khác, chi phí sn xut là biu hin bng tin ca toàn b hao phí mà
doanh nghip phi tiêu dùng trong mt k đ thc hin quá trình sn xut và tiêu th
sn phm. Thc cht chi phí là s dch chuyn vn – chuyn dch giá tr ca các yu t
sn xut vào các đi tng tính giá (công trình và hng mc công trình).
Trong quá trình sn xut kinh doanh, các doanh nghip luôn phi quan tâm đn
vic qun lý chi phí sao cho chi phí nm trong gii hn cho phép và có th bù đp
đc. Do vy, vi t cách là công c qun lý ca doanh nghip, công tác k toán tp
hp chi phí sn xut đóng vai trò vô cùng quan trng. Vì vy đ thun tin cho công
tác qun lý thì vic phân loi chi phí sn xut là rt cn thit đi vi tt c các doanh
nghip trong nn kinh t.
1.2.1.2 Phân loi chi phí sn xut
Trong doanh nghip xây dng, chi phí sn xut bao gm nhiu loi khác nhau
v c ni dung, tính cht, vai trò, v trí nên yêu cu qun lý ca tng loi chi phí cng
rt khác nhau. Doanh nghip không th ch da vào s liu phn ánh tng hp chi phí
sn xut mà còn phi cn c vào s liu ca tng loi chi phí riêng bit đ phc v cho
yêu cu kim tra và phân tích toàn b các chi phí hoc tng chi phí ban đu ca chúng
theo tng hng mc công trình và ni phát sinh chi phí, ni chu chi phí…Do đó, phân
loi chi phí sn xut là mt yu t tt yu đ hch toán chính xác chi phí sn xut và
tính giá thành sn phm xây lp.
Phân loi chi phí sn xut mt cách khoa hc và thng nht không ch có ý
ngha quan trng đi vi công tác k toán hch toán chi phí sn xut và tính giá thành
sn phm xây lp mà còn đóng mt vai trò rt quan trng trong vic phân tích chi phí
sn xut ca doanh nghip, đ t đó có nhng bin pháp tit kim, ct gim chi phí sn
xut, h giá thành sn phm.
Thang Long University Library
4
Phân loi chi phí sn xut là vic sp xp các chi phí sn xut vào tng nhóm theo
nhng đc trng nht đnh đ phù hp vi mc đích ca đi tng s dng. Xut phát
t mc đích và yêu cu qun lý, có nhiu tiêu thc khác nhau đ phân loi chi phí sn
xut.
a) Phân loi chi phí sn xut theo yu t chi phí
Theo cách phân loi chi phí sn xut theo yu t chi phí thì các chi phí có cùng ni
dung, tính cht kinh t đc xp chung vào mt yu t, không phân bit chi phí đó
phát sinh đâu, trong lnh vc nào. Cách phân loi này to điu kin cho vic xây
dng và phân tích đnh mc vn lu đng cng nh vic lp và phân tích d toán chi
phí. Theo quy đnh hin hành Vit Nam, toàn b chi phí đc chia làm 7 yu t sau:
Yu t nguyên liu, vt liu: Bao gm toàn b giá tr nguyên vt liu
chính, vt liu ph, ph tùng thay th, công c, dng c…tham gia cu
thành nên thc th sn phm xây lp.
Yu t nhiên liu, đng lc: Gm giá tr vt t xng du, đin, than…s
dng vào quá trình sn xut kinh doanh trong k.
Yu t tin lng và các khon ph cp theo lng: Phn ánh tng s
tin lng và các khon ph cp lng mà doanh nghip phi tr cho ngi
lao đng.
Yu t BHXH, BHYT, KPC, BHTN: Trích theo t l quy đnh trên tng
tin lng và ph cp lng mà doanh nghip phi tr cho lao đng.
Yu t khu hao TSC: Phn ánh tng s khu hao TSC phi trích trong
k ca tt c TSC s dng cho hot đng sn xut kinh doanh.
Yu t chi phí dch v mua ngoài: Gm các khon chi tr v các dch v
mua ngoài, thuê ngoài phc v cho hot đng sn xut, thi công công trình
nh: chi phí đin, đin thoi, nc, chi phí thuê máy thi công…
Yu t chi phí bng tin khác: Là toàn b chi phí bng tin khác cha
phn ánh vào các yu t trên đ phc v cho sn xut, thi công và qun lý
các t, đi…
Cách phân loi chi phí sn xut theo yu t chi phí cho bit t trng ca tng loi
chi phí mà doanh nghip đã s dng trong quá trình sn xut kinh doanh đ phân tích,
đánh giá, kim tra tình hình thc hin d toán chi phí sn xut, lp báo cáo chi phí sn
xut theo yu t.
b) Phân loi theo khon mc chi phí trong giá thành sn phm
Theo cách phân loi này thì các khon mc chi phí có chung mc đích và công
dng thì đc xp vào cùng khon mc chi phí trong giá thành sn phm. Theo quy
đnh hin hành, giá thành ca sn phm xây lp hoàn thành bao gm 4 khon mc chi
phí sau:
5
Chi phí nguyên vt liu trc tip: Là toàn b chi phí v vt liu chính (k c
na thành phm mua ngoài nh cát, si, st, thép…), vt liu ph (sn, vôi,
ve…), vt kt cu, giá tr thit b kèm theo vt kin trúc…cn thit đ tham gia
cu thành thc th sn phm xây lp; giúp cho vic thc hin và hoàn thành khi
lng xây lp.
Chi phí nhân công trc tip: Là toàn b chi phí tin lng chính, lng ph,
ph cp lng ca công nhân trc tip tham gia xây lp công trình, không bao
gm các khon trích theo lng nh: BHXH, BHYT, KPC, BHTN ca công
nhân trc tip xây lp.
Chi phí s dng máy thi công: Là chi phí cho các máy thi công nhm thc hin
khi lng công tác xây lp bng máy. Chi phí s dng máy thi công bao gm
chi phí thng xuyên và chi phí tm thi:
Chi phí thng xuyên s dng máy thi công gm: lng chính, lng ph
ca công nhân điu khin máy…;chi phí nguyên vt liu, công c, dng c;
khu hao máy móc thi công, dch v mua ngoài và các chi phí bng tin
khác phc v cho hot đng ca máy thi công.
Chi phí tm thi s dng máy thi công gm: chi phí sa cha ln máy thi
công (trung tu, đi tu…), chi phí xây dng các công trình tm thi liên quan
đn máy thi công (lu, lán, b, đng ray chy máy…).
Không tính vào khon mc này các khon trích BHXH, BHYT, KPC, BHTN
ca công nhân điu khin xe, máy móc thi công.
Chi phí sn xut chung : Là chi phí sn xut ca đi, công trng xây dng
gm: lng ca nhân viên qun lý đi xây dng, các khon trích theo t l quy
đnh (22%) ca nhân viên qun lý đi, công nhân trc tip xây lp và công nhân
điu khin máy thi công; chi phí khu hao TSC dùng chung cho hot đng ca
đi, chi phí công c, dng c và các chi phí phát sinh khác trong k liên quan.
Phân loi theo khon mc chi phí trong giá thành sn phm xây lp giúp doanh
nghip theo dõi tng khon mc chi phí phát sinh, đi chiu vi giá thành d toán.
ây là cách phân loi chi phí sn xut ch yu đc s dng trong doanh nghip xây
lp.
c) Phân loi chi phí sn xut theo mi quan h gia chi phí sn xut vi khi lng
sn phm hoàn thành
Theo cách phân loi này chi phí đc chia ra nh sau:
Chi phí bin đi (bin phí): Là nhng khon chi phí phát sinh t l thun vi
khi lng công vic. Bin phí thng bao gm: chi phí nguyên vt liu, chi phí
nhân công trc tip…Bin phí tính trên mt đn v sn phm luôn có tính n
đnh.
Thang Long University Library
6
Chi phí c đnh (đnh phí): Là nhng khon chi phí không đi dù khi lng
công vic hoàn thành thay đi. nh phí thng bao gm: chi phí thuê mt bng,
phng tin kinh doanh, chi phí khu hao TSC s dng chung, lng cán b
qun lý…Các chi phí này nu tính cho mt đn v sn phm s bin đi nu s
lng sn phm thay đi.
Hn hp phí: Là loi chi phí mà bn thân nó bao gm c các yu t bin phí và
đnh phí. mc đ hot đng cn bn, chi phí hn hp th hin các đc đim ca
đnh phí. Trong trng hp khi quy mô sn xut tng lên thì nó li th hin đc
tính ca bin phí. Hn hp phí thng bao gm: chi phí sn xut chung, chi phí
bán hàng, chi phí qun lý doanh nghip…
Cách phân loi này to điu kin thun li cho vic lp k hoch và kim tra chi
phí, đng thi là cn c đ ra quyt đnh kinh doanh.
Tóm li, mi cách phân loi chi phí sn xut đáp ng cho mc đích qun lý,
hch toán, kim tra, kim soát chi phí phát sinh nhng góc đ khác nhau. Chính vì
th các cách phân loi đu đc s dng b sung cho nhau và gi vai trò nht đnh
trong qun lý toàn b chi phí sn xut và tính giá thành sn phm trong tng thi k
nht đnh.
1.2.2 Giá thành sn phm xây lp
1.2.2.1 Khái nim giá thành sn phm xây lp
Giá thành sn phm xây lp là biu hin bng tin ca toàn b các hao phí v
lao đng sng và lao đng vt hoá có liên quan đn công trình, hng mc công trình đã
hoàn thành. Chi phí đây chính là nhng giá tr đã thc chi cho sn xut. Vì th có th
cho rng giá thành là mt ch tiêu kinh t tng hp phn ánh cht lng hot đng kinh
doanh và trình đ qun lý kinh t ca doanh nghip xây dng.
Giá thành sn phm xây lp bao gm toàn b chi phí sn xut (chi phí nguyên
vt liu trc tip, chi phí nhân công trc tip, chi phí s dng máy thi công, chi phí sn
xut chung) tính cho tng hng mc công trình, tng công trình, khi lng xây lp
hoàn thành theo quy c đã hoàn thành, nghim thu, bàn giao và đc chp nhn
thanh toán. Trong doanh nghip xây dng thì giá thành sn phm xây lp mang tính cá
bit. Mi công trình, hng mc công trình hay khi lng công vic đn giai đon
hoàn thành đu có mt giá thành khác bit.
Giá thành thc t ca mt công trình hoàn thành quyt đnh đn lãi l ca
doanh nghip. Chính vì vy vic qun lý và hch toán công tác giá thành sao cho
nhanh chóng, hp lý, chính xác đóng mt vai trò rt quan trng. T đây doanh nghip
có th vch ra phng hng đ nâng cao cht lng sn phm và h giá thành đ
cnh tranh vi các đi th trong ngành.
1.2.2.2 Phân loi giá thành sn phm xây lp
7
a) Phân loi theo cn c và thi đim tính giá thành
Trong doanh nghip sn xut, giá thành gm nhiu loi và đc chia theo các
tiêu thc khác nhau. Tuy nhiên do đc thù riêng ca ngành xây dng c bn thì giá
thành sn phm xây lp đc chia thành giá thành d toán, giá thành k hoch, giá
thành thc t.
Giá thành d toán (Zdt)
Giá thành d toán là giá thành đc lp trc khi sn xut, là tng s chi phí
tính toán đ hoàn thành khi lng xây lp công trình, hng mc công trình. Giá thành
d toán đc xác đnh trên c s đnh mc và khung giá Nhà nc quy đnh cho tng
loi công vic áp dng theo v trí đa lý tng vùng, lãnh th.
Do sn phm xây dng có giá tr ln, thi gian thi công dài, mang tính đn
chic nên mi công trình, hng mc công trình đu có giá tr d toán riêng. Cn c vào
giá thành d toán ca tng công trình, hng mc công trình ta có th xác đnh đc giá
tr d toán ca chúng.
Giá thành d toán nh hn giá tr d toán phn thu nhp chu thu tính trc
(thu nhp chu thu tính trc đc tính theo đnh mc quy đnh).
Giá thành d toán ca
tng công trình, hng mc
công trình xây lp
=
Giá tr d toán ca tng
công trình, hng mc
công trình xây lp
-
Thu nhp
chu thu
tính trc
Trong đó:
Giá tr d toán đc xác đnh bng phng pháp lp d toán theo
quy mô, đc đim, t l, tính cht k thut.
Thu nhp chu thu tính trc đc tính theo đnh mc quy đnh, t
l này là khác nhau vi tng loi công trình.
Giá thành k hoch (Zkh)
Giá thành k hoch đc lp trc khi bc vào sn xut kinh doanh. Nó phn
ánh trình đ qun lý giá thành ca doanh nghip. Giá thành k hoch đc xác đnh
xut phát t nhng điu kin c th mi đn v xây lp trên c s bin pháp thi công,
các đnh mc, các đn giá áp dng trong đn v. Mi quan h gia giá thành k hoch
và giá thành d toán là:
Giá thành k hoch =
Giá thành d toán - Mc h giá thành d toán
Giá thành k hoch ca sn phm xây lp là mc tiêu phn đu ca doanh
nghip, là cn c đ so sánh, phân tích, đánh giá k hoch h giá thành ca doanh
nghip.
Giá thành thc t (Ztt)
Thang Long University Library
8
Giá thành thc t là toàn b chi phí thc t đ hoàn thành bàn giao khi lng
xây lp mà đn v đã nhn thu, giá thành thc t đc xác đnh theo s liu k toán.
Mun đánh giá đc cht lng ca hot đng xây lp thì ta phi tin hành so
sánh giá thành d toán, giá thành k hoch và giá thành thc t vi nhau. Giá thành d
toán mang tính cht d trù nên vic so sánh giá thành thc t vi giá thành d toán cho
phép ta đánh giá s tin b hay yu kém v trình đ qun lý ca doanh nghip trong
điu kin c th v c s vt cht k thut…V nguyên tc, mi quan h gia các loi
giá thành phi đm bo:
Giá thành d toán > Giá thành k hoch > Giá thành thc t
Do đc đim ca sn phm xây lp là thi gian thi công kéo dài nên đ to điu
kin cho vic theo dõi cht ch nhng chi phí phát sinh ngi ta phân chia giá thành
thc t thành: giá thành công tác xây lp thc t, giá thành công trình hoàn thành và
hng mc công trình hoàn thành.
b) Phân loi theo đc đim ca sn phm xây dng
Theo cách phân loi này thì giá thành sn phm xây lp đc chia thành: giá thành
ca khi lng hoàn chnh và giá thành ca khi lng quy c.
Giá thành ca khi lng hoàn chnh
Là giá thành ca nhng công trình, hng mc công trình đã hoàn thành, đm
bo k thut cht lng, đúng thit k và hp đng, bàn giao và đc ch đu t
nghim thu và chp nhn thanh toán.
ây là ch tiêu cho phép đánh giá mt cách chính xác và toàn din hiu qu sn
xut, thi công trn vn mt công trình, hng mc công trình. Tuy nhiên ch tiêu này
không đáp ng đc mt cách kp thi các s liu cn thit cho vic qun lý sn xut
và giá thành trong sut quá trình thi công công trình. Do đó, đ đáp ng đc yêu cu
qun lý và đm bo sn xut kp thi đòi hi phi xác đnh giá thành quy c.
Giá thành khi lng hoàn thành quy c
Là khi lng xây lp đc hoàn thành đn giai đon nht đnh và phi tho mãn đc
các yêu cu sau:
Phi nm trong thit k và đm bo cht lng k thut.
Phi xác đnh đc khi lng mt cách c th và đc ch đu t
nghim thu và chp nhn thanh toán.
Phi đt đc đn đim dng k thut hp lý.
So vi giá thành ca khi lng hoàn chnh thì giá thành khi lng hoàn thành
quy c phn ánh đc kp thi chi phí sn xut cho đi tng xây lp trong quá trình
thi công. T đó giúp doanh nghip phân tích kp thi các chi phí đã chi ra cho tng đi
tng đ có bin pháp qun lý thích hp và c th. Tuy vy nó vn tn ti nhc đim
là cha th hin chính xác đc giá thành công trình, hng mc công trình hoàn thành.
9
Do đó đ đm bo đy đ các yêu cu v qun lý giá thành là kp thi, chính xác, toàn
din và có hiu qu thì phi s dng c hai ch tiêu trên.
c) Phân loi giá thành sn phm xây lp theo phm vi phát sinh chi phí
Theo cách phân loi này, giá thành sn phm xây lp đc phân ra thành các loi
sau đây:
Giá thành sn xut: Là loi giá thành trong đó ch bao gm các chi phí phát sinh
trc tip liên quan đn vic cu thành nên công trình, hng mc công trình nh:
chi phí nguyên vt liu trc tip, chi phí nhân công trc tip, chi phí s dng máy
thi công và chi phí sn xut chung.
Giá thành toàn b: Giá thành toàn b tp hp đy đ tt c chi phí phát sinh t
khâu sn xut đn khâu tiêu th sn phm xây lp. Nó bao gm giá thành sn
xut và chi phí qun lý doanh nghip tính cho sn phm đã xác đnh là tiêu th.
Giá thành toàn b ca sn phm sn phm ch xác đnh và tính toán khi sn
phm, công vic hoc lao v đã đc xác nhn là tiêu th. Giá thành toàn b ca
sn phm tiêu th là cn c đ tính toán, xác đnh mc li nhun trc thu ca
doanh nghip.
1.2.3 Mi quan h gia chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
Chi phí sn xut và giá thành sn phm là hai mt khác nhau ca quá trình sn
xut. Tuy vy chúng có mi quan h mt thit vi nhau. V bn cht, đây là hai khái
nim gn ging nhau, chúng đu là các hao phí v lao đng sng, lao đng vt
hoá…đc biu hin bng tin. Tuy nhiên, gia chi phí sn xut và giá thành sn
phm xây lp vn tn ti s khác nhau đó là:
Chi phí sn xut là tng hp nhng chi phí phát sinh trong mt thi k nht
đnh còn giá thành sn phm xây lp li là tng hp nhng chi phí gn lin vi
mt khi lng công vic xây lp hoàn thành nht đnh.
Chi phí sn xut ca mt thi k bao gm nhng chi phí phát sinh trong k đó,
còn giá thành sn phm có th bao gm c mt phn chi phí phát sinh k
trc (giá tr sn phm d dang đu k). Tuy nhiên mt phn chi phí phát sinh
k này li đc tính vào giá thành sn phm k sau (giá tr sn phm d dang
cui k). Nói cách khác, giá thành sn phm là biu hin bng tin ca toàn b
các khon chi phí mà doanh nghip đã b ra bt k k nào nhng có liên quan
đn khi lng công vic, sn phm đã hoàn thành trong k.
Chi phí sn xut và giá thành sn phm có mi quan h mt thit vi nhau, nhng
nó có th thng nht hoc không thng nht vi nhau v mt lng. iu đó ph thuc
vào chi phí sn xut d dang đu k và chi phí sn xut d dang cui k.
Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm đc biu hin qua s đ
sau:
Thang Long University Library
10
Chi phí sn xut d dang đu k Chi phí phát sinh trong k
Tng giá thành sn phm hoàn thành Chi phí sn xut d dang cui k
Tc là:
Tng giá thành
sn phm
=
CPSX d
dang đu k
+
CPSX phát
sinh trong k
-
CPSX d dang
cui k
Chi phí sn xut và giá thành sn phm xây lp bng nhau trong trng hp giá tr sn
phm d dang đu k và cui k đu bng nhau hoc bng 0.
1.3 K toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm trong doanh
nghip xây lp
1.3.1 K toán tp hp chi phí sn xut
1.3.1.1 i tng tp hp chi phí sn xut
Trong các doanh nghip sn xut nói chung và các doanh nghip xây lp nói
riêng thì vic hch toán chi phí sn xut là mt khâu ht sc quan trng phc v cho
vic kim tra phân tích chi phí và tính giá thành sn phm. Vì vy đ phc v cho công
tác k toán chi phí sn xut, công vic đu tiên có tính cht đnh hng là vic xác
đnh đi tng tp hp chi phí sn xut.
i tng hch toán chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp là các chi phí
sn xut đc tp hp theo nhng phm vi gii hn nht đnh phc v cho vic kim
tra, phân tích chi phí và tính giá thành sn phm xây lp.
xác đnh đc đúng đi tng hch toán chi phí trc ht cn cn c vào:
a đim phát sinh chi phí và ni chu chi phí.
Tính cht, loi hình sn xut, đc đim quy trình công ngh sn xut sn phm,
đc đim ca sn phm sn xut.
Yêu cu tính giá thành theo các đi tng tính giá.
Kh nng, trình đ qun lý nói chung và hch toán nói riêng.
Do tính phc tp ca công ngh và đc thù ca sn phm xây lp mang tính đn
chic, có cu to vt cht riêng, mi công trình hay hng mc công trình đu có d
toán thit k thi công riêng. Do vy da vào vic xem xét nhng nhân t trên, đi vi
ngành xây dng c bn thì đi tng tp hp chi phí sn xut đc xác đnh là tng
công trình, hng mc công trình, tng đn đt hàng hoàn thành theo quy c…
Xác đnh đúng đi tng hch toán chi phí sn xut, phù hp vi tình hình sn xut
và đáp ng đc yêu cu qun lý chi phí sn xut s giúp cho đn v xây lp t chc
tt công tác k toán tp hp chi phí sn xut, phc v cho vic tng cng qun lý chi
phí sn xut và thúc đy vic tính giá thành sn phm đc chính xác, kp thi.
1.3.1.2 Phng pháp tp hp chi phí trong doanh nghip xây lp
Phng pháp tp hp chi phí sn xut là cách thc mà k toán s dng đ tp hp,
phân loi các khon chi phí sn xut phát sinh trong mt k theo các đi tng tp hp
11
chi phí đã xác đnh. Tu thuc vào đi tng tp hp chi phí k toán s áp dng các
phng pháp tp hp chi phí mt cách thích hp. Có hai phng pháp tp hp chi phí
sn xut đó là:
Phng pháp tp hp trc tip chi phí sn xut: Phng pháp này áp dng
vi các chi phí liên quan trc tip đn đi tng k toán tp hp chi phí đã xác
đnh và công tác hch toán, ghi chép ban đu cho phép tng hp trc tip các
chi phí này vào đi tng tp hp chi phí sn xut có liên quan.
Phng pháp phân b chi phí: Phng pháp này đc áp dng khi mt loi
chi phí liên quan đn nhiu đi tng tp hp chi phí hoc không th tp hp
cho tng đi tng đc. Trng hp này phi la chn tiêu thc phân b mt
cách thích hp.
Cn c vào đc đim sn xut ca tng ngành ngh, tng doanh nghip, trình đ
công tác qun lý và hch toán…mà mi doanh nghip s có nhng trình t hch toán
chi phí khác nhau. Tuy nhiên, có th khái quát vic tp hp chi phí sn xut theo các
bc sau:
Bc 1: Tp hp các chi phí c bn có liên quan trc tip cho tng đi tng s
dng.
Bc 2: Tính toán và phân b lao v ca các ngành sn xut kinh doanh cho các
đi tng liên quan trên c s khi lng lao v phc v và giá thành đn v lao
v.
Bc 3: Tp hp và phân b chi phí sn xut cho các loi sn phm có liên quan.
Bc 4: Xác đnh chi phí sn xut d dang cui k, tính tng giá thành và giá
thành đn v sn phm.
1.3.1.3 K toán chi phí nguyên vt liu trc tip
Chi phí nguyên vt liu trc tip là nhng chi phí v nguyên vt liu chính, vt
liu ph, vt kt cu hoc các b phn ri, vt liu luân chuyn tham gia cu thành
nên thc th sn phm (không k vt liu ph cho máy thi công và nhng vt liu tính
trong chi phí sn xut chung). Giá tr vt liu đc hch toán vào khon mc này là giá
gc ca vt liu (bao gm giá mua trên hoá đn, chi phí thu mua, vn chuyn, bc
d…)
Tu theo đc đim ca tng doanh nghip mà la chn mt trong các phng
pháp tính tr giá xut kho nguyên vt liu: FIFO (nhp trc – xut trc), LIFO (nhp
sau – xut trc), phng pháp bình quân gia quyn, phng pháp giá thc t đích
danh đ xác đnh giá tr nguyên vt liu xut kho.
Nguyên tc hch toán chung là vt liu s dng cho công trình, hng mc công
trình nào thì tính trc tip cho công trình, hng mc công trình đó trên c s chng t
gc có liên quan theo s lng thc t đã s dng và giá thc t đã xut kho. Trong
Thang Long University Library
12
điu kin vt liu s dng cho vic xây dng nhiu công trình, hng mc công trình thì
k toán tin hành áp dng phng pháp phân b chi phí đ tính chi phí nguyên vt liu
trc tip cho tng đi tng công trình, hng mc công trình theo tiêu thc hp lý
nh: phân b theo đnh mc khu hao, theo khi lng thc hin…
Công thc phân b chi phí nh sau:
Chi phí
NVLTT phân
b cho tng đi
tng
=
Tng tiêu thc phân b ca tng
đi tng
Tng tiêu thc phân b ca tt
c các đi tng
x
Tng chi phí
NVL cn phân
b
Tài khon s dng: hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip k toán s dng tài
khon 621 “Chi phí nguyên vt liu trc tip”. Tài khon này đc m chi tit theo
tng đi tng tp hp chi phí sn xut (công trình, hng mc công trình, khi lng
công vic…). Kt cu ca TK 621 nh sau:
TK 621
- Tr giá nguyên vt liu xut dùng trc
tip cho hot đng xây lp trong k.
-Tr giá nguyên vt liu s dng không ht
nhp li kho.
-Kt chuyn giá tr nguyên vt liu thc t
s dng cho hot đng xây lp trong k
vào bên N TK 154 – Chi phí sn xut
kinh doanh d dang.
- Kt chuyn chi phí nguyên vt liu trc
tip vt đnh mc vào TK 632
13
S đ 1.1 Hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip
TK 111, 112, 131 TK 621 TK 154
Mua NVL chuyn thng Kt chuyn chi phí
ti chân công trình NVL trc tip
TK 133
Thu GTGT đu vào
đc khu tr
TK 152 TK 632
Xut kho NVL dùng trc tip
Phn chi phí NVLTT vt
trên mc bình thng
Nhp kho NVL không s dng ht
1.3.1.4 K toán chi phí nhân công trc tip
Chi phí nhân công trc tip trong các doanh nghip xây lp bao gm nhng
khon thù lao phi tr cho công nhân trc tip thc hin khi lng công tác xây lp
và công nhân phc v công tác xây lp. Chi phí nhân công trc tip bao gm tin
lng, ph cp theo lng, thng…Ngoài ra nó còn bao gm tin lng ngh phép,
tin lng trong thi gian ngng làm vic hoc trong thi gian đi làm ngha v quân
s hay đi hc…Doanh nghip xây lp khác vi các doanh nghip sn xut ch trong
khon mc chi phí này không bao gm các khon trích theo lng nh BHXH, BHYT,
KPC, BHTN ca công nhân trc tip xây lp, thi công.
Trong điu kin sn xut xây lp không cho phép tính trc tip chi phí nhân công
cho tng công trình, hng mc công trình thì k toán phi phân b chi phí nhân công
trc tip cho tng đi tng. Hin nay, các doanh nghip xây lp s dng hai cách tính
lng ch yu là lng theo công vic giao khoán và lng theo thi gian.
Tính lng theo thi gian: K toán cn c vào bng chm công và phiu làm
thêm gi đ hch toán chi phí tin lng. Da vào bng này k toán tin lng
lp “Bng thanh toán tin lng” hch toán cho tng đi tng chu phí. Theo
cách tính lng này, mc lng phi tr trong tháng đc xác đnh nh sau:
Thang Long University Library
14
Lng phi tr
trong tháng
=
n giá tin lng mt
ngày
x
S ngày làm vic
trong tháng
Tính lng theo khi lng công vic giao khoán: Doanh nghip s lp hp
đng giao khoán bao gm khi lng công vic, thi gian thc hin, đn giá
tin lng, khi lng công vic hoàn thành. Cn c vào hp đng giao khoán
có th tính đc tin lng phi tr nh sau:
Tin lng
phi tr
=
Khi lng công vic
hoàn thành
x
n giá tin lng
giao khoán
Tài khon s dng: hch toán chi phí nhân công trc tip k toán s dng tài
khon 622 “Chi phí nhân công trc tip”. Tài khon này đc m chi tit theo tng
đi tng tp hp chi phí sn xut (công trình, hng mc công trình, khi lng công
vic…).
Kt cu ca tài khon này nh sau:
TK 622
- Tp hp chi phí nhân công trc tip
tham gia vào hot đng xây lp trong
k.
- Trích trc tin lng phép ca công
nhân trc tip sn xut.
- Kt chuyn chi phí nhân công trc tip
tham gia sn xut xây lp trong k vào
TK 154.
- Kt chuyn chi phí nhân công trc tip
vt đnh mc vào TK 632.
S đ 1.2 Hch toán chi phí nhân công trc tip
TK 334 TK 622 TK 154
Tin lng phi tr cho công Kt chuyn chi phí
nhân trc tip xây lp nhân công trc tip
TK 335 TK 632
Trích trc tin lng phép Phn chi phí NCTT vt
ca công nhân trc tip sx trên mc bình thng
1.3.1.5 K toán chi phí s dng máy thi công
Chi phí s dng máy thi công là loi chi phí đc thù ca ngành sn xut kinh
doanh xây lp. Chi phí s dng máy thi công là toàn b chi phí v nguyên vt liu cho
máy hot đng, chi phí tin lng, ph cp ca công nhân trc tip điu khin máy,
15
chi phí khu hao máy thi công, chi phí sa cha, bo dng máy, chi phí mua ngoài và
các chi phí bng tin khác có liên quan đn máy thi công đ thc hin khi lng công
tác xây lp.
Tài khon s dng: Theo quyt đnh 15/2006/Q-BTC ca B trng B Tài chính
thì: Các doanh nghip xây lp thc hin xây lp công trình theo phng thc thi công
hn hp va th công va bng máy đ tp hp và phân b chi phí s dng máy thi
công phc v trc tip cho hot đng xây lp k toán s dng TK 623 “Chi phí s
dng máy thi công”. Các khon trích BHXH, BHYT, KPC, BHTN tính theo lng
phi tr cho công nhân s dng máy thi công và tin n ca không hch toán vào TK
623 mà hch toán vào TK 627 “Chi phí sn xut chung”. Kt cu ca TK 623 nh sau:
TK 623
- Tp hp chi phí s dng máy thi
công thc t phát sinh trong k.
- Kt chuyn chi phí s dng máy thi
công trong k vào TK 154
- Kt chuyn chi phí s dng máy thi
công vt đnh mc vào TK 632
TK 623 có 6 TK cp 2 theo dõi chi tit cho tng ni dung chi phí:
TK 6231- Chi phí nhân công: phn ánh lng chính, lng ph, các khon
ph cp lng phi tr cho công nhân trc tip điu khin xe, máy thi công.
TK 6232- Chi phí vt liu: Dùng đ phn ánh chi phí nhiên liu, vt liu phc
v máy thi công.
TK 6233- Chi phí dng c sn xut: Dùng đ phn ánh công c, dng c lao
đng liên quan đn hot đng ca xe, máy thi công.
TK 6234- Chi phí khu hao máy thi công: Dùng đ phn ánh khu hao máy
móc thi công phc v hot đng xây lp công trình.
TK 6237- Chi phí dch v mua ngoài: Dùng đ phn ánh các chi phí thuê ngoài
nh bo him máy thi công, chi phí đin nc, chi phí sa cha.
TK 6238- Chi phí bng tin khác: Dùng đ phn ánh các chi phí bng tin phc
v cho hot đng ca máy thi công.
K toán chi phí s dng máy thi công ph thuc vào hình thc t chc đi máy thi
công ca doanh nghip. Có 3 hình thc nh sau:
Thang Long University Library
16
a) Trng hp doanh nghip có t chc đi máy thi công riêng bit và có t chc k
toán riêng.
S đ 1.3 Hch toán chi phí s dng máy thi công khi doanh nghip có đi máy
thi công và t chc k toán riêng
TK 152, 111, 331… TK 621 TK 154-MTC TK 623-CT
Xut hoc mua ngoài NVL Cung cp lao v máy
dùng cho máy thi công gia các b phn
TK 133 K/c chi phí s
Thu GTGT đu vào dng MTC
đc khu tr TK 632
TK 334 TK 622 K/c giá vn
Lng phi tr cho công nhân K/c ca MTC
s dng máy thi công TK 512
TK 338
Các khon trích theo lng
ca CN s dng máy thi công
Bán lao v máy
TK 214 TK 627 gia các b phn
Trích khu hao s dng MTC
K/c
TK 111,112,331
Chi phí dch v mua ngoài
Chi phí bng tin khác
TK 133
Thu GTGT đu vào
đc khu tr
TK 142, 242
Phân b chi phí tr trc
TK 335
Trích trc CPSXC
17
b) Trng hp doanh nghip không t chc đi máy thi công riêng hoc có t
chc đi máy thi công riêng nhng không t chc k toán riêng, k toán s
hch toán chi phí s dng máy thi công nh sau:
S đ 1.4 Hch toán chi phí s dng máy thi công trong trng hp doanh
nghip không t chc đi máy thi công riêng hoc không t chc b máy k toán
riêng
TK 152,111,331 TK 623 TK 154-CT
Xut hoc mua ngoài NVL Kt chuyn chi phí
dùng cho máy thi công s dng máy thi công
TK 133
Thu GTGT đu
vào đc khu tr
TK 334 TK 632
Lng phi tr cho công nhân K/c phn chi phí s dng
s dng máy thi công
MTC vt mc bình thng
TK 214
Trích khu hao s dng MTC
TK 111,112,331
Chi phí dch v mua ngoài
Chi phí bng tin khác
TK 133
Thu GTGT đu vào
đc khu tr
c) Nu doanh nghip thuê ngoài ca máy thi công, k toán s hch toán chi phí s
dng máy thi công nh sau:
Thang Long University Library
18
S đ 1.5 Hch toán chi phí s dng máy thi công trong trng hp doanh
nghip thuê ngoài ca máy thi công
TK 111,112,331 TK 623 TK 154-CT
Giá thuê ca máy thi công Kt chuyn chi phí s dng
TK 133
máy thi công
Thu GTGT đu vào TK 632
đc khu tr K/c phn CP s dng MTC
vt trên mc bình thng
1.3.1.6 K toán chi phí sn xut chung
Chi phí sn xut chung trong đn v xây lp bao gm: tin lng ca nhân viên
qun lý đi, các khon trích theo lng nh BHXH, BHYT, KPC, BHTN tính theo
t l quy đnh trên tin lng ca công nhân trc tip xây lp, nhân viên qun lý đi,
nhân viên s dng máy thi công, chi phí khu hao TSC dùng chung cho hot đng
ca đi, chi phí công c dng c, vt liu dùng cho qun lý đi, chi phí mua ngoài và
chi phí bng tin phc v cho qun lý.
xác đnh chi phí sn xut chung phi đm bo các nguyên tc:
Phi t chc hch toán chi phí sn xut chung theo tng công trình, hng mc
công trình đng thi phi chi tit theo các điu khon quy đnh.
Thng xuyên kim tra tình hình thc hin đnh mc chi phí sn xut chung và
các khon có th gim chi phí sn xut chung.
Khi thc hin khoán chi phí sn xut chung cho các đi xây dng thì phi qun
lý tt theo đnh mc đã khoán.
Chi phí sn xut chung thng đc tp hp theo tng công trình, hng mc công
trình nhng đôi khi chi phí sn xut chung phát sinh đc tp hp cho nhiu công
trình, hng mc công trình. Do đó, tu thuc vào tiêu thc phân b mà k toán tin
hành phân b chi phi phí sn xut chung cho tng công trình, hng mc công trình
theo công thc phân b sau:
Mc CPSXC
phân b cho
tng đi tng
=
Tiêu thc phân b ca tng
đi tng
Tng tiêu thc phân b ca tt
c các đi tng
X
Chi phí sn
xut chung cn
phân b
Tài khon s dng: hch toán chi phí sn xut chung k toán s dng TK 627 “Chi
phí sn xut chung”.
TK 627 có 6 TK cp 2 theo dõi chi tit cho tng ni dung chi phí:
19
TK 6271-Chi phí nhân viên phân xng: Phn ánh các khon tin lng phi
tr cho nhân viên qun lý đi xây dng, tin n ca ca nhân viên qun lý đi,
ca công nhân xây lp, các khon trích BHXH, BHYT, KPC, BHTN tính theo
t l quy đnh trên tin lng phi tr cho công nhân trc tip xây lp, công
nhân điu khin máy thi công và nhân viên qun lý đi (thuc biên ch ca
doanh nghip).
TK 6272-Chi phí vt liu: Phn ánh chi phí vt liu dùng cho đi xây dng.
TK 6273-Chi phí công c, dng c: Phn ánh chi phí v công c, dng c xut
dùng cho hot đng qun lý đi xây dng.
TK 6274-Chi phí khu hao TSC: Phn ánh chi phí khu hao TSC dùng
chung cho hot đng qun lý ca đi xây dng.
TK 6277-Chi phí dch v mua ngoài: Phn ánh chi phí dch v mua ngoài s
dng cho hot đng qun lý ca đi xây dng nh chi phí đin, nc…
TK 6278-Chi phí bng tin khác: Dùng đ phn ánh các chi phí bng tin phc
v cho hot đng qun lý ca đi xây dng.
Kt cu ca tài khon này nh sau:
TK 627
- Tp hp các khon chi phí sn xut
chung phát sinh trong k.
-Các khon ghi gim chi phí sn xut
chung.
-Kt chuyn chi phí sn xut chung
phát sinh trong k v
ào TK 154.
–Kt chuyn chi phí sn xut chung
vt đnh mc vào TK 632.
Thang Long University Library
20
S đ 1.6 Hch toán chi phí sn xut chung
TK 152 TK 627 TK 111,112,138…
Xut kho NVL đ thi công Các khon phát sinh làm
gim chi phí sn xut chung
TK 153
Xut kho CCDC (phân b 1 ln) TK 154
TK 142,242
Xut kho CCDC K/c chi phí sn xut chung
Phân b
TK 334,338 TK 632
Lng và các khon trích theo K/c phn chi phí SXC
lng ca CNTT,CN s dng vt trên mc bình thng
MTC, NV qun lý đi
TK 214
Trích khu hao s dng MTC
TK 335
Trích trc chi phí SXC
TK 352
Lp d phòng bo hành
công trình
TK 111,112,331
Chi phí dch v mua ngoài
Chi phí bng tin khác
TK 133
Thu GTGT đu vào
đc khu tr
1.3.1.7 Hch toán chi phí sn xut theo phng thc khoán gn
c đim ca ngành xây lp thng phi thi công nhng công trình xa doanh nghip
mình, xa kho bãi lu tr vt liu trong khi đó khi lng máy móc, thit b cho công
21
trình rt ln chính vì th vic mt mát, hng hóc là điu khó tránh khi. tránh đc
điu này doanh nghip thng t chc theo phng thc khoán sn phm xây lp cho
các đi thi công.
Phng thc khoán gn công trình, hng mc công trình thng đc các doanh
nghip la chn nhiu nht. Theo phng thc này: n v giao khoán giao toàn b
công trình cho bên nhn khoán, các đn v nhn khoán (thng là các t, đi thuc
đn v giao khoán) s t chc cung ng vt t, t chc lao đng. Giá nhn khoán
thng bao gm c chi phí nguyên vt liu, nhân công, máy thi công và các chi phí
chung khác.
Khi nhn khoán, hai bên giao khoán và nhn khoán phi lp “Hp đng giao khoán”
trong đó có ghi rõ ni dung công vic, trách nhim, quyn li mi bên và thi gian
thc hin hp đng. Khi hoàn thành công trình nhn khoán và bàn giao, hai bên lp
“Biên bn thanh lý hp đng” đ làm cn c ghi s.
S đ 1.7 Hch toán chi phí sn xut theo phng thc khoán gn
(Trng hp đn v nhn khoán không t chc b máy k toán riêng)
TK 152,153 TK 141 TK 621,622,623,627 TK 154
Xut NVL, CCDC Quyt toán tm ng Kt chuyn chi phí
cho thi công CT khi lng hoàn thành
TK 111, 112, 331 TK 133
Tm ng vn Thu GTGT đc
khu tr
TK 111, 112 TK 111,112,138,334
B sung tm ng thiu Thu hi tm ng tha
S đ 1.8 Hch toán chi phí sn xut theo phng thc khoán gn cho đn v
nhn khoán có t chc b máy k toán riêng
(Trng hp đn v nhn khoán không xác đnh kt qu kinh doanh riêng)
TK 621,622,623,627 TK 1541 TK 336
Tp hp chi phí sn xut Bàn giao CT cho bên
vào giá thành CT xây lp giao khoán
TK 133
Khu tr thu GTGT
phát sinh
Thang Long University Library
22
S đ 1.9 Hch toán chi phí sn xut theo phng thc khoán gn cho đn v
nhn khoán có t chc b máy k toán riêng
(Trng hp đn v nhn khoán xác đnh kt qu kinh doanh riêng)
TK 621,622,623,627 TK 1541 TK 632 TK 911 TK 512 TK 336
Tp hp CPSX Kt chuyn GV Xác đnh Ghi nhn Bàn giao CT
Công trình KQKD DT ni b cho bên GK
1.3.2 Tng hp chi phí sn xut và đánh giá sn phm xây lp d dang cui k
1.3.2.1 Tng hp chi phí sn xut
Xut phát t đc đim hot đng sn xut kinh doanh trong doanh nghip xây
lp nên vic tp hp chi phí sn xut phi đc tin hành theo mt trình t nht đnh,
hp lý, khoa hc và kp thi. Chi phí sn xut thc t phát sinh đc tp hp theo tng
khon mc là: chi phí nguyên vt liu trc tip, chi phí nhân công trc tip, chi phí s
dng máy thi công và chi phí sn xut chung. Cui k k toán phi tng hp toàn b
chi phí sn xut xây lp đ phc v cho vic tính giá thành sn phm.
Các chi phí sn xut k trên sau khi đc tp hp đu phi đc tng hp vào
bên N ca TK 154 – “Chi phí sn xut kinh doanh d dang”. Tài khon này đc
dùng đ tng hp chi phí sn xut kinh doanh phc v cho vic tính giá thành sn
phm xây lp và áp dng phng pháp hch toán hàng tn kho là kê khai thng
xuyên. TK 154 đc m chi tit theo đi tng hch toán chi phí thng là công trình,
hng mc công trình. TK 154 có 4 TK cp 2 nh sau:
- TK 1541 – Xây lp
- TK 1542 – Sn phm khác
- TK 1543 – Dch v
- TK 1544 – Chi phí bo hành xây lp
Kt cu ca tài khon này nh sau:
TK 154
SDK: Chi phí sn xut d dang đu k
- Chi phí phát sinh trong k liên quan đn
giá thành xây lp công trình.
- Giá thành xây lp ca nhà thu ph bàn
giao cha đc xác đnh là tiêu th.
- Giá thành sn phm xây lp hoàn
thành bàn giao.
- Giá thành xây lp ca nhà thu
ph bàn giao cho nhà thu chính
đc xác đnh là tiêu th.
- Giá tr ph liu thu hi.
SDCK: Chi phí sn xut d dang cui k